فهرست مطالب محدثه معینی فر
-
موضوع فقه، رفتار مکلفان است که علی رغم اختلاف های میان فقیهان در شمولیت این موضوع، می تواند بر اساس نظر برخی، شامل سه حوزه فقه المعرفه و العقیده، فقه الاخلاق و فقه العمل باشد. فارغ از اختلافات در اصل مسئله، ورع نیز از واژگانی است که به تناسب کاربردهای مختلف در فقه به عنوان خصلت قاضی، مجتهد و مفتی و همچنین، گستردگی معنایی در روایات می تواند در هر سه حوزه فوق مطرح شود و موضوع حکم فقهی باشد. این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی درصدد پاسخ به این سوال است که باتوجه به ارتباط واژه «ورع» با سایر واژگان در روایات، ورع موضوع کدام یک از سه حوزه فقه المعرفه و العقیده، فقه الاخلاق و فقه العمل خواهد بود؟ جامعه آماری این پژوهش شامل 346 حدیث است که با استفاده از نرم افزار MAXQDA2020 کدگذاری شدند. محدود دانستن ورع به محدوده فقه الاخلاق و فقه المعرفه و العقیده به دلیل وجود روایات متعدد که ورع را در زمره عمل یا مساوی با آن می دانند، صحیح نیست، بلکه ورع در محدوده فقه العمل نیز داخل است و محدود دانستن آن به باب های قضاوت، اجتهاد و تقلید و نماز در فقه العمل نیز کفایت نمی کند، بلکه ورع باید در باب عبادات فراتر از اوصاف امام جماعت نیز مطرح شود و چه بسا بتوان ورع را از اوصاف واجب همه بندگان و مکلفان اعم از مجتهد و مقلد دانست. در نهایت، ورع و واژگان مثبت همراه آن در روایات در صورتی موضوع فقه المعرفه و العقیده خواهد بود که دارای وصف معرفت شناختی باشد و اگر از مرحله شناختی خارج شد و به ظهور و بروز ظاهری در اعمال و رفتار انسان نرسید، در حوزه فقه الاخلاق وارد خواهد شد و اگر در قالب رفتار و فعل انسان عرضه شد، باید در وادی فقه العمل به دنبال حکم فقهی آن گشت.کلید واژگان: ورع, تحلیل محتوا, فقه العمل, فقه الاخلاق, فقه المعرفه}The topic of fiqh (Islamic jurisprudence) is the behavior of those charged with a duty, despite the differences in the comprehensiveness of this topic among Muslim scholars, is based on someone’s theory, including the fiqh Al-Ma'rafa and Al-Aqeedah, the fiqh al-akhlāq, and the fiqh al-'Amal. Regardless of different ideas in the origin of the issue, the other meanings of Waraʿ (righteousness) in the context of fiqh (Islamic jurisprudence) as the qualities of a judge, a Mujtahid, and also, the wideness of meanings in the narrations can be proposed in the areas mentioned above and is the subject of a jurisprudential hukm. This paper uses the content analyzing method to answer this question: By considering the relation of Waraʿ (righteousness) with other words in the narrations, is Waraʿ (righteousness) the topic of the fiqh Al-Ma'rafa and Al-Aqeedah, the fiqh al-akhlāq, and the fiqh al-'Amal? The statistical population of 346 hadiths was coded by using the MAXQDA2020. Limiting Waraʿ (righteousness) to the fiqh Al-Ma'rafa and Al-Aqeedah and the fiqh al-akhlāq is not correct, as evidenced by the existence of multiple narrations of Waraʿ (righteousness) is an action or equal to it in that sense. So, Waraʿ (righteousness) has been included in the fiqh al-'Amal. Restricting the scope of Waraʿ (righteousness) to the chapters on judgments, ijtihad, Taqlid (imitation), and prayer in the fiqh al-'Amal is not enough, but Waraʿ (righteousness) must be included in the chapter on ritual acts of worship, as well as descriptions of the imam of the congregation, and has been the obligatory descriptions of the people, both Muqallid and Mujtahid. Finally, Waraʿ (righteousness) and the positive words accompanying it in the hadiths will be the subject of the fiqh Al-Ma'rafa and Al-Aqeedah if it has an epistemological description. If it goes out of the cognitive stage and does not appear in human actions and behavior, it will be in the field of the fiqh al-akhlāq. Finally, if it is presented in the form of human behavior and action, it is necessary to look for its hukm in the fiqh Al-'Amal.Keywords: Waraʿ(Righteousness), Content Analysis, Fiqh Al-Ma'rafa, Al-Aqeedah, The Fiqh Al-Akhlāq, And The Fiqh Al-'Amal}
-
حرمت اسقاط عمدی جنین، با وجود دلالت قرآنی، محل اختلاف در احکام وضعی آن است و در نظرات فقیهان، ملازمه ای میان این دو حکم وجود ندارد. این مقاله در حوزه آیات الاحکام تکلیفی و وضعی اسقاط عمدی جنین، ضمن بررسی آیات مرتبط، به واکاوی آیات الاحکام این حوزه پرداخته است تا تصویری روشن از موضوع شناسی و حکم شناسی فقیه و فرایند استنباط حکم شرعی ارائه دهد. به علاوه، برخی آیات نیز که در شمار آیات الاحکام فقهی نیستند، بررسی شدند تا برای استنباط حکم فقهی، مطمح نظر قرار گیرند. براین اساس، سوال اصلی این است که آیات الاحکام، از نظر احکام تکلیفی و وضعی در مورد اسقاط عمدی جنین، شامل چه آیاتی بوده و نحوه دلالت آنها بر حکم مذکور چگونه است؟ هرچند منظور از آیات الاحکام، آیاتی است که حکم فقهی را بیان می کنند، اما در موضوع اسقاط عمدی جنین، آیاتی هستند که در تبیین موضوع حکم فقهی نیز فقیه را یاری می کنند و همنشینی میان این آیات با روایات مرتبط، به خوبی آن را اثبات می کند. با لحاظ این منظومه آیات الاحکام، این نتیجه حاصل می شود که با اثبات حرمت اسقاط عمدی جنین از باب قتل، باید وجوب کفاره، دیه یا قصاص را پذیرفت که مختار برخی فقیهان است. برخی نیز با لحاظ ادله دیگر، از استلزام قطعی میان حرمت اسقاط عمدی جنین از باب قتل و وجوب کفاره، از دیه یا قصاص دست شسته اند. به نظر می رسد برخلاف نظر مشهور، باتوجه به فرایند استدلال به آیات، لزوم تلازم میان احکام تکلیفی و وضعی و با تفصیل میان حالات قطعی قتل و مرگ جنین (مرده زایی) از ماه هفتم به بعد که امکان زیست آن در خارج از رحم مادر وجود دارد، قصاص ثابت باشد.کلید واژگان: حکم وضعی, حکم تکلیفی, اسقاط جنین, دلالت التزامی, موضوع شناسی}
-
سابقه و هدف
با شیوع ویروس همه گیر کرونا، مباحث مختلفی درباره ی واکسیناسیون به عنوان یکی از راه های پیشگیری از ابتلا به آن مطرح شد. یکی از این مباحث الزام به واکسیناسیون سراسری مردم بود که بحث های فقهی، حقوقی و اخلاقی فراوانی را در پی داشته است. هدف این مقاله بررسی این موضوع در گستره ی قواعد فقهی شیعه است.
مواد و روش هااین پژوهش با هدف توصیف و تحلیل دیدگاه ها و ادله ی آن ها و با فن جمع آوری اطلاعات و داده ها به صورت کتابخانه ای صورت گرفته است.
یافته هاقواعد مخالف با الزام به واکسیناسیون شامل قواعد اکراه، وجوب دفع ضرر محتمل، احتیاط، احترام، نفی عسروحرج، سلطنت و اصل عدم ولایت و قواعد موافق با الزام به واکسیناسیون، شامل اصل مصلحت عموم، وجوب دفع ضرر محتمل، اصل تقدم حق حیات و قاعده ی حفظ نظام و منع اختلال در آن هستند.
