به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "رفتار اطلاع یابی" در نشریات گروه "کتابداری و مدیریت اطلاعات"

تکرار جستجوی کلیدواژه «رفتار اطلاع یابی» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • فاطمه ذاکریفرد، شعله ارسطوپور*، رحمت الله فتاحی، بختیار شعبانی ورکی
    هدف
    باتوجه به اینکه رفتار اطلاع یابی یک فرایند حل مسئله و دربرگیرنده گام های مختلف است. ازاین رو می توان ادعا نمود که افراد هنگام تعامل با نظام های جستجو و تصمیم گیری در هر مرحله از این فرایند تحت تاثیر شیوه استدلال و نوع تفکر خود بوده و تا رسیدن به هدف ممکن است بارها اقدام به تکرار، تغییر عبارت جستجو و یا انجام جستجو نمایند. بنابراین شناسایی نوع استدلال افراد در هر مرحله از فرایند اطلاع یابی باعث افزایش آگاهی درباره چالش های ذهنی کاربران و استدلال هایی که در ذهن آنها رخ می دهد، می شود. بنابراین هدف از نگارش این نوشتار بررسی، تبیین نظری و مقایسه جایگاه سه رویکرد فکری منطق ذهنی، الگوهای ذهنی و راهبردهای استدلالی و جایگاه آن ها در فرایند اطلاع یابی است.
    روش
    در این پژوهش با رویکرد نظرورزی جایگاه سه رویکرد فکری (منطق ذهنی، الگوهای ذهنی و راهبردهای استدلالی) در فرایند اطلاع یابی مقایسه و برمبنای آن مزیت نسبی راهبردهای استدلالی در قیاس با دو رویکرد دیگر تبیین گردید.
    یافته ها
    بررسی رویکردهای فکری مختلف نشان می دهد که نمی توان با تکیه بر یک رویکرد در فرایند اطلاع یابی اقدام به حل مسئله نمود چراکه از رویکرد منطق ذهنی و استفاده از قوانین منطقی تنها می توان در مرحله صورت بندی پاره های اطلاعاتی مختلف و یا مرحله ارزیابی نتایج استفاده نمود، حال آنکه بررسی رویکرد الگوهای ذهنی نشان از کاربرد این رویکرد هم در مرحله بیان نیاز، تعریف و درک مسئله و هم در مرحله ارزیابی نتایج است. در این میان بررسی رویکرد راهبردهای استدلالی حاکی از آن است که با توجه به اینکه برخی از راهبردهای استدلالی مبتنی بر قواعد منطقی و برخی از آنها مبتنی بر الگوهای ذهنی است لذا استفاده از هریک از راهبردهای استدلالی در هریک از مراحل فرایند اطلاع یابی به چشم می خورد.
    نتیجه
    مقایسه سه رویکرد فکری (منطق ذهنی، الگوهای ذهنی و راهبردهای استدلالی) نشان داد در رویکرد راهبردهای استدلالی می توان از از طیف گسترده ای از راهبردها جهت انجام وظایف و تکالیف استدلالی که از نظر کاربرد قواعد منطقی در یک سطح قرار ندارند، استفاده نمود. به عبارت دیگر رویکردهای مبتنی برقاعده (منطق ذهنی) و یا الگوهای ذهنی در هنگام حل مسئله می توانند تحت راهبردهای استدلالی بکار روند. افزون براین در این رویکرد، ساختار نحوی، معنایی و همچنین محتوا و بافت مسئله مورد توجه قرار می گیرد بنابراین در مقایسه با دو رویکرد دیگر، می توان رویکرد راهبردهای استدلالی را به مثابه بدیل مناسب برای تبیین و پیشبرد فرایند اطلاع یابی درنظر گرفت.
    کلید واژگان: رفتار اطلاع یابی, منطق ذهنی, الگوهای ذهنی, راهبردهای استدلالی, الگوی اطلاع یابی
    Fatemeh Zakerifard, Sholeh Arastoopoor *, Rahmatollah Fattahi, Bakhtiar Shabani Varaki
    Purpose
    Since information seeking behavior is a problem-solving process and includes different steps, users are influenced by their reasoning and thinking style during searching and making decisions at each stage of information seeking process, and they may repeat, change the search term, or perform a search many times until reaching the goal. Therefore, identifying users’ reasoning types at each stage of the information seeking process increases awareness about their mental challenges and the reasoning process that occur in their minds. Therefore, the purpose of writing this paper is to investigate, theoretically explain the role of reasoning in information seeking process in general and compare the position of the three intellectual approaches of mental logic, mental models and reasoning strategies and in the information seeking process in particular.
    Method
    In this research, the role of three thinking approaches (mental logic, mental models, and reasoning strategies) in the information seeking process was compared and based on that, the relative advantage of reasoning strategies in comparison with other two approaches was explained.
    Findings
    The examination of different intellectual approaches shows that it is not possible to solve the problem by relying on one approach in the information seeking process, because the approach of mental logic and the use of logical rules can only be used in the stage of formulating different pieces of information or the stage of evaluating the results, while the examination of the mental models approach shows the application of this approach both in the stage of expressing the need, defining and understanding the problem, and in the stage of evaluating the results. In the meantime, the approach of reasoning strategies indicates that considering some reasoning strategies are based on logical rules and some of them are based on mental models, therefore, this approach is used in each of the stages of the information seeking process.
    Result
    The comparison of three thinking approaches (mental logic, mental models and reasoning strategies) showed that in the reasoning strategies approach, a wide range of strategies can be used to perform reasoning tasks and tasks that are not at the same level in terms of the application of logical rules. In other words, the intellectual approach of reasoning methods includes rule-based approaches (mental logic) or mental models in problem solving. In addition, in this approach, the syntactic and semantic structure as well as the content and context of the problem are taken into consideration, so compared to the other two approaches, the reasoning strategies approach can be considered as a suitable alternative for explaining and advancing the information seeking process.
    Keywords: Information-Seeking Behavior, Mental Logic, Mental Models, Reasoning Strategies, Information-Seeking Model
  • سمیرا سیفی، محمود مرادی*، ویدا صیفوری
    هدف

    هدف پژوهش حاضر  بررسی تاثیر سطح سواد اطلاعاتی بر رفتار اطلاع یابی و بازنشر اطلاعات در شبکه های اجتماعی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی کرمانشاه بود.

    روش

    روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت توصیفی - پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های مشغول به تحصیل در دانشکده های تابعه دانشگاه رازی بود که حجم نمونه 217 نفر و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعیین شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه تلفیقی در دو بخش سواد اطلاعاتی و صحت اطلاعات در بازنشر اطلاعات در فضای مجازی بود که آلفای کرونباخ آن 0/78 برآورد شد. برای آزمون فرضیه ها با استفاده از آزمون کولموگروف- اسمیرنف نرمال بودن متغیرهای پژوهش بررسی شده و در ادامه با استفاده از آزمون های لازم فرضیه های پژوهش تجزیه وتحلیل شد. برای تحلیل داده ها نرم افزار SPSS v26 مورداستفاده قرار گرفت. 

    یافته ها

    یافته های حاصل از پژوهش بیانگر آن است که میانگین سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی در سطح متوسط قرار دارد، البته مقطع تحصیلی پاسخگویان به طور معناداری با این سطح سواد اطلاعاتی ارتباط دارد و دانشجویان مقطع دکتری همگی دارای میانگین سواد اطلاعاتی بالا هستند؛ اما جنسیت تاثیر معناداری در سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان ندارد. همچنین بین سطح سواد اطلاعاتی با مولفه های مستند بودن داده ها و سلامت داده ها در صحت اطلاعات بازنشر شده در فضای مجازی ارتباط معنی داری مشاهده شد اما در مولفه بررسی تخصص نقل کننده پیام، ارتباط معنا دار نبود.

    نتیجه ‎ گیری: 

    در تبیین نتایج به دست آمده و سطح بالای مولفه تشخیص نیاز اطلاعاتی می توان گفت توانایی تشخیص نیاز اطلاعاتی و تعیین وسعت و مکان یابی اطلاعات، نقش اساسی در تقویت قابلیت های دانشجویان ایفا می کند. در مورد مولفه ارزیابی نقادانه اطلاعات که با میانگین پایین تری نسبت به سایر مولفه های سواد اطلاعاتی به دست آمده می توان گفت که با افزایش توانایی ارزیابی نقادانه اطلاعات، قابلیت های تشخیصی در بازنشر اطلاعات افراد نیز افزایش می یابد. توانایی ارزیابی نقادانه اطلاعات با مهارت هایی مانند توانایی بررسی و مقایسه اطلاعات اخذشده از منابع مختلف برای تعیین اعتبار و صحت وسقم اطلاعات، تشخیص وجود تقلب و دست کاری در اطلاعات، توانایی تحلیل و بررسی دیدگاه های مختلف و متناقض است. مجموعه این مهارت ها به دانشجویان این امکان را می دهد که از صحت و قابلیت کاربرد صحیح اطلاعات اطمینان حاصل کنند. همچنین ارتقای سطح سواد اطلاعاتی در بین دانشجویان می تواند به افزایش دقت و صحت اطلاعات بازنشر شده در فضای مجازی کمک شایانی نماید. به طورکلی وضعیت موجود سواد اطلاعاتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه رازی کرمانشاه در سطح مطلوبی قرار دارد. ولیکن چون رابطه معناداری بین سطح سواد اطلاعاتی و صحت اطلاعات در بازنشر اطلاعات در فضای مجازی گزارش شد، به منظور افزایش سطح سواد اطلاعاتی در دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد و یا حتی سطوح تحصیلی پایین تر می توان اقدامات لازم را به عمل آورد که سبب بهبود عملکرد دانشجویان برای توسعه دانش و ارتقای صحت پیام های بازنشر شده در فضای مجازی در بین دانشجویان شود. پیشنهاد می شود تصمیم گیری های لازم توسط سیاست گذاران عالی اتخاذ شود تا طراحی، اجرا و ارزیابی سواد اطلاعاتی برای اساتید دانشگاه انجام شود تا اساتید به همراه ارائه دروس تخصصی خود، مهارت های لازم در ارتباط با سواد اطلاعاتی را نیز به دانشجویان انتقال دهند.

    کلید واژگان: سواد اطلاعاتی, رفتار اطلاع یابی, بازنشر اطلاعات, شبکه های اجتماعی, دانشگاه رازی, دانشجویان تحصیلات تکمیلی
    Samira Seifi, Mahmoud Moradi *, Vida Seifouri
    Purpose

    This study aimed to investigate the level of information literacy in the behavior of information-seeking and republishing information in social networks among graduate students of Razi University, Kermanshah.

    Methods

     The research method was applied in terms of purpose was a survey one, and the statistical population of the research included all postgraduate students of the fields studying in the affiliated faculties of Razi University, which has a sample size of 217 people and using Sampling Method Stratified randomization was determined. The research tool included a consolidated questionnaire in two parts information literacy and information accuracy in republishing information in the virtual space; Cronbach's alpha was estimated at 0.78. The normality of the research variables was checked by using the Kolmogorov-Smirnov test to test the research hypotheses, the research hypotheses were analyzed using the necessary tests. SPSS.26 software was used for data analysis.

    Findings

     The findings of the research show that the average level of information literacy of graduate students of Razi University was at an average level, although the level of education of the respondents was significantly related to this level of information literacy, and the doctoral students all had an average level of literacy. The information was high. However, gender does not have a significant effect on the level of students' information literacy. Also, a significant relationship was observed between the level of information literacy and the components of data documentation and data health in the accuracy of information republished in the virtual space, but there was no significant relationship in the components of examining the expertise of the message narrator.

    Conclusion

     In explaining the obtained results and the high level of the information need detection component, it can be claimed that the ability to detect the information needs and determine the extent and location of information plays a key role in strengthening the students' abilities. Regarding the components of critical evaluation of information, which was obtained with a lower average than other components of information literacy, it can be said that by increasing the ability to critically evaluate information, the diagnostic capabilities in republishing information of individuals also increase. The ability to critically evaluate information with skills such as the ability of reviewing and comparing information obtained from different sources, to determine the validity and correctness of the information, to detect the presence of fraud and manipulation in information causes the ability to analyze and review different and contradictory views. The set of these skills leads the students to have possibility to ensure the correctness and ability to use the information correctly. Also, improving the level of information literacy among students can help to increase the accuracy and correctness of the information republished in cyberspace. In general, the current situation of information literacy of graduate students of Razi University of Kermanshah is at a desirable level. However, since a significant relationship between the level of information literacy and the accuracy of information was reported in the republishing of information in cyberspace, it is possible to take necessary measures to increase the level of information literacy in master's degree students or even lower education levels, which will improve the performance of students. To develop knowledge and improve the accuracy of republished messages in cyberspace among students. It is suggested that the necessary decisions should be taken by high policymakers to design, implement, and evaluate information literacy for university professors, so that professors, along with presenting their specialized courses, also transfer the necessary skills related to information literacy to students.

    Keywords: Information literacy, information seeking behavior, Republishing Information, Social networks, Razi University, postgraduate students
  • زهره افتخار*
    هدف
    هدف پژوهش حاضر معرفی روش کمی طیف سنجی سال انتشار ماخذ (RPYS) بود. طیف سنجی سال انتشار ماخذ، راه را برای تعیین سال و آثار با اهمیت در حوزه رفتار اطلاع یابی هموار می کند. مسئله اصلی در این پژوهش آن است که آیا می توان تاثیر یکسان و یا متفاوتی از مفاهیم حوزه رفتار اطلاع یابی را که در ارجاعات نشریات به کار برده شده را نشان داد.
    روش
    داده های اولیه پژوهش که با استفاده از روش علم سنجی انجام شد، از وبگاه موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) استخراج گردید. به منظور تجمیع و تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شد.
    یافته ها
    توزیع تعداد ماخذ موجود در رکوردهای حوزه رفتار اطلاع یابی براساس سال انتشار آنها نشان می دهد که در قرن نوزدهم حوزه رفتار اطلاع یابی شاهد چهار جهش مهم بوده است. این چهار جهش در حوزه رفتار اطلاع یابی در بین سال های 1989 تا 2000 و به ترتیب در سال 1989، 1993، 1998 و 2000 رخ داده است.
    نتیجه گیری
    به طور کلی و براساس یافته های این پژوهش به نظر می رسد که حوزه رفتار اطلاع یابی تا حدی نیز تحت تاثیر آثاری در زمینه های کتابداری و مدیریت شکل گرفته است. علاوه بر این، برخی نظریه ها و کارهای نظری نیز بر این حوزه اثر گذاشته اند.
    کلید واژگان: طیف سنجی سال انتشار ماخذ, رفتار اطلاع یابی, موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام, استناد
    Zohre Eftekhar *
    Purpose
    The purpose of this study was to introduce the quantitative method of Reference Publication Year Spectroscopy (RPYS). RPYS aims to identify the year and significant works in the field of information seeking behavior. The primary focus of this research is to investigate whether it is feasible to demonstrate similar or distinct effects of the concepts of information seeking behavior found in the references of publications.
    Method
    The primary data for the research was extracted using the scientometric method fromthe Islamic World Science and Technology Citation and Monitoring Institute (ISC) website. Excel software was utilized for data collection and analysis.
    Findings
    The distribution of the number of references in the records of information-seeking behavior based on the year of their publication shows that in the 19th century, the field of information-seeking behavior witnessed four significant spikes. These spikes in the field of information-seeking behavior occurred between 1989 and 2000, specifically in 1989, 1993, 1998, and 2000, respectively.
    Conclusion
    In general, based on the findings of this research, it appears that the field of information seeking behavior has been shaped to some extent by works in the fields of librarianship and management. Furthermore, certain theories and theoretical works have also impacted this field
    Keywords: Reference Publication Year Spectroscopy, Information-Seeking Behavior, Islamic World Science, Technology Citation, Monitoring Institute, Citation
  • رفتار جست وجو و بازیابی اطلاعات دانشجویان دکتری بر اساس انتظار (مطالعه موردی دانشجویان دکتری دانشگاه محقق اردبیلی)
    لیلا محمدپور، نجلا حریری*، فهیمه باب الحوائجی
    هدف

    هدف از انجام این مطالعه بررسی انتظار دانشجویان دکتری دانشگاه محقق اردبیلی از فرایند جست وجو و بازیابی اطلاعات و شناسایی الگوهای اطلاع یابی آنهاست.

    روش پژوهش:

     پژوهش حاضر کاربردی است و به روش ترکیبی (کمی و کیفی) اجرا شده است. در بخش کمی از روش نیمه تجربی و در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها در بخش کمی پرسشنامه و مشاهده و در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته است. جامعه آماری شامل 48 نفر از دانشجویان دکتری است که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی، فراوانی، انحراف معیار و آزمون تی تک متغیره تحلیل و در آزمون فرضیه از همبستگی پیرسون استفاده شده است.

    یافته ها

    انتظار دانشجویان از توانمندی و موفقیتشان در جست وجو و بازیابی اطلاعات بالاتر از سطح متوسط (3) است. دانشجویان با انتظار بالا از جست وجو و بازیابی اطلاعات استراتژی ها و فنون مرتبط و دانشجویان با انتظار پایین استراتژی و فنون بیشتر، غیر مرتبط و تکراری استفاده می کنند و زمان بیشتری صرف می شود تا نتایج بازیابی شده بررسی شوند.

    نتیجه گیری

    نظام های اطلاعاتی انگیزشی نظام هایی هستند که بر مبنای انتظارات افراد طراحی می شوند. انتظار فرد از نظام های اطلاعاتی بر مبنای خواسته های ذهنی وی از نتایجی است که از رفتار احتمالی او نشات می گیرد. انتظارات مطلوب سبب بروز رفتار اطلاع یابی انگیزه مند و انتظارات کم از جست وجو و بازیابی اطلاعات بروز رفتار انگیزه مند اطلاعاتی را به حداقل می رساند.

    کلید واژگان: انگیزش, بازیابی اطلاعات, رفتار اطلاع یابی, انتظار, الگوی اطلاع یابی
    Information seeking and Retrieval behavior of Ph.D. Candidates based on ExpectancyA Case study Ph.D. Candidates of Mohaghegh Ardabili University
    Leila Mohammadpour, Nadjla Hariri *, Fahimeh Babalhavaeji
    objective

    The major objective of current research is "Identifying patterns of Information Seeking and Retrieval Behavior based on Expectancy Beliefs among PhD Candidates of Mohaghegh Ardabili University.

    Methodology

    The research has been conducted in synthetic method, both quantitative and qualitative. The research method in quantitative part was quasi-experimental, and in terms of qualitative method, content analysis was used. The data, in the quantitative method, has been collected with questionnaire and by observation and semi-structured interview has been chosen for qualitative method. The research population consisted of 48 PhD Candidates who were selected by purposeful sampling the data was collected in two stages of completing demographic characteristics, searching experience and expectancy questionnaires and observing the behavior of completing search tasks and finally textual analysis of the interviewed content

    Results

    Ph.D. candidates have positive expectation on information search and Retrieval process, and their subjective belief in their ability and success in information search and retrieval is above the average level (3.00). Ph.D. Candidate who expects more of the process of searching and retrieving information use less but related strategies and tactics while those with low expectation use More Strategies and Techniques but unrelated and repetitive, so it takes more time to review the retrieved results.

    Conclusion

    High expectation leads to a positive subjective perception and judgment of the person about his ability to perform the search task, and low expectation leads to a negative subjective perception and belief of the student about his ability to complete the search task.

    Keywords: Expectancy, Motivation, Information Seeking Behavior, Information Retrieval, Information Seeking Pattern
  • معصومه معظمی، نجلا حریری*، عاطفه زارعی، فهیمه باب الحوائجی
    هدف

    هدف از پژوهش حاضر تحلیل رفتار جستجو و بازیابی اطلاعات توسط کاربران چند زبانه در محیط وب است.

    روش

    پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پژوهش های ترکیبی است. در پژوهش حاضر در بخش کمی روش پژوهش نیمه تجربی است و در بخش کیفی برای تحلیل مصاحبه ها از تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. در پژوهش حاضر ابتدا پژوهشگر سه وظیفه تهیه نموده و از کاربران خواست تا به جستجوی اطلاعات در موتور جستجوی WorldWideScience بپردازند و نتایج جستجو را ارائه کنند. در حین انجام آزمایش کلیه رفتارهای کاربران با استفاده از نرم افزار ضبط و مورد ارزیابی قرار گرفت. جامعه این پژوهش دانشجویان دکتری در شش حوزه علوم بود. در پژوهش حاضر از 35 نفر از دانشجویان دکتری در شش حوزه علوم که از وب برای جستجو استفاده می کردند به عنوان نمونه پژوهش استفاده شده است. سپس نمونه پژوهش به دو گروه تقسیم شد یک گروه کاربران دو زبانه که فقط به زبان انگلیسی و زبان فارسی مسلط هستند و گروه دوم کاربران چند زبانه که به سه زبان یا بیشتر تسلط دارند. درنهایت تحلیلی بر رفتار جستجو و بازیابی کاربران انجام گرفت. سپس مقایسه ای میان رفتار اطلاع یابی کاربران دو زبانه و کاربران چند زبانه صورت گرفت.

    یافته ها

    تحلیل کیفی ماهیت رفتار بازیابی اطلاعات توسط افراد چند زبانه شامل 5 بعد (تعریف وظایف، فرموله کردن استراتژی بازیابی، استفاده از ابزار ترجمه، روبرو شدن با چالش های بازیابی و مدیریت (کنترل) چالش های بازیابی) و همچنین 20 مولفه می باشد.

    کلید واژگان: اطلاع یابی, رفتار اطلاع یابی, کاربران چند زبانه, بازیابی اطلاعات, بازایابی
    Masoomeh Moazami, Nadjla Hariri *, Atefeh Zarei, Fahimeh Babalhavaeji
    Aim

    The Aim of this study is to analyze the behavior of search and retrieve information by multilingual users in the web environment. Other research objectives are as follows.

    Methodology

    This study is applied in terms of purpose and in terms of method it is a combination study. In the present study, the quantitative part of the research is semi-empirical and in the qualitative part, qualitative content analysis was used to analyze the interviews. In the present study, the researcher first performed three tasks and asked users to search for information in the WorldWideScience search engine and to provide search results. All user behaviors were recorded and evaluated using the software during testing. The study population consisted of Ph.D. students in six fields of sciences (humanities, basic sciences, medical sciences, agricultural sciences, engineering, and arts). In this study, 35 Ph.D. students in six sciences using the web were searched as a sample. The study sample was then divided into two groups: a bilingual user group that is fluent in English and Farsi and the second group of multilingual users fluent in three or more languages. Finally, an analysis was performed on the search and retrieval behavior of users. Then a comparison was made between the information behavior of bilingual users and multilingual users.

    Results

    Qualitative analysis of the nature of information retrieval behavior by multilingual individuals consists of 5 dimensions (defining tasks, formulating retrieval strategies, using translation tools, facing retrieval challenges, and managing (retrieving) retrieval challenges) as well as components.

    Keywords: Information Retrieval Behavior, Multilingual Users, Information Retrieval, Retrieval
  • هاجر صفاهیه*

    هدف:

     این پژوهش نیازسنجی اطلاعات و مطالعه رفتار اطلاع یابی کاربران مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (رایسست) است.

