نگاهی تطبیقی به سماع موتی از دیدگاه ابن تیمیه با دیدگاه وهابیت

چکیدهمسئله حیات برزخی و مسائل متفرع از آن با برخی سنتهای اسلامی همچون توسل و استغاثه از ارواح صالحین و زیارت قبور، پیوند تنگاتنگی دارد. قاطبه مسلمین ضمن تاکید بر حیات برزخی اموات، سماع موتی را نیز پذیرفته اند که زیربنایی برای توسل و استغاثه از ارواح صالحین میباشد. اشتراک نظر ابن تیمیه و وهابیت در مخالفت با توسل و استغاثه تداعی گر اتفاق نظر وهابیت با اسلاف خویش در مبانی مسئله حیات برزخی میباشد؛ اما با واکاوی آراء ابن تیمیه و ابن قیم از سویی و دیدگاه های وهابیت از سویی دیگر شاهد اختلاف نظر آشکاری در باب حیات برزخی و مسائل متفرع از آن همچون سماع موتی .هستیم ابن تیمیه به طور اجمالی و ابن قیم به صورت تفصیلی معتقد به حیات برزخی و سماع موتی می باشند؛ حال اینکه وهابیت قائل به محدودیت حیات برزخی است و اصل اولی را عدم سماع موتی میداند از این رو جای این سوال باقی است که چگونه وهابیت مدعی پیروی از ابن تیمیه و ابن قیم، در حیات برزخی و سماع موتی از اسلاف خود فراتر رفته و علاوه بر مخالفت با قاطبه مسلمین در این باب، با مشایخ خود نیز به مخالفت برخواسته اند.