به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

سید مهدی موسی کاظمی

  • جناب آقای دکتر رستم صابری فر*، سید مهدی موسی کاظمی، فاطمه کریمیانپور

    زابل سال ها است که با پدیده گرد و خاک و مشکلات زیست محیطی روبرو است؛ اما در این ارتباط مطالعات اندکی به انجام رسیده است. به همین دلیل مطالعه حاضر با روش توصیفی و تحلیلی برای شرایط زیست پذیری این شهر اجرا گردید. داده های این بررسی از اسناد کتابخانه ای و بررسی های میدانی و نظرخواهی از نمونه ای به حجم 383 نفر از ساکنین (تعیین حجم با استفاده از فرمول کوکران و شیوه انتخاب، تصادفی ساده)، برای تعیین سطح زیست پذیری و 30 نفر از کارشناسان (گزینش به شیوه در دسترس) به منظور تعیین وزن شاخص ها و شهرهای مشابه، به دست آمد. داده ها با آماره های توصیفی و استنباطی و بهره گیری از نرم افزار SPSS، تجزیه و تحلیل گردید. در این بررسی از روش آنتروپی شانون به منظور وزن دهی شاخص ها و برای رتبه بندی از تکنیک کوپراس استفاده شد. یافته های تحقیق با نتایج بررسی های مربوط به شهرهای نمونه (اهواز و ارومیه) که شرایطی همانند یا نسبتا همانند با زابل داشتند، مقایسه گردید. نتایج نشان داد که شاخص های زیست پذیری در این شهر در حد 245762/0 بوده و اختلاف بین نواحی شش گانه آن نیز قابل ملاحظه است. علاوه بر آن این شهر نسبت به شهرهای نمونه، وضعیت بحرانی تری داشته اما به همان نسبت مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار نگرفته است و به همین دلیل آمار و اطلاعات اندکی در ارتباط با آن در دسترس است.

    کلید واژگان: پدیده گرد و غبار, تکنیک کوپراس, زابل, زیست پذیری, مناطق حساس
    Rostam Saberifar *, Seyed Mehdi Moosa Kazemi, Fatemeh Karimian Pour

    Zabol has been facing the phenomenon of dust and environmental problems for many years; but few studies have been done in this regard. For this reason, the present study was carried out with a descriptive and analytical method for the living conditions of this city. In this study, Shannon entropy method was used to measure indices and Cooper's technique was used for ranking. The results were compared with the results of studies related to sample cities (Ahvaz and Urmia) that had similar or relatively similar conditions to Zabol. The results showed that the livability index in this city is 0.245762 and the difference between its six regions is significant. In addition, this city is in a more critical situation than the sample cities, but it has not received as much attention from researchers, and therefore there are no reliable statistics and information about it.

    Keywords: Dust Phenomenon, Coopers Technique, Zabol, Livability, Sensitive Areas
  • سید مهدی موسی کاظمی*، محمدتقی رهنمایی، سید علی حسینی، بهناز پورخداداد

    گردشگری فرهنگی یک فرصت بزرگ و یک روند رو به رشد است. حداقل 40 درصد از کل گردشگران در سراسر جهان را می توان گردشگران فرهنگی در نظر گرفت. گردشگری فرهنگی می تواند به حفظ میراث ملموس (مادی) و ناملموس (غیر مادی) در جامعه کمک کند. استان گیلان به دلیل ظرفیت های طبیعی خود هر ساله گردشگران داخلی و خارجی را به سمت خود جلب و جذب می نماید و تاکنون کمتر به عنوان یک مقصد فرهنگی تاریخی مطرح بوده است در حالی که جاذبه های فرهنگی تاریخی (ملموس و ناملموس) بسیاری بخصوص در شهرهای این استان وجود دارد و بسیاری از آنان نیز ثبت ملی و بین المللی شده اند. برای فعال نمودن گردشگری فرهنگی در این استان و توجه به جاذبه های تاریخی و فرهنگی، در این مقاله با یاری گرفتن از مدل تحلیلی سوات (SWOT)، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید برای توسعه ی گردشگری شهری با رویکرد فرهنگی تاریخی، در استان گیلان ارایه شده، در نهایت، راهبردهای توسعه ی گردشگری فرهنگی- تاریخی در این استان مشخص شده اند. نتایج مدل تحلیلی سوات نشان می دهد که راهبرد های تهاجمی، موثرترین راهبردها در توسعه ی این نوع گردشگری در استان هستند که در واقع نشان دهنده ی نقاط قوت بسیار زیاد در شهرهای استان برای استفاده از فرصت های پیش رو در توسعه ی گردشگری شهری با رویکرد فرهنگی تاریخی است. این راهبرد ها عبارتند از: تدوین برنامه های بازاریابی و تبلیغات (محلی، منطقه ای و ملی و بین المللی) برای برندسازی استان گیلان به عنوان یک استان فرهنگی تاریخی؛ برنامه ریزی برای استفاده از منابع انسانی جامعه ی میزبان؛ تدوین طرح های تشویقی (معافیت های مالیاتی اعطای تسهیلات و...) برای استفاده از فرصت های سرمایه گذاری محلی، منطقه ای و بین المللی؛ استانداردسازی هرچه بیشتر زیرساخت ها برای ثبت بین المللی گیلان به عنوان یک استان فرهنگی تاریخی؛ تدوین برنامه های آموزشی مشترک با کشورهای پیش رو در آموزش گردشگری (برای دریافت به روزترین آموزش های کاربردی در حوزه ی گردشگری و هتلداری).

    کلید واژگان: راهبرد, گردشگری فرهنگی, گردشگری شهری, گیلان
    Seyyed Mehdi Moussakazemi *, Mohammadtaghi Rahmani, Seyed Ali Hosseini, Behnaz Pourkhodadad
    Introduction

    Cultural tourism refers to a trip whose purpose is to experience and get to know the culture of a country or region. Cultural tourism is a great opportunity and a growing trend. At least 40% of all tourists around the world can be considered cultural tourists. Cultural tourism can help preserve tangible (material) and intangible (non-material) heritage in society. Cultural tourists travel to enjoy the history and heritage, culture, lifestyle, traditions, art, music, literature, architecture and religion of the destination. Traditional cultural tourists are attracted by major cultural sites and attractions. Gilan province is one of the provinces that, according to the published statistics of the national tourist census, nearly 28 to 30 million people travel to this province every year. According to the field observations, these tourists travel to this province with the aim of using the natural features. This is despite the fact that Gilan province, as one of the coastal provinces, in addition to its natural features, has many cultural, historical and even commercial attractions for planning in the tourism sector, which has received less attention from tourists so far. Examining the strengths, weaknesses, opportunities and threats of urban tourism development with a cultural-historical approach in Gilan province is the subject of this research. The research questions are; what are the development strategies of urban tourism with a cultural-historical approach in Gilan province? What are the prioritizations of strategies in the development of urban tourism with a cultural-historical approach in Gilan province?

    Methodology

    Cultural tourism refers to a trip whose purpose is to experience and get to know the culture of a country or region. Cultural tourism is a great opportunity and a growing trend. At least 40% of all tourists around the world can be considered cultural tourists. Cultural tourism can help preserve tangible (material) and intangible (non-material) heritage in society. Cultural tourists travel to enjoy the history and heritage, culture, lifestyle, traditions, art, music, literature, architecture and religion of the destination. Traditional cultural tourists are attracted by major cultural sites and attractions. Gilan province is one of the provinces that, according to the published statistics of the national tourist census, nearly 28 to 30 million people travel to this province every year. According to the field observations, these tourists travel to this province with the aim of using the natural features. This is despite the fact that Gilan province, as one of the coastal provinces, in addition to its natural features, has many cultural, historical and even commercial attractions for planning in the tourism sector, which has received less attention from tourists so far. Examining the strengths, weaknesses, opportunities and threats of urban tourism development with a cultural-historical approach in Gilan province is the subject of this research. The research questions are; what are the development strategies of urban tourism with a cultural-historical approach in Gilan province? What are the prioritizations of strategies in the development of urban tourism with a cultural-historical approach in Gilan province?

    Results and Discussion

    The results obtained from the weighted average of the social items show that the item "the amount of tourists entering Gilan province" with the highest weighted average of 3.813 is in the first place, the item "the presence of security in the urban and rural areas of Gilan province" with the weighted average of 3.640 is in the second place and The item "Acquaintance of the native people of Gilan with cultural-historical monuments in Gilan province" with a weighted average of 3.360 is ranked third. The results obtained from the weighted average of the economic items show that the item "location of Anzali Free Zone in Gilan province" with a weighted average of 3.387 is in the first place, the item "low permanence of tourists in Gilan province" with a weighted average of 3.267 is in the second place and the item "existence of Businesses related to cultural-historical tourism" ranked third with a weighted average of 3.093. The results obtained from the weighted average of infrastructure-enjoyment items show that the item "prominence of natural features of the province with a weighted average of 4.20 is in the first place, and the item "Handicrafts of Gilan province" with a weighted average of 3.987 is in the Second place, and "local music of Gilan province" were ranked third with a weighted average of 3.853. The results obtained from the weighted average of policy-institutional items show that the item "Negative advertisements in mass media against Iran" with a weighted average of 3.933 is in the first place, the item "Approval of practical and up-to-date training for tourism graduates of the country" and the item "Compilation of laws of Written in order to maintain the security of foreign tourists" equally with a weighted average of 3.307 ranked second and the item "unsettled situation in the Middle East countries" ranked third with a weighted average of 3.293. From the intersection of the coefficients of the internal and external factors obtained in a coordinate system, the position of the superior strategy in the studied area is identified. Based on this, the offensive strategy shows the state of tourism in Gilan more than other strategies and is considered as the most effective strategy in the development of the province's tourism industry.

    Conclusion

    Cultural tourism is a great opportunity and a growing trend that can help preserve tangible and intangible heritage. As one of the coastal provinces, Gilan province, in addition to its natural features, has cultural and historical attractions for planning in the tourism sector. In this research, the strengths, weaknesses, opportunities and threats facing this type of tourism were analyzed with the SWOT model, and finally offensive strategies or SO were identified for the development of this type of tourism in Gilan province. When, according to the weighting and analysis by the SWOT model, the SO strategy is selected from among the 4 strategies, it means that in the phenomenon under investigation, there are so many strengths that one can easily take advantage of the previous opportunities by using them. The offensive strategies are: developing marketing and advertising programs (local, regional, national and international) for branding Gilan province as a cultural-historical provinceplanning to use the human resources of the host society (forming think rooms and using the ideas of tourism-hospitality graduates) in line with the development of cultural-historical tourism; Development of incentive schemes (tax exemptions - granting of facilities, etc.) to use local, regional and international investment opportunities; standardization of infrastructure as much as possible for the international registration of Gilan as a cultural-historical province; Developing joint training programs with leading countries in tourism education (to receive the most up-to-date practical training in the field of tourism and hospitality).

    Keywords: Gilan Province, Cultural-Historical Tourism, Strategies, Urban Tourism
  • سید مهدی موسی کاظمی*، رستم صابری فر، حسین رحیمی، نرگس سادات رضوی

    بهبود کیفیت و شرایط زیستی بافت های ناکارآمد شهری، نیازمند ارائه راهبردهای متناسب با وضعیت و ویژگی های هر بافت است. در این پژوهش، راهبردهای بازآفرینی فرهنگی- اجتماعی بافت های پیراشهری نیشابور با رویکرد توانمندسازی اجتماع محور، موردمطالعه قرار گرفت. تحقیق، از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی- تحلیلی می باشد. با استفاده از تکنیک SWOT  و مدل QSPM راهبردهای اولویت دار مداخله در بافت، تعیین گردید. همچنین برای شناسایی مطلوبیت راهبردهای اولویت دار بازآفرینی، از روش ACCEPT بر اساس نظرات متخصصان، بهره گیری شد. نتایج بیانگر آن است که راهبردهای بازآفرینی فرهنگی- اجتماعی بافت پیراشهری نیشابور با رویکرد توانمندسازی اجتماع محلی در موقعیت رقابتی قرار دارد. به عبارتی گرچه نقاط ضعف آن بر نقاط قوت غلبه دارد، اما فرصت های خوبی در آن وجود دارد که برای غلبه بر نقاط ضعف موجود، می توان از آن بهره گرفت. براساس خروجی نهایی مدل، سه راهبرد شامل "ترویج فعالیت های فرهنگی و هنری و حمایت از طرح های مرتبط در این زمینه"، "ارائه برنامه هایی برای اوقات فراغت خانواده ها و جوانان" و "آموزش و تشویق به تحصیل و یادگیری و بالابردن سطح مهارت های اجتماعی ساکنین" به عنوان اولویت های مطلوب بازآفرینی فرهنگی- اجتماعی با تاکید بر توانمندسازی، تعیین گردید. لذا مدیران و مسئولان شهری، باید ضمن بهره گیری از نقاط فرصت و توانمندی های این بافت ها، برای برطرف کردن نقاط ضعف آن تلاش نمایند.

    کلید واژگان: بازآفرینی, پیراشهری, توانمندسازی, راهبرد, نیشابور
    Seyyed Mehdi Moussakazemi *, Rostam Saberifar, Hossein Rahimi, Narges Sadat Razavi

    urban peripheral development, due to the profit-seeking motives of property owners and its economic justification for urban management, has caused the abandonment of many parts of the inner cities and out of the development cycle. On the other hand, it is always added to the concentrated spots of the population and the size of the cities, in the low-value lands around and apart from the urban system. Informal settlements, as a product of growth in urban peripheral areas, are mainly located in the vicinity of big cities, which have disorganized traffic and physical structures, and consist of residential units that are built without observing the technical principles of building and lack official permits. The latest approach in this field is urban regeneration, which seeks to change the nature of a place using the intervention of residents and other stakeholders. Regeneration has different classifications, One of these classifications, is community-oriented regeneration and it is defined based on the intervention of the local community in the regeneration process. As a important historical city, Neyshabur is not immune from the problem of urban peripheral development and inefficiency of the structures formed in these areas. The existence of its marginal structure is a proof of the inefficiency of urban development management. In this texture, due to the arrival of immigrants from other parts of the city as well as from rural areas, we see heterogeneity in the cultural and social characteristics of the residents. The dominance of such conditions on the tissues makes it mandatory to take serious measures to recreate and strengthen its cultural and social aspects. In this regard, it is necessary to identify the existing capabilities of the people of the urban peripheral settlements of Neishabur, and provide strategies for empowerment and solving the challenges in these textures. Therefore, the main question of the research is; what is the current cultural-social situation of the urban peripheral area of Neishabur and what are the priority strategies for its cultural-social stabilization with the view of empowering the local community?According to its purpose, the current research is practical and its method is a combination of descriptive-analytical methods according to the nature of the research and the investigated components and the approach governing the research. Collecting the required data and information has been done through documentary and field method (observation and questionnaire). The formal validity method was used to determine the validity of the research tool (questionnaire) and Cronbach's alpha coefficient was used to measure the reliability of the questionnaire. After collecting the information needed for the research, the current situation has been analyzed and evaluated using the SWOT technique, and by applying the opinions of subject matter experts, weighting and ranking strategies in accordance with internal and external factors, the SWOT matrix, It has been done and the best and priority intervention strategies in the context have been determined based on the importance and total weighted ranking. Also, in order to identify the priority strategies of regeneration, the ACCEPT method and the opinions of subject experts are used. The ACCEPT method uses six criteria to prioritize strategic goals and provide an opportunity for the strategic planning team to evaluate the consequences of adopting a strategy from different aspects. Therefore, the final strategies for cultural-social regeneration of the urban peripheral spaces of Neyshabur with the empowerment approach have been determined. Living conditions in urban peripheral neighborhoods indicate the compulsion and inevitability of people to live in these neighborhoods. The lack of services and urban infrastructures and the needs of daily life, or the transformation of quiet rural environments into crowded and unplanned urban environments, causes the satisfaction of living in these settlements to be always low. Access to administrative and commercial centers in the city and other urban services is facing problems. This causes the residents of these neighborhoods to be dissatisfied with the existing conditions and have low satisfaction from living in these neighborhoods. Also, according to the opinions of the municipal experts, in the parts where we see the villages connected to the city, there is relatively good participation, but in the rest of the settlements, the participation rate is moderate and decreasing.As the results show, the priority of the obtained social-cultural strategies of the urban peripheral texture of Neishabur, according to the total attractiveness scores, is as follows:1. Education and encouragement to education and learning and raising the level of social skills of the residents2. Providing programs for families and young people's free time3. Promoting cultural and artistic activities and supporting related projects in this field.In this research, cultural-social regeneration strategies of the urban peripheral texture of Neyshabur were investigated and studied with the approach of empowering the local community. According to the results obtained from the research, it is necessary to include the following solutions in the agenda of managers and officials of urban regeneration:1. The urban peripheral texture of Neishabor is full of unique opportunities that distinguish it from other cities in the province. The history of culture, literature and art, the existing cultural centers and the historical history of the city provide unique opportunities to the The urban peripheral texture, which must be taken into account in cultural-social regeneration.2. The desire to modernize the residential texture, the possibility of creating local institutions whose role has been weak so far, and the existence of cooperative tendencies and human resources in the urban peripheral texture of Neishabur, is among the things that should be considered in the preparation, formulation, implementation and implementation of plans. Regeneration, especially in its cultural-social dimensions, should be given more attention.3. Neyshabor has a unique historical record that focusing on cultural and social issues as a catalyst and guiding the path of regeneration can be a suitable strategy for Neyshabor, therefore focusing on the tourism capacities of this city, branding different neighborhoods, central events and ... it can provide attractiveness and suitable economic trends for the city, which will also help in the regeneration of urban peripheral neighborhoods.

    Keywords: Regeneration, Urban Peripheral, Empowerment, Strategy, Neishabur
  • نرگس سادات رضوی، رستم صابری فر*، سید مهدی موسی کاظمی

    بازآفرینی یک چشم انداز جامع و یکپارچه است که هدف آن حل مشکلات شهری است و به دنبال ایجاد تغییرات پایدار از نظر اقتصادی، فیزیکی، اجتماعی، محیطی است. اما در این روند بیشتر بر ابعاد کالبدی توجه شده و مسایل اجتماعی و فرهنگی کمتر مدنظر بوده است. به نظر می رسد رفع این نقیصه تنها با بهره مندی از نوآوری اجتماعی ممکن باشد. در این معنا، نوآوری اجتماعی به کاربرد شبکه ها، روابط اجتماعی، همکاری، انسجام اجتماعی، ارضای نیازهای انسانی، بهبود کیفیت زندگی، توانمندسازی، پایداری و مقیاس پذیری اشاره دارد. به این منظور، این تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیلی و بررسی امکان بهره مندی از نوآوری اجتماعی در بازآفرینی بافت های ناهمگون در شهر نیشابور به انجام رسید. داده های مورد نیاز از نمونه ای به حجم 30 نفر از متخصصان گردآوری شد. این داده ها با استفاده از تکنیک های SWOT و ACCEPT تجزبه و تحلیل و ارزیابی گردید. یافته ها نشان داد که در بافت های ناهمگون نیشابور، 4 راهبرد در حوزه نوآوری اجتماعی امکان استفاده دارند. در این بین، «استفاده از ظرفیت نهادها و هییات مذهبی در جهت تشویق مردم به مشارکت در طرح های بازآفرینی، بالاترین اولویت را به خود اختصاص می دهد. این یافته نشانگر آن است که مدیران شهری، شرکت ها و سازمان ها، می توانند از رویکردهای کم هزینه تر، اما موثرتری در بازآفرینی بهره برداری نمایند که تاکنون توجه چندانی به آنها نشده است.

    کلید واژگان: بازآفرینی, نوآوری اجتماعی, کیفیت زندگی, بافت ناکارآمد, نیشابور
    Narges Sadat Razavi, Rostam Saberifar *, Seyyed Mehdi Mousakazemi

    The growth of the urban population has generated unequal access to basic infrastructure and created heterogeneous spaces in the urban fabric. For this reason, now all factors are looking to rethink the use of land in the way of urban regeneration. Urban regeneration consists of a comprehensive and integrated vision, which aims to solve urban problems and seeks to generate lasting changes in terms of economic, physical, social, environmental, and governmental conditions of areas that are subject to transformations/alterations. But in this process, more attention is paid to physical aspects, and social and cultural issues are less considered. Solving this shortcoming seems only possible by benefiting from social innovation. In this sense, social innovation refers to using networks, social relations, collaboration, social cohesion, human needs satisfaction, quality of life improvements, empowerment, sustainability, and scalability. For this purpose, the current research was carried out descriptively and analytically to investigate the possibility of benefiting from social innovation in the regeneration of heterogeneous textures in the city of Neishabur. The required data was collected from a sample of 30 specialists. These data were analyzed and evaluated using SWOT and ACCEPT techniques. The findings showed that in the heterogeneous contexts of Neyshabur, four strategies can be used in the field of social innovation. In the meantime, using the capacity of religious institutions and bodies to encourage people to participate in regeneration projects is given the highest priority. This finding indicates that city managers, companies, and organizations can use less costly but more effective approaches to regeneration that have not been paid much attention to.

    Keywords: urban regeneration, social innovation, Quality Of Life, heterogeneous texture, Neishabur
  • سید مهدی موسی کاظمی*، مسعود صفایی پور، عبدالنبی شریفی، خلف عنافجه
    با توجه به پیچیدگی ها و عدم قطعیت هایی که شهر قرن بیست و یکمی امروزه با آن رو به روست، تحلیل ساختاری بافت های شهری و در این مقاله بافت های حاشیه ای ناکارآمد شهر اهواز به عنوان نمودهای فقر شهری می تواند در بهبود وضعیت کل سیستم و ارتقای کیفی آن، هم برای برنامه ریزان و مدیران شهری و هم برای ساکنان در آینده سودمند باشد؛ بنابرابن هدف مقاله حاضر تحلیل ساختاری و شناخت عوامل کلیدی و استراتژیک سیستم فقر شهری بافت های حاشیه ای ناکارآمد کلان شهر اهواز است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش، با رویکرد آینده نگاری، اکتشافی توصیفی- تحلیلی است. برای مشخص کردن متغیرهای کلیدی (پیشران های استراتژیک) سیستم فقر شهری، آثار متقابل متغیرها توسط 35 کارشناس خبره در قالب ماتریس 49*49 برآورد و از طریق نرم افزار میک مک تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان می دهند که به علت کمبود متغیرهای تاثیرگذار، وضعیت سیستم فقر در محلات هدف، ناپایدار است. همچنین 9 پیشران استراتژیک قابل شناسایی هستند: 1- پایین بودن نرخ اجاره بها، 2- نرخ بیکاری، 3- بارتکفل واقعی، 4- بعد خانوار، 5- نسبت کاربری تجاری به کل کاربری ها در محله، 6- نرخ برخورداری از خدمات و امکانات عمومی،7- نرخ برخورداری از تاسیسات بهداشتی درمانی، 8- تحصیلات سرپرست خانوار، 9- مساحت منزل مسکونی (ریزدانگی). همچنین برای تسهیل و تسریع در اجرای بیشترین حجم از مهم ترین اقدامات آتی، کلی و عمومی، اصلاح ساختارهای فقر شهری، ارتقا و بهبود وضعیت سیستم عمومی فقر در سه حوزه اقتصادی، اجتماعی و کالبدی- محیطی مذکور و همچنین هماهنگی بیشتر در مناسبات میان نهادی مدیریت شهری در محلات هدف، راهبرد ایجاد مرکز/نهاد توسعه محله با محوریت شبکه سازی برای بازآفرینی پایدار شهری اجتماع محور برای کارآفرینی و توانمندسازی؛ ایجاد تراکم های متعادل در سطح محله ها، کاهش آسیب های اجتماعی، احیای منزلت اجتماعی محله ها و نوسازی و بهسازی بافت پیشنهاد می شود.
    کلید واژگان: تحلیل ساختاری, میک مک, پیشران های استراتژیک, اهواز
    Seyyed Mehdi Moussakazemi *, Masoud Safaei Pour, Abdolnabe Shareefe, Khalaf Anafje
    Considering the complexities and uncertainties that the 21st century city is facing today, the structural analysis of urban tissues and in this article the inefficient peripheral tissues of Ahvaz city as manifestations of urban poverty can improve the overall system and its quality that will be beneficial for urban planners and managers as well as for future residents. Therefore, the purpose of this article is structural analysis and recognition of the key and strategic factors of the urban poverty system of the inefficient marginal tissues of Ahvaz metropolis. The current research is applied in terms of purpose and in terms of nature and method, it is descriptive-analytical exploratory with a prospective approach. In order to determine the key variables (strategic drivers) of the urban poverty system, the mutual effects of the variables were estimated by 35 experienced experts in the form of a 49*49 matrix and analyzed through MICMAC software. The findings of the research show that due to the lack of influencing variables, the state of the poverty system in the target areas is unsustainable. Also, 9 strategic drivers can be identified: 1- low rent rate, 2- unemployment rate, 3- real dependency, 4- household dimension, 5- ratio of commercial use to total uses in the neighborhood, 6- availability of public services and facilities. 7- the rate of access to health care facilities, 8- the education of the head of the household, and 9- the area of the residential house (smallness). Also, in order to facilitate and speed up the implementation of the largest volume of the most important future, general and public measures, reforming the structures of urban poverty, upgrading and improving the state of the general system of poverty in the three economic, social and physical-environmental areas mentioned, as well as greater coordination in the inter-institutional relations of urban management In the target areas, the strategy of creating a neighborhood development center/institution with a focus on networking for sustainable community-oriented urban regeneration for entrepreneurship and empowerment; Creating balanced densities at the neighborhood level, reducing social damage, restoring the social dignity of neighborhoods; and renovation and improvement of the texture is suggested.
    Keywords: Structural Analysis, MICMAC, strategic drivers, Ahvaz metropolitan
  • منابع جغرافیایی
    دکتر سیدمهدی موسی کاظمی
  • سید مهدی موسی کاظمی*، اسماعیل علی اکبری، حسین زمانی

    مشکلات زیست محیطی مهمترین مساله شهرهای ایران و از جمله شهر شیراز است. هدف اصلی این پژوهش ارایه مدل ارزیابی و سیاست گذاری پایداری ساختار فضایی شیراز بر مبنای ظرفیت تحمل شهری است. از نظر روش شناسی مقاله حاضر از نوع کاربردی بوده و توسط نظریه های تفکر سیستمی، پیچیدگی و توسعه پایدار پشتیبانی می شود. برای ارزیابی ظرفیت تحمل شهر شیراز و تطابق آنها با خصوصیات بستر جغرافیایی، شاخص های سازنده ظرفیت تحمل شهری تبیین و انتخاب شدند. با مطالعه وضعیت ساختار فضایی شهر شیراز و گردآوری داده ها برای هر یک از شاخص های سازنده مدل مفهومی، اقدام به تحلیل وضعیت پایداری ساختار فضایی با استفاده از نرم افزار ونسیم شد. نتایج حاصل از مدل نشان داد که روند فعلی توسعه شهر شیراز خارج از ظرفیت تحمل شهری بوده و با اصول توسعه پایدار در تضاد است. برای ایجاد تغییر در روند فعلی ابتدا از سیاست اشتغال زایی استفاده شد. این سیاست بیشترین اثرگذاری را در مدل دارد اما در طول زمان، مسایلی را به دنبال دارد. برای تعدیل این مشکلات و بالا بردن ظرفیت تحمل شهری و توسعه پایدار، بکارگیری سیاست های زیست محیطی به طور همزمان اجتناب ناپذیر است. نتایج حاصل از بسته سیاستی توسعه پایدار نشان داد که این سیاست ها با کاستن از اثرات منفی ناشی از تحریک اقتصادی (اشتغال زایی) می تواند باعث افزایش سرانه تولید ناخالص داخلی و کاهش اثرات ناشی از توسعه شود. بعلاوه، اعمال این سیاست ها در یک برایند کلی به بهبود ظرفیت تحمل شهر منجرشده و بستر مناسب برای توسعه آتی ساختار فضایی شیراز فراهم می آورد.

    کلید واژگان: ظرفیت تحمل, ساختار فضایی, سیستمی, ونسیم, شیراز
    Seyyed Mehdi Moussakazemi *, Esmaeil Aliakbari, Hossein Zamani
    Introduction

    Cities are occupying more and more surface area of the planet every year, and to survive, consume more natural resources, and the other hand their emissions of waste, sewage, and carbon and greenhouse gases are increasing. But can the geographical context of cities be able to load and accept this level of development? Today, Environmental problems are the most important issue in the cities of developing countries, especially in Iran. The main purpose of this study is to introduce sustainability assessment model and policy making of urban spatial structure based on urban carrying capacity. Is the development of the spatial structure of Shiraz as the largest metropolis of the southern half of the country is coincident with regional and extra-regional functions with the geographical carrying capacity and spatial carrying capacity and has led to the development of a sustainable spatial structure or not? It seems that Shiraz is far from the indicators of a sustainable city.

    Methodology

    This research is descriptive-analytical in terms of nature and method and because the results can be used to improve models and provide solutions in the field of urban development programs, it is a type of applied research. By examining different methods of assessing carrying capacity and by examining and matching the methods of evaluating the concept (urban carrying capacity) with the features and characteristics of the geographical context of Shiraz and also considering this basic concept in geography that places have unique properties. In explaining and selecting indicators and constructive factors, urban carrying capacity was used, and the best evaluation method was selected and compiled in the form of an analysis model according to the conceptual model and the features and characteristics of the spatial structure of Shiraz. After this stage, by field study and perception of the spatial structure of Shiraz and also collecting the required data for each of the indicators and factors of the conceptual model, the Sustainability of the spatial structure of the city was analyzed using Vensim software. In the end, according to the obtained results and using the opinion of experts and experts in urban planning, as well as interventors in the field of services and urban management familiar to the metropolis of Shiraz (including 15 people, 10 of whom have Ph.D. in the fields of urban planning and urban development and urban management, 5 people are senior experts in the these fields; five people are working as university faculty members, and the other ten people are working in the municipality and of Roads and Urban Development administrations) to determine planning priorities and provide the best solution and the solution for the development of the spatial structure of Shiraz in relation to the urban bearing capacity was discussed

    Results and discussion

    The results of the model showed that the current development trend of Shiraz is completely out of urban carrying capacity and is contradict with the principles of sustainable development. To change the current trend, first, the economic policy of job creation was used. The results showed that this policy has the most impact on the model and has led to economic prosperity and increased GDP, but over time and with a delay, it leads to issues such as traffic, pollution, migration, water shortage, green space destruction, housing problems and so on. In order to mitigate these problems, simultaneous implementation of environmental policies will be inevitable. For this purpose, policies were adapted such as strengthening the culture of reducing per capita waste production and encourage the separation of waste from the source, car ownership reduction policies, and increase public transport capacity, increasing the rate of wastewater purification, with development of municipal wastewater collection infrastructure; reducing per capita water demand for green space, by increasing irrigation efficiency supply of water from purified water, reduce per capita household water consumption; completion of the water supply project from Dorodzan dam, in order to increase urban carrying capacity and contribute to the sustainable development of the spatial structure of Shiraz.

    Conclusion

    This research with an environmental approach and in order to achieve sustainable development in the urban planning process, provided a model to assess the carrying capacity of the urban environment, to be a basis for measuring the sustainable development of the spatial structure of the city. Since achieving an acceptable level of quality of life for citizens is the ultimate goal of urban planning, this quality can not be achieved except by using the resources and capacities of the environmental and the geographical context in which the city is located. If the process of using resources has a logical and principled course, achieving quality of life will be accompanied by sustainable development. On the other hand, if the use of resources and development load is more than the capacity of the environment, environmental sustainability is in danger. Knowing that the development process of the spatial structure of Iranian cities, especially Shiraz, is far from sustainable development patterns, this study tried to make the view of urban development more aware of the carrying capacity of the geographical context of Shiraz. The proposed model can be used as a basis for decision-making process of planning, development and management of Shiraz city, and in preparing development and development plans of the city, as well as strategic development plan of the city, decision-making institutions, including roads and urban planning, the municipality and the city council.

    Keywords: Carrying Capacity, spatial structure, system Vensim, Shiraz
  • بهزاد رسیده، نفیسه مرصوصی*، مصطفی طالشی، سید مهدی موسی کاظمی

    در سال های اخیر با توجه به رشد نرخ جمعیت سالمند ، مفهوم شهر دوستدار سالمند به یکی از پایه ای ترین مفاهیم در برنامه ریزی شهری مبدل شده و ابزارها و راهکارهای متعددی برای سنجش و بهینه سازی ساختارهای شهری و اجتماعی در سال های اخیر به ویژه توسط سازمان بهداشت جهانی منتشر شده است . این سازمان یک مجموعه شاخص هشت گانه برای سنجش وضعیت شهر دوستدار سالمند در کلان شهر ها ارایه داده است . تحقیقات زیادی در شهرهای مختلف دنیا بر حسب این شاخص ها انجام شده و در این پژوهش شاخص حمل ونقل از شاخص های هشت گانه شهر دوستدار سالمند با ده مولفه اصلی در کلان شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفته است . روش تحقیق توصیفی تحلیل و با تکنیک پیماشی است . جامعه آماری در بعد اول سالمندان کلان شهر مشهد هستند که نمونه با روش تصادفی از دو منطقه یک (پربخوردار) و سه (کم برخوردار) شهری انتخاب شده اند . داده های تحقیق با استفاده از پرسشنامه های استاندارد سازمان بهداشت جهانی گردآوری و نتایج تحقیق نشان می دهد ، مولفه های فراوانی وسایل حمل ونقل عمومی ، کیفیت وسایل نقلیه عمومی ، شرایط رانندگی ، ایمنی و اطلاع رسانی در حمل ونقل عمومی تفاوت معناداری با معیار میانگین دارند . از سوی دیگر مولفه های مورد بررسی از حیث اهمیت برای شهروندان سالمند رتبه بندی شده است . در بعد دوم تحقیق وضعیت اعمال مولفه های شاخص حمل ونقل در شهر دوستدار سالمند در پروژه های شهری مورد بررسی قرار گرفته است . در این بعد تحقیق جامعه هدف مدیران شهری دخیل در برنامه ریزی شهری در پنج سال گذشته انتخاب شد که با نمونه گیری تصادفی ، داده ها از نمونه 40 نفری از مدیران با پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری و تحلیل شد . نتایج این تحلیل حاکی از آن است که در پروژه های شهری اخیر توجهی به مولفه های ده گانه شاخص حمل ونقل شهر دوستدار سالمند نشده است .

    کلید واژگان: زیرساخت های شهری, شهر دوستدار سالمند, حمل ونقل شهری, اطلاع رسانی, کلان شهر مشهد
    Behzad Ressideh, Nafiseh Marsoosi *, Mostafa Taleshi, Seyed Mehdi Moosa Kazemi

    In recent years, due to the growth of the elderly population, the concept of an elderly-friendly city has become one of the most basic concepts in urban planning. In the elderly-friendly city, several tools and solutions have been considered to measure and optimize urban and social structures, especially by the World Health Organization. This organization has presented a set of eight indicators to measure the status of an elderly-friendly city in metropolitan cities. Many researches have been conducted in different cities of the world according to these indicators, and in this research, the transportation index of the eight indicators of the elderly-friendly city with ten main components has been examined in the metropolis of Mashhad. The research method is descriptive analytical with survey technique. The statistical population includes the elderly of Mashhad metropolis, whose samples were randomly selected from two areas: district one (high-income) and district three (low-income). The research data has been collected using the standard questionnaires of the World Health Organization. The results of the research show that the components of abundance of public transportation, quality of public transportation, driving conditions, safety and information in public transportation have a significant difference with the average standard. On the other hand, the investigated components are ranked in terms of importance for the elderly. Then, the status of the implementation of the transportation index components in the elderly-friendly city in urban projects has been investigated. In creating the target community, urban managers were involved in urban planning in the last five years. Data were collected and analyzed by random sampling from 40 managers using a researcher-made questionnaire. The results of this analysis indicate that in recent urban projects, no attention has been paid to the ten components of the elderly-friendly city transportation index.

    Keywords: Urban infrastructure, Elderly-friendly city, Urban Transportation, Information, Mashhad metropolis
  • سید مهدی موسی کاظمی*، رستم صابری فر، حسین رحیمی، نرگس سادات رضوی

    بهبود کیفیت و شرایط زیستی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری، نیازمند ارایه راهبردهای متناسب با وضعیت و ویژگی های هر بافت است. در این پژوهش، وضعیت موجود بافت های ناکارآمد شهر نیشابور از بعد کالبدی، بررسی و مورد مقایسه قرار گرفته است. این بافت ها در دو دسته جداگانه شامل بافت میانی  (و تاریخی) و بافت حاشیه ای مطالعه شده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از تکنیک SWOT به تحلیل و ارزیابی وضعیت موجود پرداخته شده  و با اعمال نظرات خبرگان، راهبردهای اولویت دار مداخله در بافت، تعیین گردیده است. برای شناسایی راهبردهای اولویت دار بازآفرینی، از روش ACCEPT و نظرات متخصصان بهره گرفته شده است. براساس مراحل انجام شده، در بافت میانی  (و تاریخی) هفت راهبرد و در بافت حاشیه ای چهار راهبرد به عنوان اولویت ها تعیین گردیده اند. با توجه به امتیاز مطلوبیت، در بافت میانی (و تاریخی)، "فعال سازی توان ها و خدمات گردشگری، تاریخی و فرهنگی و مذهبی در بافت و پیرامون عناصر موجود" و در بافت حاشیه ای، "تشویق ساکنان به سنددار کردن املاک و واحدها و ارایه تسهیلاتی در این زمینه" به عنوان مهم ترین اولویت بعد کالبدی، تعیین شده است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که شرایط بافت های ناکارآمد نیشابور از نظر وضعیت موجود در دو بافت میانی  (و تاریخی) و حاشیه ای ، با یکدیگر تفاوت دارند و لذا لازم است راهبردهای بازآفرینی متناسب با شرایط موجود در هر بافت، اتخاذ شود.

    کلید واژگان: بازآفرینی کالبدی, بافت ناکارآمد, SWOT, ACCEPT, راهبرد, نیشابور
    Seyyed Mehdi Moussakazemi *, Rostam Saberifar, Hossein Rahimi, Narges Sadat Razavi

    Improving the quality and living conditions of dysfunctional and inefficient urban tissues requires strategies appropriate to the condition and characteristics of each tissue. In the current research, the existing condition of the ineffective tissues of Neishabur city has been examined and compared from the physical aspect. These tissues have been studied in two separate categories, including middle tissue (historical) and marginal tissue. The research method is descriptive-analytical. The current situation has been analyzed and evaluated using the SWOT technique. Priority intervention strategies in context have been determined using experts' opinions. ACCEPT method and experts' opinions have been used to identify priority regeneration strategies. In the middle (historical) texture, seven strategies and in the marginal context four strategies have been determined as priorities. According to the desirability score, in the middle context, "activation of historical, cultural and religious resources and services of tourism in the context and around the existing elements", and in the marginal texture, "encouraging residents to document properties and units and providing facilities have been determined as the most important priorities of the physical dimension. The results show that the conditions of the dysfunctional tissues of Neishabur are different from each other in terms of the situation in the middle (and historical) and marginal tissues, and therefore it is necessary to adopt regeneration strategies that are appropriate to the conditions in each tissue.

    Keywords: Physical regeneration, dysfunctional texture, SWOT, ACCEPT, Strategy, Neishabur
  • فاطمه کریمیان پور، رستم صابری فر*، سید مهدی موسی کاظمی

    امروزه با افزایش روند جمعیت و شهرنشینی، مدیریت و برنامه ریزی شهرها و به ویژه شهرهای مرزی به واسطه حساسیت های آن ها پیچیده تر شده است. در این راستا زیست پذیری به عنوان یکی از مباحث و تیوری های برنامه ریزی شهری در پی فراهم نمودن شرایط مطلوب تر برای زندگی شهروندان و دستیابی به توسعه پایدار شهری است. عوامل بسیاری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی بر زیست پذیری شهرها تاثیرگذارند که این عوامل بر یکدیگر نیز تاثیرگذار می باشند. هدف پژوهش حاضر شناسایی پیشران های کلیدی موثر بر زیست پذیری شهر زابل می باشد. لذا، پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش بر اساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است. جهت گردآوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه و تکنیک دلفی و مطالعات اسنادی و کتابخانه ای بهره گیری شده است. برای به کارگیری تکنیک دلفی و تحلیل اثرات متقاطع ، در دو مرحله پرسشنامه ها تهیه شده است، مرحله اول، شامل 50 پرسشنامه باز که در آن مهم ترین عوامل موثر در زیست پذیری شهر زابل در موضوعات محوری با در نظر گرفتن حوزه های مختلف و همه جانبه زیست پذیری در اختیار کارشناسان قرار داده شده است که به استخراج کلی عوامل موثر بر زیست پذیری شهر زابل انجامید. مرحله دوم، شامل 30 پرسشنامه برای تعیین عوامل اصلی تاثیر گذار بر زیست پذیری شهر زابل از طریق وزن دهی است که توسط کارشناسان تکمیل و در نهایت جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع-آوری شده از نرم افزار MicMac بهره گیری شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که از میان 33 عامل اصلی تاثیرگذار بر زیست پذیری شهر زابل، در مجموع 8 متغیر کلیدی در وضعیت زیست پذیری شهر زابل تاثیرگذارند، بدین صورت که این متغیرها بیشترین تاثیرگذاری و کمترین تاثیرپذیری را بر آینده زیست پذیری شهر زابل دارند وشامل عوامل " محرومیت زدایی، سرمایه گذاری، تمایل ساکنان به سکونت، دسترسی به زیرساخت ها، وضعیت مسکن و معابر، مبلمان شهری و کیفیت سیما و منظر، تعاملات اجتماعی، نهادهای مدنی و جمعی " می باشند. با توجه به ارتباط و تاثیرگذاری درونی این عوامل با یکدیگر، باید کیفیت هر کدام از این عوامل به ترتیب در قالب برنامه های میان مدت و بلندمدت، ارتقا یابند.

    کلید واژگان: زیست پذیری, توسعه پایدار, شهرهای مرزی, آینده پژوهی, زابل
    Fatemeh Karimian Pour, Rostam Saberi Far *, Seyed Mehdi Mousa Kazemi

    The aim of this study is to identify the key factors affecting the viability of Zabol city. Therefore, the present study is applied in terms of purpose and in terms of nature and method is based on new methods of futurology, research, analysis and exploration. In order to collect the required data and information, a questionnaire and Delphi technique and documentary studies and libraries have been used.To apply the Delphi technique and analyze the cross-effects, questionnaires have been prepared in two stages. Various and comprehensive aspects of viability have been provided to experts, which led to the general extraction of factors affecting the viability of Zabol city. The second phase includes 30 questionnaires to determine the main factors affecting the viability of Zabol city through weighting, which was completed by experts and finally used to analyze the collected data from MicMac software. The results show that among the 33 main factors affecting the survival of Zabol city, a total of 8 key variables affect the survival of Zabul city, so that these variables have the most impact and the least impact on the future of survival in Zabul city . It includes factors such as "deprivation, investment, residents' desire to live, access to infrastructure, housing and roads, urban furniture and quality of appearance, social interactions, civic and collective institutions." Due to the relationship and internal impact of these factors with each other, the quality of each of these factors should be improved.

    Keywords: Viability, Sustainable Development, Border Cities, Future Research, Zabol
  • نفیسه مرصوصی*، بهزاد رسیده، مصطفی طالشی، سید مهدی موسی کاظمی

    در سال های اخیر با توجه به رشد صعودی نرخ جمعیت سالمند در دنیا این موضوع به یکی از کانون های مورد توجه محققان مبدل شده است. موضوع بهینه سازی ساختارهای شهری اجتماعی پایه ای ترین موضوع در مطالعات مربوط به سالمندان در حوزه شهرسازی است. در این پژوهش به بررسی شاخص های سنجش زیرساخت های شهر دوستدار سالمند در کلان شهر مشهد پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده که با استفاده از روش پیمایشی اجرا شد. جامعه آماری تحقیق با توجه به ساختار پرسشنامه ها متشکل از متخصصان حوزه شهری، خدمات سلامت و بهداشت، خدمات روان شناختی و حمل ونقل و فناوری اطلاعات در شهر مشهد بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 100 نفر تعیین گردید. نمونه های پژوهش با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شدند. داده های تحقیق با استفاده از پرسشنامه استاندارد سازمان بهداشت جهانی جمع آوری گردید. طبق نتایج تحقیق، شهر مشهد در شاخص های مسکن، فضاهای بیرونی و ساختمان ها، حمایت جامعه و خدمات بهداشتی، مشارکت مدنی و اشتغال در وضعیت مناسبی برای سالمندان قرار ندارد. همچنین طبق آزمون فریدمن، میانگین رتبه شاخص فضای باز و ساختمان ها در شهر دوستدار سالمند بالاترین اولویت و شاخص ارتباطات و اطلاعات پایین ترین اولویت را در بین شاخص ها دارا است. دستاورد این پژوهش شناخت دقیق کاستی های کلان شهر مشهد در مقایسه با مقیاس های استاندارد شهر دوستدار سالمند است. راهکارهای پربازده و زودبازده نو که تاکنون در این کلان شهر به کار برده نشده است، برای بالا بردن سطح استاندارد شاخص های مسکن، فضاهای بیرونی و مشارکت و اشتغال ارایه شده است.

    کلید واژگان: زیرساخت های شهری, شهر دوستدار سالمند, فضاهای شهری, خدمات بهداشتی, کلان شهر مشهد
    Nafiseh Marsoosi *, Behzad Resideh, Mostafa Taleshi, Seyed Mehdi Moosa Kazemi

    In recent years, due to the upward growth of the elderly population in the world, this issue has become one of the focus points of researchers. The issue of optimizing social urban structures is the most basic issue in studies related to the elderly in the field of urban planning. In this research, the indicators of measuring the infrastructure of the elderly-friendly city in the metropolis of Mashhad have been examined. The research method is descriptive-analytical, which was implemented using the survey method. According to the structure of the questionnaires, the statistical population of the research consisted of experts in the urban area, health and hygiene services, psychological services and transportation and information technology in Mashhad city. The sample size was determined using Cochran's formula of 100 people. The research samples were selected using a simple random method. The research data was collected using the standard questionnaire of the World Health Organization. According to the results of the research, Mashhad city is not in a good condition for the elderly in the indicators of housing, outdoor spaces and buildings, community support and health services, civic participation and employment. Also, according to Friedman's test, the average rating of open space and buildings index in the city of Dostdar Salamand has the highest priority, and the communication and information index has the lowest priority among the indicators. The achievement of this research is the precise recognition of the shortcomings of Mashhad metropolis compared to the standard scales of the elderly-friendly city.

    Keywords: Urban infrastructure, elderly friendly city, Urban Spaces, health services, Mashhad metropolis
  • منابع جغرافیایی
    دکتر سید مهدی موسی کاظمی
  • اسماعیل علی اکبری، سید مهدی موسی کاظمی، علی نجات ترکمان

    گردشگری مذهبی نوعی از گردشگری است که شرکت کنندگان در آن به دلایل مذهبی انگیزه می گیرند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش پذیری گردشگری مذهبی در نظام برنامه ریزی شهر قم است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی توسعه ای و از نظر روش توصیفی- تحلیلی بوده است. داده های حاصل از پژوهش با روش اسنادی و میدانی مبتنی بر نظرات 35 نفر از خبرگان و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخت جمع آوری گردید. یافته های پژوهش نشان داد؛ تا برنامه پنجم در هیچ سند یا برنامه بالادستی به طور مستقیم به گردشگری مذهبی اشاره ای نشده است. اولویت بندی مولفه ها نشان داد، حرم حضرت معصومه(س)، مسجد مقدس جمکران و اماکن مذهبی در توسعه کاربری های شهر قم مهمترین مولفه ها شناخته شده و برنامه ریزان و مسیولین سطوح منطقه ای و برنامه ریزان سطح ملی و کلان پایین ترین رتبه را از نظر کارشناسان در بین مولفه ها داشته اند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که توجه نظام برنامه ریزی به گردشگری مذهبی در شهر قم و کل کشور متوسط به پایین و کم است. بنابراین، گردشگری مذهبی به عنوان یک واقعیت اجتماعی و فرهنگی نقش اساسی در توسعه پایدار گردشگری شهر قم و کشور دارد و مجریان، برنامه ریزان و کنشگران با تهیه و اجرای برنامه های توسعه می توانند موجبات توسعه گردشگری مذهبی را در ابعاد مختلف آن فراهم آورند.

    کلید واژگان: گردشگری مذهبی, برنامه ریزی شهری, توسعه شهری, شهر قم
    esmail aliakbari, Seyed Mehdi Musa Kazemi, ali nejat torkaman

    Religious tourism is a type of tourism in which participants are motivated by religious reasons. The aim of the research is to investigate the role of religious tourism in the planning system of Qom city. This research has been developed in terms of practical purpose and in terms of descriptive-analytical method. The data obtained from the research was collected by documentary and field method based on the opinions of 35 experts and using a researcher-made questionnaire. The research findings showed; Religious tourism is not directly mentioned in any document or development plan until the fifth plan. The prioritization of the components showed that the shrine of Hazrat Masoumeh (PBUH), the Jamkaran Mosque and religious places are known as the most important components in the development of the landuses of Qom city, and the planners and officials of the regional levels and the national and local level planners have the lowest rank among the components according to the experts. Also, the results of the research showed that the planning system's attention to religious tourism in Qom city and the whole country is moderate to low. Concluding, as a social and cultural reality, religious tourism plays an essential role in the sustainable development of Qom and the country's tourism, and executives, planners and activists can provide reasons for the development of religious tourism in its various dimensions by preparing and implementing development plans.

    Keywords: religious tourism, urban planning, urban development Qom city
  • منابع جغرافیایی
    دکتر سیدمهدی موسی کاظمی
  • سید مهدی موسی کاظمی*، اسماعیل علی اکبری، مصطفی طالشی، محمدمهدی مروج الشریعه

    رشد فزاینده شهرنشینی همراه با گسترش فضای پیراشهری در کلان شهرهای ایران از مهم ترین دغدغه های برنامه ریزان و مدیریت های رسمی شهر و مدیران ملی است. از سوی دیگر ساماندهی ساکنین بافت های ناکارآمد در فضاهای پیراشهری با محوریت مشارکت همه جانبه آنان مبتنی بر توانمندسازی اجتماعات محلی، یکی از روش های برون رفت از ناپایداری اجتماعی-کالبدی فضای پیراشهری در کلان شهرها بشمار می رود. هدف این پژوهش سنجش میزان تاثیرگذاری توانمندسازی اجتماعات محلی و ساکنین بافت های ناکارآمد کلان شهر مشهد در پایداری اجتماعی-کالبدی شهرک شهید باهنر از منظر مشارکت پذیری مردمی می باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی و ابزار گردآوری داده ها علاوه بر پرسشنامه، مشاهدات عینی و کشفیات حقیقی پژوهشگر می باشد. داده های پژوهش نیز با استفاده از آزمون t تک متغیره، ANOVA و همبستگی پیرسون آزمون شدند. جامعه آماری پژوهش شامل 33937 نفر ساکنین شهرک شهید باهنر است. به منظور گردآوری داده ها، از روش نمونه گیری تصادفی، از 379 نفر از ساکنین نظرسنجی به عمل آمده است. نتایج وجود رابطه معنادار بین متغیرها را ثابت نموده و تاثیر متغیر توانمندسازی و پایداری را تایید می نماید. همچنین با توجه به بتای استاندارد به دست آمده سهم و نقش اعتماد اجتماعی در تبیین متغیرهای پایداری بسیار بیشتر از سایر متغیرهای توانمندسازی می باشد. درنتیجه یکی از ابزارهای مدیریت شهری برای ایجاد پایداری اجتماعی و کالبدی فضاهای پیراشهری، توانمندسازی ساکنین این فضاها می باشد.

    کلید واژگان: توانمندسازی, پایداری اجتماعی-کالبدی, مشارکت پذیری, فضای پیراشهری, مشهد
    Seyyed Mahdi Mousakazemi *, Esmaeil Aliakbari, Mostafa Taleshi, Mohammad Mahdi Moravejosharieh

    The increasing growth of urbanization along with the expansion of the peri-urban space in the big cities of Iran is one of the most important concerns of planners and official city managements and national managers. On the other hand, organizing the residents of dysfunctional structures in peri-urban spaces, centered on their all-round participation based on the empowerment of local communities, is one of the ways out of the socio-physical instability of peri-urban spaces in megacities. The role of empowering local communities, especially the residents of peri-urban spaces, in achieving socio-physical sustainability is a prominent indicator of this research. Although some past researches have examined the relationship between empowerment and sustainable development, most of them have not emphasized the concept of socio-physical sustainability with a participatory approach and in addition, they have not evaluated the components of socio-physical sustainability and empowerment at the same time. are Therefore, the present study tries to complete this new approach and examine the main goal of this research, which is to measure the effectiveness of empowering local communities in the socio-physical sustainability of the mentioned neighborhoods from the perspective of people's participation. The role of empowering local communities, especially the residents of peri-urban spaces, in achieving socio-physical sustainability is a prominent indicator of this research. Although some past researches have examined the relationship between empowerment and sustainable development, most of them have not emphasized the concept of socio-physical sustainability with a participatory approach and in addition, they have not evaluated the components of socio-physical sustainability and empowerment at the same time. are Therefore, the present study tries to complete this new approach and examine the main goal of this research, which is to measure the effectiveness of empowering local communities in the socio-physical sustainability of the mentioned neighborhoods from the perspective of people's participation.The current research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in nature. The information needed in this research has been collected by two methods of documentary study and field investigation, especially the researcher's objective observations and findings, as well as interviews, completion of questionnaires, and preparation of documents and audio and video documents. The statistical population of this research is the population living in Shahid Bahonar and Shahid Baskabadi neighborhoods. The statistical sample was calculated using Cochran's formula of 379 people. The sampling method is random sampling. In order to evaluate the relationships between variables and infer the results for inferential statistics, Pearson's correlation coefficient method, univariate t-test and ANOVA and software such as EXCEL and SPSS have been widely used.In the studied sample, the total number of respondents is 379, of which 40.9% of respondents are female and 59.1% are male. In addition, 73.6% have a diploma and less than 15% are illiterate. Also, most of the respondents (82.3 percent) lived in the region for more than ten years in terms of the duration of residence in the region, and in terms of age, the largest number of respondents are in the age range of 20 to 30 years (42.5 percent) and In terms of marital status, the largest number of respondents are married with 67.8%.The significance level of the influence of social and physical stability factors in local communities is equal to 0.000 and less than 0.05, also the value of t statistic is equal to 64.997 and positive and the average influence of social and physical stability factors on the Local social empowerment is equal to 115.4286 and is higher than the average number of 3, so we can say with 95% confidence: the components of social and physical stability such as social trust, social participation, social interaction, place belonging, sense of security, residential satisfaction, social equality , access and network of roads, physical quality of the building, accessibility to services and the combination and variety of uses have an impact on the sustainability of local communities. Also, according to the results of the ANOVA test, it is clear that the significance level is lower than 0.05, which means that the variance of the independent groups of empowerment of local communities are not equal. This means that there is a significant difference in the empowerment component between psychological, social, economic and political factors. Correlation coefficient has also been used to check the correlation between the dependent variable (physical-social stability) and the independent variable (empowerment). The results show that with increasing empowerment, social-physical stability also increases. Based on the obtained standard beta, for each unit of change in the standard deviation of social trust as much as 0.433%, there is a change in the standard deviation of the dependent variable of social and physical stability; Therefore, the contribution and role of social trust in explaining sustainability variables is much higher than other empowerment variables. Therefore, according to the results obtained from the statistical analysis in the current research, it can be claimed that one of the tools that urban management can use to create and maintain social and physical sustainability in peri-urban spaces is the empowerment of the residents of these spaces.

    Keywords: Empowerment, socio-physical sustainability, Participation, peri-urban atmosphere, Shahid Bahonar, Shahid Boskabadi neighborhoods
  • سید مهدی موسی کاظمی*

    سکونتگاه های انسانی (بویژه شهری) در ارتباط منسجم با جهان طبیعی با طیف گسترده ای از چالش های مختلف روبرو هستند. برای بهزیستی شهروندان ضروری است این چالش ها در چارچوب سه رکن پایداری یعنی زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی و پنج بعد حیاتی؛ مردم، سیاره زمین، رفاه، صلح و مشارکت که از مفاهیم مهم اهداف توسعه پایدار هستند مورد توجه قرار گیرند. دستور کار شهری جدید سازمان ملل متحد تغییر پارادایم مبتنی بر علم شهرها را ارایه می دهد و استانداردها و اصولی را برای برنامه ریزی، ساخت، توسعه، مدیریت و بهسازی نواحی شهری در امتداد پنج رکن اصلی اجرای آن: سیاست های شهری، قوانین و مقررات شهری، برنامه ریزی و طراحی شهری، اقتصاد محلی و امور مالی شهرداری، و مدیریت محلی طرح می کند. همه گیری کووید-19 بر زندگی در سراسر جهان تاثیر گذاشت. این بیماری همه گیر باعث نوسانات زیادی در شاخص زیست پذیری سکونتگاه های شهری شده است. همچنین بر نحوه تعامل مردم و استفاده از فضای باز عمومی در شهرهای سراسر جهان تاثیر گذاشته است. از دیگر تاثیرات، افزایش میزان استرس، افسردگی و بیماری های روانی در مناطق شهری در سطح جهان است. در این مقاله ضمن بیان چالش های سکونتگاه های شهری بویژه در عصر همه گیری کووید 19 و تاثیراتی که بر زیست پذیری شهرها داشته، به رویکرد برنامه ریزی و طراحی انسان محور به شهرهای آینده در چارچوب شهر ترمیمی در مواجهه با تاثیرات این همه گیری پرداخته می شود.

    کلید واژگان: چالش های شهری, همه گیری کووید 19, زیست پذیری شهری, شهر ترمیمی
    Seyyed Mehdi Mousakazemi *

    Human settlements (especially urban ones) face a wide range of challenges in connection with the natural world. These challenges are essential for the well-being of citizens within the framework of three pillars of sustainability, namely environmental, social and economic, and five vital dimensions; People, planet earth, prosperity, peace and participation are important concepts of sustainable development goals. The new UN Urban Agenda proposes a paradigm shift based on urban science and sets standards and principles for the planning, construction, development, management and improvement of urban areas along its five main pillars: urban policies, laws and regulations, Plans urban planning and design, local economy and municipal finance, and local management. The Covid-19 pandemic affected life around the world. This pandemic has caused many fluctuations in the viability index of urban settlements. It has also affected the way people interact and use public open space in cities around the world. Other effects include increased stress, depression and mental illness in urban areas around the world. In this article, while expressing the challenges of urban settlements, especially in the era of the Covid-19 pandemic, and the effects it has on the livability of cities, the human-centered planning and design approach to future cities within the restorative city in the face of the effects of this pandemic is discussed.

    Keywords: Urban Challenges, Covid-19 Pandemic, Urban Livability, Restorative city
  • سید مهدی موسی کاظمی*، مسعود صفائی پور، عبدالنبی شریفی، خلف عنافجه

    همواره بافت های ناکارآمد، فرسوده و مشکل دار شهری نمود فضایی آشکاری از بزرگ ترین مصیبت بشری در حوزه نابرابری ها یعنی فقر بوده اند. بااین حال به رغم تمامی تلاش های صورت گرفته از سوی محققین و مدیران شهری برای ارتقای کیفیت زیستی در گستره های فقر، همچنان تحلیل فضایی ساختارهای فقر شهری در اغلب تحقیقات خاص مرتبط با این سکونتگاه ها تا حد زیادی به دورمانده است. با توجه به این ضرورت اساسی، هدف اصلی مقاله حاضر، بازشناسی و سطح بندی گستره های فضایی فقر در کلان شهر اهواز با محوریت پرداختن به همین ساختارها می باشد. مقاله حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی. تحلیلی و پیمایشی است. بر پایه شاخص های قدیم و جدید بافت فرسوده و ناکارآمد، از طریق تکنیک پویش محیطی به تدوین مبانی تیوریک و قواعد پژوهش اقدام و 42 محله دارای بافت مشکل دار به عنوان گستره فضایی فقر شهری در کلان شهر اهواز شناسایی و سپس با لحاظ معیارهای چندگانه رتبه ساز در 5 گونه مختلف دسته بندی شدند. درنهایت گونه پنجم (بافت های فرسوده و ناکارآمد) شامل 11 محله به عنوان محلات هدف مطالعه، بازشناسی و سطح بندی شدند. اطلاعات موردنیاز از 49 شاخص عمومی فقر یا ساختار فقر شهری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و-زیست محیطی از طریق 457 نمونه حاصل از فرمول کوکران و جدول مورگان در قالب پرسشنامه جمع آوری شده است. داده های حاصل در نرم افزار SPSS به وسیله دو تکنیک Z-Score و SAR به صورت ترکیبی برای سطح بندی وضعیت عمومی فقر محلات هدف، تجزیه وتحلیل شدند. بر پایه مقایسه ترکیبی امتیازات دو مدل و رتبه بندی نهایی به دست آمده، محله عامری در سطح اول، صخیریه، علوی و حصیرآباد به طور مشترک در سطح دوم، عین دو، علی آباد، صیاحی، ملاشیه، منبع آب، کوی کارون و کوی آل صافی به ترتیب در سطوح سوم تا نهم از لحاظ وضعیت عمومی فقر بر اساس تحلیل فضایی ساختارهای فقر شهری قرار گرفتند.

    کلید واژگان: گستره, فقر, ساختار, سطح بندی, اهواز
    Seyed Mehdi Mousakazemi *, Masoud Safaee Pour, Abdolnabe Shareefe, Khalaf Anafje
    Introduction

    The city is a manifestation of political economy and spatial reflection of the difference in socioeconomic characteristics that is manifested in the physical structure. One of the major challenges of urban management today is the issue of poverty, which is considered to be the greatest human tragedy. A closer look at the urban poverty challenge shows that poverty has a multifaceted nature and structure and therefore requires a proper analysis of the structures. The spatial extent of poverty includes the different forms, titles and causes of its formation in cities. Although areas of poverty have been addressed by local and global communities due to their adverse consequences, despite efforts to improve the quality of housing in areas of poverty, spatial analysis of urban poverty structures in addressing the issues of these areas has been neglected. Ahvaz metropolis is one of the cities that face problematic, worn, inefficient and heterogeneous spaces inside and on the outskirts. In this article, according to the necessity of spatial analysis of urban poverty structures, the target areas are to create an information layer and prepare the ground for the preparation and implementation of poverty alleviation programs and improving the quality of housing in the poverty areas of Ahvaz metropolis. The main question is about the general state of poverty and its structures in the dilapidated and dysfunctional contexts of the Ahvaz metropolis.

    Methodology

    The present research is applied in terms of purpose, and in terms of nature it uses descriptive-analytical and survey method. The typology of spatial areas of poverty in the metropolis of Ahvaz and the recognition of worn and dysfunctional tissues through operational translation and application of old and new criteria of worn and dysfunctional tissues, in the form of theoretical foundations led to the development of research rules. A total of 49 urban poverty structures were operationalized in the form of three components: social, economic and physical-environmental. To determine the sample size through Cochran's formula and Morgan table, 457 researcher-made questionnaires were considered. The sample size in each neighborhood was determined by the method of optimal allocation and the questionnaires were distributed in a systematic random method in 11 identified poverty zones of the target, for field perception of the general poverty situation among the heads of living households. The collected data after integration in each neighborhood were spatially analyzed in SPSS software by comparing the final results of Z-Score and SAR techniques for poverty zones. The zoning map of worn and inefficient tissues of Ahvaz metropolis and the bar chart of worn and inefficient tissues were drawn by ArcGIS10.8 and Excel software, respectively.

    Result and discussion

    Results show Identify area of poverty and spatial analysis of its urban poverty structures is effective at all scales and fields for planning and empowering the inhabitants of weak areas and preventing the consequences of poverty. 42 neighborhoods with inefficient texture in Ahvaz metropolitan were identified and classified as urban poverty domains in 5 deferment types. Finally, the fifth species of urban spatial poverty domains (urban worn-out and inefficient texture) including 11 neighborhoods between them were recognized as target areas. Public indicators of poverty or urban poverty structures in the form of three social, economic, physical- environmental factors through 457 in target areas show that Amere is in first place and Sekhereyeh, Koye Alavi and Hasir Abad jointly are in second place. Eain2, Aliabad, Sayahi, Malasheyeeh, Manba Abb, Koye Karoon and Koye Allesafi are in third to ninth place of final ranking of public situation of poverty based on spatial analysis of urban poverty structures. It seems that the issue of urban poverty areas of Ahvaz Metropolitan is a function of the growth trend of poverty in the whole country. Unemployment difficulties, limited use of Production  capacities, weak economic bases and lack of deserving optimal allocation of resources, facilities and services in the city, has led to inconsistency of space in the neighborhoods of Ahvaz and the appearance of poverty zones.

    Conclusion

    In this article, since the geography perspective is the basis for social, economic, physical, environmental and so on development, and the complexity of issues of poverty zones, avoids from prescribing radical strategies and we believe the solution is appropriate measures for doing sustainable regeneration communities and each kind of poverty reduction programs and reform its poverty structures. Urban managers and Planners should refer to the approach of sustainable regeneration of neighborhoods with community-oriented, holistic, comprehensive, strategic and integrated features. As the largest surgery in worn-out and inefficient textures which causes injection and   circulates of huge capitals and investment in the neighborhood and raise and improves the quality of life in them. At present, no complete action has been taken to regeneration in Ahvaz. Major Measures done including: Preparation comparative scheme, for Manba Abb and Koyekaron neighborhoods, which includes the construction of a retaining wall and solving some legal problems related to land ownership, to facilitate, the use of bank credit, securing, setting up facilitation offices, and defining the space, commercial and green, as well as forecasts for the relocation and resettlement of 811 households are resided in danger zones. To reduce urban poverty,  we first need accurate knowledge, accurate measurement, documentary and realistic analysis. Such cognition requires the definition, invention, and application of appropriate indicators, indicators, and methods that are consistent with the existing realities of urban development. The application of these indicators should be done with the aim of promoting economic, social, physical-environmental and improving living conditions and individual and public security and help increase the authority and ability of citizens to achieve real development. "The priority of intervention and reconstruction in dilapidated and inefficient neighborhoods of Ahvaz metropolis is also with the neighborhoods that have the lowest ranks and have the worst general poverty situation in terms of study indicators."

    Keywords: Urban poverty areas, Poverty structures, rating, Ahvaz metropolitan
  • اسماعیل علی اکبری*، سید مهدی موسی کاظمی، مصطفی طالشی، محمدمهدی مروج الشریعه

    بافت های  فرسوده و ناکارآمد شهری یکی از تنگناها و مسایل پیچیده ناپایداری توسعه شهری هستند و برای ارتقای کیفیت زندگی، بازآفرینی این بافت ها ضرورت دارد؛ ازاین رو، رویکرد بازآفرینی شهری با بهره گیری از ادبیات برنامه ریزی مشارکتی در پی دستیابی به جوامع پایدار شهری است. تحقیق حاضر به شناسایی ظرفیت های مشارکت شهروندی برای برنامه ریزی مشارکتی در شهرک شهید باهنر واقع در منطقه 6 کلان شهر مشهد با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی می پردازد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بود و جامعه آماری پژوهش، 33.937 نفر شهروند ساکن در شهرک شهید باهنر بود. تعداد نمونه براساس فرمول کوکران 379 نمونه تعیین شد و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج نشان می دهد، ظرفیت های مشارکت شهروندی در بافت ناکارآمد شهرک شهید باهنر شامل ابعاد نهادی، کالبدی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی است و ارتباط معناداری بین آن هاست. همچنین شدت رابطه در ابعاد اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی از همه بیشتر و برابر با 752/0 است. با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای نیز ظرفیت مشارکت شهروندی در بازآفرینی بافت ناکارآمد شهرک شهید باهنر در ابعاد نهادی، کالبدی، اجتماعی-فرهنگی و اقتصادی در وضعیت مطلوب قرار دارد. ازآنجاکه میانگین زیست محیطی برابر با 866/2 و از حد متوسط عدد 3 کمتر است، ظرفیت های مشارکت شهروندی در بازآفرینی بافت ناکارآمد شهرک شهید باهنر در بخش زیست محیطی در وضعیت پایین قرار دارد. با توجه به نتایج این پژوهش و مشخص شدن میزان ظرفیت مشارکت ساکنان شهرک شهید باهنر، شیوه اجرایی برنامه ریزی مشارکتی به منظور بازآفرینی مطلوب در بافت های  ناکارآمد شهری، از طریق فعالیت های منسجم و برنامه ریزی شده دفاتر تسهیلگری محقق می شود.

    کلید واژگان: برنامه ریزی مشارکتی, بازآفرینی, بافت ناکارآمد, کلان شهر مشهد, شهرک شهید باهنر
    Esmaeil Aliakbari *, Seyed Mehdi Mousa Kazemi Mohammadi, Mostafa Taleshi, Mohamad Mehdi Moravej Al-Sharieh

    Worn-out and inefficient urban tissues are among the complicated challenges of urban development instability. It is vital to recreate these tissues to improve the quality of life. Urban regeneration tries to make sustainable urban communities. Using the factor analysis technique, this study tried to identify the capacities of citizen participation for the participatory planning of Shahid Bahonar town, which is located in the 6th district of Mashhad. The statistical population of this descriptive-analytical study were 33,937 citizens living in Shahid Bahonar town, among of whom 379 participants were randomly selected using Cochran's formula and simple random sampling. The results showed that the capacities of citizen participation for the worn-out parts of Shahid Bahonar have institutional, physical, socio-cultural, economic and environmental aspects, which is a significant relationship between them. Moreover, the relationship is stronger among economic and socio-cultural aspects. Using the single-sample t-test, the capacity of citizen participation in recreating the dysfunctional parts of Shahid Bahonar regarding the institutional, physical, socio-cultural and economic aspects is in an appropriate condition. Since the environmental average is lower than the average number (this is, 3) the capacities of citizens’ participation in recreating the dysfunctional fabric of Shahid Bahonar regarding the environmental issues are not good. The results showed that the implementation method of participatory planning for achieving the optimal regeneration of worn-out parts should be done by facilitation offices’ coherent planned activities.

    Keywords: Participatory planning, Regeneration, Dysfunctional Tissues, Mashhad Metropolis, Shahid Bahonar town
  • محمدتقی رهنمایی، سید مهدی موسی کاظمی، سید علی حسینی، بهناز پورخداداد*
    شهرها از مثصدهای مهم گردشگری هستند. بسیاری از گردشگران در سفرهای گردشگری از آثار و بناهای تاریخی آنها بازدید می کنند. لیکن در بسیاری موارد، از پیشینه ی جغرافیای تاریخی آنها چندان اطلاعاتی ندارند. به همین دلیل به نوعی از ادراکات سطحی درباره ی شهرها بسنده می کنند. شهرها در طول تاریخ از اصلی ترین عرصه های اجتماعی هستند که بسیاری از چالش های تاریخی، سیاسی و فرهنگی در آنها رخ داده است. چه بسا که به دنبال این چالش ها، محل شهرها جابه جا شده، برخی به دنبال حوادث طبیعی و تاریخی، نقش و اهمیت خود را از دست داده اند و چه بسا شهرهایی که به دنبال یک اراده ی سیاسی، اهمیت تازه ای پیدا کرده اند.گیلان از مهم ترین مقصدهای گردشگری ایران است. اما انگیزه ی اصلی گردشگران عمدتا استفاده از جاذبه های طبیعی گیلان است. کمتر کسی می داند که چگونه دو شهر لاهیجان در گیلان بیه پیش و فومن در گیلان بیه پس، که روزگاری مقر حکومت بوده اند، به دنبال یک اراده ی سیاسی، نقش خود را به شهری کوچک، یعنی رشت واگذار کرده اند و یا اینکه از تبدیل یک صیدگاه ساحلی به نام انزلی، چگونه یک شهر بندری و گردشگرپذیر شکل می گیرد و همین شهر پناهگاه مهاجرین رانده شده ی لهستانی، روسی و ارمنی می شود و یا اینکه با محدود شدن روابط سیاسی و اقتصادی ایران و شوروی سابق، بندرکرگانرود از رونق افتاده و ساکنین آن به محل فعلی هشتپر کوچ می کنند که امروز از فعال ترین شهرهای استان است.روش تحقیق به صورت اسنادی و مشاهدات میدانی بوده واز نقشه های تاریخی این شهرها برای تبیین جغرافیای تاریخی آن ها استفاده شده است.این مقاله سعی دارد، شهرهای رشت، لاهیجان، فومن، بندرانزلی و تالش را از منظر جغرافیای تاریخی واکاوی کرده و تحولات فضایی، تاریخی آن ها را با هدف تقویت نگرش عمیق تر آنان به این شهرها به تصویر بکشد. با این امید که این تحقیق بتواند بن مایه ای باشد برای شناخت بهتر و عمیق تراز شهرهای ایران و تبیین ارتباط میان جغرافیای تاریخی، شهر و گردشگری
    کلید واژگان: تاریخ, جغرافیای تاریخی, شهرهای گیلان, گردشگری
    Mohammad Taqi Rahnamaei, Seyed Mehdi Musakazemi, Seyed Ali Hosseini, Behnaz Pourkhodadad *
    Cities are important tourist destinations. Many tourists visit historical monuments during their travels. But in many cases, they do not have much information about their historical geography. For this reason, they do not have deep perceptions of cities. Cities have been one of the most important social fields, throughout history, that Many historical, political and cultural challenges have occurred in them, that following these challenges, the location of cities has moved. Some of them have lost their role and importance due to natural and historical events, and perhaps cities that have gained new importance following a political decision.Guilan is one of the most important tourist destinations in Iran. But the main motivation of tourists is mainly to use the natural attractions of Guilan. Few people know how the two cities of Lahijan in Guilan Biepish and Fooman in Giulan Biepas, where the government was based of them in the past, have given up their role to a small town, Rasht, following a political decision, Or how a fishing village called Anzali is formed into a port and tourist city and this city becomes a refuge for expelled Polish, Russian and Armenian immigrants, or how with the limitation of political and economic relations between Iran and the former Soviet Union, Karganrood has declined and its inhabitants are moving to the current location of Hashtpar, which is one of the most active cities in the province today.This article tries to analyze the cities of Rasht, Lahijan, Fooman, Bandar Anzali and Talesh from the perspective of historical geography And define spatial-historical developments these cities with the aim of amplifing a deeper view of them. With the hope that this research can be a basis for a better and deeper understanding of Iranian cities and explain the relationship between historical geography, cities and tourism.The research method is documentary and field observations and the historical maps of these cities have been used to explain their historical geography.
    Keywords: Guilan cities, history, historical geography, Tourism
  • سید مهدی موسی کاظمی*، رضا مختاری ملک آبادی، سید صادق نوروزپور مهریان

    برای تامین مسکن در ایران در برنامه های توسعه بعد از انقلاب اسلامی، سیاست های متفاوتی اتخاذ شده است که هر کدام دارای بازتاب های اقتصادی فضایی در توسعه شهرها بوده اند. شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد هم تحت تاثیر سیاست های تامین مسکن بازتاب های اقتصادی فضایی داشته اند. این مقاله با هدف شناسایی بازتاب های اقتصادی فضایی سیاست های توسعه مسکن در شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد، با استفاده از روش پیمایشی سیاست های اجرایی دولت (شامل سیاست های پاک، مسکن تعاونی، شهرهای جدید، آماده سازی زمین، اجاره به شرط تملیک، بلندمرتبه سازی، مسکن مهر و مسکن اجتماعی) را مورد ارزیابی قرار داده است. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه و مصاحبه با خبرگان دارای تجربه و فعال در زمینه مسکن در شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد است که تحت تاثیر سیاست های مسکن بوده اند. با توجه به این که تعداد خبرگان دارای تجربه و فعال در زمینه مسکن و سیاست های مسکن در استان و به خصوص شهر یاسوج محدود بوده، کل بیست نفر (14 مرد و 6 نفر زن) خبره در حوزه مسکن شامل مدیر (3 نفر)، کارشناس (6 نفر)، استاد دانشگاه (6 نفر) و دانشجوی دکتری برنامه ریزی شهری (5 نفر) انتخاب شدند. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که مسکن مهر از نظر توجه به ویژگی های اقتصادی فقرا، هدفمندسازی و فراگیری وام های مسکن، اعطای وام و اعتبارات ویژه بلندمدت و کم بهره متناسب با توان درآمدی خانوارها بهترین عملکرد و بیشترین اثرگذاری را از بعد اقتصادی فضایی در پهنه شهرهای استان داشته است. همچنین مسکن تعاونی و اجاره به شرط تملیک بیشترین میزان همخوانی با شرایط اقتصاد شهری و منطقه ای در شهرهای کهگیلویه و بویراحمد را دارا هستند. از نظر کارشناسان، سیاست مسکن مهر، بلندمرتبه سازی، سیاست پاک و احداث شهرهای جدید از نظر مولفه های اقتصادی فضایی تاثیرات یکسانی داشته اند، اما با سایر سیاست ها اختلاف معنی داری از نظر آماری دارند. به علاوه، مسکن مهر و مسکن اجتماعی تاثیرات یکسانی را نشان می دهند.

    کلید واژگان: بازتاب های اقتصادی فضایی, سیاست های مسکن, استان کهگیلویه و بویراحم
    Seyyed Mehdi Moussakazemi*, Reza Mokhtary Malek Abadi, Seyyed Sadeg Nourozpor Mehraban

    To provide housing in Iran, in the Five-Year Development Plans after the Islamic Revolution, different policies have been made, each of which has had economic-spatial reflections on the development of cities and towns. The cities of Kohgiluyeh and Boyer Ahmed province have also experienced economic-spatial reflections under the influence of housing supply policies. This article aims to identify the economic-spatial reflections of the housing development policies on the cities of Kohgiluyeh and Boyer Ahmad province. The executive policies of the government (including policies of PAK, Cooperative Housing, New Towns, Land Preparation, Lease on Condition of Ownership, Tall Building, Mehr Housing, and Social Housing) have been evaluated using the survey method. The tools of data collection are questionnaires and interviews with experienced and active experts in the field of housing in 18 cities of Kohgiluyeh and Boyar Ahmad province, which have been affected by housing policies. Due to the fact that the number of experts who have experience and are active in the field of housing and housing policies in the province and especially in the city of Yasouj is limited, a total of 20 experts (14 men and 6 women) in the field of housing, including 3 managers, 6 experts, 6 university professors, and 5 urban planning Ph.D. students were selected. The results of the research show that Mehr housing, in terms of paying attention to the economic characteristics of the poor, targeting and expanding mortgages, granting long-term and low-interest special loans and credits in accordance with the income of households, has the best performance and the most impact from the economic-spatial perspective in the cities of the province. Also, cooperative housing and Lease on Condition of Ownership are the most compatible with urban and regional economic conditions in the cities of Kohgiluyeh and Boyer Ahmad province. According to the experts, the Mehr housing policy, Tall Building, PAK policy and the construction of new cities have had the same effects in terms of economic-spatial components, but they have statistically significant differences with other policies. Also, Mehr housing and social housing show the same effects.

    Keywords: Economic-Spatial Reflections, Housing Policies, Kohgiluyeh, Boyer Ahmad Province
  • منابع جغرافیایی
    دکتر سید مهدی موسی کاظمی
  • حسین جعفری جبلی، سید مهدی موسی کاظمی، حسن حکمت نیا، رضا مختاری*

    بازسازی و احیای میدان ها در طول چندین سال متمادی جزو مهم ترین و پرهزینه ترین پروژه های مرمت و طراحی شهری اصفهان بوده است. در طرح های مرمت و ساماندهی این مجموعه ها فقط به موضوعات کالبدی نظیر سنگ فرش و بهبود نمای ظاهری توجه شده و هیچ توجهی به وجود معنا، افزایش خاطره انگیزی، جذب مشتری، رضایت کسبه و حیات اقتصادی مجموعه ها نشده است. در این زمینه هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل آثار بازآفرینی میدان عتیق بر عملکرد اقتصادی اجتماعی محدوده این میدان است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش، متخصصان و کارشناسان حوزه شهری هستند. روش نمونه گیری، گلوله برفی است و داده ها با بهره گیری از پرسش نامه پژوهشگرساخته در سال جاری گردآوری شده است. در تحلیل داده ها از آزمون های کای اسکویر در محیط نرم افزار SPSS و تحلیل عاملی تاییدی در محیط نرم افزار لیزرل استفاده شده است. نتایج نشان می دهد ساماندهی مشاغل کاذب و ناپایدار، ساماندهی مشاغل و فعالیت ها، تغییر فعالیت و مشاغل در محدوده، تغییر قیمت زمین و املاک مسکونی، تجاری و... ، تاثیر بر افزایش کیفیت واحدهای تجاری، تمایل و جذب سرمایه گذار داخلی، تمایل و جذب سرمایه گذار خارجی در بخش اقتصادی، حضور عابر پیاده، شناخته شدن بیشتر محدوده، حضور قشرهای مختلف اجتماعی در میدان، نبود مشاغل مزاحم، تقویت وجهه ملی و بین المللی، ساماندهی تکدی گران، استفاده از فضای میدان به مثابه فضای شهری و کاهش ناامنی های فردی و اجتماعی در بخش اجتماعی، ازجمله عواملی هستند که بیشترین امتیاز را درزمینه بازآفرینی عملکرد اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گرفته اند.

    کلید واژگان: فضای شهری, بازآفرینی, بافت تاریخی, میدان امام علی (ع) شهر اصفهان
    Hossein Jafari Jeblai, Seyed Mehdi Mousakazemi, Hassan Hekmatnia, Reza Mokhtari *
    Introduction

    Imam Ali Square (AS) as the most important open space in the northern part of Isfahan with high activity density needs to achieve the desired quantitative and qualitative dimensions. The reconstruction and revitalization of the square has been the major costly urban renovation project in this city. For examlem to rehabilitate the square, the passing cars in the four streets leading to this place were first driven out of the square through the underpasses and then, all the shops in the middle of the square wer bought and demolished through public participation by using participation papers. Next, the markets on the sides of the square were completed and restored with traditional designs. The local markets have now their activaties in this square on Mondays and Wednesdays, while the municipality has tried to organize or dismantle them. When paying attention to the actions taken, one can observe that they are comprehensive and holistic.However, only physical issues, such as paving and improvement of appearance, have been considered in the restoration plans of this complex. It seems that effective steps have not been taken to revitalize this square. Revitalization of an urban -- economic life and vitality --has a hidden dimension often overlooked. For example, this complex has not been successful in enabling the former merchants to buy new shops and got involved in such issues as lack of attending to former small businesses that have used to increase interactions, lack of welcoming citizens, and lack of maintaining meanings and memories. Due to its proximity to the old market and historical sites, this space has the potential to create an active tourist center that can provide strong roots of urban life. Therefore, paying more attention to the performance of this area could increase citizens' satisfaction and vitality and a sense of belonging for citizens and businesses. Undoubtedly, neglecting the mentioned factors and not conducting the necessary research in this regard would cause the lack of tangible identity, disorder and visual confusion, lack of psychological security and people’s confusion in the area, abandonment of cultural and historical elements, lack of positive people’s evaluation of urban spaces, reduced social interactions, and decreased sense of belonging. Therefore, the present made an attempt to study the effects of recreating Imam Ali Square on the socio-economic performance of the surrounding area.

    Methodology

    The present study was an applied research with a descriptive-analytical approach. In the first step, a list of the influential factors were identified as the research variables and compiled in the form of two questionnaires. In the first questionnaire, the importance of each factor based on Likert Spectrum was asked from 100 urban experts as the statistical population using the Snowball method. To assess the importance of economic and socio-cultural practices in Imam Ali Square, the information collected from the first questionnaire was analyzed through descriptive findings and Chi-square tests in the SPSS software environment. The average values of economic and socio-cultural indicators in the real society were assumed to be equal to 3. The importance of the studied indicators in all the items had to be higher than average. Applying the method of Confirmatory Factor Analysis (CFA) in the LISREL software environment, the effective socio-economic factors in recreating the area of ​​Imam Ali Square were identified.

    Discussion

    The results showed that the level of satisfaction with the neighborhood was below the social criterion and the economic criterion of land and housing market was one of the most important factors affecting the quality of life in the area. Changing false and unstable activities and jobs, organizing suitable jobs and activities, modifying the prices of residential commercial lands, increasing the qualities of commercial units, attracting domestic and foreign investors to the economic sector, increasing the presence of pedestrians and social groups and their understanding of the area, removing the disturbing jobs, strengthening the national and international images of this square, organizing beggars, using the square as an urban space, and reducing individual and social insecurities in the social sector were among the factors that received the highest points in the fields of recreating the economic and socio-cultural performance of the square, thus indicating that the project of recreating the revitalizing Imam Ali Square had been successful in these fields.

    Conclusion

    Imam Ali Square was considered as the most active and prosperous commercial and economic areas in Isfahan before its reconstruction. People from the surrounding cities and villages in addition to Isfahan used to come to this place for shopping due to the great variety of products offered in this area. For example, the fruit and vegetable market in the north of Abdul Razzaq Street was very prosperous though being an irregular complex of fruit stalls. In the past, especially during the Qajar period, this center was used to buy and sell coal. However, after supplying oil and gas to the domestic and industrial markets, the coal sale activity gradually declined and was replaced by peddling activities. Towards the end of the square, a gathering place was formed for vendors to sell second-hand and cheap goods. Another market in this area was the bird market in Cucumber Caravanserai. In this market, animals, such as chickens, roosters, partridges, pigeons, etc., were sold. The mentioned center and the coal market had a very dirty atmosphere and an unfavorable appearance. They had nothing to do with the historical identity and cultural values ​​of the area. In this place, peddling, smuggling, buying and selling drugs, and begging were done a lot.Nevertheless, among the actions taken, meanings and memorable messages, customer attraction, business satisfaction, and economic life were lacking in this area and this had caused it to be involved in a declined prosperity and hence not to have its former vitality.

    Keywords: Urban Space, recreation, Historical context, Imam Ali Square, Isfahan
نمایش عناوین بیشتر...
سامانه نویسندگان
  • دکتر سید مهدی موسی کاظمی
    دکتر سید مهدی موسی کاظمی
    استاد
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال