مطالعه میزان شیوع نئوسپورا کانینوم در سگ های اطراف تبریز به روش های آزمایش مدفوع و مولکولی
نیوسپوروزیس (Neosporosis) بیماری است که توسط تک یاخته نیوسپورا کانینوم (Neospora caninum) ایجاد می شود و با سقط جنین در گاو و فلج عصبی و عضلانی اندام های مختلف به خصوص اندام های خلفی سگ شناخته می شود. تشخیص نیوسپوروزیس اغلب به واسطه تست های سرولوژیک و آزمایشات مولکولی می باشد.
مطالعه حاضر برای ارزیابی حضور اووسیست های نیوسپورا کانینوم در مدفوع سگ های اطراف تبریز انجام گرفت.
تعداد 100 نمونه مدفوع از سگ های خانگی و خارج خانه در طول سال های 1397 و 1398 در اطراف تبریز جمع آوری گردید. اطلاعات مربوط به سن، محل نگه داری و سابقه درمان ضد انگل سگ ها در پرسشنامه مخصوص ثبت گردید. ابتدا نمونه های مدفوعی برای ارزیابی اووسیست های نیوسپورا به شکل میکروسکوپی بررسی شدند. بعد از شکستن اووسیست های جمع آوری شده به روش فریز-دفریز و سونیکاسیون، DNA محتویات اووسیست ها استخراج شد و با روش PCR بررسی شدند.
در مطالعه حاضر با میکروسکوپ نوری در 45 مورد (45 درصد) از نمونه های مدفوع بررسی شده اووسیست رویت گردید. در بررسی به روش PCR 21 مورد از 45 مورد قبلی از نظر آلودگی به نیوسپورا مثبت بودند (21 درصد). تمام موارد مثبت آلودگی در بررسی مولکولی در سگ های بالای 1 سال مشاهده شد. موارد مثبت در سگ های خانگی 2 درصد، سگ های ولگرد 8 درصد، سگ های پرورشگاه 6 درصد و سگ های روستایی 5 درصد ثبت گردید. همچنین 19 درصد سگ های آلوده سابقه درمان ضدانگلی نداشتند و فقط 2 درصد آنان سابقه درمان ضد انگل داشتند. نتایج بررسی آماری نشان داد که میزان آلودگی سگ های اطراف تبریز به نیوسپورا کانینوم ارتباط معنی داری (05/0>P) با محیط زندگی حیوان و سابقه درمان ضدانگل دارند اما این میزان با سن حیوان رابطه معنی داری ندارد.
با توجه به میزان بالای آلودگی با نیوسپورا کانینوم در سگ های منطقه تبریز لزوم اعمال روش های پیشگیری در گاوداری های سنتی و صنعتی اطراف تبریز و همچنین استفاده از روش های تشخیص سریع بیماری در آن ها توصیه می شود.