موانع و راهکارهای واگذاری شرکت های آب و فاضلاب به بخش خصوصی (بر اساس قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه کشور) مطالعه موردی: شهر تهران

آب به عنوان یک کالای با ارزش که مقدار آن محدود بوده و مورد نیاز بخش های اقتصادی مانند تولیدی، زیر بنایی و خدماتی می باشد. آبرسانی شهری و جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب مانند بسیاری از خدمات زیر بنایی دیگر بطور سنتی جزو وظایف دولت ها بوده است. ولی تجربیات موجود نشان دهنده این واقعیت است، که در مواردی ارایه خدمات زیر بنایی مورد نیاز، مطابق با انتظارات نبوده است. در قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه کشور، خصوصی سازی به عنوان راهی برای حل این مشکل انتخاب شده است. موانع واگذاری شرکت های آب و فاضلاب (شهر تهران) به بخش خصوصی کدامند؟

 برای شناخت این موانع، پژوهشی از نوع توصیفی با هدف کاربردی در سال 1389 صورت گرفت. در پرسشنامه اول، نظر 39 نفر از متخصصان و صاحب نظران در بخش صنعت آب و فاضلاب (تهران) و اعضای هییت علمی گروه آب و فاضلاب دانشگاه صنعت آب و برق تهران و در پرسشنامه دوم نظر پانزده نفر بصورت هدفمند گرفته شد.

نتایج پژوهش بر اساس فرضیه موجود این است که، موانع «ساختاری»، «اقتصادی»، «اجتماعی و فرهنگی» «قانونی» و «سیاسی» در امر واگذاری شرکت های آب و فاضلاب به خصوص تهران به بخش خصوصی وجود دارد. با استفاده از روش دیماتل و منطق فازی، موانع «اقتصادی» و «اجتماعی و فرهنگی» به عنوان موانع اثرگذار و بقیه موانع به ترتیب «قانونی»، «ساختاری» و «سیاسی» از دو موانع اولی تاثیر می پذیرند.

لذا با کاهش موانع «اقتصادی»، «اجتماعی و فرهنگی» به دلیل تاثیرگذاری که بر روی دیگر موانع دارند؛ تحت تاثیر قرار داده و تغییرات در جهت کاهش موانع «ساختاری»، «قانونی» و «سیاسی» بوجود خواهد آمد.