به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « امام خمینی » در نشریات گروه « تاریخ »

تکرار جستجوی کلیدواژه «امام خمینی» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • علی فکوریان*

    رژیم پهلوی پس از دستگیری امام خمینی در سال 1342 با تحت فشار قرار دادن آن حضرت در حبس و حصر سعی داشت رهبر نهضت اسلامی را از قیامی که آغاز کرده بود، باز دارد. از این رو رئیس ساواک، اولین بار قبل از انتقال امام خمینی از پادگان عشرت آباد به خانه ای در داوودیه به دیدار ایشان رفت و تلاش کرد ضمن اعلام انتقال وی به خارج از پادگان به نوعی امام را به عقب نشینی یا همراهی ترغیب کند که از این کار نتیجه ای حاصل نشد. اما روز 12 مرداد 1342 روزنامه های کیهان و اطلاعات بنا بر توطئه ای از پیش طراحی شده، خبر مصالحه و عقب نشینی روحانیان بازداشتی را منتشر کردند. روزنامه اطلاعات فردای آن روز مقاله ای دیگر با همان مضامین چاپ کرد. این جریان سازی رسانه ای با واکنش منفی روحانیون و طبقات مختلف جامعه مواجه شد. مرحله بعدی تلاش حکومت جهت همراه نشان دادن امام خمینی با رژیم پس از آزادی معظم له از حصر و انتقال به قم در شامگاه 15 فروردین 1343 بود. پس از چاپ مقاله روزنامه اطلاعات در روز 18 فروردین به نام اتحاد مقدس بین روحانیان و دولت و اطلاع ایشان از محتوی آن، امام در همان جلسه به آقای خزعلی دستور داد به منبر برود و موضوع را تکذیب کند. رهبر قیام 15 خرداد سپس مجموعه ای از اقدامات را به اجراء گذاشت تا توطئه رژیم را خنثی کند. پژوهش حاضر به تبیین و تحلیل اقدامات امام خمینی و روحانیان برای مقابله با جریان سازی مذکور با استفاده از اسناد، منابع کتابخانه ای و خاطرات پرداخته است.

    کلید واژگان: امام خمینی, نهضت اسلامی, ساواک, سازش, مطبوعات}
  • سید محمدجواد قربی *

    این مقاله در صدد است با تاکید بر اسناد تاریخی و گزارش های ساواک، نحوه مصرف و تخصیص وجوهات شرعی در نهضت امام خمینی در سه حوزه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را بررسی و توصیف کند. وجوهات شرعیه از جغرافیای جهان اسلام تحویل نمایندگان امام خمینی می شد. چگونگی مدیریت این وجوه و نحوه تخصیص آن موضوع مهم و شایسته بررسی های عمیق است. مطالعه اسناد و دیگر منابع نشان می دهد که علاوه بر امور مذهبی و تبلیغی، از این وجوه برای مبارزه سیاسی و حمایت از فقرا و مستمندان استفاده می شد. همچنین بخشی از وجوهات برای کمک به حل مشکلات جهان اسلام و حمایت از نهضت های اسلامی مصرف می گردید. در عرصه فرهنگی نیز بخشی از این وجوه صرف تقویت حوزه های علمیه و طلبه های علوم دینی انجام می گرفت. بررسی ها نشان می دهد که امام خمینی با ایجاد شبکه ای از نمایندگان در نقاط مختلف کشور تلاش کرد از وجوه شرعیه برای توسعه فعالیت های دینی، کمک به نیازمندان و مبارزه علیه حکومت پهلوی استفاده کند.

    کلید واژگان: وجوه شرعیه, مصارف و تخصیصات, امام خمینی, نهضت اسلامی}
  • ابراهیم ذوالفقاری *

    استفاده ائمه شیعه از شبکه از وکالت در جمع آوری و مصرف وجوه شرعی، را مورخان توصیف کرده اند.شبکه وکالت در این عهد، افزون بر کارکرد اقتصادی، کارویژه های علمی، اجتماعی، سیاسی و مبارزاتی داشت. وکلا در دوره ای که امامان شیعه تحت فشار حکومت بنی عباس قرار داشتند، نقش مهمی در انتظام و سر و سامان یافتن امور شیعیان ایفا کردند. در عصر غیبت، شبکه وکالت در اختیار فقیهان قرار گرفت و دوره ای دیگر در تاریخ آن آغاز شد. این شبکه حلقه واسط فقها و پیروان تشیع در بسیاری از امور بود. کارکرد مالی شبکه وکالت به ویژه از منظر سامان یافتن امور شیعیان اهمیت خاص دارد که تحت نظارت و مدیریت فقها صورت می پذیرد. پژوهش در چگونگی کارکرد این شبکه در دوره های تاریخی می تواند به فهم بخش مهمی از تحولات تاریخی جوامع شیعه کمک کند؛ به ویژه آن که جوامع اغلب مستقل از حکومت ها بوده اند. این موضوع درباره نهضت امام خمینی و شبکه وکلای ایشان اهمیت ویژه ای دارد. در این نوشتار منظور از شبکه وکلاء ساختار سلسله مراتبی از نمایندگان مورد وثوق امام خمینی هستند که از جانب ایشان مسئولیت و اختیار تحویل و ارسال وجوه یا مصرف آن در موارد مشخص را بر عهده داشتند. این ساختار در ایران و دیگر نواحی شیعه نشین همجوار آن گسترده بود. در نوشتار حاضر فعالیت نمایندگان رده بالا و لایه اول این شبکه، محدودیت ها و شیوه کار آنها بر اساس اسناد ساواک مورد بررسی قرار گرفته است.

    کلید واژگان: امام خمینی, نهضت اسلامی, وکلاء, وجوه شرعی, ساواک, اسناد}
  • بررسی نقش مبارزاتی سید حسین علم الهدی پیش از پیروزی انقلاب اسلامی
    مرضیه بیگی زاده*

    سید حسین علم الهدی از شخصیت های موثر سازمان توحیدی موحدین بود که در مهم ترین عملیات های این سازمان حضور فعالی داشت. پرسشی که مطرح است این است که سید حسین علم الهدی چگونه و تحت چه شرایطی جذب فعالیت های سیاسی گردید؟ چرا از بین گروه ها و سازمان های فعال در عرصه مبارزه علیه نظام پهلوی جذب سازمان موحدین و پشتیبانی از نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی روی آورد؟ این مقاله با بهره گیری از خاطرات شفاهی، اسناد و پژوهش های انجام شده و با تکیه بر رویکرد توصیفی-تحلیلی می کوشد رفتار سید حسین علم الهدی را در این موضوع ارزیابی کند. مقاله سرانجام به این نتیجه می رسد که تولد و رشد و نمو در یک خانواده مذهبی، پشتیبانی و ارادت اعضای خانواده نسبت به امام خمینی،  تاثیر آموزه های اسلامی و نشست وبرخاست با شخصیت های مبارز در موضع گیری های سید حسین علم الهدی و حمایت از نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی تاثیرگذار بوده است.

    کلید واژگان: سید حسین علم الهدی, سازمان موحدین, امام خمینی, نهضت اسلامی}
    Investigating the role of Seyyed Hossein Alam Al-Hadi's struggles before the victory of the Islamic Revolution
    Marziyeh Beygizadeh *

    Seyyed Hossein Alam Al-Hadi was one of the influential figures of the Khuzestan Monotheistic Organization, who was actively present in the most important operations of this organization. The question that is raised is that how and under what conditions was Seyyed Hossein Alam-ul-Hadi attracted to political activities before the victory of the Islamic revolution and during the Islamic movement? Why, among the groups and organizations active in the field of struggle against the Pahlavi regime, did the Mohedin organization attract and support the Islamic movement under the leadership of Imam Khomeini? This article tries to evaluate the behavior of Seyyed Hossein Alam-Al-Hadi in this matter by using oral memories, documents and researches and relying on the descriptive-analytical approach. The article finally comes to the conclusion that the birth and growth in a religious family, the support and devotion of the family members towards Imam Khomeini, the influence of Islamic teachings and meeting with militant personalities in the positions of Seyyed Hossein Alam-al-Hadi And supporting the Islamic movement led by Imam Khomeini has been influential.

    Keywords: Seyyed Hossein Alam Al-Hadi, Mohedin Organization, Imam Khomeini, Islamic movement}
  • مریم زارعی*
    انقلاب اسلامی ایران تحول اساسی در حرکت های اسلامی ضد نظام های دیکتاتوری ایجاد کرد. کشور عراق به سبب همسایگی و حضور فعال و قدرتمند شیعیان به سرعت تحت تاثیر انقلاب اسلامی قرار گرفت که در این میان نقش آفرینی خاندان های برجسته شیعی همچون صدر و حکیم قابل توجه است. بر این اساس در این پژوهش به دنبال واکاوی ارتباط آیت الله محمدباقر صدر با امام خمینی و انقلاب اسلامی ایران هستیم که در پی آن، این مناسبات چه تاثیری در فعالیت حزب الدعوه الاسلامیه و فضای سیاسی اجتماعی عراق داشت. یافته های پژوهش که مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی-تحلیلی است، نشان می دهد که آیت الله صدر از زمان تبعید امام خمینی به عراق ارتباط خود را با ایشان برقرار ساخت و مکاتبات سیاسی میان آنها حاکی از مناسبات مستحکم دارد. در ادامه نیز الهام گیری آیت الله صدر از انقلاب اسلامی ایران و تلاش برای مبارزه با نظام بعث عراق هرچند درنهایت به درگیری جدی با حاکمیت و شهادت ایشان منجر شد؛ لیکن عدم مشروعیت حکومت صدام را نمایان ساخت و موجبات رویش حرکت های شیعی معارض با حکومت وقت را فراهم ساخت.
    کلید واژگان: محمدباقر صدر, انقلاب اسلامی, امام خمینی, عراق, ایران}
    Maryam Zareei *
    Iran's Islamic Revolution created a fundamental change in Islamic movements, against dictatorial regimes. The country of Iraq was quickly affected by the Islamic Revolution due to its neighborhood and the active and powerful presence of Shiites, among which the role of prominent Shiite families such as Sadr and Hakim is noteworthy. Based on this, in this research, we seek to analyze the relationship between Ayatollah Mohammad Baqer Sadr and Imam Khomeini and the Islamic Revolution of Iran, after which, what effect did these relationships have on the activities of Hizb al-Dawah al-Islamiya and the political-social atmosphere of Iraq. The findings of the research, which is based on library studies and with a descriptive-analytical approach, show that Ayatollah Sadr established his relationship with Imam Khomeini since his exile to Iraq, and the political correspondence between them indicates strong relations. In the following, Ayatollah Sadr's inspiration from the Islamic Revolution of Iran and his efforts to fight against the Baath regime in Iraq eventually led to a serious conflict with his sovereignty and martyrdom. But it exposed the illegitimacy of Saddam's government and caused the rise of Shiite movements against the government of that time.
    Keywords: Mohammad Bagher Sadr, Islamic Revolution, Imam Khomeini, Iraq, Iran}
  • سید علی مرتضوی امامی زواره

    این نوشتار به مقایسه مردم سالاری دینی در اندیشه سیاسی آیت الله نایینی و امام خمینی می پردازد. مردم سالاری دینی یکی از پرسش های اساسی در ساحت فکر و اندیشه سیاسی ایران معاصر است. در نظام مردم سالاری دینی، محدوده نقش مردم را دین و آموزه های دینی تعیین می کند و مردم در متن دین و در چارچوب موازین دینی ایفای نقش می کنند. بررسی آراء و اندیشه های سیاسی آیت الله نایینی و امام خمینی در حیطه مردم سالاری نشان می دهد که این دو اندیشمند در میان علمای معاصر شیعه، گام های مهمی به سوی سازگاری دولت اسلامی با مبانی نظام های مردم سالاری نشان داده اند. در بطن آرای سیاسی این دو، درک معنایی خاص و بومی از مردم سالاری نهفته است که متناسب با آموزه های کلان دینی بوده است. ساختار اصلی هر دو اندیشه، بر قدرت و پشتوانه مردمی و دینی مبتنی است. همچنین از نظر شکلی، هر دو نظام به لحاظ تیوری در مجموعه نظام های مردم سالار دینی قرار می گیرند.

    کلید واژگان: مردم سالاری دینی, اجتهاد, اندیشه سیاسی, امام خمینی, آیت الله نائینی}
  • محمد جمیری

    امام خمینی در جریان مبارزه علیه حکومت پهلوی، از شبکه گسترده و به‌هم متصل روحانیت بهره برد. در این میان، گروهی از علمای ساکن در نقاط مختلف کشور که از جایگاه علمی، معنوی و اجتماعی بالا برخوردار بوده و ‌به‌عنوان «علمای بلاد» شناخته می‌شدند، نقش‌آفرینی موثری داشتند. آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب یکی از این علما بود که در انتقال پیام امام خمینی و پیشبرد اهداف نهضت نقش خود را در جنوب کشور ایفا کرد. در این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، اسنادی و اینترنتی، به بررسی زندگی آیت‌الله دستغیب و نقش او در روند مبارزات انقلاب اسلامی در فارس و ‌به‌خصوص شهر شیراز پرداخته‌ایم. حضور او همچنین نقش مهمی در تثبیت انقلاب اسلامی در شیراز داشت. آیت‌الله دستغیب نخستین امام جمعه بعد از انقلاب در شیراز بود که به‌دست سازمان تروریستی مجاهدین خلق به شهادت رسید و به‌عنوان یکی از پنج شهید محراب مشهور شد.

    کلید واژگان: امام خمینی, سید عبدالحسین دستغیب, علمای بلاد, انقلاب اسلامی, شیراز}
  • رضا آزاد

    در این مقاله به سیر زندگی و فعالیت‎های سیاسی، اجتماعی و مذهبی آیت‌الله سید اسدالله مدنی پرداخته ‎ایم. ایشان از مبارزان فعال و انقلابی در سه منطقه همدان، لرستان و آذربایجان در مقطع قبل از انقلاب بوده و پس از انقلاب نیز در تثبیت وضعیت استان‎های همدان و آذربایجان شرقی و رفع برخی اختلافات و مدیریت برخی اتفاقات نقش بسزایی ایفا کردند و در نهایت نیز به دست یکی از اعضای گروهک منافقین به شهادت رسیدند. سیر مقاله به صورت تاریخی از زندگی‎نامه آیت الله مدنی است و در این سیر تاریخی به نقاط عطفی همچون فعالیت‎های سیاسی در آذشهر، مبارزات مذهبی و سیاسی در همدان، خرم آباد و نجف اشرف و تبعیدهای چندگانه ایشان به شهرهایی همچون نورآباد ممسنی، گنبدکاووس، کنگان و مهاباد پرداخته شده است. منبع اصلی مقاله کتاب اسناد ساواک است که از سوی مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات در سال 1377 منتشر شده است. در کنار این کتاب از خاطرات شفاهی و برخی دیگر از کتب که در حوزه زندگی‏نامه ایشان نوشته شده و همچنین روزنامه ها و نشریات استفاده شده است.

    کلید واژگان: آیت الله اسدالله مدنی, شهید محراب, علمای بلاد, امام خمینی, امام جمعه, همدان}
  • آفرنگ شفیعی

    در این مقاله بر اساس اسناد و منابع کتابخانه‌ای به فعالیت‌ها و مبارزات آیت‌الله حسین غفاری آذرشهری پرداخته‌ایم. آیت‌الله غفاری از جمله «روحانیان مبارز»ی بود که در حوزه علمیه قم، از آموزه‌های معنوی و انقلابی استادان این حوزه، به‌ویژه امام خمینی، بهره‌مند شد و ذیل گفتمان اسلامی به مبارزه با حکومت پهلوی پرداخت. او در این طریق بارها به زندان افتاد و در نهایت تحت شکنجه‌های سخت ‌‌ماموران ساواک به شهادت رسید.

    کلید واژگان: آیت الله حسین غفاری, ساواک, نهضت پانزده خرداد, امام خمینی, روحانیان مبارز}
  • غلامرضا علاماتی، زینب علاماتی

    جنگ مجموعه ای از عوامل موثر است که بر بیشتر ارکان جامعه تاثیر می گذارد، آنها را تغییر می دهد و موجب ساخت ها و نهادهای جدیدی می شود. رشته های مختلف علوم به بررسی جنگ از دیدگاه های مختلف می پردازند. از این میان، جامعه شناسی جنگ به تحلیل های جامعه شناختی از تغییرات ساخت ها و نهادها در وضعیت تهدید و تحت سایه جنگ توجه دارد. امام خمینی (ره) با درک جامع از اسلام و پیروی کردن از مکتب اسلام و انبیاء الهی، با اشراف به دین، جنگ را از نگاه دینی تعریف می کرد. اندیشه اجتماعی امام خدامحور و دین گرا بود و بر دفاع از حریم ارزش های اسلام و قرآن تاکید می کرد؛ به گونه ای که در راس هرم اندیشه دفاعی اش، نیروی خداوند و در قاعده آن، مردم به عنوان سربازان واقعی دفاع از حریم مسلمانان و آزادگان جهان نقش آفرینی می کردند.پژوهش پیش رو به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، ابتدا درصدد یافتن بنیان های جامعه شناسانه تفکر امام (ره) درخصوص جنگ، با توجه به تغییرات کارکردی خاص دوران انقلاب و دفاع مقدس است، سپس کاربرد تاریخ شفاهی را در این موارد بررسی می کند. در همین راستا، تلاش شده است نقش سخنان و پیام های امام در هشت سال دفاع مقدس، به عنوان بهترین منبع ابعاد جامعه شناسی جنگ از دیدگاهشان، بررسی شود.

    کلید واژگان: دفاع مقدس, امام خمینی, جامعه شناسی جنگ, تاریخ شفاهی}
    Gholamreza Alamati, Zeynab Alamati

    War is a set of factors that affect most aspects of society, altering them and resulting in new constructions and institutions. Different fields of science investigate war from different perspectives. Among these, the sociology of war studies the sociological analysis of the changes of constructions and institutions in the state of threat and under the shadow of war. With a comprehensive understanding of Islam and following the school of Islam and divine prophets, Imam Khomeini (MBUH) defined war from a religious point of view. The Imam's social thought was God-centered and religious and emphasized defending the privacy of the values of Islam and the Qur'an in such a way that at the top of the pyramid of his defense thought was the power of God, and at its base, people played a role as real soldiers defending the privacy of Muslims and the free people of the world. The present research, using the descriptive and analytical method and library sources, first seeks to find the sociological foundations of the Imam's (RA) thinking about war, considering the specific functional changes during the revolution and Holy Defense, and then examines the use of oral history in these cases. In this regard, the paper attempts to investigate the role of the Imam's words and messages in the eight years of Holy Defense, as the best source of the sociological aspects of war from his point of view.

    Keywords: Holy Defense, Imam Khomeini, Sociology of War, Oral History}
  • مسعود آدینه وند*
    نهضت اسلامی ایران به عنوان یکی از بزرگ ترین انقلاب های اجتماعی قرن بیستم به رهبری آیت الله خمینی به پیروزی رسید. در جریان این نهضت ایدئولوژیک و دینی، روحانیت و دیگر اقشار کنشگر جامعه همچون بازاریان و قشر تحصیل کرده در نقاط مختلف کشور نقش پررنگی در پیش راندن مبارزات و اجرای پیام های انقلابی داشتند. شهر قزوین یکی از مراکزی به شمار می رفت که هم دارای صبغه مذهبی فراوان بود و هم مبارزان سرشناسی در آنجا به فعالیت بر ضد حاکمیت پهلوی اشتغال داشتند، لذا انجمن های مختلفی در دو دهه پایانی این رژیم در این شهر تاسیس و به فعالیت پرداختند. هدف این مقاله، معرفی این نهادها، نحوه شکل گیری و محل برگزاری جلسات و نوع عملکرد آنها در سال های نهضت اسلامی است. این نوشتار با روش اسنادی و کتابخانه ای و مصاحبه درصدد پاسخ به این سوال است که علل و روند تشکیل محافل سیاسی- مذهبی شهر قزوین در سال های نهضت اسلامی چه بود و در دو دهه پایانی حکومت پهلوی چه اقداماتی کردند؟ فرض بر آن است که در پی سختگیری های حکومت پهلوی بر مخالفان، در شهرهای مختلف ازجمله قزوین انجمن ها و هیات های مذهبی با گام نهادن در مسیر انقلاب، انجام کارکردهای فرهنگی و آشنا کردن نسل جوان با جنبه هایی از آموزه های مذهبی به حمایت از نهضت اسلامی و جذب بسیاری از مردم به جرگه مخالفان با رژیم پهلوی یاری رساندند.
    کلید واژگان: نهضت اسلامی, قزوین, هیات های مذهبی, فعالیت های دینی, امام خمینی}
    Masoud Adinehvand *
    The Islamic movement of Iran was one of the biggest social revolutions of the 20th century under the leadership of Ayatollah Khomeini. In the course of this ideological and religious movement, the clergy and other active sections of the society, including the marketers and the educated class, played a prominent role in advancing the struggles and implementing the messages of the revolution. The city of Qazvin was considered one of the centers that had a lot of religious color and famous fighters were active there against the Pahlavi regime, therefore, various associations were established and active in this city in the last two decades of this regime. They paid. The purpose of this article is to introduce these institutions, how they are formed and where meetings are held, and their performance during the years of the Islamic Movement. This article tries to answer the question that what were the causes and process of the formation of political-religious circles in the city of Qazvin during the years of the Islamic movement and what actions did they take in the last two decades of Pahlavi rule? It is assumed that following the strictness of the Pahlavi government on the opponents, in various cities including Qazvin, religious delegations and delegations will perform cultural functions by stepping on the path of revolution and introduce the young generation to the aspects of education. Religious groups supported the Islamic movement and attracted many people to the Jirga against the Pahlavi regime.
    Keywords: Islamic movement, Qazvin, Religious Groups, religious activities, Imam Khomeini}
  • مهدی نورایی

    از آخرین تلاش های شاه برای حفاظت از سلطنت، تشکیل «شورای سلطنت» بود. شاه پس از تعیین شاپور بختیار به عنوان نخست‌وزیر، اقدام به تعیین اعضای شورای سلطنت کرد. در این میان برخی مدعی عضویت آیت‌الله مطهری در این شورا و نقش‌آفرینی او در تشکیل آن بوده‌اند. این موضوع بار ها در سال‌های نخست انقلاب اسلامی در برخی رسانه های مطرح شد. در این مقاله ابتدا مسایل مربوط به تشکیل شورای سلطنت در سال 1357 و سابقه تاریخی و ریشه‌های آن در قانون اساسی مشروطه مورد بررسی قرار گرفته است و در نهایت به بررسی و تحلیل ادعای عضویت آیت‌الله مطهری و نقش آن در شورای سلطنت پرداخته است. نتیجه به‌دست آمده نشان می‌دهد که آیت‌الله مطهری نه تنها عضو این شورا نبوده، بلکه نقشی هم در تاسیس یا تعیین و پیشنهاد اعضای آن نداشته است.

    کلید واژگان: شورای سلطنت, آیت الله مطهری, امام خمینی, شاه, مشروعیت سیاسی, شورای انقلاب اسلامی}
  • خورشید مهدی زاده جیرکل، مصطفی رجائی پور*، منصور امیرزاده جیرکلی
    در این مقاله، یکی از مسایل مبتلابه اجتماعی، تحت عنوان «حق طلاق زوجه» یا «وکالت زوجه در طلاق»، از بعد فقهی و حقوقی، مورد بررسی قرار گرفته است. طبق حکم اولیه، طلاق در دست مرد است. یکی از موجبات طلاق در فقه امامیه، طلاق به درخواست زوجه، است و «وکالت زوجه در طلاق»، راه حلی فقهی برای تعدیل اختیار مطلق زوج در طلاق، می باشد. مشهور فقهای امامیه از جمله صاحب جواهر بر این عقیده هستند که وکالت در طلاق، صحیح است، اعم از اینکه، این وکالت، به زوجه داده شود یا به غیر زوجه (شخص ثالث)، و اعم از اینکه وکالت، به طور مطلق باشد یا مشروط. در برابر قول مشهور، قول شیخ طوسی است. طبق دیدگاه امام خمینی(ره)، وکالت در طلاق، صحیح است، اعم از اینکه، این وکالت، به زوجه داده شود یا به غیر زوجه (شخص ثالث)، و اعم از اینکه وکالت، به طور مطلق باشد یا مشروط. قانونگذار، به تبعیت از قول مشهور فقهای امامیه، ماده 1119 قانون مدنی را تشریع نمود. اکنون، طبق شروط ضمن عقد نکاح مندرج در سند نکاحیه، زوجه می تواند در صورت تحقق هر کدام از شروط دوازده گانه و اثبات آن در دادگاه، از وکالت در طلاق، استفاده و خودش را مطلقه نماید. این مقاله، به روش توصیفی تحلیلی، تهیه و از چهار قسمت تشکیل شده است. فقهای امامیه با عبارتی کوتاه و گویا، وکالت را به «إستنابه فی التصرف» یعنی نایب گرفتن در تصرف، تعریف کرده اند. امام خمینی، در تعریف وکالت گوید: «و هی تفویض امر إلی الغیر لیعمل له حال حیاته، او إرجاع تمشیه امر من الامور إلیه له حالها.»: وکالت، سپردن کاری به دیگری است تا وکیل، آن را در حال حیاتش، برای موکل، انجام دهد؛ یا ارجاع دادن تمشیت (راه انداختن) امری از امور برای او در حال حیاتش به دیگری می‏باشد. طبق ماده 656 قانون مدنی: «وکالت، عقدی است که به موجب آن، یکی از طرفین، طرف دیگر را برای انجام امری، نایب خود می نماید.» بر اساس ماده 679 قانون مدنی، در 2 صورت، موکل نمی تواند وکیل را عزل کند: 1 وکالت وکیل در ضمن عقد لازمی، شرط شده باشد؛ 2 عدم عزل وکیل در ضمن عقد لازمی، شرط شده باشد. امروزه، در سند محضری وکالت بلاعزل، غالبا از صورت دوم، استفاده می گردد. اهم نتایج پژوهش، عبارتند از: جواز وکالت زوجه در طلاق، بطلان شرط «حق طلاق».
    کلید واژگان: وکالت در طلاق, حق طلاق, شرط ضمن عقد, امام خمینی}
  • حمید بصیرت منش، فاطمه سادات ضیغمیان*

     شعر امام خمینی همچون سایر مکتوبات و سخنرانی هایشان می تواند به شناخت بیشتر ما از افکار، عقاید و احساسات ایشان کمک کند. اشعار ایشان با وجود قالب عمده عرفانی، بی تاثیر از تحولات و اوضاع سیاسی و اجتماعی نبوده است. هدف این مقاله آن است که با روش توصیفی تحلیلی، بازتاب مسایل سیاسی و اجتماعی را در اشعار امام خمینی مورد بررسی قرار دهد.جنبه های ضد استعماری و استبدادستیزانه شخصیت امام در جوانی و نیز مواضعشان درباره وضعیت حوزه علمیه قم و نقش آیت الله حایری در اعتلای آن، ازجمله یافته های این تحقیق است. در ادامه، اشعار ایشان درباره جمهوری اسلامی و سبک کلی امیدوارانه و نشاط آفرین ایشان معرفی شده است. البته مواضع امام درباره آل سعود و تاثیر قیام پانزده خرداد در شعر ایشان نیز از موارد جالب توجه این مقاله است. بازتاب احساسات و روابط خانوادگی، و نیز نقد امام خمینی به فلسفه و مسلک صوفیگری و درویشی از موضوعات مربوط به اجتماعیات در شعر ایشان محسوب میشود.

    کلید واژگان: امام خمینی, دیوان امام خمینی, اندیشه سیاسی, سلوک اجتماعی, جمهوری اسلامی}
    Hamid Basiratmanesh, Fateme Sadat Zaighmian *

    Imam Khomeini's poetry, like his other writings and speeches, can help us to know more about his thoughts, opinions and feelings. Despite the main mystical format, his poems have not been unaffected by political and social developments and situations. The purpose of this article is to investigate the reflection of political and social issues in Imam's poems with descriptive-analytical research method.The aspects of colonialism and belligerent tyranny of the imam's personality in his youth, as well as his positions on the status of the seminary of Qom and the position of Ayatollah Haeri in its promotion, are among the findings of this research. In the following, his poems about the Islamic Republic and his hopeful and cheerful style are introduced. Of course, the Imam's positions about the House of Saud and the effect of the 15th of Khordad uprising in his poetry are also interesting points of this discussion.The reflection of feelings and family relationships, as well as Imam Khomeini's criticism of the usefulness of Sufi and Dervish philosophy and professions, are among the topics related to society in her poetry.

    Keywords: Imam Khomeini, Collected Poems of Imam Khomeini, Political Thought, Social Behavior, Islamic Republic}
  • مظفر شاهدی*

    در فاصله زمانی پیروزی انقلاب تا تصویب نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی (22 بهمن 1357- 11 آذر 1358) که جریان های مختلف سیاسی پیرامون شکل و ماهیت نظام سیاسی پساانقلابی ایران و نسبت آن با دموکراسی و سیاست ورزی حزبی دغدغه های خود را مطرح می کردند، امام خمینی، رهبر انقلاب و نظام نوپای جمهوری اسلامی، در موضوع شکل و محتوای حکومت جمهوری اسلامی و قانون اساسی برآمده از آن، به تبیین و تشریح آراء سیاسی و فکری خود می پرداخت. هدف پژوهش پیش رو: تبیین نسبت جمهوریت و اسلامیت نظام در حکومت جمهوری اسلامی و به تبع آن، تحلیل جایگاه تکثرگرایی و سیاست ورزی حزبی در چارچوب حکومت جمهوری اسلامی مورد نظر امام خمینی است. نوع پژوهش، توصیفی تحلیلی، و روش پژوهش، بررسی تاریخی با بهره گیری از الگوی «ردیابی فرایند» می باشد. یافته های پژوهش نشان میدهد امام خمینی در فاصله پیروزی انقلاب تا تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی، جمهوریت نظام را در روش، و اسلامیت حکومت را در محتوا تضمین می کرد. همچنین، در آراء سیاسی ایشان، تکثرگرایی و سیاست ورزی حزبی، در چارچوب حکومت جمهوری اسلامی و مصالح کشور، مورد تایید قرار گرفته بود.

    کلید واژگان: امام خمینی, جمهوری اسلامی, تکثرگرایی, سیاست ورزی حزبی, قانون اساسی}
    Mozaffar Shahedi *

    Between the time of the victory of the revolution and the final adoption of the constitution of the Islamic Republic (February 22, 1359 - December 11, 1358), various political trends around the shape and nature of the post-revolutionary political system of Iran and its relation to party democracy and politics were raised; Imam Khomeini, the leader of the revolution and the new Islamic Republic's system, spoke about his political and intellectual views on the issue of the form and content of the Islamic Republic's rule and the constitution that emerged from it. The purpose of the present research is to explain the relation between the republicanism and the system of Islamism in the government of the Islamic Republic; hence, to analyze the position of pluralism and party politics within the framework of the Islamic republic's rule of Imam Khomeini. The type of research is descriptive-analytic, and the method of research is a historical survey using the "process tracking" pattern. Findings of the research show that Imam Khomeini guaranteed the republicanism of the regime in the way and the rule of law in the content between the victory of the revolution and the adoption of the constitution of the Islamic Republic of Iran. Also, in his political views, pluralism and party politics were confirmed in the framework of the foundations of the government of the Islamic Republic and the interests of the country

    Keywords: Imam Khomeini, Islamic Republic, pluralism, party politics, Constitution}
  • ملیحه نیکروش*

    امام خمینی نسبت به تهدیدات امت اسلامی و جهان اسلام حساس بودند و همواره در گفتارها و پیام های خود تلاش می کردند همگان را نسبت به تهدیدات داخلی و خارجی جهان اسلام آگاه کنند. بررسی فراوانی و کثرت مواضع ایشان در قبال آمریکا نشان می دهد که از دیدگاه ایشان، آمریکا یکی از عوامل اصلی مشکلات جهان اسلام و جامعه ایرانی در دهه چهل و پنجاه شمسی بوده است. امام همواره نسبت به تهدید آمریکا برای ملت ها هشدار داده و از ملت ایران درخواست داشتند نسبت به عملکرد این رژیم سیاسی هوشیاری داشته باشند. با توجه به اهمیت این مسیله، مقاله حاضر تلاش دارد با کاربست روش تحلیل مضمون، به این سوال پاسخ دهد که: ماهیت اقدامات آمریکا علیه ایران در گفتار امام خمینی طی دهه چهل و پنجاه شمسی چه بوده است؟ برای تبیین این موضوع، به صحیفه امام مراجعه شده و واحد تحلیل مضمون «آمریکا» در گفتار و پیام های امام طی سالهای 1342 تا 1357، «عبارات و پاراگراف» بوده است. یافته های مقاله نشان می دهد که آمریکا از دیدگاه امام دشمن اصلی ملت ایران و عامل حمایت از جنایت های حکومت پهلوی بوده است و توصیف مضامین نشان می دهد که عملکرد آمریکا علیه جامعه ایران با رویکردهای نفوذ فرهنگی، نفوذ نظامی، استعمار اقتصادی و استعمار سیاسی قابل رویت است.

    کلید واژگان: امام خمینی, تحلیل مضمون, آمریکا, استعمار سیاسی و اقتصادی, نفوذ فرهنگی, نفوذ اقتصادی, جامعه ایرانی}
    Malihe Nikravesh *

    Imam Khomeini (RA) was always sensitive to the threats of the Islamic Ummah and the Islamic world, and in his speeches and messages, he always tried to make everyone aware of the internal and external threats of the Islamic world. From his point of view, America has been one of the main causes of the problems of the Islamic world and Iranian society in the 40s and 50s. Imam (RA) has always warned against the threat of the United States to independent nation-states and asked the Iranian people to be aware of the actions of this arrogant regime. Considering the importance of this issue, the present article tries to answer the question by applying the method of content analysis: What was the nature of America's actions against Iran in Imam Khomeini's speech during the 40s and 50s? To explain this issue, Imam's book was referred to and the unit of analysis of the theme of "America" in the speech and messages of Imam (RA) during the years 1342 to 1357 was "phrases and paragraphs". The findings of the article show that America was the main enemy of the Iranian nation from the Imam's point of view and the agent of support for Pahlavi crimes, and the description of the themes shows that America's performance against Iranian society is visible through the approaches of cultural influence, military influence, economic colonialism and political colonialism. Is.