    روش پژوهش:

     این پژوهش کاربردی بوده و با استفاده از روش ترکیبی انجام شد. در روش کمی جامعه آماری پژوهش متشکل از 234 نفر از کاربران مرکز منطقه ای بود که به روش نمونه گیری تصادفی و با ابزار پرسش نامه انجام شد. در رویکرد کیفی، داده ها از طریق مصاحبه با کتابداران جمع آوری شد.

    یافته ها

    بر اساس یافته ها، کاربران این مرکز اکثرا پژوهشگران و دانشجویان بوده و نیاز اطلاعاتی آنان به ترتیب در خصوص فعالیت های علمی، نگارش مقاله و پایان نامه و انجام وظایف شغلی است. با وجود فراهم آوری انواع منابع اطلاعاتی در این مرکز و ایجاد دسترسی، بیش از نیمی از کاربران در رفع نیازهای اطلاعاتی خود با موانعی مواجه هستند. موتورهای جستجو، پایگاه های اطلاعاتی خارجی و پایگاه رایسست به ترتیب مهمترین مجراهای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز توسط کاربران است. بعضی از مشخصات جمعیت شناختی شامل مقطع تحصیلی، جنسیت و سن کاربران رابطه مستقیم و معناداری بر میزان استفاده از منابع و یا مواجه با مانع در دستیابی به اطلاعات دارد. نظر به تناسب منابع اطلاعاتی با نیازهای کاربران، مقالات، چکیده پایان نامه ها، مقالات انگلیسی و نشریات فارسی در سطح متوسط از دیدگاه کاربران ارزیابی شدند.

    نتیجه گیری

    رفتار اطلاع یابی کاربران متاثر از نوع نیازهای اطلاعاتی و میزان بهره گیری آنان از منابع تا اندازه ای تحت تاثیر مشخصات جمعیت شناختی آنان است. با توجه به اینکه اثربخشی نتایج تحقیقات پژوهشگران منوط به رفع مطلوب نیازهای اطلاعاتی شان است، تهیه برنامه ای مدون جهت انجام دوره ای مطالعات نیازسنجی کاربران ضروری است.

    کلید واژگان: خدمات اطلاعاتی, رفتار اطلاع یابی, منابع اطلاعاتی, نیازسنجی اطلاعات
    Hajar Safahieh *
    Objective

    The purpose of this research was to assess the information needs and information seeking behavior of the users of the Regional Science and Technology Information Center (RICEST).

    Methods

    The study applied both qualitative and quantitative methods of data collection as a mixed-method. Two hundred thirty-four users participated in the survey and four librarians were interviewed.

    Results

    The findings show that the most information needs of the users were related to scientific activities, writing articles and dissertations, and performing job duties, respectively. The full text of the articles in the RICEST database, more up-to-date scientific sources, reliable sources in non-scientific subjects were among the other needs of the users. Despite the access to resources, more than half of the users faced obstacles in meeting their information needs. The lack of required resources and suitable guide in the database of RICEST and the lack of familiarity with the type and coverage of resources were the most important obstacles. From the users' point of view, Persian scientific publications were evaluated at good quality and other information sources were evaluated at the average level. The findings of the qualitative section showed that the users' needs are in two categories of services and information resources. On the one hand, the librarians considered the obstacles facing the users to be related to the lack of sufficient mastery of the English language, the lack of ability to find information and research methods, and on the other hand, they considered the lack of equipment to serve users with physical or movement problems.

    Conclusions

    This study showed that most information needs of the users of the RICeST are related to their scientific research activities, and their information seeking behaviors are affected by these needs. Despite the range and coverage of the information sources indexed in the RICeST database, most of the users have difficulty in accessing the information. To effectively meet users’ information needs, it is necessary to carry out needs assessment studies periodically in the Regional Information Center for Science and Technology (RICeST).

    Keywords: Information needs, Information seeking behavior, Information sources, Information Services
  • فرشاد پرهام نیا*، فاطمه نوشین فرد
    هدف

    ذهن آگاهی یکی از موضوعات جدید و به عنوان موج سوم مربوط به حوزه روانشناسی است که در یک دهه گذشته در جامعه علمی کشور جای خود را باز کرده است. نظر به اینکه عوامل متعددی اعم شخصی و درونی در رفتار اطلاع یابی موثر هستند هدف از پژوهش حاضر تحلیل رابطه بین ذهن آگاهی و رفتار اطلاع یابی اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های شهر کرمانشاه است.

    روش

    پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها از نوع پیمایشی - توصیفی است. گردآوری داده ها از طریق دو پرسشنامه محقق ساخته و پرسشنامه ذهن آگاهی کوتاه شده 39 سوالی بائر و همکاران (2006) انجام شد. جامعه آماری شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های شهر کرمانشاه بود که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب تعداد 421 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون پیرسون و رگرسیون چندگانه و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 انجام شد.

    یافته ها

    ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین خرده مقیاس های ذهن آگاهی شامل مشاهده، توصیف، عمل همراه با هوشیاری، غیرقضاوتی بودن و غیرواکنشی بودن را در بر می گیرد، و رفتار اطلاع یابی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج رگرسیون نشان داد خرده مقیاس مشاهده، توصیف، مشاهده، عمل همراه با هوشیاری، غیرقضاوتی بودن و غیرواکنشی بودن توانستند واریانس رفتار اطلاع یابی را به صورت معناداری تبیین کنند.

    نتیجه گیری

    نتایج پژوهش نشان داد از آن جهت که رفتار اطلاع یابی نشات گرفته از ذهن افراد می باشد، یافته های این پژوهش مبین تاثیر متغیرهای ذهن آگاهی بر رفتار اطلاع یابی است. همچنین نتیجه این پژوهش از بعد نظری و عملی می تواند به تبیین روشن تر ذهن آگاهی بر رفتار اطلاع یابی منجر شود و درک عمیق تری نسبت به فرایند اطلاع یابی از منظر روان شناختی ارائه دهد.

    کلید واژگان: ذهن آگاهی, رفتار اطلاع یابی, جستجوی اطلاعات, دانشجویان تحصیلات تکمیلی, کرمانشاه
    Farshad Parhamnia *, Fatemeh Nooshinfard
    Background and Objectives

    Today, information retrieval has been considered by researchers in various fields as an aspect of information behavior. Research suggests that informational behavior is formed in the social, psychological, and environmental contexts. There seems to be a find a link between psychological factors and the field of behavioral information. One of the psychological factors that can make this connection possible is the issue of mindfulness. Therefore, the purpose of the present study is to analyze the relationship between mindfulness and the information-seeking behavior of graduate students of Kermanshah universities.

    Methodology

    The present study is applied in terms of purpose and survey-descriptive in terms of data collection method. The statistical population of the study included graduate students of Razi University, Medical Sciences and Islamic Azad University, Kermanshah Branch. Sample size was obtained by stratified random sampling. The selection of the statistical population was purposeful. Data collection tools were performed using two questionnaires, including a 39-item short version Baer et al (2006) of the mindfulness scale. Furthermore, using the researcher-made questionnaire with 20 questions in the form of six subscales information-seeking behavior was measured. Data analysis was performed using Pearson test and multiple regression using SPSS software version 23.

    Finding

    The Pearson correlation coefficient indicated that there was a significant relationship between the subscale of mindfulness including five subscales of observation, description, and operation with alertness, imprecision, and non-communicability as independent variables with information-seeking behavior. Regression results showed that the subscale of observation, description, and observation, action with alertness, irrationality, and non-communicability could significantly explain the variance of information-seeking behavior.

    Conclusion

    Since information behavior originates in the minds of individuals the findings of the study indicate the effect of mindfulness variables on information behavior. The findings of this research from a theoretical and practical point of view can lead to a clearer explanation of the mindset of information behavior and provide a deeper understanding of psychological processing.

    Keywords: Mindfulness, Information- Seeking Behavior, Information Seeking, Graduate Students, Kermanshah
  • رابطه عوامل جمعیت‎شناختی و رفتار برنامه ریزی نشده کاربران کتابخانه های دانشگاهی
    هادی هراتی*، فهیمه باب الحوائجی، نجلا حریری

    هدف:

     هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین عوامل جمعیت‎شناختی و رفتار برنامه ریزی نشده کاربران در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی است.

    روش پژوهش: 

    پژوهش حاضر کاربردی است که به روش پیمایشی انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. برای سنجش روایی پرسشنامه از روایی صوری و محتوایی و به منظور تعیین پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. جامعه پژوهش شامل دانشجویان عضو کتابخانه های مرکزی دانشگاه های فردوسی مشهد، شهید چمران اهواز، تبریز، شیراز و پردیس دانشگاه تهران شامل 69351 نفر بودند. پس از تعیین حجم نمونه به تعداد 382 نفر بر اساس جدول کرجسی و مورگان، جهت گردآوری داده ها از روش نمونه گیری طبقه ای و در داخل هر طبقه به صورت تصادفی استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد.

    یافته ها

    بر اساس یافته های پژوهش، سن، مقطع تحصیلی و میزان مراجعه دانشجویان به کتابخانه های دانشگاهی رابطه معناداری با رفتار برنامه ریزی نشده آن ها در استفاده از منابع و خدمات این نوع از کتابخانه ها دارد. همچنین تفاوت معناداری بین جنسیت، دانشگاه محل تحصیل و گروه تحصیلی دانشجویان با رفتار برنامه ریزی نشده آن ها در استفاده از منابع و خدمات کتابخانه های دانشگاهی وجود نداشت.

    نتیجه گیری

    کتابخانه های دانشگاهی باید به منظور استفاده بهینه و موثر از منابع و خدمات، جذب مخاطب و افزایش سطح آگاهی و اطلاعات عمومی مراجعان به عوامل جمعیت شناختی موثر بر رفتار برنامه ریزی نشده مراجعان توجه ویژه ای داشته باشند.

    کلید واژگان: رفتار اطلاع یابی, رفتار برنامه ریزی نشده, عوامل جمعیت‎شناختی, کتابخانه های دانشگاهی
    Relationship Between Demographic Factors and Unplanned Behavior of Users of Academic Libraries
    Hadi Harati *, Fahimeh Babalhavaeji, Nadjla Hariri
    Purpose

    The purpose of the present study is to investigate the relationship between demographic factors and unplanned behavior of users in the use of academic libraries resources and services.

    Method

    The present study is an applied research using a survey method. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire. The face and content validity were employed to measure the validity of the questionnaire. Cronbach's alpha for the variables was calculated and obtained higher than 0.7, so the reliability of the questionnaire was also confirmed. 69351students who were members of the central libraries in Ferdowsi University of Mashhad, Shahid Chamran University of Ahvaz, Pardis of Tehran University, Tabriz, and Shiraz Universities composed the research population. The sample size was estimated 382 people according to Krejcie and Morgan tables. A stratified sampling with randomized strata proportional to the population was used to collect data. The data were analyzed implementing SPSS software.

    Findings

    According to research findings, age, educational grade and rate of referral to academic libraries have a significant relationship with their unplanned behavior in using the resources and services of this type of libraries. There was also no significant difference between gender, university and student educational groups with their planned behavior in utilizing university library resources and services.

    Conclusion

    The academic libraries must, in order to optimize use of resources and services, attracted audiences, and increased level of awareness and information of users pay special attention to be effective demographic factors on the unplanned behavior of users.

    Keywords: Information Seeking Behavior, Unplanned behavior, Demographic factors, Academic libraries
  • عباس دولانی*، پریسا قدرتی، معصومه کربلا آقایی کامران

    مقدمه :

    مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر مدیریت دانش شخصی و رفتار اطلاع یابی بر خودکارآمدی دانشجویان انجام گرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر روش شناسی همبستگی با رویکرد ارایه معادلات ساختاری است.

    روش شناسی: 

    جامعه آماری پژوهش حاضر دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز، در سال 99 بودند. تعداد آنها 800 نفر برآورد شد. تعیین حجم نمونه با استفاده از قواعد خاص مدل سازی معادلات ساختاری با حداقل مربعات جزیی انجام گرفت. 190 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه استاندارد بود. برای تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار Smart PLS استفاده شد.

    یافته ها

    نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین متغیرهای جنسیت، سن و مدیریت دانش شخصی در بین دانشجویان دوره های تکمیلی دانشگاه اختلاف معنی داری وجود ندارد. با توجه به مقادیر ضریب مسیر بین متغیرهای مدیریت دانش شخصی و رفتار اطلاع یابی با خودکارآمدی رابطه معنی داری برقرار است.

    نتیجه گیری

    زمانی که کتابداران بتوانند از بین انبوه اطلاعات گسترده به درستی دست به انتخاب و دسته بندی اطلاعات بزنند، زمینه ساز افزایش ادراک آنها از توانمندی هایشان و افزایش خودکارآمدی می شود. از سوی دیگر با بهبود مدیریت دانش شخصی و رفتار اطلاع یابی نیز می توان انتظار داشت که خودکارآمدی آنها بهبود یابد.

    کلید واژگان: مدیریت دانش شخصی, رفتار اطلاع یابی, خودکارآمدی, دانشگاه تبریز
    Abbas Doulani *, Parisa Ghodrati, Masume Karbala Aghaii Kamran
    Introduction

    At present, the Internet has created tremendous changes in information seeking and research activities in scientific communities; but among these, there are successful people who use the created opportunities to their advantage with the help of management tools and new technologies. Personal knowledge management is one of these tools. Considering that knowledge is a necessary and vital resource for success, the study of knowledge management process, especially in organizations, should be considered. The aim of this study was to investigate the effect of personal knowledge management and information seeking behavior on students' self-efficacy.

    Methodology

    The current research is applied in terms of purpose and in terms of methodology; it is correlation with the approach of presenting the structural equation model. The statistical population of this research was all graduate students of Tabriz University. Regarding the statistical sample, considering that the method of selective analysis for the hypotheses of this research is in the form of structural equations, they were 190 students, which seems suitable due to the ease of access and also the number (according to the rank of the university). Based on this, the sampling method in the current research was simple random sampling. The measurement tool in the present study was a questionnaire. In the current research, three questionnaires were used: Wilson's  information-seeking behavior standard questionnaire, with 6 items; 2. Mohiuddin et al.'s standard personal knowledge management questionnaire, with 7 items; and the standard self-efficacy questionnaire of Sherer et al. with 6 items.

    Findings

    The results showed that there was no significant difference between the variables of gender and age and personal knowledge management among university graduate students. According to the path coefficient values, there is a significant relationship between personal knowledge management variables and information seeking behavior with self-efficacy. Also the models that are analyzed with a variance-based approach through variance-based software such as Smart PLS do not have a general index to look at the model at once. That is, there is no index to measure the entire model similar to the variance-based approach. However, in various researches in this field, it was suggested that an index called GOF, which was proposed by Tenenhaus, Esposito Vinzi, Chatenlin, Larue, can be used instead of the fit indices that exist in covariance-oriented approaches. This index considers both structural and measurement models simultaneously and tests their quality. This index is manually calculated as average R2 and average shared values.

    Conclusion

    Regarding the obtained results, it can be said that by improving the behavior of educational and research information and getting familiar with the motivations, goals and correct methods of searching, it saves time and money of researchers. Researchers can obtain relevant and reliable information and use it to complete their educational and research activities in order to avoid repetitions or using the trial and error method. People who have good skills, abilities and knowledge, evaluate their judgment and evaluation in reaching the desired goal and position higher. Based on the approach of social learning, cognitive learning and thinkers such as Bandura, the evaluation of people and their self-efficacy in achieving desirable situations and desired goals is influenced by their knowledge, cognition, and the way they organize their knowledge; When people have sufficient knowledge and understanding of desired situations and goals and can organize their knowledge, they see themselves as more capable in achieving their goals; That means they experience higher self-efficacy. In this regard, knowledge management also means collecting, acquiring, understanding, categorizing and sharing knowledge. Therefore, it can be expected that personal knowledge management will improve people's self-efficacy; because it increases a person's knowledge and awareness of desirable situations and goals.

    Keywords: Personal Knowledge Management, Information seeking behavior, Self-efficacy, Tabriz University
  • ندا عباسی دشتکی*، احمد شعبانی
    زمینه و هدف

    رفتارهای اطلاع یابی انعکاسی از نیازهای کاربران است و شناسایی و درک صحیح آنها اهمیت درخوری در مطالعات اطلاع یابی داشته و در ارایه خدمات مفید به کاربران سودمند است. صاحبنظران جهت شناخت هر چه بهتر رفتارهای مختلف جستجوگران در اطلاع یابی، بر اساس رویکردهای شناختی، فرایندگرا، و کاربرگرا مدل هایی را ارایه کرده اند. هدف تمامی این مدل ها توصیف و توضیح شرایطی است که کنش های افراد را برای یافتن نوعی اطلاعات پیش بینی کند. با توجه به فهم متفاوت از رفتار اطلاع یابی، پژوهش حاضر با این هدف که مدل بایستروم و ژارولین بر چه مفهومی از این حوزه تاکید داشته و منظر مذکور تا چه حد جنبه نقد پذیری دارد، انجام شد.  

    روش پژوهش:

     در پژوهش حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای مدل رفتار اطلاع یابی بایستروم و ژارولین مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

    یافته ها:

     یافته های حاصل از این بررسی نشان داد پیچیدگی وظیفه، عدم قطعیت، و ابهام مفاهیم با یکدیگر ارتباط داشته و می تواند در بنای مدلها جایگاه آشکاری را بنا نماید. با پیچیدگی وظیفه نیاز به انواع اطلاعات از قبیل افراد مطلع، فزونی می یابد؛ لذا مکان منابع نیز حایز اهمیت می باشد. همچنین، با افزایش پیچیدگی نیاز به منابع و مدت زمان بیشتر جهت انجام جستجو نیز احساس می شود.

    نتیجه گیری:

     پیچیدگی وظیفه در فرایند اطلاع یابی متغیری چشمگیر است و نیاز به انواع اطلاعات، تعداد منابع، و مکان منابع را تحت تاثیر قرار می دهد. پیچیدگی وظیفه تعیین می کند که چه نوع اطلاعاتی مورد نیاز است و از چه منابعی استفاده شود. همچنین، باعث افزایش بهره گیری از افراد مطلع (به عنوان منبع اطلاعاتی) می شود. بر این قرار، سیستم های اطلاعاتی که مشاوره اطلاعاتی افراد را تسهیل کرده؛ در این خصوص کارآمدی لازم را احراز کرده و به عنوان منابع اطلاعاتی مکمل در نظر گرفته شوند؛ بر این قرار مناسب است بر این جنبه از منابع اطلاعاتی در سیستم های اطلاعاتی تمرکز بیشتری صورت پذیرد. نظر به اینکه پیچیدگی وظیفه در مدل بایستروم و ژارولین نقش کلیدی ایفا نموده؛ به نظر می رسد امکان اینکه این مفهوم درکنار عوامل موقعیتی، شخصی، و سازمانی قرار گیرد و به عنوان یکی از عوامل مهم در جستجوی اطلاعات مورد توجه واقع شود، نوعی حسن و معیار مناسب برای مدل مزبور محسوب خواهد شد.

    کلید واژگان: نیاز اطلاعاتی, رفتار اطلاع یابی, مدل رفتار اطلاع یابی بایستروم و ژارولین, پیچیدگی وظیفه
    Neda Abbasi Dashtaki*, Ahmad Shabani
    Background and aim

    Information seeking behaviors are the reflection of users' needs that Identifying and understanding them correctly is imperative in information seeking endeavors. Experts have presented cognitive and Process user-oriented approach models to better understand scholars’ information seeking behaviors.  The intent of models are to define and clarify the conditions that predict people's actions to gain information.  As a result of different understanding of information behavior, the study was directed with the intention that Bystrom and Jarvelin's model emphasizes on which concept of this behavior and its measure of Criticism.

    Method

    Library method was used to study and analyze the Bystrom and Jarvelin's Information Seeking Behavior Model   

    Findings

    The findings showed that the task complexity, uncertainty, and ambiguity of concepts were related, so it could establish a strong place in the establishment of models.With the task complexity, the need for knowledgeable people rises. Thus, the setting of resources is significant. Also, as complexity increases, more resources and more time are required to perform the search.

    Conclusion

    The task complexity is an important variable in the information seeking process.  Consequently, the requirement for the type of information, number, and location of resources arises thus determines the type of information and resources used. Result of which is the increase of collaboration of knowledgeable people as source of information. Thus, information systems are facilitating information counseling of individuals. They are active in this field and could be considered a supplement source of information. Therefore, it is proper to focus more on this aspect of information resources in information systems. Since the task complexity has played a key role in the Bystrom and Jarvelin's model, this notion can be placed next to situational, personal, and organizational factors and may be considered as one of the imperative factors in the information quest, it will thus be a suitable measure for this model.

    Keywords: Information Need, Information Seeking Behavior, Bystrom, Jarvelin's Information Seeking Behavior Mod-el, Task Complexity
  • زیور صباغی نژاد*، عبدالرضا خلف کعب عمیری، احمد فخری
    زمینه و هدف

    این پژوهش با هدف ارایه هنجار فارسی ساختار درونی الگوی اطلاع یابی الیس در جامعه دانشجویان صورت گرفت.

    روش پژوهش: 

    در پژوهش حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای مدل رفتار اطلاع یابی بایستروم و ژارولین مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.

    نتایج

    نتایج تحلیل عاملی اکتشافی به روش مولفه های اصلی با چرخه واریماکس به شناسایی 5 عامل شناسایی، تایید و سازماندهی؛ نظارت، حفظ و استخراج؛ ربط و پیوندیابی؛ دسترس پذیری و به روز بودن و عامل اعتباریابی منجر شد. الگوی پنج عاملی استخراج شده بیش از 66 درصد از تغییرات رفتار اطلاع یابی را تبیین می کند. نتایج تحلیل عاملی تاییدی نشان دهنده برازش مطلوب الگوی استخراج شده است. کلیه عوامل از همسانی مطلوبی برخوردار بودند و آلفای کرونباخ کلی ابزار 97/0 به دست آمد.

    نتیجه گیری:

     الگوی پنج عاملی رفتار اطلاع یابی در وب، یک ابزار خودگزارشی جدید برای ارزیابی ماهیت رفتار اطلاع یابی کاربران دانشگاهی در وب است. این الگو از نظر محتوایی و گویه های مورد استفاده، تقریبا مبتنی بر الگوی اطلاع یابی الیس است ولیکن از نظر خرده مقیاس با آن متفاوت است.

    کلید واژگان: الگوی اطلاع یابی الیس, هنجاریابی, اعتبارسنجی, رفتار اطلاع یابی
    Zivar Sabaghinejad*, Abdolreza Khalaf-Kabomeiri, Ahmad Fakhri
    Introduction

    Study evaluated the internal structure of Ellis information seeking model in the student community with the aim of presenting the Persian norm.

    Methods

    This is a descriptive-analytical study conducted by cross-sectional survey method in the second semester of the academic year 1399-1400. Population comprise of 280 graduate students at Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences. Data collection tool is a questionnaire based on Ellis information seeking behavior pattern with 41 questions. Findings were analyzed using SPSS software and Amos.

    Results

    Results of exploratory factor analysis by principal component method with Varimax cycle led to identify five factors of identification, confirmation and organization; Monitoring, conservation and extraction; Relevance; Availability and up-to-datedness and credit factor. The extracted five-factor pattern explains more than 66% of the changes in information seeking behavior. The results of confirmatory factor analysis indicate the optimal fit of the extracted pattern. All factors had good consistency and Cronbach's total alpha of the instrument was 0.97.

    Conclusion

    The five-factor pattern of web-based information retrieval behavior is a new self-report tool for assessing the nature of academic user retrieval behavior on the Web. This pattern is based on Ellis's information pattern in terms of content and items used, but it differs from it in terms of subscale.

    Keywords: Ellis Information Seeking Model, Standardization, Validation, Information Seeking Behavior
  • مستانه غنجی*، زهرا خوشنودی فر

    هدف :

     هدف اصلی پژوهش حاضر با بررسی انگاره های مرتبط با رفتار اطلاع یابی کشاورزان گلخانه داران شهرستان ورامین در استان تهران انجام شده است.

    روش شناسی:

      این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن از نوع توصیفی - پیمایشی است جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی گلخانه داران شهرستان ورامین (N=320) است. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای است و روایی آن از سوی کارشناسان و متخصصان موضوعی مورد بررسی و تایید قرار گرفت. پایایی ابزار پژوهش نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ صورت گرفته است و تحلیل داده ها با کمک نرم افزار آماری اس. پی. اس. اس. 22 و با استفاده از روش های آماری مقتضی صورت پذیرفت.

    یافته ها

    به طور کلی یافته ها نشان داد که 2/46 درصد از گلخانه داران در سطح متوسط، 4/43 درصد در سطح پایین و تنها 3/10 درصد از آنان در سطح زیاد از منابع و کانال های اطلاعاتی و ارتباطی استفاده می نمایند. همچنین با توجه به نتایج پژوهش مشخص شد که در بین منابع اطلاعاتی می توان دریافت که بالاترین رتبه ها را از نظر میزان استفاده داشتند. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نشان داد متغیرهای میزان استفاده از منابع و کانال های اطلاعاتی و ارتباطی و اعتمادی کشاورزان و ارتباطی نیازهای اطلاعاتی گلخانه داران با رفتار اطلاع یابی آنان رابطه معنا داری دارد.

    بحث و نتیجه گیری

    طبق نتایج به دست آمده جهت تقویت رفتار اطلاع یابی گلخانه داران، زمینه دسترسی آنان به منابع و کانال های اطلاعاتی-ارتباطی را فراهم کرده و با تامین نیازهای اطلاعاتی ایشان و جلب و حفظ میزان اعتماد، زمینه استفاده از منابع و کانال های اطلاعاتی - ارتباطی فراهم شد.

    کلید واژگان: رفتار اطلاع یابی, نیاز اطلاعاتی- ارتباطی, گلخانه داران, شهرستان ورامین
    Mastaneh Ghonji *, Zahra Khoshnodifar
    Purpose

    Due to the importance of knowledge and information in the development of the agricultural sector, many specialists and experts have a special emphasis on recognizing information resources and their proper use and having the desired information-seeking behavior. In this regard, this study was conducted to investigate the ideas related to the information-seeking behavior of greenhouse farmers in Varamin city in Tehran province.

    Methodology

     This is an applied    research and from the method poin of view, is descriptive-survey. The statistical population of this research includes all greenhouse owners in Varamin (N = 320). Based on Morgan's table, a sample of 175 people were selected and studied. The data collection Cronbach's alpha coefficient (a >0.7) for different parts of the questionnaire. Data analysis was performed using Spss22 statistical software and appropriate statistical methods.

    Findings

    Findings of the study indicated that 46.2% of greenhouse owners use intermediate level, 43.4% low level and only 10.3% of them use information and communication sources and channels at a high level. Also, according to the research results, it was found that among newspapers and educational and promotional publications had the highest rankings, respectively. The results of communication resources and channels and information needs.

    Conclusion

    Based on findings, it was concluded that in order to strengthen the information-seeking behavior of greenhouse owners, use of information resources and channels - Provide communication.

    Keywords: Information Behavior Behavior, Information-Communication Needs, Information-Communication Resources, Channels, Greenhouse Owners, Varamin County
  • الناز پارسایی، مهدیه میرزابیگی*، هاجر ستوده
    هدف

    شناسایی مهم ترین عوامل موثر در فرمول بندی عبارت جست وجو از طریق مرور نظام مند متون و سپس دسته بندی آن هاست.

    روش

    پژوهش حاضر به شیوه کیفی و به روش فراترکیب تحلیلی در شش گام انجام شد که عبارت اند از: تعیین واژه های کلیدی، ایجاد معیارهای شمول و حذف مقالات، جست وجو در پیشینه، استخراج فهرست الف، ب و ج، تحلیل توصیفی و تحلیل مضمون. در این راستا، براساس چرخه جست وجو و با به کارگیری تعدادی کلیدواژه، که متخصصان تایید کرده اند، پژوهش های مرتبط با عوامل موثر در فرمول بندی عبارت جست وجو مطالعه و بررسی شد. پس از تحلیل توصیفی این منابع، مفاهیم متناسب با موضوع استخراج شد. جامعه آماری این پژوهش شامل 102 مقاله بود که در زمینه شناسایی عوامل موثر در فرمول بندی عبارت جست وجو و در بازه زمانی 1991 تا 2021 نگاشته شده بودند. جست وجوی این منابع در پایگاه های معتبر نظیر وب آو ساینس، اسکوپس، اشپرینگر، امرالد، الزویر، اریک، پروکویست، ابسکو، سایت سیر، اینفورمیشن ریسرچ، لیزا، لیستا و وایلی انجام شد. پس از استخراج مقالات و گردآوری و تحلیل داده های کیفی آن ها، از این تحلیل ها برای تعیین عوامل موثر در فرمول بندی عبارت جست وجو استفاده شد.

    یافته ها

    عوامل موثر در فرمول بندی عبارت جست وجو خود از زمینه های متعددی همچون کاربر و وظیفه بازیابی نشیت می گیرد که می توان آن ها را به دو دسته کلی عوامل مرتبط با کاربر و عوامل مرتبط با وظیفه دسته بندی کرد. دسته اول شامل دانش موضوعی، دانش نحوه کار با سامانه جست وجو، تجربه جست وجو، زبان، ویژگی های جمعیت شناختی، عوامل بافتی، سبک شناختی، بار شناختی و دسته دوم شامل نوع وظیفه جست وجو و دشواری وظیفه بودند. این عوامل به صورت های مختلف فرایند فرمول بندی را متغیر می سازند. تاثیر ناشی از این عوامل را می توان به صورت مثبت و منفی در نظر گرفت؛ برخی از آن ها ممکن است به ارتقای کیفیت فرمول بندی کمک کنند. در مقابل، برخی دیگر ممکن است مانع انجام صحیح این مرحله از بازیابی شوند.

    نتیجه گیری

    ازآنجاکه فرمول بندی بخش مهمی از رفتارهای اطلاع یابی است، شناخت عوامل موثر در این فرایند می تواند در کشف الگوهای اطلاع یابی موثر واقع شود. همچنین شناخت عوامل موثر در فرمول بندی عبارت جست وجو سبب بهبود کیفیت آموزش سواد اطلاعاتی از طریق متخصصان این حوزه می شود. از طرفی به طراحان و توسعه دهندگان وب نیز کمک می کند تا ابزارهای جست وجوی متناسب با نیاز کاربر را ایجاد کنند. ضمن اینکه درک چگونگی فرمول بندی عبارت جست وجو تحت تاثیر عوامل گوناگون و شناخت این عوامل، می تواند به افزایش کیفیت جست وجو و بازیابی نتایج مرتبط تر کمک کند و تعامل انسان رایانه را بهبود بخشد.

    کلید واژگان: رفتار اطلاع یابی, فرایند جست وجو, فرمول بندی عبارت جست وجو, مرور نظام مند, وظیفه جست وجو
    Elnaz Parsaei, Mahdieh Mirzabeigi *, Hajar Sotudeh
    Purpose

    To identify the most important factors affecting query formulation.

    Method

    The design of this study was qualitative. The factors were extracted and categorized through a systematic review and an analytical meta-analysis in six steps. The steps included: determining keywords, creating inclusion criteria and deleting articles, background search, extracting lists A, B and C, descriptive analysis, and thematic analysis. In this regard, based on a search cycle and using a number of keywords approved by experts, articles related to the factors affecting the query formulation were studied. After descriptive analysis of these resources, contents were extracted according to the topic. The research population included all published articles on the factors affecting the query formulation in the period from 1991 to 2021. These resources were searched in reliable databases such as Scopus, Springer, Emerald, Web of Science, Elsevier, Eric, ProQuest, Ebsco, Cite Seer, Information Research, LISA, LISTA and Wiley. After extracting articles, collecting and analysing qualitative data, these analyses were used to determine the factors affecting the query formulation.

    Results

    Findings showed that the factors affecting the query formulation itself originate from several fields such as user and retrieval task, which can be classified into two general categories of user-related factors and task-related factors. User-related factors included subject knowledge, knowledge of how to use the search system, search experience, language, demographic features, contextual factors, cognitive style, and cognitive load. Task-related factors included the type of search task and task difficulty. These factors change the formulation process in different ways that can be considered both positive and negative, as some of them may help to improve the quality of the formulation, others may prevent retrieval to be performed correctly.

    Conclusion

    Identifying factors affecting the query formulation and analysing the relationships between them can improve the quality of information literacy training by experts in this field. Also, it helps web designers create search tools tailored to the user's needs. Since formulation is an important part of information retrieval behaviours, recognizing the influencing factors can help discovering information retrieval patterns. Understanding how to formulate a query under the influence of various factors and recognizing these factors, can help increase the quality of search and retrieve more relevant results and improve human-computer interaction.

    Keywords: Query formulation, Information Searching Behaviours, Search process, Search task, Systematic review
  • خدیجه شبانکاره، حسن اشرفی ریزی، محمدرضا سلیمانی*، محمد قاسمی
    هدف

    با توجه به تمایل فزاینده مردم برای کسب اطلاعات سلامت از طریق اینترنت، بررسی روند جستجو در وب، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار متخصصان و سیاست‌گذاران قرار خواهد داد. تحلیل عبارت‌های جستجوی کاربران گوگل می‌تواند علایق و گرایش‌های آن‌ها را نشان دهد. بر این اساس، پژوهش حاضر روند جهانی جستجو در زمینه درمان با سلول‌های بنیادی در پنج سال اخیر را با استفاده از اطلاعات مستخرج از گوگل ترندز مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش، روند جهانی جستجو، توزیع جغرافیایی جستجو، عبارات جستجوی ترجیحی کاربران که می‌توانند ترجیحات درمانی متقاضیان درمان را بیان کنند، و اهمیت هزینه درمان برای متقاضیان بالقوه درمان مورد توجه بوده
    است.

    روش‌شناسی

     این مطالعه از نظر هدف کاربردی بوده و گردآوری و تحلیل داده‌ها با استفاده از ابزار گوگل ترندز انجام شده است. گوگل ترندز یکی از سرویس‌های شرکت گوگل است که از طریق آن می‌توان نیازها و رفتارهای اطلاعاتی کاربران گوگل را بررسی و تحلیل کرد. نتایج بازیابی شده به بازه زمانی 19 جولای 2015 تا 12 جولای 2020 اختصاص دارد.

    نتایج

    بر اساس نتایج این پژوهش، روند جستجو در زمینه درمان با سلول‌های بنیادی در بازه زمانی مورد بررسی، افزایشی بوده و بیشترین جستجوها به کشورهای آمریکا، سنگاپور و فیلیپین اختصاص داشته است. همچنین، کشورهای آسیایی بنگلادش، پاکستان، هند، قطر، مالزی، کویت، کره جنوبی و هنگ‌کنگ، کشورهای کانادا، نیوزلند، انگلستان و ایرلند و کشورهای آفریقایی نیجریه، کنیا و آفریقای جنوبی نیز در میان 20 کشور دارای بیشترین شاخص حجم جستجو قرار دارند. کشور ایران نیز از نظر شاخص حجم جستجو در رتبه 25 قرار داشت. درمان با سلول‌های بنیادی برای زانو، درمان درد، اوتیسم، آرتریت، درمان با سلول‌های بنیادی مزانشیمال و درمان بیماری مزمن انسدادی ریه مورد توجه کاربران گوگل قرار داشته است. همچنین، نتایج بیانگر اهمیت هزینه درمان از نظر کاربران در کشورهای مختلف می‌باشد. بیشترین جستجوی مرتبط در زمینه هزینه درمان، در کشورهای ایالات متحده، استرالیا، هند، کانادا و انگلستان انجام شده است.

    نتیجه‌گیری

     گوگل ترندز ابزاری موثر جهت بررسی رفتار جستجوی اینترنتی کاربران گوگل در زمینه درمان با سلول‌های بنیادی است. از داده‌های ارایه شده می‌توان به ‌منظور شناسایی کشورهای متقاضی، اولویت‌های درمانی و روند تقاضا برای درمان استفاده کرد. بر این اساس می‌توان سیاست‌گذاری‌های مناسب را جهت جذب گردشگران سلول‌های بنیادی اتخاذ کرد. در این راستا، متخصصان اطلاع‌رسانی می‌توانند با بهره‌گیری از گوگل ترندز، داده‌های جستجوی کاربران در حوزه‌های مختلف مرتبط با سلامت را استخراج نموده و جهت برنامه‌ریزی‌های آتی در اختیار متخصصان و سیاست‌گذاران حوزه سلامت قرار دهند.

    کلید واژگان: سلول های بنیادی, رفتار اطلاع یابی, گردشگری سلامت, گوگل ترندز
    Khadijeh Shabankareh, Hasan Ashrafi-Rizi, Mohammad Reza Soleymani *, Mohammad Ghasemi
    Aim

    Given the growing desire of people to obtain health information through the Internet, examining the web search process will provide valuable information to health professionals and policymakers. Analyzing the search terms of Google users can show their interests and tendencies. The present study studies the global trends in stem cell therapy in the last 5 years using Google Trends. In this research, the global search trends, the geographical distribution of search, the preferred search terms of users that can express the treatment preferences of treatment applicants, and the importance of treatment cost for potential treatment applicants have been considered.

    Methodology

    This is an applied and analytical study and data were collected and analyzed using Google Trends. Google Trends is one of the services of the Google company through which the needs and behaviors of Google users can be analyzed. The results are from July 19, 2015, to July 12, 2020.

    Findings

    The findings indicated that the search for "Stem cell therapy" has been an increasing trend in the period under review. Most searches were in the US, Singapore, and the Philippines. Also, the Asian countries of Bangladesh, Pakistan, India, Qatar, Malaysia, Kuwait, South Korea, and Hong Kong, the countries of Canada, New Zealand, England, and Ireland, and the African countries of Nigeria, Kenya, and South Africa are also among the 20 countries with the highest search volume index in the field of Stem cell therapy.
    Iran was ranked 25th in terms of the search volume index. Stem cell therapy for knee pain, pain, autism, arthritis, Mesenchymal stem cell therapy, and chronic obstructive pulmonary disease has attracted the attention of Google users. The results also indicate the importance of treatment costs for stem cell therapy in different countries. The most relevant searches in the field of treatment costs were conducted in the United States, Australia, India, Canada, and the United Kingdom.

    Conclusion

    Google Trends is an effective tool for investigating the process of Google users searching for stem cell therapy. The data provided can be used to identify countries in which treatment is sought, treatment priorities, and treatment demand. Accordingly, appropriate policies can be adopted to attract stem cell tourists. In this regard, information specialists can use the Google Trends tool to extract user search data in various fields related to health and provide it to health experts and policymakers for future planning.

    Keywords: Stem Cells, Information Seeking Behavior, Health Tourism, Google Trends
  • مریم بومری، رضا کریمی، روح الله خادمی*
    هدف

    یکی از مهم ترین نیازهای اطلاعاتی افراد در زندگی روزمره، نیازهای اطلاعاتی مربوط به سلامت است. یکی از مسایل مربوط به سلامت که در سال های اخیر دنیا را دچار بحران کرده است، ویروس کرونا است. داشتن اطلاعات سلامت در مورد این بیماری می تواند در جلوگیری از گسترش، درمان و دیگر مسایل کمک کننده باشد. یکی از گروه هایی که تحت الشعاع ویروس کرونا قرار گرفته اند، دانشجویان هستند؛ لذا هدف اصلی این مطالعه، بررسی رفتار اطلاع یابی سلامت دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه قم در زمینه بیماری ناشی از ویروس کرونا بود.

    روش شناسی

    این پژوهش کاربردی و به صورت روش پیمایشی- توصیفی انجام شد. جامعه پژوهش تمامی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه قم که 3000 نفر بودند که با استفاده از جدول مورگان تعداد 300 نفر به عنوان حجم نمونه مشخص شدند. روش نمونه گیری تصادفی ساده بود که در نهایت 200 نفر به پرسش نامه به طور کامل پاسخ دادند. گردآوری داده ها از طریق پرسش نامه استاندارد لانگو، انجام شده است. برای بررسی فرضیه های پژوهش با استفاده از روش های آماری t مستقل و تحلیل واریانس یک راهه رابطه بین متغیرهای منابع اطلاعاتی، سن، جنسیت و محل سکونت با رفتار اطلاعیابی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه قم بررسی شد.

    یافته ها

    یافته های پژوهش نشان داد که بیشترین منابع اطلاعاتی مربوط به «اینترنت»، «شبکه های اجتماعی (مانند تلگرام، واتساپ، اینستاگرام و...)»  و «تلویزیون» و «خانواده» به ترتیب با میانگین 12/3، 09/3، 04/3 و 02/3 است، در حالی که کمترین استفاده از منابع اطلاعاتی مربوط به «بروشور و جزوه» با میانگین 62/2 بود. همچنین یافته ها نشان می دهد که میانگین به دست آمده دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه قم در کسب اطلاعات مربوط به کرونا از منابع جدید مانند شبکه های اجتماعی و اینترنت بالاتر از میانگین مفروض بوده، اما استفاده فعال از اطلاعات مربوط به کرونا با تفاوت اندکی از منابع سنتی مانند تلویزیون و رادیو است. از سویی دیگر یافته ها نشان می دهد که بین متغیرهای رفتار در جست وجوی اطلاعات، درک در جست و جوی اطلاعات، تعامل بین فردی در جست وجوی اطلاعات، تاثیر اطلاعات بر بیماری، دریافت فعالانه اطلاعات و دریافت غیر فعالانه اطلاعات با سن، جنسیت و محل سکونت دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه قم رابطه معناداری وجود ندارد.

    نتیجه گیری

    بررسی رفتار اطلاع یابی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه قم نشان می دهد که این دانشجویان از سواد اطلاعاتی سلامت برخوردارند و می توانند اطلاعات سلامت مرتبط را شناسایی و استفاده کنند. علی رغم استفاده بیشتر از منابع جدید مانند شبکه های اجتماعی و اینترنت، اطلاعات کسب شده از منابع سنتی بیشتر مورد اعتماد و استفاده بوده است. هیچ کدام از متغیرها مانند جنسیت، سن و محل زندگی بر رفتار اطلاع یابی سلامت دانشجویان کارشناسی ارشد قم تاثیر ندارد و همه افراد فارغ از این متغیرها رفتار اطلاع یابی سلامت یکسانی داشته اند.

    کلید واژگان: رفتار اطلاع یابی, رفتار اطلاع یابی سلامت, بیماری کرونا, دانشجویان, دانشگاه قم
    Maryam Bomery, Reza Karimi, Rouhallah Khademi*
    Objective

    Health information on diseases could help prevent the spread and the treatment and is the most vital needs of people in daily life. One health issue that has plagued the world in recent years is the corona virus. Therefore, the main purpose of this study was to investigate the health information behavior of graduate students at Qom University.

    Methodology

    Applied descriptive survey method was used. Population was all 3000  graduate students at Qom University. Using Morgan table, sample of 300 students were seleted, out of which 200 studnts answered the questionnaires. Data was collected through the standard Lango questionnaire. Research hypotheses were scrutinized using independent t and one-way ANOVA. Age, gender, place of residence, income and information seeking behavior of graduate students  were investigated.

    Findings

    The most information sources were Internet, Social networks, TV and the family. while the least go to brochures and pamphlets. Althugh, graduate students could obtain corona information from social networks and Internet, nonetheless their active use of corona information is slightly more from traditional sources of television and radio. There was no significant relation of behavior variables in information retrieval, perception in information retrieval, interpersonal interaction in information retrieval, impact of information on disease, active retrieval of information and passive retrieval of information with regard to age, gender and place of residence of graduate students.

    Conclusion

    Results revealed that the students have health information literacy and could identify and use related health information. In spite of increasing use of new sources such as social networks and Internet, information obtained from traditional sources has been more trusted and used. Non of the variables of gender, age, income and place of residence had any effect on health information seeking behavior of students. All subjects had the same information seeking behavior.

    Keywords: Information Seeking Behavior, Health Information Behavior, corona virus, students, Qom University
  • شناسایی عوامل موثر روانشناختی بر رفتار اطلاع یابی کاربران اطلاعاتی: مطالعه مرور نظام مند
    فرشاد پرهام نیا*
    هدف

     یکی از عوامل مهمی که در رفتار اطلاع یابی افراد نقش اساسی ایفا می کند، عوامل روانشناختی است. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر روانشناختی بر رفتار اطلاع یابی کاربران اطلاعاتی با استفاده از مرور نظام مند می باشد.

    روش شناسی

     روش پژوهش این مطالعه، با استفاده از روش مرور نظام مند انجام گردید. در این مطالعه با استفاده از چارچوب آرکسی و اومالی (2005) به عنوان راهنمای اصلی در نظر گرفته شد. این راهنما شامل مجموعه ای از دستورالعمل های ساختارمند و دقیق برای طراحی، اجرا و گزارش نتایج در مطالعات مرور نظام مند است. این مراحل شامل تعیین سوال؛ شناسایی مطالعات مرتبط؛ معیار انتخاب مطالعات؛ استخراج داده ها؛ خلاصه سازی و گزارش یافته ها است. پس از جستجو در پایگاه اطلاعاتی پژوهشگاه علمی جهاد دانشگاهی و پورتال جامع علوم انسانی تعداد 484 مقاله بررسی شد که پس از حذف تکرار و اعمال معیارهای انتخاب مقاله در مجموعه 25 مقاله جهت تحلیل انتخاب شدند.

    یافته ها

    یافته های نشان داد از 25 مقاله، 20 مقاله به روش پیمایشی، 3 مقاله تجربی و 2 مقاله از نوع کتابخانه ای بودند. همچنین 18 مقاله، جامعه آماری آن ها مربوط به دانشجویان به ویژه دانشجویان تحصیلات تکمیلی، 2 مقاله مربوط به دانش آموزان دبیرستان ها، 1 مقاله مربوط به کتابخانه های عمومی، 1 مقاله مربوط به حوزه های علمیه و 1 مقاله مربوط به به اعضای هیات علمی بودند. از طرف دیگر 2 مقاله فاقد جامعه آماری بودند. همچنین یافته های پژوهش نشان داد مهمترین عوامل موثر روانشناختی بر رفتار اطلاع یابی شامل سه مولفه اصلی و 16 متغیر بود که این مولفه ها و متغیرها شامل عوامل اجتماعی-تربیتی (مشاوره اطلاعاتی و خودکارآمدی)، عوامل شناختی (سبک های تفکر، تفکر انتقادی، خلاقیت، کنجکاوی و هنجارهای ذهنی، باورهای انگیزشی، سبک های شناختی، راهبردهای شناختی و فراشناختی، باورهای معرفت شناختی، یادگیری خودراهبر و خودتنظیمی) و عامل اختلالات روانی و شخصیت (اضطراب، هیجان و شخصیت) طبقه بندی شد.

    نتیجه گیری

    عوامل روانشناختی نقش مهمی در رفتار اطلاع یابی کاربران اطلاعاتی در جوامع مختلف دارند و جامعه ایرانی هم از این قاعده مستثنی نیست. با این وجود در مقالات منتشر شده در حوزه رفتار اطلاع یابی بیشتر به محمل های اطلاعاتی پرداخته شده و کمتر به ویژگی های روانشناختی افراد که نشات گرفته از روان و ذهن انسان بوده، توجه شده است. بنابراین ضروری است که برنامه ریزان بتوانند با تمرکز بر این عوامل در راستای ارتقاء و بهبود کیفیت اطلاع یابی گام های مهمی بردارند. همچنین این اثر این امکان را برای پژوهشگران فراهم می آورد تا با اطلاع از خلاءهای موجود در زمینه عوامل موثر روانشناختی بر رفتار اطلاع یابی را در پژوهش های آتی با آگاهی بیشتری مورد مطالعه قرار دهند.

    کلید واژگان: عوامل شناختی, عوامل اجتماعی-تربیتی, عوامل اختلالات روانی و شخصیت, رفتار اطلاع یابی, مرور نظام مند
    Identifying Psychological Factors Affecting Users' Information-seeking Behavior: A systematic review study
    Farshad Parhamnia *
    Objective

    The aim of this study is to identify the psychological factors affecting the information-seeking behavior of information users employing a systematic review.

    Methodology

    In the present study, a systematic method was used as the research method. In order to investigate the research process, the framework suggested by Arksey & O’malley (2005) was used as the main guide. This framework includes a set of structured and detailed guidelines for designing, implementing, and reporting results in systematic review studies. These steps include:The first step was to ask a research question. At this stage, the researcher addresses two questions. The second step was to identify studies full text related to information-seeking behavior. The third step was to select articles. The primary criterion for entering the study was the relationship between articles and psychological factors in information-seeking behavior in the two databases of the Scientific Information Database and Institute of Humanities and Cultural Studies, Comprehensive Portal of Human Sciences. The fourth step was to extract data from selected articles. At this stage, all articles related to the selected topic were then transferred to the data extraction form based on Excel software, which was designed in accordance with the purpose of the research. The fifth step was data collection, summarization, and reporting.

    Findings

    Finding showed three main components and 16 variables have been effective on information-seeking behavior. The main psychological factors include socio-educational factors (information counseling, and self-efficacy); cognitive factors were comprised of (thinking styles, critical thinking, creativity, curiosity and mental norms, motivational beliefs, cognitive styles, cognitive and metacognitive strategies, epistemological beliefs, self-directed learning and self-regulation); and finally the factors which result in mental and personality disorders (anxiety, excitement, and personality).

    Discussion

    Psychological factors seem to play an important role in the information-seeking behavior of information users in different societies, and Iranian society is no exception. However, in the published articles in the field of information-seeking behavior, more attention has been paid to information content and less attention has been paid to the psychological characteristics of individuals that originated from the human psyche and mind. In other words, information seekers' information-seeking behaviors rely heavily on psychological factors and personal characteristics.

    Keywords: cognitive factors, Socio-educational factors, Personality disorders, Information Seeking Behavior, Systematic Review
  • پشتیبانی محیط رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی از مدل رفتار اطلاع یابی مهو و تیبو
    زهره افشار، صفیه طهماسبی لیمونی*، میترا قیاسی
    هدف

    از آن جا که رفتارهای اطلاع یابی، انعکاسی از نیازهای کاربران هستند، شناسایی و درک صحیح آن ها، اهمیت زیادی در طراحی رابط کاربر مناسب دارد. بنابراین، هدف پژوهش، تعیین میزان پشتیبانی محیط رابط پایگاه های اطلاعاتی از مدل اطلاع یابی مهو و تیبو است.

    روش شناسی

    از حیث هدف کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها وب سنجی با رویکرد ارزیابی مکاشفه ای است. جامعه آماری شامل100 نفر از دانشجویان دکترای دانشگاه علوم پزشکی مازندران و روش نمونه گیری از نوع سرشماری بوده لذا، کل جامعه بعنوان نمونه انتخاب شدند. گردآوری داده ها براساس سیاهه وارسی منطبق بر الگوی مهو و تیبو، در محیط رابط 4 پایگاه اطلاعاتی وایلی، اشپرینگر، ساینس دایرکت و کلینیکال کی انجام شد.

    یافته ها

    یافته ها نشان داد، میزان پشتیبانی محیط رابط پایگاه های ساینس دایرکت و کلینیکال از مدل مهو و تیبو به ترتیب با میانگین (08/2، 07/2) بیشتر ازحد متوسط (2) است، درحالی که میزان پشتیبانی محیط رابط پایگاه های اشپرینگر، متوسط (01/2) و وایلی کمتر از متوسط (79/1) گزارش شده اند. نتایج رتبه بندی میزان پشتیبانی محیط رابط پایگاه های مذکور از عناصر مدل مهو و تیبو نشان داد که پایگاه ساینس دایرکت، کلینیکال، اشپرینگر و وایلی با کسب امتیاز 91/2، 84/2، 55/2، 71/1 رتبه اول تا چهارم را کسب کرده اند.

    نتیجه گیری

    به طور کلی، میزان پشتیبانی رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی از مدل فوق در حد متوسط است. بنابراین، استفاده از این عناصر در طراحی محیط رابط می تواند تاثیر زیادی بر بهینه شدن محیط رابط پایگاه های اطلاعاتی داشته باشد.

    کلید واژگان: الگوی مهو وتیبو, رابط کاربر, پایگاه اطلاعاتی, رفتار اطلاع یابی
    Support of Meho & Tibbo model information seeking behavior from the elements of the user interface environment of Databases
    Zohreh Afshar, Safiyeh Tahmasebi Limooni *, Mitra Ghiasi
    Purpose

    Since information search behaviors are a reflection of the needs of users, it is important to identify and understand them in the design of the proper user interface. Therefore, the purpose is to determine the level support for environment of the user interface of databases from the Meho and Tibbo model.

    Method

    This is an applied research. The method was performed using Webometrics with an Heuristic Evaluation Method. The statistical population consisted of 100 Ph.D. students of Mazandaran University of Medical Sciences and a census sampling method. Data Collection tools the check list consists of four elements derived from the Meho and Tibbo model.

    Findings

    showed, Support the user interface for the Science direct and Clinical Key databases in Meho and Tibbo model is higher than the average (2.08, 07.07) (2).The interface environment support for the Sprinter has been reported to be modest (2/01) and the Wiley is less than average (1.79). The ranking of the support these Databases from the model showed that, the Databases Science Direct, Clinical key, Springer, and Wiley won the first to fourth place with a score of 2.91, 2.84, 2.55, 1.71., the database user interface support for the Meho and Tibbo models is moderate.

    Results

    the use of these elements in the design of the interface environment can have a great impact on the optimization of the interface of the database.

    Keywords: Mehoo & Tibbo model, User interface, Database, Information Seeking Behavior
  • بررسی رفتار اطلاع‏ یابی بومیان دیجیتال: مورد مطالعه دانش ‏آموزان 15 تا 18 ساله مدارس هوشمند شهر تهران
    الهه ناصری، مریم صراف زاده*، علیرضا نوروزی
    هدف پژوهش

    بومی دیجیتال به فردی گفته می‏شود که زاده عصر دیجیتال است؛ و رایانه ‏ها، تلفن همراه و به طور کلی فناوری‏های نوین زندگی آن‏ها را احاطه کرده‏اند. بومیان دیجیتال در استفاده از فناوری، راحت‏تر بوده و مهارت بهتری نسبت به نسل‏های قبلی خود دارند. وابستگی به فناوری و به تبع آن، استفاده از رسانه‏های دیجیتال باعث شده که تغییرات چشمگیری در جنبه ‏های مختلف زندگی بومیان دیجیتال ایجاد شود که شیوه ‏های کسب اطلاع یکی از آن‏هاست. این پژوهش با هدف شناسایی رفتار اطلاع‏یابی بومیان دیجیتال در مدارس هوشمند شهر تهران انجام شد.

    روش پژوهش

     این پژوهش بر مبنای هدف، کاربردی و برحسب رویکرد، کیفی است. در این پژوهش به منظور گردآوری داده‏ها از مطالعه کتابخانه‏ای، پرسشنامه و مصاحبه استفاده شد. واحد مطالعه در پژوهش حاضر دانش آموزان پایه های دهم و یازدهم دبیرستان دخترانه فایزون است. ابتدا با استفاده از ابزار پرسشنامه به صورت نمونه‏ گیری هدفمند 12 نفر از دانش‏آموزان برای انجام مصاحبه انتخاب شدند. پس از آن، داده‏ها به وسیله مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری و به روش کدگذاری تحلیل شدند.

    یافته ‏ها

    از نظر منابع اطلاعاتی مورد استفاده بومیان دیجیتال، یافته ها نشان داد که گوگل، پرسش از دوستان، کتاب الکترونیکی، کتاب چاپی و ویکی‏پدیا بیشترین استفاده را داشته‏اند؛ اما به کتابخانه به عنوان منبع اطلاعاتی توجه چندانی ندارند و به آن مراجعه نمی‏کنند. از لحاظ فرایند اطلاع‏یابی، یافته ‏ها نشان داد که جستجوی اطلاعات در این نسل غیرخطی است و تمامی آن‏ها از یک الگوی خاص پیروی نمی‏کنند. از آنجا که بومیان دیجیتال دسترسی خوبی به ابزارهای اطلاعاتی دارند و ساعت بالایی صرف حضور در رسانه‏ های دیجیتالی می‏کنند؛ بنابراین، معمولا از فضای مجازی برای رفع نیازهایشان استفاده می‏کنند. موانع احتمالی در دسترسی به اطلاعات از دید بومیان دیجیتال شامل: فیلترینگ، ضعف زبان انگلیسی، ضعف مهارت سواد اطلاعاتی، سرعت پایین اینترنت، هزینه بالای اینترنت و عدم دسترسی به محتوای با کیفیت به زبان فارسی است. سایر یافته ‏ها در خصوص ارزیابی منابع اطلاعاتی نشان داد که بومیان دیجیتال در ارزیابی منابع آموزشی در سطح خوبی قرار دارند؛ اما در ارزیابی منابع غیرآموزشی به طور مثال، در فضای رسانه ‏های اجتماعی عملکرد ضعیفی دارند.

    نتیجه ‏گیری

     بومیان دیجیتال در مهارت جستجوی اطلاعات عملکرد ضعیفی داشته و تلاش و وقت چندانی صرف آزمودن روش های مختلف جستجو برای بازیابی اطلاعات مناسب نمی کنند. همچنین، آنان در ارزیابی مطالب منتشر شده در رسانه های اجتماعی عملکرد ضعیفی داشته و اهمیتی برای اعتبارسنجی پیام ها قایل نیستند. با توجه به اهمیت موارد پیش گفته، پیشنهاد می‏شود که برگزاری کارگاه ها و دوره های آموزشی مرتبط با سواد دیجیتال و سواد رسانه ای در دستور کار آموزش و پرورش قرار داده شود.

    کلید واژگان: اطلاع‏یابی, رفتار اطلاع ‏یابی, بومیان دیجیتال, دانش ‏آموزان, مدارس هوشمند
    Investigation of digital natives’ information behavior: A case of students between 15 and 18 Years at the Faezun High School in Tehran
    Elahe Naseri, Maryam Sarrafzadeh *, Alireza Noruzi
    Purpose

    A digital native is someone who is born in the digital age. Computers, mobile phones, and in general, the new technologies have surrounded their lives. Natives are more comfortable using technology, and more skilled than their predecessors. The dependence on technology and hence the use of digital media has led to significant changes in various aspects of the lives of digital natives, one of which is the way information is acquired. This study aimed to investigate the information seeking behavior of digital natives in smart schools in Tehran. 

    Method

    This research is an empirical research with the qualitative approach. Methods used included literature review and library study, questionnaire and interview. The study unit in the present study is the students of 10th and 11th grade students of Faezun School. At first, 12 students were selected by purposeful sampling method for interview. The data were then collected by semi-structured interviews and analyzed by coding method. 

    Results

    Findings showed that the most used sources were databases, Google search, friends, e-books, print books and Wikipedia. But the library is not that important for them as an information source and they don't use it. In terms of the information-seeking process, the findings showed that the search for information in this generation is non-linear and not all follow a specific pattern. Since digital natives have good access to information tools and spend most of their time in digital media, they usually use cyberspace to meet their needs. Possible barriers to accessing information from a digital natives’ perspective include filtering, poor English, poor information literacy skills, low Internet speed, high cost of Internet, and lack of access to quality content in Persian. Other findings regarding the evaluation of information resources showed that digital natives perform well in the evaluation of educational resources but perform poorly in evaluating non-educational resources, for example in the social media space.

    Conclusion

    The results revealed that digital natives have poor performance in information searching and content assessment skills in social media; considering the importance of the above in information seeking behavior, it is suggested that holding workshops and training courses set it on the agenda related to the items listed.

    Keywords: Information seeking, Information Seeking Behavior, Digital natives, students, smart schools
  • امیررضا اصنافی*، محسن حاجی زین العابدینی، فائزه احمدی پور
    هدف از پژوهش حاضر شناسایی رفتار تصویریابی در رشته معماری دانشگاه شهید بهشتی بوده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش پیمایشی توصیفی است. جامعه آماری پژوهش را دو گروه دانشجویان و اساتید رشته معماری دانشگاه شهید بهشتی تشکیل می دهد.برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و حجم نمونه در این فرمول 296 نفر تعیین شد اما کمی بیش از حجم نمونه یعنی 300 پرسشنامه توزیع گردید. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پس ازآن با جمع آوری پرسشنامه ها و بررسی پاسخ ها به صورت داده های آماری در نرم افزار SPSS، نتایجی که شامل خصوصیات رفتار تصویر یابی متخصصین رشته معماری بود، شناسایی شد. یافته ها نشان داد که متخصصین معماری عمدتا باهدف آشنایی با ایده های خلاق و بهره گیری از جزییات سازه های معماری از تصاویر بهره می گیرند. جهت شناسایی جزییات نیاز تصویری و تصاویر موردنیاز خود نیز عمدتا از شبکه های اجتماعی و موتورها و پایگاه های جستجو تخصصی تصویر و مشورت باهم حرفه ای های خود استفاده می کنند. نوع محتوای تصویری مورداستفاده آن ها نیز عمدتا عکس، نقشه و نمودار بود که یافتن آن ها در موتورها و پایگاه های تصویر با محدودسازی اندازه تصویر و دنبال کردن پیونده های مرتبط تا زمانی که به تصویر موردنظر دست می یافتند، محقق می شد. با توجه به سهم کتابخانه در بازیابی تصاویر مبتنی بر داده های پژوهش، در جهت افزایش ارتقای نقش کتابخانه پیشنهاد می شود کتابخانه و کتابداران در زمینه آگاهی رسانی به گروه های پژوهشی دانشگاه اقداماتی نظیر تهیه بروشور، برگزاری همایش، دوره های بازدید از کتابخانه و کارگاه های آموزشی انجام دهد.
    کلید واژگان: بازیابی تصویر, رفتار اطلاع یابی, رشته معماری, دانشگاه شهید بهشتی
    Amirreza Asnafi *, Mohsen Haji Zeinolabedini, Faezeh Ahmadipour
    Access to the required information in all available scientific disciplines is one of the most important factors in the survival of that field. In the architecture field, the type of information format differs from other disciplines. The purpose of this study was to identify the behavior of image in the architecture of Shahid Beheshti University. The present study is an applied target and descriptive survey method. The statistical population of the study consists of two groups of students and professors in architecture of Shahid Beheshti University. To determine the sample size, the Cochran formula was used and the sample size in this formula was 296. The results showed that the architects mainly used images for identifying creative and And the use of details of architectural structures. The type of image content they used was mostly photos, maps and charts. Find them in engines and image databases by limiting the size of the image and following related links as long as the image was taken. One of the major obstacles in finding images for architects was the lack of familiarity with the way they were searched. Creativity, proximity to the subject, the credibility and quality of the images were the criteria for selecting content. Considering the library's share in retrieving research-based images, it is suggested that library and library librarians conduct awareness-raising activities at the university's research groups such as brochures, conferences, library visits, and workshops.
    Keywords: Architecture, Image Recovery, Information behavior, Shahid Beheshti University
  • بهناز جلالی، میترا قیاسی*، صفیه طهماسبی لیمونی
    هدف

    شناسایی وضعیت پژوهش های انجام شده در زمینه رفتار اطلاع یابی زندگی روزمره، تعیین شکاف(های) پژوهشی، تعیین مولفه ها و مولفه های فرعی مورد توجه، روش شناسی پژوهش ها و توزیع مکانی پژوهش هاست.

    روش پژوهش

    پژوهش از نظر هدف کاربردی، ومبتنی بر مرور نظام مند و براساس استاندارد پریزماست. پژوهش های مرتبط در 11 پایگاه ملی و 5 پایگاه اطلاعاتی خارجی بین سال های 1995 تا 2021 و در ایران 1391 تا 1399 جست وجو و استخراج شد. با درنظرگرفتن معیار های ورودی وخروجی، 25 منبع پژوهشی، اعم از مقاله پژوهشی نشریات و پایان نامه ها شناسایی و بررسی شدند.

    یافته ها

    کانال های اطلاعاتی و ارتباطی، نیازهای اطلاعاتی، و چالش های دستیابی به اطلاعات مهم ترین مولفه ها بودند. زیرمولفه ها عبارت اند از: کتاب، مجله، روزنامه، رادیو، ماهواره، اینترنت، شبکه های اجتماعی مجازی، خانواده و اقوام، دوستان، بزرگان و شیوخ و ریش سفیدان و کتابخانه ها. مولفه های فرعی نیازهای اطلاعاتی عبارت اند از: آموزشی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، مذهبی، بهداشتی و درمانی، آب وهوا، حمل ونقل، ورزش و تغذیه، وآداب ورسوم. چالش های دستیابی به اطلاعات عبارت اند از: صعب العبوربودن راه ها و حمل ونقل، زیرساخت های ارتباطی و اطلاعاتی، نداشتن دسترسی به مراکز بهداشت و درمان، مشکلات زبانی، و سایر چالش ها. روش پیمایشی در ایران (57%) و جهان (55%) بیشترین و روش های پدیدارشناسی و قوم نگاری کمترین کاربرد را داشته اند. ابزار پرکاربرد پژوهش در ایران پرسش نامه و در جهان مصاحبه بوده است. جامعه  بررسی شده پژوهش ها در ایران عبارت اند از: اقوام و عشایر و ایل (42%)، اقلیت (14%)، معلمان، کارگران و سایر کارکنان (28%) و بزرگ سالان (14%)؛ اما پژوهشی درمورد کودکان، روحانیون، جوانان و نوجوانان، و سالمندان یافت نشد. جامعه بررسی شده پژوهش ها در جهان عبارت اند از: روحانیون (5%)، اقلیت ها و مهاجران (27%)، جوانان و نوجوانان (16%)، سالمندان (5%)، دانشجویان، معلمان، کارگران و سایر کارکنان (28%) و بزرگ سالان (27%) است. از نظر جغرافیایی بیشتر پژوهش ها در آمریکا و استرالیا انجام شده بود.

    نتیجه گیری

    توجه به رفتار اطلاع یابی زندگی روزمره در ادبیات پژوهشی سطح جهانی افزایش یافته است. هدف گستره وسیعی از مطالعات کانال های اطلاعاتی و ارتباطی مانند شبکه های اجتماعی مجازی، توجه به نیازهای اطلاعاتی اقلیت ها، گروه های قومی و تمرکز بیشتر بر متغیرهای فردی است. با این حال، تحقیقات کمی در مورد تاثیر سرمایه اجتماعی-اقتصادی، فرهنگی و مصرفی بر رفتار اطلاع یابی زندگی روزمره در عشایر، مهاجران و سایر گروه ها وجود دارد. در ایران منابع اطلاعاتی، ابزارها، فناوری ها و کتابخانه ها در رفع نیازهای اطلاعاتی ایلات و عشایر موفق نبوده اند. در سطح جهانی، بهره مندی از روش های تحقیق کیفی، نظریه پردازی در این حوزه را تسهیل کرده است، در حالی که در ایران تکیه بر تکنیک های کمی مانع از تولید نظریه ها شده است. همانطور که در تحقیقات خارج از ایران مشاهده می شود، با توجه به گستردگی، چندبعدی و پیچیدگی رفتار اطلاعاتی، لازم است کارشناسان رفتار اطلاع یابی به تحقیقات بیشتر ادامه دهند. زندگی روزمره در دوره کنونی منجر به انجام پروژه های تحقیقاتی کیفی و فردی با روش های ترکیبی می شود.

    کلید واژگان: رفتار اطلاع یابی, زندگی روزمره, الیس, اقوام, قومیت
    Behnaz Jalalie, Mitra Ghiasi *, Safiyeh Tahmasebi Limooni
    Purpose

    Examining previous research in the field of information-seeking regarding daily rapid access behavior patterns, determining the research gaps, components and sub-components of interest, research methodology and spatial distribution of the existing body of research.

    Methods

    This systematic review is based on Prism standard. The related research were probed and extracted from 11 national databases from 2012 to 2020 and 5 none-Iranian from 1995 until 2021. Considering the input and output criteria, 25 research sources, including journal articles and dissertations, were identified.

    Findings

    Information and communication channels, information needs, and challenges in accessing information are the most important issues addressed. The sub-components of the investigated topics included books, magazines, newspapers, radio, satellite, internet, virtual social networks, family, relatives, friends, elders and libraries. Information needs included education, culture, economy, society, religion, health, climate, transportation, sports, nutrition, and customs. Challenges in accessing information involved inaccessibility of transportation systems, communication and information infrastructure, health centers, as well as language problems. The research literarure empolyed both quantitative and qualitative with more attention to ethnography. Also, questionnaires, interviews and observations were used. The study population in Iran are Tribes (42%), minorities (14%), teachers and other employees (28%), adults (14%); unfortunately, no study on children, clerics, youth and adolescents, and the elderly is available. The study population in the world are clergy (5%), minorities and immigrants (27%), youth and adolescents (16%), the elderly (5%), students, teachers, workers and other staff (28%) and adults (27%). Research has been conducted in Iran, Australia, USA, New Zealand, Spain, China (Taiwan), Africa (Nigeria), Canada, Pakistan, and Finland.

    Conclusion

    Attention to information behavior of everyday lifein the research literaure has intensified globaly. A wide range of studies have tageted information and communication channels, such as virtual social networks, paying attention to the information needs of minorities, ethnic groups, and focusing more on individual variables. However, there is little research addressing the impact of socio-economic, cultural and consumption capital on the everyday life information seeking on nomads, immigrants and other groups. In Iran, information resources, tools, technologies, and libraries have not been successful in meeting information needs of tribes and nomads. At the global level, benefiting from qualitative research methodologies has facilitated theorising in the field, whereas in Iran relying on quantitative techniques has prevented generating theories. As can be seen in research outside of Iran, due to the extensive, multidimensionality and complexity of information behavior, it is necessary for information seeking behavior experts to continue further investigation. Everyday life in the current period leads towards qualitative and individual research projects with mixed methods.

    Keywords: information-seeking behavior, Everyday life, ELIS, Ethnicities, Minorities
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال