به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "پیوندهای روستایی-شهری" در نشریات گروه "جغرافیا"

تکرار جستجوی کلیدواژه «پیوندهای روستایی-شهری» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • علیرضا امین زاده رشک رضوانی*، زهرا شریفی نیا، اسفندیار بندریان

    شهر و روستا به عنوان دو سکونتگاه با ساختار و کارکرد متفاوت، وابستگی و پیوندهای عمیق و جدایی ناپذیر نسبت به یکدگیر دارند. این پیوندها و روابط در نهایت منجر به اثرات متقابل روی این سکونتگاه ها می شود. با توجه به اینکه روابط و پیوندهای روستایی-شهری در مناطق مختلف با توجه به ساختارهای انسانی و طبیعی متفاوت است، در این تحقیق به دنبال آن هستیم که عوامل اقتصادی و اجتماعی تاثیرگذار در پیوندهای شهر بم و روستاهای پیرامون آن شناخته و تحلیل شود. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر جمع آوری داده های میدانی از طریق ابزار پرسش نامه است. روایی پرسش نامه از طریق نخبگان بررسی و پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ بیشتر از 81/0 تایید شد. جامعه آماری را جمعیت چهار روستای بیداران، خواجه عسگر، هرارون و حمزه ای بالغ بر 3309 نفر تشکیل داده اند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 344 نفر تعیین شد. نتیجه آزمون نشان داد که عوامل اجتماعی و اقتصادی در سطح معناداری کمتر از 05/0 و با میانگین به ترتیب برابر با 55/3 و 61/3، تاثیرگذاری زیادی در پیوندهای شهر بم و روستاهای پیرامون دارد. در زمینه پیوندهای روستایی-شهری، عامل اقتصادی-تولیدی با مقدار 621/6، مهمترین تاثیرگذاری را دارد. دیگر عوامل عبارت اند از مولفه فرهنگی، مولفه اداری-مالی، مولفه خدماتی، مولفه جریان سرمایه و رونق فعالیت، مولفه حس تعلق مکانی-مشارکت و مولفه جریان مهاجرت. همچنین نتیجه تحلیل واریانس یکطرفه تایید نمود که میان روستاها از نظر پیوندهای اقتصادی با شهر بم تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه آزمون توکی تایید نمود که بیشترین پیوند اقتصادی با شهر بم، مربوط به روستای روستای حمزه ای با مقدار75/3 است. نتیجه آنکه پبوندهای روستایی-شهری در محدوده مطالعه شده، تحت تاثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی متنوعی هستند که ریشه در شرایط بومی و محیطی منطقه دارد.

    کلید واژگان: عوامل اقتصادی و اجتماعی, پیوندهای روستایی-شهری, شهر بم
    Alireza Aminzadeh Rashk Rezvani *, Zahra Sharifinia, Esfandiar Bandarian

    The city and the village, as two settlements with different structures and functions, have deep and inseparable dependencies and connections to each other. These links and relationships ultimately lead to interactions on these settlements. Due to the fact that rural-urban relations and links in different regions are different according to human and natural structures, in this study we seek to identify and analyze the economic and social factors affecting the links between Bam city and surrounding villages. The research method is descriptive-analytical and based on the collection of field data through a questionnaire. The validity of the questionnaire was examined by elites and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha greater than 0.81. The statistical population consists of the population of four villages of Bidaran, Khajeh Asgar, Hararon and Hamzeh, amounting to 3309 people. The sample size was determined based on Cochran's formula, 344 people. The test results showed that social and economic factors at a significant level less than 0.05 and with an average of 3.55 and 3.61, respectively, have a great impact on the links between Bam city and surrounding villages. In the field of rural-urban ties, the economic-productive factor with a value of 6.621 has the most important impact. Other factors include cultural component, administrative-financial component, service component, capital flow and activity boom component, spatial-participation component and migration flow component. The result of one-way analysis of variance also confirmed that there is a significant difference between the villages in terms of economic ties with the city of Bam. The result of Tukey test confirmed that the most economic connection with the city of Bam is related to the village of Hamzeh village with a value of 3.75. Conclusion Rural-urban bonds in the study area are influenced by various economic and social factors that are rooted in the local and environmental conditions of the region.

    Keywords: Economic, Social Factors, Rural-Urban Links, Bam City
  • ناصر شفیعی ثابت*، سعیده هراتی فرد
    زمینه و هدف

    بهره گیری از ظرفیت پیوندهای روستایی شهری در شکل گیری شبکه گردشگری موثر است؛ ولی نادیده انگاشتن آن موجب بروز دشواری هایی شده است. از این رو، شناسایی پیشران های کلیدی اثرگذار بر ظرفیت پیوندها به کاهش این دشواری ها کمک می نماید.

    روش شناسی: 

    پژوهش کاربردی حاضر در بازه زمانی فروردین تا دی ماه 1402 با رویکرد آینده پژوهی برای منطقه البرز و تهران انجام شد؛ گردآوری داده ها از طریق پرسش نامه نیمه ساختارمند و مصاحبه با  35 نفر از خبرگان و به روش کیفی و تکنیک دلفی و با نرم افزار میک مگ انجام شد.

    یافته ها

    یافته ها آشکار نمود که مزیت های جغرافیایی و توانایی محیطی همچون استقرار روستا و شهر در ناحیه همگن، وجود اقلیم و ناهمواری های مساعد برای فعالیت گردشگری، وجود شهرهای کوچک در درون کانون های روستایی گردشگری، پیوستگی جریان دانش بومی روستایی شهری، وجود تشکل های اجتماعی و اقتصادی روستایی شهری، همکاری سازمان شهری با عرضه کنندگان محلی گردشگری،  به عنوان متغیرهای تاثیرگذار بر اندازه جریان های فضایی و بخشی هستند.

    نتیجه گیری و پیشنهادات:

     همچنین، نتایج آشکار ساخت که پیشران های کلیدی در چارچوب بهره گیری از مزیت های جغرافیایی و توان های محیطی با تاثیرگذاری بر جریان های فضایی و بخشی افزون بر بهبود اندازه جریان های فضایی بر ظرفیت پیوندهای روستایی شهری در راستای شکل گیری شبکه گردشگری اثرگذار است.نوآوری و اصالت: شناسایی و بهره گیری از توانایی های محیطی در جهت بهبود اندازه جریان های فضایی و بخشی برای تقویت ظرفیت پیوندهای روستایی شهری در راستای شکل گیری شبکه گردشگری است.

    کلید واژگان: پیوندهای روستایی شهری, شبکه گردشگری, آینده پژوهی, توان محیطی, منطقه تهران و البرز
    Naser Shafieisabet *, Saeideh Haratifard
    Context and Purpose

    Utilizing the capacity of rural-urban linkages is effective in forming a tourism network; however, the formation of a tourism network has faced numerous challenges due to ignoring the capacity of rural-urban linkages. Hence, identifying the key drivers influencing rural-urban linkages’ capacity helps reduce these challenges.

    Design/methodology/approach: 

    The current applied research was conducted from April to December 2023 with a future research approach for the Alborz and Tehran region. The collected data were analyzed through semi-structured questionnaires and interviews by 34 experts using the qualitative and Delphi techniques and Micmac software.

    Findings

    The findings revealed that geographical advantages and environmental capabilities, such as the rural and urban establishment in a homogeneous area, suitable climate and landscape for tourism activities, small towns within the rural centers of tourism, continuous rural-urban local knowledge flow, rural-urban socioeconomic institutions, and cooperation of the urban organization with local tourism suppliers were identified as variables influencing the size of spatial and sectoral flows.

    Conclusion

    The results also revealed that the key drivers affected the spatial and sectoral flows through geographical advantages and environmental capabilities. Consequently, improving the size of spatial and sectoral flows affects the capacity of rural-urban linkages in the direction of the formation of the tourism network.Originality/value: Identifying and utilizing environmental capacities to improve the size of spatial flow and strengthen rural-urban linkages in forming a tourism network can be mentioned as the originality of the current research.

    Keywords: Rural-Urban Linkages, Tourism Network, Future Studies, Environmental Capability, Tehran, Alborz Regions
  • سروش سنایی مقدم، علی اکبر عنابستانی*، بیژن رحمانی، فرهاد عزیزپور
    امروزه تغییرات الگوی مصرف مواد غذایی به علت رشد شهرنشینی، افزایش مصرف سرانه، رشد اقتصادی و تغییرات بازار مصرف از شکل محلی به تجارت جهانی اهمیت روزافزون دستیابی به امنیت غذایی را برای کشورهای مختلف و به ویژه کشورهای درحال توسعه را ضرورت می بخشد این مطالعه به بررسی پیوندهای روستایی - شهری متاثر از جریان های فضایی در امنیت غذایی خانوارهای پیراشهر دهدشت می پردازد. روش پژوهش حاضر از نوع کمی بوده و به روش توصیفی - تحلیلی انجام شده است. برای تعین حجم نمونه روستاها به صورت تصادفی از فرمول کوکران 21 روستا تعیین گردیده است، روستاهای انتخاب شده دارای 3538 خانوار می باشد. برای محاسبه حجم نمونه در بین خانوارها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 358 نمونه انتخاب و نمونه گیری به صورت تصادفی انجام شده است. روش های آماری در این پژوهش با استفاده از تحلیل همبستگی و رگرسیون با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است. علاوه بر این، از مدل معادلات ساختاری (‏SEM)‏ با استفاده از روش حداقل مربعات جزیی از نرم افزار (‏SMART PLS 3) ‏استفاده شد. نتایج نشان می دهد که پیوندهای روستایی- شهری متاثر از جریان های فضایی (متغیر مستقل) با مقدار  T (27.678) و مقدار ضریب مسیر (0.745) بر امنیت غذایی (متغیر وابسته) تاثیر مثبتی دارند. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون خطی چند متغیره به صورت گام به گام نشان داد که متغیر پیوند اجتماعی با (0.509) بیشترین تاثیر و پیوند اقتصادی با (0.151) کمترین تاثیر را بر امنیت غذایی داشته است.
    کلید واژگان: پیوندهای روستایی شهری, امنیت غذایی, جریان های فضایی, شهر دهدشت
    Soroush Sanaeimoghadam, Aliakbar Anabestani *, Bijan Rahmani, Farhad Azizpour
    Nowadays, changes in food consumption patterns due to urbanization, increasing per capita consumption, economic growth and the move from local to global in the consumer markets necessitate ensuring food security for different countries, especially developing ones. This study investigates the impact of rural-urban linkages affected by spatial flows on food security. The present research method is quantitative and has been conducted by employing a descriptive-analytical method. The research population consisted of households in peri-urban villages of Dehdasht. Twenty one villages were randomly selected using Cochran's formula. 358 households were randomly selected from 3538 households using Cochran's formula. Correlation and regression analysis were conducted using SPSS to analyze the collected data. In addition, the structural equation model (SEM) of partial least squares regression (PLS) method was applied using SMART PLS 3. The results indicate that rural-urban linkages affected by spatial flows (independent variable) with a T value of 27.678 and a path coefficient of 0.745 have a positive effect on food security (dependent variable). Moreover, the results of multivariate linear regression showed that the social linkage and the economic linkage variable with the values 0.509 and 0.151 respectively had the greatest and the least impact on food security.
    Keywords: Rural urban Linkages, Food Security, Spatial Flows, Dehdasht city
  • حمید شایان*، حمدالله سجاسی قیداری، فهیمه جعفری

    امروزه شاهد تغییرات گسترده ای در جابه جایی های میان شهرها و روستاها هستیم، به طوری که جابه جایی های دایمی میان شهر و روستا به رفت وآمدهای روزانه تبدیل شده است که از آن تحت عنوان شناوری جمعیت یاد می شود. این امر در میان ساکنان روستاهای پیرامون کلان شهرها بیشتر به چشم می خورد. در این میان علاوه بر انگیزه های اقتصادی، عوامل مختلفی می تواند در شکل گیری و تقویت جریان جمعیت شناور روستایی تاثیرگذار باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر شکل گیری جمعیت شناور روستایی در نقاط شهری است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، خانوارهای 20 روستای دهستان تبادکان در پیرامون کلان شهر شهر مشهد است. جمع آوری اطلاعات با ابزار پرسشنامه محقق ساخته و بر اساس شاخص های تحقیق انجام گرفت. نتایج نشان داد که عوامل موثر بر شناوری جمعیت روستایی را می توان در قالب عوامل اقتصادی، اجتماعی، فردی، جغرافیایی- محیطی، نهادی دسته بندی کرد. در این میان عامل اقتصادی، عامل اجتماعی و عامل فردی به ترتیب 71/37، 13/12 و 78/7 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کرده اند. همچنین نتایج آزمون همبستگی اسپیرمن رابطه معکوس و با شدتی متوسط میان دو متغیر فاصله از شهر و نسبت شناوری جمعیت روستایی را ارایه کرد. در نهایت نتایج حاصل از آزمون رگرسیون لجستیک حاکی از آن است که متغیرهای سن، شغل و داشتن محل سکونت یا خانه در شهر تاثیر آماری معنی داری بر متغیر وابسته (شناوری یا غیرشناوری جمعیت) دارند و قادر به پیش بینی تغییرات متغیر وابسته هستند.

    کلید واژگان: پیوندهای روستایی- شهری, جمعیت شناور, شاغلان روستایی, دهستان تبادکان, مشهد
    Hamid Shayan *, Hamdollah Sojasi Qeydari, Fahimeh Jafari

    Today, we are witnessing extensive changes in the movements between cities and villages, so that permanent movement between cities and villages have become daily commutes, which is referred to as population floating. This is more common among the inhabitants of the villages around the metropolises. In addition to economic incentives, various factors can affect the formation and strengthening of the flow of rural floating population. The aim of this study is to investigate the factors affecting the formation of rural floating populations in urban areas. The present research is of applied type and the method of doing it is descriptive-analytical. The statistical population of the study is the households of 20 villages of Tabadakan district around the metropolis of Mashhad. Data were collected using a researcher-made questionnaire and based on research indicators. The results showed that the factors affecting the buoyancy of the rural population can be classified into economic, social, individual, geographical-environmental and institutional factors. Among these, economic factors, social factors and individual factors explained 37.71, 12.13 and 7.78% of the variance of the dependent variable, respectively. Also, the results of the Spearman correlation test showed an inverse relationship with moderate intensity between the two variables of distance from the city and the buoyancy ratio of the rural population. Finally, the results of the logistic regression test indicate that the variables of age, occupation and having a place of residence or home in the city have a statistically significant effect on the dependent variable (floating or non-floating population) and are able to predict changes in the dependent variable.

    Keywords: Rural-urban links, floating population, Rural Employees, Tebadkan rural district, Mashhad
  • عبدالحمید نظری*، شاه بختی رستمی، مصطفی طالشی، مسعود خوران

    در مطالعات جغرافیایی بر مبنای نگرش سیستمی، هر ناحیه جغرافیایی بمنزله سیستم باز تلقی می شود که روستاها و شهرها به عنوان دو جزء اصلی نظام سکونتگاهی دارای ساختار و کارکردهایی هستند که به واسطه اثر متقابل محیط طبیعی و گروه های انسانی تکوین می یابند. این ساختار و کارکردها در شهرستان مریوان به دلیل دخالت و سیاست گذاری های دولت که در قالب برنامه های عمران روستایی و بازسازی پس از جنگ تحمیلی (گسترش شبکه های ارتباطی)، ایجاد امنیت و تقویت بنیان های اقتصادی (گشایش بازارچه های مرزی غیر رسمی) انجام گرفت، دستخوش تغییرات زیادی قرار گرفته است. این مقاله با هدف بررسی تاثیر سیاست گذاری های مذکور در تحولات ساختی - کارکردی مسکن روستایی انجام گرفت. روش انجام پژوهش از حیث هدف از نوع کاربردی و از حیث ماهیت توصیفی - تحلیلی و از لحاظ روش شناسی متکی بر رویکرد اثبات گرایی است. جامعه آماری آن را خانوارهای ساکن در 121 روستای بالای 20 خانوار (سرشماری 1395) شهرستان مریوان تشکیل می دهد. تعیین حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران در دو مرحله صورت گرفت. نخست 52 روستا به روش نمونه گیری خوشه ای و متناسب با سهم حوزه های غربی و شرقی شهرستان به ترتیب 27 و 24 آبادی انتخاب شد. سپس از کل 6305 خانوار ساکن ، 307 خانوار تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. مقایسه نتایج داده ها نشان داد که مسکن حوزه های غربی، هم به لحاظ ساختاری و هم کارکردی دچار تغییرات بیشتر شده اند. به طوری که طبق آزمون T میانگین تفاوت تغییرات مربوط به الگوی ساخت و فرم (64/4 واحد) عناصر زیستی (99/8 واحد) و معیشتی (69/20 واحد) مسکن روستایی در حوزه غربی بیشتر از حوزه شرقی شهرستان است.

    کلید واژگان: سیاستگذاریهای دولت, پیوندهای روستایی-شهری, تحولات ساختاری - کارکردی, مساکن روستایی, شهرستان مریوان
    Abdolhamid Nazari *, Shahbakhti Rostami, Mostafa Taleshi, Masoud Khoran

    In geographical studies based on systemic approach, each area is considered as an open system in which villages and cities are the two main components of the residential system. Villages and cities have structures and functions that evolve through the interaction of the natural environment and human groups. These structures and functions in Marivan Township have undergone many changes due to government intervention and policies. Government interventions have taken the form of rural development and post-war reconstruction programs (expansion of communication networks), security, and the strengthening of economic foundations (opening of informal border markets). The aim of the present paper was to investigate the impact of the mentioned policies on the structural-functional changes of rural housing. The present study is applied in terms of purpose, descriptive-analytical in nature, and methodologically based on the positivist approach. The statistical population includes households living in 121 villages with more than 20 households (2016 census) in Marivan Township. The sample size was determined using Cochran's formula in two steps. First, 52 villages were selected by cluster sampling method in proportion to the share of the western and eastern areas of the township, 27 and 24 villages, respectively. Then, out of a total of 6305 households, 307 were selected by simple random sampling. The results showed that the housing in the western areas has undergone more structural and functional changes. According to the t-test, the average difference in changes related to the pattern of construction and form (4.64 units), biological elements (8.99 units) and livelihood (20.69 units) of rural housing in the western area is greater than the eastern part of the township.

    Keywords: Government Policies, Rural-Urban Linkages, Structural-Functional Changes, rural housing, Marivan Township
  • محمدرضا رضوانی*، سروش سنایی مقدم
    امنیت غذایی یکی از  مولفه های اصلی کیفیت زندگی ساکنین مناطق روستایی است. امنیت غذایی در مناطق روستایی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که یکی از این عوامل، کم و کیف پیوندهای روستایی- شهری است. در تحقیق حاضر نقش پیوندهای روستایی- شهری در امنیت غذایی خانوارهای روستایی  بررسی شده است. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری، خانوارهای دهستان دهدشت شرقی در شهرستان دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد است. بر اساس نتایج سرشماری سال 1395، این دهستان دارای 46 آبادی دارای سکنه و 12277 نفر جمعیت در قالب 3159 خانوار است. روش گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی بوده و حجم نمونه مورد نیاز برای تکمیل پرسشنامه با استفاده از فرمول کوکران 325 خانوار محاسبه شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل مسیر و رگرسیون خطی) استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد میانگین هزینه خانوارهای روستایی در محدوده موردمطالعه برابر با 825 هزار تومان بوده است. همچنین 5/32 درصد از خانوارهای موردمطالعه در شرایط ناامنی غذایی قرار دارند. همچنین، بعد اقتصادی پیوندهای روستایی- شهری با تاثیر کلی (621/0) بیشترین تاثیر و بعد اطلاعاتی با (137/0) کمترین تاثیر را بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی منطقه مورد مطالعه داشته است.
    کلید واژگان: امنیت غذایی, پیوندهای روستایی- شهری, فقر روستایی, توسعه روستایی, شهرستان دهدشت
  • لیلا قاسم پور*، اسفندیار زبردست
    پیوندهای روستایی- شهری تمام روابط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژیکی میان شهر و روستا را در بر می گیرد. نادیده گرفتن این روابط در برنامه ریزی های توسعه ای کشور، عدم توازن توسعه را در پی داشته است.. در رابطه با تبیین روابط شهر و روستا نظریات مختلفی از جمله روابط مرکز- پیرامون، قطب رشد مطرح شده است. در بیشتر این نظریات توسعه روستا منوط به توسعه شهر شده است. اما در دیدگاه شبکه منطقه ای بر خلاف سایر دیدگاه ها، روستاها نیز چون شهرها با توجه به پتانسیل خود نقش فعالی را در شبکه ای از ارتباطات منطقه ای در دستیابی به توسعه ایفا می نمایند. هدف این تحقیق تحلیل ساختارهای موثر بر پیوندهای روستایی-شهری بر اساس رویکرد شبکه منطقه ای در بخش انزل شهرستان ارومیه می باشد. از این رو پس از بررسی متون نظری و تجربی مرتبط شاخص های موثر در پیوندهای روستا- شهری استخراج و با استفاده از مدلF’ANP  (ترکیب  دو مدل تحلیل عاملی و تحلیل شبکه ای) وAHP (تحلیل سلسله مراتبی) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. تحلیل AHP با استفاده از ابزار پرسشنامه و نظرخواهی از کارشناسان و تحلیلF’ANP نیز بر اساس داده های موجود در پایگاه های اطلاعاتی صورت گرفت. بر اساس نتایج مدل F’ANP، میزان برخورداری از منابع آب با ضریب 157/0، انسجام اجتماعی  با ضریب 086/0 و نرخ مهاجرت با ضریب 086/0 و همچنین بر اساس نتایج مدل AHP نیز میزان برخورداری از منابع آب با ضریب 271/0، نرخ باسوادی با ضریب 093/0 و سطح فناوری مورد استفاده با ضریب 072/0 مهم ترین مولفه های موثر بر پیوندهای روستایی- شهری بر اساس رویکرد شبکه منطقه ای در منطقه مورد مطالعه می باشند.
    کلید واژگان: پیوندهای روستایی- شهری, شبکه منطقه ای, مدل F'ANP, مدل AHP
    Leyla Ghasempour *, Esfandiar Zebardast
    Rural-urban linkages include all economic, social, cultural and technological relations between urban and rural areas. Disregarding these relations in the developmental plans of the region has led to imbalance. In the context of explaining the relations between the urban and the rural, various views have been raised, including the center-periphery relations, the growth pole. In most of these theories, the development of the rural areas are under reign of urban centers. However, in the regional network approach, unlike other perspectives, rural areas, like urban areas, play an active role according to their potential in regional network. The purpose of this research is to analyze the structures affecting rural-urban links based on the regional network approach in Azal region of urmia. Therefore, after reviewing the theoretical and empirical literature, the effective indicators were extracted using the F'ANP, the combination of the two-dimensional factor analysis and analysis of the network, and AHP models, the analysis of the hierarchy. AHP analysis was performed based on questionnaire tool and expert opinions and F'ANP analysis based on data in databases. According to the results of F'ANP model, the amount of water resources with coefficient of 0.157, social cohesion with coefficient of 0.086 and migration rate with coefficient of 0.086 and also based on the results of AHP model, the amount of water resources with coefficient of 0/271, literacy rate with coefficient of 0.93 and the level of technology with coefficient of 0.072 are the most important factors among others affecting rural-urban links with regional network approach.
    Keywords: rural-urban linkages, regional network, F'ANP model, AHP model
  • جعفر یعقوبی *، طاهره زبیدی
    عوامل مختلفی تصمیم افراد به مهاجرت معکوس از شهر به روستا را تحت تاثیر قرار می دهند. مطالعه حاضر به دنبال بررسی انگیزه های مهاجرت از شهر به روستا در روستاهای شهرستان ایجرود و پیامدهای این قبیل مهاجرت ها است. تحقیق کاربردی حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی- همبستگی و جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه انجام گرفت. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات اعضای هیئت علمی مرتبط تایید شد. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق از پیش آزمون و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا (79/0 تا 81/0) استفاده شد. جامعه آماری تحقیق را مهاجران بازگشتی به روستا تشکیل داده که 125 نفر از آن ها بر اساس رابطه کوکران و از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی انگیزه های مهاجرت معکوس به روستا در چهار عامل شامل بهبود وضعیت رفاهی و بهداشتی در روستاها، جاذبه های طبیعی روستا و تامین محیط آرام، بهبود چشم انداز سودآوری کشاورزی در آینده و بهبود ظرفیت اشتغال زایی منطقه خلاصه شده که این عوامل در مجموع 80/60 درصد از واریانس کل انگیزه های مهاجرت را تبیین نمودند. پیامدهای مهاجرت معکوس نیز در سه عامل توسعه شاخص های عمرانی و سلامتی، افزایش نرخ مشارکت و سرمایه گذاری و آرامش روانی خلاصه شده که این عوامل مجموعا 33/65 درصد از واریانس پیامدهای مهاجرت را تبیین نمودند.
    کلید واژگان: پیوندهای روستایی - شهری, جمعیت روستایی
    Jafar Yaghoubi *, tahereh zobeidi
    The decision to return to villages is influenced by different factors. The purpose of this paper is to assess the motivations of reverse migration and its consequences in the villages of Ijroud city in Zanjan province. The research is of an applied type conducted via a survey method. The study population consisted of the migrants returning to villages of Ijroud. The sample size was determined using the Cochran formula (n = 125). The respondents in this study were selected using the stratified random sampling method. The data were collected using a structured questionnaire. The face validity and the content validity of the questionnaire were confirmed by a panel of experts. A pre-test and Cronbach's alpha coefficients were used to measure the reliability (0.79-0.81). Through an exploratory factor analysis, the reverse migration motivations were summarized into four factors including improvement of the welfare and health in rural areas, improvement of the natural attractions of the village and providing a quiet environment, improvement of the prospects for profitability, and improvement of the capacity of agricultural employment in the region. These factors explained 60.80 % of the migration's motivations. Also, using exploratory factor analysis, the consequences of reverse migration to rural area were summarized in three factors including improvement of development and health indexes, increase of rural participation and investment rates, and mental relaxation. These factors explained 33.65 percent of the total variance of the consequences of reverse migration.
    Keywords: Reverse migration, rural development, Migration motives, agriculture, Ijrud
  • حسین منصوریان، محمدرضا رضوانی*، سیما سعدی
    جابه جایی های روزانه با هدف کار، یکی از مهم ترین و مشهودترین شکل های اختلاط و یکپارچگی میان نواحی روستایی و نقاط شهری پیرامون است که به عنوان پدیده فضایی نوظهور در بیشتر کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مشاهده می شود. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر تحلیل فضایی جمعیت شناور روستایی شاغل در نقاط شهری ایران است. داده های استفاده شده، از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 گرفته شده است. مقیاس مکانی تحلیل، سطح شهرستان و روش تحقیق اکتشافی است. نتایج به دست آمده نشان می دهد سهم نیروی کار روستایی شاغل در نقاط شهری در سال 1390 برابر 8/12 درصد بوده است. با این حال، توزیع و پراکندگی آن در سطح استان های کشور یکنواخت نیست و استان های مازندران، تهران و خراسان رضوی بیشترین نرخ شناوری جمعیت شاغل روستایی را دارند. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل اکتشافی داده های مکانی، سه کانون اصلی تمرکز جمعیت شاغل شناور روستایی شامل منطقه کلان شهری تهران، منطقه کلان شهری اصفهان و جنوب غربی کشور با محوریت استان بوشهر شناسایی شد. تمرکز و تنوع فعالیت های اقتصادی در حوزه صنعت و خدمات مهم ترین عاملی است که می تواند تبیین کننده فرایند شکل گیری کانون های اصلی جابه جایی های روزانه از نواحی روستایی به نقاط شهری با هدف کار باشد.
    کلید واژگان: پیوندهای روستایی شهری, شاغلان روستایی شناور, تحلیل اکتشافی داده های مکانی, ایران
    Hossein Mansourian, Mohammad Reza Rezvani *, Sima Saadi
    Commuting between rural and urban areas is one of the most important and most remarkable forms of incorporation and integration of rural and urban areas. It is a new spatial phenomenon emerging in most developing and developed countries. In this regard, the present study aims to spatially analyze the rural floating population employed in urban areas of Iran. The study data were extracted from the 2011 General Population and Housing Census. The spatial scale is analyzed at county level and the methodology is mainly exploratory. The results show that the share of rural labor force employed in urban areas in 2011 was 12.8%. However, its distribution is not uniform across the provinces and the provinces of Mazandaran, Tehran and Khorasan Razavi have the highest floating rate. Based on the results of exploratory spatial data analysis, three main focal points of rural floating population, including Tehran metropolitan region, Esfahan metropolitan region and southwest of the country with a focus on Bushehr were identified. Concentration and diversification of economic activities, industries and services are a major factor that can explain the formation process of the main centers of commuting from rural to urban areas.
    Keywords: Rural-urban linkages, Floating rural workers, Exploratory spatial data analysis, Iran
  • مجید جوهری، سید اسکندر صیدایی*، سید هدایت الله نوری، احمد تقدیسی
    تقویت پیوندهای روستایی - شهری مستلزم داشتن روش و الگوی مناسبی از توسعه و توسعه منطقه ای است. هر کشوری به دنبال الگوی مطلوب و بومی توسعه است که با فرهنگ بومی، مبانی اعتقادی و شرایط اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی و سیاسی خود تطابق داشته باشد؛ ازاین رو مسئولان کشور برای ایجاد جامعه مطلوب و استقرار تمدنی اسلامی - ایرانی، الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت را برای برنامه ریزی کشور مطرح کردند. پژوهش حاضر با هدف تقویت پیوندهای روستایی - شهری برمبنای الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت در شهرستان شهرضا، تدوین شده است و درصدد آن است که با نگاهی نو و رویکردی منطبق بر مبانی نظری الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت، الگوی بومی متناسب با شرایط جغرافیایی و مقتضیات اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی، اعتقادی، محیطی و کالبدی روستاهای شهرستان را معرفی کند. پژوهش حاضر، باتوجه به هدف، از نوع کاربردی و از نظر ماهیت و روش، از نوع تحقیقات توصیفی - تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل مسئولان و مدیران مرتبط با موضوع در سطح شهرستان است که به دلیل حجم کم جامعه، همه جامعه آماری با روش تمام شماری انتخاب شدند. ابزار و روش های گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و کتابخانه ای، مصاحبه و پرسش نامه است. با بهره گیری از نرم افزار SPSS، داده های پژوهش، تجزیه و تحلیل شدند و برای پاسخ گویی به پرسش ها و آزمون فرضیات، از آزمون T تک نمونه ای، آزمون میانگین نمونه زوجی و آزمون خی دو (Chi-Square) استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان دادند که وضعیت موجود پیوندهای روستایی - شهری، با تحقق الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت، تغییر خواهد کرد و شرایط مطلوب تری به دست خواهد آورد و کاهش فقر و نابرابری های موجود بین شهر و روستا را موجب می شود. بنابراین، باتوجه به اثرپذیری پیوندهای شهری - روستایی از تحقق الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت و بهبود شرایط وضعیت موجود می توان گفت که تحقق الگوی اسلامی - ایرانی تقویت پیوندهای روستایی - شهری را در شهرستان شهرضا موجب خواهد شد.
    کلید واژگان: الگوی اسلامی - ایرانی, الگوی بومی, پیشرفت, پیوندهای روستایی - شهری, نابرابری
    Majid Johari, Eskandar Seidaiy *, Hedayatollah Nouri, Ahmad Taghdisi
    The Strengthening of rural-urban linkages calls for a proper method and model of development and regional development. Each country pursues to employ appropriate and local patterns of development, that be compatible with its local culture, ideological basics, as well as social, economic, geographical and political conditions. Therefore, in order to create a favorable society and establish an Islamic-Iranian civilization, authorities have proposed Islamic-Iranian progress pattern for planning in Iran. The present study has been conducted in Shahreza Township, with the aim of Strengthening the rural-urban linkages, and based on Islamic-Iranian progress pattern, and with a new view and an approach compatible with the theoretical framework of the Islamic-Iranian progress pattern, is to introduce a local model compatible with geographical, economic, sociocultural, ideological, environmental, and physical conditions of the villages in this township. The present study is applied, in terms of the aim, and descriptive-analytical survey, in terms of nature and method. The population of the study includes all authorities and managers related to the subject in the township, which due to the low population size, all members of the population were counted totally. The instrument and methods of data collection were documentary and librarian, also interviews, and questionnaires. Using SPSS software, all data of the research were analyzed and to answer the research questions and testing the hypotheses, we benefited one sample t-test, paired sample mean-test, and Chi-square test. Findings indicated that the status quo of the rural-urban linkages will change, after realization of the Islamic-Iranian progress pattern and more favorable conditions will appear. It will result in reducing poverty rate, and inequalities available between cities and villages. Therefore, regarding the affectedness of rural-urban linkages from the realization of Islamic-Iranian progress pattern, and improvement of the present condition, it can be said that the realization of Islamic-Iranian progress pattern, may result in the Strengthening of rural-urban linkages in Shahreza.
    Keywords: inequality, rural-urban linkages, local model, progress, Islamic-Iranian pattern
  • اسفندیار رخسارزاده، سیدعلی پورفیکویی، محمدباسط قرشی میناآباد
    پیوند های روستایی- شهری به سبب جریانهای مختلف میان روستاها و شهر به وجود می آید. پیوندهای روستایی- شهری می توانند تاثیر بسزایی در توسعه روستایی محدوده موردمطالعه داشته باشد. بطوریکه از شهر به مثابه موتور توسعه روستایی یاد شده است. با وجود جریان های مختلف اجتماعی-اقتصادی میان روستاها با شهر آستارا پیوندهای مثبت روستایی-شهری قبل ازسال 1370که به توسعه روستایی کمک کرده باشند شکل نگرفته بود. ولی بعد از برقراری رابطه ایران با جمهوری آذربایجان از مرز آستارا روابط ساده و سنتی شهر و روستا به پیوندهای روستایی-شهری با عملکرد دوسویه تحول وارتقاء یافته است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی بر مبنای داده های میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) و کتابخانه ای و اسنادی استوار است. جامعه آماری کل روستاهای شهرستان آستارا به تعداد62 آبادی بوده است. حجم نمونه 24 روستا یا 38 درصد روستاهای آستارا است. یافته های تحقیق نشان دهنده کاهش مهاجرت از روستاها به نقطه شهری آستارا در دو دهه اخیر بوده است و همچنین رابطه ایران از مرز زمینی آستارا باعث گسترده شدن رفت وآمد افراد روستایی به نقطه شهری، افزایش ارتباطات تلفنی، بالارفتن درک متقابل ساکنین روستایی وشهری آستارا شده است و در بعد اقتصادی هم باعث بهبود وضعیت درآمد، ایجاد اشتغال جدید و رونق گرفتن فعالیتهای تجاری وخدماتی وشکل گیری بازارچه های مرزی شده است و نیزعواملی ازجمله تجارت چمدانی ومشارکت روستاییان از جمله؛ زنان روستایی در اقتصاد شهری باعث شکل گیری پیوندهای روستایی-شهری وایجاد شبکه های اقتصادی و رونق بازار درنقطه شهری و رونق گردشگری روستایی و افزایش میل به خرید زمین و احداث خانه های دوم و مهاجرت معکوس درنقاط روستایی آستارا گردیده است.
    کلید واژگان: عوامل تاثیرگذار, پیوندهای روستایی - شهری, شهرستان آستارا
    Esfandyar Rokhsarzadeh, Ali Poorfeykoei, Mohammadbaset Ghoreshi
    Rural – urban links between cities and countries are provided because of various streams such as data, investment, technology and innovation. Thus, it is referred to city as rural development motor. Despite various economical – social streams between countries and Astara, there hasnt formed positive rural – urban connection from 1370 associated by rural development goal. But it seems that after providing relations between Iran and Azerbaijan from Astara border, traditional and simple relations of country and city has improved to rural – urban connections with a two – strains performance. The goal of this study is realization of types of relations between Astara and surrounding villages and analysis of underlying elements of rural – urban links. Statistical population is the villages having residents of Astara, 62 villages. Mass of sample is 24 countries or 38% of all of the villages. Analysis of data has done by SPSS software Results of research suggested decrease of migration of villages to urban part of Astra in recent 2 years; and also the relationship of Iran from land border has caused development of traffic of rural people to urban part, increase of telecommunications, increase of mutual understanding of village and city residents. And in economical phase, caused improvement in income situation, increase of mutual understanding of village and city residents. And in economical phase, caused improvement in income situation, providing new carriers and trade activities, formation of border bazaars, development of foreign trade, transition and services. Also factors such as suitcase trade and villager's contribution in urban economy have provided rural – urban links with a two-strains performance. Villager's contribution such as villager women has developed economical nets and improvement of bazaar, import and export section, transition in urban point, development of rural tourism, increase of tendency of land purchase, foundation of second houses and reverses migration in rural points and results suggests revolution of relationships from simple and traditional status to rural – urban links with a two-strains performance which improvement of these relations has been effective in rural development of region.
    Keywords: Factors affecting_the bonds of Rural - Urban_city of Astara
  • ریحانه سلطانی مقدس
    جریان های فرامحلی سرمایه نقش موثری در اقتصاد روستایی ایفاء می نمایند. این جریان ها شامل جریان مردم، محصولات کشاورزی، سرمایه و اطلاعات هستند که فیمابین نواحی روستایی و شهری وجود دارند. در نواحی مختلف جغرافیایی شدت و دامنه این جریان ها متفاوت است. در این راستا توان های محیطی نواحی جغرافیایی تاثیر زیادی در جذب و گسترش جریان های سرمایه دارد. به صورتیکه براساس پژوهش های تاکولی (1998) این جریان نقش زیادی در دگرگونی هایی بخش های اقتصادی روستایی از طریق پایدارسازی و تنوع اقتصادی سکونتگاه ها دارد. جریان فرامحلی سرمایه از شهر به روستا باعث گسترش بخش های صنعت و خدمات می شود. همچنین این جریان سایر جریان های فضایی را تحت تاثیر قرار می هد. بنابراین بهره مندی کارآمد از این جریان ها باعث کسب ارزش افزوده بیشتر برای خانوار روستایی می شود. جریان سرمایه براساس سازوکارهای مختلفی از جمله: اقتصاد ناحیه، کارکردهای بازاری و خدماتی شهرها و بازیگران شهری شکل می گیرد. برمبنای بررسی های موردی اهلرس عواملی مانند روابط مالکیت و سکونت مالکان در شهر باعث یکسویه شدن جریان سرمایه از روستا به شهر می شود که این جریان عامل انتقال ثروت به شهرها و فقیر شدن روستاییان است. زیرا توزیع نابرابر سرمایه خانوارهای روستایی و شهری، باعث تضاد میان رفاه خانوارهای روستایی و شهری می شود و نارسایی ها و کمبودهای زیرساختی نواحی روستایی باعث ایجاد جریان های مهاجرتی به شهرها شده که عدم تعادل های ناحیه ای را به همراه خواهد داشت.
    کلید واژگان: جریان فرامحلی سرمایه, پیوندهای روستایی- شهری, فضای روستایی, کلانشهرها, توسعه, جریان اطلاعات
    Reyhaneh Soltani Moghadas
    Translocal flows of capital play an important role in rural economy. They include the flow of people, agricultural products, capital, and information that exist between rural and urban areas. The severity and extent of these flows vary across geographical areas. In this regard, the environmental capacities of the geographical regions are highly important in attracting and expanding capital flows. According to Takoli (1998), these flows have a prominent role in the transformation of rural economy through stabilization and economic diversification of rural settlements. The translocal flow of capital from urban to rural areas can help expand the industrial and services sectors. Moreover, they can affect other spatial flows. Thus, the efficient utilization of these flows will bring in benefits for rural households. The capital flow is formed based on different mechanisms including: regional economy, market functions, urban services and the urban actors. The case studies of Ehlers reveal that factors such as the property relations and owners’ residence in the city will provoke the one-way flow of capital from rural to urban areas, leading to the transfer of the wealth to the cities and thus the impoverishment of the rural areas. The unbalanced distribution of the rural and urban households will encourage migration to the cities, creating a regional imbalance.
    Keywords: Translocal capital Flows, Rural, Urban Linkages, Metropolitan Centers, Development, Information Flows
  • حبیب الله خوبفکر برآبادی، صلاح الدین قریشی
    پیوند های روستایی - شهری می توانند تاثیر بسزایی در توسعه روستایی منطقه داشته باشند، کما اینکه از شهر به مثابه موتور توسعه روستایی یاد شده است. این آثار می تواند نقش مثبت یا منفی و به بیان دیگر نقش زایا یا انگلی بر حوزه یا ناحیه خویش بر جای بگذرد و از منطقه ای به منطقه دیگر و از شهری به شهر دیگر متفاوت باشد. از این رو شناخت علمی این آثار می تواند در برنامه ریزی های منطقه موثر افتد. هدف مقاله حاضر شناسایی و تعیین وضعیت معناداری پیوند های روستا- شهری سطوح توسعه روستایی منطقه و نقش زایا یا انگلی بودن شهر درخصوص آن است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و بر مبنای استفاده از داده های میدانی و اسنادی استوار است. جامعه آماری شامل روستاهای 20 خانوار و بالاتر شهرستان و حجم نمونه 90 روستا یا حدود 37 درصد روستاهای منطقه است. به منظور تعیین سطح توسعه یافتگی روستایی از 42 شاخص توسعه و روش موریس استفاده شده و در سه سطح روستاهای توسعه یافته، در حال توسعه و محروم دسته بندی شده اند. اثر شهر به وسیله سه عامل اصلی: اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و سیاسی- اداری با 15 شاخص یا پیوند روستا با شهر اندازه گیری شده و رابطه معناداری بین آنها با سطوح توسعه روستایی مورد محاسبه قرار گرفته است. نرم افزار مورد استفاده، Spss16 بوده است. یافته های تحقیق نشان داد که از مجموع 15 مورد پیوند روستایی- شهری مورد بررسی در این منطقه، 10 مورد آن در قالب سه عامل اثرگذار مورد اشاره شهر، دارای رابطه معنادار و از نوع مثبت با سطوح توسعه روستایی بوده اند.
    کلید واژگان: پیوندهای روستایی شهری, شهر زاهدان, توسعه روستایی, شهرهای زایا و انگلی, شهرستان زاهدان
    Habibollah Khobfekr Barabadi, Salahoddin Ghoreyshi
    It this study it is attempted to find out the nature of relationships between rural-urban linkages by statistical analysis regarding the impact of the city on the levels of rural development. Rural-urban relationships in the developing countries have rapidly expanded in the recent decades. Because, city and village comprise an integrated system, and the development of each part of this system regardless to the other part(s) is irrational and impossible. UN-Habitat (2004) announced that Cities are engines of rural development. Many scholars and researches in Iran and abroad have emphasized on the effects of cities on rural development and they have suggested a simultaneous rural-urban planning in regional level.
    Keywords: Impact_Zahedan city_Rural Development_Generative role of city_Rural – Urban linkages
  • محمد یارمند، مسعود مهدوی*

    یکی از اساسی ترین عوامل دستیابی بشر به مقوله توسعه پایدار باید در توزیع عادلانه جمعیت و استقرار بهینه سکونتگاه های روستایی و شهری در پهنه سرزمین، نواحی و مناطق در دو قالب توانمندیها و استعدادها از یک سوی و دیگری تنگناها و محدودیتها جستجو نمود. تحقق توسعه پایدار تنها در گرو عملیاتی نمودن توزیع مناسب جمعیت، برداشت صحیح از نظام سلسله مراتب سکونتگاهی اعم از روستایی و شهری با رویکرد تعاملی و مشارکتی و در راستای اتخاذ سیاستهای راهبردی فضایی در زمینه توسعه سرزمینی (آمایشی) خواهد بود. آنچه امروز اهمیتی روزافزون می یابد، پرداختن به این واقعیت مهم است که تمام جوامع و حتی جماعت روستایی نیز در حال پیچیده تر شدن روزافزون هستند که بیشتر در تنوع پذیری الگوهای فعالیت و جابجایی افراد، خانوارها، نهادها و بطور کلی در حجم روزافزون جریان اطلاعاتی، سرمایه و... بخوبی قابل ردیابی است که اینها همه سبب ایجاد تحولی عظیم در روابط بین افرادو گروه های انسانی شده خود به تولید فضاهایی می انجامد که پیوندهای روستایی- شهری را برقرار و نوید بخش مفهوم توسعه پایدار در جامعه خواهد بود.

    کلید واژگان: توسعه سرزمین, توسعه پایدار, تولید فضا, پیوندهای روستایی- شهری
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال