-
در شرایط محیطی مختلف، رودخانه ها دارای پیچیدگی وتنوع زیادی هستند و علوم مختلف از جمله هیدرولوژی، ژئومورفولوژی، هیدرولیک، اکولوژی و غیره به فراخور نیاز خود، آن را مورد بحث و بررسی قرار می دهند. ژئومورفولوژی رودخانه ای با مطالعه فرآیندها و اشکال رودخانه ای و بررسی تکامل چشم اندازهای رودخانه ای نقش مهمی را در شناسایی ویژگی ها و رفتارکانال رود دارد تا بدین وسیله رودخانه با دقت بیشتری مورد ارزیابی قرار گیرد و خسارت وارده به طرح های مهندسی رودخانه و ویرانی محیطی ناشی از آن به حداقل برسد. در این مطالعه براساس روش استیل رود ابتدا انواع استیل رود تعیین گردید. سپس با سه درجه آزادی مورفولوژی کانال، پلانفرم کانال و ویژگی بستر رود، ظرفیت تعدیل و زمین شاخص های مرتبط برای هر درجه آزادی در هر استیل رود تعیین گردید. در مرحله بعد تکامل رود با استفاده از روش های ارگودیکی برای ارزیابی اینکه ایا تغییرات ژئومورفیک برگشت ناپذیر رخ داده است، تفسیرگردید و پتانسیل بازیافت ژئومورفیک هر بازه با ارزیابی ارتباط بازه ها و تفسیر عوامل محدودکننده و فشار تعیین گردید. در حوضه لاویج رود هشت استیل رود شناسایی شدند. بیشتر سرآبهای پرشیب شرایط تقریبا دست نخورده ای داشته واستیل های رود گلوگاه، نسبتا محدود با سینوزیته کم و دشت سیلابی ناپیوسته و پرانرژی با بستر گراولی پتانسیل بازیافت بالایی داشته اند. استیل های رود پرشده-فروسایی شده، نسبتا محدود با کنترل سنگ بستر و دشت سیلابی ناپیوسته و محدود با دشت سیلابی اتفاقی و کوچک پتانسیل بازیافت متوسط داشته اند. استیل رود محدود با کرانه لغزشی هم پتانسیل بازیافت ضعیف داشته و شرایط آنها روبه زوال است. نتایج نشان می دهد که استیل های رود این حوضه به ترتیب 65، 28 و 7 درصد پتانسیل بازیافت بالا، متوسط و پایین دارند. با توجه به شرایط ژئومورفیک و پتانسیل بازیافت رود اولویت مدیریتی هر استیل رود پیشنهاد گردید.
کلید واژگان: رود, شرایط ژئومورفیک, پتانسیل بازیافت ژئومورفیک, روش ارگودیکی, زمین شاخص, لاویج رود, مدیریت رود, ژئومرفولوژی رودخانه ای, استیلRivers have a complicated، various condition in the diverse environment as studied by hydrology، geomorphology، hydraulics، ecology and engineering. River geomorphology studies the river process and landforms and examines the evolution of the river''s landscape، which can play an important role in identifying river channel characteristics and behavior. Designs with river engineering enable precise examinations of rivers leading to declines in property damage. In this study we initially determined the type of river style. Then، with three degrees of freedom، the channel morphology، plan form، river bed characteristics، capacity for adjustment، and relevant geoindicators for each degree of freedom for each river style were determined. Next، we interpreted the river''s evolution by using ergodic reason to assess whether irreversible geomorphic change occurred. The geomorphic recovery potential of each reach was determined by assessing the connectivity of the reaches and interpreting limiting factors and pressures. In the LavijRud catchment eight river styleswere identified. More steep headwaters have intact condition and gorges، low sinuosity planform with discontinuous floodplain and high energy with gravel bed river styles have a high river recovery potential. Cut-fill، bedrock controlled with discontinuous floodplain and confined with occasional pocket floodplain river styles have moderate river recovery potential. Confined with slump bank river style have a low river recovery potential and their conditions are degraded. Results show that river styles in this catchment also have respectively 65% high، 28% moderate and 7% low river recovery potential. Management prioritization of each river style observed the river''s geomorphic conditions and recovery potential.Keywords: River style, Geomorphic condition, Potential of river recovery, Ergodic, Geoindicator, LavijRud, River management, Fluvial geomorphology -
مدلهای ریخت شناسی رودخانه به منظور فراهم آوردن یک بینش فیزیکی نسبت به واکنشهای ریخت شناسی و کمک به مهندسین رودخانه در مدیریت، طراحی و بهره برداری سیستمهای رودخانه، طراحی می شوند. در این راستا مدلهای قطعی بدلیل ساختار تصادفی و دینامیکی سیستم رودخانه ضعیف عمل می کنند، بخصوص که این مدلها نمی توانند شکل دقیق بستر رودخانه، بویژه رودخانه شریانی را به دلیل تغییرپذیری بستر رودخانه و نوسانات در هندسه مقطع عرضی، پیش بینی کنند. از آنجا که شیوه مدل تصادفی، تغییرپذیری رفتار سیستم رودخانه را با زمان رسیدگی می کند بنابراین ضرورت مدلسازی تصادفی تغییرات ریخت شناسی رودخانه ها و نوسانات بستر رودخانه لازم بنظر می رسد. ریخت شناسی بسیاری از رودخانه های جهان دستخوش یک سری از تغییرات وسیع شده که هم زمان توسعه آبشستگی موضعی رودخانه یک مسئله مهم در مهندسی رودخانه شده است. تغییرات ریخت شناسی رودخانه در بازه شریانی توسط پارامتر شریانی قابل ارزیابی می باشد، بدین صورت که کاهش پارامتر شریانی سبب تغییر ریخت شناسی رودخانه از حالت شریانی به حالت مئاندری می شود، که این به نوبه خود با افزایش عمق چاله فرسایشی همراه است. لذا جهت بررسی ارتباط آبشستگی بستر رودخانه شریانی با تغییر ریخت شناسی، یک مدل تصادفی براساس چهار پارامتر تراز بستر رودخانه، حداکثر دبی جریان، حداکثر دبی رسوب و شیب رودخانه، ارائه شده است که در آن، به منظور مدلسازی سری زمانی حداکثر جریان ماهانه و پیش-بینی مقدار و زمان وقوع آن از مدل استوکستیکی ARIMA و برای برآورد دبی رسوب از روش های بگنولد، مییر-پیتر و انیشتین برون استفاده شده است. مطالعه موردی بر روی داده های استخراج شده از رودخانه یاهاجی از کشور ژاپن انجام یافته است. مقایسه نتایج حاصل از مدل تصادفی با داده-های واقعی نشان می دهدکه اگر برآورد بار بستر با روش بگنولد صورت گیرد، مدل به خوبی می تواند با پیش بینی مقطع عرضی رودخانه شریانی و بدنبال آن پیش بینی عمق آبشستگی بستر رودخانه در چندین سال متوالی، تغییرات ریخت شناسی رودخانه شریانی را پیش بینی کند. سیر نزولی مقادیر پیش بینی شده عمق آبشستگی بستر بیانگر تغییر مورفولوژی رودخانه یاهاجی در ایستگاه یونزو از حالت شریانی به مئاندری می باشد.
کلید واژگان: رودخانه شریانی, آبشستگی موضعی, مدل تصادفی, ARIMA, رگرسیون چندمتغیره غیرخطیMorphological river models are designed to provide physical insight into the morphological response and to assist river engineers and managers in the design, operation and maintenance of river systems. Here deterministic modeling weak for a dynamic and stochastic of nature river environment. Specially, these could not predict the exact shape of the river bed, Specially e.g. for braided river because the bed level variability and variations in cross-sectional. Since a stochastic model approach copes with the variability of system behavior of the time, therefore need for Stochastic modeling on the location of morphological changes in rivers and variations in river bed seems necessary. Many large rivers in the world have recently undergone through a great deal of morphological changes, Which has led to the development of local scouring, therefore, it has become an important problem for the river engineering. The change of river morphology is evaluated by braid parameter in braided rivers. A decrease in braid parameter results in a braided channel changes to meandering. As a result, local scouring process is accelerated. Since Process of the changes in river cross section are usually caused by change in water and sediment discharges or by river works. Moreover, river gradient plays a key role in channel morphological changes therefore In this research, local scouring relationship with river morphologic changes are investigated by stochastic modeling in braided rivers based upon for parameters such as maximum water, sediment discharges, river bed gradient river and bed elevation. The model was then tested by data obtained from Yahagi river in Japan. That the month Maximum Stream flow data is predicted by time series models (ARIMA) and three sediment transport equation were used to calculate the bedload such as Bagnold, Meyer-peter and Einstien Brown. predicted results show If calculate the bedload with the Bagnold equation, this model could predict significantly in cross-sectional and local scour depth, predict river morphological changes.
-
در استاندارد بسیاری از کشورها از جمله ایران به توان خودپالایی رودخانه ها برای تعیین استاندارد تخلیه پساب ها توجهی نشده است. یعنی بدون در نظر گرفتن تفاوت رودخانه ها از نظر شرایط هیدرولیکی، موقعیت جغرافیایی و غیره، به تدوین یک استاندارد یکسان برای همه ی رودخانه ها پرداخته شده است. در این مقاله برای نشان دادن اهمیت توجه به تفاوت های رودخانه ها و توان خودپالایی هر یک از آنها در تدوین استاندارد تخلیه پساب، دو رودخانه ی سبزکوه در چهار محال و بختیاری و رودخانه قشلاق در کردستان به عنوان نمونه انتخاب شدند و با به کارگیری مدل شبیه سازی QUAL2Kw شرایط هر دو رودخانه با فرض رعایت کامل حدود مجاز استاندارد فعلی تخلیه پساب به آب های سطحی ایران شبیه سازی شد و نتیجه این شبیه سازی نشان داد که رعایت این استاندارد، شرایط کیفی مناسب رودخانه قشلاق را به خوبی حفظ می کند. اما در رودخانه سبزکوه به دلیل میزان توان خودپالایی و تعداد زیاد منابع آلاینده موجود، رعایت این استاندارد نه تنها کمکی به حفظ کیفیت آب نمی کند، بلکه تاثیر بسیار منفی بر کیفیت رودخانه خواهد گذاشت. سپس، با استفاده از شبیه سازی کیفی رودخانه، حد مجاز مناسب هر رودخانه بر اساس توان خودپالایی رودخانه و تعداد و نوع منابع آلاینده موجود براورد شد و نشان داد که در تدوین استانداردهای دقیق و کارامد باید به توان خودپالایی رودخانه، تعداد منابع آلاینده حاشیه رودخانه و میزان بارگذاری مواد زاید و دیگر شرایط متفاوت رودخانه ها نیز توجه نمود.کلید واژگان: شبیه سازی, کیفیت آب, رودخانه سبزکوه, رودخانه قشلاق, مدل QUAL2kwIn current effluent discharge standards of the most countries such as Iran, self-purification capacity of rivers have not been considered. These standards developed a similar effluent discharge standard for all of the rivers without considering hydrological and hydraulic conditions of rivers.
In this paper in order to show the importance of self-purification capacity and differences between the rivers, in developing effluent discharge standard, two rivers- Gheshlagh River in Kurdistan and Sabzkooh River in Chaharmahal Bakhtiari- as samples were selected., and with applying Qual2kw model, current Iran effluent discharge standards were used to simulate the state of each river. The simulation showed that compliance with this standard maintain an appropriate qualitative condition of Gheshlagh River but in Sabzkoh River, due to the large number of pollution sources, these standards not only does not help to maintain the water quality but will have a very negative impact on water quality. Then Using simulation of river quality, the authorized appropriate limit based on self-purification capacity and the number and type of pollutants were estimated and showed that to develop accurate and efficient standards the self-purification capacity, the number of pollution sources, the amount of waste load and other different conditions of rivers also should be considered.Keywords: Simulation, Water quality, Sabzkooh river, Gheshlagh river, Model QUAL2Kw -
از آن جایی که مالکیت رودخانه های مرزی تماما در اختیار یک دولت قرار ندارد بنابراین بهره برداری و استفاده از این رودخانه ها از موضوعات اختلافات برانگیز بسیاری از دولت ها محسوب می شود. رودخانه مرزی هیرمند که از کوه های غرب کابل سرچشمه می گیرد و پس از پیمایش 1050 کیلومتر به تالآب هامون سرازیر می شود، یکی از موضوعات حقوقی بین ایران و افغانستان از زمان امضای عهدنامه پاریس 1857 تا کنون بوده است.
این مقاله به دنبال پاسخ این پرسش است که بهره برداری از رودخانه هیرمند دارای چه ابعاد حقوقی می باشد و از منظر حقوق بین الملل چه اصولی بر رودخانه های بین المللی حاکم است ؟ بنابراین با توجه به رویکردهای مختلف نسبت به رژیم حقوقی حاکم بر رودخانه های بین المللی، مقاله حاضر درصدد است تا بر اساس قواعد موضوعه، عرف و آرای دادگاه های بین المللی و نیز رویه دولت ها، اصل حاکم بر رودخانه های بین المللی را مورد شناسایی و در مورد رودخانه هیرمند اعمال نماید. در نهایت، نتیجه این مقاله حکایت از این امر دارد که قواعد حقوق بین الملل در مورد رودخانه های بین المللی، «اصل حاکمیت سرزمینی محدود» بر رودخانه های بین المللی را پذیرفته است و طبق قواعد حقوق بین الملل رودهایی که حوزه آبریزی آنها در کشور دیگری واقع است، کشور بالادستی نمی تواند مسیر آن رود را تغییر، منحرف و یا با هر اقدام دیگری موجب زیان به کشورهای پایین دستی گردد.کلید واژگان: رودخانه های بین المللی, اصل حاکمیت سرزمینی محدود, جمهوری اسلامی ایران, افغانستان و رودخانه هیرمندSince the ownership of border rivers is not entirely in the hands of a certain country, exploiting and employing these rivers have been always a controversial issue within many governments. Hirmand Border River which originates from Kabul West Mountain and pours into Hamoun pond after traveling 1050 Km has been of the legal issue between Iran and Afghanistan since assigning the Paris agreement in 1857.
This paper seeks to answer this question that what are the legal aspects of exploiting Hirmand River, and what principles dominate the international rivers in terms of international law? Thus, based on different approaches to the dominant lawful regime on international rivers, the present paper based on statutory rules, practice and votes of international courts, and government approachesaims to recognize the dominating principles on international rivers and apply them to Hirmand River. Ultimately, this study suggests that the international law principles of international rivers have accepted the principle of limited territorial sovereignty on international rivers. And in accordance with international laws principles, rivers whose basins are located in another country, the upstream country cannot change or drift the route of that river or any other act which does harm to downstream countries.Keywords: International Rivers, The Principle of Limited Territorial Sovereignty, Iran, Afghanistan, Hirmand River -
تراس های رودخانه ای(1) از اجزاء مهم چشم اندازهای طبیعی و از عناصر مهم و کلیدی در بررسی ویژگی های ژیومورفیک پدیده های رودخانه ای، در مقیاس منطقه ای و محلی و نحوه تغییرات توان رودخانه ها در رابطه با عوامل مختلف، در سیر زمان محسوب می شوند. این پدیده ها به عنوان اشکال رودخانه ای، معرف سطح آبهای جاری در گذشته و عملکرد رودخانه در پاسخ به انواع تغییرات رخداده در خصوصیات عوامل متعدد هستند. در رابطه با نحوه فعالیت فرایندها و تحت تاثیر بروز تغییرات و آشفتگی ها در شرایط حاکم، رودخانه گاه مجبور می شود که بستر خود را برش دهد و نیمکت های موازی با نیمرخ طولی خود پدید آورد.(2) تراس های رودخانه ای که ارایه دهنده تغییرات متوالی در بستر جریان رودخانه ها می باشند، در واقع بهترین وسیله جهت بررسی تاریخ گذشته مناطق از نظر نوع تغییرات رخداده و نحوه عکس العمل رودخانه ها نسبت به وقوع چنین تغییراتی در مقاطع زمانی مختلف به شمارمی آیند. با توجه به چنین ویژگی مهم پدیده های یاد شده از موضوعات مطرح و مورد بررسی در علوم مختلف زمین، به ویژه علم ژیومورفولوژی و خاک شناسی هستند. برای علم خاک شناسی، تراس ها عبارتند از: سطوح هموار با شیب ملایم و متشکل از سنگ ریزه های ناهمگن هستند که حضور آنها در کنار رودخانه ها، مکان نسبتا با ثباتی را برای تشکیل خاک فراهم می سازند.(3) برای علم ژیومورفولوژی، تراسهای رودخانه ای به عنوان مهمترین اشکال ژیومورفولوژی حاصل عملکرد جریانهای آبی هستند که تشکیل آنها به موجب تاثیر نوسانات و تغییرات عوامل مختلف، مانند تغییر در انرژی عوامل مورفودینامیک صورت گرفته است . تراس های رودخانه ای که به واسطه تناوب درفرایندهای تخریب و ترسیب در رودخانه ها تشکیل و تکوین یافته اند (4) معمولا به صورت بریدگی های شیب در طرفین سواحل رودخانه ها و یا فقط در یکی از کناره آنها مشاهده می شوند.(5) به طورکلی می توان گفت که تشکیل تراسها در اطراف بستر رودخانه ها، حاکی از انجام تنظیمات و تغییرات در نیمرخ طولی رودخانه ها در پاسخ به تغییر در نوع و میزان داده ها و ستاده های مربوط به مکان و زمان ویژه و تکوین نیمرخ طولی رودخانه، در جهت انطباق با شرایط جدید است. علیرغم اهمیت و تاثیر عمده فعالیت های تکتونیکی بر روی آبرفتهای رودخانه ای و تشکیل تراس ها، پژوهش های صورت گرفته در این زمینه بسیار ناچیز بوده است. وجود تفاوت در شکل کانالها و تنوع در عکس العمل رودخانه ها (با توجه تفاوت در میزان دبی، نوع و مقدار بار بستری) نسبت به چنین فعالیتهایی شاید عمده ترین دلایل پیچیده شدن موضوع و درنتیجه کم شدن تعداد پژوهش دراین زمینه بوده است .
River terraces are important components of natural landscape, and among the key elements in the study of geomorphic features of river phenomena in regional and local scale as well as trend of river power changes in relation to different factors in the course of time. These phenomena, as river forms, represent the level of flowing waters in the past and river performance in response to changes in the characteristics of several factors. Regarding the activity of processes. and influenced by changes and disturbances in conditions, the river sometimes has to cut its bed and create benches parallel with its longitudinal profile. The river terraces, which provide successive changes in beds of river flows, are in fact considered the best means for surveying the past history of regions in terms of the type of changes and rivers’ reaction to such changes in different times. Considering such an important feature, these phenomena are among the topics discussed in different sciences of the earth, especially geomorphology and soil science. For soil sciences, the terraces are: smooth surfaces with mild slopes formed by heterogeneous pebbles whose presence along the rivers provides a relatively stable place for soil formation. For geomorphology, river terraces, as the most important geomorphologic forms, are results of the operation of water flows which have been formed by fluctuations and changes in various factors, such as changes in the energy of morphodynamic factors. River terraces formed and developed by alternation of the processes of destruction and sequestration in the rivers are usually seen as slope cuts on either side of the rivers’ banks or only on one side of them. Generally, it can be said that the formation of terraces around the bed of rivers suggests adjustments and changes in longitudinal profile of rivers in response to changes in the type and amount of exchanges related to the location, special time and evolution of longitudinal profile of river in order to adapt to the new conditions. Despite the importance and major influence of tectonic activities on river alluvia and formation of terraces, research in this area has been very trivial. The difference in the shape of channels and variation in the response of rivers to such activities (due to difference in flow rate, type and amount of bed load) have possibly been the main reasons for complexity of the subject and, as a result, a decrease in the number of studies in this field
-
علم جوان و نوپای مهندسی رودخانه، از ترکیب تخصص هایی از جمله تلفیق دو علم هیدرولیک، هیدرولوژی – ژئومورفولوژی، به بحث و بررسی حرکت آب در رودخانه ها می پردازد. جهت پیشگیری از خسارات حاصل از وقوع سیلاب رودخانه، می بایست با به کارگیری روش های مناسب میزان وقوع سیل های احتمالی را برآورد کرد. از طرفی دیگر شناسائی مورفولوژی رودخانه (اشکال فرسایش رودخانه ای) می تواند ما را در این شناسائی و پیشگیری از خسارات کمک شایانی نماید.
در این مقاله با شناسائی اشکال فرسایش رودخانه ای در مسیر رودخانه چنارراهدار، با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، پراکندگی انواع فرسایش رودخانه ای به همراه مناطق رسوبگذاری، نقشه انواع فرسایش رودخانه ای رودخانه چنار راهدار تهیه شده است.کلید واژگان: رودخانه چنار راهدار, فرسایش, سیلاب, رسوبگذاری پسابThe new and modern scientific field of river engineering integrates hydraulics with hydrology-geomorphology and investigates and discuss water movement in rivers. In order to prevent damages caused by river flood, probable floods must be predicted using appropriate methods. Moreover, identifying river morphology (river erosional landforms) can help us noticeably in recognizing and preventing damages.
The present article identifies erosional landforms in Chenar-e Rahdar River and produce a map for different forms of river erosion using geographic information system, remote sensing and dispersion of different erosional landforms in this river along with sedimentation areasKeywords: Chenar-e Rahdar River, erosion, flood, sedimentation, Sewage -
هدف این تحقیق تحلیل عوامل موثر بر شکل گیری الگو و دینامیک مجرا در محدوده مورد مطالعه رودخانه کلقان چای و ارزیابی قدرت رودخانه و اثرات آن بر مورفولوژی مجرا تحت تاثیر عوامل و اقدامات انسانی در تغییر شکل مجرا می باشد. تصاویر ماهواره ای، نفشه های توپوگرافی، نقشه های زمین شناسی، داده های هیدرولوژیکی جریان، داده های مستخرج از مدل رقومی ارتفاع و داده های مطالعات صحرایی داده های تحقیق را تشکیل می دهند، جهت رسیدن به هدف تحقیق، از روش های تحلیل قدرت رودخانه، قدرت مخصوص رودخانه، شاخص های ضریب خمیدگی، زاویه مرکزی و تحلیل سینوسی مسیر برای تحلیل دینامیک و الگوی مجرا استفاده شده است. نتایج روش های مختلف نشان داد که شکل گیری الگو و دینامیک مجرا در محدوده مورد مطالعه تحت تاثیر ویژگی های فرایندهای هیدرولوژیکی ناشی از فرایند تدارک دبی و دبی رسوبی، مقاومت لیتولوژیکی بستر و کنارهای های رودخانه می باشد و نقش عوامل انسانی به صورت تصرف و اشغال بستر رودخانه به شکل ایجاد باغات و مزارع و همچنین برداشت منابع شن و ماسه از بستر رودخانه می باشد. نتایج تحلیل قدرت سیلابی و قدرت مخصوص رودخانه نشان داد که با کاهش عرض معبر رودخانه، قدرت رودخانه افزایش می یابد، و قدرت سیلابی رودخانه به ویژگی های مورفولوژیکی رودخانه بستگی دارد. نتایج این تحقیق می تواند در شناسایی بازه های حداکثر توان رودخانه و بازه های تحت تاثیر فرسایش رودخانه ای استفاده شود.کلید واژگان: دینامیک مجرا, الگوی رودخانه, قدرت رودخانه, رودخانه کلقان چایIntroduction The Monitoring on route changes trend and geometric pattern of rivers is essential for identifying and evaluating eventual problems and risks in order to maintain and optimize utilization of natural resources and it is among the priorities of Geomorphology Studies. The purpose of this study is analysis of affecting factors in Kalghan Chai River and Assessment of river power and effects on the river morphology influenced by human actions is changing the river shape. The Kalghan Chai Basin is part of the Ghezel Ozen basins, which is the Garango River is its main drainage. This is located at the position 28° 46 to 30 46 east longitude and 34 37 to 46 37 north latitudes on the eastern slopes of the Sahand Mountains. In this research, studied region is range between Kalghan Dam to connect Garango River.
Material and methods In study in order to achieve research goal were used techniques and different methods, materials of research are include of Satellite Image, Topographic map, Geological map, flow Hydrological data, data provided from Dem and field data. In this research were used methods of River Power Analysis, River specific power, Sinuosity Index, Central angle, Route Sinuosity in order to channel pattern and dynamic analysis. In order to study the river power and its effect on the erosivity, River discharge was calculated in different return periods. Then the river power was calculated by the following equation: The flow power can also be expressed in units of the bed surface if the width of the river (W) is divided, Therefore, in order to express the power of the river at any point, it is necessary to calculate the special power of the river, is calculated by the following equation:ω=γQS/W
To study the shape and pattern of the river, coefficients Sinuosity Index, Central angle, Route Sinuosity were used. Then the Sinuosity Index size for each arc was calculated by the following equation:The center angles of the arches on each of the intervals were calculated using the following equation
The sinuosity of the river route was also calculated using the following equation:
Results and discussion The analysis of the characteristics of river meandering on the basis of Sinuosity Index showed that the Sinuosity Index of the study area was 1.31. And more than 90% of the curvature range is from 1.05 to 1.5, and the curvature is more than 1.5, 89% of the meandering of the study area. There are no curvatures of less than 1.05 and no more than 2 in any of the studied meanders. Therefore, the pattern of the river in study area is sinuosity. The sinuosity analysis of the river interval also showed that of the 20 interval studied, there is no Meandering interval, And 7 interval are straight pattern the rest of the interval has a sinuosity pattern. River Power Analysis showed which has the maximum River power of the Sections 20, 21 and 22, the lowest of river power are at Sections 11, 12, 13, 14 and 15. The lowest of specific river power in the sections of 19, 21 and 6. And the maximum river power in the section of 9.
Conclusion Results indicated that forming of channel pattern and dynamic in studied area was controlled by hydrological processes cased flow and sediment discharge, lithological resistance of river bed and sides and the role of human factors for capture and occupation of the river bed to create gardens and farms as well as at some sections the main factor shaping is the Chanel of removal of sand from the river bed. The results of flood power and specific power analysis showed by reducing the width of the river crossing, river power increases, and the flood power depends on morphological characteristics of the river The results of this study can be used to identify of interval Maximum River power and interval affected by river erosion.Keywords: Channel Dynamic, River Pattern, River Power, Kalghan Chai River -
مهندسان بهسازی و محیط زیست سال هاست که از مدل ساده استریتر - فلپس برای ارزیابی قابلیت هضم مواد آلی توسط رودخانه های پذیرنده استفاده می کنند. امروزه با پیشرفت سریع فناوری، رودخانه ها را به صورت مدل های ریاضی مورد بررسی قرار می دهند. ماتریس پاسخ سیستم مانا ابزاری است که اندرکنش بارگذاری و پاسخ را برای سیستم های خطی کیفیت آب به طور خلاصه نشان می دهد. موازنه ی جرمی پایدار برای این سیستم ها باید به صورت مجموعه ای از روابط جبر خطی بیان شود. تغییرات BOD-DO در یک سیستم رودخانه ای را می توان با روش های عددی حل کرد. در این مقاله از روش پارامتری کردن فیزیکی سیستم استفاده شده است. در این مقاله ابتدا یک مطالعه موردی با استفاده از مدل و سپس ماتریس ضرایب پاسخ رودخانه آورده شده است. با استفاده از این ضرایب می توان به راحتی با داشتن میزان بار آلاینده ورودی، میزان افت اکسیژن (و در نهایت میزان اکسیژن) در هر نقطه از رودخانه را تنها با یک عملیات ریاضی ساده به دست آورد.
کلید واژگان: BOD, اکسیژن محلول, ماتریس پاسخ, تابع گرینEvery natural river has an capacity to assimilate wastes; this is referred to as the river's self purification capacity. DO content is usually an important water quality index. The water quality of a polluted river can be improved either by increasing the river's self purification capacity or by reducing the amount of waste loading the river receivers. Traditional physically based water quality models do not evaluate separately a receiving river's purification ability and the effect of waste loading; thus, these models are not ideal analytical tools for water quality management. This paper introduces and discusses an alternative river water quality modeling approach based on the linear systems theory. Steady-state-system response matrix is a means to summarize the interactions of loadings and responses for linear water quality models. BOD-DO variation in a receiving river has been investigated by following traditional physically based water quality models. A simple physically based river BOD-DO model was derived by Streeter and Phelps (1925) based on their Ohio River water pollution study. The Streeter-Phelps model has been used by sanitary/environmental engineers for many years to evaluate the waste assimilative capacity of a receiving river; it provides a basis on which the treatment requirement for wastewater discharged into the river can be determined. The BOD-DO variation in a time-variable river system with a dispersive effect is traditionally solved by numerical methods. In this study, physical parameterization method is used. Using this method, the system impulse response function of a receiving river can be determined by solving the governing equation of the corresponding physically based model with a Dirac delta function input. This modeling approach is an extension of Green's function techniques that solve a linear differential equation. In a linear systems model, a receiving river's patura-purification capacity is represented completely by the model's impulse response function, whereas the amount of waste loading the river receives is represented by the model's input function. The Enhanced Stream Water Quality Model (QUAL2E) is a comprehensive and versatile stream water quality model. In this paper a river was simulated with QUAL2E. Then a response matrix was built for determination of DO deficiency in any point of river. -
نشریه مهندسی عمران و محیط زیست دانشگاه تبریز، سال چهلم شماره 3 (پیاپی 63، زمستان 1389 و بهار 1390)، ص 49رودخانه ها به عنوان یکی از مهمترین منابع تامین آب شیرین مصرفی بخش های صنعت، کشاورزی و شهری از اهمیت ویژه ای برخوردارند. رودخانه چالوس (یکی از رودخانه های حفاظت شده کشور) به عنوان یکی از رودخانه های استان مازندران که از مناطق مسکونی و زراعی عبور می کند و در نهایت به دریای خزر می ریزد دارای اهمیت می باشد. لذا انجام تحقیقاتی جامع، پیرامون آلودگی های آن از لحاظ کمی و کیفی و استفاده از ابزارهای مدیریتی همچون مدل های ریاضی و کامپیوتری به منظور آگاهی از روند تغییر ات و پیش بینی کیفیت آب رودخانه و تعیین میزان بار آلاینده وارده و ارائه راهکار برای بهبود کیفیت آن با توجه به نوع مصرف براساس استانداردها، امری ضروری محسوب می شود. در این مطالعه با توجه به آمار و داده های اندازه گیری شده در مورد کیفیت آب این رودخانه در چهار ایستگاه و مقایسه آنها با استانداردهای موجود، وضعیت این رودخانه مورد بررسی قرار می گیرد. مدل خودپالایی رودخانه در مدل نرم افزاری با ورود مشخصات کمی و کیفی رودخانه در ایستگاه های تعین شده و پساب های ورودی به آن در دو فصل کم آب و پر آب، ساخته و کالیبره شد. سپس با رساندن مشخصات پساب ها به حد استاندارد ( با توجه به استانداردهای تخلیه پساب سازمان محیط زیست) تخلیه به آب های سطحی، وضعیت جدید رودخانه با استفاده از نرم افزار و کاربری های آن در نواحی مختلف رودخانه مشخص گردید و کیفیت آن به حد استانداردهای موجود برای مصارف کشاورزی، مصرف چهارپایان و آبزیان رسید. از نتایج حاصله، استنتاج شد که قدرت خودپالایی رودخانه کم بوده است و روند افزایشی در میزان نیتروژن آلی همزمان با ورود فاضلاب ها قابل ملاحظه می باشد و همچنین میزان فسفر غیر آلی در طول رودخانه، روند رو به رشدی داشته است که از علل آن می توان به افزایش میزان فسفر آلی در طول رودخانه اشاره کرد و همچنین میزان نیترات در طول رودخانه در فصل پر آب روند کاهشی داشته است که علت آن دنیتریفیکاسیون و آزاد شدن نیترات بصورت می باشد ولی در فصل کم آب میزان نیترات ابتدا ثابت و در آخر به علت هجوم فاضلاب ها از آنجا که دبی پایه کم است و نسبت به آلاینده ها حساس می باشد افزایش می یابد. در عین حال میزان کم نیترات در ابتدای مسیر، نشان دهنده آن بوده که پساب های آلوده به کودهای ازته، چندان به رودخانه وارد نشده و قابل توجه نیستند. در پایان، مشکل اصلی رودخانه، در مدلسازی ورود فاضلاب های خانگی و شهری به آن تشخیص داده شد لذا ایجاد شبکه های جمع آوری فاضلاب در مناطق مسکونی و هدایت آنها به تصفیه خانه برای حفظ حیات رودخانه امری ضروری به شمار می رود.
کلید واژگان: خودپالایی, مدل, رودخانه چالوسRivers as one of the most important sources of fresh water consumed industrial, agricultural and urban areas have special importance. Challus River as one of the rivers of Mazandaran province residential areas and agricultural pass and eventually flows to the Caspian Sea is of importance. Therefore, comprehensive research done about the pollution in terms of quantity and quality and use of management tools such as mathematical and computer models to determine the trend and forecasting river water quality and pollutant load to determine the damage and offer solutions for improving the quality of the type. In this study, the measured data and statistics about the water quality at four stations of the river and compare them with existing standards status of this river were studied. Self-purification river model with soft ware QUAL2K New Profile quantitative and qualitative input river and wastewater in the two low water season and high water, was built and calibrated. Then it convey wastewater to the standard profile (with respect to effluent discharge standards, the Department of Environment) discharge to surface waters of the river with the new situation use its software and the user in different areas and rivers were determined to limit its quality standards available for agriculture, livestock and seafood consumption. The result was the conclusion that power has been low river Self-purification increase in organic nitrogen wastewater with new is of considerable. The results indicate that the Self-purification of river low by increasing organic nitrogen influent wastewater. Also, by increasing of inorganic phosphorus during the rise of water level in the river phosphorus and organic phosphorus river water. The nitrate level in the river during high water season which decrease trend due the dinitrification and release of N2 is. But in low water season nitrate initially fixed at the end cause influx of sewage to where the base flow is low and pollutants will be increased. While low levels of nitrate indicate that it was contaminated by fertilizers discharge into the river. The main problem at the end of the river in new modeling and urban domestic waste water was diagnosed. Creation of networks residential wastewater and to introduce the treatment methods keep the river water quality to be safe. -
مجله جغرافیا و توسعه، پیاپی 40 (پاییز 1394)، صص 125 -138
رودخانه ی کشکان یکی از زیر شاخه های مهم و پرآب رودخانه ی کرخه می باشد که آب های منطقه ی وسیعی از استان لرستان را جمع آوری می نماید. این رودخانه درجنوب غربی پلدختر در منطقه ی موسوم به کل سفید به رودخانه ی سیمره ملحق شده و رودخانه ی کرخه را به وجود می آورد. طول رودخانه ی کشکان حدود 270 کیلومتر و مساحت حوضه ی آبریز آن در بالادست ایستگاه کشکان- پلدختر 9400 کیلومتر مربع می باشد.این رودخانه در بازه هایی به علت خصوصیات مورفولوژیکی، مئاندری و حتی در بعضی نقاط سیلابدشتی، شریانی می باشد. در نواحی مئاندری مشکل فرسایش کناری و جابجایی پلان رودخانه وجود دارد. از آنجایی که یافتن راهکارهای فنی مناسب، مستلزم شناخت نحوه ی رفتار رودخانه و عوامل هندسی و هیدرولیکی موثر بر فرایند فرسایش و رسوبگذاری آن می باشد، در تحقیق حاضر به منظور بررسی تغییرات زمانی پلان رودخانه ی کشکان از نقشه های توپوگرافی و عکس های ماهواره ای استفاده گردید. با انجام بازدیدهای میدانی و مقایسه ی پلان جدید و قدیم رودخانه با استفاده از نرم افزار GIS، تغییرات رودخانه در طی دوره ی 52 ساله مورد بررسی و بازه های بحرانی رودخانه مشخص گردید. همچنین خصوصیات پیچانرودی رودخانه و میزان توسعه یافتگی مئاندرها در وضعیت فعلی در 49 قوس رودخانه در یک بازه ی 108 کیلومتری در حد فاصل مناطق ورپل و تیمورآباد، بررسی گردید. نتایج نشان می دهد 6 درصد از قوس ها توسعه نیافته، 51 درصد توسعه یافته و 43 درصد بیش از حد توسعه یافته می باشند در نهایت با توجه به مشخصات هندسی رودخانه و به کمک روابط تجربی، میزان فرسایش کناری در بازه های بحرانی در آینده پیش بینی گردید. نتایج پیش بینی نشان می دهد رودخانه در منطقه کلهو سفلی و چرخستان 657 متر، در منطقه ی خاطره، دوآب و دول بزرگ 1035 متر و در منطقه ی بالا دست چم پلک 1297 متر پیشروی نماید تا بطور طبیعی تثبیت گردد.
کلید واژگان: ژئومورفولوژی, فرسایش کناری, رودخانه ی کشکان, رودخانه ی کرخهKashkan River is one of the important and water logged tributaries of Karkheh River which collects waters of a vast area of Lorestan province. This river at the south-west part of Poldokhtar in a region known as the Gel-Sefid River is joined to Seymare River and creates Karkheh River. Length of Kashkan river is about 270km، and the water basin area of this river at upstream of Kashkan - Poledokhtar station is 9400 km2. This river due to its morphological and meandering characteristics and even in some floodplain points is arterial. There exists the problem of side erosion and displacement of river plan. Since، finding the appropriate technical method requires the recognition of the river behavior and effective geometric and hydraulic factors on the erosion and sedimentation process، therefore in the present research، topographic maps and satellite images have been used for reviewing and studying the temporal variations of Kashkan river plan. For this purpose، through performing a field survey and comparison of the new and old plan of the river by GIS software، the variation of river was investigated during a 52 years period and critical periods waere identified. Also the meander characteristics of the river and development rate of meandering in the current status in 49 of river bends at the reach of 108 km، between Varpo; and Teymorabad were investigated. The results showed that 6% of bends are undeveloped، 51% are developed and 43% are more developed. Finally، with respect to the geometrical characteristics of the river and using empirical relationships، the rate of bank erosion at critical reach in the future was anticipated. The prediction results show that at، Upper Kalho and Chrkhstan، river will move 657 m. Also at Khatere، Doab، Dovale Bozorg and at upstream of Chame Pelk، its movement will be 1035m and 1297 m respectively to stabilize it naturally.
Keywords: Geomorphology, Bank erosion, Kashkan, River
-
از آنجا که گزینه «جستجوی دقیق» غیرفعال است همه کلمات به تنهایی جستجو و سپس با الگوهای استاندارد، رتبهای بر حسب کلمات مورد نظر شما به هر نتیجه اختصاص داده شدهاست.
- نتایج بر اساس میزان ارتباط مرتب شدهاند و انتظار میرود نتایج اولیه به موضوع مورد نظر شما بیشتر نزدیک باشند. تغییر ترتیب نمایش به تاریخ در جستجوی چندکلمه چندان کاربردی نیست!
- جستجوی عادی ابزار سادهای است تا با درج هر کلمه یا عبارت، مرتبط ترین مطلب به شما نمایش دادهشود. اگر هر شرطی برای جستجوی خود در نظر دارید لازم است از جستجوی پیشرفته استفاده کنید. برای نمونه اگر به دنبال نوشتههای نویسنده خاصی هستید، یا میخواهید کلمات فقط در عنوان مطلب جستجو شود یا دوره زمانی خاصی مدنظر شماست حتما از جستجوی پیشرفته استفاده کنید تا نتایج مطلوب را ببینید.
* ممکن است برخی از فیلترهای زیر دربردارنده هیچ نتیجهای نباشند.
-
معتبرحذف فیلتر