به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

محمدعلی متفکرازاد

  • حمیدرضا نائب خسروشاهی، محمدرضا ناهیدی امیرخیز*، محمدعلی متفکر آزاد، سید علی پایتختی اسکوئی

    با توجه به اهمیت عدالت اقتصادی از دیدگاه اسلام از یک سو و نقش تعیین ‏کننده نظام تامین اجتماعی در عدالت از سوی دیگر، همچنین براساس این واقعیت که بیمه تکافل به عنوان یک الگوی اسلامی پرکاربرد در پوشش ریسک بیمه که تفاوت‏هایی اساسی همچون مشارکتی بودن، عدم تمرکز بر سود، و تطابق با مقررات شریعت با بیمه‏ های مرسوم دارد، مورد توجه اندیشمندان حوزه مالی و نیز فعالان بازارهای مالی، به خصوص بازار محصولات بیمه‏ ای درکشورهای مختلف اسلامی جهان است، هدف مطالعه حاضر بررسی تاثیر انواع لایه ‏های نظام تامین اجتماعی بر عدالت اقتصادی اسلامی در استان‏های ایران در دوره زمانی 1387-1400 با به کارگیری روش GMM و نیز پیش‏بینی تاثیر تکافل بر ارتقای عدالت از طریق هدایت هزینه‏ های مذهبی خانوارها به سمت بیمه تکافل بوده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که نابرابری دوره قبل و تولید ناخالص داخلی رابطه مثبت و نرخ تورم رابطه منفی با نابرابری دارند. علاوه بر این، هر سه لایه مساعدت‏های اجتماعی، بیمه‏ های اجتماعی پایه و بیمه ‏های اجتماعی تکمیلی به طور معنی‏ داری باعث کاهش نابرابری می‏ گردد. در این میان،  بیمه ‏های اجتماعی پایه بیشترین تاثیر و مساعدت‏های اجتماعی کمترین تاثیر را بر کاهش نابرابری دارند. علاوه بر این، براساس نتایج حاصله، می‏ توان بیان نمود که از طریق هدایت مخارج مذهبی خانوارها به سوی بیمه تکافل که بیمه ای اسلامی و از نوع بیمه اجتماعی پایه می‏‏ باشد، می‏توان نابرابری اقتصادی اسلامی را در سال‏های 1402 و 1403 به ترتیب به میزان حداقل0.31 و 0.25 (چهار محال و بختیاری) و حداکثر 5.95 و 5.91 (مرکزی) کاهش داد.

    کلید واژگان: اقتصاد ایران, تامین اجتماعی, تکافل, روش گشتاورهای تعمیم یافته, نابرابری اقتصادی
    Hamidreza Naeb Khosroshahi, Mohammadreza Nahidi Amirkhiz*, Mohammadali Motafakker Azad, Seyyed Ali Paytakhti Oskooe
    Introduction

    Economic development is one of the main goals of all countries, and most scientists believe that development is only accessible if there is equality. For this reason, despite the differences and contradictions in schools and societies, the issue of inequality and especially economic inequality has been always a vital concern of economists and policymakers all over the world. Meanwhile, since justice is one of the fundamental goals of Islam, Islamic economists have a more scrutinizing and much clear vision of equality. Apart from the importance of economic equality in Islam, it has a cucial role in social security systems and equality concepts as well. Takaful insurance, is a widely used Islamic model in insurance risk coverage which has fundamental differences with conventional insurance mechanisms. Takaful is cooperative, not profit oriented, and fully allined and complied with Islamic rules and regulations. This study is aiming at  investigating the effect of various layers of social security system on Islamic-economic equality in the Iranian provinces during 2008-2021. GMM prediction model is applied for predicting the effect of Takaful on inequality and directing houshold religious expenses towards Takaful insurance.

    Methodology

    According to previous theoretical and experimental literature, economic inequality can be affected by inequality in previous years. Therefore, in this study a dynamic econometric method is used to include the lagged dependant variable as one of the explanatory variables. In general, if a variable depends on vaiables of previous periods, among other independent ones, it is better to use a dynamic panel data model. Generalized method of moments is one of the common and widely used dynamic approaches. The reason for the popularity of this method is that it is very flexible and requires only some weak assumptions. Therefore, Generalized Method of Moments (GMM) greatly solves the problems of static panel data methods related to autocorrelation, variance heterogeneity, and skewness. The reason for using this method is that, firstly, there is a possibility that the current dependent variable is affected by the lagged variables, and secondly, since one of the ways to control the endogeneity of variables is to use instrumental variable and due to the fact that it is very difficult to find such an instrument, it is possible to use lagged variables as appropriate instruments applying GMM estimator.

    Findings

    The results of this research indicate that the inequality of the previous period has a positive and significant relationship with current economic inequality in all three models. This means that high inequality in the previous period causes high inequality in the current period. Moreover, consistent with some studies, GDP has a positive and significant relationship with economic inequality. It means that an increase in GDP is associated with increased inequality. This result indicates that in Iran, there is no antipoverty growth. Inflation rate has also a negative relationship with inequality in all models, and this relationship is significant in two models. Following some previous studies, this result can be interpreted as the negative relationship can be caused by the fact that the inflation of luxury goods is higher than the inflation of essential goods and therefore, increased inflation is more detrimental to the rich. In addition, all three layers of social assistance, basic social insurance, and supplementary social insurance significantly reduce inequality. Meanwhile, basic social insurance has the greatest effect, and social assistance has the least effect on reducing inequality. In addition, based on the results, it can be stated that by directing houshold religious expenses towards Takaful insurance, which is an Islamic insurance and a type of basic social insurance, it is possible to reduce Islamic-Economic inequality in 2023 and 2024. The amounts of the decreases are predicted to be a minimum of 0.31 and 0.25 (Chahar Mahal and Bakhtiari) and a maximum of 5.95 and 5.91 (Markazi).

    Discussion and Conclusion

    According to the results, investing in all three layers of social security can lead to a reduction in inequality. Therefore, it is suggested not to ignore any layer in policymaking. Due to the greater impact of basic insurance on equality, it is thought to consider it as the basic layer of social security and focus on this layer to reduce inequality more. Managers and policymakers can also focus on Takaful as one of the basic types of insurance and help to provide Islamic-Economic equality by directing houshold religious expenses towards Takaful. Moreover, it is suggested that the governmental plans should be based on combining economic growth with improved welfare and income distribution which is one of the main goals of the Islamic economy. It is also suggested that the religious and cultural officials should create the necessary explanation and enlightenment related to Takaful and social responsibility of people. The government responsiblity in creating a foundation and guiding people to fulfill their social responsibility by strengthening and developing Zakat headquarters and communicating with social security organization should not be underestimated.

    Keywords: Economic Inequality, Generalized Method Of Moments, Iran Economy, Social Security, Takaful
  • امید محمدقلی پور تپه، محمدعلی متفکرآزاد*، پرویز محمدزاده، حبیب آقاجانی
    تمامی نظام های اقتصادی، زیرنظام های خود را در جهت تحقق اهداف خود ایجاد و تنظیم می کنند. یکی از زیرنظام های مهم اقتصادی، بخش بانکی است. در متون اسلامی سه هدف میانی عمده برای نظام اقتصاد اسلامی در جهت رسیدن به رفاه اقتصادی تعریف شده است که عبارتند از: امنیت، عدالت و رشد اقتصادی. در این تحقیق تحلیلی-توصیفی که به لحاظ هدف کاربردی است، ابتدا اهداف اقتصاد اسلامی با استفاده از شاخص های امنیت اقتصادی و شاخص رشد همراه با عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی در بازه زمانی 1397-1364 محاسبه و سپس تاثیر نظام بانکی از طریق تسهیلات اعطایی آن، بر این اهداف با استفاده از مدل معادلات همزمان و روش تخمین 3SLS بررسی شده است. براساس نتایج، تسهیلات نظام بانکی تاثیر مثبت بر رشد همراه با عدالت اقتصادی داشته اما تاثیر آن بر امنیت اقتصادی با رویکردی اسلامی منفی است. بنابراین در نحوه تخصیص تسهیلات نظام بانکی برای دستیابی همزمان به امنیت اقتصادی و رشد همراه با عدالت اقتصادی با رویکردی اسلامی باید بازنگری صورت پذیرد
    کلید واژگان: اهداف اقتصاد اسلامی, اقتصاد ایران, امنیت اقتصادی, رشد همراه با عدالت اقتصادی, تسهیلات نظام بانکی, معادلات همزمان, روش تخمین 3SLS
    Omid Mohammadgholi Pour Tappeh, Mohammadali Motafakker Azad *, Parviz Mohamadzadeh, Habib Aghajani
    All economic systems create and regulate their subsystems to fulfill their goals. One of the most important economic subsystems is the banking system. In Islamic texts, three main intermediate economic goals have been set for the Islamic economic system in order to achieve economic welfare, which are: security, justice and economic growth. In this analytical-descriptive research which is applied in terms of purpose, first, economic objectives of Islam i.e., economic security indicator and growth index along with economic justice have been calculated in the period 1985-2018. Then, the impact of the banking system through its facilities on these goals has been evaluated using the simultaneous equation model and the 3SLS estimation method. The results show that the facilities of the banking system have a positive effect on growth along with economic justice, but its effect on economic security is negative. Therefore, review in allocation of facilities of banking system is required for simultaneous achieving to the security and growth along with economic justice with Islamic approach
    Keywords: Objectives of Islamic Economics, Iran’s Economy, Economic Security, Growth along with Economic Justice, Banking System Facilities, Simultaneous Equation Model, 3SLS Estimation Method
  • رضا رنج پور*، سید کمال صادقی، محمدعلی متفکر آزاد، داود بهبودی، امین تسلیمی

    با ورود به هزاره سوم و هم زمان با افزایش جمعیت در بسیاری از کشورها تقاضا برای آب به منظور تامین نیازهای جمعیتی افزایش قابل ملاحضه ای یافته است. ولی کمیابی آب و بحران آبی که امروز جهان با آن رو به رو است موجب پیدایش مفهوم امنیت آب و فقر آب در ادبیات اقتصادی کشورهایی شده است که با بحران آب مواجه هستند. فقر آب یکی از بزرگترین چالش های قرن حاضر و بحران چند بعدی دهه های آینده به ویژه در کشورهای کم آب است. بحرانی که می تواند منجر به بسیاری از تحولات در جهان باشد.  در این مقاله بر خلاف روش های معمول مورد استفاده در محاسبه فقر آب، شاخص فقر آب بر اساس نظریه فاجعه بر اساس سیستم ارزیابی چند شاخصه و به روش منطق فازی ریاضی محاسبه شده است. زیرشاخص های مورد استفاده در محاسبه شاخص فقر آب شامل منابع آب (نرخ کمبود آب، نسبت تامین آب سطحی، نسبت سایر عوامل در تامین آب)، دسترسی به آب (منابع آب سرانه، کشش قیمتی تقاضای آب، ضریب جینی برای استفاده داخلی)، ظرفیت سفره های زیر زمینی (نرخ بهره برداری از منابع آب زیر زمینی، نرخ بهره برداری از منابع آب سطحی، نرخ رقیق سازی)، استفاده از منابع آب (مصرف سرانه آب جهت آبیاری در بخش کشاورزی، مصرف سرانه آب آشامیدنی، مصرف سرانه آب در بخش صنعت) و تمامیت زیست محیطی (خشک شدن منابع آب سطحی، نرخ کویر زدایی، نرخ کویر زایی) است. نتایج حاصل از محاسبه شاخص فقر آب طی دوره 1368 تا 1394 نشان دهنده سیر صعودی روند این شاخص و مولفه های زیر مجموعه آن است، که نشان از بدتر شدن وضعیت امنیت آب در ایران طی سال های اخیر و احتمالا بدتر شدن و ادامه این وضعیت بغرنج برای سال های متمادی آینده است. به عبارت دیگر با ادامه روند فعلی چه از نظر منابع و چه از نظر مدیریت تولید و مصرف وضعیت منابع آبی کشور رفته رفته در حال از بین رفتن است و ایران از نظر منابع آب در حال فقیرتر شدن است.

    کلید واژگان: فقر آب, امنیت آب, بحران آب, نظریه فاجعه, منطق فازی, برنامه های توسعه اقتصادی

    At the same time as entering the third millennium and with increasing population, in many countries demand for water in order to supply dem world population needs has increased considerably. But because of scarcity of water resources and water crisis in intire world the concept of water security and water poverty persresented into the economic literature of countries wich facing water crisis. Water poverty is one of the greatest challenges of this century and the multidimensional crisis of the next incoming decades in the world, especially in countries with low lelvel of water resources. This crisis can lead to many changes in the world. In this paper, unlike the usual methods op other lasr aricles to calculate water poverty, we calculate the water poverty index is on the base of Catastrophe theory multi-criteria evaluation system and mathematical fuzzy logic method. The sub-indices  wich used to calculate the water poverty are including: water resources (water deficit ratio, surface water supply ratio, the proportion of other factors in water supply), access to water (per capita water resources, price elasticity of water demand, Gini coefficient for domestic use), capacity of Underground aquifers (groundwater utilization rates, surface water utilization rates, dilution rates), using of water resources (per capita consumption of water for irrigation in the agricultural sector, per capita consumption of drinking water, per capita consumption of water in Industrial sector) and environmental integrity (surface water drying, desertification rate, create desert rate). The results of calculating the water poverty index during the period from 1989 to 2015 indicate the upward trend of this indicator and its subset components, which indicates the worsening of the state of water security in Iran in recent years and possibly the deterioration and continuation of this complicated situation for next decades. In the other hand, as the current trend continues, both in terms of resources and in terms of managing the production and consumption of the country's water resources, Iran is gradually losing its ground and becoming poorer in terms of water resources.

    Keywords: Water poverty, water security, water crisis, Catastrophe theory, fuzzy logic, economic development programs
  • رضا رنج پور*، سید کمال صادقی، محمدعلی متفکر آزاد، داود بهبودی، امین تسلیمی بابلی
    مقدمه و هدف

    رشد جمعیت و به دنبال آن افزایش مصرف آب و غذا و نیز معضلاتی نظیر عدم تطابق الگوی توزیع جمعیت با توزیع زمانی و مکانی آب سبب شده اند که دسترسی ایمن به آب در ایران دچار بحران شود. این مقاله برای اولین بار به محاسبه دقیق شاخص فقر آب برای ایران طی دوره زمانی 1368 تا 1394 می پردازد.

    مواد و روش ها

    در این مقاله از یک مدل جدید به نام سیستم ارزیابی چندشاخصه آب با رویکرد نظریه فاجعه برای محاسبه شاخص فقر آب کمک گرفته اشده ست. برای نخستین بار با استفاده از مدل اقتصاد سنجی رگرسیون سانسور شده تاثیر عوامل اقتصادی موثر بر شاخص فقر آب طی دوره 1394-1368 ارزیابی شده است.

    یافته ها

     نتایج حاصل از محاسبه شاخص فقر آب نشان دهنده سیر صعودی روند این شاخص و مولفه های آن است. نتایج حاصل از تخمین ضرایب مدل رگرسیونی سنسور شده حاکی از آن است که افزایش جمعیت، تولید ناخالص داخلی، شاخص توسعه مورد استفاده و سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی سبب بدتر شدن شاخص فقر آب در ایران شده است.

    بحث و نتیجه گیری

    با توجه به یافته های حاصل از محاسبه شاخصهای مربوط به فقر آب و نیز تخمین تابع تصریح شده در این زمینه، ادامه روند گذشته و کنونی مصرف و مدیریت منابع آبی کشور در بخشهای مختلف اعم از کشاورزی، صنعت و خانوار و غیره، تشدید نا امنی و افزایش فقر آب در ایران اجتناب ناپذیر است. لذا لازم است مسیولان امر با استفاده از سیاستهای قیمتی و غیر قیمتی این خطر بسیار مهم را مدیریت و کنترل کنند.

    کلید واژگان: فقر آب, تولید ناخالص داخلی, ارزش افزوده بخش کشارزی, جمعیت, شاخص توسعه انسانی
    Reza Ranjpour *, Seyed Kamal Sadeghi, MohamadAli Motafakker Azad, Davud Behbudi, Amin Taslimi Baboli
    Introduction

    Population growth, followed by rising water and food consumption, as well as disruptions such as the disparity of population distribution patterns with the distribution of time and place of water, have caused water-security access to Iran in crisis. 

    Materials and Methods

    This paper is the first to accurately calculate the Poverty Index for Iran over the period from 1989 to 2015. In this paper, a new model called the Water Multiplier Evaluation System with the Disaster Theory approach is used to calculate the water poverty index. For the first time using the censored regression econometric model, the effect of economic factors affecting the water poverty index during the period of 1989-2015 has been evaluated.

    Findings

    The results of calculating the water poverty index indicate the upward trend of this indicator and its components. The results of estimating the coefficients of the sensed regression model indicate that population growth, GDP, human development index and added value of the agricultural sector have worsened the water poverty index in Iran

    Conclusion

    In other words, the current and past trends of the human development index, GDP growth, population growth, increased agricultural production, insecurity and rising water poverty in Iran are inevitable.

    Keywords: Water poverty, Gross Domestic Production, Value added of agriculture sector, Population, and human development index
  • محمدعلی متفکرآزاد، ناهید عاشوری، زهرا کریمی تکانلو*، جعفر حقیقت

    هدف مطالعه حاضر برآورد شاخص توهم مالی با استفاده از مدل معادلات ساختاری [1] از نوع تحلیل شاخص چندگانه-علل چندگانه [2]، به کمک داده های طولی، طی دوره زمانی 1380 تا 1399، برای 31 استان کشور ایران می باشد. نتایج حاصل از برآورد شاخص توهم مالی حاکی است مهم ترین علل توهم مالی، هزینه های آموزشی و بار مالیاتی با ضریب منفی و نرخ اشتغال با ضریب مثبت (همگی از لحاظ آماری معنادار) و مهم ترین شاخص های توهم مالی شامل: پیچیدگی سیستم مالیاتی با ضریب منفی و متغیرهای کسری بودجه، نرخ تورم، نسبت مالیات غیرمستقیم و درآمد سرانه نفتی با ضرایب مثبت (همگی ازلحاظ آماری معنادار) می باشند. هم چنین، نتایج حاصل از برآورد شاخص توهم مالی حاکی است درمیان استان ها، کمترین مقدار میانگین این شاخص به استان خراسان شمالی و بیشترین مقدار آن به استان خوزستان و نیز در سطح کشور کمترین مقدار به سال های 1380 و 1381 و بیشترین آن به سال 1399 تعلق دارد؛ بنابراین، شاخص توهم مالی می تواند با تعیین میزان توده توهم مالی در تصورات عمومی، سیاست گذاری عمومی را آگاه کند.

    کلید واژگان: توهم مالی, مدل سازی معادلات ساختاری, تحلیل شاخص چندگانه-علل چندگانه, استان
    Mohammadali Motafakerazad, Nahid Ashuri, Zahra Karimi Takanlou *, Jafar Haghighat

    Purpose of the present study is to estimate the fiscal illusion index, using Multiple Indicators Multiple Causes (MIMIC) model, using longitudinal data during the period of 2001 to 2021, for 31 provinces of Iran country. The results indicate that the most important causal variables of fiscal illusion index are educational costs and tax burden (with a negative effect) and economic participation rate (with a positive effect), and the most important indicators of fiscal illusion were Herfindahl index (with a negative coefficient), budget deficit, inflation rate, indirect tax ratio, real effective exchange rate and Oil revenue (with a positive coefficient) (and all are statistically significant). Also, the results showed that the average value of the estimated fiscal illusion index, among of the provinces, the lowest average value belongs to Khorasan Shomali and the highest value belongs to Khozestan province. Furthermore, the lowest average value of fiscal illusion index in the country level belongs to 2001 & 2002 and the highest is in 2021.

    Keywords: fiscal illusion, structural equation modeling, MIMIC model, Province
  • نجمه ایزدی، محمدعلی متفکرآزاد*، رضا رنج پور، زهرا کریمی تکانلو

    هدف از مطالعه حاضر بررسی تلاطم و نااطمینانی در بازار مالی و آثار و پیامدهای آن بر متغیرهای حقیقی اقتصاد است. بدین منظور، در این مطالعه از یک الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی استفاده شده است که در آن واحدهای اقتصادی به صورت ناهمگن بوده (افراد ماهر و افراد مبتدی) و برای دو دوره زندگی می کنند (نسل جوان و نسل پیر). همچنین بنگاه های اقتصادی نیز در یک فضای رقابت انحصاری با چسبندگی قیمت فعالیت دارند. در این ساختار، نااطمینانی بازار مالی از طریق نوسان های قیمت سهام، بدبینی افراد مبتدی نسبت به دارایی های ریسکی و نااطمینانی افراد مبتدی نسبت به آینده بازار بررسی شده است. پارامترهای این الگو با استفاده از داده های فصلی دوره 1398-1383 و روش بیزین برآورد شده است. نتایج حاصل از شبیه سازی تصادفی الگو نشان می دهد که با افزایش بدبینی افراد مبتدی، مصرف کل اقتصاد و در نتیجه سطح تولید کاهش می یابد. همچنین، افزایش نااطمینانی افراد مبتدی نسبت به آینده بازار سهام باعث افزایش سطح مخارج مصرفی، افزایش سطح سرمایه گذاری و افزایش نرخ تورم در اقتصاد می شود. در نهایت، افزایش واریانس قیمت دارایی های با ریسک باعث می شود که مخارج مصرفی افراد مبتدی افزایش اما مخارج مصرفی افراد ماهر کاهش یابد.

    کلید واژگان: نااطمینانی بازار مالی, الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی, تلاطم بازار مالی, واحدهای ناهمگن
    Najmeh Izadi, MohammadAli Motafakker Azad *, Reza Ranjpour, Zahra Karimi Takanlou

    The aim of this study is analyzing fluctuations and uncertainty in the financial market and its effects and outcomes on real variables. To do so, in this study a DSGE model is used in which economic agents are heterogeneous (skilled and un-skilled person) and live for two periods (young and old generations). Moreover, firms are active in a monopolistic competition market with sticky prices. In this structure, financial market uncertainties are analyzed by fluctuations in stock prices, pessimistic of un-skilled agents about risky assets and uncertainty of un-skilled person regarding future of market. The difference of this study from related others is that government debt (from budget deficit) is financed by Islamic treasury bonds (Akhza) and therefore unlike interest rate – based economies, macro variables did not influence by interest rate. Model parameters is estimated using Bayesian approach and quarterly data on 2004 – 2019 period. The results from stochastic simulation shows that by increasing pessimistic degree of un-skilled persons, total consumption of economy and thereby output level will decrease. Moreover, increasing in uncertainty of un-skilled persons about future of stock market leads to increase in total consumption spending, investment spending and inflation rate in economy. Finally, the increase in variance of risky assets prices lead to increase in consumption spending of un-skilled persons but reduction in consumption spending of skilled persons

    Keywords: Financial market uncertainty, DSGE model, finical market fluctuations, heterogeneous agents
  • مهدی خندان سویری، احمد اسدزاده*، محمدعلی متفکر آزاد، جعفر حقیقت

    نظام بانکداری ایران براساس قانون پولی و بانکی مصوب سال 1351 و قانون عملیات بانکی بدون ربا مصوب سال 1362 فعالیت می کند. قیود بانکداری بدون ربا علاوه بر قراردادهای تجهیز و تخصیص منابع در چهارچوب اسلامی، شامل ممنوعیت انتشار اوراق بدهی بوده اما با صدور اوراق قرضه دولتی از سال 1398 و اجازه عملیات بازار باز توسط بانک مرکزی، امکان استفاده از قاعده تیلور فراهم شده است. در این پژوهش ابتدا در مدل پایه، سیاست گذاری پولی براساس قاعده تیلور در ایران مورد بررسی قرار گرفته و نتایج آن ارزیابی شده است؛ سپس با حذف این قاعده، سیاست پولی بهینه در ایران به روش رمزی با بیشینه سازی مطلوبیت خانوار به عنوان تابع هدف بانک مرکزی به عنوان برنامه ریز اجتماعی با استفاده از الگوی متوسط تعادل عمومی پویای تصادفی نوکینزی غیرخطی بررسی می شود. تغییرات لازم در بخش های گوناگون مدل برای یک اقتصاد کوچک صادرکننده نفت در چهارچوب قیود بانکداری بدون ربا در نظر گرفته و نتایج آن ارزیابی و تشریح شده است. نتایج نشان می دهد در مدل پایه (قاعده تیلور)، تکانه پولی بیشترین و تکانه فناوری نفتی کمترین تاثیر را در تولید کل خواهد داشت و اگر سیاست پولی بهینه رمزی دنبال شود، آثار تکانه ها به ویژه آثار مخرب آن ها کاهش و ثبات اقتصادی بهبود می یابد.

    کلید واژگان: سیاست پولی بهینه رمزی, الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی, بانکداری مرکزی
    Mahdi Khandan Soveyri, Ahmad Asadzadeh*, Mohamadali Motafakker Azad, Jafar Haghighat

    The banking system in Iran operates based on the monetary and banking act and the law for usury-free banking operations; however, in most Islamic countries, there is a dual system of Islamic banking and conventional banking. In this study, the monetary policy in Iran is investigated by Taylor rule firstly then the optimal monetary policy (Ramsey method) with maximizing household utility as a target of the central bank is considered by using the nonlinear new Keynesian DSGE model. Necessary changes in various sectors of the model, including households, production sector, government, oil sector, central bank, state-owned banks, non-governmental banks and stock exchanges as financial intermediaries, for a small oil-exporting economy within the framework of usury free banking system is considered and its results are evaluated and described. The results show that in the case of deterministic steady state (Taylor rule), monetary shock has greater impact on gross domestic product, and if Ramsey’s optimal monetary policy is pursued, the effects of shocks, will decreased and economic stability will be improved.

  • فاطمه باقرزاده آذر*، محمدعلی متفکرازاد

    هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر نااطمینانی قیمت مواد غذایی بر امنیت غذایی در خانوارهای ایرانی طی دوره 1359-1396 در چهارچوب یک مدل غیر خطی است. جهت برآورد نااطمینانی از مدل امتیاز خودرگرسیونی تعمیم یافته و برای برآورد تاثیر نااطمینانی قیمت مواد غذایی بر امنیت غذایی از مدل خود رگرسیونی انتقال ملایم استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که نااطمینانی قیمت مواد غذایی در رژیم اول (سطح پایین سرمایه گذاری در بخش کشاورزی) تاثیر منفی و معنادار و در رژیم دوم (سطح بالا سرمایه گذاری در بخش کشاورزی) تاثیر منفی و غیرمعنادار بر امنیت غذایی دارد. در رژیم اول که سطح سرمایه گذاری در بخش کشاورزی از حد آستانه کمتر است، با افزایش نوسانات قیمت مواد غذایی، نااطمینانی در بازار افزایش و علایم با شفافیت کمتری به تولیدکننده و مصرف کننده سیگنال می دهد. در این شرایط مصرف کنندگان با مشکل کاهش قدرت خرید مردم و نااطمینانی در دسترسی به مواد غذایی مواجه خواهند شد، که تاثیر منفی بر امنیت غذایی دارد. در حالیکه رژیم دوم و افزایش سطح سرمایه گذاری در بخش کشاورزی توانسته است تا حدودی تاثیرات منفی نااطمینانی بر امنیت غذایی را خنثی نمود. با توجه به نتایج مطالعه حاضر، مسیولان بایستی از یک سو، با اولویت دهی به تامین منابع مالی سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و تسهیل شرایط فعالیت بخش خصوصی و تعاونی ها در این زمینه و حمایت از کشاورزان گام های موثری بردارند. از سویی دیگر، برای کاهش فاصله قیمت ها، تنظیم تقاضای بازار محصولات کشاورزی و ایجاد شرایط ثبات قیمت مواد غذایی نوعی مصونیت در مقابل نوسانات و شوک های کوتاه مدت ایجاد نمایند.

    کلید واژگان: نااطمینانی قیمت مواد غذایی, امنیت غذایی, مدل امتیاز خودرگرسیونی تعمیم یافته, مدل خودرگرسیونی انتقال ملایم
    Fateme Bagherzadeh Azar *, Mohammadali Motafakerazad

    The main purpose of this study is to investigate the effect of food price uncertainty on food security in Iranian households during the period 1981-2018 in a nonlinear model. To estimate uncertainty, the Generalized Autoregressive Score Model, and to estimate the effect of food price uncertainty on food security, the Smooth Transition Autoregressive model has been used. The results show that food price uncertainty in the first regime (low level of investment in agriculture) has a negative and significant effect and in the second regime (high level of investment in agriculture) has a negative and non-significant effect on food security. In the first regime, where the level of investment in the agricultural sector is below the threshold, as food price fluctuations increase, market uncertainty increases and signals with less transparency to producers and consumers. Under these circumstances, consumers will face the problem of reduced purchasing power and insecurity in access to food, which has a negative impact on food security. While the second regime and increasing the level of investment in the agricultural sector, the negative effects of uncertainty on food security can be partially offset. According to the results of the present study, officials should take effective steps on one hand, by prioritizing the financing of investment in the agricultural sector and facilitating the conditions of activity of the private and cooperatives sector in this field like moving from traditional to industrial agriculture. On the other hand, to reduce the price gap, regulate the market demand of agricultural products, and create conditions for food price stability, create a kind of protection against short-term fluctuations and shocks.

    Keywords: Food Price Uncertainty, Food security, Generalized Autoregressive Score Model, Smooth Transition Autoregressive model
  • مصطفی شکری*، محمد مهدی برقی اسگویی، محمدعلی متفکرآزاد، محمدرضا سلمانی بیشک

    امروزه سرمایه گذاری مستقیم خارجی یک عامل مهم در ایجاد تحولات وسیع اقتصادی برای همه ی کشورها به ویژه کشور های در حال توسعه محسوب می شود. لذا با توجه به اهمیت جذب سرمایه های خارجی در اقتصاد ایران، مطالعه حاضر تاثیر تحریم های اقتصادی و نااطمینانی نرخ ارز بر جذب FDI در ایران را با استفاده از مدل رگرسیون فازی در طی دوره 1397-1370 مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشان داد که تحریم های با شدت زیاد که اکثرا تحریم های اقتصادی و همه جانبه بوده اند (مانند تحریم بانک مرکزی و تحریم فروش نفت ایران) در مقایسه با تحریم-های با شدت کم، به مراتب تاثیر عمیق تری بر جریان ورودی سرمایه به کشور داشته اند. همچنین نشان داده شد که اصلی ترین مانع جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران، تحریم های با شدت زیاد است که مانند دیواری بلند بر سایر عوامل سایه افکنده و انگیزه های سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران را به شدت کاهش داده است. همچنین بر اساس دیگر یافته ها، نااطمینانی نرخ ارز اثری منفی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشور ایران دارد. این یافته موید این نکته است که نااطمینانی وسیع نرخ ارز در اقتصاد ایران، محیط نااطمینانی را برای تصمیم گیری های سرمایه گذاران ایجاد کرده است. زیرا که پیش بینی سودآوری ها در بخش-های تجاری و غیرتجاری و همین طور هزینه کالاهای سرمایه ای جدید را با مشکل روبرو کرده است.

    کلید واژگان: سرمایه گذاری مستقیم خارجی, تحریم, نااطمینانی نرخ ارز, رگرسیون فازی
    Mostafa Shokri *, MohamadMehdi Barghi, MohamadAli Motafaker Azad, MohamadReza Salmani Bishak

    Today, foreign direct investment is an important factor in creating broad economic changes for all countries, especially developing countries. Therefore, considering the importance of attracting foreign investment in the Iranian economy, the present study has examined the effect of economic sanctions and exchange rate uncertainty on FDI absorption in Iran using fuzzy regression model during the period 1990-2018. The results showed that high-intensity sanctions, which were mostly economic and comprehensive sanctions (such as the Central Bank and Iran oil sales sanctions), had a much deeper impact on capital inflows than low-intensity sanctions. Have had. It was also shown that the main obstacle to attracting foreign direct investment in Iran is the severe sanctions, which, like a high wall, overshadow other factors and have greatly reduced the incentives for foreign direct investment in Iran. Also, according to other findings, exchange rate uncertainty has a negative effect on attracting foreign direct investment in Iran. This finding confirms that the widespread exchange rate uncertainty in the Iranian economy has created an environment of uncertainty for investors to make decisions. Because it is difficult to predict profitability in the commercial and non-commercial sectors, as well as the cost of new capital goods.

    Keywords: Foreign direct investment, sanctions, exchange rate uncertainty, Fuzzy Regression
  • محمد مهدی برقی اسگویی، محمدعلی متفکرآزاد، محمدرضا سلمانی بیشک، مصطفی شکری*

    در شرایط نوین اقتصاد جهانی، سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) نقش بسیار مهمی بازی می کند. کندوکاو مطالعات تجربی نشان می دهد بررسی همزمان تاثیر مالیات بر سود شرکت ها و نااطمینانی نرخ ارز بر جذب FDI چندان مورد توجه قرار نگرفته است. لذا در این مقاله به بررسی اثر تقاطعی مالیات بر سود شرکت ها و نااطمینانی نرخ ارز بر جذب FDI در ایران طی سال های 1397-1360پرداخته شده است. از دیگر نوآوری های تحقیق حاضر می توان به لحاظ دو متغیر مجازی تحریم با شدت کم و شدت زیاد و همچنین استفاده از مفاهیم منطق فازی در برآورد ضرایب متغیرها اشاره کرد. نتایج نشان داد که اثر تقاطعی مالیات بر سود شرکت-ها و نااطمینانی نرخ ارز که به ترتیب نشانگر عامل سود و عامل ریسک بر جذب FDI هستند، با ضریب فازی (4043/0، 9081/0-) تاثیری منفی بر جذب FDI ایران دارد. همچنین در مقایسه ضریب این متغیر با سایر عوامل نرخ تورم، نرخ ارز و تحریم، می توان نتیجه گرفت که اثر تقاطعی مالیات بر سود شرکت ها و نااطمینانی نرخ ارز بعد از عامل تحریم ، مهمترین مانع جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشور ایران به شمار می رود.

    کلید واژگان: سرمایه گذاری مستقیم خارجی, اثر تقاطعی, مالیات بر سود شرکت ها, نااطمینانی نرخ ارز, رگرسیون فازی
    MohamadMehdi Barghi Osgoi, MohamadAli Motefakerazad, MohamadReza Salmani Bishak, Mostafa Shokri*

    In the modern world economy, foreign direct investment plays a very important role. Empirical studies show that the simultaneous study of the impact of corporate tax and exchange rate uncertainty on FDI absorption has not received much attention. In this article, we refer to the tax on corporate profits and exchange rate uncertainty on attracting FDI in Iran during 1981 to 2018 were studied. Other innovations of the present study can be described in terms of two virtual variables of low intensity and high intensity sanctions as well as the use of fuzzy logic concepts in estimating the coefficients of variables. The results showed that the intersecting effect of corporate income tax and exchange rate uncertainty, which represent profit and risk factors on FDI absorption, respectively, had a negative effect on FDI absorption. Also, comparing the coefficient of this variable with other factors of inflation rate, exchange rate and sanctions, it can be concluded that the intersecting effect of corporate tax and exchange rate uncertainty after the sanctions factor is the most important obstacle to attracting foreign direct investment in Iran.

    Keywords: Foreign Direct Investment, Cross Effect, Corporate Profit Tax, Currency Rate Uncertainty, Fuzzy Regression
  • امیر شاهویردی، محمدعلی متفکرازاد*، پرویز محمدزاده، احمد اسدزاده

    سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404، آینده ای روشن برای کشور ترسیم می کند برنامه ای که بیشتر کیفی است تا کمی. برای دستیابی به اهداف سند چشم انداز نیاز به بررسی کمی شاخص های موردبحث در سند است. برای دستیابی به این مهم، صادرات اقتصادی به عنوان یکی از شاخص های مهم کلان اقتصادی، توسط الگوریتم بهینه یابی انبوه ذرات برای ایران و ترکیه مورد شبیه سازی و پیش بینی قرار گرفته است. با استفاده از الگوی باند و بهره گیری از چهار معیار میانگین انحراف معیار (MSE)، جذر میانگین انحراف معیار (RMSE)، میانگین درصد خطای مطلق (MAPE) و میانگین خطای مطلق(MAE) شبیه سازی صورت پذیرفته است. نتایج حاکی از آن است فاصله ایجاد شده بین صادرات دو کشور از سال2000 ادامه یافته و با ادامه روند فعلی صادرات ترکیه به مرز دو برابر صادرات اقتصاد ایران خواهد رسید.

    کلید واژگان: الگوریتم بهینه یابی انبوه ذرات, سند چشم انداز, صادرات اقتصادی, شبیه سازی
    Amir Shahvirdi, MohammadAli Motafakerazad *, Parviz Mohamadzadeh, Ahmad Assadzadeh

    The vision of the Islamic Republic of Iran in the 1404 horizon illustrates a bright future for the country, a program that is more qualitative than a little. To achieve the objectives of the vision document, there is a need for a quantitative analysis of the indicators discussed in the document. To achieve this, economic exports as one of the major macroeconomic indicators have been simulated and predicted by Pso algorithms for Iran and Turkey. Using the bands pattern, using the four criteria of mean deviation (MSE), root mean square deviation (RMSE), absolute error percentage (MAPE) and absolute error (MAE) simulation have been performed. The results indicate that the gap between exports of  two countries has continued since 2000, with the current trend of Turkey's exports going to double the export of Iran's economy.

    Keywords: PSO algorithm, Vision Document, economic export, Simulation
  • کاوه حقوقی، احمد اسدزاده *، محمدعلی متفکرآزاد

    هدف این مطالعه بررسی عکس‌العمل کمک‌های خیریه نسبت به مشوق‌های مالیاتی با استفاده از اظهارنامه‌های مالیاتی تسلیم‌شده از طرف اشخاص حقیقی در هشت شهر تبریز، اصفهان، شیراز، ارومیه، مشهد، اهواز، رشت و اراک با استفاده از داده‌های پانل طی دوره 1388-1395 است. نتایج تحقیق موید آن است که بین متغیر درآمد افراد، بهای بخشش، سن و بخشش نوع‌دوستانه یک رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ یعنی همراه با افزایش درآمد افراد، بهای بخشش و سن، بخشش نوع‌دوستانه افزایش می‌یابد. ازآنجاکه حجم زیادی از مودیان مشاغل، در طبقات متوسط و پایین درآمدی قرار دارند و در شرایط فعلی این گروه در مقایسه با گروه پردرآمد قیمت بیشتری برای کمک‌های خیریه پرداخت می کنند لذا برای تشویق این گروه باید هزینه یا قیمت کمک کاهش یابد. از طرفی کشش درآمدی 85/0 و کشش بهای بخشش برابر 06/0 است که نشان‌دهنده هماهنگی بین درآمد و قیمت و اثرگذاری آن بر بخشش نوع‌دوستانه است. در ادامه، عکس‌العمل کمک‌های خیریه نسبت به مشوق‌های مالیاتی با استفاده از کشش مالیاتی، نشان‌دهنده آن است که بین متغیر مالیات و بخشش نوع‌دوستانه یک رابطه منفی و معنادار وجود دارد.

    کلید واژگان: مشوق مالیاتی, بخشش نوع دوستانه, اقتصاد اخلاقی, بهای بخش
    Kaveh Hoghooghi, Ahmad Assadzadeh *, Mohammadali Motafakerazad

    The purpose of this study is to examine the response of charity to tax incentives using tax returns submitted by real individuals. Since governments use tax incentive policies to attract voluntary contributions from the private sector to reduce costs, in this study, it has been tried while addressing the concept of altruistic forgiveness and tax incentives, the altruistic forgiveness in the moral economy and the effect of tax incentives on it to be investigated by using panel data during the period of 2009-2016 in eight cities of Tabriz, Isfahan, Shiraz, Urmia, Mashhad, Ahvaz, Rasht and Arak. The results of the research confirm that there is a positive and significant relationship between the income of individuals, the giving cost and age with altruistic forgiveness; this means that by increasing the income of individuals, the giving cost and age, altruistic forgiveness increases. Since a large number of job-seekers are in the middle and lower income classes and in the current situation, this group pays more for charity than the high-income group, so the cost or the price of aid should be reduced to encourage this group. On the other hand, income elasticity is 0.85 and the elasticity of giving cost is 0.06 which reflects the coordination between income and price and its effect on altruistic forgiveness. In the following, the response of charity to tax incentives using tax elasticity indicates that there is a negative and significant relationship between the tax and altruistic forgiveness.

    Keywords: Tax incentive, Altruistic forgiveness, Moral economy, Giving price
  • داود حمیدی رزی، رضا رنج پور*، محمدعلی متفکرآزاد

    در ادبیات اقتصاد انرژی، برآورد و تحلیل کشش های قیمتی تقاضای انرژی یکی از مباحث مهم در بررسی اثربخشی سیاست های قیمتی اصلاح الگوی مصرف انرژی و پیگیری سیاست های زیست محیطی می باشد. در این راستا، پایین بودن کشش های قیمتی تقاضای انرژی ضرورت اعمال سیاست های غیرقیمتی برای تغییر رفتار مصرف کننده و تحریک صرفه جویی انرژی را بیشتر می کند. هدف این پژوهش برآورد و تحلیل کشش های قیمتی تقاضای انرژی با تاکید بر تنوع منطقه ای (استانی) است. بدین منظور کشش های قیمتی تقاضای انرژی در استان های ایران طی دوره 1394-1379 با استفاده از تخمین زن های میانگین گروهی با ضرایب شیب ناهمگن و تخمین زن میانگین گروهی تعمیم یافته (AMG) برآورد شدند. طبق نتایج متوسط قدرمطلق کشش قیمتی تقاضای انرژی در بین استان های کشور کمتر از واحد بوده (92/0) و به تفکیک استان ها نیز قدر مطلق کشش قیمتی بین 37/0 تا 32/1 نوسان داشته و کمترین قدرمطلق کشش قیمتی مربوط به استان قم و بیشترین کشش قیمتی مربوط به استان بوشهر است. در حالت کلی 12 استان دارای کشش قیمتی تقاضای انرژی بالاتر از واحد و 16 استان نیز دارای کشش قیمتی کمتر از واحد بودند که در بین آنها استان های قم، همدان، قزوین، تهران و گیلان به ترتیب از اولویت اجرای سیاست های غیرقیمتی برخوردار هستند. همچنین طبق نتایج، کشش های قیمتی تقاضای انرژی استان های کشور دارای خودهمبستگی فضایی مثبت می باشند.

    کلید واژگان: سیاست های قیمتی, سیاست های غیرقیمتی, اصلاح الگوی مصرف انرژی, استان های ایران, تخمین زن های پانلی ناهمگن
    Davoud Hamidi Razi, Reza Ranjpour*, MohammadAli Motafakkerazad

    In the literature on energy economics, estimating and analyzing price elasticities of energy demand is one of the important issues in examining the effectiveness of pricing modalities for energy conservatin and environmental policy follow-up. In this regard, low price elasticities of energy demand will increase the need for non-price policies to change consumer behavior and stimulate energy savings. This study aims to estimate and analyze the price elasticities of energy demand with an emphasis on regional (provincial) diversity. For this purpose, price elasticities of energy demand in Iran's provinces during the period of 2001-2016 were estimated using Augmented Mean Group (AMG) estimator with heterogeneous slope coefficients. According to the results, the absolute value of the price elasticity of energy demand among the provinces is less than unit (0. 92) , and by the provinces separately, it lies between 0. 37 and 1. 32, as well as the least and greatest values of the price elasticity impute to provinces Qom and Bushehr, respectively. In general, 12 provinces have a price elasticity of energy demand higher than unit and 16 provinces have less than one, among which those of Qom, Hamedan, Qazvin, Tehran and Gilan have the priority of implementing for non-price policies, respectively. Furthermore, results revealed that the price elasticities of energy demand among provinces have positive spatial autocorrelation. The most important policy and research recommendations of this study are discussed for policy makers and researchers.

    Keywords: Pricing Policies, Non-Price Policies, Energy Consumption Pattern Reforming, Provinces of Iran, Heterogeneous Panel Estimators
  • داود حمیدی رزی، رضا رنج پور*، محمدعلی متفکرآزاد

    یکی از راهبردهای موثر برای اصلاح الگوی مصرف انرژی، ارتقاء سواد انرژی و توانمندسازی شهروندان برای اتخاذ رفتارهای انرژی اندوز می باشد. هدف این پژوهش بررسی وضعیت سواد انرژی جامعه دانشگاهی شمال غرب کشور و مدلسازی عوامل موثر بر آن با تاکید بر اثر متغیر سواد اقتصادی و مالی است. بدین منظور با استفاده از رویکرد پیمایش و ابزار پرسشنامه، شاخص سواد اقتصادی و مالی و شاخص سواد انرژی (در سه بعد شناختی، احساسی و رفتاری) سنجیده شد و سپس توسط مدل های اقتصادسنجی سانسور شده و تخمین زن توبیت، مدل تجربی پژوهش مورد برازش قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل کارمندان و اساتید دانشگاه های مراکز سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل بود که پس از نمونه گیری در نهایت 500 پرسشنامه تکمیل و مورد تحلیل قرار گرفت. طبق نتایج سواد اقتصادی و مالی تاثیر مثبت و معنادار بر دو بعد شناختی (دانشی) و احساسی سواد انرژی داشته و در مقابل بر بعد رفتاری سواد انرژی تاثیر معنادار ندارد. همچنین سطح تحصیلات نیز تاثیر مثبت و معنادار بر دو بعد دانشی و احساسی سواد انرژی داشته و بر بعد رفتاری سواد انرژی تاثیر معنادار ندارد. بنابراین فرضیه شکاف کارایی انرژی در بین نمونه آماری پژوهش تایید می شود. سطح درآمد خانوارها نیز تاثیر منفی و معنادار بر سواد شناختی انرژی دارد و با افزایش مساحت زیربنای خانه، انجام رفتارهای انرژی اندوز کاهش می یابد.

    کلید واژگان: سواد انرژی, سواد اقتصادی, شکاف کارایی انرژی, مدل های سانسور شده, منطقه شمال غرب
    Davoud Hamidi Razi, Reza Ranjpour*, MohammadAli Motafakker Azad

    Energy literacy enhancement and empowerment of citizens to adopt energy-saving behaviors lie among the most effective strategies for reforming energy consumption patterns. The present study aims to investigate the status of energy literacy in the northwest of Iran and model factors affecting it, with an emphasis on economic and financial literacy. To this end, using the survey approach and questionnaire tools, economic and financial literacy index and energy literacy index were measured and then an empirical model of research was fitted with censored econometric models (Tobit estimator). The statistical population of the study consisted of staff and professors of the universities of East Azerbaijan, West Azerbaijan, and Ardabil provinces. After sampling, 500 questionnaires were completed and analyzed. The results showed that financial and economic literacy has a positive and significant effect on two cognitive and emotional dimensions of energy literacy, while carrying insignificant effect on its behavioral dimension. Therefore, the hypothesis of the energy efficiency gap is confirmed among the statistical sample of the study. Households’ income level also influences the energy’s cognitive literacy significantly and negatively, and decreases energy-saving behaviors with increasing area of the house.

    Keywords: Energy Literacy, Economic Literacy, Energy-Efficiency Gap, Censored Models, Northwest Region
  • داود حمیدی رزی، رضا رنج پور*، محمد علی متفکر آزاد

    دستیابی به برآوردهای معتبر درباره کشش های قیمتی تقاضای انرژی، می تواند به درک بهتر از اثرات اقتصادی، زیست محیطی و توزیعی تغییر قیمت انرژی منجر شده و سیاست گذاران را قادر می سازد تا اقدام به اتخاذ تصمیمات کارآمد در حوزه مدیریت انرژی کنند. هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی سیاست های قیمتی اصلاح الگوی مصرف انرژی در استان های کشور از طریق برآورد و تحلیل کشش های قیمتی تقاضای انرژی به تفکیک حامل های انرژی منتخب (پرمصرف) و شاخص کل قیمت انرژی طی دوره 1394-1379 است. بدین منظور، از تخمین زن های پویای پانلی استفاده شده و کشش های تابع تقاضای انرژی تصریحی توسط تخمین زن پویای پانلی دومرحله ای آرلانو و باور (1995)/ بلاندل و باند (1998) برآورد شدند. طبق نتایج، متوسط کشش های قیمتی (شاخص کل قیمت انرژی) کوتاه مدت و بلندمدت تقاضای انرژی در استان کشور، به ترتیب، برابر 0/038- و 0/567- برآورد شد. از نظر حامل های انرژی نیز بالاترین کشش قیمتی تقاضای انرژی، به ترتیب، مربوط به قیمت حامل برق و سپس قیمت حامل بنزین است. اثر متغیر اقلیم (نیاز به گرمایش و سرمایش) در انرژی بری استان ها، قابل توجه بوده و کشش متوسط تقاضای انرژی نسبت به اقلیم در کوتاه مدت 0/15 و در بلندمدت 2/30 برآورد شد. بالا بودن کشش تقاضای اقلیمی انرژی و پایین بودن کشش قیمتی تقاضای انرژی (هم نسبت به شاخص قیمت کلی انرژی و هم، به تفکیک قیمت حامل های انرژی)، ضرورت اجرای سیاست های غیرقیمتی در سطح استان های کشور را ایجاب می کند.

    کلید واژگان: اثربخشی, کشش قیمتی, حامل های انرژی, تقاضای انرژی, استان های ایران, تخمین پویای پانلی
    Davoud Hamidi Razi, Reza Ranjpour *, Mohammad Ali Motafaker Azad

    Valid estimates of price elasticity of energy demand lead to a better understanding of the economic, environmental and distributive impacts of energy price changes, and enable policymakers to make efficient energy management decisions. This study aims to investigate the effectiveness of pricing policies for the modification of energy consumption patterns among Iran’s provinces. In this regard, price elasticities of energy demand ‎are estimated for selected energy carriers and total energy price index during 2000-2015. For this purpose, a dynamic panel model is used and the price elasticities of energy demand are estimated by Arellano-Bover (1995) and Blundell-Bond (1998) approaches. When total energy price index is applied in the model, the results show that the short-run and long-term price elasticities of energy demand are -0.038 and -0.567 on average, respectively. However, regarding energy carriers, the highest price elasticities of the aggregate energy demand belong to electricity and gasoline, respectively. The effect of climate change (as a proxy for heating and cooling needs) on energy demand is significant, and the average climate elasticity of energy demand is 0.15 in the short run and 2.30 in the long run. Since price elasticity of energy demand is less than one, and its climate elasticity is greater than one in the long run, non-tariff policies are proposed for energy conservation in the country.

    Keywords: Effectiveness, Price Elasticity, Energy Carriers, Energy Demand, Iranian provinces, Dynamic Panel Estimation
  • المیرا اشکان، محمد علی متفکرآزاد*، محمدرضا سلمانی بی شک، رضا رنج پور، پرویز محمدزاده
    خانواده در اسلام از جایگاه بسیار رفیعی برخوردار است. دین اسلام از یک سو نقش زنان را در ایفای مسئولیت های همسرداری، مادری و رسیدگی به امور منزل در خانواده مورد تاکید قرار می دهد و از سوی دیگر اشتغال زنان را در چارچوب ارزش های اسلامی بسیار محترم می شمارد. در این راستا مطالعه حاضر به بررسی تاثیر ساعت کار انعطاف پذیرزنان بر ایفای مسئولیت های خانوادگی آنان با رویکرد اسلامی می پردازد.
     درانجام اینپژوهش 260 نفراز زنان کارمند متاهل مراکز آموزش عالی شهر تبریز با روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده به تفکیک دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی انتخاب شدند و پرسشنامه ها در زمستان 1396 و بهار 1397 به صورت تصادفی میان آنان توزیع گردید. تحلیلنتایجبا استفاده ازضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی ساده و چندگانهنشان داد که انعطاف پذیری ساعت کار زنان بر میزان ایفای مسئولیت های خانوادگی آنان تاثیر مثبت دارد؛ همچنین نتایج آزمون فریدمن موید آن است که زنان در صورت کاهش ساعت کاری ناشی از به کارگیری انعطاف پذیری ساعت کار، بیشترین زمان آزادشده خود را صرف ایفای مسئولیت های خانوادگی خود خواهند کرد.
    کلید واژگان: اشتغال زنان, انعطاف پذیری ساعت کار, مسئولیت های خانوادگی, رویکرد اسلامی
    Elmira Ashkan, Mohammad Ali Motafakker Azad *, Mohammad Reza Salmani Bishak, Reza Ranj Pour, Parviz Mohamadzadeh
    In Islam the family has a very high rank. On the one hand, Islamic religion emphasizes the role of women in marital, motherhood and home affairs responsibilities, and Women's employment is highly respected within the framework of Islamic values. In this regard, the present study examines the impact of flexible women’s hours of work on their family responsibilities with an Islamic approach. In this research, 260 married women employees of higher education centers located in Tabriz were selected using a probabilistic sampling method sorted from universities and higher education institutions and questionnaires were randomly distributed among them. data were collected in the Winter 1396 and the Spring of 1397. Results analysis using Pearson correlation coefficient, simple and multiple linear regressions showed that the flexibility of women’s hours of work would improve their family responsibilities. Also, the results of the Friedman test showed that in the event of shorter working hours due to the use of flexible working hours, women would spend their free time to better off their family responsibilities.
    Keywords: Women’s Employment, Flexible Working Hours, Family Responsibilities, Islamic approach
  • محمدعلی متفکر آزاد، حسین اصغرپور، محسن امینی خوزانی*
    پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر عوامل فرهنگی بر قدرت ریسک پذیری شرکت های موجود در بورس اوراق بهادار ایران انجام گرفت. شرکتهای مورد بررسی شامل178شرکت به روش نمونه گیری حذفی بر اساس شرایط تعیین شده انتخاب گردیدند. برای برآورد تاثیر عوامل فرهنگی بر ریسک شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار ایران و تحلیل روابط بین متغیرهای ارایه شده در مدل مربوطه با استفاده از داده های پانلی (تابلویی) استخراج شده از گزارش های مالی در بورس و سایر گزارش های منتشر شده نهادهای آماری و نیز مذهبی و فرهنگی استفاده گردید. در این پژوهش از روش پانلی استفاده گردید و قبل از آن از آزمون های چاو و هاسمن برای تعیین نوع آزمون استفاده شد. نتایج مربوط به بررسی اثر عوامل فرهنگی بر ریسک پذیری شرکت های فعال در بورس اوراق بهادار نشان داد که عوامل فرهنگی اثر معناداری بر انحراف معیار بازدهی شرکت، انحراف معیار بازدهی دارایی ثابت شرکت و هزینه های تحقیق و توسعه شرکت دارد و جهت این ارتباط بر هر سه عامل مربوط به ریسک پذیری منفی است. یعنی در مجموع می توان نتیجه گرفت که ارتقاء عوامل فرهنگی در جامعه باعث اثرگذاری بر هر سه شاخص مربوط به ریسک پذیری شرکت های موجود در بورس اوراق بهادار و در نتیجه کاهش میزان ریسک گریزی این شرکت ها میگردد.
    کلید واژگان: ریسک پذیری, عوامل فرهنگی, شرکتهای فعال در بورس, بورس اوراق بهادار ایران
    M. Ali Motafaker Azad, Hosein Asgharpour, Mohsen Amini Khouzani *
    This study aimed to investigate the influence of cultural factors on the risk power of companies in Iran's stock exchange. The companies surveyed included 178 companies selected by sampling method based on the specified criteria. To estimate the impact of cultural factors on the risk of active companies in the Iranian stock exchange and to analyze the relationships between the variables presented in the model with the use of panel data extracted from the financial statements in the stock exchange and other reports published by both statistical and religious institutions and Cultural was used. In this study, the panel method was used and before that Chow and Housman tests were used to determine the type of test. The results of the study on the effect of cultural factors on the riskiness of the companies active in the stock exchange showed that cultural factors have a significant effect on the standard deviation of the company's returns, the standard deviation of the firm's return on assets and the costs of research and development of the company, and This relationship is negative for all of the three risk aversion factors. In sum, it can be concluded that the promotion of cultural factors in the society influences all three indexes related to the risk appetite of companies in the stock market and thus reduces the risk aversion of these companies.
    Keywords: risk aversion, cultural factors, Companies active in the stock market, Iran&#039, s Stock Exchange
  • سالار جلیل پور*، محمدعلی متفکرآزاد، زهرا کریمی تکانلو، حسن آقا نظری
    توضیح مناسب تئوریکی و پیش بینی مطلوب تجربی اتخاذ رفتارهای اخلاقی از سوی افراد، یکی از چالش های موجود در ادبیات موضوع می باشد. مهمترین تئوری موجود در پیش بینی رفتار تجربی افراد یعنی تئوری مطلوبیت انتظاری، فاقد اتفاق نظر در برخورد با رفتارهای اخلاقی و توضیح مکانیزم ظهور این رفتارها در زندگی روزمره بوده است. درعین حالی که مطالعات تجربی پیشین نیز توفیق کمتری در پیش بینی مطلوب نوسان رفتارهای اخلاقی افراد در مدل های معرفی شده داشته اند. در این مطالعه، سعی شده است مدل رفتاری جدیدی در راستای تکمیل مدل های رفتاری پیشین و با برجسته نمودن نقش متغیرهای اقتصادی و داخل نمودن نفع شخصی افراد در تصمیمات اخلاقی ارائه شود. در ادامه، جهت سنجش قدرت پیش بینی مدل رفتاری معرفی شده در خصوص رفتار اخلاقی کمک انسان دوستانه زمانی افراد، داده های نزدیک به 25 هزار نفر از 25 کشور جهان مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج تجزیه و تحلیل آماری، حاکی از معنی داری متغیرهای اقتصادی وارد شده در مدل و توضیح مطلوب تر نوسان رفتارهای اخلاقی نسبت به مدل های پیشین بوده است. همچنین توجه در روند بهبود قدرت توضیحی مدل، حاکی از این بوده است که متغیرهای اقتصادی، قدرت توضیحی بهتری نسبت به سایر متغیرها در مدل رفتار اخلاقی پایدار و متغیرهای فرهنگی و شخصیتی، قدرت توضیحی بهتری نسبت به سایر متغیرها در مدل رفتار اخلاقی ناپایدار داشته اند. این نتایج، با تاکید بر جنبه های اقتصادی، اتخاذ رفتارهای اخلاقی، می تواند افق جدیدی در راستای شناخت بیشتر و شرایط ظهور این رفتارها در برداشته باشد.
    کلید واژگان: : رفتار اخلاقی, تئوری انتخاب عقلانی, مدل رفتاری جدید, شواهد تجربی, کمک های انسان دوستانه زمانی
    Salar Jalilpour*, Mohammadali Motefakker Azad, Zahra Karimi Takanlou, Hasanagha Nazari
    The appropriate theoretical explanation and the empirical prediction of adopting ethical behaviors by individuals are among the challenges in the economic literature. The most important theory in predicting the empirical behavior of individuals, i.e. the theory of expected utility, lacks unanimity towards dealing with ethical behaviors and explaining the mechanism of the emergence of such behaviors in everyday life. However, previous studies also had less achievement in predicting the variability of the ethical behaviors of individuals in the proposed models. In this study, a new behavioral model is presented to complete the previous models by highlighting the role of economic variables and incorporating the individuals’ self-interests in ethical decisions. In order to measure the predictive power of the proposed model in explaining the ethical behavior of time volunteering, data from nearly 25,000 people of twenty-five countries around the world is evaluated. The results of statistical analysis indicate the significance of the effects of economic variables on time volunteering while getting the more desirable explanation of the variability of ethical behaviors compared to the previous models. In addition, the findings show that economic variables have more explanatory power than other variables in sustainable ethical behavior model while the cultural and personality variables have more explanatory power than other variables in unsustainable ethical behavior model. These results, with emphasis on the economic aspects of adopting ethical behaviors, can provide a new horizon for further understanding and the new context for the emergence of such behaviors.
    Keywords: : Ethical behavior, Rational choice theory, New behavioral model, Empirical data, Time volunteering
  • احمد اسدزاده، محمدعلی متفکر آزاد، حسین اصغرپور، نینا میرایی
    کشورهایی که در آنها نفت به عنوان محور و تکیه گاه بنیادی جهت کسب درآمد اقتصادی محسوب می شود، به این نتیجه دست یافته اند که نفت نمی تواند یک منبع بادوام درآمدی باشد و اقتصاد متکی به فروش نفت به یکی از چالش های بزرگ اقتصاد کشورهای صادرکننده نفت مبدل شده است. در سال های اخیر گردشگری به عنوان یکی از پویاترین بخش های اقتصاد جهانی محسوب شده است و از درآمد حاصل از ابعاد مختلف صنعت گردشگری می توان به عنوان گزینه ای مناسب برای جایگزینی درآمد ناشی از فروش نفت یاد کرد. یکی از مهمترین حوزه های صنعت گردشگری، گردشگری پزشکی است. بنابراین در این مطالعه سعی شده است تاثیر شاخص های کیفیت نهادی بر صنعت گردشگری پزشکی طی سال های 2005- 2017 در ایران با استفاده از رویکرد پویایی های سیستمی مورد بررسی قرار گیرد. نتایج این مطالعه بر اساس رویکرد پویایی سیستمی حاکی از آن است که بهبود در شاخص کیفیت نهادی، زیرساخت های مورد نیاز از جمله هتل ها، عوامل تعیین کننده پزشک، عوامل تعیین کننده بیمارستان و کاهش در نرخ ارز موثر حقیقی منجر به افزایش جذب گردشگران پزشکی به کشور می گردد.
    کلید واژگان: گردشگری پزشکی, کیفیت نهادی, پویایی های سیستمی
  • زانا مظفری، محمدعلی متفکرآزاد*
    هدف مقاله حاضر بررسی و تبیین اثرات سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی بر آلودگی هوا در استان های ایران طی دوره زمانی 1394-1379 می باشد. در این راستا با استفاده از منطق فازی سرمایه اجتماعی در هریک از استان های کشور برآورد گردید. سپس با توجه به پویا بودن مدل تحقیق، اثرات سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی در کنار متغیرهای کنترلی بر انتشار آلودگی هوا با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سرمایه اجتماعی و سرمایه انسانی تاثیر منفی و معنی داری بر انتشار آلودگی هوا در استان های ایران دارند. لذا دولت می تواند با برنامه ریزی در زمینه؛ افزایش تخصصص و بهبود کیفیت نیروی انسانی، همچنین ارتقا آگاهی، جلب اعتماد و افزایش مشارکت مردم، کاهش فساد، وارتقاء شاخص های اقتصادی، انتشار آلودگی هوا را کاهش دهد. سایر نتایج تحقیق نشان داد که رشد اقتصادی، صنعتی شدن، شدت انرژی، شهرنشینی، آلودگی دوره قبل تاثیر مثبت و معنی داری بر آلودگی هوای استان های ایران دارند. اما متغیر مجذور درآمد سرانه تاثیر معنی داری بر آلودگی هوا ندارد.
    کلید واژگان: سرمایه اجتماعی, سرمایه انسانی, آلودگی هوا, استان های ایران, منطق فازی, GMM
    Zana Mozaffari, Mohammad Ali Motafakker Azad *
    Environmental issues are related to social capital. Increasing human capital can reduce environmental pollution. The main of this paper is to investigate the effects of social capital and human capital on air pollution in Iranian provinces during the period of 2000-2015. In this regard, using fuzzy logic of social capital was estimated in each province of the country and resulted showed large difference between provinces. Then, considering the dynamism of the research model, the effects of social capital and human capital along with the control variables on air pollution emission were studied using GMM method. The results showed that social capital and human capital have a significant negative effect on air pollution in Iranian provinces. Therefore, the government can reduce the spread of air pollution by planning in the field; increasing expertise, improving the quality of manpower, raising awareness, reducing corruption, increasing people's participation, and reducing the gap between people and government. Other results of the study showed that economic growth, industrialization, energy intensity, urbanization, and past pollution contributed significantly to air pollution in Iran's provinces. However, squared per capita income variable have no significant effect on air pollution, so the Kuznets environmental hypothesis is not confirmed in Iran's provinces. Therefore, in order to establish this EKC, special attention should be paid to the role of variables of social capital and human capital.
    Keywords: Social Capital, Human Capital, Air pollution, Iranian Provinces, Fuzzy logic, GMM
  • محمدعلی متفکرآزاد، احمد اسدزاده، مهدی شیخ مولایی*
    به واسطه اهمیت مساله توزیع درآمد در نظر سیاست گذاران از دیدگاه عدالت اجتماعی، همچنین روند رو به توسعه ابزار ها و واسطه های مالی در سال های اخیر، بررسی اثر توسعه مالی بر نابرابری توزیع درآمد بیش از پیش مورد توجه محققان قرار گرفته است. بر اساس نظریات مربوط به این موضوع، توسعه مالی، هم از کانال رشد اقتصادی (غیرمستقیم) و هم، از کانال افزایش دسترسی به خدمات مالی (مستقیم)، بر توزیع درآمد اثرگذار است. مطالعات فراوانی پیرامون آثار توسعه مالی بر توزیع درآمد در مورد ایران با روش ها و شاخص های مختلف انجام گرفته، که نتایج متفاوت و متضادی را به همراه داشته است؛ بنابراین بررسی این موضوع با استفاده از روش های جدید و شاخص های متفاوت، می تواند ابعاد جدیدی از مساله را روشن سازد، لذا در این مطالعه، با استفاده از چند شاخص متفاوت و به کمک رهیافت خودرگرسیون برداری ساختاری و از طریق بررسی کانال های اثر گذاری مستقیم و غیر مستقیم توسعه مالی بر نابرابری درآمد در ایران، به بررسی اثر توسعه مالی بر نابرابری درآمد پرداخته ایم که نتایج آن در مورد اثر مستقیم توسعه مالی بر نابرابری درآمد، فرضیه تخفیف نابرابری، مبنی بر کاهش نابرابری درآمد تحت تاثیر توسعه مالی در ایران را تایید می کند، اما درباره آثار غیرمستقیم توسعه مالی، نتیجه قاطعی را به دست نمی دهد.
    کلید واژگان: توسعه مالی, نابرابری توزیع درآمد, عمق مالی, کارآیی مالی, خودرگرسیون برداری ساختاری
    Mohammad Ali Motafakkerazad, Ahmad Assadzadeh, Mahdi Sheykhmaollayi*
    Income distribution is of crucial importance for policymakers from the social justice viewpoint.  In recent years, financial tools and intermediaries have been developed in the global economy. Thus, investigating the impact of financial development on the income inequality has attracted the attention of economic researchers. Financial development affects income distribution through both channels of economic growth (directly) and increasing access to financial services (indirectly). Many studies have been conducted regarding the effects of financial development on income distribution in Iran with different methods and indicators, and even contradictory results. This study analyzes the effect of financial development on income inequality using various indicators and the structural vector auto-regression (SVAR) approach. The findings confirm the direct effect of financial development on income inequality, or the inequality-narrowing hypothesis, though they have no decisive implication on the indirect effects of financial development on income inequality, or the inequality-broadening hypothesis.
    Keywords: Financial development, Income inequality, Financial depth, Financial efficiency, Structural Vector Auto-regression (SVAR)
  • المیرا اشکان، محمدعلی متفکر آزاد *، رضا رنج پور، محمدرضا سلمانی بی شک
    اشتغال زنان از جمله موضوعات مهم اقتصادی مورد توجه اندیشمندان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. به عقیده صاحب نظران اشتغال زنان با ساعت کاری ثابت و طولانی، آسیب هایی را به جسم و روح آنان وارد می کند و رفاه خانواده را تحت تاثیر خود قرار می دهد. این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که استفاده از ساعت کاری انعطاف پذیرزنان چه تاثیری را بر رفاه خانواده در مفهوم اسلامی آن به همراه خواهد داشت. بدین منظور برای گردآوری داده ها از ابزار پرسش نامه در زمستان 96 و بهار 97 استفاده شده است و تحلیل نتایج با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی ساده و چندگانه انجام گرفته است. جامعه آماری این مطالعه کلیه ی کارمندان زن متاهل مراکز آموزش عالی واقع در شهر تبریز می باشد که 260 نفر از آنان با روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده به تفکیک دانشگاه ها انتخاب شده اند. نتایج حاکی از آن است که میان انعطاف پذیری ساعت کار زنان و رفاه خانواده رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
    کلید واژگان: اشتغال زنان, ساعت کار انعطاف پذیر_ رفاه خانواده, اقتصاد اسلامی
    Elmira Ashkan, Mohammad Ali Motafakker Azad *, Mohammad Reza Salmani Beheshk, Reza Ranjpur, Parviz Mohammadzadeh
    Women's employment is one of the major economic issues that is of interest to economic, social and political thinkers. In the opinion of the experts, the employment of women with fixed and long work hours causes physical and mental harms, and affects the welfare of the family. This research seeks to answer the question of the impact of flexible work hours for women on the welfare of the family in the Islamic sense. For data collection, a questionnaire was used in the winter 1396 and spring 1397. The analysis of results was performed using Pearson correlation coefficient and simple and multiple linear regression. The statistical population of this study included all the married female employees of higher education institutions located in Tabriz city, 260 of whom were selected using stratified random sampling by separate universities. The results indicate that there is a positive and significant relationship between the flexibility of women's work hours and family well-being.
    Keywords: Women's employment, Flexible work hours, Family welfare, Islamic economics
  • محمدعلی متفکرآزاد، حسین اصغرپور، سیدعباس موسویان، رضا رنج پور، محسن امینی خوزانی
    پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی ساختاری تاثیر عوامل فرهنگی و اجتماعی بر مشارکت در بورس با توجه به نقش متغیر میانجی اعتماد در بورس اوراق بهادار ایران انجام گرفت. گروه نمونه شامل398 نفر به روش نمونه گیری تصادفی مبتنی بر حجم نمونه انتخاب گردیدند. در این تحقیق متغیرهای مربوط به عوامل فرهنگی اجتماعی و مشارکت در بورس و نیز اعتماد بر اساس سه عامل ابهام گریزی، مخاطره گریزی و خوش بینی اندازه گیری شد و داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور بررسی آماری از روش آزمون ضریب همبستگی، رگرسیون سلسله مراتبی و مدل یابی معادلات ساختاری (SEM) استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که هرچند بر اساس آزمون متغیر های عوامل فرهنگی اجتماعی تاثیر برخی متغیر ها مانند اعتقادات بر مشارکت در بورس رد یا مانند آموزش، درآمد و قوانین تایید می شود اما از طریق آزمون بر متغیرهای اعتماد مانند خوش بینی، ابهام گریزی و مخاطره گریزی و تاثیر معنی دار و مستقیم این متغیر ها بر مشارکت در بورس بر نقش تاثیرگذار متغیرهای مربوط به عوامل فرهنگی اجتماعی تاکید میگردد. همچنین نتایج آزمون همبستگی و مدل رگرسیون سلسله مراتبی نیز نقش اعتماد در رابطه بین عوامل فرهنگی اجتماعی و مشارکت در بورس به عنوان نقش میانجی را تایید میکند. در ادامه نیز از طریق انطباق داده های پژوهش و مدل مفهومی، مدل معادلات ساختاری جهت بررسی میزان تاثیر عامل اعتماد به عنوان متغیر میانجی برازش گردید و تاثیر معنی دار عوامل فرهنگی اجتماعی بر مشارکت در بورس با تبین نقش میانجی اعتماد را نشان داد.

    کلید واژگان: مشارکت در بورس, عوامل فرهنگی اجتماعی, اعتماد, خوش بینی, ابهام گریزی, مخاطره گریزی
    M. Ali Motafaker Azad, Hosein Asgharpour, S. Abbas Mousavian, Reza Ranjpour, Mohsen Amini Khouzani
    This study aimed to investigate the influence of socio-cultural factors structure of participation in the stock, according to Securities and Exchange mediator of trust in Iran.
    The sample group consisted of 398 samples were selected based on random sampling. For statistical analysis of the correlation coefficient method, hierarchical regression and structural equation modeling (SEM) was used. The results show that although the test variables, socio-cultural factors influence of some variables such as beliefs, participation in stock or reject, such as education, income, and legislation is approved, but by examining the variables of trust, such as optimism, ambiguity aversion and risk aversion and direct and significant impact of these variables on participation in the exchange on the role of influential variables related to socio-cultural factors is stressed. The results of multiple regression analysis correlation and model the role of trust in the relationship between socio-cultural factors contribute to the exchange as a mediator confirmed. In the following through compliance data and conceptual model, structural equation modeling to assess the impact of trust as a mediator was fitted and the Influence of socio-cultural factors by role of mediator Trust on participation in the stock confirmed
    Keywords: participation in the stock, socio-cultural factors, Trust, optimism, ambiguity aversion, risk aversion
  • علیرضا جلیلی مرند، محمد علی متفکر آزاد*، فیروز فلاحی
    تحلیل های اقتصادی معمولا بر این فرض که افراد به دنبال حداکثر کردن نفع شخصی یا فردی هستند، استوار می باشند. در این میان شواهد و پدیده هایی در برخی از آزمایش های اقتصادی وجود دارند که تنها با اتکا بر نفع شخصی نمی توان آن ها را تفسیر و تبیین کرد. این موضوع سبب شده است اقتصاددانان در پی مدل های جدیدی باشند که در این مدل ها علاوه بر نفع شخصی، انگیزه های دیگری مانند عدالت، مقابله به مثل و نوع دوستی در رفتار افراد تاثیرگذار است. در این مقاله سه نوع از این مدل ها معرفی شده است. در مدل اول و مدل دوم، فرض می شود افراد دارایی تمایلات عادلانه و نسبت به نتایج نابرابر حساس هستند. در مدل سوم فرض بر این است که افراد به دنبال حداکثر کردن دریافتی (عایدی) کل می باشند. برای بررسی درستی هرکدام از مدل ها، یک آزمایش دونفره در قالب بازی دیکتاتور طراحی شده است. آزمایش (بازی) موردنظر برای دو گروه از دانشجویان انجام گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می دهد بخش قابل توجهی از افراد از بین عدالت و نفع شخصی، گزینه عادلانه را انتخاب می کنند، هر چند گزینه مذکور پول کم تری برای آن ها در پی داشته باشد. برای بررسی استحکام نتایج، آزمایش برای گروه دیگری تکرار شده، با این تفاوت که این بار اگر گزینه عادلانه انتخاب شود نه تنها پول کم تری نصیب فرد خواهد شد، بلکه مجموع دریافتی ها (عایدی کل) نیز کم تر خواهد بود. با این وجود طبق نتایج ملاحظه می شود سهم قابل توجهی از افراد گزینه عادلانه را انتخاب می کنند.
    کلید واژگان: نفع شخصی, عدالت, کارایی, آزمایش, بازی دیکتاتور
    Alireza Jalili Marand, Mohammad Ali Motafakker Azad *, Firuz Fallahi
    There are wide ranges of evidence show that self-interest is not unique motivation in various games and experiments. Fairness, reciprocity, competition and altruism can take substantial role in some game. To explain contrary result of experiments some models arise by considering those motivations beside the selfishness. This study explores three types of these models. Two of them are based on fairness and last one supposes that subjects are surplus maximizer. A distributional experiment based on dictator game is established to explore models. Results show fairness motivation has main rule in subject’s choice in all treatments. However it is impossible to ignore self-interest and efficiency entirely.
    Keywords: Self-Interest, Fairness, Efficiency, Experiment, Dictator Game
  • محمد علی متفکر آزاد، رضا رنج پور، محسن پورعبادالهان، مهدی عسلی، میرطاهر پورپرتوی آلانق
    در حال حاضر توزیع انواع فرآورده های نفتی در اقصی نقاط کشور به صورت انحصاری توسط دولت انجام می شود. بالابودن قیمت زمین در کلانشهرها، عدم انگیزه بخش خصوصی در سرمایه گذاری برای احداث جایگاه به دلیل پایین بودن درآمد و نبود فضای رقابتی، باعث شده که جایگاه به میزان کافی در دسترس نباشد. یکی از روش های برطرف کردن این نارسایی، استفاده از توانمندی بخش خصوصی در توزیع فرآورده های نفتی است. در راستای کاهش تصدی گری دولت، لازم است ساختار بازار توزیع فرآورده های نفتی در کشور تغییر یابد. این تغییر اولا باید به صورت تدریجی و مرحله ای انجام شود و ثانیا دولت در مراحل مختلف بر این موضوع نظارت داشته باشد. در این مقاله سه مرحله برای تجدید ساختار بازار توزیع فرآوره های نفتی در کشور پیشنهاد و شرایط و الزامات هر مرحله به تفکیک ذکر شده است که اولین مرحله آن ایجاد شرایط لازم برای شکل گیری شرکت های صاحب صلاحیت است که وظیفه آن ها تحویل گرفتن فرآورده از انبار و توزیع آن از طریق جایگاه ها عرضه سوخت است. با توجه به اینکه قیمت فرآورده های نفتی یارانه ای بوده و هنوز شرایط برای آزادسازی قیمت فرآورده ها از جنبه های مختلف در کشور مهیا نشده است، از این رو، لازم است نرخ کارمزد شرکت های خصوصی که وارد این عرصه می شوند از سوی دولت به گونه ای تعیین شودکه فعالیت این شرکت ها از نظر اقتصادی توجیه داشته باشد. در این مقاله نرخ کارمزد شرکت های توزیع کننده فرآورده های نفتی با در نظر گرفتن هزینه های جاری و سرمایه ای با استفاده از روش اقتصاد مهندسی (مدل امکان سنجی پیشنهادی سازمان توسعه صنعتی ملل متحد) در حالت های مختلف و برای قیمت های متفاوت زمین با استفاده از نرم افزار Comfar نسخه سه محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد، اگر قیمت زمین صفر در نظر گرفته شود، دریافتی خالص ناشی از فروش هر لتیر فرآورده برای شرکت های خصوصی توزیع کننده باید 783ریال باشد. این رقم در شرایطی که شرکت های توزیع کننده سوخت، فقط مالک جایگاه های بین راهی و مراکز استان ها باشند به ترتیب 808 و 1153 ریال خواهد. رقم مورد نظر برای حالتی که جایگاه ها از سوی شرکت های توزیع کننده سوخت به صورت ترکیبی در مراکز استان ها، سایر شهرها و نقاط بین راهی احداث شوند 956 ریال به دست آمد.

    کلید واژگان: فرآورده های نفتی, ارزیابی اقتصادی, جایگاه, تجدیدساختار
    Mohammad Ali Motafakker Aazad, Reza Ranjpour, Mohsen Pourebadolahan, Mehdi Asali, Mir Taher Pourpartovi Alanagh
    Currently, National Iranian Oil Products Distribution Company is the exclusive distributor of various petroleum products all over Iran. High price of land in large cities and small amounts of revenue creates a waek competitive environment in which private sector is not motivated enough to invest on construction of gas stations, hence this situation leads to a shortage of gas stations in the country. One of the ways to overcome this insufficiency is to use capacities of private sector in the process of petroleum products distribution. In order to deregulate the market for distribution of petroleum products in the country, it is necessary to reform its structure. However, implementing this change should happen gradually and in different stages. Also, in all stages the government should supervise the execution of the task. In this paper, three stages of restructuring the market for petroleum products distribution in the country has been proposed. The first stage is to creat the necessary conditions for establishment of qualified firms which their duty is to receive petroleum products from oil depots and to distribute the products in filling stations. Because petroleum products in Iran have subsidized prices, it is necessary for the government to determine the commission rate paid to private firms entering this field in a way that their activity is economically viable. In this paper, by considering current and capital costs and using economic engineering- feasibility model proposed by United Nations Industrial Development Organization- and with the help of COMFAR III Expert software, we have calculated the commission rate payable to distribution companies for different values of land prices. Calculation results show that if land price considered to be zero, net commission rate payable to private distribution companies for one liter of petroleum product should be 783 IRRs. In conditions in which the distribution company is owner of either out-of-town or center of province, this number should be 808 and 1153 IRRs respectively. This number for a case in which stations are constructed by the distribution companies in combined locations: centers of provices, other cities and out-of-town stations, is calculated to be 956 IRRs.

    Keywords: Petroleum Products, Economic Evaluation, Filling Station (Gas Station), Restructuring
نمایش عناوین بیشتر...
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال