به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « رویشگاه » در نشریات گروه « محیط زیست »

تکرار جستجوی کلیدواژه «رویشگاه» در نشریات گروه «علوم پایه»
  • مریم جبلی*، علی اشرف جعفری

    کرفس کوهی یا کلوس با نام علمی Kelussia odoratissima Mozaffarian متعلق به خانواده چتریان (Apiaceae)، از گیاهان دارویی، ادویه ای و معطر بومی ایران است که تنها در نقاط محدودی از کشور می روید. با توجه به اهمیت تازه خوری و ادویه ای آن در جوامع محلی و ترکیبات دارویی آن در طب سنتی، به شدت در معرض برداشت بی رویه و مداوم قرار دارد. رویشگاه گیاه کرفس کوهی در رویشگاه طبیعی آن در منطقه طره شهرستان فریدونشهر در ارتفاع 2805- 2177 متر مطالعه و بررسی شد و طی آن صفات مختلف فنولوژیک گیاه در مراحل رویشی و زایشی مثل زمان شروع رشد زایشی، ظهور ساقه گل‎دهنده، زمان گل دهی و تولید بذر طی چندین مرحله ارزیابی و پایش شدند. برای جلوگیری از خطر انقراض گیاه کرفس کوهی، آزمایش استقرار این گیاه در خارج از عرصه رویشگاهی آن طی پنج سال (1400-1396) در دو عرصه جداگانه شامل ایستگاه تحقیقات منابع طبیعی البرز جنوبی (کرج) و ایستگاه تحقیقات سیراچال (حوالی کرج) به اجرا درآمد. براساس منابع بررسی شده کرفس کوهی گیاهی انحصاری endemic)) ایران است و رویشگاه های آن در معرض خطر قرار دارند. از این رو باید اقدام جدی برای حفظ، گسترش و توسعه رویشگاه های این گونه دارویی، خوراکی و اقتصادی به عمل آید. درنهایت، پیشنهادهایی در این خصوص ارایه شد.

    کلید واژگان: کرفس کوهی, سازگاری, رویشگاه, رشد زایشی, Kelussia odoratissima Mozaffarian}
    Maryam Jebeli *, Ali Ashraf Jafari

    Kelussia (Kelussia et al.) is one of Iran's native medicinal plants that grow only in limited places in the mid-Zagros ranges. Due to the importance of its medicinal compounds in traditional medicine, continuous harvesting of this plant has ranked it an endangered species. The species' natural habitat was monitored in the Torreh area of Fereydunshahr, Iran, at 2794 - 2805m above sea level. In the species' natural habitat, phenological traits such as time of reproductive growth, emergence of flowering stems, flowering date and seed maturity date were evaluated. To prevent the extinction and domestication of this plant, two separate experiments were conducted at South Alborz Natural Resources Research Station, Karaj, and Sirachal Research Station, at 1900m altitude, for five years (2016-2020). Reviewing the literature revealed that (Kelussia et al.) is an endemic species of Iran and some of its natural habitats suffer from quality reduction or degradation. Therefore, more effort is needed to preserve the natural habitats of these valuable pharmaceutical and edible herbal species. Finally, some recommendations were also made.

    Keywords: Kelussia odoratissima Mozaffarian, Adaptation, Natural habitat, Growth period}
  • سید موسی صادقی*، کهزاد سرطاوی، حمید مزارعی، عادل جلیلی، زیبا جمزاد، فاطمه غلامیان، هادی درودی

    اکوسیستم ‎های جنگلی و مرتعی ایران تحت تاثیر عوامل تغییر اقلیم و انسانی دچار تغییر یا تخریب هستند. در این میان اکوسیستم های بیابانی و کویری دارای شکنندگی زیادی هستند. اثرات مستقیم تغییر کاربری یا تخریب اکوسیستم بر گیاهان بیشتر از سایر اجزاء می‎باشد. انارشیطان (Tecomella undulata (Sm.) Seem) متعلق به تیره Bignoniaceae است. این درخت در کشور های عمان، افغانستان، پاکستان، هند و ایران در رویشگاه‎های بیابانی و درختچه زارهای خشک می روید. در ایران در روی اراضی آبرفتی و در حاشیه رودخانه‎ های فصلی به صورت تک‎پایه تا توده‎های کوچک در استان‎های بوشهر، فارس، خوزستان، هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان به طور طبیعی رویش دارد. انارشیطان در دامنه ارتفاعی 10 متر (استان بوشهر) تا ارتفاع 1594 متر از سطح دریا (اسفندقه جیرفت) در جنوب ایران رویش دارد. در حال حاضر پایه زنده‎ای از این گونه در استان خوزستان وجود ندارد و در 13 رویشگاه در استان بوشهر به طور طبیعی رویش دارد. این گونه تحت تاثیر تهدیدهایی مانند قطع غیرمجاز، چرای شدید دام، خشکیدگی، و تغییر کاربری اراضی است. انارشیطان به ندرت بذر می‎دهد و زادآوری دانه-نهال آن در رویشگاه‎ ها مشاهده نشد و زادآوری ازطریق ریشه‎ جوش خیلی کم بود‎. حفاظت، احیاء و توسعه رویشگاه ‎ها، احداث ژرم‎پلاسم انارشیطان تولید نهال و توسعه آن در پروژه‎ های جنگلکاری و فضای سبزشهری به منظورحفاظت، احیاء و توسعه آن و انجام تحقیقات تکمیلی برای تولید نهال به روش جنسی وغیرجنسی پیشنهاد شد‎.

