جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « تفسیر سیاسی » در نشریات گروه « علوم انسانی »
-
بررسی تطبیقی برداشت های سیاسی در اندیشه سید قطب و محمدجواد مغنیه با تاکید بر فی ظلال القرآن و الکاشفبرداشت سیاسی از قرآن، یکی از برداشت های تفسیری نوین مفسران در سده های اخیر است. در این برداشت ها، مفسران به دنبال پیدا کردن جواب هایی برای حل مسائل سیاسی جوامع هستند و راه حل معضلات را از قرآن کریم می جویند. در این میان آراء و اندیشه های دو متفکر جهان اسلام و از حامیان جنبش های اسلامی معاصر، یعنی سید قطب و محمدجواد مغنیه، شایسته بازخوانی اند. در این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و تطبیقی- انتقادی، تفسیر سیاسی این دو مفسر واکاوی شده است. سوال اساسی تحقیق این است که چه تفاوت ها و شباهت هایی در تفسیر سیاسی سید قطب و مغنیه وجود دارد؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که هر دو متفکر، با مشاهده نارسایی های موجود در جامعه اسلامی، در اندیشه جبران عقب ماندگی ها در پرتو هدایت قرآنی گام برداشته اند و تنها راه رهایی مسلمانان را در استقرار حاکمیت اسلامی می دانستند؛ اما در تعیین شکل حکومت و چگونگی ایجاد آن و ویژگی های حاکم، اختلاف نظر دارند. با دقت در فرازونشیب های زندگی هر دو مفسر درمی یابیم که آنها میوه و محصول نگرش های محیط پیرامون خود و نماینده ای از این نگرش ها بودند. آن ها وجدان بیدار عصر خود بوده و تعهد سیاسی والایی داشتند. مغنیه به استحکام بنیه اعتقادی و سیاسی جامعه مسلمانان حساسیت داشت. بنابراین، با درس خواندن در حوزه های علمیه لبنان و نجف، خود را از لحاظ علمی برجسته کرد و از طریق تالیف کتاب و تعلیم شاگردان، به روشنگری و تبیین ترفندها و شگردهای دشمن پرداخت و خوراک فکری و علمی را برای افراد مهیاء ساخت و دسیسه های دشمنان را به طور علمی و متقن برملا ساخت. سید قطب اما شیوه تقریبا متفاوتی را در پیش گرفت. جامعه متلاطم مصر تشنه افکار روشنفکر انقلابی و شجاع و متهوری مثل او بود. او متوجه شد که برای به جریان انداختن ظرفیت مسلمانان، باید قرائت جدید و نوین و گفتمان انقلابی را برگزیند، تا بتواند موج ایجاد کند و سیل به راه اندازد. وی برای تحول در جنبش های فکری، آمادگی لازم را داشت و قابلیت های فکری و اندیشه ای خود را ارتقاء داده بود و با تالیف کتب و مقالات متعدد می توانست به خوبی اعتقادات افراد را تقویت نماید.کلید واژگان: تفسیر سیاسی, اندیشه تقریبی, حاکمیت دینی, سید قطب, محمدجواد مغنیه, تفسیر فی ظلال القرآن, تفسیر الکاشف}The political interpretation of the Quran is a contemporary approach adopted by scholars in recent centuries. In these interpretations, scholars seek answers to societal and political issues and look to the Quran for solutions. This research aims to revisit the opinions and thoughts of two influential contemporary Islamic thinkers, Sayyid Qutb, and Mohammad Javad Moghnieh, through a descriptive-analytical and comparative-critical approach, focusing on their political interpretations in F i Zilal al-Qur'an and al-Kashef. The central question of this study is to identify the differences and similarities in the political interpretations of Sayyid Qutb and Moghnieh. The findings indicate that both thinkers, observing the deficiencies in Islamic societies, have sought solutions within the guidance of the Quran, viewing the establishment of Islamic governance as the only remedy. However, they differ in their views on the form of governance, its creation, and the characteristics of the ruling authority. Examining their life trajectories reveals that they were products of their surrounding environments, representing the attitudes prevalent in their societies. Both were keenly aware of their time's challenges and were politically committed. Moghnieh, sensitive to the strengthening of the ideological and political structure of the Muslim community, emphasized the need to elevate the intellectual capabilities of individuals. On the other hand, Qutb adopted a different approach, recognizing the turbulent nature of Egyptian society. He understood the necessity of selecting a new and revolutionary discourse to generate a movement and launch a wave of change. Through multiple books and articles, Qutb aimed to strengthen individuals' beliefs to bring about transformation in intellectual movements.Keywords: Political Interpretation, approximate thought, Religious Governance, Sayyid Qutb, Mohammad Javad Moghnieh, Fi Zilal al-Qur'an, al-Kashef}
-
اگر در تمایز فقه و کلام این انگاره را مفروض تلقی نماییم که اولی بر فعل مکلف و دومی بر فعل الله متمرکز است، سوال از خاستگاه مشروعیت سیاسی، مساله ای فقهی کلامی خواهد بود؛ از این حیث که از چه کسی می توان و بلکه باید اطاعت کرد، فقهی و از این حیث که خداوند برای چه کسی حق اطاعت را قرار داده است، کلامی می باشد. پژوهش حاضر با رویکردی فقهی کلامی پرسش از مشروعیت سیاسی را به قرآن کریم عرضه کرده و تلاش نموده است تا آن را از زوایه آیات اطاعت و با روش تحلیل اجتهادی پاسخ دهد.یافته تحقیق حاضر از مطالعه موردی آیات اطاعت این است که میان حق اطاعت و عبودیت، رابطه تلازم برقرار است. حق اطاعت و به تبع آن، لزوم اطاعت، از اوامر و نواهی صادر از جانب صاحب این حق، برای کسی ثابت است که حق عبودیت داشته باشد. از آنجا که بشر به صورت مستقیم نمی تواند مخاطب امر و نهی الهی باشد، قرآن کریم پیامبران و اولی الامر را به عنوان واسطه اطاعت الهی در امور اجتماعی و فردی بشر قرار داده است. گرچه مصداق کامل اولی الامر، امام معصومعلیه السلام است، بسیاری از اندیشمندان شیعی معتقدند در عصر غیبت، فقیه جامع الشرایط با واسطه یا بدون واسطه مصداق اولی الامر خواهد بود. بنابراین، چنین حقی به زمان خاص یعنی حضور معصومعلیه السلام محدود و منحصر نیست.
کلید واژگان: مشروعیت سیاسی, فقه سیاسی, تفسیر سیاسی, آیات اطاعت, ولایت فقیه}If we consider the distinction between jurisprudence and theology to be based on the assumption that the former focuses on the action of the duty-bound person and the latter on the action of God, then the question of the origin of political legitimacy becomes a jurisprudential-theological issue; namely, who can and indeed must be obeyed? This is a jurisprudential question in terms of who has the right to obedience set by Allah. The present research, with a jurisprudential-theological approach, offers the question of political legitimacy to the Holy Quran and tries to answer it from the perspective of the verses of obedience and with the method of ijtihadi analysis. The finding of the present research from the case study of the verses of obedience is that there is a relationship of necessity between the right to obedience and servitude. The right to obedience and, consequently, the necessity of obedience to the orders and prohibitions issued by the holder of this right is established for those who have the right to servitude. Since humans cannot directly be the recipients of divine orders and prohibitions, the Holy Quran has introduced prophets and imams as intermediaries for divine obedience in social and individual affairs of humans. Although the complete example of the imam is the infallible imam (peace be upon him), many Shia scholars believe that in the era of occultation, the qualified jurist will be the example of the imam with or without an intermediary. Therefore, such a right is not limited and confined to a specific time - the presence of the infallible imam (peace be upon him).
Keywords: Political Legitimacy, Political Jurisprudence, Political Interpretation, Obedience Verses, Guardianship Of The Jurist} -
این پژوهش، تفسیر سیاسی جریان های فکری معاصر از قرآن کریم در جهان عرب را مورد بررسی قرار داده است. در تبیین تفسیر سیاسی جریان های فکری معاصر جهان عرب از قرآن، رهیافت های مختلفی وجود دارد که با توجه به مبانی، ویژگی های فکری و زمینه سیاسی- اجتماعی و نیز نقش محوری داشتن ادله چهارگانه (کتاب، سنت، اجماع و عقل) تفسیر سیاسی- اجتماعی عمده جریان های فرهنگی- اجتماعی در جهان عرب بر اساس برجسته سازی یک بعد و بردن تفسیر سیاسی به سمت وسوی یکی از ادله و یا استفاده از سایر مبانی، روش ها و ادله صورت می گیرد. صورت بندی جریان های تفسیر سیاسی عبارت اند از: 1. تفسیر سیاسی جریان های نص محور (حدیثی، سلفی، فقهی و قرآن بسنده)؛ 2. تفسیر سیاسی جریانهای متاثر از فلسفه و کلام اسلامی که شامل نومعتزلی، اشعری گری و فلسفی است؛ 3. تفسیر سیاسی جریان های متاثر از تجددگرایی غربی شامل فلسفه تحلیلی غرب، جریانهای متاثر از فلسفه قاره ای(هرمنوتیکی) و پدیدارشناختی از قرآن. 4. تفسیر سیاسی رویکردهای کارکردگرایانه (رویکردهای جامعه شناسانه و سوسیالیستی)؛ 5. تفسیر سیاسی جریان های تاویلی(شامل باطنی گری و رویکرد صوفی-عرفانی)؛ 6. تفسیر سیاسی جریان های ادبی سنتی و معاصر از قرآن کریم. در یافته تحقیق می توان گفت که در جهان عرب، نوع تفسیر سیاسی حکومت و دولت از آیات قرآن، با توجه به مبانی فکری، نقش سایر ادله (سنت، اجماع، عقل)، تاثیر سایر علوم و نقش فلسفه های جدید غربی در فهم و تفسیر هر جریانی با جریان های دیگر تمایز داشته و نتایج متفاوتی را دربر دارد.
کلید واژگان: قرآن کریم, تفسیر سیاسی, جریان های فکری, جهان عرب} -
عملیات تفسیر قرآن در زوایای مختلف همواره پیگیری و برای آن اصول، روش، مبانی و قواعدی تنظیم شده و به صورت علوم تفسیری بیان گشته اند. در این بین تفسیر سیاسی به مثابه گرایشی نوبنیاد در عصر حاضر مستلزم بحث و سازمان دهی جدید است. برای ساماندهی تفسیر سیاسی، مفسران بر پایه مبانی هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی به فهم قرآن کریم می پردازند. استنطاق از قرآن به مفسران سیاسی این فرصت را می دهد نظرات و الگوهای هماهنگ با مسایل اجتماعی- سیاسی را تیوریزه کنند و در اختیار جامعه قرار دهند. لازمه چنین اقدامی مهارت در فهم قرآن و روش مندی در نحوه تلقی از آیات قرآن است. از آنجا که عنصر تدبر در بیانات و رهنمودهای مقام معظم رهبری بسیار مشهود می باشد و از نگاه ایشان با دوگانه تلاوت - تدبر در قرآن، می توان فهمی شگرف از آیات قرآن در تمامی ساحت ها به دست آورد؛ شناخت ظرفیت سیاسی تفسیر تدبری قرآن در منظومه فکری آیت الله خامنه ای برای این جستار هدفی ارزشمند خواهد بود. به همین روی این جستار با هدف مزبور و از رهگذر روش توصیفی- تحلیلی به بررسی عنصر تدبر در افاضات مقام معظم رهبری پرداخته و به مطالب پیش رو به عنوان نتایج تحقیق تاکید می کند: نخست از آنجا که رویکرد مقام معظم رهبری در فهم قرآن کریم رویکردی اجتماعی - تمدنی می باشد، نظام سازی رکن بنیادین و مبنای اساسی در اندیشه ایشان مطرح شده است. نظام سازی در ساحت های گوناگونی انجام می شود و عالی ترین سطح آن نظام حکومتی می باشد. دوم؛ آیت الله خامنه ای به آیات قابل توجهی از قرآن با نگاه سیاسی - اجتماعی توجه کرده و با استمداد از بعضی آیات سوره مبارکه حج، اقامه نماز، ایتاء زکات، امر به معروف و نهی از منکر را مثلث نظام ساز می دانند. سوم؛ نظام سیاسی مطلوب و مطمح نظر آیت الله خامنه ای نظامی است که بر پایه اصول الهی- اسلامی بنیان نهاده شده باشد و در آن معنویت و مادیت آحاد جامعه توامان با هم لحاظ شود؛ از این رو در اندیشه تفسیری ایشان، نظام سیاسی مشروع، نظامی است اسلامی از نوع شیعی و بر پایه رهبری ولی فقیه با رعایت شاخص هایی همچون علمیت، ایمان و تقوا که توسط رهبر و حاکم جامعه هدایت شود و مسیولان و کارگزاران و مردم در تحت رهبری چنین رهبر الهی به رشد و تعالی برسند.کلید واژگان: قرآن, تدبر, تفسیر سیاسی, سیاست, آیت الله العظمی خامنه ای (زید عزه)}The process of the interpretation of the Holy Quran can be viewed from different perspectives. There are certain principles and methods for interpretation which are called the science of interpretation. The purpose of the current study is to identify the political capacity of Quran’s interpretation based on contemplation in thoughts of Ayatollah Khamenei. Employing a descriptive-analytic method, this article examines the element of contemplation in speeches and comments of Ayatollah Khamenei. Since the approach adopted by Ayatollah Khamenei in understating the Quran is a social and civilization-based one, systematization is the fundamental basis in his thoughts. Ayatollah Khamenei looks at the verses of the Quran politically and socially and, using some verses of al-Hajj Surah, described saying prayer, donating Zakat, and promoting virtue and preventing vice as three important factors which contribute to the systematization. A desired political system, in view of Ayatollah Khamenei, is one that is based on divinity and Islam in which spirituality as well as the mundane world are two key elements. In Ayatollah Khamenei’s interpretive thoughts, a legitimate political system is the one which follows Islam and Shia school of thought based on Velyat-e Faqih. Parameters like faith and piety should be also taken into account by leaders and rulers of an Islamic society so that people and officials can grow and reach salvation under the leadership of such a leader.Keywords: Quran, contemplation, political interpretation, Politics, Ayatollah Khamenei}
-
تفسیر سیاسی علاوه بر مبناهای عام، نیازمند مبناهای خاص «فلسفه علمی» و «علمی» است تا هویت بنیادین مستقلی بیابد. مبانی علمی دست‌کم در سه گستره «متن»، «مخاطب» و «مفسر» مطرح است. در گستره متن هم می‌تواند انواعی داشته باشد. بدین‌روی این مسئله مطرح است که مبانی اخیر شامل چه موضوعاتی می‌شود؟ این مبانی می‌تواند با عنایت به کمیت آیات ناظر به سیاست، یا رسالت قرآن نسبت به تحول سیاسی، یا نقش نظارتی قرآن نسبت به سیاست باشد. در نتیجه، این مسئله مطرح می‌شود که مبناهای علمی خاص احتمالی در این سه گستره کدام است؟ پژوهش حاضر در پی دستیابی به مبناهای علمی خاص تفسیر سیاسی در سه گستره مذکور است تا ممیزاتی برای تفکیک آن از دیگر گونه‌ها تبیین نماید. گردآوری اطلاعات با مطالعه تفاسیر اجتماعی سیاسی، و از منظر روشی، به روش «توصیفی و تحلیلی» سامان پذیرفته و یافته‌هایش این است که تفسیر سیاسی دست‌کم با سه مبنا در محور متن قرآن (کثرت و اهمیت نقش آیات ناظر به سیاست و حاشیه‌ای نبودنشان؛ تبیین‌گری قرآن برای تحول سیاسی بر پایه دین؛ مهیمن بودن قرآن بر سیاست و پالایش آن) هویت مستقل دارد.
کلید واژگان: قرآن کریم, مبانی علمی, مبانی خاص, متن قرآن, تفسیر سیاسی} -
هدف پژوهش حاضر بررسی امکان تفسیرپذیری سیاسی قرآن است. این تحقیق با پاسخ به پنج مسئله در سه حوزه مرتبط با تفسیر سیاسی شامل مخاطب تفسیر سیاسی، منبع مورد مطالعه، رابطه دو حوزه قرآن و سیاست اسلامی با روش توصیفی-تحلیلی نشان داد که قرآن در حدی آموزه های سیاسی دارد که مطالعات سیاسی ممکن شود. مدلول های سیاسی معاصران نزول قابل گسترش به عصر حاضر هستند. اهداف دانش سیاست اسلامی با اهداف اصلی قرآن سازگار بوده و روش این علم با روش فهم قرآن جمع پذیر است. اعتبار و قابل اعتماد بودن گزاره های سیاسی مستفاد از قرآن و سیاست اسلامی متناسب با ماهیت آنها می باشد، به این ترتیت تفسیر سیاسی قرآن ممکن خواهد بود. با اثبات امکان، مسیر اثبات مبانی دیگر و نهایتا تدوین مبانی فلسفه علمی تفسیر سیاسی هموار می شود.کلید واژگان: قرآن, تفسیر سیاسی, سیاست اسلامی}The purpose of the present study is to review the feasibility of the political exegesis of the Qur’an. By answering to 5 questions in 3 related fields to the political exegesis, including the audience of the political exegesis, the source under study, and the relationship between the Qur’an and Islamic politics, the present research using a descriptive-analytical method showed that the Qur’an has as much political instructions to make political study possible. The political concepts of the age of revelation can be extended to the present age as well. The objectives of Islamic politics are consistent with the main objectives of the Qur’an and there is compatibility between the method of Islamic politics and the Qur’an comprehension. The validity and authenticity of the political propositions derived from the Qur’an and Islamic politics are appropriate to their essence so the political exegesis of the Qur’an would be feasible. The substantiation of this feasibility paves the way for proving other principles and finally gathering the principles of the scientific philosophy of political interpretation.Keywords: Qur’an, Political Exegesis, Islamic politics}
-
هدف پژوهش حاضر ارایه رویکرد تفسیر سیاسی امام خمینی، به مثابه یک رویکرد تفسیری اثربخش در تحولات سیاسی جهان اسلام بود. تبیین و گفتمان سازی این رویکرد تفسیری می تواند زمینه ساز بازگشت قرآن به متن تحولات جهان اسلام باشد. در این پژوهش به این سوال پاسخ داده شد که رهیافت متفاوت امام خمینی در تفسیر سیاسی قرآن کریم چیست؟. این رویکرد مبتنی بر چارچوب نظری نظریه دوفطرت تبیین گردید. نتایج نشان داد که قرآن به مثابه یک مکتب سیاسی مستقل و کارآمد به یک گفتمان فراگیر در جهان اسلام تبدیل نشده است، چرا که تفاسیر متحجرانه در جهان اسلام با بزرگ نمایی فروعات و به حاشیه راندن «مقاصد قرآن» از قرآن سیاست زدایی نموده اند، و رویکردهای ملتقطانه، قرآن را سکولار و جدای از سیاست و جامعه تفسیر نموده اند و حاصل هر دو «مهجوریت قرآن» بوده است، لذا امروز اندیشه و کنش سیاسی در جهان اسلام متاثر از مقاصد قرآن نیست. اما رهیافت خاص و متفاوت امام خمینی در تفسیر سیاسی قرآن توانست قرآن را به مثابه یک مکتب سیاسی معرفی کند و تاثیرات جدی در تحولات سیاسی ایران و انقلاب اسلامی در سطح بین المللی داشته باشد. مهم ترین اصول تفسیر سیاسی امام خمینی مقصدگرایی، مردم گرایی و عمل گرایی است. حاصل این اصول، رویکرد خاص تفسیری با عنوان «رویکرد راهبردی» خواهد بود، که درپی تحقق مقاصد قرآنی در جهان است.کلید واژگان: تفسیر سیاسی, امام خمینی, مقاصد قرآن, تحریف, تفسیر راهبردی}The purpose of the present study is to present Imam Khumeini’s approach to the political exegesis as an effective exegetical approach to the political transformations in the Muslim World. Explaining and discourse-building of this exegetical approach can pave the way for returning the Qur’an to the context of transformations in the Muslim World. The current research study aims to answer that what Imam Khumeini’s distinctive approach to the political exegesis of the Noble Qur’an is. This approach was explained relying on the theoretical framework of the theory of Two Fitrah. The results of the study showed that the Qur’an as an independent and efficient political school has not turned to a widespread discourse in the Muslim World yet because of 2 reasons: First, the petrified interpretations in the Muslim World have depoliticized the Qur’an by exaggerating the ancillaries of faith and marginalizing “Qur’anic objectives”; second, eclectic approaches have interpreted the Qur’an secular and separated from politics and society. Both of these reasons have led to the “seclusion of the Qur’an” and therefore the political thought and act in the Muslim World today are not affected by the Qur’anic objectives. However, Imam Khumeini’s special and distinctive approach to the political exegesis of the Qur’an could introduce this holy book as a political school and have serious effects on the political transformations and the Islamic revolution in Iran and the international level. Imam Khumeini’s most important principles of the political exegesis include goal-orientation, populism, pragmatism. The result of this approach is a special exegetical approach called “practical approach” seeking to fulfill Qur’anic objectives in the world.Keywords: Political Exegesis, Imam Khumeini, Qur’anic Objectives, Tahrif (Distortion), Practical Exegesis}
-
در بین کتاب های آسمانی، قرآن تنها کتاب مصون از تحریف و راهنمای همه انسان هاست تا روزی که جهان برقرار، و زندگی بشر در آن تداوم دارد. جامعیت قرآن نسبت به نیازهای بشر و فهم پذیری، تبیین و تفسیر آن توسط پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و ائمه طاهرینعلیهم السلام، عالمان دین را برانگیخت تا با بهره گیری از علوم مختلف، درگذر زمان و بروز نیازهای جدید، به تفسیر قرآن بپردازند، که در طی زمان تاکنون، گستره آن افزوده گشته است. تفسیر قرآن با استفاده از تخصص علمی سیاسی مفسر، «گرایش تفسیر سیاسی قرآن» نامیده می شود که محور مقاله پیش رو است و مانند سایر نوشته های علمی باید از مبانی خاص، روش و شیوه و اصول و ضوابط که سازنده نظم منطقی هر نگاشته و مکتوبی هستند، برخوردار باشد. هدف از این گونه تفسیر می تواند در درجه اول، شناخت تنها قانون اساسی جامع جهانی در روابط بین الملل و نیز رد مدعای جدایی دین از سیاست باشد که نوشتار حاضر با بهره مندی از آیات کریمه قرآن و روش کتابخانه ای و دستیابی موفقیت آمیز به اهداف موردنظر نگاشته شده و سعی بر آن بوده که به ارکان اصلی این گونه تفسیر به طور اجمال پرداخته شود.
کلید واژگان: تفسیر, سیاست, تفسیر سیاسی, مولفه های تفسیر سیاسی قرآن}Among the heavenly books, the Qur'an is the only book which has been preserved from distortion and which is the guide to all human beings as long as this world exists and man lives. The comprehensiveness of the Quran as a book which responds to all human needs and its intelligibility as well as the interpretation of the Quran made by Prophet Muhammad and the infallible Imams have urged religious scholars to interpret the Quran over time and with the rising of new needs, using various sciences and so, its extent has increased over the time. The Quran commentary based on the commentator’s political-scientific expert knowledge is called “the study area of the political commentary of the Quran”—the question on which this article focuses, and like any scholarly piece of writing, it should have specific foundations, methods, principles and criteria for arranging the logical order of any piece of writing. The purpose of such a commentary may, first and foremost, be to recognize the only comprehensive international constitutional law concerning international relations and reject the claim of the duality of religion and political authority. Citing holy Quranic verses, and relying on library resources, the article attains the stated goals and seeks to briefly discuss the main pillars of this kind of commentary.
Keywords: he Quran commentary, politics, political commentary, the components of the political commentary of the Quran} -
مجله کتاب قیم، پیاپی 21 (پاییز و زمستان 1398)، صص 145 -176
موضوع سیاست خارجی به طور عام و اصول سیاست خارجی به طور خاص، در آموزه های قرآن کریم قابل پی جویی است؛ از این رو می توان آنچه امروزه در سیاست خارجی نظام جمهوری اسلامی دنبال می شود را با آیات قرآن کریم سنجید. در این پژوهش با استفاده از روش های تحلیل محتوا و معنی شناسی،اصل «حکمت» در اندیشه سیاسی و قرآنی آیت الله خامنه ای مبنای تحلیل و تبیین قرار گرفته است.نخست پس از تحلیل اصل حکمت در قرآن و گردآوری مقولات و مولفه های این اصل، در گام پسین، آنها را با مقولات و نتایج حاصل از بیانات آیت الله خامنه ای مقایسه کرده، شباهت ها، تفاوت ها و میزان تناظر آن ها سنجیده شده است. بر اساس یافته های پژوهش، حکمت قرآنی و حکمت در سیاست خارجی در اندیشه آیت الله خامنه ای جدای از یکدیگر نیستند؛ زیرا کسی که بهره ای از حکمت قرآنی داشته باشد، اندیشه او مستحکم می شود و چنین کسی در سیاست خارجی بر اساس خرد عمل می کند نه بر اساس احساسات. همچنین فرد حکیم از نظر قرآن، حقایق عالم را درک می کند و به مصالح و منافع آگاه است و مسلما چنین کسی در سیاست خارجی به منافع و شرایط لازم و بهره هایی که باید از رابطه با دنیا گرفت، آگاه است.
کلید واژگان: اصل حکمت, تفسیر سیاسی, اندیشه قرآنی, آیت الله خامنه ای, سیاست خارجی}It is possible to find materials in the Holy Quran regarding foreign policy in general and its principles in specific. What is occurring currently in the foreign policy of the Islamic Republic of Iran can be, thus, evaluated against the Quran. Through the method of content analysis and semantics, this research seeks to shed light on the principle of ‘wisdom’ in Ayatollah Khamenei’s policies and his speculations on the Quran. The study is conducted first by defining wisdom and its parameters as introduced in the Quran and then by comparing and contrasting them with Ayatollah Khamenei’s remarks on the issue. As indicated by the results, the wisdom that he has put to practice in the foreign policy is well integrated with the wisdom imparted in the Quran. This is because the one who is endowed with Quranic wisdom has a stout mindset and can practice rationally rather than emotionally. From the viewpoint of the Quran, a wise man has a true perception of the world and knows how to take the advantage of the current conditions in favor of his policies.
Keywords: Principle of wisdom, Political interpretation, Quranic frame of mind, Ayatollah Khamenei, Foreign policy} -
زمینه و هدف
یکی از موضوعاتی که در دین مبین اسلام اهمیت فروان دارد چگونگی رابطه دولت اسلامی با دیگر دولت ها و به عبارتی «سیاست خارجی» است. بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رهبر کشور بالاترین نقش را در تصمیم گیری های کلان در زمینه سیاست خارجی نظام دارد. تحلیل بیانیه ها و سخنرانی های آیت الله خامنه ای، می تواند نشان دهد که تصمیم گیری ها و دیدگاه های ایشان، به چه میزان مبتنی بر مبانی قرآنی است.
روش تحقیقاین مقاله با استفاده از روش «تحلیل محتوا» درصدد پاسخ گویی به این سوال اصلی است: مبانی قرآنی اصل عزت چیست و عزت در اندیشه آیت الله خامنه ای، چه جایگاهی دارد؟
یافته ها و نتیجه گیریدر این پژوهش پس از تحلیل اصل عزت به بازشناسی این اصل در قرآن پرداخته شده است؛ بدین معنا که مقولات و نتایج حاصل از بیانات آیت الله خامنه ای با مقولات و نتایج مفهوم موردنظر در قرآن کریم مقایسه و شباهت ها و تفاوت ها و میزان تناظر آن ها سنجیده و مشخص شده که بیانات رهبر انقلاب اسلامی به چه میزان بر اساس مبانی قرآنی بوده است. بر اساس یافته های این پژوهش، مقوله های «مفهوم عزت در سیاست خارجی»، «راه به دست آوردن عزت در سیاست خارجی»، «عزت و نرمش قهرمانانه» و «تقابل عزت و ذلت» افزون بر اینکه در تحلیل محتوای بیانات آیت الله خامنه ای استخراج شده، در آیات قرآن کریم نیز مورد توجه قرار گرفته است.
کلید واژگان: اصل عزت, تفسیر سیاسی, اندیشه قرآنی, آیت الله خامنه ای, روابط بین الملل}Background and objectivesOne of the most important principles in foreign policy is the principle of dignity. This principle has been widely considered in the system of the Islamic Republic of Iran and the leader of the Islamic Revolution has mentioned this principle along with two principles of wisdom and expediency and has even considered this principle more important than the other two principles. On the other hand, some foreign policy officials, regardless of this principle, have been negotiating with different countries, believing that soft power and tolerance should be considered against powerful countries. Therefore, Ayatollah Ali Khamenei offered the Iranian authorities a heroic approach. Accordingly, in this article, the principle of dignity in Ayatollah Khamenei's political thought is explained and analyzed and his solutions are presented to foreign policy officials and the extent to which the principle of dignity is reconciled with Quranic principles is examined.
MethodologyThis research was conducted using a descriptive-analytic method and library resources and the verses of the Holy Quran and the statements of the Supreme Leader.
Findings andresultsIn this study, after analyzing the principle of dignity, this principle has been recognized in the Qur'an, meaning that the categories and results of Ayatollah Khamenei's statements have been compared with the categories and results of the intended concept in the Holy Quran and their similarities, differences and degree of correspondence have been measured. According to the findings of this study, the concepts of "dignity in foreign policy", "the true dignity of God and the monotheistic front", "the way to obtain dignity in foreign policy", "heroic and softness dignity" and "the contrast of dignity and oppression" have been mentioned in the Quranic verses and they have been mentioned in the content analysis of the statements of the Supreme Leader as well.
Keywords: Dignity, Humiliation, Quran, Foreign policy} -
«تفسیر سیاسی»، بخشی از علوم انسانی اسلامی است که تاکنون تلاش ویژه ای برای ساماندهی آن به عمل نیامده، و سوالات بسیاری پیرامون آن مطرح شده است. از جمله اینکه مبانی، اصول و قواعد معینی برای عملیات تفسیری، با رویکرد سیاسی را می توان معرفی کرد، این مبانی، اصول و قواعد کدام اند؟ گام نخست، معرفی «مبانی فلسفه علمی تفسیر سیاسی» پس، کشف مبانی دانشی و استخراج اصول و در نهایت، قواعد تفسیر سیاسی است. ناظر بر گام اول، فرضیه این است که می توان مبانی فلسفه علمی تفسیر سیاسی قرآن را کشف و معرفی کرد. جمع آوری اطلاعات این پژوهش، کتابخانه ای است و تحقیق به روش توصیف و تحلیل صورت گرفته است.کلید واژگان: مبانی تفسیر, فلسفه علم, تفسیر سیاسی, فلسفه تفسیر سیاسی}Political interpretation is a part of the Islamic humanities. No considerable effort has been made so far to organize this subject and many questions have been raised about it. One of the questions raised in this regard is about whether or not there are certain principles and rules for making interpretations by using a political approach and what they are. First the basic principles of the scientific philosophy of political interpretaion", and then the scientific principles are established to finally draw up the rules of political interpretation. With regard to the first step, this paper holds that the basic principles of the scientific philosophy of the political interpretation of the Quran can be laid down. A descriptive and analytical method is used for conducting this research and a library-based method is used for collecting the data.Keywords: principles of interpretation, philosophy of science, political interpretation, the philosophy of political interpretation}
-
یکی از عرصه های مهم نگرش و دیدگاه امام خمینی(ره) که تاثیر قابل ملاحظه ای در رفتار سیاسی ایشان داشته است، توجه به مباحث قرآنی و تفسیر سیاسی مختص به ایشان می باشد که در نوع خود بی نظیر است. این نوع نگاه، موضوعات قرآنی را در بطن حوادث جاری در نظام داخلی و نظام بین الملل قرار می دهد و برای موضوعات خارجی به تطبیق سازی متناسب با واژگان و مفاهیم قرآنی می پردازد که حالتی مرحله به مرحله را طی می کند. از تحلیل و تبیین واژگانی شروع و به مرحله تطبیق می رسد و در آخر به مرحله رفتار سیاسی متناسب با اصول قرآنی منجر می شود که در قالب مفاهیم و واژه های تعاملی و تقابلی منتشر می شود و به مرحله اصول سازی نیز منجر می شود.کلید واژگان: امام خمینی(ره), تفسیر سیاسی, مفاهیم قرآنی, انقلاب اسلامی}A prominent field of Imam Khomeini's viewpoint that exerted a remarkable impact on his political behavior is his attention to quranic discussions and his one of a kind exclusive political interpretation. In this approach, quranic subjects are put into the heart of current events within internal system and international system to find comparatively appropriate quranic terms and concepts equivalent to external subjects in a sequential manner. In other words, it starts from etymology and continues to adaptation finally leading to a political behavior corresponding with quranic principles published in the form of interactive and conflicting concepts and terms. It also leads to a later stage to create principles.Keywords: Imam Khomeini, political interpretation, Islamic revolution}
-
بصیرت سیاسی، بصیرتی است که می تواند در فضای غبارآلود و مبهم وقایع و حوادث سیاسی از فرو افتادن انسان و جامعه در ورطه انحراف جلوگیری کند. هر چند بصیرت سیاسی با تحلیل و تفسیر سیاسی متفاوت است ؛ با این مفاهیم رابطه ای نزدیک دارد. شاخص های بصیرت سیاسی عبارتند از: پیروی از علم و یقین ، امید به آینده، پرهیز از تندروی، پرهیز از واگرایی، دشمن شناسی و غیره، که آگاهی از این شاخص ها و کارکرد آن ها می تواند موجبات افزایش و تعمیق بصیرت سیاسی را فراهم کند.
کلید واژگان: بصیرت, سیاست, دشمن, تفسیر سیاسی, وحدت سیاسی}Political insight is a type of insight which may prevent the society and its individuals from falling into deviation jeopardy in the hazy and vague environment of political incidents and events. Although, political insight differs from political analysis, it has close relationship with the issues. Political insight indices are following science and certainty, future hope, abstaining from being hardliner, abstaining from divergence, siege mentality, etc. being aware of the indices and their performance may lead to enhancement of political insight depth.
Keywords: politics, enemy, political analysis, political unity} -
روش ساختاری، سبک جدیدی در تفسیر قرآن است. بر اساس این روش هر سوره دارای یک غرض اصلی (موضوع محوری) است و تمامی آیات و مباحث مطرح شده در سوره به صورت منطقی و فصل بندی شده به آن غرض مرتبط می شوند. نویسنده معتقد است اگر از این زاویه به مطالعه سوره هایی که موضوع اصلی آنها یکی از مباحث سیاسی است بپردازیم، می توانیم گزاره های سیاسی جدیدی را از قرآن کشف کنیم؛ گزاره هایی که به طور معمول از بررسی و مطالعه آیات به طور جداگانه به دست نمی آید. برای نمونه،در این نوشتار، دیدگاه قرآن درباره روش مقابله با شایعه از ساختار سوره قلم استنباط شده است.
کلید واژگان: روش ساختاری, هدفمندی سوره ها, شایعه سازی, روش های فهم قرآن, تفسیر سیاسی}Structural method is a new approach for the interpertation of the Quran, on the basis of which any chapter has a main idea and all verses in the chapter are logically related to the main idea. The writer believes if we approach the Quranic chapters devoted to political isses from a structural perspective, we discover new political statements which may not usually be found if we use other common methods. This paper is a study of how to encounter rumour on the basis of the structure of the chapter "ghalam" [the pen].Keywords: structural method, purposefulness of the chapters, rumour, methods of Quranic interpretation, political interpretation}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.