    Keywords: Imam Khomeini, Theme analysis, America, political, economic colonialism, cultural influence, economic influence, Iranian Society}
  • مژگان رکن الدینی*، حمید بصیرت منش

    پژوهش حاضر به صورت توصیفی به آرا و نظرات دوره ده ساله رهبری امام خمینی و مقایسه آن با سیاست های اقتصادی دوران حکومت پیامبر (ص) و امام علی (ع) پرداخته است. این پژوهش در پی پاسخ  به این پرسش است که سیاست های اقتصادی دوران ده ساله رهبری امام خمینی  با سیاست های اقتصادی دوران حکومت پیامبر (ص) و امام علی (ع) چه نسبتی دارد؟ و بر این مدعاست که هر سه حکوت شیوه تسویه ای را در برنامه خود داشته اند. یافته این پژوهش نشان می دهد که امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی ایران، الگوی جمهوری اسلامی را برگرفته از حکومت صدر اسلام می دانند و در معرفی الگوی انقلاب اسلامی به حکومت موفق صدر اسلام اشاره می کند و تمام هدف خود را از تشکیل حکومت برقراری عدالت اجتماعی می داند. بنابراین طبق بررسی های انجام شده هدف هر دو حکومت برقراری عدالت اجتماعی در جامعه بوده هر چند این دو حکومت از نظر زمانی و مکانی و بافت جامعه، ساختار و نوع حکومت و تامین منابع مالی و روش های اقتصادی با هم تفاوت دارند. اما از نظر محتوایی هردو حکومت یک راه را دنبال می کردند و با توجه به یافته های به دست آمده، پژوهش مدعای خود را اثبات می کند.

    کلید واژگان: سیاست مالی, پیامبر(ص), امام علی (ع), امام خمینی, بررسی تطبیقی}
    Mozhgan Roknadini *, Hamid Basiratmanesh

    This paper studies in a descriptive way Imam Khomeini’s ten-year views on economic policies as compared with related policies in the tenure of Prophet Muhammad (pbuh) and Imam Ali (pbuh). This study intends to find an answer to the question of “What similarities are there between Imam Khomeini’s ten-year leadership and the tenure of Prophet Muhammad (pbuh) and Imam Ali (pbuh) in terms of economic policies?”, claiming that the three governments resorted to settlement method. Findings of this paper indicate that Imam Khomeini, as the Founder and Leader of the Islamic Revolution, has set the model of Islamic Republic based on early Islamic government. In introducing the model of Islamic Revolution, Imam Khomeini points to the successful early Islamic government and underscores his entire objective behind establishment of the government as social justice. Therefore, based upon the studies, both governments have sought establishing social justice in the society, although the two governments are different in terms of time and pace, social fabric, structure and type of the government, ways for financing the government and their economic methods. However, the two governments have contextually followed one similar path. Resorting to its findings, the paper proves its hypothesis.

    Keywords: Financial Policy, Prophet (PBUH), Imam Ali (PBUH), Imam Khomeini, comparative study}
  • ریحانه قادری

    این مقاله برآن است که نشان دهد که امام خمینی رحمت الله علیه با بهره مندی وافر معارف اسلامی و تعمق و تاملی پویا و مجتهدانه در میراث گرانقدر نبوی صلی الله علیه و آله و تعلیم ایمه معصومین علیهم السلام ، چگونه توانست به درکی درست و روشن از نظام حقوق زنان در اسلام دست یابد که موجب احیای حقوق زنان ایرانی در جریان شکل گیری انقلاب اسلامی سال 1357ه.ش. ایران شود. چهار چوب نظری مقاله مبتنی بر مبنای نظری دیدگاه های امام رحمت الله علیه است که در رد شکل گیری گفتمان های مختلف در مورد زنان با توجه به مقتضیات زمان و مکان سخن گفته و حکم صادر کرده است. با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و تبیین تاریخی، در یک چهار چوب تاریخی ابتدا به موقعیت زنان در روندهای تاریخی، ایم از دیدگاه غربی فمینیسم و جایگاه زنان از دیدگاه اسلام که مبنای نظری امام رحمت الله علیه در مورد زنان در پرتو آن شکل یافته و هم چنین بررسی اندیشه های امام خمینی رحمت الله علیه که در قالب دوره های گفتمانی مختلفی در مورد زنان که طی چهار دوره ی مختلف زمانی شکل گرفته، پرداخته و در خاتمه هم، علل برتری دیدگاه حضرت امام رحمت الله علیه مورد بررسی و بازنگری قرار گرفته است.

    کلید واژگان: امام خمینی, فمنیسم, زنان, اندیشه اسلامی}
    Reyhaneh Ghaderi

    This article aims to show how Imam Khomeini, with the abundant benefit of Islamic knowledge and dynamic and mujtahid reflection on the precious heritage of the Prophet (peace and blessings of Allaah be upon him) and the teachings of the Imams (as), was able to understand correctly and clearly. Achieve the system of women's rights in Islam, which led to the revival of the rights of Iranian women during the formation of the Islamic Revolution of IRAN in 1978. The theoretical framework of the article is based on the theoretical basis of the views of Imam (blessings of Allaah be upon him), who has spoken and issued a verdict rejecting the formation of various discourses about women according to the requirements of time and place. Using descriptive-analytical method and historical explanation, in a historical context, first the position of women in historical processes, imam from the western point of view of feminism and the position of women from the Islamic point of view, in the light of which the theoretical basis of Imam Khomeini And also the study of the thoughts of Imam Khomeini (may God have mercy on him) in the form of different periods of discourse about women that have been formed during four different periods of time, and in the end, the reasons for the superiority of Imam Khomeini (as) Has been reviewed and revised.

    Keywords: Imam Khomeini, feminism, women, Islamic thought}
  • محمد جمالو*
    بی تردید پیروزی انقلاب اسلامی ایران رویکرد معادلات سیاسی کشورهای خارجی در مواجهه با ایران را دگرگون کرد. تشکیل جمهوری اسلامی در ایران و بازسازی سیاست خارجی ایران بر مبنای اندیشه رهبری انقلاب اسلامی مبنی بر صدور انقلاب اسلامی باعث شد تا رویکردهای نوینی در نوع ارتباطات خارجی و مراودات سیاسی در ایران اندیشیده شود. اندیشه صدور انقلاب و مطرح شدن آن از سوی امام خمینی به عنوان اولویت سیاست خارجی ایران در سال های اولیه انقلاب اسلامی مبنای تعامل جمهوری اسلامی با سایر کشورهای جهان و مورد توجه اهل سیاست قرار گرفت. در این پژوهش مفهوم صدور انقلاب به عنوان یکی از مفاهیم پرکاربرد در ادبیات سیاسی سال های اولیه جمهوری اسلامی ایران، در گستره قلمرو معنایی اندیشه سیاسی امام در دو بعد اصلی تبلیغ و عدالت بازشناسی شده است. ذکر این نکته ضروری است که واکاوی دو بعد عدالت و تبلیغ در صدور انقلاب به منزله نادیده گرفتن سایر ابعاد اندیشه سیاسی امام نیست؛ چراکه ابعاد مختلف اندیشه سیاسی امام در برخی موارد با یکدیگر همپوشانی دارند.
    کلید واژگان: صدور انقلاب, امام خمینی, اندیشه سیاسی, تبلیغ, عدالت}
    Mohammad Jamalo *
    No doubt the Islamic Revolution in Iran has imposed drastic changes on foreign countries’ political balance approaches vis-à-vis Iran.  The establishment of the Islamic Republic of Iran and revamping of Iran’s foreign policy based on Imam Khomeini’s idea of exporting Islamic Revolution gave birth to new approaches in Islamic Republic of Iran’s foreign communications and exchanges. The idea of exporting the revolution and its endorsement by Imam Khomeini as a priority for Iranian foreign policy during the early years after the victory of Islamic Revolution was welcomed by politicians as a benchmark for Iran’s interaction with the other world countries. This paper has tried to readdress “exporting revolution” as one of the frequently used concepts in the political literature of the early post-revolution years within the semantic scope of Imam Khomeini’s political thought in two dimensions of spreading Islam and justice. It has to be mentioned that the analysis of these two dimensions in exporting revolution does not mean ignoring other dimensions in Imam Khomeini’s political ideology. This is because various aspects in Imam Khomeini’s political ideology overlap in some cases.
    Keywords: Exporting revolution, Imam Khomeini, Political Thought, spreading Islam, Justice}
  • مجتبی شهرآبادی*

    از روایات و اسناد موجود چنین برمی آید که فضای عمومی حوزه نجف در سال های تبعید امام خمینی در عراق (1357-1344 ه.ش) چندان با مشی سیاسی و مبارزاتی ایشان و شاگردان مبارزشان موافقت و همراهی نداشته است؛ اما این عدم موافقت یا عدم همراهی لزوما به معنای تعارض و رویارویی مستقیم نیز نبوده است. در بیشتر موارد روابط امام خمینی با مراجع و فضلای نجف، روابطی مبتنی بر احترام متقابل علیرغم تفاوت در مشی و اندیشه سیاسی گزارش شده است. اما همین روایات نشان می دهند که این موضوع درباره آیت الله سیدمحمد روحانی، از مدرسین حوزه نجف، صدق نمی کرده و وی مهم ترین مرکز معارضه و رویارویی با امام خمینی و روحانیون مبارز پیرو ایشان بوده است. پرسش اصلی این تحقیق آن است که تحلیل و نقد تاریخی این روایات بازمانده چه تصویری از رویارویی های سیاسی در حوزه نجف در آن مقطع را پیش روی محقق خواهد گشود؟ در این مقاله کوشش شده است با بررسی تطبیقی و ارزیابی روایات باقی مانده از این تعارض، تصویری تا حد ممکن جامع از این رویارویی و تاثیر نگاه انقلابی در نحوه بروز و شدت یافتن آن ارایه گردد. تصویری که درنهایت تا حدی نشانگر غلبه نگاه مبارزاتی و انقلابی بر سویه های اخلاقی در عملکرد روحانیون مبارز و انقلابی در آن برهه است.

    کلید واژگان: امام خمینی, آیت الله سیدمحمد روحانی, حوزه علمیه نجف, روحانیون مبارز}
    Mojtaba Shahrabadi *

    From the existing narratives and documents, it appears that the public atmosphere of the Najaf area during the years of Ayatollah Khomeini’s deportation to Iraq was not very much in line with his political and campaign policies and his student disciples. But this disagreement or noncompliance did not necessarily mean direct conflict. In most cases, Ayatollah Khomeini’s relations with the Najaf authorities and the virtues of mutual respect have been reported despite differences in policy and thought. But the same narrations show that this was not the case with Ayatollah Seyyed Mohammad Rouhani, a Najaf educator, and he was the most important center of conflict and hostility with Ayatollah Khomeini and his militant followers. In this article, we have tried to provide a comprehensive picture of this confrontation and the impact of the revolutionary view on how it arose and intensified by comparing and evaluating the remaining narratives of this conflict. An image that ultimately reflects, to a certain extent, the struggle of the revolutionary and the dominant view of ethics in the performance of the revolutionary and revolutionary clergy at that time.

    Keywords: Imam Khomeini, Ayatollah Seyyed Mohammad Rouhani, Najaf Seminary, Fighting Clergy}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال