به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « دلالت » در نشریات گروه « علوم قرآن و حدیث »

تکرار جستجوی کلیدواژه «دلالت» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • محمدحسین موید*، مجتبی مرادی مکی، محمد اسفندیاری

    یکی از احادیثی که نیاز به بررسی و تامل دارد، حدیث «الانبیاء احیاء فی قبورهم یصلون» می باشد. بررسی های انجام شده نشان می دهد که این حدیث در کتب حدیثی فراوانی با عبارات مختلفی ذکرشده است و در خصوص سند و دلالت آن مباحث زیادی مطرح است. از آنجا که اثبات صحت حدیث و بحث در خصوص نوع حیات ذکرشده در حدیث آثار و پیامدهای کلامی خاصی همچون مشروعیت توسل، استغاثه، شفاعت و ولایت تکوینی دارد مقاله پیش رو با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی سند و دلالت حدیث مذکور می پردازد. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که روایت موردنظر در منابع موردقبول سلفیه آمده است و بر اساس اعتراف برخی از سلفیان همچون البانی، حدیثی صحیح محسوب می شود. دلالت این حدیث توسط احادیث مشابه فراوانی قابل تایید است و برداشت سلفیه از متن روایت با آموزه های قرآنی، حدیثی و اجماع علمای اهل سنت ناسازگار است.

    کلید واژگان: سند, دلالت, حیات برزخی, سلفیه, روح, انبیاء}
    MohammadHosein Moayyed *, Mojtaba Moradi Makki, Mohammad Esfandiyari

    One of the hadiths that needs to be examined and pondered is the hadith: "الانبیاء احیاء فی قبورهم یصلون" (The prophets are alive in their graves praying). The conducted investigations show that this hadith is mentioned in many hadith books with different expressions and there are many discussions about its authenticity and meaning. Since the proof of the authenticity of the hadith and the discussion about the type of life mentioned in the hadith has certain theological effects and consequences such as the legitimacy of appeal, intercession, and formative guardianship, the following article examines the evidence and implications of the said hadith with a descriptive and analytical method. The findings of this research indicate that the hadith in question is found in the accepted sources of Salafiyyah and based on the confession of some Salafis such as Albani, it is considered a valid hadith. The meaning of this hadith can be confirmed by many similar hadiths; and the Salafiyyah interpretation of the text of the hadith is incompatible with the teachings of the Qurʾān, Hadith and the consensus of Sunni scholars.

    Keywords: Document, Meaning, Barzakhī Life (Intermediate Stage Life after Death), Salafiyyah, Spirit, Prophets}
  • مصطفی صادق پور*

    از مباحث مربوط به باب ظواهر و حجج، تعیین دامنه اعتبار مدلول التزامی است که در نظام تقنینی فقهی جایگاهی ممتاز دارد. اثبات وجود ملاک که زمینه ساز تصحیح تکالیف است و نفی حکم ثالث در فرض تعارض دلایل در مفاد تطابقی، از جمله مسایلی است که با تعیین گستره مدلول التزامی از پرده ابهام بیرون خواهد آمد و همین امر ضرورت موضوع نوشتار است.دامنه حجیت مدلول التزامی از آن جهت مبهم است که در پیدایش و وجود، تابع و متوقف بر مدلول مطابقی است. همین امر سبب شده تا این سوال مطرح شود که آیا اعتبار و حجیت آن نیز متوقف بر بقای اعتبار مدلول مطابقی است یا خیر؟تتبع در نگاشته های اندیشمندان نشان می دهد که سه نظریه عدم تبعیت مطلق، تبعیت مطلق و تفصیل بین علم به کذب مدلول مطابقی و وجود معارض میان آن ها، وجود دارد. مهم ترین دلیل قایلان به عدم تبعیت، نبود دلیل کافی برای اثبات تلازم است؛ زیرا تلازم به عنوان یک امر وجودی نیاز به اثبات دارد؛ حال آن که چنین نیست. در مقابل از سوی قایلان به تبعیت، دلایلی بیان شده که نگارنده معتقد است بهترین دلیل، وجود نوعی خاص از ارتباط تنگاتنگ میان دو مدلول است که پذیرش آن، نظریه تبعیت را نتیجه می دهد. بر این اساس، فقیه هر زمان مانعی از مفاد مطابقی ببیند، نمی تواند به مدالیل التزامی عرفی آن استناد نماید.

    کلید واژگان: دلالت, مدلول التزامی, حجیت, مدلول مطابقی}
  • سید حسن موسوی اصل*

    توجه به روش بررسی حدیث در مباحثی که مقارن با دیگر مذاهب اسلامی است از بایسته های علوم حدیث است. قطعا با توجه به اختلاف پیشوایان مذاهب اسلامی، مبانی هریک از از ایشان در علومی مثل حدیث متفاوت خواهد بود و برای پویایی مناظرات و تعاملات نوشتاری بین مذاهب اطلاع از قواعد حدیثی و رجالی طرف مقابل اهمیت فراوانی دارد. میر حامد حسین در کتاب «عبقات الانوار» این توانایی را به عرصه ظهور رسانده و نشان می دهد که چگونه می-توان با توجه به یک حدیث که شیعه و اهل سنت آن را نقل کرده اند، اثبات مدعا نمود. این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی و به هدف بررسی جزییات روش ایشان، پیرامون اثبات امامت امیرالمومنین (ع) در برخورد با مذاهب غیر شیعی با استفاده از حدیث ولایت تالیف شده است. نتیجه این مقاله اثبات کارآمدی روش ایشان در تعامل علمی با مذاهب اسلامی غیر شیعی خواهد بود.

    کلید واژگان: تصحیح سند, تواترسازی, توثیق راوی, دلالت, صدور روایت}
    Seyyed Hasan Mousavi Asl *

    One of the requirements of hadith knowledge is to consider the method of examining hadith on issues that may be compared to other Islamic schools of thought. Given the difference between the leaders of Islamic religions, the foundations of each of them in sciences such as hadith are different. To dynamite written debates and interactions between religions, it is very important to know hadith and rijāl rules from each side. Mir Hamed Hossein highlighted this ability in his book “Abaqāt al-'Anwār” and explained how a claim can be proven by looking at a hadith narrated by both Shiites and Sunnis. This article, based on a descriptive-analytical method, aims to study the details of his approach to proving the Imamate of the Commander of the Faithful (AS) in dealing with non-Shiite sects with the aid of the hadith of guardianship. Findings show the effectiveness of his method of scholarly interaction with non-Shiite Islamic sects.

    Keywords: Frequency (Tawātur), Sanad Correction, Implication, Validating Narrators, Narration Issuance}
  • محمد فائزی*، احمدرضا خسروی

    یکی از مهمترین اموری که فقیهان در مباحث خود به آن توجه دارند و در فرآیند استنباط به ان تمسک میکنند، بحث فهم مشهور از متون است. بدین بیان که اگر فهمی که مشهور از متن داشته اند با فهم مجتهد از متن متفاوت باشد، آیا فهم و برداشت مشهور می تواند مانع حجیت فهم مجتهد شود؟ در این نوشتار به روش توصیفی_ تحلیلی با استفاده از ابزار کتابخانه ای بر پاسخ دادن به این مهم کوشش شده، لذا ابتدا ادله حجیت ظهور بیان شده و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته، شمول آن نسبت به فرض اعراض مشهور از فهم مجتهد بررسی شده و حجیت فهم مجتهد (در فرض مخالفت مشهور) به واسطه یقین، اطمینان، انسداد، سیره عقلا، سیره متشرعه، روایات و آیات، مورد بررسی قرار گرفته است و درنتیجه موارد حجیت و عدم حجیت فهم مجتهد تمییز داده شده است.

    کلید واژگان: اعراض مشهور, شهرت, دلالت, ظواهر, استظهار, حجیت, سیره}
  • زهره اخوان مقدم، فهیمه دهقانی زاده*

    در کتب علوم قرآنی مبحثی با عنوان مبهمات قرآن مطرح شده است. پژوهشگران در معرفی این دانش از الفاظی استفاده کرده اند که ناخواسته، قرآن و الفاظ آن را مبهم و گنگ می نمایاند. در این پژوهش پس از بررسی معنای واژه «مبهم» در علم لغت، زبانشناسی، نحو عربی و مقایسه آنها با معنای «مبهم» در علوم قرآنی، مشخص شد که معنای «مبهم» در علوم قرآنی در بخشی از موارد با تعریف آن در اصطلاح نحو منطبق می شود. جریان شناسی تعریف عالمان از «مبهم» در علوم قرآنی نشان می دهد که در این دانش از «اسامی غیر مصرح در قرآن» بحث شده است. همچنین «تفسیرمبهمات القرآن» به معنای تفسیر الفاظ مبهم قرآن نیست بلکه به نام های غیر مذکور در قرآن «مبهمات» و ذکر آنها «تفسیر مبهمات القرآن» اطلاق شده است و پرداختن به «مبهمات القرآن» تضادی با تبیان و روشنگر بودن قرآن ندارد و ابهام در این دانش به معنی گنگ بودن الفاظ قرآن نیست. لذا پیشنهاد می شود که در زبان فارسی به جای استفاده از عبارت «مبهمات» از نام «اسامی غیر مصرح در قرآن» استفاده شود تا از بروز اشتباه در فهم مقصود این دانش و خلط میان تعاریف لغوی، صرفی، زبانشناسی واژه «مبهم» و تعریف آن در علوم قر آنی، چنانکه در برخی از کتب متاخر به چشم می خورد جلوگیری شود.

    کلید واژگان: مبهمات قرآن, اعلام قرآن, ابهام, زبان شناسی, دلالت, بافت}
    Zohreh Akhavan Moqadam, Fahimeh Dehqanizadeh*

    An issue entitled “mobhamāt al-Quran” has been raised in the books of Quranic sciences. In dealing with this issue, researchers have used some words which inadvertently make the Quran and its words seem to be vague. In this study, following an examination of the meaning of the word “mobham” in philology, linguistics, Arabic syntax and comparing them with the meaning of “mobham” in Quranic sciences, it was found out that, in some cases, the meaning of “mobham” in Quranic sciences matches its definition in syntax. A study of the stream of scholars' definitions of “mobham” in Quranic sciences reveals that the phrase “the unclear terms of the Quran” has been used in them. Also, “the interpretation of mobhamāt al-Quran” does not refer to the interpretation of the ambiguous words of the Quran, butthe nouns not mentioned in the Quran have been called “mobhamāt”, and mentioning them has been termed “the interpretation of mobhamāt al-Quran”. It has also been revealed that dealing with “mobhamāt al-Quran” is not in contradiction with the explanatory and illustrative nature of the Quran, and ambiguity in this discipline does not mean that the words of the Quran are vague. Therefore, it is suggested that instead of using the term “mobhamāt” in Persian, the phrase “the nouns not clearly mentioned in the Quran” be used to avoid misunderstanding the intent of this discipline and confusion between lexical, morphological and linguistic definitions of the word “mobham” and its definition in Quranic sciences, as is seen in some of the later books.

