فهرست مطالب
فصلنامه عصر آدینه
پیاپی 28 (زمستان 1397)
- بهای روی جلد: 295,000ريال
- تاریخ انتشار: 1399/10/10
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحه 7
در درام و اثر نمایشی زمانی که رویداد معین با کنش و انتخاب شخصیت همراه می شود، کردار ساختار مییابد و معنا متجلی می شود. یکی از مهم ترین معانی در اثر نمایشی، مفهوم عدالت است که با سایر مفاهیم دینی و اخلاقی مرتبط است. از سوی دیگر، ظهور موعود و اقامه عدل، از مهم ترین باورهای ملتهای مختلف جهان به شمار می آید که در تفکر شیعی، ظهور حضرت مهدی4 (در کنار واقعه عاشورا)، بنیادی ترین باور را شکل می دهد و در بالاترین مرتبه عدالت آشکار می شود. از این رو این مقاله به دنبال پاسخگویی به این پرسش است که مضامین مهدوی و عدالت خواهانه، چگونه در درام متجلی می شود؟ نتایج برآمده از پژوهش نشان می دهد آثار نمایشی با محوریت ظهور را نباید منحصر در یک تقسیمبندی خاص قرار داد. لذا در یک نگاه گسترده تر، زمانی که معنای عدالت با کنش و انتخاب شخصیت در رویداد معین یک کل منسجم و یکپارچه ای را ایجاد کند، به همان میزان با همدلی و برانگیختن احساس تماشاگر، مضامین مهدوی و ظهور موعود متجلی می شود.
کلیدواژگان: مضامین مهدوی، عدالت، انتخاب شخصیت، درام -
صفحه 27
مهدویتپژوهی به عنوان حوزه مطالعاتی در بستر تاریخ دچار فراز و فرود مختلف اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی شده است. جهت بررسی و تحلیل این فراز و فرود تاریخی که در قالب فرصتها و چالشها خودنمایی میکند نیاز به در افکندن بحث تطورشناسی و آسیبشناسی در قالب طرح ظرفیتسنجی مهدویتپژوهی میباشد. گر چه در حوزه ظرفیتسنجی مهدویتپژوهی حوزههای مختلفی نظیر ظرفیتسنجی آموزشی مهدویتپژوهی و ظرفیتسنجی پژوهشی مهدویتپژوهی و ظرفیتسنجی فرهنگی مهدویتپژوهی و... مطرح است ولی در این نوشتار تنها به ظرفیتسنجی پژوهشهای مهدوی با رویکرد تطورشناسی و آسیبشناسی پرداخته میشود و نیز گرچه در حوزه مهدویتپژوهی خاستگاه و عزیمتهای مختلف اجتماعی _ تاریخی مطرح است ولی در اینجا تنها به دو عزیمت مهم اجتماعی _ تاریخی یعنی «عصر حضور ایمه تا پایان غیبت صغرا» و «غیبت کبرا تا پایان قرن سیزدهم، مصادف با آغاز هجرت میرزای شیرازی» توجه میشود و همچنین با دو دلیل میتوان ضروری بودن این بحث را مستندسازی نمود: 1. راستآزمایی و واقعنمایی مسایل مهدویتپژوهی، متفرع بر طرح ظرفیتسنجی مهدویتپژوهی است؛ 2. تطورشناسی و آسیبشناسی مهدویتپژوهی مبتنی بر ظرفیتسنجی مهدویتپژوهی است. بر این اساس در این نوشتار ابتدا به ظرفیتشناسی پژوهشهای مهدوی در قالب تطورشناسی و بعد به کیفیتشناسی پژوهشهای مهدوی در قالب آسیبشناسی مبادرت میشود.
کلیدواژگان: مهدویت پژوهی، ظرفیت سنجی، تطورشناسی، آسیب شناسی، پژوهش های مهدوی -
صفحه 59
شماری از ادیان برآنند که سرانجام مردی ظهور میکند که با رسالتی الهی، انسانها را از تاریکی و ظلم و گمراهی و گناهکاری میرهاند و برای زمین و زمینیان خوشبختی و خیر میآورد. در متون ایران پیش از اسلام _ اوستایی و پهلوی _ نیز اشارات مستقیمی به منجیان و سودبخشندگان شده است و از طرفی نیز فرشکرد یا نوسازی جهان توسط منجیان و براساس متون ایران باستان، از اولین دو شهر اسطورهای _ آرمانی، یعنی ورجمکرد و گنگ دژ شروع میشود. پس این مسئله حادث میگردد که اگر اندیشه آرمانشهرگرایانه در بطن اندیشه موعودگرایانه ایران باستان شکل گرفته باشد، آیا میتوان گفت که بازخوانی اصول و مفاهیم کالبدی، اجتماعی و معنایی آرمانشهرهای اساطیری، میتواند دریچهای برای وصول به اصول و مفاهیم شهرهای موعودگرایانه نیز باشد؟ در پژوهش پیش رو، روش تحقیق کلی، به صورت توصیفی و تحلیلی، و همچنین تاریخی و برمبنای مطالعات کتابخانهای بوده است. مطالعه موردی نیز در این پژوهش بر دو مورد از آرمانشهرهای اساطیری ایران پیش از اسلام ورجمکرد و گنگ دژ استوار بوده است. در پژوهش پیش رو به ارتباط بین اندیشه موعودگرایانه و اندیشه آرمانشهرخواهی در ایران باستان پرداخته شده است. بازخوانی مفاهیم سهگانه فرم، اجتماع و معنا در شهرهای اسطورهای ایران باستان با محوریت ورجمکرد و گنگ دژ بیانگر روایت و خواستگاهی معنایی در مورد موعود بوده است. نتایج تحقیق بیانگر حضور معانی و مفاهیم موعودگرایانه در هنر طراحی شهرهای اساطیری ایران باستان با محوریت ورجمکرد و گنگ دژ دارد. دستاوردهای حاصل از تحقیق میتواند در بازخوانی موعودگرایانه در هنر طراحی شهرهای اساطیری تمدنهای باستانی کاربرد داشته باشد.
کلیدواژگان: موعودگرایی، طراحی شهری، آرمانشهر، آرمانشهرهای اساطیری، گات ها، ایران باستان، ورجمکرد، گنگ دژ -
صفحه 79
نقاشی قهوهخانهای در اواخر دوره قاجاریه و جنبش مشروطیت با درونمایه رزمی، بزمی و مذهبی، به دست هنرمندانی مکتب ندیده در قهوهخانهها شکل گرفت. یکی از هنرمندان این مکتب «حسین دستخوش همدانی» است که علاوه بر نقاشی قهوه خانه ای با موضوعات حماسی و مذهبی، در زمینههای مختلفی نیز نظیر پرده درویشی به خلق اثر پرداخته و به عنوان یکی از سرآمدان آن در این حوزه بدل شده است. هدف از این پژوهش بررسی سیر فعالیت هنری، معرفی هنرمند و تبیین وجوه زیبایی شناختی، ترکیب، فرم و رنگ در آثار حسین دستخوش همدانی می باشد. سوالات اصلی پژوهش عبارتند از: 1.ویژگی و وجوه زیباییشناختی آثار نقاشی قهوهخانهای حسین دستخوش همدانی چیست؟ 2.وجوه افتراق آثار این هنرمند با سایر نقاشان مکتب قهوهخانهای کدمند؟ این پژوهش به شیوه توصیفی تحلیلی بامطالعه تطبیقی انجامشده و برای جمعآوری اطلاعات موردنیاز از روش اسنادی کتابخانه ای و میدانی با مشاهده آثار ، مصاحبه و عکاسی از اصل تابلوها استفاده گردیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که تجربیات متفاوت هنرمند در حوزههای دیگر نقاشی، در ارتقای سطح کیفی، بصری، تکنیکی و محتوایی آثار نقاشی مکتب قهوهخانهای وی تاثیری مثبت داشته و بیشترین تاثیر هنرمند از سبککاری مرحوم مدبر بوده است. از وجوه زیبایی شناختی آثار وی نیز توجه به معماری و تزیینات آن و در نظر گرفتن اصل زیبایی در خلق آثار، با پرهیز از خونریزی و وارد نمودن اغراض و احساسات شخصی در پرداخت چهره ها است. همچنین از وجوه تمایز آثار دستخوش نیز ایجاد نوعی تعادل میان خیالیسازی و واقعیت سازی و پرهیز از غلطسازی است.
کلیدواژگان: نقاشی قهوه خانه ای، حسین دستخوش همدانی، موضوعات حماسی و مذهبی، پرده درویشی، وجوه زیبایی شناختی -
صفحه 109
تلفیق مفهومی از چارچوبهای معناشناسی است که بر پیدایش و تبیین مفهوم یا ساختار نوظهور تاکید دارد. در این پژوهش تلاش بر این است که با استفاده از نظریه تلفیق مفهومی، نور و جلوههای نوری حضرت قایم4 با رویکرد قرآنبنیان مورد بررسی قرار گیرد. پس از تحلیل دادههای پژوهش در چارچوب نظریه تلفیق مفهومی مشخص شد که واژههای نور، فجر، انهار، بروج و خنس در پرتو تاویلات احادیثی ذیل آیات قرآن که برای حضرت قایم4 به کار برده شده است، دارای سه تناسب در کارکرد، مقام و حقیقت هستند؛ به این معنا که کارکرد آنها نمادی از حیات و حرکت است که با نورانیت هرچند خنسگونه حضرت قایم4، زدودن تاریکیها و ظلمتها اتفاق میافتد و جهان هستی به حرکت و پویایی خود با ظهور ناهار و طلوع فجر در مسیر بالندگی ادامه میدهد و تناسب مقامی در بین عناصر چهارگانه در بالاترین مکان با ظهور و بروز نور وجودی امامت است که ثمربخشی اعمال و حفظ و ارتقاء فضیلتها در سایه جایگاه مقامی این نور در دوازدهمین برج از بروج دوازدهگانه تجلی مییابد؛ ضمن اینکه همه انوار عالم دارای یک حقیقت مشترکه هستند که ظهورات یک منبع و واسطه فیض یک اصل جامعاند که تجلی و جلوههای آن نور حقه حقیقیه میباشند که هم در برپایی جهان هستی و نظام تکوین و هم در تدوین نظام تشریع و هم در تعیین و تکلیف نظام آخرت و قیامت نقش ایفا میکنند.
کلیدواژگان: حضرت قائم (ع)، نور، فجر، انهار، بروج، خنس -
صفحه 125
این مقاله پژوهشی است درباره «نوستالژی دوری از (موعود) در شعر شاعران انقلاب اسلامی». بیتردید، مسئله «موعود» و «انتظار فرج» یکی از مهمترین مباحث کلامی اسلام است، بهطوری که گویی تمامی خلقت برای رسیدن به آن دوران «طلایی» و پرشکوه آفریده شده است. این موضوع در پژوهش پیش رو به شیوه تحلیلی _ توصیفی، به عنوان یکی از رفتارهای ناخودآگاه فرد، در شعر «شاعران انقلاب اسلامی»، مورد بررسی قرار گرفته است. پس از ریشهشناسی و تعریف این واژه با توجه به فرهنگها و بهرهگیری از نظرات روانشناسان، به عوامل ایجاد زمینههای غم غربت انتظار و ماهیت دلتنگی برای ظهور «منجی» در خصوص ظهور حضرت موعود4، اشاره و در ادامه به ارتباط نوستالژی و خاطره و نحوه پیوند آن با مباحث پیرامون «نظریه ظهور» پرداخته شده است. در بخش خاطره فردی به نوستالژی غم غربت انتظار و در بخش نوستالژی اجتماعی تحت عنوان شاعران انقلاب اسلامی و خاطره جمعی به دلتنگی شاعران برای «ظهور منجی»، با ذکر شواهد شعری پرداخته شده است.
کلیدواژگان: نوستالژی، غم غربت انتظار، منجی، ظهور، شعر انقلاب اسلامی
-
Page 7
In drama and dramatic work, when a certain event is accompanied by action and choice of character, the action is structured and the meaning is manifested. One of the most important meanings in the play is the concept of justice, which is related to other religious and moral concepts. On the other hand, the promised advent and the establishment of justice is one of the most important beliefs of different nations of the world, which in Shiite thought, the advent of Hazrat Mahdi (pbuh) (along with Ashura), the most fundamental belief. Gives and justice is revealed at the highest level. Therefore, this article seeks to answer the question of how Mahdavi and justice-seeking themes are manifested in drama? The results of the research show that theatrical works with a focus on emergence should not be limited to a specific division. Therefore, in a broader view, when the meaning of justice is created by the action and choice of character in a given event to create a coherent and integrated whole, it is manifested equally with the sympathy and arousing of the spectator, Mahdavi themes and the promised appearance
Keywords: Mahdavi themes, justice, character choice, drama -
Page 27
Mahdism as a field of study in the context of history has experienced various social, cultural and religious ups and downs. In order to study and analyze this historical ups and downs, which manifests itself in the form of opportunities and challenges, it is necessary to discuss evolution and pathology in the form of Mahdism research capacity measurement plan. Although in the field of capacity assessment of Mahdism research, various fields such as educational capacity assessment of Mahdism research and research capacity assessment of Mahdism research and cultural capacity assessment of Mahdism research, etc. are discussed, but in this article only the capacity assessment of Mahdavi research with evolutionary approach and Pathology is discussed and although in the field of Mahdism, the origin and various socio-historical departures are discussed, but here only two important socio-historical departures, namely, "the era of the presence of the Imams until the end of the minority" and "the absence of the cobra until the end of the century" The thirteenth coincides with the beginning of Mirza Shiraz's emigration Also, the necessity of this discussion can be documented with two reasons: 1- Verification and realism of Mahdism research issues is a branch of Mahdism research capacity assessment plan 2- Evolution and pathology of Mahdism research is based on Mahdism research capacity measurement. Accordingly, in this article, first the capacity of Mahdavi research in the form of evolution and then the quality of Mahdavi research in the form of pathology is discussed
Keywords: Mahdism research, capacity measurement, evolution, pathology, Mahdavi research -
Page 59
In some religions, it is believed that finally a man will appear that free human beings from darkness, oppression, misguidance and sin, and will bring happiness and goodness to the earth and the people with a divine mission. In pre-Islamic Iranian texts, Avesta and Pahlavi, there are direct references to saviors and benefactors, and on the other hand, the world is conquered or renewed by saviors based on ancient Iranian texts, from the first two mythical-ideal cities, named Var of Jam and Kangdezh. So it is stipulated that if the utopian thought is formed in the heart of the promising thought of ancient Iran, can it be said that re-reading the physical, social and semantic principles and concepts of mythical utopias, can be a window to reach the principles and concepts of the promised cities? This research is descriptive, analytical and historical and based on documentary studies. A case study is based on two mythical utopias of pre-Islamic Iran, Var of Jam and Kangdezh. In the present research, the relationship between the promising thought and the idea of utopia in ancient Iran has been studied. Re-reading the three concepts of form, community and meaning in the mythical cities of ancient Iran with the focus on Var of Jam and Kangdezh has expressed a narrative and a semantic origin about the promised cities. The results of the research indicate the presence of promised meanings and concepts in the art of designing the mythical cities of ancient Iran with the focus on Var of Jam and Kangdezh. The findings of this research can be used in the promising rereading in the art of designing the mythical cities of ancient civilizations
Keywords: promised, urban designing, Utopia, mythical utopia, Ghats, ancient Iran, Var of Jam, Kangdezh -
Page 79
The coffee house painting was created in the late Qajar period and constitutional movement with martial, feminist, and religious backgrounds by uneducated artists in coffee houses. One of the school’s artists is “Hossein Dastkhosh Hamedani” who, in addition to coffee house painting with epic and religious themes, has been working on a variety of fields, including the Dervesh curtains, and has become one of the leading figures. The present study, along with a review of the artistic activity and introduction of the artist, has explained aesthetic aspects, composition, form and color in the works of noted artist. The main questions of the research are: 1. What is the aesthetic aspects of the artwork of a coffee house painting by Hossein Dastkhosh Hamedani? 2. What is the difference between the artist's works and other painters in the coffee house? This research is conducted in a descriptive-analytical method and with a comparative study. To collect required information, library and field documentation methods are used by observing works, interviews and taking photographs of the original paintings. The results of the research show that the different experiences of the artist in other areas of painting have had a positive effect on improving the quality, visual, technical and content of the coffee house painting, and the artist's greatest influence has been from the working style of deceased “Modabar”. One of the aesthetic aspects of the artist’s works is to focus on architecture and decorations, and to take into account the principle of beauty in the creation of works, by avoiding bloodshed and introducing personal intentions and feelings in polishing portraits. Also, of the distinct features of his works is to create a balance between imagination and realism and to avoid mistakes.
Keywords: Coffee House Painting, Hossein Dastkhosh Hamedani, Epic, Religious Topics, Dervesh Curtains, Aesthetic Aspects -
Page 109
“Conceptual Blending” is one of the semantic linguistic frameworks that places emphasize on emergence and explanation of a newfound concept or structure. This study tries to elaborate the meaning of “the Light” and “the Light’s Manifestations of Ḥaḍrat Qā’im (A)” [Imam Mahdī (A) or the twelfth Imam of the Shi‘a] based on Qur’anic verses through the theory of “Conceptual Blending”. According to Conceptual Blending and data analyzing in this research, it is found that the words: the Light [Arabic: Nūr], the Dawn [Arabic: Fajr], the Day [Arabic: Nahār], the Constellation [Arabic: Burūj] and the Stars [Arabic: Khunnas] under interpretations of hadiths alongside the verses of the Qur’an regarding Ḥaḍrat Qā’im (A), have three proportions in function, status and truth. As their function is that all these words are symbols of life and movement. It means that the universe finds the true way with the help of Ḥaḍrat Qā’im (A) as the one gets rid of night’s darkness with help of stars’ light. Then, his brightness develops when the day appears like the universe continues to reach to the high level of improvement by the light of the day. Another proportion is that appropriateness of position, as this proportion happens in the highest place through the emergence of light of Imamate’s existence among the four elements. Then, fruitfulness of deeds, preservation and promotion of virtues will manifest under the position of this light; the twelfth constellation of the twelve constellations. In addition, all the lights of the universe have a common truth that they considered manifestations of just one source. Inasmuch as all of them are mediators of grace for just one comprehensive principle whose manifestations are the light of the true truth. All these lights play a role both in the establishment of the universe and the system of creation, and also in the formulation of the system of legislation, and in the identification of the Hereafter and the Resurrection.
Keywords: Ḥaḍrat Qā’im (A), Nūr, Fajr, Anhar, Burūj, Khunnas -
Page 125
This article is a study of the court of "Nostalgia away from the" promised "in the poetry of the poets of the Islamic Revolution." Undoubtedly, the issue of "Promised" and "Waiting for Faraj" is one of the most important theological issues in Islam, as if all creation was created to achieve that "golden" and glorious era. This issue has been studied in the forthcoming research in an analytical-descriptive manner, as one of the subconscious behaviors of the individual, in the poem "Poets of the Islamic Revolution". After rooting and defining this word, considering the cultures and taking advantage of the opinions of psychologists, he pointed to the factors that create the grounds for the grief of the homelessness of waiting and the nature of nostalgia for the emergence of "Savior" regarding the emergence of the Promised One. And the memory and how it relates to the "theory of emergence" is discussed. In the individual memoir section, the nostalgia of the grief of waiting for exile is discussed, and in the social nostalgia section, entitled Poets of the Islamic Revolution, and in the collective memoir, the poets' longing for the "Savior's Rise" is mentioned, with poetic evidence.
Keywords: Nostalgia, the sorrow of waiting, the savior, the reappearance, the poetry of the Islamic Revolution