استنتاجادله ی موافق در خصوص ملاحظات الزام به واکسیناسیون معقول تر و قوی تر هستند و نگاه جامع تری به مسئله دارند و مانع قانونی یا شرعی نیز ندارند.
کلید واژگان: واکسیناسیون, قواعد فقهی, مخالف, موافق, کرونا}Background and purposeWith the spread of coronavirus and causing a global pandemic within a short period, various topics were raised about vaccination as one of the ways to prevent it. One of these topics was the requirement for vaccination, which has resulted in many Islamic jurisprudential, legal, and ethical discussions. This paper aims to examine this issue in the scope of Shia jurisprudence principles.
Materials and methodsThe present study aimed to describe and analyze the views and the evidence and the technique of collecting information is library research.
ResultsThe rules against requirement for vaccination include the rules of reluctance, the obligation to avoid possible harm, caution, respect, the negation of hardship and embarrassment, the sovereignty and the principle of non-wilaya, and the rules in favor of the requirement for vaccination, including the principle of public interest, the obligation to avoid possible harm, the principle of the priority of the right to life, and the rule of maintaining the universal system and preventing its disruption.
ConclusionThe arguments in favor of mandatory vaccination considerations are more reasonable and stronger and have a more comprehensive view of the problem, and there is also no legal or religious obstacle.
Keywords: Vaccination, Islamic Jurisprudential Rules, Against, In Favor, Corona} -
حقوق مصرف کننده از مباحثی است که پس از انقلاب صنعتی و افزایش توان بشر در تولید کالا و ارایه خدمات و توجه به حقوق بشر مطرح شده و با به روز شدن فناوری های نوین نیز نیازمند تحول است. یکی از این فناوری ها، اینترنت اشیاء است که به جهت عدم کنترل مستقیم انسان بر آن و نفوذ آن در ابعاد مختلف زندگی بشری با حقوق مصرف کننده پیوندی قوی دارد. بر همین اساس، سوال اساسی این پژوهش درباره ماهیت، محتوا و مصادیق حقوق مصرف کننده در حوزه اینترنت اشیاء است. روش گردآوری داده در این پژوهش کتابخانه ای است که با توصیف دیدگاه ها و تحلیل آن ها همراه گشته است و هدف از این پژوهش، دستیابی به تعریف مناسب از اینترنت اشیاء و حقوق مصرف کننده و سپس تعیین ماهیت، مصادیق و محتوای حقوق مصرف کننده در حوزه اینترنت اشیاء است. اینترنت اشیاء خدمتی مبتنی بر اینترنت است که پیوند میان انسان با اشیاء یا حتی حیوانات را در بستر اینترنت فراهم می کند. در این گستره است که مصارف گوناگون این فناوری تحقق می یابد و درنتیجه، موضوع حقوق مصرف کننده در آن معنا می یابد. ابعاد حقوق مصرف کننده در حوزه اینترنت اشیاء با توجه به ماهیت آن نسبت به سایر موارد پیچیده تر است و ابعادی چون امنیت، سلامت، آگاهی و غیره را در برگرفته است که عمدتا در قوانین ایران به صورت کلی مورداشاره واقع شده اند و درنتیجه، برای اینترنت اشیاء می توانند کاربرد داشته باشند. برخی نیز مانند حق انتخاب، حق مالکیت و انتقال داده و غیره باید مدنظر قانونگذار قرار گیرند تا زمینه استیفای این ابعاد از حقوق مصرف کننده فراهم شود. برخی دیگر نیز به جهت ماهیت این حق نمی توانند در محتوای آن داخل شوند.
کلید واژگان: اینترنت اشیاء, اینترنت, حقوق مصرف کننده, حقوق ایران, حق انتخاب, حق امنیت}journal of Studies of Islamic Jurisprudence and Basis of Law, Volume:17 Issue: 47, 2023, PP 159 -190Consumer rights is one of the topics that has been raised after the industrial revolution and the increase of human ability in the production of goods and services, as well as attention to human rights, and with the invention of new technologies, it needs a serious change. One of these technologies is the Internet of Things, which strongly linked to consumer rights due to the lack of direct human control over it and its influence on various aspects of human life. Accordingly, the main question of this research is about the nature, the content and examples of consumer rights in the field of IoT.To collect data, the analysis based on library research. This research involves a collection of some textbooks, Journals, and articles and accompanied by describing the views and analyzing them.The purpose of this study is to achieve an appropriate definition of the Internet of Things and consumer rights and then determine the nature, the examples and content of consumer rights in the realm of Internet of Things.In conclusion, the Internet of Things is an Internet-based service that provides a connection between humans and objects or even animals in the context of the Internet, the scope of which can cover all aspects of human life. It is in this context that the various uses of this technology realized and, as a result, the issue of consumer rights finds meaning in it.
Keywords: Internet of Things, consumer rights, Iran's law, Freedom of Choice, right to security} -
إن تعلیمات الإسلام حول تاسیس الاسره والاهتمام بحقوق وواجبات افرادها تدل علی اهمیتها؛ وقد اجریت الدراسه الحالیه بهدف تقصی عوامل إضعاف الاسره من وجهه نظر قاید الثوره الإسلامیه آیت الله الخامنیی (حفظه الله) باستخدام منهج نوعی قایم علی المعطیات؛ فمن خلال فحص بیانات سماحته علی غرار اخذ العینات الإجمالیه خلال اعوام 1368 و1398 الهجریه الشمسیه، تم الحصول علی نمط من عوامل إضعاف الاسره من وجهه نظره، ومن خلال الترمیز المفتوح، تم تحدید 238 مفهوما ک 26 ترمیزا محوریا.واظهرت النتایج ان العوامل الاربعه الاقتصادیه والثقافیه والاجتماعیه والفردیه هی الاسباب الرییسه لإضعاف الاسره، وکذلک عدم معرفه المراه بالتعالیم الإسلامیه وعدم قدره المراه علی تحسین نفسها کاوضاع طاریه، وغیاب القوانین، وضمان حسن تنفیذها فی مجال قوانین الاسره، وعدم تطبیق الاحکام الإسلامیه، والجو الثقافی للمجتمع فیما یتعلق بقضایا المراه، والامن الاخلاقی والفکری للمجتمع؛ وعدم بیان حقوق الاسره من وجهه نظر الإسلام کإطار (وبییه) هذا البحث.
کلید واژگان: الإسلام, إضعاف الاسره, قائد الثوره الإسلامیه, نظریه قائمه علی المعطیات} -
استیفای حق های کودکان و پیشگیری از نقض آنها یکی از موضوعات مهم در حوزه ی فضای مجازی است که فرزندپروری دیجیتال می تواند نقش موثری در آن داشته باشد. فرزندپروری دیجیتال ناظر به اصول و قواعد خاصی است که خود را با پیشرفت فناوری های گوناگون هماهنگ کرده است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ گویی به این سوال است که حق های کودک در فرزندپروری دیجیتال و راهکارهای حفظ این حقوق شامل چه مواردی است؟ مصادیق حق های کودک در ارتباط با فرزندپروری دیجیتال شامل حق های دیجیتال، حق آموزش، حق بر هویت، حق آگاهی و دانستن، حق بازی و گذراندن اوقات فراغت، حق سلامت، حق آزادی و حق امنیت است. اصول و قواعد اسلامی فرزندپروری دیجیتال برای تحقق حق های کودک می تواند اصل همراهی و هم نشینی با کودکان، اصل توانمندسازی برای زندگی حال و آینده، اصل کسب آمادگی و دانش پیش از ورود به فضای مجازی، اصل تقدم عمل و کردار بر توصیه های زبانی، اصل کاهش هزینه ی فرزندپروری و استفاده از فرصت ها، اصل فرزندپروری همه جانبه و اصل امربه معروف و نهی از منکر را در بربگیرد که راهنمای والدین برای انجام تکالیف در حوزه ی استیفای حق های کودکان در عصر دیجیتال هستند. تعیین محتوای تکلیف اخلاقی فرزندپروری و فرزندپروری دیجیتال بر عهده ی والدین است، اما قانون گذار نیز تلاش کرده است تا انجام این تکلیف را از سوی والدین و سرپرستان کودک را تضمین کند.کلید واژگان: فرزندپروری دیجیتال, حق, کودک, خانواده, والدین}Enforcement of children's rights and prevention of their rights violation is one of the important issues in the field of cyberspace that digital parenting can play an effective role in it. Digital parenting is based on specific principles and rules that have adapted to the development of technologies such as new communication tools, platforms and various software. The method of this paper is descriptive-analytical method and seeks to answer this basic question about the rights of the child by considering digital parenting and the strategies to protect these rights? Examples of children's rights in relation to digital parenting include digital rights, the right to education and other rights. Islamic principles and rules of digital parenting for the realization of the rights of the child can be the principle of companionship with children, the principle of empowerment for present and future life, the principle of gaining readiness and knowledge before entering cyberspace, the principle of precedence actions over advice, the principle of reducing parenting costs and seizing opportunities, the principle of comprehensive parenting and the principle of enjoining what is Good (Al-Ma'roof) and Forbidding what is Evil (Al-Munkar) that are a guide for parents to do their duties which is related to children's rights in the digital age. Although it is the parents' responsibility to determine the content of the moral duty of parenting and digital parenting, the legislature has also sought to guarantees that this duty is performed perfectly by the child's parents and guardians.Keywords: digital parenting, Rights, Child, Family, Parents}
-
یکی از مراحل تبلور اسلام در جوامع از دیدگاه مقام معظم رهبری، تحقق جامعه اسلامی است که پیش از تحقق تمدن اسلامی ایجاد می شود. در پژوهش حاضر به روش کیفی و با استفاده از روش داده بنیاد به این پرسش اساسی پاسخ داده می شود که جامعه اسلامی چگونه محقق می شود. این مقاله با بررسی کامل کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن و بیانات رهبر انقلاب درباره جامعه اسلامی به صورت تمام شماری در فاصله سال های 1368 تا 1398، به تدوین الگویی درباره تحقق جامعه اسلامی از دیدگاه ایشان می پردازد. در این پژوهش، مقوله علی تشکیل جامعه اسلامی، توحید است که در بستر ولایت، رهبر، حاکم جامعه و عناصر مومن تحقق می یابد. مقوله های جهالت، طاغوت، خلقیات فاسد و شرک نیز به عنوان مقوله مداخله گر شناسایی شده اند. راهبردها برای تحقق یگانه پیامد تشکیل جامعه اسلامی یعنی تکامل آحاد جامعه، اطاعت از خدا و پیامبر (ص) (بندگی خدا)، ایمان، هجرت، مجاهدت، صبر، صلات، استقامت، دشمن شناسی، تکلیف شناسی، عزت، عقلانیت، تشبه به پیامبر اکرم (ص)، تبیین اسلام و احکام اسلامی، تدوین فقه حکومتی، تعلیم، تعلم و تزکیه است.کلید واژگان: توحید, جامعه اسلامی, راهبرد, روش داده بنیاد, مقام معظم رهبری}From the perspective of the supreme leader, one of the phases of the realization of Islam in societies is the realization of the Islamic society, which occurs before the realization of Islamic civilization. The significance of establishing an Islamic society lies in its capacity to foster human progress and development. As long as the environment is conducive, it is conceivable for society members to advance.This paper has been done by using the qualitative method and grounded theory. It addresses the central question of how Islamic society is realized. Examining the book plan of Islamic thought Qur'an and its statements (1989 to 2019), this paper seeks to examine a model for the realization of an Islamic society from the leader’s perspective.According to the coding, the primary causes of the formation of Islamic society are monotheism, which is realized in the context of guardianship, leadership, and the faithful people. As an intervening condition, ignorance, rogue, depraved creatures, and Shrek were also identified. Strategies for the realization of its only consequence, namely the construction of the individual, obedience to God and the Prophet, faith, emigration, struggle for religion, patience and prayer, perseverance, enmity and recognition of duty, dignity, rationality, resemblance to the Holy Prophet, Explaining Islam and Islamic rules, compiling government jurisprudence, teaching and cultivating. These strategies can also be categorized as cognitive or behavioral. According to the view of the Supreme Leader, and taking into account his definition of faith as belief combined with action, there is a profound connection between these two areas of strategy, such that they cannot be separated in this manner. The cognitive strategies serve as the foundation for the behavioral strategies, and each supports the other. Therefore, the realization of one cannot occur without the realization of the other, and both will be realized simultaneously.Keywords: Islamic Community, Strategy, Supreme Leader, Grounded theory, Tohid (Theism)}
-
اینترنت اشیا فناوری به هم رساندن اشیا، انسان ها و حیوانات در یک شبکه است که به علت ابعاد گستردهای که در زندگی کنونی بشر دارد، بسیار حایز اهمیت است و این اهمیت در موضوع حفظ حق های افراد مانند حفظ حریم خصوصی آن ها بیشتر است. بر همین مبنا، سوال اساسی این پژوهش نسبت میان استیفای حق حریم خصوصی به منزله حق بشری و استیفای حق بر اینترنت اشیا در نظام حقوقی ایران است. حق حریم خصوصی از انواع حق های نسل اول است که در تزاحم با حق بهره مندی از اینترنت اشیا قرار گرفته است. حق دوم در زمره حق های اقتصادی و اجتماعی است که اثبات آن در حقوق بینالملل محل نزاع است. به علاوه، رتبه این حق در مقایسه با سایر مصادیق حقهای اجتماعی و اقتصادی پایینتر است، اما اگر استیفای این حق از ضروریات زندگی بشر در آینده شود، شاید بتوان از استیفای حق حریم خصوصی چشمپوشی کرد. محتوای حق حریم خصوصی در حوزه اینترنت اشیا شامل مدیریت و نظارت فرد بر داده های شخصی خود از یکسو و از سوی دیگر، رعایت امنیت در سه حوزه امنیت خود سامانه های اینترنت اشیا و سامانه های مرتبط با آن در مقابل هک و نفوذ، امنیت و رعایت اصول در هنگام جمع آوری قانونی داده ها و امنیت در هنگام نگهداری و استفاده از داده ها است و مصادیق نقض حق حریم خصوصی افراد در حوزه اینترنت اشیا در قوانین ایران شامل هتک حرمت و حیثیت افراد، دسترسی غیرمجاز به دادهها در سیستم اینترنت اشیا، در دسترس قراردادن داده های موجود در سیستم اینترنت اشیا، حذف یا تخریب یا مختل یا غیرقابل پردازش کردن داده های موجود در سیستم اینترنت اشیا، ازکارانداختن یا مختلکردن سامانه های اینترنت اشیا و... است که بهترین راهکار برای حمایت از این حق در برابر نقض آن، تصویب قوانین و سیاستگذاری های فرهنگی است.
کلید واژگان: اینترنت اشیا, اینترنت, حق, حریم خصوصی, ایران}The Internet of Things is the technology of connecting things, humans and animals in a network that has wide dimensions in current human life. Its importance has increased as the issue of protecting people's rights, such as protecting their privacy, has grown. Accordingly, this paper's fundamental question is the relationship between the right to privacy as a human right and the right to the internet of things in Iran's legal system. The right to privacy is one of the first-generation rights that conflict with the right to enjoy the Internet of Things. The second right relates to economic and social rights, whose proof was disputed under international law. In addition, the rank of this right was lower compared to other examples of social and economic rights. In the future, it may be possible to ignore the fulfilment of the right to privacy if it becomes one of the necessities of human life. The content of the right to privacy in the area of the Internet of Things included the management and monitoring of one's data on the one hand and, on the other hand, compliance with security in the three areas: security of the Internet of Things systems and related systems against hacking and intrusion, security and observance of the principles during the legal collection of data and security during the storage and use of data. In addition, they should observe legal and ethical principles during collecting and using personal data in Iran. Other examples of violating individuals' privacy rights in the field of the Internet of Things in Iran are insulting people, obtaining unauthorised access to data on the Internet of Things system, making data publicly available, deleting or destroying data, disrupting or disabling Internet of Things systems, etc. We conclude that approving laws and cultural policies is the best solution to support this right
Keywords: Internet of Things, Internet, Right, Privacy, Iran} -
تاکید بر برنامه کنترل جمعیت در انگلیس و آمریکا در دهه های گذشته و افزایش بهکارگیری روش های پیشگیری به همراه پیشرفت تکنولوژیهای کمک باروری و تشخیص پیش از تولد، سبب طرح نوعی از دعاوی در دادگاه های این دو کشور شده که هدف آن ها، حمایت از حق به-زیستن کودکان است. پژوهش پیشرو کوشیده با روش توصیفی و تحلیلی، به این سوال پاسخ دهد که دعاوی به-زیستن کودکان چه نوع دعاوی و چه انتقادهایی به آنها وارد است؟ این دعاوی، به فراخور، از طرف کودکان یا والدینشان در دادگاه ها طرح میشوند و بستر طرح دعاوی مذکور، تزاحم حقوق والدین، کودکان، پزشکان و جامعه است که نقدهای جدی چون تناقض ذاتی این دعاوی، تعارض با قوانین، عدم امکان ارزیابی خسارت در این پرونده ها، عدم ورود ضرر به کودک و تبعات منفی به آن وارد است. در حقوق ایران نیز از چند بعد طرح این دعاوی با اشکال مواجه است، مانند ابهام در موضوع دعوی و اسباب وجود حق و تعارض جدی طرح این دعاوی با قواعد انصاف و احسان، عرف و احکام و ارزش های اخلاقی.کلید واژگان: به زیستن, زندگی ناخواسته, کودک, والدین, ضرر}Emphasis on the population control program in the United Kingdom and the United States over the past decades, and as a result, increased use of contraception methods and failure of them, along with advances in assisted reproductive technologies and prenatal diagnosis, have led to litigations in the two countries' courts which are apparently aiming at supporting children's right to welfare.This paper has been tried by using documentary method to answer the main question what is children's lawsuits of welfare right and what criticisms bring to them? these types of suits are based on their own kind, petition on the part of children or their parents in courts, and the basis of this type of lawsuit is the conflict of the rights of parents, children, physicians and society, which, of course, includes serious criticisms such as inherent contradictions in these claims, conflict with the rules, the impossibility of assessing the damage in these cases, the failure to inflict harm on the child and the negative consequences. In Iran’s law, there are problems in several aspects of this lawsuit, such as ambiguity in the subject matter of the lawsuit and the reasons for the existence of the right and the serious conflict between the lawsuit and the rules of fairness and benevolence, custom and ethical rules and values.Keywords: Welfare, wrongful Life, Child, Parents, disadvantages}
-
فرزندآوری در طول اعصار دغدغه ای بزرگ برای بشریت بوده است. این دغدغه بزرگ همیشه در جدال میان منافع و زیان ها قرار داشته است. با پیشرفت در عرصه روش های کمک باروری و روش های پیشگیری از بارداری در دهه های اخیر، موضوع حق تولید مثل مورد توجه واقع شده است. روش گردآوری مطالب در این مقاله، اسنادی و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. هدف اصلی این مقاله، توصیف جایگاه حق تولید مثل در نظام حقوقی اسلام است. هدف از نگارش این مقاله تبیین دیدگاه اسلام درباره ماهیت حق تولید مثل است تا بتوان درباره ابعاد این حق و سایر موضوعات مرتبط به آن مانند صاحب حق، متعهد این حق و سایر موارد تصمیم های مناسبی را اتخاذ نمود.نتایج این پژوهش نشان می دهد بر اساس آیه 223 سوره بقره و روایات جواز عزل، تولید مثل حق است نه حکم و همچنین، آن حق آمیخته به تکلیف است نه حق محض و ساده. بر همین اساس، تکالیف باید به من علیه الحق که می تواند یک شخص یا دولت باشد، تحمیل شود، زیرا ملاحظه حقوق بدون تکالیف متقابل کافی نیست.کلید واژگان: حق تولید مثل, حق, واجب, فقه, الزام}Bearing a child has always been one of the most magnificent matters of mankind. Naturally speaking, making a decision about it relies on its pros and cons. By the development of modern assisted reproductive technologies and contraceptive methods in recent decades, the issue of human reproduction has gained more importance in Islam (and Islamic law) and in other religions. In this paper, we use the document analysis and descriptive-analytical research methods to figure out the conditions and status of mankind’s reproductive rights according to Islamic law. The purpose of this article is to show the perspective of Islamic law toward the nature of reproductive rights. By considering this issue, we can decide better about other issues in this realm such as the aspects of reproductive rights, the right-holders, and the duty-bearers. In conclusion, according to the standpoint of the Qur’ān and the traditions about the permission to practice ‘azl (withdrawal or coitus interruptus), we might maintain that human reproduction is a right rather than a commandment (ḥukm); moreover, it is a mixture of duty and right, because is not sufficient to only take rights into consideration. Thus, according to this right, obligations or duties must be imposed against other opposing parties (persons or the government), as it is not possible to imagine rights without responsibilities.Keywords: reproductive right, right, Commandment, Islamic Law, obligation, Duty}
-
موضوع «حق» به ویژه حقوق بشر در نظام حقوقی کشورهای مختلف جایگاه ویژه ای یافته است و هر روز نیز به سبب گسترش و توسعه فناوری ها، بر تعداد این حق ها در حقوق کشورهای مختلف افزوده می شود که مفهوم و مصادیق آن ها نیز اغلب در هاله ای از ابهام است. یکی از این حق ها، «حق ها در فضای دیجیتال» هستند که مفهوم، ماهیت و مصادیق آن در نظام های حقوقی مذکور چندان روشن نیست. بر همین اساس، پژوهش پیش رو می کوشد تا به این پرسش ها پاسخ دهد که مفهوم و ماهیت «حق ها در فضای دیجیتال» چیست و مصادیق آن شامل چه مواردی است؟ «حق ها در فضای دیجیتال»، حق هایی هستند که در اینترنت و سکوهای نرم افزاری مختلف بستر تحقق و استیفا می یابند و با توجه به ابعاد مختلف این فناوری ها مصادیق متعددی دارند. البته در متون حقوقی، به مصادیق خاصی اشاره شده است که به شدت تحت تاثیر ادبیات حقوق بشری است. با نگاهی دقیق درمی یابیم برخی از این مصادیق وجهه شرعی ندارند، مانند حق ابراز تمایلات جنسی در اینترنت؛ همچنین در این فهرست، جای بسیاری از حق ها خالی است. تبیین درست مفهوم و مصادیق آن، بستر تحقق شهروندی دیجیتال و دولت الکترونیک را فراهم خواهد آورد.کلید واژگان: اینترنت, حق دیجیتال, دولت الکترونیک, شهروندی دیجیتال, فضای مجازی}Rights, especially human rights, are playing a special role in the legal system of different countries, and every day, due to the development of technologies, the number of these rights is increasing. Meanwhile, the concept and the examples of them are also ambiguous. One major type of these rights is “Digital Rights”. the meaning, nature and examples of them are not very clear in the mentioned legal systems. This paper seeks to answer the questions of: “What are the meaning and the nature of digital rights and what are the examples?” Digital rights are realized in the Internet zone and various platforms and have many examples on the basis of the different dimensions of these technologies. In legal texts, special examples are mentioned that are strongly influenced by human rights literature. Some of these examples have no legal basis in Islamic law, such as the right to sexual expression on the Internet, and in addition, many rights are missing from this list of rights. Also, a correct explanation of the concept and its examples will provide a platform for the realization of digital citizenship and e-government.Keywords: Digital Rights, Digital Citizenship, E-government, Internet, Cyberspace}
-
زمینه و هدف
جرم اسیدپاشی به دلیل نوین بودن ابزار انجام آن، از جرایم نسبتا جدید در جوامع مختلف محسوب می-شود که بر فرد و جامعه آثار منفی دارد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، شناسایی اوصاف این جرم، ایضاح علل وقوع آن و پیشنهاد راهکارهای پیشگیرانه در حوزه قانونگذاری است.
روشپژوهش پیش رو به روش کمی و با استفاده از روش تحلیل محتوا بر این فرضیه ها مبتنی است: 1- تعداد حملات اسیدپاشی بر اساس علل وقوع جرم تفاوت معناداری دارد. 2- مردان مجرد، بیشتر به اسیدپاشی اقدام می کنند. 3- زنان مجرد، بیشتر قربانی اسیدپاشی میشوند. در این مقاله، 1350 خبر مرتبط با اسیدپاشی طی 17 سال گذشته در روزنامه ها و پایگاه-های خبری ملی برخط بر اساس نمونه گیری در دسترس تحلیل محتوا شده اند.
یافته هادر طی این هفده سال، 205 مورد خبر اسیدپاشی در جراید منتشرشده که در مجموع 302 قربانی و 273 مجرم داشته است. بیشتر قربانیان و مجرمان را مردان و زنان متاهل تشکیل می دهند و اسیدپاشی در ایران بیشتر به دلیل مشکلات خانوادگی رخ می دهد.
نتیجه گیریرفع نواقص قانونی به همراه ارایه راهکارهای پیشگیرانه در حوزه تشکیل پرونده، تهدید به اسیدپاشی، خرید و فروش اسید و موارد مشابه می تواند میزان وقوع این جرم را کاهش دهد.
کلید واژگان: اسیدپاشی, مطبوعات, تحلیل محتوا, قربانی, مجرم}Background and PurposeAcid attack because of its modern tools of social violence is a relatively new crime in different societies and it has significant negative effects on the individual and society. Therefore, the present paper seeks to identify the characteristics of this crime, clarify the causes of its occurrence, and proposing preventive strategies.
MethodThe present research is based on the quantitative method and using content analysis method on these hypotheses: 1- The number of acid attacks varies significantly by acid attacks' causes. 2. Single men were more likely than other groups to be perpetrators of these attacks. 3. The majority of all acid attack victims are Single women. The research sample included 1350 news related to acid attack over the past 17 years, which has been analyzed.
FindingsThe results of this study indicate that during these seventeen years, 205 news items have been published in the magazine, which has a total of 302 victims and 273 offenders. Most of the victims and criminals are married men and women, and most of asid attacks had happened because of family problems in Iran.
ResultAmending law on asid attack along with providing preventive solutions in the field of filing, threatening acid attack, buying and selling acid and so on can reduce the incidence of this crime.
Keywords: acid attack, press, content analysis, victim} -
درک درست از مفاد عام و خاص در قرآن، از ضروریات اجتهاد است. از همین رو، در مواجهه با اجمال خاص که دارای ابعاد مختلفی مانند لفظی یا لبی، منفصل یا متصل و دوران میان اقل و اکثر یا متباینین است، وضعیت عام از دیدگاه اصولیان، متفاوت خواهد بود. این تفاوت دیدگاه، در خط استدلالی آن ها به آیات قرآن کریم قابل مشاهده است. بر همین اساس، سوال اساسی در این پژوهش، آن است که خط استدلال فقها در موضوع سرایت اجمال مفهومی خاص به عام بر اساس آیات قرآن چگونه است؟ اصولیان با توجه به احوال گوناگون این موضوع، دارای نظرات مختلفی هستند. در لفظ مجمل دایر میان متباینین و مخصص متصل، همه اصولیان قایل به عدم تمسک به عام هستند؛ درحالی که در مجمل دایر میان اقل و اکثر و مخصص متصل، دو دیدگاه متفاوت دارند. در لفظ مجمل دایر میان متباینین و مخصص منفصل، سه دیدگاه سرایت، عدم سرایت و سرایت حکمی وجود دارد و در لفظ مجمل دایر میان اقل و اکثر، دامنه این نظرات به شش نظر می رسد. اما نکته مهم دراین باره، آن است که این اختلاف نظر در مرحله استدلال به قرآن و استخراج حکم شرعی موضوعات از آن، کاملا قابل درک است.
کلید واژگان: عام, خاص, قرآن, تمسک, اجمال, سرایت} -
دستورات اسلام درباره شکیل خانواده و توجه به حقوق و تکالیف اعضای خانواده نشان از اهمیت آن دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل تضعیف کننده خانواده از دیدگاه مقام معظم رهبری مدظله العالی به روش کیفی داده بنیادانجام شد. ازاین رو، با بررسی بیانات ایشان به صورت تمام شماری در فاصله سال های 1368 تا 1398 الگوی عوامل تضعیف کننده خانواده از دیدگاه ایشان تدوین شد. با بررسی انجام شده در کدگذاری باز، 238 مفهوم در قالب 26 مقوله شناسایی شد. نتایج نشان داد که چهار عامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و فردی علل اصلی تضعیف خانواده است. همچنین عدم شناخت زنان از معارف اسلامی و عدم تمکن زنان در خودسازی خود، به عنوان مقوله مداخله گر و نقص و فقدان قوانین و ضمانت اجرای مناسب آن در حوزه حقوق خانواده، عدم اجرای احکام اسلامی، فضای فرهنگی جامعه درباره مسایل زنان، امنیت اخلاقی و فکری جامعه و عدم تبیین نظر اسلام درباره حقوق خانواده مقوله زمینه این پژوهش شناخته شد.
کلید واژگان: اسلام, تضعیف خانواده, مقام معظم رهبری (مدظله العالی), نظریه داده بنیاد} -
مهدورالدم از مباحث فقهی است که تطور بحث درباره آن، در مذاهب اسلامی متفاوت است. فقهای اهل سنت، موارد اجرای حکم قتل مهدورالدم مختص به حاکم را، تنها کافر حربی، باغی و محارب می دانند و در مورد قتل کافر حربی و باغی به دست غیر حاکم، قصاص را ثابت ندانسته و تنها در خصوص حدود، قایل به اجرای آن به دست حاکم هستند و در غیر این صورت، قصاص و دیه ثابت است. فقهای امامیه دامنه این اختصاص را علاوه بر موارد مورد نظر فقهای اهل سنت، به مسئله عامل منکر، ساب النبی و ایمه، مدعی نبوت و فجور اهل ذمه توسعه داده اند و اکثر فقهای امامیه در تمامی موارد، به جز ساب النبی و ایمه، قتل افراد فوق الذکر را بدون اذن امام جایز ندانسته و فرد خاطی را گناهکار و مستحق تعزیر دانسته اند. قانونگذار نیز در ماده 302 و 303 ق.م.ا. 1392 از نظریه مذکور تبعیت نموده و علاوه بر ثبوت دیه، تعزیر را در صورت عدم اجازه دادگاه مقرر کرده است.
کلید واژگان: مهدورالدم, محارب, کافر حربی, باغی, ساب النبی, مذاهب خمسه}The deserving death is a jurisprudential debate in which the evolution of discussion about it is different in Islamic sects. Sunni jurisprudents believe that the deserving death toward Imam are only the warlike, the rebel and the belligerent, and in their view, in the killing of the warlike and the rebel by the non-Imams, the retaliation are not pronounced and only in fixed legal punishment, they are obliged to execute it by the Imam; Otherwise, retaliation and blood-price are pronounced. In addition to the cases of the Sunni jurisprudents referred before, the shia jurists have developed the domain of the deserving death to reprehensible act, insulting the Prophet, and the Imams, the pretender of the Prophecy and the reprehensible act of tributary, and most of the shia jurists in all cases, except insulting the Prophet, and the Imams believe that it is not permissible to kill the aforementioned individuals without the permission of the Imam and condemn the perpetrator to be guilty and must be received discretionary punishment.
Keywords: Imam, legal authourity, deserving death, the belligerent, the warlike, the rebel, insulting the Prophet} -
هدف
این پژوهش در پی کشف انگیزه های جوانان برای ورود به حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان و در عین حال، علل ترک تحصیل برخی از معرفتجویان پیش از اتمام دوره بود.
روشمقاله حاضر با روشی کیفی مبتنی بر نظریه دادهبنیاد انجام شده و ابزار جم عآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته با 10 نفر از معرفتجویان است. این افراد بر اساس روش گلوله برفی انتخاب شدند و مصاحبه ها تا حد اشباع نظری ادامه یافت.
یافته ها:
انگیزه های معنوی، علمی، اجتماعی و ابزاری، افراد را برای تحصیل در حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان ترغیب میکند. از سوی دیگر، کیفیت نظام آموزشی موجب ریزش معرفت جویان می شود که این ریزشها به تبع، پیامدهایی را برای فرد، سازمان (حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان) و جامعه در بر دارد.
نتیجه گیری:
لازمه تحول در حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان، تغییر نگرش نسبت به آن است. اگر حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان به منزله یک قرارگاه فرهنگی تلقی شود، آن وقت است که می توان با تعریف درست از رسالت آن، برای پیشبرد رسالت مذکور برنامه ریزی کرد.
کلید واژگان: ریزش, انگیزه, معرفتجویان, نظریه دادهبنیاد, حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان}Irainian Journal of The Knowledge Studies in The Islamic University, Volume:24 Issue: 83, 2020, PP 417 -438ObjectivesThe present article intends to discover the motives of the youth to enter Islamic Science Hawzah and reasons of some students to abandon their studies in Islamic Science Hawzah.
MethodThis research was based on the qualitative method and based on grounded theory. The semi-structured interview was conducted with 10 of these students. These people were selected based on the Snowball sampling, and the interviews continued to a theoretical saturation.
ResultsSpiritual, scientific, social, and instrumental motivations motivated individuals to study in Islamic Science Hawzah. On the other hand, the quality of the education system had led to the loss of knowledge amongst the learners, which, in turn, had implications for the individual, the organization (Islamic Science Hawzah), and society.
ConclusionThe change in attitude towards Islamic science Hawzah is necessary. If the Islamic science Hawzah is considered to be a cultural center, then it can be planned with the right definition of its mission to reach this mission.
Keywords: loss, motivation, knowledge, grounded theory, the islamic science hawzah} -
دلالت نقش بسیار مهمی در درک مفاهیم قرآنی و روایی در استنباط احکام فقهی دارد و از آن در علوم مختلفی همچون منطق، تفسیر، کلام و اصول فقه سخن به میان آمده و به انواع مختلفی تقسیم شده است. بر همین اساس، اصولیان نیز مباحثی را درباره دلالت اشاره به عنوان یکی از انواع دلالت در بحث الفاظ مطرح کرده اند. پژوهش پیش رو در صدد است به این پرسش اساسی پاسخ دهد که: ماهیت و حجیت دلالت اشاره از دیدگاه علمای مذاهب خمسه چیست؟ به علاوه، تفاوت دیدگاه ها درباره ماهیت دلالت اشاره، چه تاثیری در کاربرد آن در فقه دارد؟ تقریبا همه اصولیان، دلالت اشاره را دارای مفهوم یکسانی می دانند، اما در تعاریف خود، رویکردهای مختلفی، همچون وصف معنا، وصف لفظ، کیفیت دلالت و وصف مدلول، اتخاذ کرده اند. علاوه بر این، در بیان ماهیت دلالت اشاره نیز اختلاف نظر اصولیان به سه نظریه مفهوم، منطوق و ماهیت مستقل محدود می شود. البته به نظر می رسد دلالت اشاره دارای ماهیت مستقل و وصف دلالت است.
کلید واژگان: دلالت, دلالت اشاره, حجیت, اصولیان, اهل سنت, امامیه}Indication plays a significant role in understanding Quranic na dnarrative contents aiming at inferencing jurisprudential rules and it is discussed in various scinces as logic, interpretation, theology, and jurisprudential principles and is divided into various forms. According to this, Usuliyan have posed discussions regarding the indication of Isharah as one kind of indication in discussion about words. The present article tends to answer this fundamental question: what is the nature and authenticity of indication of symbolic allusion (Isharah) in the views of scholars in The five denominations? In addition, how do the differences in attitudes regarding the nature of indication of Isharah affect its function in jurisprudence? Although roughly all Usuliyan consider the same meaning for indication of Isharah, they adopt differing approaches in their definitions like defining the meaning, defining the word, the quality of indication and defining the indicated. Furthermore, in the discussion regarding the nature of indication of Isharah, the Usuliyan's differences of ideas in limitted to three theories: content, Mantuq (law), and independent nature. It seems, of course, that indication of Isharah embeds independent nature and defining indication.
Keywords: indication, indication of symbolic allusion (Isharah), Authenticity, Usuliyan, Sunnies, Imamieh} -
یکی از حقوق معنوی کودکان، حق داشتن آینده ای باز و آزاد است که دانشمندان به بیان های مختلفی مطرح کرده اند. هدف این مقاله بررسی ابعاد مختلف این حق و موجه سازی آن در نظریات حق است. این پژوهش در پی پاسخ گویی به این پرسش است که: مفهوم و مبانی موجه سازی حق داشتن آینده ای باز چیست و چه انتقادهایی بر آن وارد است؟ به نظر می رسد تمامی آنچه به عنوان حق داشتن آینده باز یا عناوین دیگر بیان می شود، به همان حق آزادی و استقلال فردی باز می گردد که در چارچوب جبرگرایی جنبه حق به خود گرفته است، در حالی که اساسا جبرگرایی اندیشه ای فاسد است که نمی تواند مبنای درستی برای ایجاد و استیفای حق باشد؛ یعنی با این نظریه نمی توان استیفا و اجرای حق را تضمین کرد. به علاوه، این حق در دیدگاه اسلامی هیچ مبنای منطقی و عقلانی قابل دفاعی ندارد، زیرا اسلام اساسا با وضع قوانین صحیح و بجا تا حد ممکن از تزاحم حقوق کودکان والدین ممانعت می کند و در نهایت، در صورت بروز آن، راهکارهای حل تزاحم را پیش می نهد. به علاوه، این حق مبتنی بر مجموعه ای از احتمالات است که اثبات پذیر نیستند.کلید واژگان: حق, کودک, انتقاد, حق بی خبری, آینده باز}One of the spiritual rights of children is the right to an open and free future, which scientists have put forward in various expressions. This paper aims to examine the various dimensions of the right and to justify it in theories of law. It, therefore, seeks to answer the question "What is the concept and basis of justifying the right to an open future and what are the criticisms of it? Everything that is expressed as the right to an open future or other titles seems to refer to the same right to individual freedom and independence that has been taken as a right within the framework of determinism which is basically a corrupt idea that cannot be the correct basis for creating and enforcing the right. Hence, with this theory, the enforcement and implementation of the right cannot be guaranteed. Moreover, this right in the Islamic view has no rational and defensible basis, because Islam basically prevents the conflict between the rights of children and parents as much as possible by enacting the correct laws, and finally, in case of conflict, it offers solutions to resolve it. In addition, this right is based on a set of probabilities that are not provable.Keywords: Right, Child, criticism, Right of Ignorance, Open Future}
-
موضوع حق های نوین از مسایل دنیای معاصر است که گاه متعلق این حق ها نیز از مفاهیم مبهمی چون فرهنگ است؛ زیرا مفهوم فرهنگ باوجود تعاریف متعدد، دارای ابهام های فراوانی است و در عین حال، دامنه طرح این حق ها در حوزه فقه و به عبارت عام تر دین نیز می تواند ابعاد طرح مساله حق فرهنگی را پیچیده تر نماید. در پژوهش پیش رو کوشیده شده به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که مفهوم، مصادیق و مبانی مشروعیت حق فرهنگی در فقه امامیه چیست؟ مفهوم و مصادیق حق فرهنگی در سه حوزه فقه اکبر، اوسط و اصغر به همراه عناصر متقدم و متاخر شرعی قابل بیان هستند و در موجه سازی آن نیز باید اذعان کرد در مرحله لسان دلیل، با توجه به آیاتی چون 15 اسرا، 4 ابراهیم، 205 بقره، 13 حجرات و به ویژه 164 آل عمران و روایاتی که در موضوعات همراهی دین و عقل، تسلط پیامبران (ص) و ائمه (ع) بر زبان اقوام گوناگون، اهداف ارسال پیامبران (ص) و آفرینش امت ها با زبان های مختلف وارد شده اند، حق فرهنگی در اسلام حقی مشروع است، هرچند بهتر است گفته شود حق مذکور حق آمیخته به تکلیف است، نه یک حق محض؛ یعنی فرد ضمن آن که نسبت به آن حق دارد، اما برای اکتساب آن نیز باید بکوشد.
کلید واژگان: فرهنگ, حق, حق فرهنگی, فقه امامیه, صاحب حق}The concept of culture, despite its numerous definitions, is ambiguous. In addition, the issues of new rights are also a matter of contemporary world, and sometimes these rights are also belongs to obscure concepts such as culture, while the subject of culture, which in many cases has a deep link with religion, affects ambiguity of the cultural right, because there is no consense on the concept of religion. Confirming this, many jurists point out the ambiguity of the cultural right which is often counted as third generation rights. In this paper, we have tried to answer the fundamental question, what are the concept, examples, and foundations of the legitimacy of the cultural right in Islamic jurisprudence.Concepts and examples of cultural rights are noticeable in the three areas of jurisprudence of figh Akbar, figh usat and figh asghar. for justification it, it should be acknowledged that in the linguistic phase, according to verses such as 15 Isra, 4 Ibrahim, 205 baharah, 13 hojarat and especially 164 Al imran and narrations about the issues of being religion with reason, the domination of the prophets and the imams on the language of the various tribes, the purposes of sending prophets, and the creation of the nations in different languages, the right to culture in Islam is a legitimate right, though it is better to say that the right is a mixed right with duty, not a simple right.
Keywords: Culture, right, cultural right, Islamic jurisprudence, and owner of the right} -
کاهش میزان باروری در کشورهای مختلف به دغدغه ای اساسی برای دولت ها تبدیل شده است؛ به گونه ای که در مقابل این پدیده، سیاست های مختلفی را برمی گزینند که از آن با عنوان «سیاست های خانواده » یاد می شود. جمهوری اسلامی ایران نیز در برهه کنونی با مشکل کاهش میزان باروری به همراه مسئله سالمندی جمعیت رو به رو است که طبعا سیاست گذاری های جدیدی را در این باره می طلبد. پرسش اصلی پژوهش آن است که سیاست خانواده جمهوری اسلامی ایران با توجه به تجربیات کشورهای دیگر باید در برابر کاهش میزان باروری چگونه باشد. هر کشوری با توجه به ساخت درونی و ویژگی های اندیش های، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی خویش باید مدلی واحد یا ترکیبی از الگوهای گوناگون را در حوزه سیاست خانواده برگزیند که مهم ترین مدل های واحد شامل حامی زاد و ولد، عدم مداخله، حامی سنت و طرفدار برابری یا تساوی هستند. با توجه به این موضوع و تفاوت ایران با کشورهای دیگر، به ویژه از جهت اندیش های و اعتقادی و عدم وجود سیاستی مناسب در این حوزه، جمهوری اسلامی ایران باید با توجه به ارزش های درونی نظام که در سیاست های کلان ابلاغی مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره شده است، هدف ها و اولویت های خود را تعیین کند و سپس با به کارگیری ابزارهای سیاستی مناسب در تحقق آن ها بکوشد.
کلید واژگان: سیاست خانواده, ابزار سیاستی, میزان باروری, برابری جنسیتی, خانواده}In many countries around the world, the decline in fertility rates has become a major concern for governments, and countries adopt different policies in this regard, referred to as “family policies”. Studies show that the scope of these policies varies depending on the social, economic and political structures of each country. The Islamic Republic of Iran is also facing the problem of declining fertility at the present time, along with the issue of population aging, which naturally calls for new policies. Using the documentary approach, the current research has attempted to address the family policy of the Islamic republic of Iran compared to other countries’ experiences in the decline dealing with fertility rate. The results of the present study show that, depending on its internal structure and the intellectual, cultural, social and economic characteristics, each country has chosen a model or combination of different models in the field of family policy the most important of which include advocating fertility, non-interference, advocating tradition and advocating equality. Given this issue and Iran’s differences with other countries, especially in terms of ideas and beliefs and the lack of appropriate policy in this area, the Islamic republic of Iran taking into account the Islamic system’s internal values mentioned in the macro policies declared by the supreme Leader, should set its goals and priorities, and then strive to achieve them through appropriate policy tools.
Keywords: family policy, policy tool, fertility rate, gender equality, family} -
عقود و متعلقات آن به جهت ارتباط عمیق و پیچیده ای که با ساحت های مختلف زندگی بشر دارند، از اهمیت ویژه ای برخوردارند. یکی از متعلقات مهم عقود، شروط هستند که به واسطه رابطه ای که با عقود دارند، می توانند بر صحت یا عدم صحت آن موثر باشند. در پژوهش پیش رو کوشیده شده به روش اسنادی و با استفاده از روش توصیفی ، تحلیلی به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که تعریف و اثر «شرط نامشروع» بر صحت عقود در فقه و حقوق ایران چیست؟ نتایج این پژوهش نشان میدهد، تعاریف فقها از شرط نامشروع با وجود تفاوت ظاهری به یک مفهوم بازمیگردد. علاوه بر این، درباره اثر آن بر صحت عقود میان فقها اختلاف است؛ عدهای آن را فاسد و غیر مفسد، عقد و برخی آن را فاسد و مفسد عقد میدانند و درنهایت، برخی قایل به تفصیل شدند که از میان تفاصیل، به نظر میرسد تفصیل مرحوم نجفی(صاحب جواهر) نسبت به سایر تفصیلها دقیقتر باشد، زیرا ویژگیها و احوالات شرط نامشروع و نحوه تاثیر آن را بر عقد مورد بررسی قرار داده است. در این تفصیل ایشان معتقد است شرط نامشروع فاسد است، اما مفسد عقد نیست، مگر اینکه مستلزم انتفای شرطی از شروط صحت عقد باشد. قانون مدنی از نظریه نخست تبعیت نموده است که البته به نظر میرسد از این میان، نظریه تفصیلی صاحب جواهر، مطلوبتر و در عین حال دقیقتر است.
کلید واژگان: شرط, نامشروع, عقد, سائغ, فاسد, مفسد} -
در سال های اخیر، برخی دانشجویان رشته فقه و حقوق اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره) حین تحصیل در مقطع کارشناسی، خواستار تغییر رشته خود به حقوق هستند. آن گروه از دانشجویانی که امکان تغییر رشته بر اساس قوانین را ندارند نیز در آزمون کارشناسی ارشد به تغییر رشته اقدام می کنند. به همین منظور، با رویکردی کیفی و بر اساس روش داده بنیاد، مصاحبه نیمه ساختار یافته ای با 15 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی رشته فقه و حقوق اسلامی صورت گرفت تا علت ها، پیامدها و راهبردهای این پدیده مشخص شود. براساس نتایج پژوهش، پذیرفته نشدن در رشته حقوق و انتخاب نادرست رشته تحصیلی در هنگام شرکت در کنکور، علت های اصلی تغییر رشته دانشجویان رشته فقه و حقوق اسلامی است. کیفیت نظام آموزشی، عوامل اقتصادی، محیط آموزشی و موقعیت اجتماعی رشته حقوق به عنوان مقوله زمینه و مشاوره نادرست، بوروکراسی و تغییر رشته برخی دانشجویان رشته فقه و حقوق اسلامی به حقوق نیز به عنوان مقوله مداخله گر شناسایی شدند. در نهایت، راهکارهایی در جهت ارتقای کیفیت و جایگاه رشته فقه و حقوق اسلامی پیشنهاد شد.
کلید واژگان: تغییر رشته, روش داده بنیاد, فقه و حقوق, حقوق}In the recent years, some students of Islamic jurisprudence and law at Imam Khomeini International University have been demanding to change their major to law major while undergoing undergraduate studies, and the group of students who do not have the possibility to change their major to law, in the master's degree test changing their field. Reaching to this end, a qualitative and semi-structured interview was conducted with 15 undergraduate students in the field of Islamic jurisprudence and law to determine the causes, consequences and strategies of this phenomenon. According to the results of the research, non-admission in the major of law and the lack of correct choices about the major, are the causal conditions for changing the major of students' Islamic jurisprudence and law. The quality of educational system, economic factors, educational environment and social status of the major of law as context and false counseling, bureaucracy, changing major by some students of Islamic jurisprudence and law to law major have also been identified as intervening conditions. Finally, there are solutions in line with promotion of the quality and position of Islamic jurisprudence and law was proposed.
Keywords: Changing major, grounded theory, Islamic Jurisprudence, law, Law} -
یکی از اهداف هر نظام سیاسی، حفظ امنیت کشور در برابر فعالیت های تبلیغی باهدف براندازی نرم و نافرمانی مدنی از طریق اقدامات تبلیغی در فضای سایبر است. در قوانین جزایی ایران نیز در این زمینه موادی پیش بینی شده است. هدف از طرح این موضوع، توجه دادن قانون گذار به اهمیت جرم انگاری فعالیت های مذکور با توجه به سوءاستفاده های صورت گرفته در فضای سایبر است. در پژوهش پیش رو کوشیده شده به روش اسنادی به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که ارکان تشکیل دهنده جرم فعالیت های تبلیغی علیه امنیت نظام در فضای سایبر چیست؟ نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد رکن قانونی جرم فعالیت تبلیغی علیه امنیت نظام جمهوری اسلامی در فضای سایبر مواد 500 قانون مجازات سابق، 731 قانون جدید مجازات اسلامی و 21 قانون جرائم رایانه ای است. رکن مادی آن، فعالیت تبلیغی علیه نظام یا به نفع گروه ها و سازمان های مخالف نظام و رکن معنوی آن، سوءنیت عام و خاص به معنای تعلق اراده آگاهانه مرتکب به نقض قانون و براندازی و تضعیف نظام است؛ بنابراین، هرگونه فعالیت تبلیغی در فضای سایبر که امنیت و حیثیت نظام را خدشه دار نماید، باید جرم انگاری و تعیین مجازات شود.
کلید واژگان: فعالیت تبلیغی, امنیت, نظام, فضای سایبر, جرم انگاری}One of the major goals of any political system is to protect the security of the nation against propaganda activities in cyberspace carried out with the aim of soft subversion and civil disobedience. There are provisions for this matter in Iran’s Penal Code. The purpose of the study is drawing the legislator’s attention to the importance of criminalizing such activities with respect to its background in cyberspace. The present research attempt to answer the fundamental question of what constitutes the basis of the crime of propaganda activities against the security of the Islamic Republic of Iran in cyberspace? The research results show that the legal basis of the propaganda activities against the security of the Islamic Republic of Iran in cyberspace is provided in Article 500 of the former Penal Code, 731 of the new Islamic Penal Code and 21 of the Cybercrime Law. Its material basis includes propaganda activity against the Islamic Republic or for the benefit of opposition groups and organizations while its virtual basis is general and specific bad faith, which means the deliberate intention to breach, subvert and undermine the governing system. Therefore, any propaganda activity in cyberspace, which undermines the security and dignity of the nation must be criminalized and punished
Keywords: Propaganda Activities, Security, Islamic Republic of Iran, Cyberspace, Criminalization} -
به طور عمده، در پیوند با موضوع سقط جنین، چهار نوع سیاست گذاری در کشورهای جهان وجود دارد که بر پنج رویکرد اساسی اجتماعی، فمینیسم، لیبرال، وابسته به شمارش نفوس و مذهبی مبتنی است. هر یک از این رویکردها راهکاری را برای حل تزاحم میان حقوق مادر و حق حیات جنین ارائه می دهند؛ بر اساس مبانی سه دیدگاه نخست، سقط جنین جایز و بر اساس دیدگاه چهارم، بسته به شرایط سقط عمدی جنین، مجاز یا غیرمجاز و بر اساس دیدگاه مذهبی (اسلام و مسیحیت)، سقط عمدی جنین غیرمجاز است. در پژوهش پیش رو کوشیده شده است با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به این پرسش اساسی پاسخ داده شود که چرا در برخی رویکردهای فوق حق مادر مقدم است، درحالی که در برخی دیگر حق حیات جنین مقدم است؟ به نظر می رسد راهکار نظام حقوقی اسلام منطقی تر است؛ زیرا در قوانین کشورهای غربی، در تزاحم حقوق کودکان و والدینشان، همیشه حقوق والدین مقدم شده است. این در حالی است که در نظام حقوقی اسلام علاوه بر دستورات اخلاقی، اصولی پیش بینی شده که مانع از تزاحم حقوق این دو گروه و مقدم شدن بی جهت یکی بر دیگری شده است.
کلید واژگان: جنین, حق, حق حیات, کنترل بر بدن, والدین}Contradiction between Mother's Right and the Right to Life of the Fetus in the View of Legal SystemsIn general, there are four types of policies in the world in relation to the issue of abortion, based on five basic approaches such as social, feminist, liberal, population-based, and religious-based. Each of these approaches provides a solution to the conflict between mother's rights and the right to life of the fetus, so based on the first three perspectives, abortion is permissible and based on the fourth view, it can be permissible or not and finally according to the religious view (Islam and Christianity) the abortion is forbidden. In the present paper, we tried to answer the main question by using the descriptive-analytical method, why in some of these approaches the right of the mother is preeminent, but in others, the right to life of the fetus proceeds? It seems that the way of Islamic legal system seems to be more logical, because in Western countries the rights of parents are always prioritized in the conflict between the rights of children and their parents. However, in the legal system of Islam, in addition to the moral orders, there are some principles that are anticipated to prevent the conflict of the rights of these two groups and the unequivocal predominance of one on another.
Keywords: Fetus, Right, Right to life, Control over the body, Parents} -
نامه صدوق، پیاپی 1 (پاییز 1397)، صص 7 -13خانواده، اخلاق و حقوق سه واژگانی هستند که تصور هر یک بدون دیگری میسر نخواهد بود. شاید در ابتدا به نظر آید که حقوق میتواند نقش اساسی در حوزه خانواده بازی کند، اما مدیریت روابط در خانواده بیش از آنکه با حقوق باشد، با اخلاق است. بر همین اساس، این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی در پی پاسخگویی به این سوال است که اصل تقدم اخلاق بر حقوق در خانواده به چه معناست و نقش قانونگذار در تامین این اصل چیست؟
به نظر میرسد این اصل به معنای آن است که تا وقتی اخلاق میتواند راهکارهای مناسب را در حل مسائل و مشکلات در حوزه خانواده پیشنهاد کند، نوبت به حقوق نمیرسد. قانونگذار برای اجرای این اصل در حوزه خانواده باید تمهیدات قانونی مناسبی چون تصویب قوانینی برای الزام به مشاوره اخلاقی و روانی پیش از ازدواج و آموزشهای ضروری برای زوجین پیشبینی کند تا هم اصل ترجیح پیشگیری بر درمان را رعایت کرده باشد و هم از مراجعه بیشتر زوجین به دادگاه ها و تشکیل پرونده های قضایی ممانعت نماید.
کلید واژگان: خانواده, اخلاق, حقوق, اصول, تقدم}نامه صدوق, Volume:1 Issue: 1, 2018, PP 7 -13Family, ethics, and law are three words that cannot be imagined without each other. Perhaps at first it would seem that law can play a fundamental role in the family, but managing family relationships is morally more than just law. Accordingly, method of this research is descriptive-analytic and try to answer this question, what does the principle of ethical precedence on law in the family mean and what is the role of the legislator in providing this principle? It seems that this principle means that, as long as ethics can offer appropriate solutions in solving problems in the family, so it is precedence on law. To enforce this principle in the family, the legislator needs to provide appropriate legal arrangements, such as the adoption of laws to require early marriage counseling and education, and the necessary training for couples, to comply both with the principle of the preference for treatment on prevention, and couples will be prevented from prosecuting courts and filling lawsuits.Keywords: family, ethics, rights, principles, primacy}
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.