تحلیل تطبیقی دموکراتیزاسیون در ایران و ترکیه: مطالعه موردی واقعه مشروطه خواهی در 1906 و 1908

موضوع این مقاله مطالعه تطبیقی دموکراتیزاسیون در ایران و ترکیه، مطالعه موردی جنبش مشروطه خواهی در 1906 و 1908 است. مدعای این پژوهش آن است که اگر چه ایران و ترکیه عثمانی، دارای رژیم اقتدارگرای سلطنتی و سلطانی بودند، با این حال به ترتیب در 1906 و 1908  دموکراتیزاسیون را تجربه کردند. از طریق شواهد تجربی استدلال شده است که مرحله اول دموکراتیزاسیون، شکست رژیم اقتدارگرا، در هر دو کشور تحقق یافته است. مدل نظری پژوهش بر رویکرد ترکیب گرایانه استوار است که در آن منابع ساختاری و عاملیتی حضور همرمان دارند.  شواهد تاریخی سازگار با این مدعای نظری ما است که دموکراتیزاسیون نتیجه ترکیب عطفی چندگانه سه شرط علی، توسعه آموزشی و عاملیت کنشگران سیاسی و عاملیت کنشگران اجتماعی است. با فرض توسعه آموزشی، اگر الگوی رابطه میان کنشگران سیاسی و اجتماعی مبتنی بر خلق جنبش مشروطه خواهی، ایتلاف یا مذاکره یا سازش یا تشکیل انجمن های مدنی باشد، موج دموکراتیزاسیون رخ می دهد. پژوهش حاضر با استفاده از روش تطبیقی تاریخی انجام شده است.