بررسی تطبیقی رویکرد اخوان المسلمین در مصر، تونس و ترکیه

در این مقاله، به بررسی تطبیقی رویکرد اخوان المسلمین در مصر، تونس و ترکیه پرداخته شده است. اخوان المسلمین در مصر به عنوان خاستگاه این جریان، ترکیه به عنوان اخوانی که موفق شده به حاکمیت برسد و اخوان تونس به عنوان جریانی که موفق به ورود به عرصه سیاسی شده، جهت بررسی تطبیقی در این پژوهش، انتخاب شدند. در ابتدا به بررسی موردی رویکرد اخوان المسلمین در هر یک از کشورهای مصر، ترکیه و تونس پرداخته و وجوه تمایز و اشتراکات کلی آنها معین شد. سوال اصلی پژوهش این بود که کدام یک از این جریان ها دارای اثرگذاری بیشتری بر تحولات جهان اسلام و نظام بین الملل بوده اند. درنتیجه پژوهش، فرضیه مقاله، مورد تایید قرار گرفت که هیچ کدام از جریان های اخوان المسلمین باوجود همه ظرفیت ها، توسعه و رشد شبکه ای در جهان اسلام و فعالیت های سیاسی در این کشورها، نهایتا موفق نشده است تاثیرات شگرف و قابل توجهی را از منظر سیاسی و بین المللی در سطح جهان اسلام و نظام بین الملل ایجاد کند و فعالیت های آن به سود سکولارها، حکام مستبد و قدرت های استکباری، تمام شده است. جریان اخوان در کشورهای اسلامی یا موفق به کسب و تثبیت قدرت نشده، مانند اخوان مصر یا در قالب و چارچوب سکولارها فعالیت نموده، مانند اخوان ترکیه یا با اتخاذ رویکردی دوگانه و متناقض بعد از کسب موقعیت، تلاش کرده تا از اخوان و آرمان های آن فاصله بگیرد، مانند اخوان تونس.