سید محمد ساداتی نژاد
-
مقاله حاضر، در ابتدا جریان های تکفیری و پیامدهای گسترش آن را به صورت اجمالی بررسی کرده است. در ادامه به بررسی نقش علمای جوامع اسلامی، به عنوان منادیان اسلام و مروجان این آیین صلح و دوستی میان بشریت، پرداخته است و راهکارهایی را، در دو بعد دینی و فرهنگی، به منظور عبور جهان اسلام از بحران جریان های تکفیری، ارایه داده است. نتیجه گیری مقاله آن است که نظر به تلاش دشمنان برای ایجاد اسلام هراسی و ترسیم چهره ای غیرواقعی از مسلمانان در اذهان عمومی، علمای جوامع اسلامی، می توانند نقش مهمی را ایفا کنند. علما، به عنوان یکی از متولیان فعالیت های دینی و فرهنگی، می توانند در جلوگیری از ترویج خشونت و افراطی گری و مقابله با جریان های تکفیری نقش بسزایی داشته باشند. عالمان جهان اسلام می توانند زمینه لازم را برای رفع سوء برداشت ها و کاهش نزاع های بیهوده ایجاد کنند و نهایتا بسترهای صلح و امنیت را فراهم سازند.کلید واژگان: جهان اسلام, علمای اسلامی, تکفیر, جریان های تکفیریAt first, this essay has briefly studied the various takfiri groups and the consequences of their expansion. In the following, the author has examined the role of Islamic scholars in societies, as heralds of Islam and promoters of this peace making religion, presenting some solutions, in both religious and cultural dimensions, in order to overcome the crisis of Takfiri groups in Islamic world. The conclusion of the essay is that considering the efforts of the enemies to create Islamophobia and portray an unrealistic image of Muslims in the public mind, the scholars of Islamic societies can play an important role. Scholars, as one of the custodians of religious and cultural activities, can play a significant role in preventing the promotion of violence and extremism by confronting takfiri groups. Islamic scholars of the world can create the necessary ground to remove misunderstandings from Islam, creating peace and security for all.Keywords: Islamic world, Muslim scholars, Takfir, Takfiri groups
-
در این مقاله ضمن بررسی ناکامی‌های دو دهه گذشته در دستیابی به صلح در افغانستان و شکست ماموریت آمریکا در مبارزه با تروریسم و برقراری امنیت و صلح در افغانستان و پیشبرد نظریه صلح لیبرال در افغانستان که در نتیجه حملات 11 سپتامبر 2001 القاعده به برج‌های دو قلو صورت گرفت، کاربست نظریه صلح عادلانه در تبیین این شرایط و آسیب‌شناسی وضعیت گذشته و ارایه راهکار در مورد دستیابی به صلح در آینده در چارچوب نظریه صلح عادلانه مورد بررسی قرار گرفت. بر این اساس، ابتدا مبانی و اصول نظریه صلح عادلانه تشریح و سپس این اصول در ارتباط با تبیین علل ناکامی صلح در افغانستان مورد راستی‌آزمایی قرار گرفت و مشخص گردید که تلاش‌های صورت گرفته در دو دهه گذشته در جهت برقراری صلح در افغانستان به دلیل عدم برخورداری از حداقل معیارهای لازم برای برقراری صلح عادلانه در افغانستان با شکست مواجه گردید و تنها راه پیش‌رو در این کشور برای دستیابی به صلح، کاربست نظریه صلح عادلانه با عناصری است که مورد احترام از سوی همه قومیت‌ها، اقلیت‌ها، گروه‌ها و مذاهب باشد.
کلید واژگان: افغانستان, صلح عادلانه, مبانی و اصول, نظریه, روابط بین الملل -
دین از دیرباز در اجتماعات بشری نقش داشته است. در نظام بین‌الملل از زمان جنگ‌های مذهبی و کنار گذاشتن دین از سیاست و شکل‌گیری دولت‌های مدرن و تاثیرات بعدی آن در تعیین سیاست خارجی و بازگشت مجدد دین به سیاست در قرن بیستم، این تاثیرگذاری وجود داشته است. تروریسم دینی که موضوع این مقاله می‌باشد، طبق ادعای اندیشمندان غربی از سال 1979 (حمله شوروری به افغانستان و تشکیل مجاهدین) برجسته گردید و به عنوان موج چهارم تروریست شناخته شد. طرح موضوع تروریسم دینی، یکی از نمودهای منفی در نظام بین‌الملل است که منعکس‌کننده نقش دین در گسترش تنش‌ها در نظام بین‌الملل می‌باشد. این مقاله به دنبال بررسی کم‌وکیف این پدیده و چگونگی مقابله با آن، با دیپلماسی از جنس دین است که نام آن دیپلماسی دینی گذاشته شده است. اندیشمندان و عالمان دینی با تکیه بر ظرفیت صلح‌ساز دین بر توجه بیشتر به دیپلماسی ادیان برای زدودن قرایت خشونت‌بار دینی، شناساندن دین و احیا جایگاه دین در عرصه بین‌الملل، نقش‌آفرینی مثبت در جهت بیداری میان ملت‌ها، تغییر نگرش نسبت به نقش آموزه‌های دینی برای ترویج صلح از طریق مشارکت‌دادن ادیان برای برقراری صلح تلاش کنند. این تلاش به ویژه بعد از ظهور داعش در سال 2014 دارای اهمیت بیشتری شد. یافته این پژوهش نشان می‌دهد که ظرفیت گفت‌وگوی ادیان به عنوان یک ابزار دیپلماسی دینی میتواند با تاسی از اشتراکات اصولی ملهم از فرمان الهی، ایجاد اصلاح نگرش ادیان به یکدیگر، تقویت زمینه‌های گفت‌وگو و تغیر نگرش پیروان دینی نسبت به سایر ادیان و مذاهب را فراهم کند و به کاهش خشونت و در نتیجه ترویج صلح جهانی منجر شود.
کلید واژگان: بنیادگرایی, تروریسم دینی, دیپلماسی ادیان, گفت وگوی ادیان, صلح جهانی -
هدف اصلی این مقاله، تبیین نگاه امام خامنه‌ای به مقوله حقوق‌بشر می‌باشد. بر این اساس، در این مقاله، ضمن تبیین نگاه کلی امام خامنه‌ای به عنوان ولی فقیه و حاکم جامعه اسلامی به مقوله حقوق‌بشر، با بررسی موردی نگاه ایشان به چهل حق از حقوق‌بشر، با استفاده از بیانات و سخنرانی‌های ایشان، نگاه ایشان به حقوق‌بشر به ویژه نگاه تاییدی بر چهل حق از حقوق‌بشر استخراج گردیده است. تفاوت این پژوهش با سایر پژوهش‌ها، استفاده از بررسی موردی نگاه ایشان به چهل حق از حقوق‌بشر بوده است. نتیجه این مقاله، خصوصا با توجه به نگاه‌های افراطی مبنی بر عدم قابلیت تجمیع میان نگاه مذهبی با حقوق‌بشر و سکولار دانستن کامل مفهوم حقوق‌بشر، بسیار مفید و راهگشا است و میتواند موجب معرفی بیشتر نگاه اسلامی به حقوق‌بشر در مجامع بین‌المللی گردد و همچنین به کاهش شکاف موجود نظری و عملی در داخل کشور در زمینه مذهب و حقوق‌بشر منجر گردد.
کلید واژگان: حقوق بشر, امام خامنه ای, اسلام, روابط بین الملل -
دانش نامه علوم سیاسی، پیاپی 3 (تابستان 1400)، صص 136 -158
این مقاله نشان می‌دهد که حمایت و ارتقای حقوق‌بشر در برقراری صلح در جهان تاثیر دارد و به تبع آن صلح نیز در حمایت و تقویت بیشتر حقوق‌بشر موثر است به گونه‌ا‌ی که نمی‌توان بدون حمایت و ارتقای حقوق‌بشر به صلح دست یافت و بدون استقرار صلح نیز نمی‌توان به حمایت و ارتقای حقوق‌بشر دست یافت. بر همین اساس بوده است که بررسی کلی تاریخچه سازمان ملل نیز نشان می‌دهد به تدریج که از زمان شکل‌گیری این سازمان گذشته است، این سازمان نیز به توسعه مفهوم صلح از معنای صرف جلوگیری از وقوع جنگ به سمت حقوق‌بشر و ارزش‌های آن شامل توسعه، عدالت، آزادی و سایر ارزش‌های حقوق‌بشری حرکت کرده است. این مقاله، نشان می‌دهد که جامعه بین‌المللی به تدریج به این نظریه رسیده است که صلح به طور جدی مرتبط و منطبق با حقوق‌بشر است و بدون آن صلح بدست نمی‌آید. این نتیجه‌گیری موید نظریه صلح عادلانه و برتری آن به عنوان یک نظریه تبیینی و تجویزی در روابط بین‌الملل نیز می‌باشد.
کلید واژگان: صلح, صلح عادلانه, حقوق بشر, روابط بین المللThis article shows that the protection and promotion of human rights is effective in establishing peace in the world, and consequently peace is effective in further support and strengthening of human rights, so that peace can not be achieved without the protection and promotion of human rights, and without the establishment of peace. Achieved support and promotion of human rights. Accordingly, an overview of the history of the United Nations shows that gradually, since the formation of this organization, this organization has also developed the concept of peace from the mere meaning of preventing war to human rights and its values, including development, justice, Freedom and other human rights values have moved on. This article shows that the international community has gradually come to the conclusion that peace is seriously related to human rights and that without it, peace cannot be achieved. This conclusion also confirms the theory of just peace and its superiority as an explanatory and prescriptive theory in international relations.
Keywords: Peace, just peace, human rights, international relations -
نشریه صلح پژوهی اسلامی، پیاپی 5 (بهار 1400)، صص 75 -112
مقاله حاضر با هدف استخراج دیدگاه امام خمینی (ره) به عنوان یک فقیه برجسته شیعه نسبت به حقوق‌بشر، به دنبال استخراج نگاه ایشان به چهل حق از حقوق‌بشر است. نگارندگان ضمن اشاره به تفاوت نگاه‌ها بین مذهبیون و سکولارها در مقوله حقوق‌بشر در بحث منشا، غایت، محتوا و عمق حقوق، نشان می‌دهند که امام با این وجود، بسیاری از مفاهیم و ارزش‌های حقوق‌بشری را تایید نموده و انتقادهای وی متوجه ریاکاری دولتمردان غربی در پیگیری و اجرای حقوق‌بشر و بی‌توجهی نسبت به حقوق‌بشر سایر ملت‌ها است. نگارندگان با جستجو در آثار و بیانات امام خمینی، موفق شده‌اند ضمن تشریح نگاه کلی امام خمینی (ره) به مقوله حقوق‌بشر، چهل حق از حقوق‌بشر را از بیانات و سخنان ایشان استخراج و در این مقاله تبیین نمایند.
کلید واژگان: حقوق بشر, امام خمینی, اسلام, روابط بین الملل -
در این مقاله، به بررسی تطبیقی رویکرد اخوان المسلمین در مصر، تونس و ترکیه پرداخته شده است. اخوان المسلمین در مصر به عنوان خاستگاه این جریان، ترکیه به عنوان اخوانی که موفق شده به حاکمیت برسد و اخوان تونس به عنوان جریانی که موفق به ورود به عرصه سیاسی شده، جهت بررسی تطبیقی در این پژوهش، انتخاب شدند. در ابتدا به بررسی موردی رویکرد اخوان المسلمین در هر یک از کشورهای مصر، ترکیه و تونس پرداخته و وجوه تمایز و اشتراکات کلی آنها معین شد. سوال اصلی پژوهش این بود که کدام یک از این جریان ها دارای اثرگذاری بیشتری بر تحولات جهان اسلام و نظام بین الملل بوده اند. درنتیجه پژوهش، فرضیه مقاله، مورد تایید قرار گرفت که هیچ کدام از جریان های اخوان المسلمین باوجود همه ظرفیت ها، توسعه و رشد شبکه ای در جهان اسلام و فعالیت های سیاسی در این کشورها، نهایتا موفق نشده است تاثیرات شگرف و قابل توجهی را از منظر سیاسی و بین المللی در سطح جهان اسلام و نظام بین الملل ایجاد کند و فعالیت های آن به سود سکولارها، حکام مستبد و قدرت های استکباری، تمام شده است. جریان اخوان در کشورهای اسلامی یا موفق به کسب و تثبیت قدرت نشده، مانند اخوان مصر یا در قالب و چارچوب سکولارها فعالیت نموده، مانند اخوان ترکیه یا با اتخاذ رویکردی دوگانه و متناقض بعد از کسب موقعیت، تلاش کرده تا از اخوان و آرمان های آن فاصله بگیرد، مانند اخوان تونس.
کلید واژگان: اخوان المسلمین, مصر, تونس, ترکیه, جهان اسلام, نظام بین المللIn this essay, A comparative study on the strategies of Muslim Brotherhood in Egypt, Tunisia and Turkey is made. In Egypt, the Muslim Brotherhood is as the origin of this movement. in Turkey, the Muslim Brotherhood is considered as a movement that reached to the power and finally in Tunisia, the Muslim Brotherhood party acted as a successful current. That is why these countries were selected as an object of the study in this essay. The Muslim Brotherhood branches in these countries were studied and their common bounds and their differences were clarified. The main question in this essay is that which of these representatives of the Muslim Brotherhood were more successful and had a greater effect on Muslim world and in international level. As it was expected, at the end, it was cleared that none of these branches of the Muslim Brotherhood are effective, although they had a great capacity. The Muslim Brotherhood activities just boosted the secular rulers and imperialism, since the above-mentioned branches of Muslim Brotherhood were not successful because In Egypt, it did not get the power. In turkey, it acts as a secular party. In Tunisia, the Muslim Brotherhood distanced itself from the mottoes.
Keywords: The Muslim Brotherhood, Egypt, Tunisia, Turkey, Muslim World -
باوجود اقدامات قدرت‌های مختلف منطقه‌ای و خارجی در جهت از بین بردن یا تضعیف گروه‌های وابسته به جبهه مقاومت، این گروه‌ها روزبه‌روز قوی‌تر شده و ظرفیت‌های بیشتری از توان تاثیرگذاری آن بر تحولات منطقه غرب آسیا به نمایش گذاشته‌شده است. در مقاله حاضر علاوه بر بررسی تحولات اخیر مربوط به عناصر تشکیل‌دهنده محور مقاومت، میزان تاثیرگذاری این گروه‌ها در تحولات جاری و آتی منطقه غرب آسیا بررسی‌شده است. حرکت در جهت شکل‌گیری نظم نوین منطقه‌ای با محوریت جبهه مقاومت، برجسته شدن آمریکاستیزی و خدشه وارد شدن به اعتبار و قدرت آمریکا در منطقه، زنده نگه‌داشتن آرمان آزادسازی فلسطین و تقویت صهیونیسم‌ستیزی، شکست افراطی‌گری و تکفیریسم در عراق و سوریه و تقویت جایگاه این کشورها در جبهه مقاومت، شکل‌گیری گروه‌های جدید مقاومت شامل گروه‌های زینبیون، فاطمیون، حشد الشعبی و دفاع الوطنی و شکل‌گیری و تقویت جبهه مقاومت در یمن از مهم‌ترین بازتاب‌های حضور جبهه مقاومت در منطقه غرب آسیا است.
کلید واژگان: جبهه مقاومت, ایران, غرب آسیا, روابط بین الملل -
نسبت جنگ و جهاد با صلح عادلانه موضوع بحث مقاله حاضر می‌باشد که با نگرشی بر آیات قرآن و نهج‌البلاغه به رشته تحریر درآمده است. در این مقاله، درباره صلح عادلانه، مفهوم جهاد و اهداف آن بحث می‌شود و ارتباط جهاد با مفهوم صلح عادلانه در اسلام بیان می‌شود. سوال اصلی مقاله این است که نسبت جهاد با صلح عادلانه چیست؟ فرضیه مقاله که مورد تایید قرار گرفت، آن است که در اسلام، اصالت با صلح عادلانه است و جهاد، دعوت و تبلیغ تنها در فضا و محیط صلح عادلانه معنا و مفهوم پیدا می‌کند. نتیجه‌گیری مقاله این است که معارف اسلام درباره جهاد و اهداف آن هماهنگ با فطرت انسان و تامین صلح و عدالت است. اهداف جهاد شامل حاکمیت دین و دفاع از آن، دفاع از کیان دین، مذهب و انسان‌ها، رفع فتنه و جلوگیری از فساد، حمایت از مظلومان، پایان دادن به درگیری میان جوامع اسلامی و ضرورت مقابله و مبارزه با استکبار، همه موید آن است که جهاد در اسلام برای هوای نفس، قدرت‌طلبی، توسعه‌طلبی و کشورگشایی نیست بلکه با توجه به اصالت صلح عادلانه در اسلام، جهاد تنها در چارچوب صلح عادلانه معنا و مفهوم دارد.
کلید واژگان: اسلام, جهاد, صلح عادلانه, روابط بین الملل -
مجله دانش تفسیر سیاسی، پیاپی 6 (زمستان 1399)، صص 142 -168
تلاش‌ها و مجاهدت‌های شهید سلیمانی در قالب سپاه قدس و جبهه مقاومت در منطقه غرب آسیا در برابر تجاوز، ظلم و بی‌عدالتی قدرت‌های استکباری بدون شک یکی از عناصر صلح ساز و ثبات ساز منطقه با تکیه‌بر نظریه استقرار صلح عادلانه به‌ویژه در منازعه فلسطین و اسراییل و مقابله با نیروهای افراط‌گر، خشونت‌طلب و تروریست داعش و تکفیری بوده است. شهید بزرگوار در تداوم تقویت جبهه مقاومت و ایجاد صلح عادلانه که از آن تعبیر به صلح حقیقی می‌شود، ضمن تقویت نیروهای مقاومت در لبنان و فلسطین برای احقاق حقوق خود در برابر تجاوزات رژیم اشغالگر قدس، با ظهور داعش در منطقه و جنایات و خشونت‌های غیرقابل‌باور آن، با دعوت مقامات رسمی سوریه و عراق و تایید رهبری معظم انقلاب اسلامی برای کمک به این کشورها اقدام کرد و نقش اساسی در ریشه کردن تروریسم و داعش در منطقه و برقراری مجدد صلح و ثبات در عراق و سوریه داشت و در مسیر استقرار صلح عادلانه در منطقه جان خویش را فدا کرد. جهاد درراه خدا و مقابله با ظلم و بی‌عدالتی و استقرار صلح حقیقی (صلح عادلانه) هدف اصلی رویکرد شهید سلیمانی بود که از آن به‌عنوان "مکتب شهید سلیمانی" نام‌برده می‌شود. در این مقاله، با روش تحلیلی و توصیفی تلاش است تا به این سوال پاسخ داده شوکه نسبت نظریه صلح عادلانه به‌عنوان یک نظریه متعلق به اندیشمندان مسلمان در حوزه روابط بین‌الملل با جبهه مقاومت و مکتب شهید سلیمانی چیست؟
کلید واژگان: شهید سلیمانی, جبهه مقاومت, صلح عادلانه, روابط بین الملل -
صلح و حقوق‌بشر دو مفهوم بسیار مهم و اساسی در روابط بین‌الملل امروز هستند که بسیاری از نظریه‌پردازی‌ها و راهبردها در روابط بین‌الملل متاثر از آنها می‌باشد. امروزه سازمان‌های بین‌المللی و کشورها در روابط دوجانبه و چند جانبه به دنبال ارتقاء صلح و حمایت از حقوق‌بشر هستند. در چنین فضایی، نگاه دولت اسلامی به این دو مقوله جهت تدوین سیاستهای و برنامه‌های در سطح سیاست خارجی و بین‌المللی مهم است. بر همین اساس، در این مقاله به بررسی نگاه فقهی امام خمینی به عنوان معمار انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی به صلح و حقوق‌بشر پرداخته شد و نظریه فقهی امام خمینی در زمینه صلح و حقوق‌بشر و عناصر و محورهای مشترک این دو مفهوم استخراج گردید. در این مقاله، هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی امام خمینی در ارتباط با مفهوم صلح و مفهوم حقوق‌بشر نیز که منطبق با آموزه‌های قرآنی و اسلامی است، تبیین گردیده است.
کلید واژگان: صلح, حقوق بشر, روابط بین الملل, فقه, امام خمینی -
تحولات و وقایع اخیر در عرصه روابط بین‌الملل به خوبی نشان می‌دهد که در سده حاضر «صلح و عدالت» بیشتر از هر چیز دیگری در معرض خطر، تهدید و نقض قرار دارد. این تحولات، از اقدامات نظامی یکجانبه، قتل عام و محاصره شهرها و هژمون‌طلبی برخی رژیم‌ها و دولت‌های استکباری در اقصاء نقاط جهان گرفته، تا فقر و گرسنگی‌ها و عدم توزیع عادلانه امکانات حیات انسانی میان ملت‌ها و نهایتا فقدان حاکمیت عدالت بر روابط بین‌المللی، همه جوامع را با بحران روبرو نموده است. این در حالی است که عدم درک صحیح از چالش‌ها و عوامل تهدیدکننده صلح، پیامدهای دقیق این عوامل بر کم و کیف حیات بشری و همچنین وظایف و کارکردهای دولت‌ها و جامعه بین‌المللی در این رابطه، امکان واکنش به این مسایل را در نظام بین‌الملل ناممکن ساخته است. از اینرو شناسایی چالش‌های اساسی فراروی صلح و ارایه راهکارهای دستیابی به صلح عادلانه امری مهم است که در این مقاله به آن پرداخته می‌شود.
کلید واژگان: صلح و عدالت, صلح عادلانه, چالش, راهکار -
صلح همواره نقش موثری در کامیابی انسان‌ها در زندگی داشته است. امروزه شبکه‌های اجتماعی، ابزاری برای تحت تاثیر قرار دادن افکار، نگرش و عمل انسان‌ها است. مدل اقناع‌سازی هاولند و همکاران، چارچوب نظری مورد نظر این پژوهش، برای بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی به عنوان ابزار جدید بشری برای انتقال پیام در اقناع‌سازی در جهت تقویت یا تضعیف صلح است. سوال اصلی آن است که با توجه به توسعه گسترده شبکه‌های اجتماعی در جهان و با در نظر گرفتن این شبکه‌ها به عنوان یکی از عناصر چهارگانه مرتبط با پیام طبق مدل اقناع‌سازی هاولند و همکاران، نقش شبکه‌های اجتماعی در تقویت و تضعیف صلح چگونه است؟ در تایید فرضیه مقاله، با بررسی 4 عنصر نظریه هاولند و مراحل شش‌گانه انتقال پیام، به بررسی نقش اقناع‌سازی از طریق شبکه‌های اجتماعی در تقویت و تضعیف صلح پرداخته شد و نشان داده شد که شبکه‌های اجتماعی به عنوان کانال انتقال پیام و یکی از 4 عنصر نظریه هاولند، میتواند از طریق طی کردن مراحل شش‌گانه اقناع در تقویت صلح و همبستگی در میان جوامع و کشورها کمک نماید.
کلید واژگان: صلح, شبکه های مجازی, اقناع سازی, هاولند -
از زمان تاسیس کرسی روابط بین‌الملل، صلح و نبود خشونت یکی از دلایل اصلی بحث و مجادلات نظری و عملی در جهان بوده است. تاکنون تیوری‌های زیادی در جهت ایجاد صلح و برقراری امنیت جهانی در عرصه مطالعاتی روابط بین‌الملل به وجود آمده است و در زمینه‌های عملی نیز سازمان‌های ملی و بین‌المللی زیادی برای بسط صلح در عرصه جهانی تاسیس و فعالیت می‌کنند. در این میان رهبران دینی به عنوان تنها متولیان فعالیت‌های دینی و فرهنگی، در ترویج صلح، نقش مهمی را در جامعه جهانی ایفا می‌کنند. این رهبران، علیرغم فعالیت‌های فرهنگی متنوع، برنامه گفتگو با سایر ادیان را برای ترغیب و تشویق احترام به حقوق‌بشر و برقراری صلح و عدالت اجتماعی در جهان دنبال می‌کنند و تلاش می‌کنند با هدف گفتگو، به مبانی مشترک دست یابند و بر این اعتقاد هستند که تنها در صورت درک و تعامل متقابل و احترام به عقاید یکدیگر است که زمینه لازم برای رفع سوء‌برداشت‌ها و کاهش نزاع‌های بیهوده و نهایتا بسترهای فهم مشترک محقق خواهد شد. مقاله حاضر، ضمن مروری بر مفهوم صلح، به بررسی نقش رهبران دینی در ترویج صلح در میان ملت‌ها و ارایه راهکارهایی که این رهبران به واسطه آن می‌توانند برای صلح‌سازی، در عرصه روابط بین‌الملل تاثیرگذار باشند، پرداخته است.
کلید واژگان: صلح, صلح سازی, رهبران دینی, روابط بین الملل -
گروه‌های بنیادگرای مسیحی در ایالات متحده آمریکا از شاخه‌های پروتستانیسم در این کشور هستند. این گروه‌های دینی با آموزه‌هایی چون تاکید بر جامعیت دین و پیوند دین و سیاست، مخالفت با سکولاریسم، ظهور زودرس مسیح و پایان جهان، تقابل دایمی خیر و شر، غیریت‌سازی و جواز استفاده از خشونت به منظور پیشبرد اهداف خود در جامعه از دیگر گروه‌های دینی در این کشور متمایز می‌شوند. جناح راست مسیحی با اتکا به این آموزه‌های مذهبی از دهه 1970 و با وقوع انقلاب فرهنگی در آمریکا، وارد عرصه سیاست گشته و بر تحولات داخلی و سیاست خارجی این کشور تاثیر گذاشته است. نوشتار حاضر درصدد است تاثیر تعالیم و آموزه‌های دینی بنیادگرایی مسیحی را بر جهت‌گیری و گرایش سیاست خارجی آمریکا مورد ارزیابی قرار دهد. پژوهشگران به منظور نیل به این هدف از روش توصیفی-تحلیلی بهره برده و از داده‌های کتابخانهای به منظور گردآوری اطلاعات بهره برده‌اند. نویسندگان بدین نتیجه دست یافته‌اند ماهیت دینی جامعه آمریکایی بستر مناسبی برای فعالیت‌های گروه‌های راست مسیحی فراهم نموده و باور به ضرورت وقوع نبرد آرماگدون به ویژه در دوره کارتر، تقابل با اسلام به عنوان نیروی شر در دوران بوش و پشتیبانی از رژیم صهیونیستی به عنوام قوم برگزیده الهی و مقدمه ظهور مجدد مسیح جلوه‌ای از تاثیرپذیری سیاست خارجی این کشور از آموزه‌های بنیادگرایی مسیحی به حساب می‌آیند.
کلید واژگان: بنیادگرایی مسیحی, آمریکا, سیاست خارجی, آرماگدون, رژیم صهیونیستی, نبرد خیر و شر -
قوانین در عرصهه ای گوناگون اجتماعی از جمله سیاست خارجی تحت تاثیر فرهنگ مدنی حاکم بر جامعه و باورهای دینی قانون گذاران و گروه های ذینفع قرار دارند. به همین منظور، این مقاله به بررسی نقش مذهب در تدوین قوانین آمریکا و تاثیر آن بر حوزه سیاست خارجی پرداخته است. سوال اصلی نوشتار حاضر آن است که آیا دین حتی به معنای عرفی آن بر قانونگذاری در معنای عام و قوانین سیاست خارجی به طور خاص تاثیر داشته است. نویسندگان با رویکرد توصیفی-تحلیلی و استفاده از داده های کتابخانهای در مقام پاسخ گویی به سوال مذکور برآمده اند. بررسی اعلامیه استقالل آمریکا، قانون اساسی آمریکا، قوانین اساسی ایالتهای مختلف آمریکا، قوانین کنگره، قوانین و سیاستهای دستگاه های اجرایی، قانون آزادیهای مدنی، قواعد و دستورالعمل های مرتبط با اصول حقوق بشر و آزادی های مذهبی، تدریس ادبیات و تاریخ انجیل در مدارس دولتی، انتشار و نصب ده فرمان یهوه به موسی (ع) در برخی دادگاه های ایالتها، قوانین و اعالمیه تعهد تابعیت و منقوش بودن نام خدا بر ارز رایج این کشور، اعالمیه روز شکرگزاری، رویه های قضایی در دادگاه عالی فدرال آمریکا و حضور کشیش ها و روحانیون مذهبی در دستگاه های مختلف و رویکرد وزارت خارجه آمریکا در پیگیری امور حقوق بشر و آزادیهای مذهبی مشخص نمود که علیرغم ظاهر سکوالر ساختار و قوانین در آمریکا، مذهب و نگاه مذهبی در تدوین قوانین، تفسیر از آنها و پیگیری آنها در امور حوزه سیاست خارجی موثر است.
کلید واژگان: مذهب, ایالات متحده آمریکا, سیاست خارجی, قانون گذاری -
نشریه صلح پژوهی اسلامی، پیاپی 1 (بهار 1399)، صص 97 -126
این مقاله به بررسی ابعاد نظریه صلح انسانی در روابط بین‌الملل با تکیه بر نگاه فلسفی- فقهی امام خمینی (ره) پرداخته است. فرضیه مقاله نظریه صلح انسانی را از نگاه فلسفی امام خمینی (ره)، نظریه مورد قبول در باب صلح در روابط بین‌الملل می‌داند و مبانی فقهی این نظریه را عبارت از خدامحوری، اسلام‌محوری، ولایت‌محوری، عدالت‌محوری، اخلاق‌محوری، مصلحت‌محوری، عقل‌محوری و نفی ظلم و ستم می‌داند و اصول فقهی این نظریه را عبارت از سه ستون صلح عادلانه، صلح عزتمندانه و صلح شرافتمندانه می‌داند. مقاله ابتدا مروری بر مفهوم صلح از نگاه حقوق‌بشری و در فلسفه غربی با بررسی اجمالی نگاه کانت فیلسوف برجسته غربی در باب مفهوم صلح پایدار انجام و سپس نظریه صلح انسانی امام خمینی (ره) را به عنوان نظریه مورد قبول اسلامی در بعد فلسفی و فقهی مورد بررسی و مداقه قرار می‌دهد. نتیجه‌گیری مقاله آن است که می‌توان سه رکن عدالت، عزت و شرافت را به عنوان سه اصل فقهی نظریه صلح انسانی در روابط بین‌الملل در نظر گرفت که سایر مبانی و اصول حول آن قابل توضیح و تبیین بوده و یک گفتمان جامع صلح اسلامی را تشکیل می‌دهد.
کلید واژگان: صلح انسانی, امام خمینی, عدالت, عزت, شرافت -
در این مقاله ابتدا به سابقه و تاریخچه جریان های فرهنگی در جهان اسلام و آثار و پیامدهای آن بر جهان اسلام پرداخته شد. به همین منظور، ابتدا مروری بر بعضی جریان های فرهنگی در شیعه و سنی شامل خوارج، مرجیه، اشاعره و معتزله، تصوف، کیسانیه، زیدیه و اسماعیلیه انجام شد؛ ولی به عنوان بررسی موردی، در جامعه سنی، 4 جریان وهابیت، اخوان المسلمین، سلفی جهادی و تکفیری ها و در جامعه شیعی، 4 جریان مشروطیت، بهاییت، انجمن حجتیه و انقلاب اسلامی از جریان های فرهنگی معاصر، انتخاب شد و آثار و پیامدهای هر یک بر جهان اسلام و نظام بین الملل معاصر مورد کنکاش قرار گرفت. پس از بررسی رویکرد هر یک از جریان های فرهنگی فوق در جهان اسلام و بررسی تاثیرات و پیامدهای هر یک از 8 جریان انتخاب شده بر جهان اسلام و نظام بین الملل، نتیجه گیری مقاله این بود که هیچ کدام از این جریان ها، از موفقیت برخوردار نبوده، برخی از آن ها نیز علی رغم بعضی جنبه های مثبت، درنهایت با شکست روبه رو شدند. در این میان، تنها جریان فرهنگی انقلاب اسلامی موفق شد به تاثیرگذارترین و عمیق ترین جریان فرهنگی جهان اسلام تبدیل شود و آثار مثبتی را بر جهان اسلام از نظر احیای اسلام سیاسی ایجاد کرده، به مقابله با نظام سلطه بپردازد و با تشکیل جبهه مقاومت و پیروزی های چشمگیر آن در منطقه غرب آسیا، به تنها الگوی فرهنگی موفق در جهان اسلام تبدیل شود.
کلید واژگان: جریان فرهنگی, جهان اسلام, رویکرد, انقلاب اسلامی, نظام بین الملل -
در این مقاله، ابتدا به بررسی مفهوم اقتصاد سیاسی بین المللی و سابقه شکل گیری آن و مبانی نظری موجود در خصوص آن و همچنین نگاه کلی اسلام به اقتصاد پرداخته شد و در ادامه، نگاه فقهی مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به مقوله اقتصاد سیاسی بین المللی در قالب دو دسته بندی مبانی و اصول فقهی بررسی شد. منظور از مبانی، بنیان ها و اصول کلی برگرفته شده از منابع فقهی است که فرا رشته ای بوده و خاص رشته اقتصاد سیاسی بین المللی نیست و منظور از اصول، سیاست های مرتبط با این رشته می باشد که در عین برخورداری از درجه ای از ثبات، امکان تغییر بر اساس شرایط و مقتضیات زمان را دارا می باشد. در بررسی مبانی فقهی اقتصاد سیاسی بین المللی از نگاه مقام معظم رهبری(مدظله العالی)، مبانی خدا محوری، غیب باوری، اسلام محوری، معنویت محوری، ولایت محوری، اخلاق محوری، عدالت محوری و ظلم ستیزی استخراج شد و در بررسی اصول فقهی اقتصاد سیاسی بین المللی، 13 اصل شامل اقتصاد مقاومتی، آزادی اقتصادی، انفاق اقتصادی، نظارت و مراقبت دولت اسلامی بر فعالیت های اقتصادی برای جلوگیری از بغی و ستم، اقتصاد عامل اعتلای سیاسی در نظام بین الملل، رفاه عمومی و عدالت اقتصادی، مبارزه با فساد مالی و اقتصادی، همکاری اقتصادی در میان کشورهای اسلامی، خصوصی سازی اقتصاد، افزایش ثروت ملی و عدالت اجتماعی، رد استعمار ملت ها، خود اتکایی و نفی سلطه کفار بر مسلمین و استقلال دولت اسلامی استخراج شد.کلید واژگان: اقتصاد اسلامی, فقه, اقتصاد سیاسی, اقتصاد مقاومتی, دولت اسلامی
-
در این مقاله، سوال اصلی آن بود که تصوف چه جایگاهی میتواند در همگرایی فرهنگی در منطقه آسیا داشته باشد. فرضیه مقاله آن بود که تصوف، میتواند به عنوان یک بستر، برای ارتقای همگرایی فرهنگی در منطقه آسیا استفاده شود. در بررسی فرضیه، پس از تشریح مفاهیم همگرایی منطقه ای و تصوف، به بررسی سابقه و جایگاه تصوف در منطقه آسیا پرداخته شد و مشخص گردید که همزمان با گسترش اسلام در منطقه آسیا، جریان تصوف نیز به عنوان یکی از جریان های مهم اسلامی در سرتاسر مناطق اسلامی در این قاره گسترش یافته و از طرفی در مناطق غیر اسلامی نیز به دلیل ارتباط و نزدیکی برخی از آموزه های تصوف مانند ریاضت کشی و ترک دنیا با آموزه های این ادیان، ظرفیت زیادی برای همگرایی فرهنگی با استفاده از این نقاط مشترک وجود دارد. نهایتا تایید گردید که جریان تصوف یکی از جریان های مهم در منطقه آسیا است که ظرفیت بهره برداری برای مقابله با جریان افراطی گری و خشونت گرا و تروریستی را دارد و از طرفی به دلیل محبت و علاقه به اهل بیت به عنوان یک نقطه مشترک میان شیعه و سنی و همچنین به دلیل برخورداری از برخی آموزه های مشترک با ادیان غیر اسلامی در منطقه، حول برخی اصول تصوف، این ظرفیت را دارد که موجب ارتقای همگرایی فرهنگی در منطقه آسیا باشد. برای دستیابی به این هدف، باید آن بخش از آموزه های تصوف که مشترک در میان همه ادیان می باشد و جنبه مثبت و سازنده دارد، برجسته گردد و در قالب برنامه های مختلف فرهنگی از آن در راستای ارتقای فرهنگی استفاده شود. پیش فرض این مقاله آن بود که همگرایی فرهنگی، میتواند به همگرایی اقتصادی و سیاسی منجر شود.
کلید واژگان: تصوف, همگرایی, فرهنگی, افراطی گری, آسیاThis paper seeks to answer the following question: What is the role of Sufism in cultural integration in Asia. It is hypothesized that Sufism plays an important role to achieve cultural integration in Asia and this capacity could be used in cultural diplomacy to promote integration between the different nations and counteract extremism. The theoretical framework of this research is based on regionalism of constructivism theory. In order to the concepts of the regional integration, Sufism and its historic background in Asia, the researcher determined that Sufism has spread throughout Asia, especially in Islamic world. Due to Sufism affiliation with other religious doctrine such as Buddhism, Brahmanism, and the element of affection to Ahlul-Bayt of Prophet Mohammad as a factor of the unity between Shia and Sunni, Sufism has a great potential for integration through cultural diplomacy. In order to achieve this aim, the common religious doctrine of Sufism in the Islamic World and Asia has to be introduced and emphasized through cultural diplomacy to provide opportunities for cultural integration and counteracting extremism and violence in Asia.
Keywords: Sufism, Integration, Cultural, Extremism, Asia -
در این مقاله، به بررسی تاثیرات متقابل جهانی شدن و افراطی گری بر یکدیگر با تکیه بر مورد جریان سلفی تکفیری پرداخته شده است. در ابتدا، سابقه جریان سلفی بررسی و چهار نوع جریان سلفی شامل: سلفی تبلیغی، سلفی اخوانی، سلفی جهادی و سلفی تکفیری شناسایی و به طور مختصر هر یک از این انواع سلفی گری توضیح داده شد. در بررسی سلفی تکفیری به سابقه جریان تکفیر در اسلام اشاره و چهار جریان تکفیری شامل: خوارج، وهابیت، طالبان - القاعده، داعش و جریان تکفیری اخیر شناسایی می گردد. در بخش بعدی مقاله، ابتدا مفهوم جهانی شدن و تعریف و ابعاد مختلف آن مطالعه و سپس آثار متقابل جهانی شدن و جریان های تکفیری بر یکدیگر بررسی می شود. سرعت تغییرات، ایجاد اضطراب، احساس تهاجم فرهنگی، ایجاد نزاع هویتی، اسلام ستیزی از جمله آثار منفی جهانی شدن در راستای توسعه افراطی گری بوده که موجب رشد جریان های افراطی و تکفیری شده و از سوی دیگر رشد جریان تکفیری نیز دارای آثاری مانند افزایش اسلام هراسی و اسلام ستیزی؛ تقویت نرم های جهانی شدن، تقویت ملی گرایی و بومی گرایی و تضعیف مرزهای سیاسی و... بوده است. در پایان، برخی راه حل ها برای مقابله با افراطی گری و تکفیرگرایی مورد اشاره قرار می گیرد.کلید واژگان: جهانی شدن, افراطی گری, جریان تکفیری, تاثیرات متقابلIn this article, the mutual impacts of globalization and radicalism on each other with the emphasis on takfirism were discussed. Firstly, the history of the Salafi was discussed and four currents were recognized. Then globalization, its definition and its different aspects were discussed. It was defined that globalization has had some negative impacts such as creating anxiety in the society, speed of changes in the society, facing cultural offensiveness by some societies, islamophobia, identity conflict and so on which have resulted in creation of radical groups such as takfiri currents.
It was also defined that on the other side, the creation of takfiri groups has also resulted in islamophobia, enhancing nationalism and localism feelings, underlining national borders and enhancing globalization norms in international relations. Finally, some ways and means that can be used to avoid radicalism were named to be followed.Keywords: globalization, radicalism, takfirism, mutual impacts -
این نوشتار بر آن است که مواضع کلامی شیعه مانع شکل‌گیری و رشد افراطی‌گری و خشونتگرایی و ترویج تروریسم شده و زمینه ها و بسترهای لازم سوءاستفاده افراطیون برای توسعه دامنه اهل کفر و مفهوم جهاد به سمت مسلمین و اقدامات جنایی و تروریستی را سد می‌کند. بررسی های این پژوهش نشان می‌دهد مواضع کلامی شیعه بهدلیل پیروی از معارف اهل بیت و تثبیت رویکرد عقلگرایی و به‌ویژه با ظهور جریان اصلاحگرا در دوره معاصر، در مباحث کلامی اساسی و بنیادین مانند توحید، نبوت، عدل، امامت، معاد، جبر و اختیار، حسن و قبح ذاتی و حجیت عقل و مستقلات عقلیه توسط کسانی چون شهید مطهری، علامه طباطبایی، آیت الله جوادی آملی، حضرت امام خمینی و دیگران، مانع شکل‌گیری و رشد افکار افراطگرا و گروه های تروریستی در جوامع شیعی شده است. این رویکرد راه خود را در اصول فقه و فقه شیعه پیدا کرده و با راهنمایی و هدایت جامعه و جوانان، مانع رشد و شکل‌گیری تروریسم در میان شیعیان و جوامع شیعی شده است.کلید واژگان: علم کلام, شیعه, تروریسم, افراطی گری, خشونت گراییThe author of this paper is of the view that the Shiite theological position of the Shiite prevents emergence and growth of extremism, violence as well as promotion of terrorism and in the meantime it blocks any possibility of extremism, criminal atrocities and expansion of non-believers realm of domination. The research has found that due its obedience to Ahl Al-Bait (the House of the Prophet Muhammad P. B. U. H), establishment of rationalism especially during the reform movements in the contemporary age including in the works of various thinkers like Motahari, Allame Tabatabai, Ayatollah Javadi Amoli, Imam Khomeini who have discussed several issues like monotheism, prophethood, justice, imamate, resurrection, force and freedom, inherent goodness and grace, and the virtue of reason and independence of reason, the Shiite theological positions have prevented emergence of violation and extremism among the Shiite Muslims. This approach has found a proper bed in principles of Shiite jurisprudence and jurisprudence itself and with the guidance provided for the youth and the society it has prevented any inclination towards terrorism in the Shiite societies.Keywords: Theology, Shiite, Extremism, Violence
-
در این مقاله، نظرات فقهای شیعه در چهار دوره: قبل از صفویه، صفویه، مشروطه و انقلاب اسلامی (در هر دوره، سه یا چهار فقیه) در خصوص معیار و ملاک برای تعیین دار الاسلام، دار الکفر و دار الحرب که سه مفهوم اساسی و بنیادی در فقه روابط بین الملل می باشند، مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده در مجموع می توان نظرات فقهاء شیعه را در قالب سه گروه، دسته بندی کرد: 1- فقی هانی که معتقدند ملاک برای تعیین دار الاسلام و دار الکفر اجرا یا عدم اجرای احکام اسلامی است (شهید اول) 2- فقهایی که معتقدند ملاک برای تعیین دار الاسلام و دار الکفر اکثریت یا عدم اکثریت جمعیت مسلمان است (آیت الله منتظری) 3- فقهایی که معتقدند ملاک برای تعیین دار الاسلام و دار الکفر استقرار حکومت و حاکمیت اسلام و کفر است (شیخ طوسی، علامه حلی، امام خمینی و...) همچنین مشخص شد که فقهای دوره مشروطه و انقلاب اسلامی عمدتا قائل به معیار سوم یعنی استقرار حکومت برای تعیین دار الاسلام و دار الکفر هستند و این معیار بیشتر با شرایط امروز نظام بین الملل و روابط بین الملل که مبتنی بر نظام ملت- دولت می باشد هماهنگی و تطابق دارد. بنابراین، در فقه روابط بین الملل شیعه، ملاک و معیار سوم برای تعیین دار الاسلام و دار الکفر، هم طرفداران بیشتر و هم قابلیت تطابق با شرایط امروز نظام بین الملل را دارد به نحوی که می تواند هم روابط دولت های اسلامی با یکدیگر و هم روابط آنها با سایر دولت های کافر را تبیین کند.کلید واژگان: فقه, روابط بین الملل, دار الاسلام, دار الکفر, دار الحرب, فقه روابط بین المللIn this article, the views of Shia`Fogaha in 4 periods including Pre-Safavieh, Safavieh, Constitutional Revolution ( Mashrutah), and Islamic Revolution in regard to the criterion for defining Dar-ol-Islam, Dar-ol-Kofr and Dar-ol-Harb, as the three basic concepts in International RelationsFeghh,( 3 or 4 Faghih in each period) were explored. We could finally recognize three category of views:1-Those who believe the criterion for defining Dar-ol-Islam and Dar-ol-Kofr is applying or neglecting Islamic rules or Sharia,(ShahidAval)
2-Those who believe the criterion is the majority of population, being muslim or non-muslim, ( Ayat-ol-lahMontazeri)
3-Those who believe the criterion is the form of government, being Islamic or non islamic, ( SheikhToosi, AllamehHelli, Imam Khomeini .)
It was also clear that most offogaha during mashrutah and Islamic revolution era, believe in the third criterion, means the form of the government. This criterion is more adaptable with the present conditions in the international system and international relations which is based on nation- state countries. Thus, we can say that in International Relations`Feghh, the third criterion has more proponents and also is more adaptable with the current realities in international relations, to the extent that it can explain the cooperation and relationship in between the Islamic states and with non-Islamic states.Keywords: Fighh, international relations, Dar-ol-Islam, Dar-ol-Kofr, Dar-ol-Harb, International relation Feghh
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.