    کلید واژگان: قطع درختان, حفاظت, رویشگاه, زادآوری, نهال}
    Seyed Mousa Sadeghi *, Kohzad Sartavi, Hamid Mazareie, Adel Jalili, Ziba Jamzad, Fatemeh Gholamian, Hadi Darroudi

    Iran's forest and rangeland ecosystems are changing or being disturbed under the influence of climate change and human factors. Meanwhile, desert and arid ecosystems are very fragile. The direct effects of misuse or destruction of the ecosystem are more on plants than on other components. Tecomella undulata (Sm.) Seem belongs to Bignoniaceae. This tree grows naturally in alluvial lands and seasonal riversides as small stands and individual trees in Bushehr, Fars, Khuzestan, Hormozgan, Kerman, Sistan, and Balochistan provinces. It grows in areas with altitudes ranging from 10m (Bushehr province) to 1594 m (Esfandegheh Jiroft) above sea level. Our study showed that there was no living individual in Khuzestan province, and it was distributed in 13 habitats in Bushehr province. Tecomella undulata habitats were affected by extensive grazing, prohibited cutting, death, and land-use change, which are the big threats to this tree. This species produces seeds rarely; therefore, seedling-based regeneration was not observed. Root-shoots-based regeneration was observed in the habitats. Protection, restoration, and development, the establishment of germplasm, seedling production afforestation, and green space development by using T. undulata are recommended. Further research on seedling production by sexual and non-sexual methods is suggested.

    Keywords: cutting, Protection, habitat, regeneration, Seedling}
  • شکیبا شاهمرادی*، معصومه پوراسماعیل، سید کاظم بردبار

    ایستگاه تحقیقات میان جنگل فسا با مساحت حدود 80 هکتار در میان منطقه حفاظت شده میان جنگل به مساحت 56 هزار هکتار در استان فارس و جنوب شرق شیراز واقع شده است. این منطقه در جنوب دریاچه های بختگان و طشک، جنوب شرق سروستان و غرب خرمن کوه قرار گرفته است و محور مواصلاتی شیراز- بندرعباس از میان آن عبور می کند. این پهنه در موقعیت جغرافیاییE5315  وE5338  طول شرقی و  N2815وN2913  عرض شمالی و در ارتفاع 1750 متری از سطح دریا قرار دارد. ایستگاه میان جنگل جایگاهی برای حفاظت از گونه ها در رویشگاه اولیه (In-Situ conservation) است و ازنظر غنای اجداد وحشی گیاهان زراعی توجه متخصصان داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است. در این گزارش وضعیت ایستگاه میان جنگل فسا و منحصر به فرد بودن این رویشگاه به عنوان یک سایت حفاظت در رویشگاه اصلی به دلیل تنوع زیستی بالا و داشتن گونه های انحصاری شرح داده و تاثیر حفاظت بر جمعیت های خویشاوندان وحشی گیاهان زراعی بررسی شده است. در نهایت، مشکلات و عوامل تهدید کننده در این منطقه و پیشنهادهایی برای بهبود وضعیت ایستگاه حفاظت شده و جلوگیری از تخریب آن ارایه می شود.

    کلید واژگان: رویشگاه, گونه های بومی, فارس, حفاظت}
    Shakiba Shahmoradi *, Masoumeh Pouresmael, Seyed Kazem Bordbar

    The research center of Mian-Jangal in Fasa, with an area of about 80 hectares, is located inside the protected area of Mian-Jangal with an area of 56 thousand hectares in the southeast of Shiraz city. This area is located in the south of Bakhtegan and Tashk lakes, southeast of Sarvestan, and west of Kharman Kooh, and the Shiraz-Bandar Abbas transportation road passes through it. This zone is located in the geographical position of E5315 and E5338 East longitude and N2815 and N2913 North latitude. Its altitude is 1750 meters above sea level. The Mian-Jangal station is protected as an In-Situ conservation site, attracting the attention of national and international experts for the richness of the crop’s wild relatives. This report describes the situation of the Mian-Jangal, the uniqueness of this habitat as a conservation site due to high biodiversity and having endemic species, and evaluates the impact of conservation on the populations of wild relatives of crops. The problems and threats of this area and suggestions for improving the current situation are presented.

    Keywords: habitat, native species, Fars province, conservation}
  • مهری دیناروند*، زیبا جم زاد، عادل جلیلی، بنفشه یثربی، محمد مهرنیا

    جنسL.  Convolvulus متعلق به تیره پیچک (Convolvulaceae) با 57 گونه برای فلات ایران معرفی شده است. گونه Convolvulus koieanus Bornm.  انحصاری ایران است و استان های خوزستان و لرستان، رویشگاه آن هستند. براساس روش تحقیق طرح تحقیقاتی ملی «تعیین جایگاه حفاظتی گیاهان ایران» و دستورالعمل اتحادیه جهانی IUCN و سه معیار مربوط به میزان حضور، سطح اشغال و تعداد افراد موجود در جمعیت ها، جایگاه حفاظتی گونهC. koieanus  بررسی شد. آنالیز نرم افزار ژیوکت برای این گونه، میزان حضور (Extent of Occurrence) آن را 917/24377 کیلومترمربع نشان داد، براساس آن، گونه مورد مطالعه در طبقه نزدیک به تهدید (NT) قرار گرفت، سطح تحت اشغال of Occupancy) (Area آن نیز، معادل 24 کیلومترمربع برآورد شد و از این نظر، گونه در خطر انقراض (EN) قرار گرفت. براساس مشاهدات میدانی، مساحت تحت اشغال این گونه در استان های خوزستان و لرستان درمجموع 19/0 کیلومترمربع است، اگرچه این گونه، براساس معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت IUCN))، در گروه در بحران انقراض قرار می گیرد، ولی با در نظر گرفتن تعداد رویشگاه ها و زیرجمعیت ها و تعداد افراد در هر زیرجمعیت، واجد شرایط برای قرار گرفتن در این جایگاه نیست، بنابراین، با در نظر گرفتن مجموعه عوامل و مشاهدات، در گروه در معرض خطر (EN) طبقه بندی می شود. رویشگاه این گونه تحت تاثیر عوامل تخریبی انسانی، به ویژه چرای دام قرار دارد، که عامل اصلی تهدید کننده این گونه انحصاری در منطقه است، پس ضروری است، حداقل یک رویشگاه از هر یک از استان های لرستان و خوزستان به عنوان ذخیره گاه ژنتیکی طبیعی، معرفی و توسط سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری به عنوان رویشگاه حفاظت شده اعلام شود. به علاوه، اقدام لازم برای حفاظت در خارج از رویشگاه اصلی نیز، انجام شود. این گونه پیچک، از طریق بذر تکثیر می شود و درصورت قرق رویشگاه آن، به راحتی در منطقه گسترش خواهد یافت.

    کلید واژگان: در خطر انقراض, رویشگاه, خوزستان, لرستان, تیره پیچک}
    Mehri Dinarvand *, Ziba Jamzad, Adel Jalili, Banafshe Yasrebi, Mohamad Mehrnia

    Convolvulus L. (Convolvulaceae) is represented with 57 species in the Iranian plateau. Convolvulus koieanus Bornm. is an endemic species of Iran, distributed in the Khuzestan and Lorestan provinces.  Based on the research method of the national research project, entitled defining the conservation status of the plant species in Iran and the IUCN guidelines, three criteria related to the extent of occurrence, area of occupancy, and the number of mature individuals in the populations were considered to evaluate the conservation status of C. koieanus. GeoCAT software calculated its Extent of Occurrence (EOO), 24377.917, recognized as the Near Threat (NT), and the Area of Occupancy (AOO) was calculated to be 24 square kilometers, recognized as endangered (EN). Based on field observations, the Area of Occupancy (AOO) of this species was calculated to be 0.19 Km2 for Khuzestan and Lorestan Provinces. According to the IUCN classification, it is in the group of Critically Endangered (CR); however, it does not qualify for this status, considering the number of habitats, sub-populations, and the number of individuals in each subpopulation. Based on the current data, we determine it as endangered (EN). This species is affected by human activities. The field observation indicated that road construction and grazing are the main threats for this species. The conservation of this valuable species as a natural genetic reserve is necessary. We suggest one habitat in each of the Khuzestan and Lorestan provinces be defined as protected by the Forests, Rangelands, and Watershed Organization. The ex-situ conservation needs to be planned. This species is easily propagated by seeds, and if its habitat is protected, it will regenerate and expand in the area.

    Keywords: Endangered, habitat, Khuzestan, Lorestan, Convolvulaceae}
  • حسین بتولی*
    منطقه ویشنگ، که بخشی از منطقه حفاظت شده  برزک - قمصر می باشد، در جنوب غربی کاشان و در ارتفاعات مرکزی رشته کوه کرکس قرار دارد. دامنه ارتفاعی این منطقه، بین 1600 تا 3588 متر از سطح دریا در نوسان است. به دلیل تنوع ارتفاعی گسترده و شرایط فیزیوگرافی ویژه، رویشگاه های گیاهی متنوع و زیستگاه های جانوری منحصربه فردی را در خود جای داده است. مهم ترین رویشگاه های گیاهی منطقه بر اساس ویژگی های فیزیوگرافی آن شامل: گیاهان صخره روی، واریزه ای، ماندابی، مسیل ها و بستر رودخانه ها و نواحی دست خورده بودند. افزون براین ریختارهای گیاهی منطقه بر اساس روش فیزیونومی که دارای رستنی های ویژه می باشند، عبارتند از: بالشتکی- خاردار، استپ درمنه زار، درختچه زار و درختان. دو گیاه دارویی پرمصرف Thymus carmanicus Jalas و Dracocephalum kotschyi Boiss. هر ساله توسط افراد بومی از عرصه رویشگاه های طبیعی واقع در ارتفاعات ویشنگ به منظور فرآوری در کارگاه های گلاب گیری سنتی جمع آوری می شوند. رویشگاه های تخریب یافته توام با گیاهان خاردار، غیرخوشخوراک و سمی در محل اتراق دام ها که عموما در نواحی نسبتا هموار حاشیه دره های ویشنگ و دربریو واقع شده اند، بوجود آمده اند. در دامنه اراضی شیب دار ارتفاعات منطقه حفاظت شده، انواع رستنی های کامفیت بالشتکی رویش یافته که نقش مهمی در تثبیت و حفاظت خاک نواحی شیب دار دارند. این منطقه حفاظت شده، پناهگاه برخی از گونه های جانوری نادر نظیر گربه پالاس و پایکا می باشد. ذخایر ژنتیکی گیاهی ارتفاعات ویشنگ به دلیل شرایط بوم شناسی ویژه، نیاز به مدیریت و برنامه ریزی مدون برای حفاظت دارد.
    کلید واژگان: استپ درمنه زار, کاشان, ویشنگ, برزک, رویشگاه}
  • عفت جعفری*، احمد حاتمی، غلامعباس قنبریان، زیبا جم زاد، عادل جلیلی

    جایگاه حفاظتی گونه  Tanacetum paradoxum از خانواده کاسنی‏ ، بر اساس معیار های اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت ((IUCN مورد بررسی قرار گرفت. این کار با استفاده از سه معیار میزان حضور، سطح تحت اشغال و تعداد افراد بالغ در جمعیت (بر اساس بازدیدهای صحرایی) انجام شد. گونه T. paradoxum انحصاری استان فارس است. تنها رویشگاه این گونه در مرکز استان فارس، در منطقه نیمه خشک سرد (جاده سروستان به فسا، پست چنار، چشمه موردی) در ناحیه زاگرسی واقع شده‏است. این گونه در مساحتی حدود 560 متر مربع به‏صورت پراکنده حضوردارد .بر اساس معیارهای IUCN این گیاه به‏عنوان گونه‏ی در بحران انقراض (Critically Endangered) محسوب می‏شود. رویشگاه این گونه تحت تاثیر عوامل تخریبی انسانی است. مشاهدات میدانی نشان داد عدم مدیریت صحیح، برنامه‏های توسعه‏ی جاده‏سازی، معدن کاوی، رفت و آمد زیاد ماشین‏ها که باعث تخریب و نابودی گیاه می‏شود و به علت ایجاد گرد و خاک، تبادلات گازی گیاه را دچار اختلال می‏کند، دکل فشار قوی، تغییر کاربری اراضی، احداث باغ‏های زیتون و کشاورزی، ازجمله عوامل اصلی تهدیدکننده این گونه انحصاری در منطقه به‏شمار می‏روند. بنابراین ضرورت دارد، رویشگاه این گیاه به‏عنوان یک رویشگاه حفاظت شده تعیین گردد.

    کلید واژگان: گونه انحصاری, دربحران انقراض, تیره کاسنی, Tanacetum paradoxum, رویشگاه}
    Effat Jafari *, Ahmad Hatami, Gholamabbas Ghanbarian, Ziba Jamzad, Adel Jalili

    The conservation status of Tanacetum paradoxum, an Iranian endemic species of Asteraceae, was evaluated and defined based on IUCN threat categories. It was studied according to three categories: area of occupancy, extent of occurrence and the number of mature species in populations (based on field visits). The only habitat of this species is in the center of Fars (on the road of Sarvestan to Fasa, Post-e Chenar, Cheshmeh Mordi), in a cold semi-arid region. Its habitat is located in the Zagros area. Tanacetum paradoxum occupies an area of 560 m2 with scattered individuals in the area. Based on IUCN (International Union for Conservation of Nature), it is a critically endangered species. The habitat of this species is affected by human activities. The field observations indicated that the lack of management and inappropriate exploitation such as degradation of habitat by road construction and the transport of vehicles in the region, mining, power pole, land use change, construction of the olive garden, and agriculture were the main threats to this species. Therefore, special attention and full conservation of the species habitat are needed.

    Keywords: Endemic, critically endangered, Asteraceae, Tanacetum paradoxum, habitat}
  • مهری دیناروند، زیبا جم زاد، عادل جلیلی، محمدحسن زاده

    گونه گون Astragalus gypsocola</em> انحصاری استان خوزستان است. رویشگاه تیپ این گونه در استان خوزستان، اطراف مسجدسلیمان، حوضه رودخانه کارون و منطقه نیمه استپی گرم است. جمعیت این گونه در مساحتی حدود 0/05 کیلومتر مربع به صورت پراکنده، در دو رویشگاه دیده می شود. بر اساس معیارهای IUCN این گونه، به عنوان گونه ای در بحران انقراض محسوب می گردد. رویشگاه این گونه تحت تاثیر عوامل تخریبی انسانی مانند کشاورزی و راه سازی، چرای دام و آتش سوزی قرار داشته که ازجمله عوامل اصلی تهدید کننده این گونه انحصاری در منطقه است. بنابراین ضرورت دارد به عنوان یک ذخیره گاه ژنتیکی طبیعی مورد توجه خاص و حفاظت کامل قرارگیرد. این گیاه با بذر به راحتی تکثیر می یابد پس درصورت قرق می توان به سرعت به توسعه این گونه در منطقه کمک کرد.

    کلید واژگان: در خطر انقراض, رویشگاه, استان خوزستان, مسجدسلیمان, تیره باقلاییان}
    M. Dinarvand *, Z. Jamzad, A. Jalili, M. Hasanzadeh

    Astragalus gypsocola is an endemic species in Khuzestan province. The habitat of this species is located in Khuzestan province, around Masjed Soleiman, Karun River basin, and semi-steppe region. The population of this species is distributed in two habitats in an area of about 0.05 square kilometers.</strong> Based on IUCN (International Union for Conservation of Nature), Astragalus gypsocola is a Critically Endangered species. The habitat of this species is affected by human destructive factors such as agriculture and road construction, livestock grazing and fire, threatening this endemic species in the region. Thus, conservation of this valuable species as a natural genetic reserve is of utmost importance. This plant is easily propagated by seed and develops quickly in the region in the case of exclosure.

    Keywords: Endangered, habitat, Khuzestan province, Masjed Solyman, Papilionaceae}
  • معصومه خان حسنی *، یحیی خداکرمی، نسترن جلیلیان، عادل جلیلی
    سراب نیلوفردر 22 کیلومتری جاده اصلی کرمانشاه به کوزران در غرب شهرستان کرمانشاه واقع شدهو یکی از تفرجگاه های زیبای استان کرمانشاه است که به عنوان پنجاه و پنجمین اثر طبیعی ملی در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفته است. وجه تسمیه آن به دلیل وجود گونه ی بسیار زیبای نیلوفر زرد (Nupharlutea)به حالت شناور و غوطه ور به صورت انبوه می باشد. این مطالعه براساس روش مرسوم مطالعات تاکسونومی منطقه ای بامراجعه میدانی در طی سالهای 1390 الی 1395 در رویشگاه های آبی استان کرمانشاه انجام گرفت.در اثر کمبود بارش ها، حفر چاه های غیرمجاز و کشت گیاهان آب دوست در اطراف سراب نیلوفر، از سال 1390 نشانه هایی از خشک شدن این سراب پدیدار شد تا اینکه در سال 1394 به طور کامل خشک شد وگل های نیلوفر زرد دچار آسیب جدی شدند. گزارش های ارسالی و بازدیدهای مکرر زیستگاه آنها، نشان از حذف این گونه در منطقه دارد به طوری که حتی یک پایه از آنها مشاهده نشد. به طوری که پس از احیای مجدد تالاب، پایه ای از نیلوفر در آن نرویید. لذا بر اساس معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) با توجه به سطح اشغال برآورد شده و منفک و مجزا بودن رویشگاه گونه، نیلوفر زرد در ایران گونه ای در بحران انقراض محسوب می شود.
    کلید واژگان: نیلوفر زرد, سراب نیلوفر, کرمانشاه, رویشگاه}
    Masoumeh Khanhasani *, Yahya Khodakarami, Nastaran Jalilian, Adel Jalili
    Sarab-e Nilufar is located 22 km away from Kermanshah main road to Koozaran on the west side of Kermanshah city and is one of the most beautiful promenades in Kermanshah province, which is considered to be the fifty fifth natural relic of the National Heritage List in Iran. Its appellation was due to the existence of a beautiful yellow flower waterlily (Nuphar lutea) with massively formed of floating and immersion. This study was carried out based on conventional method of regional taxonomic studies with field visits during 2011-2016 in Kermanshah province. Due to the lack of rainfall, drilling unauthorized wells and the cultivation of hydrophilic plants around the spring, waterlily faced since 2011 some signs of drying of spring appeared and finally it was completely dried in 2015 and flowers of yellow waterlilyfaced serious damage. The reports and frequent visits to their habitats showed that they have been disappeared. In other words, since the year 1394 when the spring was dried and revived again, the plant did not re-appeared any more. So, based on the criteria of the International Union for Conservation of Nature (IUCN), considering the extent of occurrence and the area of occupancy and the population size, the yellow waterlily is considered as critically endangered in Iran.
    Keywords: Nuphar lutea, Sarab, e Nilufar, Kermanshah, Habitat}
  • محمد مهرنیا *
    مانداب ها نواحی هستند که بصورت دایمی و یا دوره ای توسط آب پوشانده و یا از آب غوطه ور می شوند. انواع متفاوت مانداب ها توسط شرایط هیدرولوژی و توپوگرافیکی بوجودآمده اند. استان لرستان با وسعتی حدود 28323کیلومتر مربع، به علت وجود رودخانه ها، جویبارها، چشمه سارهای متعدد و پراکنده کوچک و بزرگ، دائمی و غیردائمی زمینه را برای شکل گیری رویشگاه های ماندابی فراهم نموده است. سراب روستای سراب نیلوفر(چنگایی) یکی از مانداب های دایمی بوده که به صورتاستخر وسیعی مملو از گل های نیلوفر است. از سال 1380 تا 1395 سراب نیلوفر مورد مطالعه و بازدید قرار داشته و بر اساس معیارهای IUCN نیلوفر آبی زرد در ایران به عنوان گونه ای در بحران انقراض محسوب می شود. مهمترین عامل تهدید کننده این گونه، رهاسازی فاضلاب به درون سراب می باشد که موجب نابودی و حذف تدریجی آن گردیده است. در سالهای اخیر مشاهده می گردد که گونه های مهاجمی مثل Phragmites australis (نی)، Sparganium erectum و Sorghum halepense (چاییر) رویشگاه گل های نیلوفر را تهدید می کنند و حضور گونه های طبیعی منطقه را تحت تاثیر قرار داده اند.
    کلید واژگان: نیلوفر آبی, سراب چنگایی, در معرض خطر, رویشگاه}
    Mohammad Mehrnia *
    Wetlands are areas that are permanent or periodically covered by water or immersed in water. Different types of wetlands have been created by hydrological and topographical conditions. Lorestan province with an area of 28323 sq. Km, due to the existence of rivers, streams, springs, small and large, permanent and non- permanent, has provided a ground for the formation of wetland habitats. The springhead of Sarab Niloufar (Chenghai) village is in the form of a large pond, containing yellow water lily. Sarab Niloofar has been studied during 2001 to 2017, visited regularly and evaluated based on IUCN criteria. This species is considered as threatened species. The most important threat for this species, is the discharge of sewage into the springhead that has caused the destruction and gradual elimination of it. In recent years, it has been observed that aggressive species like as Phragmitis australis, Sperganium erectum and Sorghum halepense threaten the habitat of Nuphar lutea and the presence of species specific to the fresh and clear waters of the region have affected.
    Keywords: Nuphar lutea, Changhai springhead, threatened, habitat}
  • مهری دیناروند، بهنام حمزه
    گونه گاوزبان خوزستانی Echium khuzistanicum انحصاری استان خوزستان است. تنها رویشگاه این گونه در شمال اهواز (جاده اهواز به شوش، روستای الحایی)، حوضه دز و در منطقه نیمه استپی گرم قرار دارد. این منطقه در بخش دشتی استان و ناحیه صحارا- سندی واقع شده است. جمعیت این گونه در مساحتی حدود 100 متر مربع به صورت متراکم و در اطراف تک پایه هایی از آن به صورت پراکنده دیده می شود. بر اساس معیارهای IUCN این گیاه به عنوان گونه ای در معرض خطر انقراض محسوب می شود. رویشگاه گاوزبان خوزستانی تحت تاثیر عوامل تخریبی انسانی است. مشاهدات میدانی نشان داد، کشاورزی و راه سازی ازجمله عوامل اصلی تهدیدکننده این گونه انحصاری در منطقه به شمار می روند. بنابراین ضرورت دارد به عنوان یک ذخیره گاه ژنتیکی طبیعی مورد توجه خاص و حفاظت کامل قرار گیرد.
    کلید واژگان: گونه انحصاری, در معرض خطر, تیره گل گاوزبان, گاوزبان خوزستانی, رویشگاه}
    Mehri Dinarvand, Behnam Hamzehee
    Echium khuzistanicum is an endemic species of Iran in Khuzestan province. The only habitat of this species is in north of Ahvaz (on the road of Ahvaz to Shoush, Alhaee village), Dez basin, and the warm steppe region. Its habitat is located in the Sahara-Sindian region. Echium khuzistanicum occupies an area of 100 m2 with a few scattered individuals in the area. Based on IUCN (International Union for Conservation of Nature), Echium khuzestanicum is an endangered species. The habitat of this species is affected by human activities. The field observations indicated that agriculture and road construction were the main threats to this species. Therefore, special attention and full conservation of this natural genetic reserve are needed.
    Keywords: endemic, endangered, Boraginaceae, Echium khuzistanicum, habitat}
  • هاشم کنشلو
    گازرخ از عناصر گیاهی نیمه گرمسیری بوده و رویشگاه های آن در ناحیه اقلیمی صحارا-سندی حوالی دریای مرده، دریای سرخ، سومالی، عربستان، عمان، امارات، ایران و پاکستان گسترده شده است. پراکنش گازرخ در ایران محدود به نواحی کوهستانی هرمزگان و بلوچستان می شود. این درخت صخره زی و عمدتا روی ماسه سنگ شکاف دار، شیل و شیست رویش دارد. اقلیم رویشگاه این گیاه، گرم و خشک، بدون دوره یخبندان با میانگین بارندگی 200-180 میلی متر، میانگین دما 27-26 درجه سانتی گراد و متوسط تبخیر سالانه 3448 میلی متر است. خاک رویشگاه های آن سطحی تا خیلی عمیق با بافت های متفاوت، اسیدیته 7/85 تا 8/3، هدایت الکتریکی 1/36 تا 4/50 دسی زیمنس بر متر و بدون محدودیت شوری است. این درخت با داشتن ارزش های حفاظتی، زیستگاه وحوش، تولید علوفه، تامین سوخت، پرورش زنبور عسل، آجیل، روغن خوراکی، دارویی و صنعتی، می تواند نقش کلیدی در اقتصاد منطقه ایفا کند. دانه های آن حاوی حدود 53/9 درصد روغن است که در بازار جهانی به قیمت هر کیلو 100 دلار داد و ستد می شود. از گونه های بسیار مقاوم به کم آبی و خشکی بوده و قادر به سازگاری و گسترش در ناحیه اقلیمی صحارا- سندی با کمترین نیاز آبی است. برای احیای رویشگاه گازرخ و گسترش آن در ناحیه جنوب شرق ایران می توان از بذرکاری مستقیم و نهال کاری با بهره گیری از سیستم های ذخیره رطوبتی مانند بانکت های هلالی، استفاده از بقایای گیاهی و ورقه های پلی اتیلنی بهره گرفت.
    کلید واژگان: گازرخ, رویشگاه, صحارا, سندی, جنوب ایران}
    Hashem Keneshlou
    Moringa is one of the semi-tropical vegetation elements, distributed in the Sahara Sindian region, near the Dead Sea, Red Sea, Somalia, Saudi Arabia, Oman, UAE, Iran, and Pakistan. Moringa distribution in Iran is limited to the mountainous areas of Hormozgan and Baluchestan in Iran. Moringa is a chasmophyte species, growing well on fractured sandstone, shale, and schist. It grows in a warm and dry climate with no frozen period, a mean annual rainfall of 180-200 mm, a mean annual temperature of 26-27ºC, and a mean annual evapotranspiration of 3448 mm. The soil of habitat varies from shallow to very deep with different soil textures, a pH of 7.85 to 8.3, an electric conductivity of 1.36 to 4.5 ds/m, and no salinity limitation. This tree plays a key role in the local economy due to the various values including conservation, wildlife habitat, feed and fuel, beekeeping, nuts, edible oil, and medicinal and industrial uses. The seeds containing 53.9% oil, are traded at a price of $100/kg in the global market. The species is highly resistant to drought stress and able to adapt and expand in the Sahara Sindian region with minimal water requirements. Direct seeding and seedling methods using water storage systems like contour trenching, crop residues, and polyethylene sheets could be used for Moringa habitat restoration in the southeastern Iran.
    Keywords: Moringa peregrina, habitat, Sahara-Sindian, South of Iran}
  • جواد سوسنی، اصغر فلاح، خسرو محمدعلیزاده، حامد نقوی
    جنگل های شاخه زاد بلوط ایرانی، گستره وسیعی از جنگل های ناحیه ی رویشی زاگرس میانی را به خود اختصاص داده اند. نظر به اینکه گونه ی بلوط ایرانی در طیف وسیعی از شرایط مختلف رویشگاهی و اقلیمی این مناطق مشاهده می گردد، گمان می شود که در یک عرض جغرافیایی محدود، رویشگاه، تاثیر قابل ملاحظه ای در میزان رویش قطری این گونه داشته باشد. در این بررسی، جهت تعیین تاثیر رویشگاه در رویش قطری این درختان، سه رویشگاه عمده در مناطق کوهپایه ای (اول)، دشتی (دوم) و تپه ماهوری (سوم) انتخاب شده و در هر رویشگاه به صورت تصادفی 35 جست گروه انتخاب گردید. از میان پایه های متعدد هر جست گروه نیز یک پایه به صورت تصادفی انتخاب و از آن نمونه ای (دیسک) تهیه شد و در آزمایشگاه با استفاده از لوپ و کولیس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان می دهد که میانگین مقدار رویش قطری به ترتیب شماره رویشگاه افزایش می یابد. به همین جهت آزمون مقایسه ی میانگین ها به روش آنوا انجام شد که نتیجه ی آزمون کاملا معنی دار بود (P= 0.005). آزمون ناپارامتری کروسکال والیس نیز نتایج فوق را تایید کرد. همچنین مقایسه ی درصد رویش قطری در سه پریود پنج ساله از آخرین رویش ها، به طور مجزا، بین هر سه رویشگاه انجام پذیرفت، که نتایج آزمون ها هیچ گونه اختلاف معنی داری را نشان نداد.
    کلید واژگان: بلوط ایرانی, شاخه زاد, زاگرس میانی, رویش قطری, رویشگاه}
    Javad Soosani, Asghar Fallah, Khosroo Mohammdalizadeh, Hamed Naghavi Naghavi
    Iranian Coppice Oak Forest has been an appropriate of a wide range of middle Zagros region vegetative. Whereas Iranian oak (Quercus persica) has shown in the wide gamut of different habitat climate, conjecture that on the limited altitude, habitat, have considerable affects on diameter increment in this species. In this study, in order to determining the site affects on diameter increment, three sites were selected on foothill, heights and plain area and in each site 40 coppice were selected randomly. One the several rudiment of each coppice, one pillar was selected randomly and cut a disk and scan with loop and caliper on lab. Results showed that the mean of medium diameters increment (on contemporary classes) have been increased by sequential site issue. Thus ANOVA test was done and result was significant (P= 0.05), Krusk al-Walis Nonparametric test ratifies these results as well. Also comparing percentage of diameter increment at three 5 year period of latest growth has been done between three sites discretely and result doesnt show any significant difference.
    Keywords: Iranian oak (Quercus persica), coppice, Middle Zagros, Diameter Increment, site}
  • احمدرضا محرابیان، علیرضا نقی نژاد، حسین مصطفوی، بهرام کیابی، اصغر عبدلی
    یکی از اساسی ترین اقدامات به دنبال برنامه ریزی های حفاظتی در مناطق حفاظت شده، شناخت منابع زیستی پایه مانند فلور و پوشش گیاهی است. این اقدامات در مناطق خشک به دلیل حساسیت زیستگاهی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بخش اعظم کشور ایران دارای اقلیم خشک، نیمه خشک و یا فوق العاده خشک است و مناطق ساحلی خلیج فارس در این میان از اهمیت چشمگیری برخوردارند. مند به عنوان منطقه حفاظت شده با مساحت 53000 هکتار درجنوب شرقی استان بوشهر واقع شده است. مند نماد بارزی از شوره زارهای نوار ساحلی حاشیه خلیج فارس است که به عنوان موزه زیستی طبیعی مبین طیف متنوعی از رویشگاه ها و گونه های شورروی بوده و از اهمیت اکولوژیکی بسیار بالایی برخوردار است. دراین منطقه تعداد 142 گونه گیاهی از 114 جنس متعلق به 46 خانواده گیاهی می روید. خانواده های Poaceae، Asteraceae و Chenopodiaceae به ترتیب با 23، 17 و 14 گونه بیشترین تعداد گونه های گیاهی منطقه را به خود اختصاص داده اند. از نظر شکل زیستی تروفیت ها (یکساله ها) بالاترین درصد شکل زیستی گیاهان را در بر می گیرند که به دنبال آن فانروفیت ها و کاموفیت ها بالاترین درصد را نشان می دهند و از نظر کورولوژیکی، 4/24 درصد گیاهان، پراکنش تک ناحیه ای دارند که در میان آنها گونه های صحرا- سندی از بالاترین درصد برخورداراند. درصد باقیمانده مربوط به گیاهانی با پراکنش در بیش از یک ناحیه رویشی هستند که از بین آنها گونه های ایرانو– تورانی و صحرا سندی از بالاترین درصد برخورداراست. رویشگاه های منطقه شامل ساحلی، مانگرو، حاشیه رودخانه، تالابی، تپه های ماسه ای، زمین های مرطوب داخلی، جزیره ای و زمین های رها شده اند. جزایر تهمادون، ام الگرم و نخیلو نمادی از رویشگاه های جزیره ای منطقه اند که از نظر اکوسیستمی و حفاظتی حائز اهمیت بالایی هستند.
    کلید واژگان: فلور, رویشگاه, منطقه حفاظت شده, ساحل خلیج فارس, مند}
    Identification of basic ecological resources such as flora and vegetation is one of the most important activities in the protected areas. These researches have especial importance in the arid regions due to habitat sensibility. The large part of Iran possess arid and semiarid climate and coastline of Persian Gulf have noticeable importance. Mond as a protected area with 53000 ha is situated in S. W Bushehr. Mond is a conspicuous symbol of saline habitat of Persian Gulf and is a biological museum that represent diverse spectrum of habitat and plant species and have important ecological values. Totally 142 plant species from 114 genera and 46 families were determined in the area. Poaceae, Asteraceae and Chenopodiaceae have 23, 17 and 14 species and are the largest families in the area. In case of life form, therophytes have higher proportion which followed by phanerophytes and chamaephytes. Chorologically, 24.4% of plants have monoregional distribution, of which Saharo-Sindian plants have the highest proportion. The remained percent of plants are related to more than one phytogeographical region ofwhich Irano-Turanian-Saharo-Sindian plants have the highest proportions. Plant habitats are including: mangrove, riverside, wetland, sand dune, humid, island and abandoned. Tahmadon, Omolgorm and Nakhilo represent island habitats that have high ecological and conservational values.
  • احمدرضا محرابیان، اصغر عبدلی، حسین مصطفوی، عبدالرسول سلمان ماهینی، فراهماحمدزاده، مهرگان ابراهیمی

    رویشگاه ها بستر اساسی تنوع گونه های گیاهی محسوب می شوند لذا بررسی رویشگاه ها به عنوان یکی ازمهم ترین مطالعات در اکوسیستم ها محسوب می شود. استان قم به دلیل موقعیت اکوتونی(تقاطع ناحیه کوهستانی ایران مرکزی در غرب و جنوب استان با کویر مرکزی در شرق استان) دارای تنوع اکوسیستمی بالایی می باشد. در این مطالعه رویشگاه های استان که شامل طبیعی و انسان زا می باشند مورد مطالعه قرا رگرفته اند. رویشگاه های طبیعی شامل کوهستانی ، بیابانی و تالابی می باشند. نوع دوم رویشگاه ها شامل حاشیه زمین های کشاورزی و رویشگاه های خرابه روی می باشد به علاوه در این مطالعه تنوع و غنای رویشگاه ها در واحد های زیست محیطی مختلف استان مورد ارزیابی قرار گرفته است. این ارزیابی با استقرار کوادرات در هر یک از رویشگاه ها صورت گرفته است. بالاترین تنوع مربوط به دره پلنگ دره در جنوب غربی استان و کمترین تنوع آن مربوط به دشت مسئله (شوره زارهای شرق استان) می باشد .

    کلید واژگان: سیمای پوششی, قم, رویشگاه}
    Ahmad Reza Mehrabian, Asghar Abdoli, Hossein Mostafavi, Abdol Rasool Salman Mahini, Faraham Ahmadzadeh, Mehregan Ebrahimi

    The habitats are the most basis of plants diversity and the study of habitats are the most important studies in the ecosystem. Qom province Due to ecotonical conditions (the connection between Zagros mountain ecosystem in west and south of province and central desert ecosystem in east of province, ecosystems and habitats diversity is high. this research has been carried out on the natural habitats and effected by human. The former Nature habiatats includes desertic, alpine and wetland zones and the later are includes the marginal of agricultural lands and Ruderal habitats. Moreover in the present survey diversity of plant habitats has been investigated in order to height, temperature and perception gradient. the different habitats by accessed With quadratic sampling in different habitat of province based on Braun-Blanquet. The highest diversity is includes Palang-darreh Valley (south west of province) and the lowest diversity is in relevant to Massileh plain (East of province).

    Keywords: physiognomy, plant habiatats, qom}
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال