به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
مقالات رزومه:

رضا دهقانی

  • R. Dehghani*, T. Valinassab, F. Kaymaram, M.R. Shokri, S.T. Jahromi

    The assemblage structure of bottom associated fishes across the northern coast of the Persian Gulf has received little attention. The present study was conducted in the waters more than 10 m. of northeast coasts of the Persian Gulf. The autumn data of a bottom trawl survey targeting demersal fishes were used to describe the assemblage structures and their response to environmental variables. A total of 165 and 145 demersal fish species were sampled in 2014 and 2016, respectively. The assemblages were dominated by bony fishes, prevailed by Gilded goatfish (Upeneus doriae), followed by batoid fishes, prevailed by the Arabian banded whipray (Maculabatis randalli), and sharks, prevailed by Whitecheek shark (Carcharhinus dussumieri). The results indicated a reduction in the species richness over the two-year periods in the studied area. The highest species richness was observed at depths of 20 to 30 meters, with a downward trend to shallower and deeper waters. The BEST routine showed that temperature, EC, salinity and pH best described the distribution pattern of bottom-associated fishes in both years. Additionally, CCA analysis demonstrated three bathymetrical assemblage structures for bottom-associated fishes in the studied area. Among different environmental variables, the depth seems to be a major one distinguishing the communities.

    Keywords: Demersal fish, Environmental variables, Community structure, Species richness, Persian Gulf
  • سیامک بهزادی*، علی سالارپوری، محمد درویشی، رضا دهقانی، حمیدرضا اسماعیلی، سجاد پورمظفر، محمد مومنی

    در این پژوهش زی توده سرپا ماهیان مرجانی در 5 ایستگاه جزیره لارک (مرجان مرده، ریفهای پیوسته و تکامل یافته، ریفهای گسسته و تکامل نیافته، مرجانهای زنده به مقدار کم و ریفهای تپه ای)، با استفاده از روش مشاهده مستقیم و ترانسکت کمربندی شکل در بازه زمانی تابستان 99 تا بهار 1400، به صورت فصلی برآورد گردید. بیشینه زی توده سرپا در ایستگاه عباس با (Kg/Km2) 79/908و کمترین با (Kg/Km2)85/235، در ایستگاه عربها تخمین زده شد. هم چنین بیشینه زی توده کل ماهیان مرجانی به Scarus ghobban،  با (Kg/Km2) 99/703، تعلق داشته است. بیشینه میانگین (انحراف معیار) زی توده در ایستگاه اسکله با (Kg/Km2)  (4/3±)36/16 (پاییز99)، و کمترین مقدار در ایستگاه قیل با میانگین (انحراف معیار) (Kg/Km2)(69/±1)4/1 (تابستان99)، در مقایسه بین فصول تخمین زده شد. آنالیزهای زمانی و مکانی حاصل از مطالعه زی توده ماهیانمرجانی جزیره هنگام نشان دهنده اختلاف بین بیشتر ایستگاه ها در فصول مختلف بوده که بیشترین مقدار زی توده و تعداد در فصول سرد سال (زمستان و پاییز 1399)، و کمترین آنها در فصل گرم سال (تابستان1399)، نتیجه گیری شده است. مطالعه زی توده ماهیان مرجانی جزیره هنگام در این پژوهش نشان داد، هر چند رخداد سفیدشدگی در خلیج فارس زیستگاه ماهیان مرجانی از بین برده است اما مرجانهای مرده پوشیده از ریزجلبکها، صخره ها، ریفهای تکامل یافته و اندک کلنی مرجانهای زنده (جنس شاخ گوزنی) در اعماق بالای 10 متر توانسته اند نقش زیستگاه را برای ماهیان مرجانی در پیرامون جزیره هنگام ایفا نمایند. هم چنین نوع پوشش بستر، یکپارچگی ریفهای تکامل یافته، در پناه بودن از امواج و بادها و دور بودن از منابع استرس بیش از وسعت زیستگاهی بر ذخایر ماهیان مرجانی جزیره هنگام تاثیرگذار بوده است.

    کلید واژگان: زی توده سرپا, مشاهده مستقیم, ماهیان مرجانی, بوت استرپینگ, جزیره هنگام, خلیج فارس
    Siamak Behzadi*, Ali Salarpouri, Mohammad Darvishi, Reza Dehghani, HamidReza Esmaeili, Sajjad Pourmozaffar, Mohammad Momni

    Standing biomass of coral fish was estimated by the Underwater Visual Census method(UVCm) and belt transect in five stations (St.) (dead corals, continuous and developed reefs, discrete and undeveloped reefs, Acropora spp. in small amounts and rocky reefs), in Larak Island from Sep.2020 to Apr.2021seasonally.The maximum and minimum of standing biomass was estimated  908.79 (Kg/Km2) and 235.85 (Kg/Km2) in the Abbas St. and Arabha St. respectively, also the maximum of coral fish standing biomass belonged to Scarus ghobban with 703.99 (Kg/Km2). The maximum of average (standard deviation) was estimated for the Jetty St.(Kg/Km2)16.36(± 4.3) (Feb.2021), and the lowest value at Ghail St. 1.4 (± 1.96) (Kg/Km2)(Sep.2020), also confidence interval of these estimations from bootstrapping simulations (n=2000) was calculated(95%). The results of one-way analysis of variance, Tukey's test, comparing the standing biomass of coral-fish (temporal and spatial analyses), was concluded differences in the most of seasons and stations (P<0.05), and the highest of standing biomass belongs to cold seasons of the year(Oct.2020, Feb.2021) and the lowest of them in the warm seasons(Sep.2020, Apr.2021) is estimated. The study of coral fishes showed although the bleaching event in the Persian Gulf has destroyed the habitat of coral fishes, but the dead corals are covered with microalgae, rocks, developed reefs and a few colonies of living corals (Acropora spp.) at depths above 10 meters have been able to play the role of their habitat. Furthermore, the type of substrate cover, the integrity of evolution reefs, being sheltered from waves and winds, and being away from sources of stress have influenced more than the size of the habitat on the coral-fish stocks of the Hengam Island.

    Keywords: Standing Biomass, UVCm, coral-fish, Bootstrapping, Hengam Island, Persian Gulf
  • سیامک بهزادی*، علی سالارپوری، رضا دهقانی، غلامعلی اکبرزاده، محسن گذری، حمیدرضا اسماعیلی

    در این پژوهش فراوانی ماهیان مرجانی جزیره هنگام به روش مشاهده مستقیم و ترانسکت کمربندی شکل، به صورت فصلی از تابستان 1399 لغایت بهار 1400 مطالعه شدند. در مجموع، 38 گونه  در پنج ایستگاه انتخابی شناسایی شدند که 31 گونه از ماهیان گیاه خوار بوده و خانواده های Pomacentridae و Labridae با 7 و 4 گونه دارای بیشترین فراوانی بودند. بیشترین فراوانی ماهیان گیاه خوار Thalassoma lunare، در ایستگاه دو (71±)80، عدد بر کیلومترمربع تخمین زده شد. به علاوه، دو گونه از طوطی ماهیان (Scarus persicus و Scarus ghobban)، دارای بیشترین حضور در تمامی ایستگاه ها بودند. بیشترین متوسط فراوانی فصلی ماهیان گیاه خوار در ایستگاه 2 در زمستان (12±)58  عدد بر کیلومترمربع و کمینه در ایستگاه 3 در تابستان (21 ±)5، عدد بر کیلومترمربع ثبت شد. به جز فصل تابستان که فراوانی ماهیان گیاه خوار بین ایستگاه ها اختلاف معنی داری نداشتند، سایر فصل ها با یکدیگر متفاوت بودند (05/0p<). تغییرات زمانی و مکانی فراوانی ماهیان گیاه خوار در ایستگاه ها بیانگر اهمیت عملکرد انتخابی ماهیان در تعیین آشیانه اکولوژیک مجزاست. لذا، نقش افزونگری عملکردی بیشتر از نقش مکمل عملکردی در بین این ماهیان در آینده زیستی جوامع مرجانی این جزیره می تواند موثر باشد. از این رو، توصیه می شود از ذخیره ماهیان مرجانی جزیره هنگام محافظت شود.

    کلید واژگان: ماهیان مرجانی, فراوانی, عملکرد, جزیره هنگام, خلیج فارس
    Siamak Behzadi*, Ali Salarpouri, Reza Dehgani, Gholam Ali Akbarzadeh, Mohsen Gozari, Hamidreza Esmaeili

    In this research, the frequency of coral fishes from Hengam Island were studied seasonally from summer of 2020 to the spring of 2021 by Underwater Visual Census (UVCm) and belt transect method. A total of 38 species were identified in five selected stations, of which 31 species were herbivorous fishes,  Pomacentridae and Labridae families had the highest frequency with 7 and 4 species. The abundance of herbivorous fish Thalassoma lunare was estimated at 80(±71) number per square kilometer in station two. In addition, two species of parrotfish (Scarus persicus and Scarus ghobban) were the most frequent in all stations. The highest seasonal frequency of herbivorous fishes was recorded at station 2 in winter 58(±12) numbers per square kilometer and the lowest at station 3 in summer 5(±21) numbers per square kilometer. The seasonal abundance of herbivorous fishes were significantly differ between stations, except in summer (p<0.05). The temporal and spatial changes in the abundance of herbivorous fish in the stations indicate the importance of selective performance of fishes for ecological niche. In this regard, the role of functional redundancy is more effective than the role of functional complement among these fishes in the biological future of the coral communities of Hengam Island. Therefore, it is recommended to protect the coral fish stock of the island.

    Keywords: Coral fishes, Abundance, Function, Hengam Island, Persian Gulf
  • سیامک بهزادی*، محمد درویشی، علی سالارپوری، محمد مومنی، سجاد پورمظفر، رضا دهقانی

    در این مطالعه با استفاده از روش برآورد آبزیان به وسیله مشاهده مستقیم و ترانسکت کمربندی شکل،زی توده سرپا ماهیان مرجانی جزیره ابوموسی در بازه زمانی پاییز 98 تا تابستان 99، به صورت فصلی(در سه ایستگاه و در چهار زیر ایستگاه) تخمین و حدود اطمینان به روش بوت استرپ به دست آمد. مساحت کل ایستگاه های اول، دوم و سوم به ترتیب 26/0، 18/1 و 24/0 کیلومترمربع تخمین زده شد، و مقادیر زی توده ماهیان مرجانی 6/2923، 2/4576 و  4/1645کیلوگرم، به ترتیب برای ایستگاه های فوق الذکر پس از 479 بار تکرار به روش آزمون شبیه سازی بوت استرپینگ تخمین زده شد. به علاوه، بیشینه و کمینه زی توده به ترتیب مربوط به گونه Zebrasoma xanthurum (49/1883 کیلوگرم) و Abudefduf sp.  (23/0کیلوگرم)، نتیجه گیری شد. نتایج حاصل از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه تست توکی در سطح اطمینان 95 درصد، نشان داد اختلاف معنی داری بین زی توده در سه ایستگاه وجود ندارد(05/0<p)، عدم اختلاف موجود در زی توده ماهیان در سه ایستگاه می تواند به نبود اختلاف در میزان ریفهای تکامل یافته، جوامع مرجانی و عدم تفاوت معنی دار در دسترس بودن زیستگاه مرتبط باشد. نتایج این پژوهش نشان داد زی توده بسیاری از ماهیان مناطق مرجانی در جزیره ابوموسی محدود می باشد، که می توان به کم بودن زیستگاه، کم بودن برد زیستگاهی و عمر کم خلیج فارس، و استرس های وارده به آنها به خصوص پس از رخدادهای سفیدشدگی مرتبط باشد که جای مطالعات بیشتر در آینده دارد.

    کلید واژگان: زی توده سرپا, ماهیان مرجانی, برآورد به روش مستقیم, ابوموسی, خلیج فارس
    Siamak Behzadi*, Siamak Darvishi, Ali Salarpoori, Mohammad Momni, Sajjad Pourmozaffar, Reza Dehghani

    Estimation of coral fishes biomass is needed as a basic benchmark for assessing the ecological status and fishing potential of coral reefs. Different methods are used to sampling the biomass of these communities, that direct observation is one of the preferred methods with respect to the non-destructive advantage. The purpose of investigation was to estimation standing biomass of coral fishes by Underwater Visual Census method (UVCm) in Abu-Musa Island seasonally from October 2019 to September 2020. also confidence interval was calculated of these estimations from the bootstrapping test (95%). Standing biomass of Coral fish and their confidence interval (95%) by bootstrapping simulation (n=479) were determinated 2923.6 kg., 4576.2 kg, and 1645.4 kg for the stations one, two and three respectively. The difference in the biomass standing of coral fish in three station could be related to the lack of differences in the amount of developed reefs, coral communities and significant differences in habitat availability.  Also, the standing biomass of coral fishes in the Abu-Musa Island are limited, that can be attributed to their low habitat, shortage of carrying capacity and the short life of the Persian Gulf basin, and stress that occurs in the ecosystem, especially bleaching events, that need more study in the future.

    Keywords: standing biomass, Coral fishes, UVCm, AbuMosa Island, Persian Gulf
  • A. Salarpouri*, T. Valinassab, S. Behzadi, F. Kaymaram, M. Darvishi, R. Dehghani

    Reproduction biology and feeding habits of black mouth croaker, Atrobucca nibe, was investigated monthly from September 2013 to August 2014 in the Oman Sea. The specimens were collected by bottom trawl in the Northwest of Oman Sea. A total of 637 fish specimens examined, 284 males and 353 females were sexed. The average sex ratio was F: M= 1.24:1, showing dominance of females over the males. Spawning season of A. nibe was mostly observed in June and October but spawning might be occurred in all year long . The mean absolute fecundity was calculated 97008±55553 eggs, with a moderate linear relationship between absolute fecundity and total length (Fecundity= 10802TL-280712, R2=0.7624). The mean length at first sexual maturity (Lm50 %) was 35 cm for females. A. nibe is an abstemious feeder according to the high vacuity index (VI=86.5±16.8 %). Skinny cheek lanternfish (65%), Japanese threadfin bream (13%) and deep-sea shrimps (11%) were the frequent food items of this species. Results showed that  bony fishes were consumed by all size-classes, skinny cheek lanternfish (42.1%) and Japanese threadfin bream (79.4%) were more pronounced in size-class of 34-38 cm, and also  crustacean were more frequent (29%) in 22-26 cm size classes.

    Keywords: Atrobucca nibe, Reproduction, Feeding habits, Lanternfish, Oman Sea
  • سیده لیلی محبی نوذر*، محمدصدیق مرتضوی، فرشته سراجی، بهنام دقوقی، رضا دهقانی، غلامعلی اکبرزاده

    هدف بررسی حاضر شناسایی فیتوپلانکتون های تولید کننده سموم دوموییک و اوکادوییک اسید در آب های ساحلی شهر بندرعباس و تعیین میزان سموم درنمونه های آب و  نرم تنان می باشد.  نمونه برداری آب جهت شناسایی گونه های فیتوپلانکتونی و سنجش سموم در زمستان 94 و تابستان 95 از مناطق ساحلی مشرف به محل ریزش پساب های شهری و صنعتی انجام شد. نرم تنان از سواحل شهر بندرعباس و بندرلنگه جمع آوری شدند. آنالیز سموم فیتوپلانکتونی بر اساس روش کیت و تجزیه دستگاهی آلایزا سنجش شد. گونه های Pseudonitzschia delicatissima، Pseudo-nitzschia pungens و Pseudo-nitzschia seriata در تولید دوموییک اسید و گونه های Dinophysis  caudate و Prorocentrum Lima در تولید اوکادوییک اسید در آب های ساحلی بندرعباس شناسایی شدند. اوکادوییک اسید محلول در آب به طور قابل توجهی، غلظت بالاتری از دوموییک اسید را نشان داد. در نمونه های نرم تن مورد مطالعه شامل Circenita callipyga،Barbatiacandida، Telescopium    Telescopium وThalessa savignyi دامنه غلظت از سم اوکادوییک اسید از 38/2 ± 8/59 تا 25/28 ± 96/121 و برای سم دوموییک اسید از 002/0 ± 85/0 تا 72/38 ± 59/83  میکروگرم بر کیلوگرم متغیر بوده است. در مقایسه با مقادیر رهنمود، غلظت های مشاهده شده از سموم اوکادوییک اسید و دوموییک اسید در نرم تنان مورد بررسی کمتر از میزان مجاز بوده است، اما این مقدار برای دوموییک اسید محلول در آب، بالاتر از مقدار مجاز ثبت گردید که نیاز به دستیابی به الگوی کمی و کیفی  توزیع سموم به منظور حفظ ایمنی بهره برداران از اکوسیستم دریایی استان هرمزگان را نشان می دهد.

    کلید واژگان: اوکادوئیک اسید, دوموئیک اسید, فیتوپلانکتون, نرم تن, خلیج فارس, استان هرمزگان
    Seyedeh Laili Mohebbi Nozar*, MohammadSediq Mortazavi, Fereshteh Seraji, Behnam Daghooghi, Reza Dehghani, Golamali Akbarzadeh

    The aim of the present study was to identify the phytoplankton species which producing domoic acid and okadaic acid toxins in coastal waters of Banar Abbas city, and to determine the concentration of domoic acid and okadaic acid toxins in water and shellfish samples.Water sampling was performed in winter 2015 and summer 2016 from coastal areas overlooking the discharge of municipal and industrial effluents. Shellfish were collected from the coasts of Bandar Abbas and Bandar-e- Lengeh. Phytoplankton toxins were measured by kit method and instrumental analysis based on ELIZA method.Pseudonitzschia delicatissima, Pseudo-nitzschia pungens and Pseudo-nitzschia seriata were identified in the production of domoic acid, while Dinophysis caudate and Prorocentrum Lima were recorded as okadaic acid producers in the coastal waters of Bandar Abbas. Water-soluble okadaic acid showed significantly higher concentrations than domoic acid. Instudied shellfish samples (Circenita callipyga, Barbatia candida, Telescopium telescopiumandThalessa savignyi), the measured concentrations of okadaic acid ranged from 59.8 ± 2.38 to 121.96 ± 28.25 μg / kg. This value for domoic acid was from 0.85 to 83.59 ± 38.72 μg / kg.Compared to the guideline values, the observed concentrations of okadaic acid and domoic acid toxins in the studied shellfish were lower than the allowable level.  But this value was recorded for the water-soluble domoic acid above the allowable value, which requires continuous monitoring to achieve the quantitative and qualitative pattern of phytoplankton toxins in order to support the safety of the marine ecosystem users in Hormozgan province.

    Keywords: Domoic acid, Okadoaic acid, Phytoplankton, Shellfish, Persian Gulf, Hormozgan Province
  • همایون حسین زاده صحافی*، آرزو وهاب نژاد، رضا دهقانی، هوشنگ انصاری، تورج ولی نسب، سیامک بهزادی، علی نقی سرپناه، حمید اسحق زاده

    این مطالعه با هدف برآورد میزان صید و تعیین اثر عامل تاریکی و روشنایی بر ترکیب گونه ای صید در صیدگاه های استان خوزستان، بوشهر و هرمزگان با استفاده از تور ترال در اردیبهشت ماه 1395 صورت گرفت. به منظور مقایسه میزان صید اعضای خانواده گیش ماهیان، زمان توراندازی به نحوی طراحی گردید تا در طی مدت صید در هر 57 ایستگاه دوره تاریکی (6 تا 8 شب) و دوره روشنایی (8- 10 صبح) رعایت گردد. در این مطالعه در مجموع 18/34937 کیلوگرم آبزی صید شد. میزان صید در 17 ایستگاه استان بوشهر در کل 38/22696 کیلوگرم، در 20 ایستگاه استان هرمزگان در کل 5/10611 کیلوگرم و در 20 ایستگاه استان خوزستان در کل 3/1629 کیلوگرم بود. ماهیان استخوانی، غضروفی و بی مهرگان به ترتیب 92/86، 32/12 و 76/0 درصد از وزن کل صید را به خود اختصاص دادند. بیشترین درصد وقوع صید در ایستگاه های نمونه برداری شده راNemipteridae ، Rays،Sphyraenidae ، Synodontidae، Psettoididae، Scomberomorus guttatus و Platycephalus indicus به خود اختصاص دادند. میانگین صید به ازای واحد تلاش صیادی (CPUE) برای سه استان مورد مطالعه در زمان تاریکی و روشنایی نشان داد که در خانواده گیش ماهیان، گونه های سارم دهان بزرگ و گیش پوزه دار (همام) دارای تفاوت معنی داری در تاریکی و روشنایی می باشند. نتایج تحقیق نشان داد در میان گونه های ماهی مورد بررسی خنو خاکستری و راشگوماهیان دارای بیشترین میزان صید در زمان شب بودند. نتایج حاصل از این مطالعه می تواند برای تامین گونه مورد هدف در تور ترال در دوره های روشنایی و تاریکی مورد استفاده قرار گیرد.

    کلید واژگان: گیش ماهیان, دوره نوری, تلاش صیادی, خلیج فارس
    Homayoun Hosseinzade*, Arezo Vahabzadeh, Reza Dehghani, Hoshang Ansari

    The study aimed to estimate the effect of ecological factors such as day and night on catch species composition in fishing landings in the perisan Gulf in May 2016. In this study, were catched about 34937.18 kg marine speceis and identified of 64 groups of species and family including 56 groups of bonyfishes, 6 groups of invertabrate, 2 groups of cartilage fishes. Meanwhile, the Bushehr, Hormozgan and Khuzestan province catched 22696.38, 10611.5 and 1629.3 kg respectively. The highest percentage of catches occuored in the stations sampled including Nemipteridae, Rey Fishes, Suaridae, S. Guttatus, Platycephalus Indicus and Sphyraenidae. In terms of catch weight Diagramma  pictum, Saurida tumbil and Rey fishes accounted for over 10% of the total catches. Result of catch per unit fishing effort (CPUE) for the Persian Gulf during day and night time showed that 22 groups of fishes have a significant difference, although there was no significant difference in the catches of 27 groups in day and night, which couse to have different patterns of migration during the day (lighted conditions) and night (dark conditions) and short sampling period of this research. According the little biological information during day and night for implementing and stock assessment models, The results of this study can be used to provide the target species in the trawl using during periods of light and dark.

    Keywords: Carangidae, catch, CPUE, day, night, Persian Gulf
  • نصیر نیامیمندی*، تورج ولی نسب، رضا دهقانی، غلامرضا دریانبرد

    شاخص های تنوع زیستی و فراوانی آبزیان با استفاده از نمونه برداری تور ترال کف با شناور تحقیقاتی فردوس 1 در زمستان 1392 در آبهای هرمزگان (با مشخصات جغرافیایی ´00 °53 شرقی و ´00 °57 شرقی) در اعماق 10 تا 50 متر مورد مطالعه قرار گرفت. از 89 ایستگاه در اعماق 20-10 متر، 30-20 متر و 50-30 متر نمونه برداری، و فراوانی و شاخص های مختلف تنوع گونه ای آبزیان در اعماق مختلف  اندازه گیری شد. در این تحقیق 99 گونه یا گروه گونه ای متعلق به 74 جنس و 54 خانواده آبزی شامل 86 گونه مختلف ماهی و 13 گونه دیگر از آبزیان شامل خرچنگ ها، میگو، خیار دریایی، مار دریایی، عروس دریایی و مرجان ها بودند. نتایج شاخص های تنوع گونه ای محاسبه شده در منطقه مورد بررسی (اعماق 50-10 متر) برای شاخص شانون (H) برابر با 21/3، سیمپسون (D) 06/0، پیلو (J) 69/0، مارگالف (R) 55/7 و منهنیک (IMen) برابر با 16/0 بود. اندازه شاخص های محاسبه شده در اعماق مختلف 20-10 متر، 30-20 متر و 50-30 متر مشابه و نزدیک به هم بود. بر اساس شاخص های تنوع گونه ای شانون و سیمپسون منطقه مورد بررسی از نظر اندازه جمعیتی تعداد گونه ها وضعیت مطلوبی دارد ولی بر اساس شاخص های غنای گونه ای، یک منطقه فقیر می باشد و به دلیل شوری و درجه حرارت بالای آب، به شدت تحت استرس است.

    کلید واژگان: آبزیان, آب های هرمزگان, ترال کف, تنوع زیستی
    Nassir Niamaimandi *, Tooraj Valinassab, Reza Dehghani, Reza Daryanabard

     Biodiversity indices and abundance of demersal resources in Hormozgan waters (53 00E to 57 00E) was studied by bottom trawl survey during winter season, 2013. Sampling was done by R/V Ferdos 1. In this study, 89 stations within the 10-20 m, 20-30 m and 30-50 m depth layers were sampled and abundance and species diversity of demersal fish communities at different depths were evaluated using various indices. In this study 99 taxa communities were identified including 88 fish species and 13 species or species groups that belonged to the other marine organisms such as crabs, sea cucumbers, sea snakes, jelly fish and corals. The value for the Shannon (H́) index for the entire investigated area (10-50 m depths) were 3.21, Simpson (D), 0.06, Pielou (J), 0.69, Margalef (R), 7.55 and Menhinick (IMen), were 0.16. The value indices in different depths of 10-20 m, 20-30 m and 30-50 m were identical. Based on the results of Shannon and Simpson indices, this area has a fair quality of population in number of species, however species richness indices indicated low species richness and due to high water temperature and salinity degree, this area is under stress.

    Keywords: Bottom trawl, Hormozgan waters, Species diversity, marine organisms
  • عیسی کمالی، تورج ولی نسب*، رضا دهقانی، حجت الله فروغی فرد
    چکیده تعیین سن و رشد ماهی در مدیریت و بیولوژی شیلاتی اصلی بنیادی است وپارامترهای به دست آمده ازتعیین سن نظیر نرخ مرگ ومیر و رشد، زیربنای مدل های پویایی جمعیت آبزی می باشد. در این تحقیق گونه شوریده (Otolithes ruber) از شهریور 1387 تا آذرماه 1388 مورد بررسی قرار گرفتند. در طی 15 ماه بررسی، جمعا 540 عدد ماهی شوریده از مناطق تخلیه صید جمع آوری و سن و پارامترهای رشد آن بررسی شد. در مجموع  سنگ گوش 520 ماهی شوریده استخراج و نگهداری شد که از این تعداد 238 نمونه در این تحقیق برای برش انتخاب و مقاطع عرضی از آن تهیه گشت. تعیین سن ماهی با استفاده برش سنگ گوش انجام شد. معادله رشد برای شوریده  (( 369/1 + t )151/0 -  e - 1 )72 = Lt بدست آمد. در این تحقیق کوچکترین نمونه به طول 18 سانتی متر بود که 25/0 سال سن داشت و بزرگترین طول 54 سانتی متر که سن 8 سال برای آن تخمین زده شد. رابطه طول و وزن برای شوریده برابر با 1268/3 L 0064/0 = W برآورد گردید.  ضریب مرگ ومیر کل برای شوریده به مقدار 4606/0 به دست آمد.
    کلید واژگان: خلیج فارس, رشد, سن, شوریده, هرمزگان
    Eassa Kamali, Tooraj Valinassab*, Reza Dehghani, Hojjatollah Fourooghifard
    Abstract The study of age and growth of aquatics is basic and necessary information for further fisheries management. By aging the fishes, we can estimate the population dynamics parameters such as growth and mortality rates. In this study the Otolithes ruber (Tiger toothed croaker) was selected as one of the most important and commercial species for aging from September 2008 to November 2009. During 15 months, a total of 540 specimens were collected and 238 sagitta otoliths were extracted and then were sectioned in laboratory using microtome cutter. The sectioned otoliths were aged by reading the increment rings. The overall Von-Bertalanffy growth equation was estimated as L(t)= 72(1-e -0.151(t+1.369)). The smallest fish was 18 cm total length and with an estimated age of 0.25 yrs; and the biggest size was 54 cm with the age of 8 yrs. The Length-weight relationship was found as W=0.0064 TL3.1268. The natural mortality of croaker was estimated 0.4604 per year.
    Keywords: Aging, growth, Hormuzgan, Persian Gulf, Tiger toothed croaker
  • عیسی کمالی *، تورج ولی نسب، رضا دهقانی، سید عباس حسینی
    بررسی رابطه طول و وزن و تولیدمثل ماهی گیش پوزه دراز (Carangoides chrysophrys) در آب های استان هرمزگان از اسفندماه 1392 تا بهمن ماه سال 1393 انجام شد. نمونه ها ماهانه و در 14 ایستگاه با استفاده از تور ترال صید و جمع آوری گردید. در این تحقیق، کل نمونه های مورد بررسی 376 عدد بود که از این تعداد 194 عدد ماده و 137 عدد نر و 45 عدد نابالغ بودند. کمینه و بیشینه طول کل ماهی در طی ماه های مختلف بین 25/5 تا 80 سانتی متر بوده است. رابطه طول کل و وزن 901/2 y = 0/0162 x به دست آمد که نشان داد ماهی مذکور از یک رشد همگون (ایزومتریک) برخوردار بود. طول بلوغ (LM50) برای ماهی گیش پوزه دراز به ترتیب 46 سانتی متر برآورد گردید. نسبت جنسی ماده به نر برای ماهی گیش پوزه دراز برابر با 1/42 به 1 بود که اختلاف معنی دار را نشان داد (0/05>P). بیشینه هم آوری مطلق 479992 تخمک در فروردین ماه و بیشینه هم آوری نسبی 385 تخمک به ازای هر گرم از وزن بدن در تیرماه به دست آمد. کمینه هم آوری مطلق 98247 در آبان و کمینه هم آوری نسبی 125 تخمک به ازای هر گرم از وزن بدن در تیر ماه محاسبه شد. میانگین شاخص گنادیGSI ماهی ماده در ماه های مختلف محاسبه گردید. فصل تخم ریزی طولانی بوده و از دی ماه تا اردیبهشت ماه ادامه داشته است اوج تخم ریزی اردیبهشت ماه برآورد گردید.
    کلید واژگان: گیش پوزه دراز, فصل تخم ریزی, طول بلوغ, هم آوری, استان هرمزگان
    Eissa kamali *, Tooraj Valinassab, Reza Dehghany, Seyed Abbas Hosseini
    The relationship of Length-weight and reproductive of the Longnose Trevally (Carangoides chrysophrys) were studied from March 2014 to February 2015. Monthly samples at 14 stations were collected using trawl fishing. In this study, the total number of samples was 376, which 194 were females and 137 males and 45 immature. The minimum and maximum total length during different months were between 25.5 and 80 cm respectively. Weight-length relationship for Longnose Trevally was W = 0/0064TL 2/9004. This fish had an isometric growth. LM50 for Longnose Trevally was 46 cm. Sex ratio(female : male) for Longnose Trevally was 1/42:1. The maximum absolute fecundity and relative fecundity was achieved 479992 Ovule in April and 385 in July Ovule per gram of body weight respectively. The minimum absolute fecundity and relative fecundity was achieved 98247 Ovule in November and 125 in July Ovule per gram of body weight respectively. GSI female monthly average was calculated . This fish has a long spawning season from January to May and spawning peak was observed in May.
    Keywords: Longnose Trevally, spawning season, Length of mature, fecundity, Hormuzgan
  • غلامعلی اکبرزاده *، لیلی محبی نوذر، کیوان اجلالی، رضا دهقانی

    یکی از موضوعات مهم در مدیریت زیست محیطی آب های ساحلی ارزیابی شرایط تغذیه گرایی در آن می باشد. در تحقیق حاضر با بازنگری و توسعه شاخص های تروفی مقیاسی و غیرمقیاسی، شرایط تغذیه گرایی آب های ساحلی استان هرمزگان به طور ماهانه در سال 1391 مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در آب های ساحلی استان هرمزگان محدوده تغییرات شاخص مقیاسی از 6/3 تا 9/5 و وضعیت تغذیه گرایی از حالت الیگو- مزوتروف در منطقه چهار، مزوتروف در منطقه دو و سه، تا حالت مزو- یوتروف در منطقه یک و شاخص غیرمقیاسی از 4ا/3 در منطقه چهار (عدم ریسک) تا 8/5 با ریسک بالا در مناطق یک دو و سه متغیر بود. سطح تغذیه گرایی در آب های ساحلی مورد مطالعه از حالت خیلی خوب در منطقه چهار تا حالت خوب در سایر مناطق در نوسان بود. با توجه به میانگین ضریب کارایی شاخص تروفی (03/0±38/4-)، میزان مواد مغذی قابل دسترس جهت مصرف جمعیت فیتوپلانکتونی در آب های نزدیک ساحلی بندرعباس، به مراتب بیشتر از سایر مناطق بود. به طور کلی نتایج حاصل از بازنگری و توسعه شاخص های مقیاسی و غیرمقیاسی در این تحقیق نشان داد که استفاده از آنها می تواند برای ارزیابی شرایط تغذیه گرایی آب های ساحلی نتایج قابل قبولی را به دست آورد.

    کلید واژگان: تغذیه گرایی, تروفی, شاخص مقیاسی
    Gholamali Akbarzadeh *, Leili Mohebbi, Keyvan Ejlali, Reza Dehghani

    One of the most important issues in environmental management of coastal waters is the evaluation of Eutrophication. In this study, the trophic status of coastal waters of Hormozgan province was evaluated using Scale (TRIXCS) and Unscale (UNTRIXCS) trophic indices in 2012. The results showed that TRIXCS values were in the range of 3.6 to 5.9 (in the area 1 Mezo-Eutroph, areas 2 and 3 Mezotroph, and area 4 Oligo – Mezotroph) and UNTRIXCS values ranged from 3.4 to 5.8 (no risk in the 4th area and high risk in other areas). Based on the results of TQR trix index, the status of eutrophication in areas 1, 2 and 3 was in good status, while area 4 was in very good status. The coefficient efficiency trophy index was 4.92±0.03, suggesting that the amount of nutrients consumed by phytoplankton near shore of Bandar Abbas (in area 1) was higher than other areas. Altogether, according to comments and suggestions by many scientists, trophic state Scale (Trixcs) index can be used for evaluation of eutrophication in coastal waters, after revisiting and development.

    Keywords: Coastal Waters of Hormozgan, Trophic status, Scaled, Unscale trophic index
  • غلامعلی اکبرزاده *، رضا دهقانی، لیلی محبی نوذر، فرشته سراجی
    در این مقاله، به منظور بررسی شرایط کیفیت آب های ساحلی استان هرمزگان از روش های آماری چند متغیره مانند مولفه های اصلی، آنالیز خوشه ایو آنالیز تشخیص استفاده گردید. در این مطالعه 13 پارامتر کیفیت آب به طور ماهانه در 14 ایستگاه به مدت یک سال ( 1392 ) اندازه گیری شد. بر اساس نتایج آنالیز خوشه ای، 14 ایستگاه انتخابی از نظر شرایط کیفیت آب به 3 گروه اول، دوم و سوم و 12 ماه مورد بررسی به دو دوره اول و دوم طبقه بندی گردیدند. آزمون و ازت معدنی کل) را به a مولفه های اصلی شش پارامتر (دمای آب، هدایت الکتریکی، نیترات، آمونیاک کل، کلروفیل عنوان متغیرهای اثرگذار در تمایز تغییرات زمانی کیفیت آب مورد بررسی قرار داد. همچنین هفت پارامتر (دمای آب، را به عنوان متغیرهای اثرگذار در تمایز (a- هدایت الکتریکی، مواد معلق کل، نیترات، فسفات، سیلیکات و کلروفیل تغییرات مکانی کیفیت آب مورد شناسایی قرار داد. در نتیجه براساس آنالیز مولفه های اصلی، 3 منبع نهفته آلودگی (آلی، پرغذایی و طبیعی) در ایستگاه های مورد مطالعه، شناسایی شدند. به نظر می رسد که میتوان ایستگاه ها را از نظر شرایط آلودگی احتمالی به مواد مغذی به سه طبقه با بار آلودگی کم، متوسط و زیاد تقسیم بندی نمود.
    کلید واژگان: کیفیت آب, آنالیز چند متغیره, آب های ساحلی, استان هرمزگان
    Gholamali Akbarzadeh *, Reza Dehghani, Leili Mohebbi Nozar, Fereshteh Saraji
    This study was conducted to investigate Multivariate Statistical Methods, i.e., Principal Component Analysis (PCA), Cluster analysis (CA) and Discriminant analysis (DA), to assess temporal and spatial variations in the water quality in coastal waters of the Hormozgan province. Thirteen physico-chemical parameters (including Temperature, pH, Salinity, Dissolved oxygen, Electrical conductivity, Turbidity, TSS, Nitrate, Nitrite, Total ammonia, Phosphate, Silicate, DIN and Chlorophyll a) were selected to evaluate the quality of coastal waters. Surface water sampling layers (0-1m) were collected from at 14 stations during 12 months in 2013-2014. Results showed that Cluster analysis grouped Water quality in the fourteen stations and twelve months into three and two clusters of similar water quality features respectively. The principle component analysis identified five parameters (Temperature, Electrical conductivity, Nitrate, Total ammonia, DIN and Chlorophyll a) for temporal analysis and seven parameters (Temperature, Electrical conductivity, TSS, Nitrate, Phosphate, DIN and Chlorophyll a) for spatial analysis. Finally, according PCA analysis three possible latent pollution sources for groups 1, 2 and 3 (organic/eutrophication, Nutrient pollution and natural pollution) were identified. It seems that the coastal waters can be classified into three groups, i.e. low, moderate and high pollution.
    Keywords: Water quality, Multivariate analysis, Coastal waters, Hormozgan Province
  • سعید تمدنی جهرمی*، سیتی عزیزه مهد نور، کیانا پیریان، رضا دهقانی، ملیکا ناظمی، آیدا خزاعلی
    در این مطالعه، با استفاده از آنالیز DNA میتوکندریایی 16S ribosomal DNA (rDNA)، ارتباط فایلوژنی ماهی یال اسبی متعلق به منطقه خلیج فارس در مقایسه با دیگر نقاط دنیا مورد بررسی قرار گرفت. محصول واکنش زنجیره ای پلیمراز با وزن مولکولی 600 جفت باز از توالی یابی ژن 16S rDNA حاصل گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که توالی به دست آمده دارای 42 نقطه جابجایی نسبت به دیگر نمونه های گزارش شده از سراسر جهان می باشد. ارتباط فایلوژنی بین این مجموعه نشان از وجود 18 هاپلوتایپ در 5 شاخه متفاوت با درصد قابل قبول از Bootstrap Test بود. رسم درخت فایلوژنی با استفاده از دو معیار Neighbor-Joining و Parsimony نشان از وجود دو شاخه مجزا شامل یک سری از هاپلوتایپ های منطقه هند-اقیانوس آرام (Indo-Pacific) با دو گروه خواهری که نمونه متعلق به ایران را نیز در بر می گیرد و دیگر شاخه به طور شفاف نمونه های منطقه اقیانوس اطلس غربی و ژاپن را از دیگر نمونه ها جدا کرده که نشان از اختلاف ژنتیکی مشخص بین این دو منطقه می باشد. ساختار ژنتیکی به دست آمده از نمونه متعلق به منطقه خلیج فارس در مقایسه با نمونه های مناطق مجاور نشان از یک نوع تشابه ژنتیکی بین این مناطق دارد که انجام مدیریت یکسان در جهت حفظ و برداشت از این ذخایر را بیان می دارد.
    کلید واژگان: 16S rDNA, DNA میتوکندریایی, خلیج فارس, شجره شناسی, تریکیوروس لپتوروس
    S. Tamadoni Jahromi *, S. A. Mohd Noor, K. Pirian, R. Dehghani, M. Nazemi, A. Khazaali
    In this study, mitochondrial DNA analysis using 16S ribosomal DNA (rDNA) was performed to investigate the phylogeny relationship of Trichiurus lepturus in the Persian Gulf compared to the other investigated area. The amplification of 16S rDNA resulted in a product of 600 bp in all samples. The results showed that the isolated strain belongs to T. lepturus showing 42 divergence sites among the same reported partial sequences of 16S rRNA gene from the other area (West Atlantic and Indo-Pacific area). Phylogeny results showed that all 18 haplotypes of the species clustered into five clades with reasonably high bootstrap support of values (>64%). Overall, the tree topology for both phylogenetic and phenetic trees for 16S rDNA was similar. Both trees exposed two major clusters, one wholly containing the haplotypes of the T. lepturus species belonging to Indo-Pacific area with two major sister groups including Persian Gulf specimen and the other cleared the Western Atlantic and Japan individuals clustered in another distinct clade supporting the differentiation between the two areas. Phylogenic relationship observed between the Persian Gulf and the other Indo-Pacific Individuals suggested homogeneity between two mentioned areas.
    Keywords: 16S rDNA, Mitochondrial DNA, Persian Gulf, Phylogeny, Trichiurus lepturus
  • محسن گذری، محمد صدیق مرتضوی، رامین کریم زاده، محمود ابراهیمی، رضا دهقانی
    اکتینومایست ها باکتری های گرم مثبت ، رشته ای و مولد بخش عمده ترکیبات زیست فعال می باشند. این پژوهش با هدف جداسازی و شناسایی اکتینومایست های مولد آنتی بیوتیک از رسوبات دریایی خلیج فارس در محدوده استان هرمزگان انجام شد. از میان 3 محیط کشت منتخب محیط کشت 1M با جداسازی 32 ایزوله بیشترین کارایی را نشان داد. تیمار حرارتی 100 درجه سانتیگراد به مدت 60 دقیقه با جداسازی 26 ایزوله بهترین نتیجه را ارائه نمود. در کل حدود 60 ایزوله اکتینومایست از 10 نمونه رسوب جداسازی شد. بررسی فعالیت ضد میکروبی ایزوله های بدست آمده نشان داد بترتیب 33،20 و30 درصد ایزوله ها در مقابلStaphylococcus aureus ،Escherichia coli و Candida albicans فعالیت ضد میکروبی ارائه نمودند. مطالعات شناسایی مورفولوژیک، بیوشیمیایی ، فیزیولوژیک و کموتاکسونومیک روی ایزوله های منتخب شامل 12 Ifro ،Ifro 33 و47 Ifro بیانگر تعلق آنها به جنس Streptomyces بود. مطالعات ژنتیک ملکولی بر اساس آنالیز ژن 16s rRNA نشان داد ایزوله های 12 Ifro ،Ifro 33 و 47 Ifro دارای 99 درصد تشابه بترتیب با سویه های S.olivaceus ، S.cacaoi و S.variabilis بودند. آنالیز فیلوژنتیک بیانگر اشتقاق ایزوله های 12 Ifro وIfro 47 از یک جد مشترک بود. نتایج این مطالعه نشان داد ایزوله های منتخب می توانند کاندیدای نویدبخشی برای تحقیقات اکتشاف آنتی بیوتیک های جدید باشند.
    کلید واژگان: اکتینومایست های دریایی, فعالیت ضد میکروبی, رسوبات دریایی, خلیج فارس
    M. Gozari Mortazavi, R. Karim Zadeh, M. Ebrahimi, R. Dehghani
    Actinomycetes are gram positive and filamentous bacteria and produce major portion of bioactive compounds. The aim of this study was to isolate and identify antibiotic producing actinomycetes from Persian Gulf marine sediments within Hormozgan province territory. Among 3 selected isolation media the M1 medium showed highest efficacy by isolation of 32 colonies. Heat treatment of 100 ºC for 60 min isolated 26 colonies and showed the best result. Approximately 60 Actinomycete isolates were obtained from 10 sediment samples. Evaluation of antimicrobial activity showed that 33, 20 and 30 % of isolates exhibited antimicrobial activity against S.aureus, E.coli and C.albicans respectively.Morphologic, physiologic and chemotaxonomic studies showed that selected potent isolates consist of Ifro12, Ifro 33 and Ifro 47 belonged to Streptomyces genus. Molecular genetic studies based on 16s rRNA gene analysis revealed that Ifro12, Ifro 33 and Ifro 47 exhibited 99 % similarity to S.olivaceus, S.cacaoi and S.variabilis respectively. Phylogenetic analysis showed that Ifro12 and Ifro 47 derived from a common ancestor. The results of present research indicated that these three isolates could be considered as promising candidates for antibiotic discovery researches.
    Keywords: Marine Actinomycetes, Antimicrobial activity, Marine sediments, Persian Gulf
  • هدایت اسدی، گیلان عطاران، رضا دهقانی

    برخی از داینوفلاژله ها در چرخه زیستی خود و در شرایط نامناسب محیطی سیست تولید می‌نمایند که بر روی رسوبات بستر ته نشین می شوند.سیست ها نقش اکولوژیک مهمی در پراکنش گونه های داینوفلاژله ها، بقای آنان در شرایط ناسازگار و بازترکیبی ژنتیکی (زمان تشکیل آنها طی فرایند تولید مثل جنسی) دارند. به منظور بررسی وجود سیست انواع داینوفلاژله در رسوبات دریایی استان هرمزگان در سال 1390 نمونه‌برداری از رسوبات دریایی استان هرمزگان در 27 ایستگاه انجام شد. نمونه‌های جمع آوری شده در شرایط تاریکی به آزمایشگاه منتقل شده و مورد بررسی قرار گرفتند. در نمونه‌های رسوب، سیست انواع داینوفلاژله متعلق به سه راسته و دو جنس از دیاتومه ها شناسایی شد. سیست‌های داینوفلاژله‌های یافت شده به ترتیب متعلق به راسته‌های Peridiniales (53 عدد یا 59 درصد)، Gonyaulacales (25 عدد یا 28 درصد) و Gymnodiniales (2 عدد سیست یا دو درصد) بودند. از راسته Peridiniales ، 19 درصد سیست‌ها (یا 17عدد سیست) در حد راسته، 37 درصد سیست ها (یا 33 عدد سیست) در حد جنس (20 درصد (یا 18 سیست) از جنس Protoperidinium ، و 17 درصد (یا 15 سیست) از جنس Scrippsiella و 3 درصد سیست ها (یا 3 عدد سیست) در حدگونه (شامل گونه‌های Ensiculifera carinata ، Scrippsiella irrigularis ، Scrippsiella sp. (c.f. trochoidea)) شناسایی شدند. از تاکسون‌های مشاهده شده راسته ی Gonyaulacales ، 22 درصد سیست ها (یا 20عدد سیست) در حد راسته، 5 درصد سیست ها (یا 4 عدد سیست) در حد جنس (از جنس Alexandrium) و 1 درصد سیست ها (1 عدد سیست) در حدگونه (Alexandrium affine) شناسایی گردید. همچنین از تاکسون‌های مشاهده شده راسته ی Gymnodiniales ، 2 درصد سیست (یا 2 عدد سیست) در حد راسته شناسایی شد. علاوه بر این در نمونه ها تعداد 10 عدد سیست(11% درصد) ناشناخته از داینوفلاژله ها تشخیص داده شد که عمدتا از نوع آهکی (Calcareous) بودند. در نمونه های رسوب تعداد قابل توجهی سیست دیاتومه از جنس های Coscinodiscus و Surirella نیز شناسایی گردید.

    کلید واژگان: سیست, داینوفلاژله ها, رسوبات دریایی, هرمزگان, دیاتومه
    H. Assadi, G. Attaran, R. Dehghani

    Some dinoflagellates produce cysts in harsh environmental condition, which sink on the surface of bottom sediments. These cysts have an important ecological role in distribution of dinoflagellates species, survival in bad condition and in genetic recombination (when they are formed in the process of sexual reproduction). To find dinoflagellate cysts in marine sediments of Hormozgan province, sampling was done in 27 stations in 2012. Samples were transported to laboratory under dark condition and then analyzed. The cyst of three orders of dinoflagellates and two genera of diatoms were identified in sediment samples. The observed dinoflagellate cysts were in the orders Peridiniales (59% or 53 cysts), Gonyaulacales (28% or 25 cysts) and Gymnodiniales (2% or 2 cysts ) respectively. The Peridiniales cyst were identified (19% or 17 cysts) at order level taxon, [37% or 33 cysts at genus level taxon (Protoperidinium 20% (or 18 cysts) and Scrippsiella 17% (or 15 cysts)] and 3% (or 3 cysts) at species level taxon (including Ensiculifera carinata, Scrippsiella irrigularis and Scrippsiella (cf. trochoidea)). The Gonyaulacales cysts were identified (22% or 20 cysts) at order level taxon, 5% or 4 cysts) were as genus Alexandrium and 1% or 1 cyst were as genus Alexandrium affine. The Gymnodiniales cysts were identified (2% or 2 cysts) at order level taxon. Moreover, 10 cysts (11%) were unknown dinoflagellates cysts which were mostly calcareous cysts. A significant numbers of diatoms cysts (belonging to genera Coscinodiscus and Surirella) were also identified in sediment samples.

    Keywords: Cyst, dinoflagellate, marine sediments, Hormozgan, diatoms
  • عیسی کمالی*، رضا دهقانی، سید عباس حسینی

    ماهی گیش پوزه دراز با نام علمی) Carangoides chrysophorys (از گون ه های مهم و تجاری خلیج فارس محسوبم یشود. رابطه طول و وزن ماهی گیش پوزه دراز در آب های استان هرمزگان از اسفند ماه 1392 تا اسفند ماه 1393 با نمونه برداریماهانه 40 - 30 عدد ماهی بررسی شد. تعداد 376 عدد ماهی از این گونه بیومتری شدند. میانگین طول کل و وزن کل به ترتیب 07 / 10± 43/99 سانتیمتر و 07 / 714 ± 15 / 1087 گرم بود. حداقل و حداکثر طول ماهی درطی ما ه های مختلف بین 5/ 25 تا 80 سانتیمتراندازه گیری شد. حداقل و حداکثر وزن ماهی در طی ما ه های مختلف بین 198 تا 4350 گرم اندازه گیری شد. آنالیزهای طول و وزننشان داد که همبستگی بالایی بین طول و وزن در این گونه وجود دارد. رابطه طول- وزن برای این گونه در جنس نر، جنس ماده وتر یکب دو جنس به ترتیب 9116 / W=0/0181 L 2/8707 ،W=0/0156 L 2 و 9011 / W=0/0162 L 2 بدست آمد. بررسی فراوانی طولینشان داد بیشترین فراوانی طولی ماهی گیش پوزه دراز در کلاس طولی 47 تا 51 سانتیمتر م یباشد. آزمون T-test نشان داد که عددb بدست آمده به عدد 3 نزدیک است و این گونه از رشد ایزومتریک برخوردار می باشد. میزان شاخص وضعیت برای ماهی گیشپوزه دراز در آب های خلیج فارس در استان هرمزگان 12 / 1 محاسبه شد. براساس این محاسبه، میزان شاخص وضعیت از ماهفروردین تا خرداد روند افزایشی داشته و سپس تا مهرماه کاهش داشته است.

    کلید واژگان: گیش پوزه دراز, رابطه طول و وزن, رشد ایزومتریک, ضریب چاقی, خلیج فارس
  • عیسی کمالی*، حجت الله فروغی فرد، رضا دهقانی

    در این مطالعه تولید مثل گونه گیش چشم درشت (Selar crumenophthalmus</em>) مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری  از شهریور 1390 تا مردادماه 1391 بطور ماهانه انجام گرفت. در طی 12 ماه بررسی ، جمعا 340 عدد ماهی گیش چشم درشت مورد مطالعه قرار گرفت. رابطه طول و وزن برای گیش چشم درشت 8352/2</sup> L 032/0 = W برآورد گردید. طول بلوغ (Lm50</sub>) برای ماهی گیش چشم درشت 19 سانتیمتر بدست آمد. مطالعات نشان داد که با توجه به رابطه طول و وزن ماهی مذکور از رشد ایزومتریک برخوردار است. نسبت جنسی ماده به نر برای گیش چشم درشت 05/1 به 1 بود. بیشترین میزان هم آوری مطلق و نسبی برای ماهی گیش چشم درشت به ترتیب 102841 و 02/581 تخمک در شهریور بدست آمد. زمان تخم ریزی (فصل تخمریزی) برای گیش چشم درشت اسفند تا تیر تعیین گردید. بهتر است برای صید این گونه در فصل تخمریزی ممانعت هایی صورت گیرد.

    کلید واژگان: گیش چشم درشت, Selar crumenophthalmus, طول بلوغ, هم آوری, خلیج فارس
    Kamali E.*, Frooghifard H, Dehghani R.

    The reproductive cycle the Bigeye scad (Selar crumenophthalmus) were studied from a total of 340 specimens of Bigeye scad collected in Hormuzgan waters between September 2011 and August 2012. Weight-length relationships for Bigeye scad was W = 0/032L 2/8352 Lm50 for Bigeye scad was 19 cm. Studies show that due to the length and weight of the fish is an isometric growth. Sex ratio(femail : male) for Bigeye scad 1/05:1. Maximum absolute and relative fecundity for Bigeye scad were 102841 and 581/02 respectively. Spawning seasons Bigeye scad obtained between Feb and jun . It is best to catch this species in spawning season to be prevented

    Keywords: Bigeye scad, Selar crumenophthalmus, Lm50, Fecundity, Persian Gulf
  • عیسی عبدالعلیان، کیومرث روحانی قادیکلایی، مریم معزی، حجت الله فروغی فرد، غلامعلی اکبرزاده، محمد صدیق مرتضوی، رضا دهقانی، مسعود غرب نیا، فاطمه بنارویی
    شکوفایی مضر ناشی از فیتوپلانکتون Cochlodinium polykrikoides که باعث تغییر رنگ در منطقه وسیعی از آبهای ساحلی خلیج فارس، ایران گردیده برای اولین بار در مرداد ماه 1386 مشاهده شد. این شکوفایی باعث مرگ و میر گسترده ای از آبزیان در خلیج فارس گردید. به منظور تعیین پارامترهای بهینه رشد، نمونه برداری از آبهای ساحلی صورت گرفت و نمونه ها پس از سازگاری در آب دریا با استفاده از ویژگی نورگرایی مثبت و با روش تکرار شستشو این گونه، جدا و خالص سازی گردید و به کمک محیط کشت های تغییر یافته با تیمارهای مختلف شوری (30، 32 و ppt35)، دمای (20، 23، 26 و 28 درجه سانتیگراد) و نوری (35، 70 و 90 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه) کشت داده شدند. نتایج نشان داد که بیشینه تراکم سلولی و رشد ویژه داینوفلاژله در شوری ppt32، درجه حرارت 26 درجه سانتیگراد و شدت نور 90 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه با 12 ساعت تاریکی و 12 ساعت روشنایی تامین شده بوسیله لامپ فلورسنت بدست آمده است. بیشینه تراکم سلولی و رشد ویژه داینوفلاژله در تانک 60 لیتری بترتیب به 106×32 سلول در میلی لیتر و 28/0 سلول در روز رسید. تراکم سلولی داینوفلاژله C. در تیمارهای حرارتی20، 23، 26 و 28 درجه سانتیگراد (در شوری ppt32 و نور 90 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه) بترتیب برابر با 2730، 9360، 28240 و 18080 سلول در میلی لیتر بود. نتایج آنالیز و واریانس دو طرفه نشان داده است که درجه حرارت تاثیر معنی داری روی میزان رشد C. polykrikoides داشته و به دنبال آن شوری و سپس بر همکنش درجه حرارت و شوری موثر می باشد.
    کلید واژگان: فیتوپلاتکتون, شرایط اکولو~~ژ یک, جلبک های مضر, خلیج فارس
    Eisa Abdolalian, K. Rohani-Ghadikolaei, M. Moezi, H. Foroghifard, Gh.-A Akbarzadeh, M.-S Mortazavi, R. Dehghani, M. Gharibnia, F. Banaroei
    Harmful algal blooms resulting in red discoloration of coastal waters in the Persian Gulf, Iran were first observed in January 2007. The species responsible for the bloom, which was identified as Cochlodinium polykrikoides, coincided with massive aquatic organisms’ mortalities in the Persian Gulf. In order to provide optimum growth and bloom forming, C. polykrikoides cells were sampled during the bloom conditions in the coastal waters of Persian Gulf. After adaptation in filtered seawater, they isolated by positive phototropism characteristic of this species to light. They were grown in modified media culture at different salinity (30, 32 and 35ppt), temperature (20, 23, 26 and 28ºC) and intensity (35, 70 and 90 μmol m-2s-1). The results of the present study clearly showed that the highest alga biomass and growth rate was obtained following culture under the 32ppt salinity, 26°C temperature, and under a 12h light:12h dark photoperiod regime at a light intensity of 90μmol m-2s-1 provided by cool white fluorescent tubes. Maximum cell density and growth rate of C. polykrikoides in a 60 liter tank for 20 days reached to 32×106 cell L−1 and 0.28 day-1, respectively. However, the mean obtained cell density of C. polykrikoides in temperature regimes 20, 23, 26 and 28ºC (under salinity of 32ppt, and 90μmol m-2s-1 irradiance) were 2730, 9360, 28240 and 18080 cell ml-1, respectively. A two-way ANOVA indicated significant effects of temperature on the growth rate of C. polykrikoides followed by salinity, and then the interaction between temperature and salinity.
    Keywords: Harmful algal, Phytoplankton, Ecologycal condition, Persian Gulf, Iran
  • S. Behzadi, A. Salarpouri, M. Darvishi, R. Dehghani
    Batoidfishes are one of the most important groups of by-catch in the Persian Gulf. This survey was done for identification of skates and rays, inhabiting in the Persian Gulf and Omen Sea waters (Hormuzgan Province). The samples were collected by bottom trawl. The identified Skates were Rhinbatus granulatus, R. punctifer and Rhina ancylostoma (Rhinobatidae) and Rhynchobatus djiddensis (Rhynchobatidae). Mobula diabulus (Mobulidae), Himantura gerrardi, Himantura sp., Himantura imbricata, Urogymnus africanus, Pastinachus sephen, Himantura uarnak (Dasyatidae), Gymnura poecilura (Gymnuridae), Rhinoptera javanica (Rhinopteridae) and Aetobatos flagellum, Aetobatus narinari, Aetomylaeus nichofii and Aetomylaeus maculates (Myliobatidae) were recognized, that all belonged to Rays group. In addition, Torpedo sinuspesici and T. panthera (Torpedinidae) and Narcine sp. (Narcinidae) were reported from other families. Furthermore, Narcine sp., Himantura sp. and Urogymnus africanus are reported for the first time in the study area.
    Keywords: Cartiloginous, Urogymnus africanus, Narcine sp., Himantura sp., Iran
  • عیسی کمالی*، حجت الله فروغی فرد، رضا دهقانی

    در این مطالعه تولید مثل ماهی شوریده(Otolithes ruber</em>) مورد بررسی قرار گرفت . بیشترین جمعیت آن در خلیج فارس و دریای عمان در اعماق کمتر از 50 متر دیده می شود و این گونه از ماهیان تجاری ممتاز منطقه است. نمونه برداری  از شهریور 1386 تا آذرماه 1387 به طور ماهانه انجام گرفت. در طی 15 ماه بررسی ، جمعا 540 عدد ماهی شوریده مورد مطالعه قرار گرفت. رابطه طول و وزن برای شوریده 1268/3</sup> L 0064/0 = W برآورد گردید. طول بلوغ (Lm50</sub>) برای ماهی شوریده 7/33 سانتیمتر به دست آمد. مطالعات نشان داد که با توجه به رابطه طول و وزن ماهی مذکور از رشد ایزومتریک برخوردار است.  نسبت جنسی ماده به نر برای شوریده 76/1 به 1 بود. بیشترین میزان هم آوری مطلق و نسبی برای ماهی شوریده به ترتیب 1128401 و 7/943 تخمک به دست آمد. بیشترین قطر تخمک برای شوریده 350   میکرون مشاهده شد. زمان تخم ریزی (فصل تخمریزی) برای شوریده اردیبهشت و خرداد تعیین گردید.

    کلید واژگان: Otolithes ruber, ماهی شوریده, هم آوری, طول بلوغ, خلیج فارس و دریای عمان
    Kamali E*, Frooghifard H, Dehghani R

    the reproductive cycle the tiger tooth croaker ( Otolithes ruber ) were studied from a total of 540 specimens of tiger tooth croaker collected in Hormuzgan waters between September 2007 and desember 2008 . Weight-length relationships for tigertooth croaker was W = 0.0064L 3/1268. Lm50 for tigertooth croaker was 33.7cm. Sex ratio(femail : male) for tiger tooth croaker 1.76:1. Maximum absolute and relative fecundity for tiger tooth croaker were 1128401 and 943.7 respectively. Maximum diameter of ovol for tiger tooth croaker and was 350 micron. Spawning seasons tiger tooth croaker obtained between May and June

    Keywords: tiger tooth croaker, Otolithes ruber, Fecundity, Lm50, Persean Gulf, Oman Sea
  • عیسی کمالی، حجت الله فروغ فرد، رضا دهقانی، علی سالارپوری
    در این تحقیق ماهی سنگسر معمولی (Pomadasys kaakan) از شهریور 1381 تا آذرماه 1382 مورد بررسی قرار گرفتند. در طی 15 ماه بررسی، جمعا 477 ماهی سنگسر معمولی جمع آوری شد. و تغذیه آن مورد بررسی قرار گرفت. شاخص خالی بودن معده (CV) در کل نمونه ها محاسبه گشت و مقدار 69/75 بدست آمد. همچنین ترجیح غذایی (FP) برای هر نوع غذا محاسبه گشت که به ترتیب برای خرچنگ، میگو، سایر سخت پوستان، ماهی، خیار دریایی، ماهی مرکب و هشت پا برابر 8/39، 07/7، 4/27، 58/18، 4/4، 77/1 و 88/0 بود. نتایج نشان داد که سنگسر معمولی از ماهیان کم خور بودند. و غذای مصرفی اصلی سنگسر معمولی را سخت پوستان بخصوص خرچنگ و غذای جانشینی آن را میگو و ماهی تشکیل می دادند. غذای تصادفی این ماهی شامل ماهی مرکب، خیار دریایی و هشت پا بود.
    کلید واژگان: تغذیه طبیعی, ماهی سنگسر, ضریب خالی بودن معده, ترجیح غذایی, هرمزگان, خلیج فارس
    Kamali E., Dehghani R., Forooghi Fard H., Salarpouri A
    Food and feeding habits of the Javelin grunter (Pomadasys kaakan) were studied from a total of 477 Javelin grunter collected in Hormuzgan waters between September 2002 and December 2003.Capacity vacancy of stomach (CV) calculated 75.69 in total spacemen’s. Food priority (FP) were for crab, shrimp, other crustacean, fish, sea cucumber, cuttlefish and octopus 39.8,7.07, 27.4, 18.58, 4.4, 1.77 and 0.88 respectively.Result showed that this fish was underfeeding. Main food for Javelin grunter was crustacean specially crab. Subsidiary foods were fish and shrimp and random foods were Octopus, sea Cucumber and Cuttlefish
  • فرشته سراجی، غلامعباس زرشناس، رضا دهقانی
    ماهی حلوا سفید با نام علمی (Pampus argenteus) متعلق به خانواده Stromatidae از ماهیان با ارزش اقتصادی موجود در صیدگاه های عمده آبهای استان هرمزگان می باشد. تحقیق روی تغذیه ماهی حلوا سفید در محدوده آبهای استان هرمزگان از تیرماه 1380 لغایت آبان ماه 1381 صورت پذیرفت و 853 عدد ماهی مورد بررسی قرار گرفت.
    تغییرات میزان محتویات معده در گروه های طولی و مراحل مختلف باروری، شاخص خالی بودن معده (CV) ، شاخص پری معده (FI) ، ترجیح غذایی (FP) ، شاخص معدی (GSI) و درصد فراوانی اقلام مشاهده شده برآورد گردید. دامنه تغییرات طولی ماهیان بین 62 تا 267 میلیمتر بود. از آزمون آنالیز واریانس جهت تعیین سطح معنی دار بودن اختلاف میزان تغذیه در مراحل مختلف باوری استفاده شد.
    پاروپایان (کوپه پودها) با میانگین 66 درصد فراوانی در محتویات معده بعنوان غذای ترجیحی این گونه محسوب می شوند.
    دیاتومه ها بخصوص جنسهای Oscillatoria, Navicula, Nitzschia از جلبکهای سبز - آبی و نرمتنان با میزان بیش از 10 درصد بعنوان غذای ماهی حلوا سفید محسوب شدند.
    تغییرات شاخص معدی (GaSI) بطور ماهانه محاسبه شد و بالاترین میزان (4. 5) را در بهمن ماه نشان داد. همچنین شاخص تهی بودن معده (CV) برابر با 14. 49 بدست آمد که نشاندهنده پرخوربودن این ماهی می باشد.
    رابطه بین محتویات معده با مراحل باروری در جنس ماده نشان داد که میزان تغذیه تا مرحله اوج بلوغ افزایش داشت ولی در زمان رسیدگی تخمکها از میزان تغذیه کاسته شده است.
    مطالعه رژیم غذایی ماهی حلوا سفید حاکی از درصد تغذیه جانوری بالاتر نسبت به تغذیه گیاهی بود. اقلام غذایی جانوری شامل: سخت پوستان، نرمتنان، پروتوزا، کرم نماتود، روتیفر و اقلام گیاهی شامل دیاتومه ها (باسیلاریوفیسه ها) ، دینوفیسه ها و سیانوفیسه ها بود.
    کلید واژگان: حلوا سفید, Pampus argenteus, رژیم غذایی, استان هرمزگان, خلیج فارس
    F. Seraji, Gh. Zarshenas, R. Dehghani
    Silver pomfert (Pampus argenteus) belongs to Stromatidae family and is considered an important commercial fish found in some major fishing grounds of the Hormozgan province waters. The stomach contents of 853 collected specimens were investigated from June 2001 to November 2002. The change in stomach content relative to the length classes and gonad stages, vacuity index, gastro-somatic index and frequency percentage of different food items were also studied. The diet consisted of a broad spectrum of food types, but crustaceans (especiallycopepods) were dominant. The next major food group was Bacillarlphyceae (16 genera), followed by Cyanophyceae (6 genera) and mollusks. Other major groups were Nematodeworms, Foraminifera and Dinophyceae (6 genera). Copepods were the primary and main food items with the Bacillarlophyceae being the second most important prey. Therelationship between stomach contents and maturity stages in females showed that the food take up increased during adult stages and then decreased during spawning periods. The vacuityindex (CV) was calculated as 14.49, indicating the voracity of Pampus argenteus. The gastro-somaticindex was estimated to be 4.5 based on monthly and maximum values during February.
    Keywords: PAMPUS ARGENTEUS, Hormozgan province, Persian Gulf, Iran
  • کیومرث روحانی فادیکلایی، ایرج رجبی ساسی، حسین رامشی، رضا دهقانی، سیامک بهزادی، محمدرضا حسینی، سعید تمدنی جهرمی
    به منظور بررسی پراکنش و برآورد زیتوده جلبک های دریایی سواحل و برخی جزایر خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان) نمونه برداری بصورت ماهانه و در خلال جزر کامل و بصورت تصادفی در طول ترانسکت عمود بر ساحل از شهریور ماه 1380 تا مهر ماه 1382 در 10 ایستگاه انجام گرفت. در مجموع 77 گونه از جلبک های ماکروسکوپی (38 گونه قهوه ای، 21 گونه قرمز، 17 گونه سبز- آبی) شناسایی گردید. بیشترین تنوع گونه ای را ایستگاه لارک با 74 گونه و کمترین تنوع گونه ای را ایستگاه میچائیل با 31 گونه دارا بود است.
    بیشترین میزان زیتوده جلبکی در ایستگاه شماره 2 (بندر لنگه) با میانگین 1058 گرم در متر مربع و کمترین آن 391 گرم در متر مربع و در ایستگاه شیبدراز جزیره قشم بدست آمده است که اختلاف معنی داری را نشان می دهد (P< 0. 05). بیشترین میزان زیتوده جلبکی در فصل تابستان با 1466 گرم در مترمربع و در ایستگاه طاحونه- گرزه و کمترین آن در فصل تابستان با 130 گرم در متر مربع در ایستگاه 9 (جزیره قشم) مشاهده شده است. در بین گروه های مختلف، جلبک های قهوه ای با میانگین 824 گرم در مترمربع در ایستگاه 2 (بندر لنگه) بیشترین میزان زیتوده و جلبک های سبز با میانگین 26 گرم در مترمربع در ایستگاه های 7 و 9 (جزیره هرمز و جزیره قشم) کمترین میزان زیتوده جلبکی را بخود اختصاص داده اند. این در حالی است که میانگین زیتوده جلبک های قرمز برابر با 559 گرم در مترمربع و در ایستگاه 4 (طاحونه- گرزه) بدست آمده است. بیشترین میزان جلبک های قرمز در فصل تابستان و در ایستگاه 4 با 755 گرم در مترمربع، جلبک های قهوه ای با 1160 گرم در فصل بهار و در ایستگاه 2 (بندر لنگه) و جلبک های سبز با 519 گرم و در فصل تابستان و در ایستگاه 4 (طاحونه- گرزه) بدست آمده است.
    کلید واژگان: جلبک, استان هرمزگان, خلیج فارس, ایران
    K. Rohani, E. Rajabi sasi, H. Rameshi, R. Dehghani, S. Behzadi, M. Hosseini, S. Tamadoni jahromi
    Distribution and biomass of seaweeds in the Persian Gulf and its islands were assessed monthly during low tide from July 2001 to August 2003. Ten stations were defined in the study area and random spots along a transect vertical to the coastline were selected to carry out the sampling. Six stations were located in the coastal waters and four others were close to the islands. Samples were taken in quadrats 0.25 square meter in size (0.5mx0.5m). As a result, 77 species belonging to 4 division of seaweeds were identified. Rhodophyta was represented by 38 species, Chlorophyta had 21 species followed by 17 species of Phaeophyta and only 1 species of Cyanophyta. The highest and lowest seaweed diversity was seen around Larak Island and Michael station with 74 and 31 species respectively. Although some species such as Gracilaria corticata, Gelidiella acerosa, Laurencia snyderia, Colpomenia sinousa, Padina australis and Dictyosphaeria covernosa were abundant in all stations during the study, some species were absent from some stations. Thrbinaria conoiedes was only seen in Larak island, Spatoglassum variable and Steochospermum marginatum were present only in Larak and Qeshem islands, Codium papilatum and Ulva spp. were spotted only in Larak and Hormoz islands, and Sargassum ilicifolium was detected only in Bandar Lengeh, Shiyo, Larak and Qeshem islands. The maximum and minimum algal biomass (wet weight) was recorded in Bandar Lengeh with 1058gr.m-2 and Qeshem island with 391gr.m-2 and there was significant difference between the two stations (P<0.05). Also, the maximum algal biomass was recorded in summer (l466 gr.m-2) in Tahoneh Gorzeh and the minimum biomass (130 gr.m-2) in Qeshem islands. The highest biomass was recorded for the brown algae division (824 gr.m-2) in Bandar Lengeh and the minimum biomass was seen for the green algae division (26 gr.m-2) in Hormoz and Qeshm islands. The maximum biomass was 755gr.m- in summer for red algae, 1160gr.m-2 in Spring for brown algae and 5l9gr.m-2 in Summer for green algae.
    Keywords: SEAWEEDS, HORMUZGAN PROVINCE, Persian Gulf, Iran
فهرست مطالب این نویسنده: 23 عنوان
  • رضا دهقانی
    رضا دهقانی
    پژوهشگر زیست شناسی شیلاتی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، ، ایران
نویسندگان همکار
  • دکتر علی سالارپوری
    : 4
    دکتر علی سالارپوری
    استادیار پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، ، ایران
  • دکتر محمدصدیق مرتضوی
    : 3
    دکتر محمدصدیق مرتضوی
    محقق و رییس پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان
  • دکتر حجت الله فروغی فرد
    : 2
    دکتر حجت الله فروغی فرد
    استادیار تکثیر و پرورش آبزیان، پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
  • دکتر محسن گذری
    : 2
    دکتر محسن گذری
    استادیار پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، ، ایران
  • سید عباس حسینی
    : 2
    سید عباس حسینی
    استادیار فناوری صید، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
  • دکتر نصیر نیامیمندی
    : 1
    دکتر نصیر نیامیمندی
    پژوهشگر بخش بیولوژی، نصیر نیامیمندی
بدانید!
  • این فهرست شامل مطالبی از ایشان است که در سایت مگیران نمایه شده و توسط نویسنده تایید شده‌است.
  • مگیران تنها مقالات مجلات ایرانی عضو خود را نمایه می‌کند. بدیهی است مقالات منتشر شده نگارنده/پژوهشگر در مجلات خارجی، همایش‌ها و مجلاتی که با مگیران همکاری ندارند در این فهرست نیامده‌است.
  • اسامی نویسندگان همکار در صورت عضویت در مگیران و تایید مقالات نمایش داده می شود.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال