دیدگاه های متفاوت مفسران از مفهوم بدعت؛ زمینه ساز رشد جریانهای سلفی

بدعت از عناوین مهم و پرکاربرد بین مسلمانان است که هر گروه و مذهبی سعی در استفاده ابزاری از آن به نفع خود است. در این میان، مفسران شیعه و اهل سنت اعم از متقدم و متاخر، نگاه های متنوع و بعضا چالش انگیزی به این موضوع داشته اند. موضوع اصلی این مقاله آن است که مفسران چه برداشتهایی از موضوع بدعت داشته و چگونه این دیدگاه های آنان زمینه را برای رشد جریانهای سلفی فراهم کرده است. براین اساس، نویسندگان در این مقاله کوشیده اند ابتدا نظرات مفسران شیعه و اهل تسنن را پیرامون مفهوم لغوی و اصطلاحی بدعت مورد بررسی قرار داده، سپس به نقد این دیدگاه ها پرداخته و در نهایت به نتایج این نظرات و دیدگاه ها مطابق واقع، بپردازند. نتایج این پژوهش نشان دهنده آن است که مفسران، بدعت را به مثابه مفاهیمی همچون: «امر بی سابقه»، «پدیده غیردینی»، «تشریع»، «محدثات» و «مخالفت با قرآن و سنت» انگاشته اند و با دخالت دادن تعصبات مذهبی، زمینه تعارضات فکری را با دیگر مذاهب به وجود آورده اند و بر همین اساس استنادات ظاهربینانه ای از قرآن وحدیث ارایه نموده اند.