اثر آبیاری و کود نیتروژن بر عملکرد، کارایی مصرف نهاده ها و کیفیت دانه ارقام کنجد

به منظور بررسی پاسخ کمی و کیفی سه رقم کنجد به تیمارهای مختلف آبیاری و کودی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج طی سال های 1396 و 1397 انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده - فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آبیاری در دو سطح شامل رژیم کم آبیاری (آبیاری پس از مصرف 80 درصد رطوبت قابل استفاده در خاک) و آبیاری کامل (آبیاری پس از مصرف 40 درصد رطوبت قابل استفاده در خاک) درکرت های اصلی و فاکتوریل مقادیر مختلف نیتروژن (0، 60 و 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) و ارقام کنجد (اولتان، دشتستان 2 و ناز تک شاخه) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد در شرایط آبیاری کامل، کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در مقایسه با عدم کاربرد آن 83 درصد عملکرد دانه کنجد را افزایش داد. در مقابل این افزایش عملکرد در پاسخ به کاربرد نیتروژن در تیمار کم آبیاری 40 درصد بود. نتایج نشان داد در تیمار آبیاری کامل کاربرد کود نیتروژنی برای هر سه رقم قابل توجیه است. حداکثر عملکرد دانه در ارقام اولتان (1106 کیلوگرم در هکتار)، دشتستان 2 (1012 کیلوگرم در هکتار) و ناز تک شاخه (634 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب با مصرف 115، 117 و 100 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. در مقابل، در شرایط کم آبیاری در هیچکدام از ارقام عملکرد دانه بالاتر از 500 کیلوگرم در هکتار حتی با مصرف مقادیر بالای نیتروژن (60 و 120 کیلوگرم در هکتار) بدست نیامد.