تبیین مفهوم آزادی در اندیشه آیت الله بهشتی، تحلیل مبانی و محدودیت ها براساس مدل مک کالوم

هدف پژوهش حاضر تبیین مفهوم آزادی در اندیشه آیت الله بهشتی، براساس مدل مک کالوم است. بنابراین، سوال اصلی پژوهش این است که با توجه به اینکه در اندیشه شهید بهشتی آزادی دارای دو بعد درونی و بیرونی است، نگرش وی به آزادی، براساس مولفه های سه گانه مدل مک کالوم (فاعل، مانع و هدف) چگونه قابل تحلیل است؟ پژوهش بر این فرضیه استوار می باشد که شهید بهشتی با اینکه برآزادی درونی بیش از آزادی بیرونی اهمیت می دهد، ولی در عین حال سعی می کند آزادی درونی را به مثابه مقدمه ای برای آزادی بیرونی تحلیل کند و رابطه دوسویه آزادی درونی و اجتماعی را برقرار کند. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که خاستگاه نگرش شهید بهشتی به عناصر مدل کالوم تحت الشعاع اولویتی است که ایشان به آزادی درونی می دهد. شهید بهشتی در سه مولفه مذکور، برخلاف تعریف اندیشمندان غربی از آزادی که اعتنایی به خاستگاه درونی آزادی ندارند، به بعد درونی آزادی توجه ویژه ای دارد و همین امر موجب می شود که نتوان مراد وی از آزادی را رهیافت مدرن از آزادی ترسیم کرد.