تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر تولید فضای شهری فرهنگ محور (نمونه موردی: شهر شیراز)

امروزه فرهنگ به عنوان یکی از سرمایه های شهری قلمداد می شود و تولید فضاهای شهری با کیفیت بر مبنای زیرساخت های فرهنگی چالشی برای شهرهای بزرگ است. هدف این تحقیق آگاهی از پیوند اخلاقیات و فرهنگ با « کیفیت فضا» و ارایه راهکارهایی برای دستیابی به فضای آگاهی بخش با مطالعه شهر شیراز است. روش پژوهش در بعد نظری، کیفی و برگرفته از تحلیل گفتمان و در بعد عملی، کمی و با استفاده از روش تحلیل عاملی توسط نرم افزار SPSS است. نوع نگاه به فضای شهری موردنظر، دیدگاه متفکرین مکتب نیومارکسیست، به ویژه هنری لفور است که بر مفهوم «تولید فضا و به تبع آن تولید فرهنگ» پافشاری، و تولید « فضای شهری» را در متن «فضای جهانی، آگاهی تاریخی جوامع و بعد وجودی افراد یک سرزمین» تبیین می کند. پس از مشخص شدن متغیرهای موثر در تولید و احیای فضای شهری فرهنگ محور با تکیه بر مبنای نظری و تحلیل گفتمان، نسبت به مصاحبه و ارزیابی آنها در شهر شیراز اقدام شد. در واقع جهت بررسی اثرات فضای شهری بر فرهنگ افراد، نسبت به بررسی شاخص های موردنظر در سطح شهر شیراز و محلات آن اقدام شد. نتایج حاکی از آن دارد که با توجه به نبود سیاست های شهری مناسب در حوزه برنامه ریزی، فضاهای شهری شیراز به سود رانت خواران به خصوص در شیوه توزیع مسکن متعین شده و فضاهای این شهر از هدف کلان تنظیم سیاست های فرهنگ محور خود به دور مانده اند. بنابراین، براساس نتایج روش تحلیل عاملی باید نسبت به تغییراتی به ترتیب اولویت در حوزه ساختار اقتصادی شهرها، ساختار اجتماعی، کیفیت محیط و منابع و برند شهری اقدام نمود. در انتها نیز قالب مدل مفهومی تولید فضای شهری فرهنگ محور در شهر شیراز تبیین شده است.