بررسی مفهوم تقابل و غیریت در قصیده خفقه الذری بر اساس نظریه تقابلی لوئیس کوزر

تقابل اجتماعی بخشی از واقعیت اجتماعی بوده و بسیاری از کنش های موجود در جامعه بر پایه آن شکل می گیرد. «لوییس کوزر» از اندیشمندانی است که تقابل و کارکرد آن را در بستر اجتماع بررسی کرده و بر خلاف دیگر اندیشمندان اجتماعی، مفهوم تقابل را دارای دو کارکرد مثبت و منفی می داند. به اعتقاد او مفهوم قدرت و برخورد ایدیولوژی های مختلف در وضعیت تقابلی، موضوعی است که می تواند عامل رویارویی و تقابل باشد و مجموعه اهداف مشترک می تواند عاملی برای پیوند افراد وگروه ها به هم باشد. پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه تقابل کوزر و بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و بر اساس محورهای مطرح در نظریه کوزر به بررسی قصیده «خفقه الذری» از «غازی زیبه» شاعر معاصر اردنی می پردازد. هدف از نگارش مقاله حاضر بررسی بازنمود تقابل و نقش آن در شکل گیری روابط اجتماعی و ایدیولوژی و گفتمان غالب در اشعار شاعر است. نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر نشان می دهد شاعر انواع تقابل های اجتماعی را در شعر خود ترسیم کرده است: تقابل بین روشنفکران و دیگر گروه های مردم و سیاستمداران و یا تقابل درون گروهی و خود عربی با دیگری بیگانه. دعوت به مشارکت و ناپذیرایی و مبارزه و تاکید بر انگاره های فرهنگی و ارزش های مشترک، راهکار شاعر برای انسجام بخشی و تحقق همبستگی درون گروهی و یا ملی در مقابل دیگری بیگانه است. شاعر با ترسیم وضعیت تقابلی بین خود و دیگری اشغالگر، وجود یک گفتمان غالب را که می تواند مدلول تقابل باشد، مهم می داند و عقیده دارد که این گفتمان به توانایی و تولید قدرت در رویارویی با اسراییل می انجامد.