    Keywords: “mobhamāt al-Quran”, proper nouns, ambiguity, linguistics, implication, context}
  • منیر زیبائی *

    نشانه شناسی رهیافتی در نقد ادبی است که برای کاوش درباره شیوه خلق معنا در متون ادبی، قابلیت در خور توجهی دارد. این شیوه متن محور با رویکردی نظام مند به مطالعه تمامی فاکتورهایی که در تولید و تفسیر معنا یا در فرایند دلالت دخیل اند، می پردازد و سعی دارد به نقاط کلیدی متن و لایه های معنایی آن دست یابد. قرآن به عنوان سرآمد متون ادبی، معارف و معانی بلند خود را در هر سوره در قالب شبکه گسترده و زنجیره واری از نظام های نشانه ای عرضه نموده است. جستار پیش رو با تکیه بر روش توصیفی- استنتاجی، مضمون جهاد را در سوره محمد(ص) مورد توجه قرار داده است. این خوانش، متن سوره را به مثابه نظامی از رمزگان و نشانه های کلامی، در چارچوبی منسجم و در لایه های ساختاری مختلف آوایی، واژگانی و نحوی- بلاغی بررسی می کند. نشانه ها در متن این سوره از خلال محورهای هم نشینی و جانشینی و با توجه به سیاق و فضای حاکم بر سوره از کارکرد اصلی خود دور شده و دلالت هایی جدید می گیرند.

    کلید واژگان: سوره محمد(ص), تحلیل متن, سطوح ساختاری, نشانه, دلالت}
    Monir Zibaei *

    Semiotics is an approach in literary criticism that has the potential to explore how meaning is created in literary texts. This text-based method with a systematic approach studies all the factors that are involved in the production and interpretation of meaning or in the process of signification, and tries to achieve the key points of the text and its semantic layers. The Qur'an, as the foremost literary texts, has presented its teachings and long meanings in each surah in the form of an extensive network and a chain of sign systems. The present article, based on the descriptive-inferential method, has considered the theme of jihad in Surah Muhammad (PBUH). This reading examines the text of the surah as a system of codes and theological signs, in a coherent framework and in different structural layers of phonetics, lexicon and syntax-rhetoric. The signs in the text of this surah move away from their main function through the axes of companionship and succession and according to the context and atmosphere governing the surah and take new meanings.

    Keywords: Surah Muhammad (PBUH), Text analysis, structural levels, signs, signification}
  • محمد فائزی*، محسن شیرخانی

    بررسی و تمسک به فهم مشهور از یک نص تاثیر بسزایی بر طریق استنباط دارد که در این نگارش به آن پرداخته می‌شود و از حیث تاثیر آن بر استنباط از جمله مسایل علم اصول بشمار می‌آید، در رابطه با جبران ضعف دلالت با تمسک به فهم مشهور در کلام فقها صرف ادعا در موافقت و مخالفت با آن به صورت پراکنده وجود دارد بدون ذکر ادله که در این مختصر ادله بحث به همراه نقد و بررسی آن به تفصیل ذکر شده، در نتیجه اینکه شخص در صورت اطمینان به موافقت فهم مشهور با خود، به آن عمل می‌کند و در صورت فحص از علت برداشت متفاوت و اختلاف نظر مشهور با خود، در این صورت با احتمالاتی مواجه است که در هر حالت حکم خاصی جاری است و برداشت از فهم مشهور بر جبران ضعف دلالت متفاوت می‌شود.

    کلید واژگان: شهرت, دلالت, استظهار, ظهور, حجیت, استنباط}
  • محمدصادق یوسفی مقدم*

    درباره نزول و یا جواز قرایت قرآن کریم، به قرایات گوناگونی احادیث متعددی صادر شده است که از مجموع آن ها به حدیث سبعه احرف یاد می شود. احادیث یادشده از احادیث بحث برانگیز در قرایت و موثر در حجیت گوناگونی برداشت از  قرآن کریم است که فقیهان و عالمان قرایت آن ها را بررسی کرده اند. آنان به طور عمده به روایاتی پرداخته اند که از منابع اهل سنت نقل شده است. عالمان و فقیهان شیعه نیز در بررسی آن روایات، به روایاتی از منابع شیعه پرداخته اند که نزول قرآن بر سبعه احرف را نفی می کند و از بررسی روایاتی که دلالت بر اثبات نزول قرآن بر سبعه احرف دارد، غفلت کرده و یا به دلیل عدم اعتماد به اسناد آن ها، از بررسی آن ها صرف نظر کرده اند. در این مقاله، افزون بر بررسی احادیثی که نزول قرآن بر هفت حرف را نفی کرده و احادیث اثبات کننده نزول قرآن بر هفت حرف که از منابع اهل سنت به منابع شیعه وارد شده، احادیث اثبات کننده نزول قرآن بر هفت حرف که بالاصاله در منابع شیعه موجود است، نیز بررسی شده است.

    کلید واژگان: سبعه احراف, شیعه, سند, دلالت, حدیث, منابع}
    Mohamadsadegh Yousefi Moghadam *

    For revelation or reading Quran in different reading we have many narratives. Among these narratives we can mention to Sabata Ahrof narration. The mentioned narratives are controversial in reading and also effective in different conclusion from Quran which scholars of reading investigated them. They have generally paid attention to those narratives which come from Sonni resources. In studying those narratives Shia scholars also paid attention to Shia resources which contradict to Sabata Ahrof and they didn’t attention to those narratives that proof the revelation of Quran in Sabata Ahrof and maybe for not having confidence on their document they didn’t have studied them. In this article based on narratives which are contradict to revelation of Quran in 7 letters and also those narratives which proof it, have entered from Sonni into Shia resources. The narratives which proof the revelation of Quran in 7 letters that are in Shia resources are also have studied.

    Keywords: Sabata Ahrof, Shia, document, imply, narratives, resources}
  • رضا حسینی فر*

    در میان اندیشمندان علوم اسلامی، به اعتبارهای مختلف، حالات و تقسیمات متنوعی برای رویا ذکر شده است که از جمله آن ها، تقسیم رویا به اعتبار شخصی است که در رویا دیده شده است؛ با این توضیح که مطابق روایت مشهور «من رآنی...»، «رویت معصوم در خواب» به دلیل ویژگی خاصی که دارد، با رویت دیگران یا دیگر چیزها متفاوت شمرده شده و ثمرات ویژه ای بر آن مترتب شده است. با وجود این، بسیاری از علما با تشکیک در سند یا مضمون روایت و یا با بیان معارضات عقلی و نقلی، از پذیرش آن امتناع کرده اند. در این جستار سعی شده است به بررسی و نقد نظریات مخالفان حجیت یا مقبولیت این گونه خاص از رویا پرداخته شود. مطابق یافته های این پژوهش، مجموعه روایات رویت معصوم در رویا یا در حد تواتر معنوی است و یا دست کم متظافر است؛ توجیهاتی که برای تاویل محتوا گفته شده، ضعیف و غیرقابل پذیرش است؛ و سرانجام، برخی تعارض های ادعایی واقعی نیست و برخی دیگر، قابل جمع هستند و نوبت به تساقط روایات نمی رسد. روشن است که در مباحثی از این دست، نقد ادله مخالفان، به معنی کاستی و ناکارآمدی ادله است و نه لزوما به معنای پذیرش قول مقابل.

    کلید واژگان: حدیث, رویا, معصوم, سند, دلالت, تعارض}
  • زهرا رادی میبدی، اعظم پرچم*
    صبر موسی (ع) از موضوعاتی است کهدر قرآن به انحاء گوناگونی با آن برخورد شده است. در آیه 67 کهف، به عدم استطاعت موسی بر صبر تصریح شده و مدلول برخی آیات مانند آیه 15 سوره قصص نیز، این موضوع را تایید می نماید؛ اما آیات فراوانی نیز در قرآن موجود است که چارچوب صبر موسی را در شیونات مختلف حیات و رسالتش به نمایش می گذارد. افزون بر این، دیدگاه های متفاوت مفسران در تبیین مفهوم عدم استطاعت موسی بر صبر نیز به این ابهام، افزوده است. تشابک دلالتی که به پیوستگی و درهم تنیده بودن دلالت های آیات قرآن اشاره دارد، یکی از راه های رفع ابهام موجود میان این آیات است. این مقاله تلاش نموده از رهگذر تشابک دلالتی و با روش توصیفی تحلیلی، چیستی صبر موسی را تحلیل نموده و پرده از ابهام صبر موسی در قرآن بردارد. رهیافت ها حاکی از آن است که تشابک دلالتی، سطوح بالایی از صبر و صلابت موسی را در مراحل مختلف زندگی و به ویژه امر رسالت، نمایان می سازد و قراین موجود در آیات نشان می دهد که استطاعت نداشتن، ناظر به مفهومی خاص و دوره ای خاص بوده و از مقام والای صبر موسی (ع) نمی کاهد.
    کلید واژگان: صبر, موسی (ع), دلالت, تشابک دلالتی, استطاعت}
  • اسماعیل آذر*
    نشانه شناسی به مطالعه نظام مند عواملی می پردازد که در فرایند رسیدن به دلالت های موجود در یک متن، اثرگذارند. نظام های نشانه‎ای از جمله زبان‎ها، رمزگان و نظام‎های علامتی در حیطه نشانه‎شناسی عمل می کنند. راهبرد نشانه ها از وجود تعامل اجزای یک متن با کلیت به کشف شبکه ساختاری می انجامد. به‎همین دلیل، ریفاتر برای نیل به دلالت‎ها، دوگونه خوانش را پیشنهاد می‎کند: خوانش خطی یا دریافتی (Heuristic) و دیگری خوانش پس کنشانه (Retroactive). خواننده در خوانش نخست، برداشتی سطحی از مفهوم متن به‎دست می آورد ولی در خوانش دوم پس از مشخص‎کردن عوامل غیردستوری (Ungrmmatically) می تواند از طریق چارچوب های انباشت و خوشه های تداعی‎گر توصیفی، به لایه های پنهان متن دست یازد. مسئله تحقیق نیز کشف ارتباط های پنهان و دلالت‎های شاخص متن است. در شعر رهی معیری، شاعر با مشکلی مواجه می شود؛ برای حل آن تلاش می کند و راه به‎جایی نمی برد. دست تمنا به‎سوی حضرت امام رضا (علیه السلام) برمی دارد و درخواستش اجابت می شود. شعری می‎سراید که مضمون آن برگرفته از درون شاعر است. در نتیجه، شبکه ساختاری متن به سه دلالت راه می‎یابد: تمنای شاعر، اجابت آن و حل مشکل.
    کلید واژگان: نشانه شناسی, ریفاتر, انباشت, دلالت, منظومه های توصیفی}
    Ismail Azar *
    Semiotics studies systematically the factors that influence the process of reaching the meanings in a text. Sign systems, including languages and codes, operate in the field of semiotics. That is why Rifater for reaching implications, suggests two types of readings: Linear or heuristic reading, and then another as retroactive reading. In the first reading, the reader gains a superficial understanding of the meaning of the text, however, in the second reading, after identifying ungrammatically factors; it can access hidden layers of text through descriptive aggregation frameworks and descriptive associative clusters. The research question is also the discovery of hidden relationships and implications of the text index. In Rahi Mo'ayyeri’s poetry, the poet encounters a problem. He tries to solve it and gets nowhere. He begs Imam Reza (as). His request is answered. He writes a poem whose theme is from within the poet. As a result, the structural network of the text has three implications: the poet's desire, its fulfillment, and the problem solving.
    Keywords: Semiotics, Rifater, Accumulation, indication, Descriptive systems}
  • حمیدرضا یونسی، عباس همامی*

    پژوهش حاضر ضمن بیان تعریفی مختصر از اسم و صفت، به بیان وجوه دلالت اسماء و صفات خداوند متعال بطور اجمال در مکاتب مختلف پرداخته و به این مساله توجه داده است که در کلام معصومین علیهم السلام اسماء و صفات خداوند دلالت بر چه چیزی دارند و ضمن دسته بندی این روایات، بر قاعده مهم اسم الله غیره تاکید نموده و با استفاده از آن بیان نموده که دلالت اسماء و صفات الله بر غیر خدا است.

    کلید واژگان: اسم, صفت, موصوف, دلالت, الله, معصومین}
    Hamid Reza Younesi, Abbas Hemami *

    The present study, while giving a short explanation of the words ‘name’ and ‘attribute’, briefly explicates the meanings of the names and attributes of God, Almighty from the perspective of various schools of thought and highlights the point that, in the words of the infallibles, the names and attributes of God denote some realities other than God. Categorizing the narrations in question, the article further underlines the important principle that asma’ Allah (divine names) signify entities other than Allah, and relying on this principle, it demonstrates that the names and attributes of Allah refer to non-God realities.

    Keywords: name, attribute, mosuf (a noun qualified by an adjective), signification, Allah, the infallibles}
  • سیامک اصغر پور*

    ساختار باهم آیی ها یا همایندهای واژگانی در تعیین معانی دقیق واژه های قرآنی نقش اساسی ایفا می کند. گاهی در مورد معناشناختی ریشه ای، تاریخی و کاربرد واژه «رب» و معانی و دلالت های آن اتفاق آراء نبوده یا در تعیین این دلالت ها در قرآن کریم و ترجمه آن، تنها به برخی از جنبه های کاربردی این واژه در همان ابتدای پیدایش استناد می شود. در ترجمه های مکارم شیرازی، فولادوند و صفوی گاهی واژه «رب» به عنوان معادل کلماتی مانند: صاحب، آقا، پروردگار، پادشاه و غیره به کار رفته است که این امر سبب شده دلالت و ترجمه آن نیز در برخی آیات به غیر خدا اطلاق شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی کوشیده تا با توجه به اصل باهم آیی واژگان، دلالت های واژه «رب» را در برهه زمانی نزول قرآن، متن و ترجمه آن بررسی کند. نتیجه پژوهش نشان می دهد صورت اسمی واژه «رب» در همه سوره ها به جز آیات 41، 42 و 50 سوره یوسف درباره خداوند متعال استعمال شده که اطلاق آن به غیر خدا در ترجمه آیاتی مانند آیه 23 سوره یوسف صحیح نیست. اما برخی مشتقات اسمی و فعلی این واژه گاهی دلالت های دیگری داشته که برگرفته از معنی وضعی و لغوی آن بوده است. این واژه پس از وضع اولیه، به «پروردگار» یعنی نظارت دقیق و تربیت همه جانبه دلالت پیدا کرده که همین دلالت در ترجمه ها نیز بیشترین کاربرد را داشته است.

    کلید واژگان: باهم آیی واژگانی, ترجمه, دلالت, معنی, قرآن کریم, رب}
    Siyamak Asgharpour*

    The structure of the lexical syntax plays a Fundamental role in determining the exact meanings of Qur'anic words. Sometimes it has not been unanimous about the semantic root, historical and application of the word "Rab" and also the meanings And its implications or in the determination of these implications, in the Holy Qur'an and its translation, only some of the applied aspects of the term are cited at the very beginning of the Genesis. In the translations of Makarem-e-Shirazi, Phulāḍvānḍ and Safavi, the word "rab" is sometimes used as the equivalent of words such as: the owner, the gentleman, the lord, the king, etc. This has led to the signification and translation of it in some verses to non-God. The present research is based on the descriptive-analytical method in order to study the implications of the word "rab", according to the principle of consistency of the vocabulary. The result of the research shows that the nominal face of the word "rab" has been used in all surahs in the gog, except for verses 41, 42, and 50 of the chapter of Yusuf. Therefore, it is not correct the "Rab" translate to non-God like verse 23 of Surah Yusuf. On the other hand, some of the nominal and current derivatives of this term sometimes have implications that have been derived from its literal meaning. Also this word, after its initial appearance, means "God", which means careful supervision and Comprehensive training, which is the most used in translations.

    Keywords: lexical syntax, translation, semantic, meaning, Holy Quran, Rab}
  • طیبه عمارلو، مهدی جلالی *
    مروری بر علم رجال و سیر تکامل دانش جرح و تعدیل، از ارزیابی حدیث بر سبیل نقد راویان موجود در زنجیره اسانید سخن می گوید که به همین منظور برای اعتباریابی هر یک از راویان، الفاظ و اصطلاحات ویژه ای را پدید آوردند تا با بهره گیری از آن ها، میزان اعتبار نقل راوی را تعیین کنند. لیکن نزد رجال شناسان، بر سر معنا و دلالت برخی از آن ها، اختلاف نظرهایی پدید آمده که مطالعات معنایی و بازنگری در معنا و تحلیل دلالی این اصطلاحات را با نگاهی نو به بررسی های سندی، روشی کارآمد گردانیده است. رویکرد اصلی این پژوهش، بررسی و ارزیابی مرتبه و درجه اصطلاح «شیخ» است که درباره وجوه دلالی آن بر توثیق و یا مدح در میان نظریه پردازان، دیدگاه های مختلفی ارائه شده است تا بلکه بتوانیم ضمن نزدیک کردن آراء مختلف به هم، حدود معنای دلالی آن در مراتب و درجات مختلف جرح و تعدیل تبیین و شدت و ضعف معنای آن را کشف و به ترسیم بنشینیم.
    کلید واژگان: علم رجال, جرح و تعدیل, شیخ, دلالت, مرتبه}
    Tayyibeh Ammarlou, Mahdi Jalali *
    A review of the study of narrators (‘ilm al-rijāl) and the course of development of the science of adaptation (‘ilm-i jarḥ wa ta‘dīl) talks about the evaluation of hadith in terms of critiquing the narrators mentioned in the chain of transmitters. To this end, they have created special terms and phrases for authentication of each of the transmitters so that to determine the validity of the transmitter’s tradition by their employment. However, the rijāl experts were divided over the meaning and the signification of some of them which have prompted to turn the semantic study and reappraisal of the meaning and evidential analysis of these terms into an efficient procedure with a new glance at sanad studies. The main approach of this research is to study and evaluate the rank and rate of the term “shaykh”. As for the evidential aspects regarding validation or praise among theoreticians, various viewpoints have been presented concerning its evidential aspects, so that while bringing various opinions close together, we can explain the limits of its evidential meaning in various ranks and rates of adaptation and uncover and delineate the weakness of its meaning.
    Keywords: study of narrators (‘ilm al-rij?l), adaptation (jar? wa ta‘d?l), shaykh, signification, rank}
  • فاطمه سیفعلی ئی، سهراب مروتی*، سید محمدرضا حسینی نیا
    کیفیت زندگی مفهومی پویشی است و از عوامل مختلف تاثیر می پذیرد که یکی از آنها وضعیتهای ارتباطی است. خودآگاهی یکی از عناصر بنیادین ارتباط مطلوب به شمار می‍رود که با کارکردهای ویژه خود نقش مهمی در ارتقاء کیفیت روابط اجتماعی و کاهش آسیبهای آن دارد. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی مفهوم و مولفه های خودآگاهی و تبیین دلالتهای آن در تربیت اجتماعی افراد و ارائه راهبردهای قرآنی برای دستیابی به آن، از نتایج تحقیقات روانشناسی و علوم تربیتی بهره گرفته و با عرضه به قرآن و حدیث به تبیین نظر اسلام درباره موضوع و ارائه راهبردهای قرانی برای دستیابی به آن پرداخته است. نتیجه آنکه خودآگاهی با شناساندن باورها و ارزشها، افکار، احساسات و رفتار، نقاط ضعف و قوت، نیازها و خواسته ها، و اهداف سبب واقع بینی و برخورد منطقی و سنجیده در رابطه با دیگران می شود. کارکردهایی چون شناخت جایگاه و منزلت خود و دیگران، و شناخت تفاوتهای میان فردی و دیگر آگاهی از دیگر کارکردهای خودآگاهی است که به بهبود روابط اجتماعی کمک می نماید. از نظر قرآن کریم مهمترین راهبردهای افزایش خودآگاهی ابتدا خداآگاهی و سپس تفکر و تامل در ابعاد وجودی خود می باشد. این نوشتار پژوهشی میان رشته ای و توسعه ای است که به شیوه کیفی و روش تحلیلی توصیفی نگاشته شده است.
    کلید واژگان: خودآگاهی, روابط اجتماعی, کارکرد, دلالت, تربیت}
    Fatemeh Seyfaliei, Sohrab Morovati *, Seyed Mohammad Reza Hosini Nia
    One of the fundamental elements of good communication is that it plays an important role in promoting the quality of social relations and reducing its damages by its specific functions. The purpose of this study is to recognize the concept and components of self-awareness and explain its implications in social education of individuals and present Qur'anic strategies for achieving it, utilizing the results of psychology and educational sciences research and presenting the Qur'an and hadith to explain the Islamic view on the subject and presentation. It has outlined Qur'anic strategies for achieving it.Consequently, self-awareness results in realistic and thoughtful dealing with others by identifying beliefs and values, thoughts, feelings and behaviors, strengths, needs and desires, and goals. Functions such as recognizing one's own and others' status and dignity, and recognizing interpersonal and other differences are other self-awareness functions that help improve social relationships. According to the Holy Qur'an, the most important strategies for increasing self-awareness are first God-consciousness and then thinking and reflection on its existential dimensions. This is an interdisciplinary and developmental research paper written in a qualitative and descriptive analytical method.
    Keywords: Self-awareness, Social Relations, Function, implication, education}
  • طیبه عمارلو *، مهدی (عبدالمهدی) جلالی، عباس اسماعیلی زاده
    در علم رجال و دانش جرح و تعدیل برای دستیابی به احادیث معتبر، اسناد روایات بررسی می شود. اندیشه وران رجالی، برای اعتباریابی اسانید و داوری درباره هر یک از راویان، الفاظ و اصطلاحات خاصی پدید آورده اند. بر سر معنا و دلالت برخی از این اصطلاحات، اختلاف نظرهایی وجود دارد. ازاین رو، بهره گیری از مطالعات معنایی در بازنگری معنای دلالی اصطلاحات می تواند روشی کارآمد برای بررسی اسانید باشد. رویکرد اصلی این پژوهش، شناخت مفهوم دقیق اصطلاح «منکرالحدیث» و تحلیل مراتب و درجات آن بر منحنی اصطلاحات جرح وتعدیل است. اندیشمندان علم رجال درباره معنای دلالی این اصطلاح و اطلاق آن بر جرح راوی، ضعف روایات و یا هر دو معنای ذکرشده، دارای اختلاف دیدگاه هستند؛ به همین دلیل، ابهام فراوانی در زمینه درجه ای که این اصطلاح از آن حکایت می کند یعنی زیاد، متوسط یا کم وجود دارد. در این مقاله کوشیده ایم ضمن نزدیک کردن آراء مختلف به هم، مرتبه این اصطلاح را نشان دهیم و حدود دلالی آن را ترسیم نماییم.
    کلید واژگان: علم رجال, جرح و تعدیل, اصطلاحات رجال, منکرالحدیث, دلالت, مرتبه}
  • زهره اخوان مقدم*، خضر پاک نیت
    «مصاحبه» در اصطلاح، همراهی دو واژه است که اکثرا عادت بر همراهی دارند و پیوند مفهومی بین آنها جریان دارد. در زبان شناسی معاصر از این مقوله با نام «روابط هم نشینی» یاد می شود؛ اما در نوشته های عالمان متقدم مانند سیبویه، ابن هشام، ابن عقیل، جاحظ و ابوهلال در این باره مطالب توجه برانگیزی یافت می شود. در پژوهش حاضر کوشش شده است تا با روش تحلیلی- توصیفی سابقه مصاحبه و انواع آن از حیث انحصار و از حیث پیش بینی واژه ها، ضوابط مصاحبه و اشکال آن و اهمیت و جایگاه مصاحبه تبیین شود، همچنین اثر محیط و تطور زبان در پیدایش و تغییر مصاحبات دقت شود. زان پس انواع مصاحبه در قرآن در دو سطح مطالعه می شود: ابتدا در سطح اسلوب اسمی که مشتمل بر سه بخش وصفی، اضافی و عطفی است و قسم اخیر، خود شامل مصاحبه عکوس و متکاملات است. سپس در سطح اسلوب فعلی با دو بخش باهمایی بین فعل و اسم، فعل و حرف جر، که مختص و غیر مختص انواع آن هستند.
    کلید واژگان: اعجاز قرآن, مصاحبه لفظی, هم, ایی, روابط هم نشینی, سیاق, دلالت, بلاغت}
    Zohreh Akhavan Moghaddam*, Khezr Paknyyat
    The so-called “Mosahabah” is the collocation of two words which are often go together and a conceptual relation exists between them as well. In contemporary linguistics, such a category is called “syntagmatic relation”. However, in the works of old scientists such as Sibavayh, Ibn Hosham, Ibn Agheel, Jahez, and Abu-Hilal, some noticeable matters about this issue are found. In this research, we have attempted to explain the history of collocation and the relevant types in terms of uniqueness, word prediction, rules of collocation, its kinds, and importance through a descriptive-analytic method. Moreover, the effect of the environment as well as the evolution of language in the creation and change of collocation has been discussed. Then the collocation types in the Quran will be discussed at two levels: first, at the nominal level containing descriptive, genitive and appositive parts. The last part itself includes the collocation of ژæÓ and ãʘÇãáÇÊ. Then at the verbal level, the collocation of verb and noun, verb and ÍÑÝ ÌÑ are discussed which are classified into ãÎÊÕ and ÛیÑãÎÊÕ.
    Keywords: the miracle of Quran, verbal collocation, collocation, syntagmatic relation, register, denotation, rhetoric}
  • علی محمد میرجلیلی*
    در راه فهم روایات، نیاز به روش صحیح علمی وجود دارد که آن را فقه الحدیث می نامیم. فهم متون احادیث، بدون توجه به مبانی مورد نیاز، امکان برداشت غلط و انحراف را در پی خواهد داشت. یکی از اموری که در جامعیت و پربار شدن و به روز بودن فقه الحدیث نقش مهم و اساسی دارد، توجه به انواع دلالت های احادیث است. محقق حدیث که در پی فهم صحیح از روایات است، نباید تنها به دلالت مطابقی احادیث اکتفا کند بلکه سایر دلالت های معتبر را نیز مدنظر قرار دهد که عبارت اند از: منطوق، مفهوم، دلالت اقتضا، دلالت تنبیه و دلالت اشاره. در این صورت است که تمام مطالب مستخرج از سخنان معصومان را مورد توجه قرار داده است. معصومینk خود به دلالت های مختلف کلام توجه داشته اند. این مقاله به بررسی اقسام دلالت ها و دلیل لزوم عنایت و درنظرگرفتن آن ها در تفسیر روایات می پردازد.
    کلید واژگان: دلالت, روایت, حدیث, فقه الحدیث}
    In the process of hadith understanding, there is a need for an appropriate scientific approach; it is called "fiqh al-Hadith". Ignoring the principles of implications, thus, lead to mistakes in the understanding of the hadiths. In order to make the procedure of dealing with "fiqh al-Hadith" more comprehensive and up-to-date, Due to the kind of implications in hadiths. A hadith researcher who seeking the right understanding of it should not consider just the corresponding implication; rather, he or she is bound to pay attention to all possibly existing kinds of implications, which include texture, implied, requisite, monitive, and allusive implications. In this case the researchers considered all the concepts of Imam hadith. This approach to hadith understanding was also favored and practiced by Imams (pbut).This paper aims at survey different sorts of implications and the necessity of paying attention to them in hadith understanding.
    Keywords: implication, narration of Hadith, Hadith, Hadith Understanding (Fiqh al-hadith)}
  • خسرو ظفرنوایی
    با مروری اجمالی در معجزات پیامبران درمی یابیم که معجزه هر پیامبری دو وجه شاخص و ممتاز دارد که عبارتند از: وجه امتیاز حسی و وجه امتیاز عقلی. به عنوان مثال، اژدها شدن عصای حضرت موسی(ع)، بیرون آمدن ناقه حضرت صالح از سینه کوه، شفای مریضان به دست حضرت عیسی(ع) و نظیر اینها را می توان از مصادیق معجزات حسی برشمرد. اما آن بخش ازگفتار انبیاء و کردار منبعث از این گفتار که به تصریح ایشان، وحی و سخن خداست، وجه عقلی اعجاز را در بر می گیرد و اساس و عنوان پیامبری حاکی از همین معجزات است؛ یعنی دریافت پیام از منبع غیرمتعارف و ابلاغ آن به مردم، و منظور از منبع متعارف، عقل و اندیشه بشری در کنار عقل و اندیشه الهی است. مقام تجلی عقل الهی برترین و شاخص ترین وجه امتیاز انبیاست؛ زیرا عقل بشری در رهگذر زمان، مکان و تجربه حسی تکامل می یابد. در نتیجه، فاقد توانایی احاطه بر آینده است. مراد از آینده صرفا قید زمان نیست، بلکه منظور، حاصل و نتیجه قوانین و سنت هایی است که انسان با اندیشه خود به آن می رسد یا رسیده است. لذا عنصر زمان و مکان در تجربیات و تعقلات بشری دو امر ضروری هستند، در حالی که در فرآیند عقل وحیانی، فاقد هر گونه نقش و نقشه هستند. با دقت در تجلی عقل وحیانی در عقل بشری می توان به یکی از تجلیات قاطع و مستمر اعجاز الهی به ویژه رسول گرامی اسلام درهمه دوران پی برد.
    کلید واژگان: اعجاز, قرآن, منطق, علم, دلالت, قیاس, برهان}
    Khosrow Zafar Navaei
    With an overview of the miracles of the prophets we find that the miracle of any prophet has two distinct and indicators aspects which includes: The sensory distinguishing aspect and intellectual distinguishing aspect. As an example, turning of Mosa's cane to Dragon, Coming out of camel of Prophet Salih from the mountain and healing the sick by Jesus and so on can be considered examples of sensory miracles. But that part of the prophetic speech and actions derived from this speech and according to their affirmation, it is revelation and the word of God, includes rational aspect of miracle and basis and title of Prophet Is indicative of the miracles. That is a message from unconventional sources and delivers it to the people, and a common source is wisdom and human thought beside of reason and divine thought. Expression of divine wisdom is the highest and the most characteristic differentia of the prophets; because the human intellect evolves on through time, space and sensory experience. Therfore, humans lacks the ability to encompass future. Here, the purpose of future is not only time adverb, but this means that it is the result and consequence of laws and traditions which man achieves or has achieved it by his thoughts. Therefore, the element of time and place in human experience and reason are both essential, while in the process of divine wisdom, time and place have no role and maps. With regard to expression of divine wisdom in the human intellect, we can be realized one of the strong and continuous manifestations of divine miracle, especially great prophet of Islam at all times.
    Keywords: Miracle, Quran, logic, Science, Implication, Analogy, Argument}
  • محمد خاقانی*، یوسف فضیلت
    لایه های آوایی هر زبان قبل از لایه های سه-گانه ی دیگر (صرفی، نحوی، معنایی) اولین بخش ماهیت زبان های بشری را تشکیل می دهد و چون از نظر زبان شناسان، زبان اساسا آواهایی است که بشر برای انتقال مفاهیم ذهنی خود جعل و اصطلاح کرده است، مباحث آواشناختی را اولین گام برای تفسیر این زبان ها تلقی می کنند. بدون شک، قرآن معجزه بزرگ الهی از منظر آواها و کلمات و تراکیب بی نظیر است و حتی کوچکترین واحد صوتی دارای ارزش معنایی والایی است. قرآن کریم، مقام وعد و وعید را به زیبایی به تصویر کشیده است که در این تصویرپردازی ها، آواهای برخاسته از چیدمان و ترکیب حروف نقش بسزایی را ایفا می کنند. مهمترین ویژگی سبکی قرآن این است که آواها تابع معانی و متناسب با اغراض آیات هستند و با توجه به حال و مقام تنوع پیدا می کنند؛ یعنی خطاب قرآنی در مقام انذار و وعید تشدید می-گردد و در مقام وعد و ترغیب نرم و لطیف می شود. پژوهش حاضر با روش توصیفی -تحلیلی و با هدف بررسی آیات وعد و وعید از منظر معناشناسی آوایی و با بیان زیبایی های فنی و موسیقایی این آیات، کارکرد مهم آوا را در رسانایی مفهوم آیات تبیین می کند.
    کلید واژگان: قرآن کریم, دلالت, آواشناسی, وعد و وعید}
    Dr. Mohammad Khaqani*, Dr. Yosef Fazilat
    Basically phonological layers in all languages comprise the first structure of all human languages which one prior to the other there layers (derivation, grammar and semantic).Since linguists believe that language naturally involves sounds which are used to transfer man's ideas, they consider phonological issues to be the first in deciphering these languages. Quran from the steep of sounds words and phrases is unique and even smallest phonetic units in it carry huge values of meaning. One of its stylistic features is that sounds follow the semantic value and purposes of the verses and they also accord to the context change. In other words, when it conveys warnings, the threatening value is intensified and conversely the promising value in promises is attenuated. in this article we are going to investigate the phonological characters of Quranic verses by employing the descriptive and analytical method.
    Keywords: Holy Quran – semantic – Phonetics – promises_threats}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال