مقابله امام خمینی با توطئه سازش روحانیت و حکومت پهلوی (1343-1342خ)

رژیم پهلوی پس از دستگیری امام خمینی در سال 1342 با تحت فشار قرار دادن آن حضرت در حبس و حصر سعی داشت رهبر نهضت اسلامی را از قیامی که آغاز کرده بود، باز دارد. از این رو رئیس ساواک، اولین بار قبل از انتقال امام خمینی از پادگان عشرت آباد به خانه ای در داوودیه به دیدار ایشان رفت و تلاش کرد ضمن اعلام انتقال وی به خارج از پادگان به نوعی امام را به عقب نشینی یا همراهی ترغیب کند که از این کار نتیجه ای حاصل نشد. اما روز 12 مرداد 1342 روزنامه های کیهان و اطلاعات بنا بر توطئه ای از پیش طراحی شده، خبر مصالحه و عقب نشینی روحانیان بازداشتی را منتشر کردند. روزنامه اطلاعات فردای آن روز مقاله ای دیگر با همان مضامین چاپ کرد. این جریان سازی رسانه ای با واکنش منفی روحانیون و طبقات مختلف جامعه مواجه شد. مرحله بعدی تلاش حکومت جهت همراه نشان دادن امام خمینی با رژیم پس از آزادی معظم له از حصر و انتقال به قم در شامگاه 15 فروردین 1343 بود. پس از چاپ مقاله روزنامه اطلاعات در روز 18 فروردین به نام اتحاد مقدس بین روحانیان و دولت و اطلاع ایشان از محتوی آن، امام در همان جلسه به آقای خزعلی دستور داد به منبر برود و موضوع را تکذیب کند. رهبر قیام 15 خرداد سپس مجموعه ای از اقدامات را به اجراء گذاشت تا توطئه رژیم را خنثی کند. پژوهش حاضر به تبیین و تحلیل اقدامات امام خمینی و روحانیان برای مقابله با جریان سازی مذکور با استفاده از اسناد، منابع کتابخانه ای و خاطرات پرداخته است.