بهره گیری از رویکرد تفکر سیستمی به منظور بررسی اثرهای جانبی سیاست های آموزش عالی: نقدی بر مقاله محور بودن آیین نامه ارتقای اعضای هیئت علمی

در سال های اخیر، سیاست ها، آیین نامه ها و رویه های هم افزایی در آموزش عالی تدوین شده است که حاصل تعامل آنها نتایج نامطلوبی است که دانشگاه را ناخواسته به سمت رفتارهای غیراخلاقی در فرایند پژوهش سوق داده است. رشد بی رویه دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی، آیین نامه های دفاع از پایان نامه و رساله های تحصیلات تکمیلی و مقاله محور بودن آیین نامه های جدید ارتقای اعضای هییت علمی پیشران های این تغییرات به شمار می رود. هدف از این پژوهش بررسی اثرهای جانبی و گاهی نامطلوب این دگردیسی در آموزش عالی و تاثیر این عوامل بر چرخه پویای حیات پژوهش و فرآورده های پژوهشی آن به ویژه تولید مقاله بود. بدین منظور، با بررسی ادبیات پژوهش پیامدهای این راهبردها در آموزش عالی استخراج و سپس با استفاده از ابزار حلقه های علت- معلولی در قالب 5 زیرسیستم شامل غلبه آثار پژوهشی بی کیفیت، غیرکاربردی و مشابه، افزایش مجلات علمی و تشکیل شبکه های قدرت حول آن برای چاپ مقاله، گسترش سوء رفتارهای پژوهشی و هنجارشکنی های علمی، گسترش بازار برون سپاری کارهای پژوهشی و سایه نویسی و تجاری شدن آموزش عالی و تغییر نگاه اعضای هییت علمی از نگاه کریمانه به نگاه ابزاری به دانشجویان مدلسازی شد. مدل تلفیقی و نهایی نیز شامل 10 حلقه تقویتی و 3 حلقه تعادلی بود و تصویر کلی از اثرهای جانبی این تغییر در سیاست ها و کنش های متقابل آن را نشان می دهد. درنهایت، از منظر کل نگرانه، مدل تعاملی آسیب های محتمل این تحولات ترسیم شده است.