به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

مزین دهباشی شریف

  • ژامک میرهادی *، مزین دهباشی شریف، داراب دیبا

    بناهای فرهنگی به عنوان مجموعه های نمادین و زیبای شهری، هویت یک شهر و یا منطقه را پدید می آورند که همواره متاثر از ساخت وسازهای گوناگون بوده است. ساخت وسازها بیش از هر چیز فرم و کالبد بنا را مورد تحول قرار می دهند که با عدم شناخت و تاثیرگذاری مولفه ها و میزان اثرات آن ها بر یکدیگر باعث واگرایی در فرم و کالبد آن ها شده است. این امر در بناهای فرهنگی نوساز به صورت مشهود قابل رویت است. تکنولوژی در حوزه ساخت وساز، باعث پیدایش انواع مصالح ساختمانی و همچنین نحوه کاربست آن ها در حالات گوناگون شده است. مقاله حاضر بر آن است که با خوانش مولفه های ادراک تکتونیک در معماری به تبیین سهم عاملی هریک از مولفه ها در خلق زیبایی بناهای فرهنگی دوره حال و آینده بپردازد. روش تحقیق از نوع ترکیبی، لانه کردن و از نوع کیفی در کمی است؛ که با استفاده از بخش کیفی ابزار کمی تدوین می شود. برای تدوین سوالات مرحله کیفی و انجام مصاحبه نیمه ساختار با متخصصین از مرور نظام مند ادبیات برای استخراج و مفاهیم در حوزه نظری استفاده می شود. سپس مصاحبه با 36 نفر از متخصصین که با سیستم گلوله برفی و همچنین برای آن ها معیار ورود به تحقیق لحاظ می شود، آغاز می گردد. نتایج از نفر 28 ام به بعد داری اشباع نظری بوده است تقلیل داده ای در حوزه کیفی با کدگذاری باز با رویکرد توصیف و تفسیر صورت، در نرم افزار ATLASTI صورت می گیرد. محدوده مطالعاتی بناهای فرهنگی معاصر دو دهه اخیر شهر تهران است. در بخش کمی برای اثرگذاری هریک از مولفه های ادراک تکتونیک، پرسشنامه با طیف لیکرت به ازای هر مولفه تدوین می گردد. در این مرحله برای تحلیل داده ها از نرم افزار ORIGINPRO استفاده می شود. نتایج حاکی از این است که بر اساس یافته های به دست آمده از مدل رگرسیونی مشخص می شود بیشترین ضریب تعیین با مقدار(000/1) مربوط به مولفه فن ساخت و کمترین مربوط به مولفه تزئینات با مقدار(265/0) است.

    کلید واژگان: زیبایی شناسی, روش ترکیبی, مولفه های تکتونیک, بناهای شاخص فرهنگی در دو دهه اخیر
    Zhmak Mirhadi *, Mozayyan Dehbash Sharif, Darab Diba

    Aesthetics itself is the cause of shaping the identity of the future and has a key role as the minister of construction for any cultural evolution. So, aesthetics has been and is an important subject in different sciences, in different arts and especially in architecture, this recognition and definitions of beauty, we can see how its relationship with architecture has affected buildings throughout history.
    Understanding beauty is a divine gift and a mental base that leads to objectivity, and art without it is a body without soul and devoid of attraction. It is difficult to fully understand the concept of aesthetics, but it is possible to understand the factors that are effective in the perception of the pleasantness of the environment. . (Grooter, 1375) Since beauty has objective and subjective aspects, beauty in architecture can be examined in two parts, form and meaning. The aesthetics of the form in which structures and patterns are important can be investigated based on the composition patterns that are rooted in Gestalt aesthetics. Semantic aesthetics is another approach in architectural aesthetics that is rooted in psychological and behavioral sciences and examines the role of association and acceptance of patterns by people. Patterns that are received through experiences, socio-cultural and religious backgrounds The link between architectural form and structure has always existed in Iran's traditional architecture based on many evidences. In this regard, we can refer to buildings such as the tomb of Qaboos bin Ziyar, nicknamed Qaboos Dome in Gorgan, Isfahan Grand Mosque, and Soltanieh Dome. Special technologies are under construction. The evolution of the structure in Iranian architecture has been evolutionary. This continuous historical process, which was accompanied by a huge support from the experiences of the past, is one of the reasons for the increasing progress of Iranian architects of that time in the field of construction techniques. From a long time ago, Iranians were very interested in the beauty and arrangement of buildings, and to achieve this goal, they used all kinds of initiatives and innovations. Harmony, stability and stability in a beautiful eye is one of the wonders of traditional Iranian architecture, which has been achieved to the end of elegance and balance along with meaningful content in the body of the architectural work.
    Cultural buildings as symbolic and beautiful urban collections create the identity of a city or region that has always been affected by various constructions. Constructions transform the form and body of the building more than anything, which due to the lack of knowledge and influence of the components and the extent of their effects on each other has caused divergence in their form and body. This can be clearly seen in newly built cultural buildings. Technology and the advancement of technologies in the field of construction has caused the appearance of various construction materials and also how they are used in various situations. The present article aims to explain the contribution of each component in creating the beauty of cultural buildings of the present and future period by reading the tectonic components in architecture. The research method is of mixed type, nesting and of qualitative type in quantity. which is compiled using the qualitative part of the quantitative tool. A systematic review of the literature is used to formulate the questions of the qualitative stage and conduct semi-structured interviews with experts to extract concepts in the theoretical field. Then the interview begins with 36 experts who are included in the snowball system and the criteria for entering the research. The results from the 28th person to the theoretical saturation dimension have been data reduction in the qualitative field with open coding with the face description and interpretation approach, in the ATLASTI software. The scope of study is the contemporary cultural buildings of the last two decades of Tehran. In the quantitative part, for the effect of each tectonic component, a Likert scale questionnaire is developed for each component. At this stage, ORIGINPRO software is used for data analysis. The results indicate that based on the results obtained from the regression model, the highest coefficient of determination with a value of (1.000) is related to the construction fan component and the lowest is related to The decoration component is 0.265.

    Keywords: Aesthetics, Hybrid Method, Tectonic Components, Cultural Landmarks In The Last Two Decades
  • پریا علی اکبری، شادی عزیزی*، مزین دهباشی شریف

    هر فرهنگی، در هر دوره ی زمانی الگوهایی از انسان ارائه می دهد که فعالیت ها، موفقیت ها و وظایف اجتماعی افراد را مشخص می کند. افراد جامعه در قالب این الگوها و ارزش ها، طرح زندگی خود را می ریزند و آن را زیست می نمایند. بنابراین الگوها و ارزش های شکل گرفته در جوامع سنتی با توجه به تغییرات اجتماعی و انقلاب های رخ داده در جهان، تحت تاثیر قرار گرفته و دچار بازتعریف جدید می گردد. در این اتفاق ارزش های جدید، جایگزین ارزش ها و باورهایی می شوند که سالیان سال، افراد یک جامعه آن را زیسته و طبق آن محیط فیزیکی خود را شکل داده اند. بنابراین طبق نظر جامعه شناسان و روانشناسان اجتماعی، تغییرات اجتماعی می تواند اثرات مادی و غیر مادی بر جوامع داشته باشد، بدین منظور این مقاله قصد دارد با پرداختن به تغییرات ارزشی که بعد غیرمادی تغییرات خوانده می شود، به اثرات مادی (کالبدی) که بر فضا (در این مقاله فضای میانی) می گذارد، پی ببرد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کیفی، و به لحاظ هدف، تاریخی- تفسیری و منطق تحقیق از نوع پس کاوی می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که با تغییر در ارزش های جامعه در عصر قاجار و پهلوی اول، ارزش های جدیدی جایگزین آن گشته اند که سبب تغییر در مفاهیم شکل دهنده فضای میانی همچون، محرمیت و حریم، خلوت و قلمرو شده و به واسطه این اتفاق تغییرات وسیعی در شکل (کالبد)، کارکرد و معنای این فضاها به وجود آمده است.

    کلید واژگان: نظریه جانسون, ارزش ها, فضای میانی, تعاملات انسانی, خانه های قاجار و پهلوی اول
    Paria Aliakbari, Shadi Azizi *, Mozaien Dehbashi Sharif
    Background and Objectives

    Every culture provides human patterns in various time periods which determine activities, achievements and social responsibilities of people. These cultural patterns and values influence individuals’ lifestyles and guide their actions. Consequently, the formed values of traditional societies undergo transformation as global social changes and revolutions redefine societal norms. In this process, the values with which people lived their lives for years and then formed their physical environment are replaced with some new values and patterns. Therefore, it can be said that space matters in understanding the changes and social developments that have taken place in the society in the space-time dimension. In order to see the changes that have taken place in the society, one must pay attention to its physical appearance in order to understand the root of the transformation in the structures of the society. Architecture and the city can be considered as elements that are affected by the societal conditions, effectively illustrating and manifesting societal changes. One of the most important causes of spatial changes are the social changes. According to social psychologists and sociologists, social changes influence societies in both materialistic and non-materialistic aspects. This study aims to explore non-materialistic aspects, particularly changes of value, and their materialistic effects on spaces, focusing specifically on in-between spaces.

    Methods

    The methodology used in this study is qualitative in nature, with an exploratory-historical and post-analytical logic. The exploratory-historical logic explores historical contexts to understand societal mechanisms and approaches. Meanwhile, the post-analytical logic examines current societal mechanisms and approaches and constructs hypothetical models to explore underlying relationships. Data collection for this study involved gathering information from various sources, including bibliographic research, as well as primary and secondary resources such as images and documents.

    Findings

    Values of a society reveal the culture and beliefs of a nation which can directly impact the form and structure of its built environment. As a result, in-between spaces, as semi-public and semi-private spaces, carry several roles which are being affected by the values of their time. These values were transformed in Qajar period when the signs of modernity appeared in architecture. The findings highlight the emergence of new societal values, including socialization of women in society, rejection of polygamy among men, shrinking families (nuclear structure), separation between home and workplace, outburst of western goods (new appliances of life, formation of new entertainment out of home, emergence of service jobs, individualism and independent lifestyles). The aforementioned factors have changed in-between spaces through some structural changes, so they formed new values and have changed the notions of in-between spaces, such as privacy, private area and personal spaces. Consequently, new forms of in-between spaces, such as balconies, pause areas, and horizontal divisions like stairways, have emerged to accommodate these evolving societal values.

    Conclusion

    The reciprocal relationship between space and social changes is evident in the two studied periods. During the Qajar and Pahlavi I period, the construction of new spaces and buildings that were not seen before in Iranian society, led to significant physical changes that mirrored evolving societal values. On the other hand, cultural connections with the West, educational trips, travel and printing of books and newspapers and other factors led to major changes in individual and social values. Consequently, the spaces within households, including crucial communication and intermediary areas, underwent transformations to accommodate the evolving needs of individuals, which differed noticeably from those of previous generations.

    Keywords: Johnson’s Theory, values, In-between space, human interactions, Houses of Qajar, Pahlavi I Period
  • شهرام ماهان فر، محمدرضا پورزرگر*، مزین دهباشی شریف
    موضوع نما و مولفه های زیبایی شناسی به علت رابطه تنگاتنگ طراحی معماری با ادراک مخاطبان، واجد ابعاد گسترده و پراهمیتی است و به عنوان محرکی برای شناخت سلیقه مردم از مولفه های بصری معماری شناخته می شود. هدف این پژوهش تبیین الگوهای زیبایی شناسی به کار رفته در طرح نماهای ساختمان های شاخص اداری شهر تهران بین سال های 1340 تا 1390 است. نوآوری پژوهش در پرکردن خلا موجود در زمینه شناسایی مولفه های زیبایی شناسی نماهای بناهای اداری و نیز تحولات پیش آمده در نماهای معماری اداری در یک دوره زمانی50 ساله می باشد. روش تحقیق این پژوهش از لحاظ هدف ، از نوع کاربردی و توسعه ای و روش انجام پژوهش، توصیفی تحلیلی است و ب اساس ماهیت داده ها از نوع کمی- کیفی است. نمونه های این پژوهش براساس 9 ساختمان اداری پیش از انقلاب و 10 ساختمان اداری پس از انقلاب انتخاب شده اند. نماها براساس سه بعد فرهنگی، اقتصادی و فناوری مورد تحلیل محتوای کیفی قرار گرفتند. همچنین معیارهای ابعاد کمی، کیفی شناسایی شدند و براساس مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده آن است ک متغیر بعد فرهنگی با (329/0=Beta) با ضریب معنی داری (036/0=sig) قوی ترین پیش بینی کننده مقوله زیبایی شناختی ابنیه ها می باشد و متغیر بعد اقتصادی (271/0=Beta) با ضریب معنی داری (000/0=sig) و در رتبه دوم، قدرت پیش بینی را در مدل دارا است و در رتبه سوم، متغیر بعد فناوری (149/0=Beta) با ضریب معنی داری (000/0=sig) می باشد.اهداف پژوهش:تبیین الگوهای زیبایی شناختی نما در بناهای شاخص اداری تهران از سال 1340 تا 1390.شناخت اهمیت ابعاد فرهنگی، اقتصادی و فناوری در زیبایی شناسی بناهای شاخص اداری تهران.سوالات پژوهش:الگوهای زیبایی شناختی نما در بناهای شاخص اداری تهران از سال 1340 تا 1390 چگونه می توان تبیین کرد؟ابعاد فرهنگی، اقتصادی و فناوری چه نقشی در زیبایی شناسی بناهای شاخص اداری تهران داشته اند؟
    کلید واژگان: زیبایی شناسی نما, بناهای شاخص اداری تهران, بعد فرهنگی, بعد فناوری, بعد اقتصادی
    Shahram Mahanfar, Mohammadreza Poorzargar *, Mozayan Dehbashisharif
    The subject of "aesthetics" and its components have a wide and important dimension due to their close relationship with architectural design, with the perception of the audience, and are known as a stimulus for people to understand the visual components of architecture. The purpose of this study is to explain the aesthetic patterns used in the design of buildings, administrative index of Tehran between 1340 to 1390. The research method of this research is applied and developmental in terms of purpose and the research method is descriptive-analytical and based on the nature of the data is quantitative-qualitative. The samples of this research have been selected based on 9 pre-revolutionary office buildings and 10 post-revolutionary office buildings. Views were analyzed on the basis of cultural, economic and technological dimensions of qualitative content. Criteria were also identified based on quantitative and qualitative dimensions and were assessed based on semi-structured interviews. The results show that the cultural dimension variable with (Beta = 0.329) with significance coefficient (sig = 0.036) is the strongest predictor of the aesthetic category of buildings and the economic dimension variable is (271). Beta = 0.0 with a significance coefficient (sig = 0.000) and in the second place, has the power of prediction in the model and in the third place, the technology dimension variable (Beta = 0.149) with a significance factor (0 = sig) is.
    Keywords: Facade aesthetics, administrative buildings of Tehran, Cultural dimension, Economic dimension, technology dimension
  • ساحل قاسمی بغدادی، مزین دهباشی شریف*، محمدرضا پورزرگر

    با افزایش جمعیت شهرها و احداث مجتمع های مسکونی، امروزه فضاهای باز در مجتمع های مسکونی جایگزین حیاط درخانه های سنتی شده اند. فضاهای باز همواره عملکردهای متنوعی در بناهای مسکونی داشته و پاسخگو بودن این فضاها به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی و فرهنگی ساکنین از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف این پژوهش مشخص کردن مولفه های موثر برکیفیت فضاهای باز مسکونی شهر تبریز، از نظر بوم شناسی فرهنگی است که با روش تحلیلی - توصیفی و موردی انجام شده است. بخشی از اطلاعات کیفی مورد نیاز با رجوع به منابع اسنادی و کتابخانه ای و بخش دیگر از طریق پرسشنامه و مشاهده، گردآوری شده است. در این تحقیق تعداد پنج نمونه از بناهای مسکونی شهر تبریز به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و فضاهای باز از سه جنبه کالبدی، احساسی و ادراکی از نظر ساکنین مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای سنجش پایایی و روایی تحقیق از روش AVE و CR و برای تجزیه و تحلیل داده ها از مقایسه میانگین و انحراف معیار و بررسی همبستگی استفاده شد. یافته های تحقیق موید این است که شاخص های کالبدی - کارکردی و احساسی نقش موثری در افزایش کیفیت فضاهای باز ایفا کرده و بین شاخص های مذکور رابطه ای مستقیم وجود دارد. در مورد ارتباط شاخص های کالبدی، ادراکی، احساسی با توجه به یافته های تحقیق می توان نتیجه گیری کرد که سازمان و ساختار کالبدی و همچنین فعالیت ها (شاخص های کالبدی) بر روی تصور و ادراک افراد از فضاهای باز بناهای مسکونی تاثیر می گذارند (شاخص های ادراکی)، ولی توانایی خلق مفاهیم احساسی و اجتماعی برای ساکنین است (شاخص های احساسی) که به فضاهای باز هویت فرهنگی می بخشد. توجه به نمادها و نشانه های فرهنگی و حافظه تاریخی ساکنین، وجود عناصر طبیعی مانند آب و فضای سبز، تعریف مرزهای مشخص میان عرصه و اعیان ساختمان و خوانایی فضاهای باز، در ارتقاء کیفیت محیطی و فرهنگی فضاهای باز مسکونی بسیار موثر هستند.

    کلید واژگان: فضاهای باز, ابنیه مسکونی, معماری تبریز, فرهنگ, زیست بوم
    Sahel Ghasemi Baghdadi, Mozayan Dehbashi Sharif *, Mohammadreza Pourzagar
    Background and Objectives

    In traditional Iranian architecture, the courtyard serves an important purpose of providing a secure and private space for family activities. This is based on cultural and ritual practices that prioritize creating an enclosed and protected environment that is not visible to outsiders. Based on the definition of the relationship between open spaces and closed spaces, Iran’s traditional residential architecture is classified into two types: extrovert and introvert. In both extroverted and introverted types, the formation and quality of open spaces have been affected by natural conditions and social and cultural factors. During the second Pahlavi period from 1961 to 1971, the construction of modern houses and residential complexes became popular in Iran, which ultimately caused a complete transformation in the relationship between open and closed spaces in Iranian residential architecture, and as a result, the role and function of open spaces in residential buildings changed completely. Compared to traditional housing, the nature and function of open spaces in modern residential buildings has undergone significant changes. In traditional housing, open spaces were meant for communication with nature and provided a secure and private area for family activities. Therefore, this research deals with the qualitative investigation of open spaces and the identification of the relationship between culture and the environment in residential open spaces, and the analysis of residential buildings in Tabriz city.

    Methods

    This study has an applied purpose and its methodology is based on a descriptive-analytical approach. The information required to extract the theoretical framework and identify the components affecting the open spaces of the residential building was collected using the bibliographic and document method. Moreover, in order to collect the required data in the field studies, two methods of questionnaire and observation were used. To evaluate the open spaces of residential buildings from the perspective of residents of Tabriz city, a questionnaire was designed based on a five-point Likert scale. Taking into account the statistics published by Iran Statistics Center, the number of households in Tabriz is 563,660, of which 518,187 live in Tabriz. Therefore, the statistical population of this research is equal to 518,187 people, assuming that every household owns a house. Taking into account the number of households living in the sample areas, which is equal to 1634 people, and the people who were able to answer the questionnaire, the sample size was calculated using Cochran’s formula, and the questionnaire was distributed among 196 residents. The sample spaces of the research were selected purposefully and according to three different models of current urban housing in Tabriz city. These three patterns are: apartment (south-north), residential complex, and tower. AVE and CR methods were used to measure the reliability and validity of the research.

    Findings

    The physical components of the study were evaluated and the top six indicators with an average score of more than 3 were identified as follows: 1) enjoyment (3.92), 2) signs (3.53), 3) intersections (3.49), 4) natural elements (3.46), 5) pollution (3.42), and 6) boundaries (3.02). Additionally, in the section related to perceptual components, the two indicators of mobility and unreal spaces had the highest average of 3.46 and 3.36, respectively. In terms of emotional components, the results analysis showed that only the precognition index had an average higher than 3, while the excitement index had an average of 2.99, which is close to the centrality index. Comparing the total average of the indicators across the three components, it can be concluded that the physical component with a total average of 2.98 is ranked first, followed by the emotional component with a total average of 2.25, and finally the perceptual component with a total average of 1.85 ranked last.

    Conclusion

    The main users of this research, which aim to identify the factors that influence the quality of residential open spaces from a cultural ecology perspective, are architects and landscape designers. The research findings offer valuable insights for these professionals to enhance the open spaces of residential environments. Considering that a complete framework for evaluating and measuring the quality of open spaces in residential buildings has not yet been defined, one of the main achievements of this research is to empower experts and designers to better understand the environmental and cultural characteristics of open spaces in residential buildings; which will be effective in increasing the quality of open spaces in the house. This research showed that physical-functional components and emotional components play an effective role in increasing the quality of open spaces and there is a direct relationship between the aforementioned components. According to residents, the quality of residential open spaces is greatly affected by the physical-functional structure (physical indicators) and cultural identity is created by paying attention to emotional and social concepts (emotional indicators) in residential open spaces. Giving consideration to cultural symbols, signs, and historical memory of residents, as well as ensuring a sense of security, liveliness, and vibrancy, can enhance the cultural aspect of open spaces in residential areas.

    Keywords: Open Space, Residential Buildings, Tabriz architecture, culture, ecology
  • ملیکا متقی، ویدا نوروز برازجانی*، مزین دهباشی شریف، سید امیر منصوری
    پویایی فضا همواره فرصتی برای ایجاد رابطه قوی تر میان مکان و جامعه، جهت توسعه حیات شهری است. از آن جایی که ایجاد و توسعه فضاهای درون شهری، نظیر محلات می تواند در شکل گیری حیات اجتماعی پویا تاثیر به سزایی داشته باشد، می توان مراکز محله را در حکم فضای میانوند به منظور دستیابی به خدمات، ایجاد حس تعلق به مکان در ساکنان و سرزندگی محله باززنده سازی کرد. این پژوهش بر آن است که با رویکرد TND به بررسی نقش کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و محیطی در سامانه های فضایی میانوند درون شهری در جهت پویایی فضا بپردازد. مفاهیمی که حذف عجولانه آن ها در معماری امروزی لطمه های جبران ناپذیری به دینامیسم حیات جمعی در شبکه درون شهری شهرها وارد کرده است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، ابتدا با استفاده از روش استدلال منطقی به تحلیل محتوایی- کیفی بافت مراکز محلات در شهر همدان پرداخته شد. در پی تحلیل کیفی، شاخص های موثر در دینامیسم فضای میانوند محلات استخراج گردید. این نوشتار با هدف غربالگری مولفه های موثر در دینامیسم درون شهری، در پی پاسخگویی به این پرسش است که نقش شاخصه های فضای میانی در پویایی محلات و فضای شهری چیست و با چه رویکردی می توان به این مهم دست یافت؟ برای پاسخ به این پرسش و جهت تدقیق مطالعه از رویکرد آمیخته استفاده شده است و کندوکاو صورت گرفته در بخش کیفی، به صورت کمی بررسی و تبیین گردید. بنابراین روند کلی این پژوهش با استدلال منطقی، تحلیل، جمع بندی و استخراج شاخصه های کیفی در چمن های مورد مطالعه، آغاز شده و در روش کمی اهمیت ضرایب و شاخصه ها به روش آنتروپی و تکنیک تاپسیس تحلیل و ارایه می شود. دستاوردهای پژوهش نشان دهنده آن است که بر اساس محرک های توسعه بازآفرینی شهری، حوزه های متعددی از جمله ابعاد فضای میانی، چیدمان فضایی، تنوع عملکرد اقتصادی و ریزساختارهای حیات اجتماعی- فرهنگی در بافت درون شهری چمن، نقش فزاینده ای در سرزندگی محلات و ایجاد دینامیسم شهری دارند.
    کلید واژگان: فضای میانوند, دینامیسم شهری, پویایی, مرکز محله, TND
    Melika Mottaghi, Vida Norouzborazjani *, Mozayyan Dehbashisharif, Seyyed Amir Mansouri
    The dynamism of space is always an opportunity to create a stronger relationship between place and society to develop urban life. Since the creation and development of intra-city areas, such as neighborhoods, can be significantly effective in the formation of dynamic social life, neighborhood centers can be revitalized as in-between spaces to provide services, create a sense of belonging to the place in the residents, and enhance the vitality of the neighborhood. The present study aims to investigate the physical, social, economic, and environmental roles of intracity in-between space systems in the dynamism of space using the TND approach. So, it seeks to answer the following question: what role do the characteristics of the in-between space play in the dynamics of neighborhoods and urban spaces? and with what approach can this be achieved? The present study is mixed method research where, first, the texture of neighborhood centers in Hamedan city is analyzed using logical reasoning and content-qualitative analysis, to extract the effective indicators in the dynamism of the neighborhood space. Next, the importance of coefficients and indicators is determined and analyzed using entropy and TOPSIS techniques. The results indicate that, based on the drivers of urban regeneration development, several components such as in-between space size, space syntax, the diversity of economic function, and the microstructures of socio-cultural life in the intra-city texture of Chaman play an increasing role in enhancing the vitality of neighborhoods and creating urban dynamism.
    Keywords: In-between space, Urban dynamism, Dynamics, neighborhood center, TND
  • یوسف هوشمندپور، مزین دهباشی شریف*، سید محمدرضا نصیرسلامی، محمد عدالتخواه
    بازار یکی از عناصر مهم و تاثیرگذار در شهرهای اسلامی است. فضای ساخته شده بازار های سنتی نمایانگر هویت معماری و شهرسازی شهر است و تعاملات اجتماعی در این فضا تقویت می شود. هدف تحقیق این است که ویژگی های معماری بومی و شاخص های فرهنگی مبتنی بر تعامل اجتماعی در بازار های سنتی تبریز، بازار ارومیه و بازار زنجان را بررسی نماید. از طریق اسناد تاریخی -تحلیلی وروش توصیفی پیمایشی وتکنیک پرسشنامه وفیش های تحقیقاتی، داده ها جمع آوری شد. از اصناف و کسبه و مراجعین بازار از طریق روش تمونه گیری در دسترس پرسشنامه ها تکمیل شد اعتبار و پایایی پرسشنامه از طریق متخصصان و ضریب آلفای کرونباخ بالای 7/0 بدست آمد یافته ها نشان داد که مولفه های فضا، اقلیم، بوم، فرهنگ و فرم بر ایجاد فضای تعامل اجتماعی در بازار های سنتی شمال غرب ایران موثر هستند. از لحاظ عملکردی فضای سنتی بازار باعث رفع نیاز شهروندان و تقویت حس تعلق و ایجاد پتانسیل های شبکه های اجتماعی است. بنابراین چگونگی پاسخ فضاهای سنتی به نیازهای انسانی، مدنظر این تحقیق میباشد. که چطور می توان با الگوهای بازار سنتی بر اساس مفاهیم معماری بومی و فرهنگ منطقه ارتباط عمیق برقرار کرد؟
    کلید واژگان: تعامل اجتماعی, بازار, شهراسلامی, اقلیم, بوم
    Yousef Houshmandpour, Mozayan Dehbashi Sharif *, Mohammadreza Nasir Salami, Mohammad Edalatkhah
    The bazaar is one of the important and influential elements in Islamic cities. The built space of traditional bazaars represents the architectural identity and urban planning of the city, and social interactions are strengthened in this space. The purpose of the research is to investigate the characteristics of local architecture and cultural indicators based on social interaction in the traditional bazaars of Tabriz, Urmia, and Zanjan. Data was collected through historical-analytical documents, descriptive survey method, and the technique of questionnaires and research sheets. Questionnaires were completed from guilds, trades, and customers of the bazaar through the sampling method. The validity and reliability of the questionnaire was obtained through experts and the Cronbach's alpha coefficient was above 0.7. The findings showed that the components of space, climate, landscape, and culture and form are effective in creating an atmosphere of social interaction in the traditional bazaars of northwestern Iran. Functionally, the traditional space of the bazaar fulfills the needs of citizens and strengthens the sense of belonging and creates the potential of social networks. Therefore, how traditional spaces respond to human needs is considered in this research. How can you make a deep connection with the traditional bazaar patterns based on the concepts of native architecture and regional culture?
    Keywords: Social Interaction, Bazaar, Islamic city, Climate, canvas
  • شهره خلوتی*، مزین دهباشی شریف، محمدرضا پورزرگر

    توسعه شهرها در قرن حاضر برای پاسخگویی به معضلاتی مانند رشد جمعیت، تقاضای عمومی برای زندگی و کار، توجه به گسترش عمودی را افزایش داده است. مجتمع مسکونی مرتفع راهکاری برای پاسخ دهی به شرایط حاکم است. این مجموعه های مسکونی در ساختار خود دارای مزایا و معایبی هستند و بسیاری از آن ها بر اساس ضوابط مدون و آیین نامه های موجود ساختار فضایی خود را شکل داده اند و ضوابط شاکله اصلی ساختار فضایی در آن ها بوده است که در بعضی از آن ها این امر به صورت واضح تری خود را نشان می دهد. این پژوهش با بررسی و اولویت بندی ضوابط با توجه به میزان سهم عاملی آن ها در شکل گیری ساختمان های بلندمرتبه شکل گرفته است. روش تحقیق ترکیبی و از نوع آمیخته کیفی در کمی است. در مرحله کیفی از مصاحبه برای گردآوری اطلاعات و از پرسشنامه در مرحله کمی بهره گرفته می شود. نرم افزارهای مورد استفاده در این پژوهش، در بخش کمیJMP و در بخش کیفی ATLASTI است. نتایج نشان می دهد که بیشترین تاثیرگذاری متعلق به: ضوابط محدودیت ارتفاعی بر فاصله بین عناصر با مقدار(000/1)، ضوابط محدودیت مکانی بر اجزای واحد با مقدار(000/1)، ضوابط اطفای حریق بر اجزای واحد با مقدار (982/0)، ضوابط آسانسور بر بافت با مقدار(000/1) اما کم ترین تاثیرگذاری شامل ضوابط محدودیت ارتفاعی با پیوستگی کالبدی (388/0)، ضوابط محدودیت مکانی با بافت(514/0)، ضوابط آسانسور بر پیوستگی کالبدی با مقدار(356/0) و ضوابط اطفای حریق بر فرم با مقدار(246/0)، ضوابط راه خروج با اجزای واحد با مقدار(401/0)، ضوابط ساختار کالبدی بر خوانایی با مقدار(213/0)، پیوستگی کالبدی و ضوابط مصرف انرژی و صرفه جویی با پیوستگی کالبدی با مقدار(388/0)، ضوابط استقرار خودروها با تفاوت های کالبدی با مقدار(255/0) و ضوابط پیش آمدگی بر عرصه بندی فضایی با مقدار(262/0) است. درنهایت برای بهبود ساختار فضایی و کنترل نقش های مخرب ضوابط به علت عدم هماهنگی بین ابعاد ساختاری فضا راهبردهای زیر پیشنهاد ارایه شده است.

    کلید واژگان: ضوابط, ساختار فضایی, ساختمان های بلندمرتبه مسکونی, ساختمان های بلندمرتبه 1399-1370
    Shohreh Khalvati *, Mozayyan Dehbash Sharif, Mohammadreza Pourzargar

    Today, in most metropolises and large cities, the growth and development of high-rise buildings is evident and has left many positive and negative effects. The widespread impact of these buildings on the body and space of today's cities is undeniable, as it has caused high-rise buildings to be reviewed by experts in various fields. High-rise buildings in today's cities have always been one of the most influential aspects of urban landscapes, and the symbolic, aesthetic, identity, and readability aspects of the environment are among the dimensions to be considered in their role in the urban landscape. In recent decades, the vertical growth of cities has been increasingly studied and buildings act as a single complex that serves and receives. High-rise construction has been used to exploit downtown lands and to produce and pay attention to urban economy. While most decisions in our country for this type of building are made without regard to this. Construction of high-rise buildings, limited to authorized or special areas for high-rise construction in some sub-zones of land use in Tehran and subject to permission in terms of earthquake zoning studies and related rules and regulations and permitted environmental zones whose location and permitted uses: 2000 Detailed plan zoning is specified and refined. The development of cities in the present century to respond to problems such as population growth, public demand for life and work has increased attention to vertical expansion. A high-rise residential complex is a way to respond to the prevailing conditions. These residential complexes have advantages and disadvantages in their structure and many of them have formed their spatial structure based on the existing rules and regulations and the main structure of the spatial structure has been in them. To control the spatial structure, it is necessary to control all the forces in each building, which requires recognizing the elements and components of the spatial structure, which has not yet been explained and reviewed. As a result of this research, the criteria have been formed by examining and prioritizing the criteria according to the extent of their factor contribution in the formation of high-rise buildings. The research method is a combination of qualitative and quantitative nesting. In the qualitative stage, the interview was used to collect information and the questionnaire was used in the quantitative stage. The software used is in the quantitative part of JMP and in the qualitative part of ATLASTI. The results show that the most impact belongs to; Criteria for height restriction on the distance between the elements with the amount (1.000), criteria for spatial restriction on the components of the unit with the amount (1.000), criteria for fire extinguishing on the components of the unit with the amount (0.982), criteria of elevator on the texture with the amount ( 1.000), but the least effective include the criteria of height restriction with physical continuity (0.388), the criteria of spatial restriction with texture (0.514), the criteria of elevator on the physical connection with the amount (0.356) and the criteria of fire extinguishing Form with value (0.246), exit criteria with unit components with value (0.401), criteria of physical structure on readability with value (0.213), physical coherence and criteria of energy consumption and saving with physical coherence with value ( 0.388), the criteria for the placement of vehicles with physical differences with the value of (0.255) and the criteria of protrusion on the spatial zoning with the value of (0.262).In recent decades, the vertical growth of cities has been increasingly studied and buildings act as a single complex that serves and receives. High-rise construction has been used to exploit downtown lands and to produce and pay attention to the urban economy. Impress. Due to the lack of localization and mere emphasis on some aspects of the spatial structure, the rules have caused some parts to remain rigid and inattention to other parts in the design of the spatial structure. In various researches, the effect of different groups of criteria on the elements of spatial structure has not been discussed and analyzed. To control the spatial structure, it is necessary to control all the forces in each building, which requires recognizing the elements and components of the spatial structure, which has not yet been explained and reviewed.

    Keywords: Rules, Spatial structure, high-rise residential buildings, high-rise buildings 1991-2020
  • ملیکا متقی، ویدا نوروز برازجانی*، مزین دهباشی شریف
    اهداف

    رابطه قوی میان مکان و جامعه، گواه شکل گیری حیات اجتماعی پایدار در فضای درون شهری است. مساله اصلی اینجاست که امروز خانه های تاریخی، به عنوان بخشی از میراث معماری معاصر؛ و کارخانه های به عنوان بخشی از میراث معماری صنعتی؛ نتوانسته اند در بافت پیرامون خود تلفیق شوند. هدف اصلی پژوهش تدوین رویکرد توسعه مکان- بنیان است. بر اساس فرضیه پژوهش، میان عوامل اقتصادی، ساختاری، همگانی و محیطی در فضای میانوند محلات تاریخی و پایداری آن ها رابطه معناداری برقرار است.

    روش ها

    به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، با روش استدلال منطقی و تحلیل محتوایی-کیفی بافت مراکز محلات، روند تحلیل و آنالیز پیش می رود. این پژوهش بر آن است که با مطالعات کیفی شاخص های برآمده از رویکرد توسعه مکان- بنیان، در راستای حرکت به سمت معماری سرآمد، اثرگذاری فضای واسط در دینامیسم درون شهری را مورد بررسی قرار داده، با بهره مندی از نظرات مشارکت کنندگان به ارزیابی میزان تاثیرگذاری سنجه های موثر بپردازد. سه چمن (مرکز محله) بررسی شده، از میان محله های تاریخی و واجد ارزش و معاصرسازی شده همدان انتخاب شده است.

    یافته ها

    تحلیل تعامل عناصر به جای مانده از میراث گذشته همدان، با تاکید بر نظریه توسعه مکان-بنیان، نشان داد که پیوند دوباره عناصر شهری با یکدیگر اهمیت ویژه ای دارد و از بارزترین شاخصه های اثربخش در فضاهای میانوند است.

    نتیجه گیری

    بر اساس رویکرد توسعه مکان-بنیان، در ابعاد فضای میانی، چیدمان فضایی و تنوع عملکرد اقتصادی و زیرساختارهای حیات اجتماعی-فرهنگی در بافت درون شهری چمن، نقش فزاینده ای در سرزندگی محلات و ایجاد دینامیسم پایدار دارند.

    کلید واژگان: سامانه میانوند, میراث معماری صنعتی, معماری معاصر, پایداری, معماری سرآمد, توسعه مکان- بنیان
    Melika Mottaghi, Vida Norouzborazjani*, Mozayan Dehbashi Sharif
    Aims

    The strong relationship between place and society is evidence of the formation of sustainable social life in the urban space. The valuable houses, as part of modern heritage; and factories as part of the industrial heritage; are separated from their context. The main purpose of this research is to formulate a place-based development approach. According to the research hypothesis, there is a significant relationship between economic, structural, public and environmental factors.

    Methods

    In order to achieve the objectives of the research, the process of analysis has been organized with the method of logical reasoning and content-qualitative analysis of the texture of neighborhood centers. This study intends to study the effect of interface space on inner-city dynamism by qualitative studies of the indicators derived from the location-based development approach, using the opinions of participants to evaluate the effectiveness of effective metrics. Three neighborhoods have been studied, selected from among the historical and valuable neighborhoods of Hamedan.

    Findings

    Analysis of the interaction of elements left over from the past heritage of Hamedan, with emphasis on the theory of place-based development, showed that the reconnection of urban elements with each other is of special importance and is one of the most obvious effective features in intermediate spaces.

    Conclusion

    According to the place-based development approach, in the dimensions of the middle space, spatial arrangement and diversity of economic performance and socio-cultural infrastructure in the urban context of neighborhoods, have an increasing role in the vitality of neighborhoods and creating sustainable dynamism.

    Keywords: In-between System, Industrial Architectural Heritage, Contemporary Architecture, Sustainability, Highperformance architecture, Location-based Development
  • ملیکا متقی، ویدا نوروز برازجانی*، مزین دهباشی شریف
    اهداف

     رمز بقای یک بنای تاریخی فعال بودن و دمیدن پویایی در بطن آن است. پویایی فضا همواره فرصتی برای ایجاد رابطه قوی تر مابین معماری و جامعه، جهت سازماندهی توسعه پایدار شهری است. از این رو پرداختن به شبکه های واسط در احیای دینامیسم شهری جایگاه بالایی دارد. هدف از این مقاله بازشناسی و تحلیل حوزه های تاثیرگذار بر پویایی شهری در تعامل با مفهوم فضای میانوند، با راهکار تغییر کاربری بناهای قدیمی فاخر است و در پی پاسخ به این سوال است که دینامیسم درون شهری از طریق تغییر کاربری خانه های تاریخی به عنوان فضای میانوند چگونه تعریف می شود؟

    ابزار و روش ها

     به منظور رسیدن به اهداف پژوهش، روند تحلیل و آنالیز با انتخاب بناهای ارزشمند تاریخی و چگونگی تغییر کاربری آنها پیش می رود. این پژوهش بر آنست که با مطالعات کیفی شاخص های برآمده از رویکرد باززنده سازی، اثرگذاری تغییرات کاربری بناهای منتخب را به عنوان فضای واسط در دینامیسم درون شهری مورد بررسی قرار داده و با بهره مندی از نظرات طیف چهارگانه از مشارکت کنندگان به ارزیابی میزان تاثیرگذاری سنجه های موثر پرداخته است.

    یافته ها

     تعدادی از خانه های تاریخی احیاء شده ی شهر تهران با رویکرد TND، موردتحلیل قرار گرفته، سپس حوزه ها و راهبردهای تاثیرگذار در پویایی شهری حاصل از تغییر کاربری استخراج شد و در نهایت بارزترین شاخصه های اثربخش در بناهای میانوند منتخب به عنوان شبکه ارتباط شهری معرفی شدند.

    نتیجه گیری

     دستاوردهای پژوهش نشان دهنده آنست که حوزه های متعددی ازجمله راهبردهای توسعه و تنوع عملکرد اقتصادی و زیرساختارهای حیات اجتماعی-فرهنگی در جریان احیاء خانه های تاریخی تاثیر گذارند که در نهایت احیاء این خانه ها منجر به دینامیسم شبکه درون شهری می شوند.

    کلید واژگان: معاصرسازی محله-بنیان, میراث معاصر, پایداری, معماری سرآمد, سازمان زیباسازی شهر تهران, شهرداری تهران
    Melika Mottaghi, Vida Norouzborazjani*, Mozayan Dehbashisharif

    The key to the survival of a historical building is in its active mode and the spirit of dynamism in it. The dynamism of space is always an opportunity to create a stronger relationship between architecture and society, to organize sustainable urban development. Hence, in-between urban networks are highly important in reviving urban dynamism. The purpose of this article is to recognize and analyze the areas affecting urban dynamism interacting with the concept of in-between space, with the solution of changing the land-use of sumptuous historical buildings based on neighborhood-based contemporization model and seeks to answer the question how intracity dynamism  is  defined as in-between space. In order to achieve the objectives of the research, the process of analysis proceeds by selecting valuable historical buildings and how to change their land-use. This study aims to study the impact of changes in the land-use of selected buildings as an in-between space in urban dynamism by qualitative research of the indicators derived from the contemporization theory and has evaluated the effectiveness of metrics using the opinions of four groups of participants. Several rehabilitated historical houses in Tehran were analyzed with TND approach and an emphasis on the neighborhood-based contemporization theory, then areas and strategies affecting urban dynamism resulting from land-use change were extracted, and finally, the most obvious effective characteristics in selected in-between buildings were introduced as urban communication network.

    Keywords: Neighborhood-Based Contemporization, Modern heritage, Sustainability, Highperformance architecture, Tehran Beautification Organization, Municipality of Tehran
  • یوسف هوشمندپور، مزین دهباشی شریف*، سید محمدرضا نصیرسلامی، محمد عدالتخواه

    بازارها غالبا فرصت هایی را برای توسعه اقتصادی و اشتغال محلی و همچنین امکان تعامل و ارتباط اجتماعی و آمیختگی فرهنگ های مختلف ایجاد می کنند. اما چرا برخی از بازارها از نظر اقتصادی و اجتماعی موفق و درحال رشد بوده و برخی دیگر نیستند. هدف کلی تحقیق این است که از میان مولفه های تاثیرگذار بر تعاملات اجتماعی در بازارهای سنتی در مقابل مراکز خرید امروزی، نقش مهمتر را به عنوان مساله اصلی تحقیق برگزینیم. تحقیق حاضر به روش پیمایشی می باشد از نظر زمانی مقطعی و باتوجه به حجم نمونه از نوع مطالعات پهنانگر و کاربردی محسوب می شود جامعه آماری این تحقیق شهروندان شهر تبریز، زنجان و ارومیه می باشد که از بین آنها باتوجه به جدول مورگان گرجسی 300 نفرانتخاب شد و پرسش نامه از آنها تکمیل گردید شیوه نمونه گیری در دسترس بوده و برای پایایی پرسش نامه از آلفای کرونباخ استفاده شد. عامل طراحی، ارزش های فرهنگی، تعلق مکانی و مسیر خرید بر میزان تعامل اجتماعی افراد در بازارهای سرپوشیده در سه شهر تاثیر معناداری داشتند. در این پژوهش، نقش و قابلیت طراحی محیط کالبدی، کیفیت عملکردی فضا و مولفه های انسانی در ارتقاء تعاملات اجتماعی تایید می شود. مکان و هویت مشترک، اهل بازار، حس آشنایی، همبستگی، رابطه شکل ساختمانی، نهاد و فضاهای معماری تشکیل دهنده بازار، هر چیز ملموس و مادی را آن چنان با معنویت در هم آمیخته و همگون به زندگی نشسته که این دو تبدیل به اجزایی جدایی ناپذیر شده اند و به صورت یک «کل» واحد در آمده اند.

    کلید واژگان: تعامل اجتماعی, تعلق مکانی, فرهنگ, طراحی
    Yousef Houshmandpour, Mozayyan Dehbashi Sharif *, Mohammadreza Nasir Salami, Mohammad Edalatkhah

    Markets often provide opportunities for economic development and local employment, as well as the possibility of social interaction and fusion of different cultures. But why are some markets economically and socially successful and growing and others are not? The overall purpose of this study is to choose the most important role as the main issue of research among the components affecting social interactions in traditional markets versus today's shopping centers. The present research is a survey method in terms of cross-sectional time and according to the sample size is a wide-ranging and applied studies. The statistical population of this research is the citizens of Tabriz, Zanjan and Urmia, of which according to Morgan Georgian table 300 The subjects were selected and the questionnaire was completed. Sampling method was available and Cronbach's alpha was used for the reliability of the questionnaire. Design factor, cultural values, location and shopping route had a significant effect on the level of social interaction of people in indoor markets in the three cities. In this study, the role and capability of designing physical environment, functional quality of space and human components in promoting social interactions are confirmed. Common place and identity, people of the market, sense of familiarity, solidarity, relationship between building form, institution and architectural spaces that make up the market, everything tangible and material is so intertwined with spirituality and living in harmony that the two become components of separation They have become impenetrable and have become a whole.

    Keywords: Social Interaction, spatial belonging, culture, Design
  • شهرام ماهان فر، محمدرضا پورزرگر*، مزین دهباشی شریف

    موضوع نما و مولفه های زیبایی شناسی به جهت رابطه تنگاتنگ طراحی معماری با ادراک مخاطبان، واجد ابعاد گسترده و پراهمیتی است و به عنوان محرکی برای شناخت سلیقه مردم از مولفه های بصری معماری شناخته می شود. هدف این پژوهش تبیین الگوهای زیبایی شناسی به کار رفته در طرح نماهای ساختمان های شاخص اداری شهر تهران بین سال های 1340 تا 1390 است. نوآوری پژوهش در پر کردن خلا موجود در زمینه شناسایی مولفه های زیبایی شناسی نماهای بناهای اداری و نیز تحولات پیش آمده در نماهای معماری اداری از 50 سال گذشته تاکنون می باشد. روش تحقیق این پژوهش ازل حاظ هدف ، از نوع کاربردی و توسعه ای و روش انجام پژوهش، توصیفی تحلیلی است و بر اساس ماهیت داده ها از نوع کمی- کیفی است. نمونه های این پژوهش بر اساس 9 ساختمان اداری پیش ازانقلاب و 10 ساختمان اداری پس ازانقلاب انتخاب شده اند. نماها بر اساس سه بعد فرهنگی، اقتصادی و فناوری مورد تحلیل محتوای کیفی قرار گرفتند. همچنین معیارها بر اساس ابعاد کمی، کیفی شناسایی شدند و بر اساس مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان دهنده آن است ک متغیر بعد فرهنگی با (329/0=Beta) با ضریب معنی داری (036/0=sig) قوی ترین پیش بینی کننده مقوله زیبایی شناختی ابنیه ها می باشد و متغیر بعد اقتصادی (271/0=Beta) با ضریب معنی داری (000/0=sig) و در رتبه دوم، قدرت پیش بینی را در مدل دارا است و در رتبه سوم، متغیر بعد فناوری (149/0=Beta) با ضریب معنی داری (000/0=sig) می باشد.

    کلید واژگان: زیبایی شناسی نما, بناهای شاخص اداری شهر تهران بعد اقتصادی, بعد فناوری, بعدفرهنگی
    Shahram Mahanfar, Mohammad Reza Pourzargar, Mozayan Dehbashi Sharif

    The subject of facade and aesthetic components due to the close relationship between architectural design and audience perception, has wide and important dimensions and is known as a stimulus for understanding people's tastes of the visual components of architecture. The purpose of this study is to explain the aesthetic patterns used in the design of facades of office buildings in Tehran between 1340 and 1390.The research innovation is in filling the existing gap in identifying the aesthetic components of office building facades and also the developments in office architectural facades from the last 50 years until now. The research method of this research is applied and developmental from the beginning and the research method is descriptive-analytical and based on the nature of the data is quantitativequalitative. The samples of this research have been selected based on 9 pre-revolutionary office buildings and 10 post-revolutionary office buildings. Views were analyzed on the basis of cultural, economic and technological dimensions of qualitative content. The criteria were also identified based on quantitative and qualitative dimensions and were assessed based on semi-structured interviews. The results show that the cultural dimension variable with (Beta = 0.329) with significance coefficient (sig = 0.036) is the strongest predictor of the aesthetic category of buildings. And the economic dimension variable (Beta = 0.271) with a significant coefficient (sig = 0.000) and in the second place, has the power of prediction in the model and in the third place, the technology dimension variable (Beta = 0.149) with the significance coefficient is (sig = 0.000).

    Keywords: Facade aesthetics, Tehran administrative buildings, economic dimension, technology dimension, cultural dimension
  • مینو لفافچی، مزین دهباشی شریف*، ایرج اعتصام

    معماری مقوله ایی است که اگر آن را یکی از مولفه های فرهنگ به شمار نیاوریم، باید دست کم تعامل دوسویه آن را با فرهنگ مهم بر شماریم. تعامل معماری با فرهنگ به معنای تاثیر گذاری دو سویه این دو مقوله در یکدیگر است. از طرفی امروزه نوآوریهای فناورانه عامل مهمی در توسعه و طراحی معماری اند، اما تاثیر آن بر معماری کلانشهرها در جهان یکسان نبوده و راهکارهای ارایه شده در مواردی پایدار و در مواردی انفعالی بوده است. در بسیاری موارد نوآوریهای فناورانه در معماری نتیجه انتقال فناوری بدون در نظر گرفتن ماهیت تکنولوژی است. هدف نوشتار حاضر نیل به تصویری از رابطه فرهنگ و فناوری در معماری معاصر در بستر جهانی شدن است. این مقاله با به کار گیری اسناد و مدارک و شیوه توصیفی- تحلیلی، به بررسی نظریه های فرهنگ و فناوری در مقوله معماری در بستر جهانی شدن و همچنین شناسایی و اولویت بندی ساختمان های های اداری شاخص در شهر تهران پرداخته است. به منظور رتبه بندی و اولویت بندی گزینه ها و معیارها از تاپسیس و آنتروپی شانون استفاده شد. نتایج نشان داد که از بین ساختمان های مورد مطالعه ساختمان وزارت کشاورزی در رتبه اول و ساختمان آلومینیوم در رتبه دوم قرار گرفته است.

    کلید واژگان: معماری معاصر, فرهنگ, فناوری, جهانی شدن
    Mino Lafafchi, Mozian Dahashi Sharif*, Iraj Etesam

    Technological innovations are known to be effective parameter in developing and designing architectural spaces in metropolis; however the impact of technology on the architecture of different communities in the world is not the same. The purpose of the paper is to depict a clearer view of the relation between culture and technology in contemporary architecture in globalization era. This paper examines the theories in the context of globalization by applying descriptive-analytical method by investigating documents. The results indicate that the relation between culture and architecture in this context based on the viewpoint of the Castells and Giddens and Robertson, that based on the limited boundaries, limitations and network communities, is not weakened, but a new form has taken stand against the unification strategy and represents a kind of unity while pluralism.The usage of technology includes removing boundaries, flexibility and diminution of distances. This can be investigated not only in the physical dimensions but also in various cultural aspects. The consequences affect architecture and culture that can be maintained by retaining the transcendental concepts of the past rather than superficial imitation of culture and technology in order to redefine new layers with the introduction of technology in globalization era.

    Keywords: Contemporary architecture, culture, technology, globalization
  • حسین رضایی، غزال کرامتی*، مزین دهباشی شریف، محمدرضا نصیرسلامی

    خلاقیت یکی از ویژگی های بارز انسان بوده که جایگاه ویژه ای در جوامع بشری دارد و موضوع محوری بسیاری از تحقیقات علمی در حوزه های مختلف دانش از جمله روانشناسی محیطی قرار گرفته است. در این راستا، تحقیق حاضر به دنبال پاسخ به این سوال بوده که اهمیت تاثیرات روانی عوامل کالبدی مکان معماری یا به عبارتی بعد کالبدی حس مکان بر خلاقیت کاربران آن چقدر است و نقش طراحی معماری در جهت دهی و تقویت آن ها چیست؟ با توجه به این پرسش و نحوه پردازش به آن در تحقیقات مشابه پیشین، هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوواره ای ویژگی ها و مکانیسم اثر مکان های تقویت کننده خلاقیت به واسطه شناسایی و دسته بندی عوامل کالبدی محیط های انسان ساخت است که بر تحریک خلاقیت تاثیر گذارند. لذا وجه تمایز این پژوهش در نگرش سیستماتیک حل مسئله و متعاقبا نوع نتایج آن می باشد. از حیث روش شناسی، پژوهش حاضر از روش آمیخته (پیمایش کیفی و کمی) در قالب نظریه یابی زمینه ای بهره برده که در آن یافته های حاصل از مطالعات گسترده اسنادی و میدانی (انجام مصاحبه و توزیع پرسشنامه) با اعمال روش های آماری (آزمون t یک نمونه ای و تحلیل همبستگی پیرسون) در یک مطالعه موردی هدفمند، تکمیل و اعتبارسنجی می شود. مطالعه مذکور شامل سه موسسه آموزش عالی فعال در حوزه معماری در شهر کرمانشاه است که در آن ها نمونه انتخابی از میان اساتید و دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی به ترتیب به صورت نمونه گیری در دسترس و تصادفی گزینش شده تا به شناسایی و بیان رفتارهای محرک خلاقیت خود و البته عوامل کالبدی تحریک و تامین کننده آن فعالیت ها بپردازند. در نتیجه برخی از ویژگی های فضایی، فضاهای عملکردی و قابلیت های محیطی متناظر با آن ها به عنوان اجزاء فیزیکی اصلی موثر بر بروز خلاقیت معرفی شد و در نهایت به واسطه تحلیل عاملی اکتشافی به عنوان یک سری عوامل (صفات محیطی) مورد رتبه بندی قرار گرفت تا زمینه ساز شکل گیری استراتژی های اصلی در طراحی محیطی به صورت کلی و به ویژه در اختصاص به فضاهای آموزشی رشته معماری باشد.

    کلید واژگان: قابلیت های محیطی, ادراک محیطی, رفتار محیطی, خلاقیت, فضاهای آموزشی رشته معماری
    Hossein Rezaei, Ghazal Keramati *, Mozayan Dehbashi Sharif Sharif, Mohammadreza Nasir Salami

    Creativity is a certain property of the man that has been especially valuable in human societies and knowledge such as environmental psychology. Accordingly, the present research tries to answer the question “How many important the effects of physical factors of architectural place are on the users’ creativity and what is the role of architectural design in organizing them to enhance it?” Therefore, the purpose of the present paper is to explain the main characteristics of creative places in a pattern form by identifying and categorizing the physical factors of the built environment. In terms of methodology, the configuration of the present research is based on Grounded Theory and a mixed method in which the findings resulted from a comprehensive documentary and field study has been completed and validated by applying statistical techniques on the data collected in a purposeful case study. The sample of this case study is three universities in Kermanshah, Iran, consists of educational environments of architecture in which teachers and post-graduate students identified and expressed their creativity-stimulant behaviors as well as the physical items of the environment that afford those activities. Finally, we concluded some of the spatial features, functional spaces, and their associated environmental affordances as the main items affecting the users’ creativity enhancement that ultimately have been classified and rated by an exploratory factor analysis as creativity-effective environmental attributes to be considered in designing the future environments in general and educational environments especially, as the main strategy. It could be pointed to the dynamism, generativity, justifiability, enrichment, and durability, on the one hand, and naturalism, interactivity, formal and functional balance and appropriateness, diversity of usage, multi-semantic in form and function, individualism, and composure, on the other hand, in the form of two distinct and correlative categories, among the most important of these attributes.

    Keywords: Environmental Affordances, Environmental Perception, environmental behavior, creativity, Educational Spaces of Architecture
  • الهام محمدزاده چیانه، حسین سلطان زاده*، مزین دهباشی شریف، غزال کرامتی
    پیشینه و اهداف

    آموزش طراحی معماری امری چالش برانگیز است که وابسته به متغیرهای متعددی می باشد. از آنجا که شکل گیری شخصیت یک طراح و فراگیری مهارت های طراحی وابسته به این مقوله است، از حساسیت زیادی برخوردار می باشد. نقش دانش ریاضی و کاربرد ابعاد مختلف آن در طراحی معماری در طول تاریخ غیر قابل انکار است. در دهه های اخیر شاهد افزایش تعامل بین ریاضی و معماری در جهان بوده ایم؛ درحالی که ریاضی در آموزش معماری در ایران همچنان در قالب دروس مقدماتی به شیوه سخنرانی تدریس می شود. یکی از دغدغه های مهم در یادگیری طراحی معماری بهره گیری از دروس مقدماتی است.

    روش ها

    با توجه به ضرورت بازبینی جایگاه دانش ریاضی در آموزش طراحی معماری و در راستای توسعه راهکارهای به کارگیری تفکر ریاضی در فرایند منطقی طراحی، تحقیق حاضر با بهره گیری از الگوی پیشنهادی لاوسون و با استفاده از روش تحقیق شبه آزمایشی اقدام به آزمون مدل آموزشی در محیطی متشکل از دو گروه آزمون و گواه در دروس مقدمات طراحی 1و2 نموده است. آزمودنی های تحقیق پنجاه و دو نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد واحد ارومیه هستند. دانشجویان با بهره گیری از جنبه های جبری، حساب، هندسی و نمادین در ریاضی به ارایه راهکارهای منطقی برای مساله های طراحی پرداختند و توانایی طراحی آزمودنی ها توسط روش سنجش عملکردی بر اساس ملاک های داوری سنجیده شد. پژوهشگران معیارهای سنجش را در دو زمینه ریاضی و طراحی معماری در نظر گرفتند. در زمینه طراحی معماری معیارها کیفیت ایده طراحی ، سازماندهی فضایی، عملکردی، ترکیب بندی صوری ، کیفیت ارایه ، خلاقیت و نمره کلی تعیین شدند.

    یافته ها

    نمرات نهایی چهار پروژه تحقیق اجرا شده در دو کارگاه به ترتیب 57/62، 29/66، 37/71 و 31/75 و در ریاضیات99/64، 27/69، 72/71 و 90/74 می باشد. همبستگی بین طراحی و نمرات ریاضی به طور مستقل در پروژه 1 کارگاه 1 (59/0=ƿ)و پروژه 2 کارگاه 2(604/0 =ƿ) دیده شد که ترکیب قوی جنبه های طراحی و ریاضی را در این پروژه ها نشان می دهد. در پروژه 2 کارگاه 1 همبستگی بین نمرات پایین تر بود(166/0 =ƿ). توضیح ممکن می تواند مبتنی بر عدم استفاده از متریال های واقعی و تجربه تبدیل تجزیه و تحلیل های نظری به عملی در تمرین باشد.  هم بستگی نزدیک بین نمرات ارزشیابی طراحی و کاربرد ریاضی (384/0 ƿ=) نشانگر تاثیر مثبت تفکر ریاضی در شکل گیری ایده های منطقی حل مساله و کیفیت کلی طراحی می باشد.

    نتیجه گیری

    یافته های تحقیق به طور مستقیم به فرضیات پژوهشی متناظر با ملاک های داوری اشاره دارند. یافته ها نشان می دهند که عملکرد دانشجویان گروه آزمون در تمامی ملاک ها  به غیر از ملاک ارایه از دانشجویان گروه گواه بهتر است. عملکرد بهتر آزمودنی های گروه آزمون به معنای آن است که توانایی تولید ایده راه حل در ایشان نسبت به گروه گواه در نتیجه دستکاری در متغیر مستقل ، یعنی روش آموزشی ، رشد بیشتری داشته است. این رشد را نمی توان به سایر متغیرهای مستقل نا مربوط منتسب کرد. زیرا این متغیرها یا کنترل شده اند و یا اثر آنها از طریق پیش آزمون مطالعه شده است.  بر اساس یافته ها در سنجش کیفیت کلی طراحی، دانشجویان شکل های هندسی پیچیده را از طریق درک مبنای ریاضی آنها به عنوان راهکارهای منطقی، خلاق و کارآمد در طراحی معماری به کار بستند. کسب و بسط طرحواره های طراحی بر اساس مسایل طراحی در استودیوهای طراحی پایه موجب ارتقاء توانایی دانشجویان در جنبه های منطقی طراحی می شود.

    کلید واژگان: آموزش طراحی معماری, فرآیند طراحی, مدل آموزشی لاوسون, مفاهیم کاربردی ریاضی, توانایی طراحی
    E. Mohammadzadeh Chianeh, H. Soltanzadeh *, M. Dehbashi Sharif, G. Keramati
    Background and Objectives

    Architectural education as a challengeable subject is dependent on multiple variables. Since formation of an architect character and learning design abilities are related to this subject, it is so sensitive.  Historically, the role of mathematics and application of its different aspects in architectural design is indisputable. While recent decades have witnessed a high level of interaction between mathematics and architecture in the world, mathematics in architectural education in Iran is still being taught as a basic course through the lecture method. A great concern in learning architectural design is how to apply the basic courses in design process.

    Methods

    According to the necessity of revising the role of mathematics in education of architectural design, and developing new approaches to apply mathematical thought in logical process of design, the present study aims to test an educational model in an environment consisting of test and control groups in the Basic Design 1 & 2 courses, using the proposed model of Lawson as well as quasi-experimental research method. The research subjects are selected among BA students of Islamic Azad University of Urmia (n=52). They provided logical solutions for design problems, using algebraic, arithmetic, geometric and symbolic aspects of mathematics. The subjects’ design abilities were evaluated by the performance measurement method based on verdict criteria. The researchers determined two groups of mathematical and architectural design measurement criteria. For design, the criteria included design conceptual quality, spatial and functional arrangement, form combination, presentation quality, creativity and final grade. 

    Findings

    The final grades of four research projects executed in two studios were respectively for design 62.57,66.29, 71.30, 75.31 and for mathematics 64.99, 69.27, 71.72 and 74.9. The correlation between design and mathematics evaluation scores for project 1 of the studio 1 (ƿ=0.594) and project 2 of the studio 2 (ƿ=0.604) is independently obvious which indicates the strong combination between mathematics and design aspects in these projects. For the project 2 of the studio 1, the correlation was low (ƿ= 0.166). The possible explanation could be based on the lack of real materials application and the experiment of altering theory analysis to practical analysis. The correlation between design evaluation scores and mathematics application (ƿ=0.384) reveals a positive role for mathematical thought in developing logical solutions and general quality of design.

    Conclusion

    Findings of this study directly refers to the correspondence between research assumptions and the verdict criteria. The findings indicate that students’ performance in test group is better than the students in control group in all criteria except the presentation. The best performance by subjects of the test group means that their ability in creating solution concept has much improved compared with the control group as a result of manipulating the independent variable which is the education method in this study. This improvement couldn’t be related to other unrelated independent variables, because these variables have been either controlled or their effect has been studied through the pre-test. Stated on the findings in analyzing the general quality of design, students provided complicated geometric patterns in their design as logical, creative and efficient solutions through realizing their mathematical principles. Acquiring and developing the design schema based on design problems in the Basic design studios results the improvement of the students’ ability in logical aspects of design.  

    Keywords: Architecture design education, Design process, Lawson educational model, Mathematical applied concepts, Design ability
  • مزین دهباشی شریف*، پدرام علی بیکی

    ضعف دولت امویان و ناتوانی این حکومت در پذیرش تحولات صورت گرفته در جامعه، زمینه ساز شکل گیری دولتی جدید به نام عباسیان در کشور عراق بود، رشد و توسعه حکومت عباسیان، شورش های داخلی و حملات ترکان شاهد انتقال پایتخت از بغداد به سامرا و ساخت کاخ های متعددی در این دوره هستیم. این پژوهش به بررسی معماری کاخ های دوران عباسیان در شهرهای بغداد و سامرا میپردازد، تا به شناخت کاملی نسبت به معماری و تزیینات این کاخ ها دست پیدا کنیم. حاکمان دولت عباسی به دلیل نزدیکی کشور عراق به ایران تا حد زیادی تحت تاثیر معماری و تزیینات معماری دوران ساسانی و دولت اموی بودند، ضرورت این پژوهش در آشنایی کامل با این نوع از معماری در حکومت عباسیان و تاثیرپذیری های صورت گرفته از حکومت های پیشین است. روشی پژوهش حال حاضر به صورت توصیفی-تحلیلی و به صورت جمع آوری مقالات و منابع به صورت کتابخانه ای به انجام رسیده است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که معماری کاخ های دوران عباسیان تا حد زیادی از معماری و تزیینات به خصوص در زمینه گچبری کاخ های دوره ساسانی تاثیر گرفته است که خود باعث شکل گیری سبک های متفاوتی در گچبری و همچنین شاهد نگرش متفاوت حاکمان این دوره و تاثیرات این نگاه به طراحی خاص بنای کاخ های این دوره هستیم.

    کلید واژگان: معماری ساسانی, کاخهای عباسیان, تزئینات, گچبری
  • حسین رضایی، غزال کرامتی *، مزین دهباشی شریف
    زمینه
    معماری یکی از حوزه های تاتیرگذار انسانی است که ماهیت آن در هر صورت به طراحی و فرآیند طراحی باز می گردد و بنابراین نقش خلاقیت در ایعاد مختلف آن انکارناپذیر می باشد. طراحی نیز در مفهوم عام آن یک تلاش انگیزشی برای رفع نیازهای انسانی بوده که در مقیاس معماری و به صورت کلان با دو رکن اساسی فرم و عملکرد سر و کار داشته و چگونگی و چرایی رابطه این ارکان بنا به ماهیت معماری از دیرباز مطرح بوده است. لذا توجه به نقش بارز خلاقیت معمارانه در بازشناسی و بازتعریف این رابطه اساسی، حائز اهمیت می باشد.
    هدف
    هدف اصلی این تحقیق، واکاوی چیستی رابطه فرم و عملکرد از یک سو و تبیین مولفه های موثر بر آن از سوی دیگر با بهره گیری از نگرشی مبتنی بر شناخت ابعاد و مراتب وجودی انسان به عنوان کاربر آثار معماری و تعیین نقش خلاقیت در این رابطه است.
    روش
    تحقیق کیفی حاضر با استفاده از یک روش توصیفی و متعاقبا تحلیل محتوای کیفی تحت رویکردی تطبیقی - تفسیری به شناسایی متغیرهای اساسی موجود در نظریات مطرح درباره نسبت فرم و عملکرد معماری پرداخته و با استدلال منطقی و تفکر انتقادی، سعی بر تدقیق و بازتعریف روابط بین آنها داشته است. از آنجایی که نتایج این تحقیق با اتکا به فرآیندهای تحلیلی رهیافته به نظریات محققین و نظریه پردازان پیشین استوار می گردد، لذا می توان آن را یک فراتحلیل کیفی دانست که عطف به وجوه مورد تمرکز پژوهش، دارای ابعاد انسانشناختی است.
    نتیجه گیری
    با توجه به قرابت محتوایی در مفاهیم طراحی و خلاقیت بویژه در حوزه های هنری از جمله معماری، به نظر می رسد که بتوان در تبیین جامع رابطه فرم و عملکرد از مفهوم خلاقیت بهره گرفته و نهایتا بر این مبنا، مدل مفهومی و متعاقبا نظریه ای ارائه نمود که نسبت به موارد پیشین دارای جامعیت بوده و کاستی های موجود در آنها را مرتفع سازد. با این مضمون که فرم بر مبنای خواهش های متعدد انسان خلق می شود و به واسطه تامین عملکردها و فراعملکردها متناسب با ابعاد مختلف خلاقیت به کار رفته در حصول آن، ارضاء نیازهای اولیه و ثانویه بشر را در مراتب مختلف ممکن می نماید.
    کلید واژگان: روانشناسی محیطی, فرآیند طراحی معماری, خلاقیت معمارانه, رابطه فرم و عملکرد, انسان شناسی
    Hossein Rezaei, Ghazal Keramati *, Mozayan Dehbashi Sharif
    Context: Architecture is an impressive event in human life with the nature that returns to the design process in any way, and therefore, the significant role of creativity is inevitable in its various aspects. Generally, the design is a motivated effort to satisfy human needs, which focuses on two main principles, form and function, on huge scale view in architecture. Thus, the relation between them is the matter always considered due to the architectural essence. Accordingly, it is important to pay attention to the prominent role of architectural creativity in recognizing and redefining this fundamental connectivity.
    Objective
    the main aim of the present research is investigating the quiddity of the form-function relation and identifying its affecting factors based on a recognizing approach to the existence levels of human as the main user of architecture, focusing on the niche of creativity.
    Method
    This research was conducted with a descriptive method and subsequently a qualitative content analysis equipped with a comparative-interpretative approach to identify key variables involved in related theories. Furthermore, we tried to make adequate and redefine this relationship between these concepts with logical reasoning and critical thinking. Since the analytical scrutiny of our research is developed based on the previous theoreticians’ analytical processes, it could be considered as a qualitative meta-analysis study focuses on the related anthropological dimensions.
    Conclusion
    According to the content unity of concepts design and creativity, particularly in art and architecture, it seems to be logical that apply the concept of creativity to explain the form-function relation comprehensively. Finally, a conceptual model and associated manifest were presented that covers all of the studied theories. Explaining that the form is created on the basis of various human demands and makes possible to satisfy the basic and higher needs of mankind, by affording the functions and meta-functions in corresponding to the different dimensions of creativity used.
    Keywords: Environmental psychology, Architectural design process, Architectural creativity, Form-function relation, anthropology
  • حسین رضایی، غزال کرامتی*، مزین دهباشی شریف، محمدرضا نصیر سلامی

    بیان مسئله: امروزه چگونگی و کیفیت حصول معنای محیطی و متعاقبا تحقق مرتبه ای از مراتب حس مکان، بنا به اهمیت آن در معماری به ویژه با ظهور دانش روان شناسی محیطی مورد توجه خاص قرار گرفته است. با توجه به این مسئله و اعتقاد به روش مندی غالب در علوم رفتاری، به نظر می رسد که تلاش برای تبیین فرآیند طراحی محیطی از مجرای روش های رایج در سایر علوم و ارایه الگوهای فراگیر تشریح کننده آن، یکی از نیت های اصلی همنشین نمودن این حوزه های دانش باشد. اهمیت این تطابق از منظر اثربخشی بیشتر محصولات معماری در دنیای معاصر، حائز توجه بوده و موضوع اساسی این پژوهش را در بر می گیرد. بنابراین سوال اصلی این تحقیق عبارت از این است که عوامل اصلی موثر و مکانیسم اثر در فرآیند شکل گیری معنای محیطی و متعاقبا تحقق مراتب مختلف حس مکان چیست و چگونه می توان آن را در قالب یک الگوی مولد ساختاری تشریح نمود؟

    هدف

    هدف اصلی پژوهش، واکاوی چگونگی حصول معنای محیطی و متعاقبا تحقق حس مکان با نگرشی سیستمی مبتنی بر شناخت ابعاد و مراتب وجودی انسان و به صورت یک الگوی روان شناختی است.

    روش

    با توجه به ماهیت اکتشافی تحقیق، راهبردی کیفی از نوع پیمایشی با عنوان نظریه یابی زمینه ای ساخت گرا انتخاب شد که به منظور شناسایی متغیرهای اساسی مسئله و استنباط روابط بین آن ها علاوه بر روش توصیفی - تحلیلی از مصاحبه های نیمه ساختار یافته با تعدادی از متخصصین حوزه های معماری و طراحی محیطی بهره گرفته و به ارایه و تبیین نظریه تحقیق منجر شده است.

    نتیجه گیری

    در این تحقیق نقش متغیر ادراک محیطی از ابعاد مختلف مورد تمرکز قرار گرفت و نهایتا به دلیل محوریت آن در تعریف انتظارات انسان از محیط و تعیین رفتار واکنشی وی، به عنوان کانون فرآیند در الگوی پیشنهادی معرفی شد. بر این اساس، الگوی ساختاری مولدی مشتمل بر سه رکن اصلی اجزا، نظام ساختاری (سینتکس) و معنا ارایه شد که به ترتیب با عوامل و عناصر کالبدی، رفتار محیطی و احساس محیطی معادل سازی شده است. می توان اذعان داشت که الگوی پیشنهادی دارای قابلیت کاربرد برای ارزیابی هدف مند معناداری در محیط های موجود و همچنین بهره گیری در طراحی محیط های معنادار جدید است.

    کلید واژگان: الگوهای مولد ساختاری, ادراک, قابلیت های محیطی, معنا, حس مکان
    Hossein Rezaei, ghazal keramati, Mozayan Dehbashi sharif, Mohammadreza Nasir Salami


    Statement of the problem: Today, the quality of achieving environmental meaning and subsequently the actualization of the sense of place in different levels has been specially considered due to its importance in architecture, especially with the emergence of the knowledge of environmental psychology. According to this and the belief in the dominant methodology propagated in behavioural sciences, it seems that attempting to explain the environmental design process in the form of common methods in other sciences and presenting it in descriptive patterns is one of the main goals of joining these areas of knowledge. The significance of this adaptation is considerable and covers the core of this research in point of the effectiveness of architectural products in the contemporary world. The current study attempts to answer the following questions: "what are the main effective physical factors in forming the environmental meaning and actualization of a sense of place? Moreover, what is their mechanism of action in the process? Also, how can it be described as a generative structural pattern?"
    Research

    Objective

    According to the above-mentioned subject, the main goal of this research is to investigate the state of achieving the environmental meaning and subsequently actualizing the sense of place. It is focused on its structural process by a systematic approach in a form of psychological pattern based on the levels of human existence.

    Methodology

    Regarding the exploratory nature of the study, a qualitative survey method entitled "Constructivist Grounded Theory" was chosen to identify the variables of the problem and deduce the relations between them. It should be noted that the semi-structured interviews with some specialists in the field of architecture and environmental design were utilized in this method, in addition to the descriptive-analytical strategy.

    Conclusion

    In this research, the importance of the variable "environmental perception" was focused, in different aspects, as the center of the considered process in the proposed pattern. Therefore, its key role in defining human expectations of the built environment and his behavioral reaction was emphasized as a result. Accordingly, a generative structural pattern consisting of three elements of "components, syntax, and meaning" is presented, which are equated with physical factors, environmental behavior, and environmental sense respectively. Finally, it could be claimed that the suggested pattern is capable of evaluating the existing environment purposefully and efficient in designing new environments

    Keywords: Structural Generative Patterns, Perception, Environmental Affordances, Meaning, Sense of Place
  • ساسان مرادی، مهرداد متین *، ریما فیاض، مزین دهباشی شریف
    از دیدگاه محیطی، حیاط مرکزی به منزله دستگاهی کارآمد و پاسخده، وظیفه خود را در حفاظت ساکنین از شرایط نامساعد جوی و محیطی و بهره مندی از انرژی های غیر فعال در مناطق (گرم و خشک) و (گرم و مرطوب) به خوبی انجام داده است. کشف زوایای پنهان عملکرد محیطی و اقلیمی حیاط مرکزی در مساکن سنتی مناطق سرد کشور موضوع مجهولی است که این پژوهش در پی پاسخ آن است. بدین منظور خانه های سنتی حیاط دار تبریز به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب شده است. این پژوهش قصد آن دارد که با بررسی ساختار کالبدی، الگوها و گونه های متنوع حیاط مرکزی در مساکن سنتی تبریز بر اساس مولفه های موثر بر رفتار حرارتی حیاط ها به گونه شناسی این خانه ها بپردازد. به منظور اجرای پژوهش 120 نمونه از خانه های سنتی تبریز در محدوده تاریخی این شهر، شناسایی و تعداد 64 خانه که واجد اطلاعات و مدارک کامل بودند جهت گونه بندی، برگزیده شدند. نتایج حاصل از گونه بندی غالب بودن عامل قبله را نسبت به عوامل دیگر در تعیین زوایای حاکم بر جهت گیری خانه ها قوت می بخشد. خانه های حیاط دار یک جبهه ساخت (با توده ساختمانی در وجه شمالی حیاط) دارای بیشترین و خانه های چهار جبهه ساخت دارای کمترین میزان فراوانی در میان نمونه های مورد مطالعه هستند. گونه بندی توده گذاری طبقات؛ بر کثرت گونه های دو طبقه (زیرزمین/ اول) تاکید دارد. بیشینه فراوانی عرض به طول حیاط ها به نسبت های 8/0 و 9/0 اختصاص دارد و این به مفهوم آن است که حیاط ها عمدتا به شکل مربع نزدیک تر هستند. حیاط های با مساحت (100 الی 300 متر) دارای بیشترین میزان فراوانی در بین نمونه های مورد مطالعه هستند. کاهش مساحت و افزایش محصوریت حیاط ها بدلیل ایجاد سایه های عمیق در سطوح مجاور حیاط، گرمایش غیرفعال فضاهای مجاور حیاط ها را در فصول سرد با دشواری مواجه می سازند. بیشینه فراوانی نسبت طول به ارتفاع، به گروهی از حیاط ها تعلق دارد که طول آن ها 5/2 برابر ارتفاع آن هاست و حیاط های با عرض 2 برابر ارتفاع بدنه ها، واجد بیشترین تعداد فراوانی هستند. افزایش ارتفاع جداره ها بویژه در وجه جنوبی منجر به ایجاد سایه های وسیع در سطوح مجاور حیاط و به تبع آن منجر به کاهش کیفیت آسایش حرارتی در فصول سرد این مناطق خواهد شد.
    کلید واژگان: گونه شناسی, حیاط مرکزی, خانه های سنتی, تبریز, تناسبات کالبدی, عملکرد اقلیمی
    mehrdad matin *
    From the peripheral vision, the central court has performed well as an efficient and efficient means to protect residents from adverse weather and environmental conditions and to benefit from non - active energies in the regions (hot and dry) and (warm and humid). The discovery of the hidden angles of the environmental and climatic function of the central courtyard in the traditional urban settlements of the country is an unknown issue that this study seeks to answer. For this purpose, traditional house houses of Tabriz have been selected as a study sample. This study aims to study the physical structure, patterns and variations of the central courtyard in traditional housing units of Tabriz based on effective elements on thermal treatment of حیاط ها to their typology. In order to perform the research of 120 examples of traditional houses of Tabriz in the historical range of the city, the identification and number of 64 houses that had full information and documents were selected for typology. The results of typology the factor towards other factors in determining the governing angles on the direction of the houses. It is in the sense that courtyards are closer to a square shape. Courtyards of area (100 - 300 m) have the highest frequency among the studied samples. The depletion of the area and the increase of the compound confinement face difficulty in the cold season due to deep shadows on adjacent surfaces of the courtyard, non - active heating of the adjacent spaces adjacent to the compound. The maximum frequency ratio is to a group of yards, the length of which is 2. 5 times the height of them and the courts with a width of 2 equal to the height of the bodies are the highest. The rise of the sidewalls, especially in the south, will lead to vast shadows in the adjacent surfaces of the courtyard and thus reduce the quality of thermal comfort in the cold seasons of these regions.
    Keywords: typology, central court, traditional houses, Tabriz, physical proportions, climatic performance
  • حسنا ورمقانی *، حسین سلطان زاده، مزین دهباشی شریف
    جنسیت، مفهومی اجتماعی- فرهنگی است که در خلال زمان و مکان دستخوش تغییر است و در شک لدهی به آن، عوامل متعددی چون عقاید و باورها، آموزه های دینی و آداب و رسوم دخالت داشته اند. پژوهش حاضر با روشتاریخی- تفسیری و با تکیه بر متون تاریخی و سفرنام ه ها و تمرکز بر ساختار فرهنگ و مذهب در جامعه ایرانی، عرص ه های جنسیتی و علل اجتماعی فرهنگی شک لگیری آن در جامعه شهری دوره قاجار را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین عرص ه های جنسیتی در سه جامعه شهری، روستایی و عشایری آن دوره با یکدیگر مقایسه شده است و با این پی شفرض که میان «هویت جنسیتی» و «هویت فضایی» رابطه مثبت وجود دارد، در پی پاسخگویی به یک پرسش اصلی است: ویژگی های فضایی و نحوه استفاده از عرص ه های خصوصی و عمومی در دوره قاجار چگونه از هویت جنسیتی تاثیر پذیرفته است؟ در این راستا، ابتدا عرص ه های جنسیتی در عرص ه های خصوصی و عمومی دوره قاجار را یافته و سپس به تبیین و تحلیل نظرات سفرنامه نویسان م یپردازد. یافت ه های تحقیق حاکی از آن است که عوامل فرهنگی چون باورهای آیینی، نحوه پوشش، آموزش زنان و نفوذ عناصر فرهنگ غرب در اواخر دوره قاجار، عوامل اجتماعی شامل ساختار قدرت، طبقه اجتماعی و هنجارهای اجتماعی، همچنین عوامل اقتصادی شامل شیوه معیشت و منطقه جغرافیایی، رابطه جنسیت و فضا را متغیر می سازند. چگونگی تاثیرگذاری این عوامل مبحثی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
    کلید واژگان: جنسیت, عرصه عمومی, عرصه خصوصی, فضای شهری, جامعه شهری, دوره قاجار
    Hosna Varmaghani, Hossein Soltanzadeh, Mozayan Dehbashi Sharif
    Gender is a social and cultural concept that changes in different times and places. Various factors such as beliefs, religious teachings and customs are involved in shaping it. The present paper, applying historical approach and relying on an interpretation of historical texts and travelogues and focusing on the culture and religion in Iranian society, investigates changes in the gender realms of urban, rural and tribal communities in the Qajar period. Considering this pre-hypothesis that there is a positive relationship between "gender identity" and "spatial identity", this paper response to a main question: Which factors have influenced in shaping of gender realms and their transformation in various situations? In this respect, we first find gender realms in the public and private places in the Qajar period. Then, we explain and analyze the comments of travel writers. The findings of the study indicate that cultural factors such as ritual beliefs, dressing way, women’s education and cultural influence of the West in the late Qajar era, social factors, including the structure of power, class, and social norms, and also economic factors including livelihood and geographic region have changed the relationship between gender and space. This paper discusses that how these factors influence on gender and space. Study of the Safavid and Qajar history and comparison of travelogues written during this period; give us the conclusion that the position of women in this period was similar in many aspects. The formation of movements and organization of women just after the constitutional revolution have changed this situation. Thus, in the present study, 6 travelogues of the Qajar dynasty, 6 travelogues of the Safavids, 8 memoirs and biographies have been investigated. In this paper, determining the influence of gender identity on spatial identity and the confounding factors in the relationship between gender and space are considered. Identifying domains as the basis of social and relative relations in public and private spaces have particular importance to detect possible changes in the gendered spaces. This research is based on historical texts, travelogues and biographies to explain the changes in spatial organization and classification of public and private realms according to changes in gender definition. This paper investigated these maters during the Qajar era. The main research question is that how features of space and the use of private and public realms affected of gender identity, social and cultural position, and status of women and men during the Qajar era.
    Keywords: Gender, Space, culture, livelihood, Qajar era
  • حسنا ورمقانی، حسین سلطان زاده، مزین دهباشی شریف

    مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی در روستاهای دو استان گیلان و مازندران که در سه خرده اقلیم جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی قرار دارند، ابتدا به معرفی شمای کلی خانه‌های روستایی این نواحی می پردازد و سپس تاثیر جغرافیای انسانی، نوع فعالیت‌های معیشتی و فرهنگ و علل تظاهر الگوهای متفاوت مسکن در گیلان و مازندران را بررسی می نماید. روش تحقیق، تحلیلی- تطبیقی و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و مطالعات میدانی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که فرهنگ، آداب و رسوم، ساختار خانواده، شیوه معیشت، روابط اجتماعی و شیوه‌های زندگی عواملی است که بر الگوهای مسکن بومی در نواحی مختلف روستاهای این دو استان تاثیر گذارده و تعیین کننده شکل کلی و ریزفضاهای مساکن این مناطق است.

    کلید واژگان: مسکن بومی, مازندران, گیلان, شیوه زندگی, معیشت
  • بررسی تجددگرایی در معماری معاصر ایران
    مزین دهباشی شریف
سامانه نویسندگان
  • دکتر مزین دهباشی شریف
    دکتر مزین دهباشی شریف
    استادیار معماری ،گروه معماری ،دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال