به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

هادی سروری

  • سعیده دیوسالار، سید مسلم سیدالحسینی*، تکتم حنایی، هادی سروری

    امروزه با توسعه فضاهای شهری، اهمیت و نقش هنر عمومی در شهر به طور قابل توجهی در حال تغییر است و فعالیت های هنری و فرهنگی نه تنها باعث پیشرفت های زیبایی شناسی می شوند بلکه در مناطق فرسوده، شکل مکان سازی خلاقانه را به خود می گیرند و این فضاها در حال تبدیل شدن به یک مکان کلیدی برای پاسخگویی به نگرانی های اجتماعی و زیست محیطی پیرامون توسعه آینده شهر پایدار هستند. هدف این پژوهش تحلیل روش شناسی مطالعات انجام شده در حوزه هنر عمومی، مکان سازی خلاق و فضای شهری شاد و بررسی تنوع روش های تحلیل و آگاهی از نقاط ضعف روش شناسی موجود در نظام پژوهشی است. روش این پژوهش ترکیبی و از نوع کاربردی بوده و از فراروش مقاله های علمی پژوهشی موجود در"Google Scholar" به دلیل اعتبار بالا، دسترسی آسان به منابع علمی و تاثیرگذاری بین المللی، در بازه زمانی 2013- 2023 استفاده شده و با جست وجوی کلیدواژه های اصلی،26 مقاله بعد از مراحل غربالگری انتخاب و بر اساس طبقه بندی لایه های پیاز پژوهش ساندرز به صورت جداگانه توسط نرم افزار Maxqda کدگذاری و یافته های این پژوهش مورد تحلیل قرار گرفته است. جریان اصلی روش شناختی فلسفه این پژوهش ها به مورد تفسیرگرایانه، جهت گیری این مطالعات از نوع کاربردی، ماهیت پژوهش توصیفی - تحلیلی روش تحقیق کیفی و راهبردها به نمونه موردی تعلق می گیرد که ارتباط قوی با اسناد آرشیوی دارد و بر رویکرد استقرایی استوارند. از سویی دیگر بیشترین فراوانی روش گردآوری اطلاعات، مصاحبه، روش تحلیل داده ها، تحلیل محتوا و ابزار تحلیل کمی Google Maps و کیفی نرم افزار Zoom است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که روش های تحقیق متفاوتی برای ارزیابی ادراک جامعه، تجربه و تعامل با هنر عمومی و تاثیر آن بر مکان سازی خلاق و فضای شهری شاد وجود دارد که گاهی تخصصی و علمی نیست و مستلزم یک بازنگری و طبقه بندی سیستماتیک است که می تواند پنجره ای تازه بر روی تحقیقات آینده بگشاید و نتایج آن بینش هایی را ارائه می دهد که ضروری به نظر می رسد.

    کلید واژگان: فراروش, هنر عمومی, مکان سازی خلاق, فضای شهری شاد
    Saeideh Divsalar, Seyed Moslem Seyedalhosseini *, Toktam Hanaee, Hadi Sarvari
    Introduction

    In today's world, metropolises face numerous environmental, social, and aesthetic challenges that directly affect the quality of life and happiness of their inhabitants. Consequently, creating favorable living conditions and improving the quality of urban spaces have become central concerns in the development of sustainable cities. Public art emerges as an effective tool for enhancing urban spaces and enriching the living experience of city dwellers. Through the creation of creative and aesthetically pleasing environments, public art can strengthen social interactions and increase overall citizen satisfaction. Despite this, existing studies exploring the impact of public art on creative placemaking and the development of happy urban spaces, especially from a methodological perspective, encounter significant challenges. This research focuses on analyzing the methodologies employed in studies on public art, creative placemaking, and happy urban spaces, identifying weaknesses in research methods, and providing recommendations for improvement. Special attention is paid to examining data collection and statistical analysis methods. The findings of this research are expected to improve the quality of studies in this field and serve as a foundation for future inquiries.

    Theoretical Framework:

    2.1 Public Art:Public art, as an essential tool in contemporary urban design, is used in public spaces to enhance social interactions and improve urban identity. From sculptures and murals to graffiti, public art actively shapes the visual and social experiences of citizens, influencing cultural identity, social relationships, and the overall quality of urban environments.
    2.2 Creative Placemaking:Creative placemaking refers to the innovative process of using art and culture to enhance the economic, social, and physical characteristics of a place. This approach promotes collaboration among various community sectors, aiming for economic revitalization and the strengthening of local identity through artistic and cultural initiatives. As a developmental strategy, creative placemaking necessitates the active participation of artists and cultural organizations to improve aesthetics and social cohesion.
    2.3 Happy Urban Space:A happy urban space is designed to promote the happiness and well-being of its citizens. By addressing emotional and social needs, such spaces foster a sense of belonging, increase life satisfaction, and provide positive experiences. The design of happy urban spaces should aim to enhance the quality of life and public welfare for all.

    Methodology

    This research employs a mixed-method approach with an applied nature. Utilizing a "Meta-Method" study framework, the research examines and analyzes existing literature in the fields of public art, creative placemaking, and happy urban spaces. For primary data collection, scholarly articles published on Google Scholar were reviewed using selected keywords. The study's statistical population consisted of articles published between 2013 and 2023. Initially, 331 relevant articles were identified, from which 26 were selected based on the research objectives and the quality of their content. Content analysis and open coding methods were employed with the help of Maxqda software to analyze the collected data. The aim of this study is to provide a structured and in-depth analysis of the relationships between public art, creative placemaking, and happy urban spaces, contributing to a deeper understanding of their role in enhancing urban quality of life and social interactions.

    Results and Discussion

    The findings of this research were analyzed using Saunders' "Research Onion" model, which organizes research processes into seven layers. The results indicate that most of the reviewed studies have employed an interpretative approach, utilizing various qualitative analyses to explore public art, creative placemaking, and happy urban spaces. Additionally, critical and positivist approaches were observed, albeit to a lesser extent. Many of the studies adopted inductive methods to investigate relationships and causal factors. The research is primarily descriptive-analytical, providing detailed descriptions and analyses of the issues. A significant portion of the studies focused on the role of public art in cultural and social regeneration, as well as the promotion of urban identity. While quantitative research in this area remains limited, the use of mixed methods can lead to more comprehensive analyses and facilitate the development of more effective urban spaces, enhancing the role of public art in improving the quality of life.

    Conclusion

    The present study's review of research in the fields of public art, creative placemaking, and happy urban spaces reveals a valuable interconnection between these concepts. While researchers have examined these topics independently, their intersections and combined effects have received less attention. Studies on happy urban spaces, in particular, are scarce. This research, through the use of Saunders' framework and a systematic review of articles published between 2013 and 2023, shows that approximately 80% of the research utilized qualitative methods, 12% employed quantitative methods, and 8% used mixed methods. The most common focus was on "the relationship between spatial patterns of public art and creative placemaking in community development," while the least explored area was "increasing happiness in urban spaces through public art." Furthermore, studies in this century have placed limited emphasis on the impact of public art on creative placemaking and happy urban spaces, with comparative and critical studies also being sparse. The lack of qualitative analytical tools is evident in these studies. Based on these findings and the identified limitations, it is recommended that future research prioritize broader comparative and critical studies, incorporating diverse research methods, both qualitative and quantitative. Focusing on the influence of public art in creative placemaking and promoting happy urban spaces, especially in developing countries, can significantly enhance urban environments and improve citizens' quality of life. The development of qualitative analytical tools, such as interpretive and inductive methods, will be essential in disentangling and understanding the relationships between public art, creative placemaking, and happy urban spaces, encouraging further research in this field.

    Keywords: Meta-Method, Public Art, Creative Placemaking, Happy Urban Space
  • نجوا مقدم*، علیرضا رضوانی، هادی سروری

    امروزه نقد یکی از ارکان اصلی رشد و شکوفایی علوم و هنرها در جوامع پیشرفته به حساب می آید. با این وجود در رشته معماری، نقد موضوعی مهجور و بدون سازوکار مشخص باقی مانده است. عدم تلاش کافی برای برطرف کردن ابهام های حوزه نقد معماری نشان دهنده این واقعیت است که "اهمیت و ضرورت" این مقوله به طور صریح و شفاف درک نشده است. بنابراین در این پژوهش، ابتدا با واکاوی معنی "اهمیت و ضرورت" و استخراج مولفه های آن، بررسی آراء 100 تن از پژوهشگران منتقد و صاحب نظران داخلی و خارجی نقد معماری در طول سی سال اخیر، با اتخاذ روش تحقیق توصیفی-تحلیلی انجام پذیرفته و سپس به منظور بررسی و تحلیل آراء صاحب نظران منتخب از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار و استقرایی استفاده شده که با بکارگیری از نرم افزار2020 MAXQDA، اطلاعات جمع آوری شده کدگذاری و طبقه بندی گردیده است، سپس نتایج تحلیل اطلاعات در قالب 174 خرد مقوله، 41 مقوله و10 ابر مقوله ارائه شده است. در نهایت نتایج این پژوهش بصورت 10 مولفه های اصلی اهمیت و ضرورت نقد آثار معماری بر اساس آراء صاحب نظران منتخب از نظر"ارزشمندی موضوع نقد"، "دلایل نیاز به موضوع نقد معماری"، "فواید پرداختن به این مقوله" و "پیامد های کم توجهی به این موضوع" تدوین و سپس بررسی و تحلیل شده است که تحلیل نتایج نشان دهنده بیشترین تاکید صاحب نظران بر مولفه "وجود بحران و مشکلات متعدد در حوزه نقد معماری"به عنوان دلیلی بر نیاز مبرم به پرداختن به این مقوله است. علاوه بر این آمار به دست آمده از بررسی پژوهشگران منتقد و غیر منتقد حوزه نقد معماری، نشان دهنده کمبود و فقدان شدید منتقد حرفه ای معماری در ایران، در مقایسه با غرب و بی توجهی بیشتر به اهمیت و ضرورت این مقوله مهم در داخل کشور است.

    کلید واژگان: نقد, نقد معماری, اهمیت و ضرورت, تحلیل محتوای کیفی
    Najva Moghadam*, Alireza Rezvani, Hadi Sorori
    Introduction

    Today, criticism is one of the main pillars of the prosperity of science and art in advanced societies. However, in the architecture, the criticism remains abandoned without a clear and specific mechanism and so far, it's not been able to emerge as a specialized activity and regulated process. The Insufficient efforts to research architectural criticism reflect that “the importance and necessity” of this topic is not yet clearly understood. Therefore, this paper seeks a response to the question of what are the components of the importance and necessity of architectural criticism as stated by domestic and foreign scholars? And What are their priorities?

    Methodology

    In this research, first by defining the meaning of “the importance and necessity” and then by extracting its components, the opinions of 100 domestic and foreign scholars and critiques who have researched about architectural criticism during the last thirty years have been studied. The collected information has been encoded and classified by adopting a qualitative approach of the directional and inductive content analysis method by using MAXQDA 2020.

    Results

    Then the results of information analysis have been achieved in form of 174 sub-categories, 41 categories, and 10 super-categories which present the main components of the importance and necessity of architectural criticism based on the opinions of the selected scholars and critics. These 10 components include 1. The special place of architecture is a complex interdisciplinary and meta-disciplinary, influential on and influenceable by different sciences. 2. The special place of architectural criticism as a key field of study in architecture.3. Architectural criticism creates the link between architects, researchers, critics, and users. 4. The existence of several problems in the architecture. 5. The existence of differences in the definition and nature of architecture and issues related to this field among architects and scholars. 6. The existence of various crises about architectural criticism. 7. The impact of criticism on the growth and promotion of architecture. 8. Promoting the culture of scientific and disciplined criticism and improving the quality of architectural criticism. 9. Turning architectural problems into crises. 10. The Continuation of the process of decay and inefficiency of architectural criticism. 

    Conclusion

    Furthermore, Analyzing the results shows that the major emphasis of scholars is on the component of “the existence of a crisis and problems about architectural criticism”. Also, the statistics captured from the study of scholars and critics show the severe shortage and absence of professional architectural critics in Iran compared with the West and more neglect of this important category in the country.

    Keywords: Architectural critique, contemperory Iranian architects, context analysis
  • حمید فخیم زاده، هادی سروری*، محمدهادی مهدی نیا، مهدی محمودزاده واشان

    شهر نیازمند ایجاد برند شهری و اتخاذ راهبردهای متناسب با گستره ذینفعان به ویژه گردشگران است لذا طرح های توسعه شهری در نوع جهت گیری های برند شهر موثر هستند. از این رو، این مقاله قصد دارد تا پس از شناسایی مولفه های تاثیرگذار مدل معادلات ساختاری پژوهش را در جهت رتبه بندی مولفه ها ایجاد و با ماتریس فورنل و لارکر همبستگی بین مولفه ها را بررسی نماید. مقاله حاضر از نوع کاربردی و جمع آوری داده ها با روش پژوهش ترکیبی همگرا، از طریق مطالعات کتابخانه ای، پرسش نامه محقق ساخته و مصاحبه های نیمه ساختاریافته انجام گرفت. قلمرو مطالعاتی، شهر بیرجند و نمونه آماری در بخش کیفی با روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی، 19 نفر از خبرگان شهری و در بخش کمی با روش نمونه گیری تصادفی ساده، 381 گردشگر بودند. یافته های مصاحبه ها مشخص کرد در برندسازی شهر بیرجند باید به غلبه نقش نظامی- دانشگاهی شهر بر جنبه تاریخی شهر، اقتصاد خدماتی شهر، سرمایه های فرهنگی و هنرهای در حال فراموشی، مهاجرت و اجرای پروژه های پیشران و محرک توسعه توجه گردد. هم چنین مدل پژوهش نشان داد در راستای تحقق برنامه های برندسازی شهری، طرح های توسعه شهری بر مولفه های تصویرذهنی و منظر بیشترین اثر مثبت را دارند. همبستگی بین مولفه ها نیز نشان داد بیشترین ارتباط بین مولفه های تصویر ذهنی و منظر به میزان 0.66 می باشد.

    کلید واژگان: طرح های توسعه شهری, برندسازی شهری, مدل معادلات ساختاری, گردشگر, شهر بیرجند
    Hamid Fakhimzade, Hadi Sarvari*, Mohamadhadi Mahdinia, Mahdi Mahmoodzade Vashan

    A city requires city brand and appropriate strategies for beneficiaries, especially tourists; hence, city development plans can affect the type of city brand orientations. Accordingly, this study was conducted to identify the effective factors to design structural equation modeling (SEM). SEM was employed to rank the factors and find the correlation between them using Forner-Larcker Matrix. This was an applied-correlational study in which, data were collected through convergent mixed methodology, library study, questionnaire, and Semi-structured interviews. Birjand was chosen as the research field and a statistical sample was chosen at descriptive statistics using purposive and snowball sampling methods. Accordingly, 19 subjects were selected from urban experts, and 381 tourists were chosen at the quantitative step using simple random sampling. findings obtained from interviews implied that some points should be considered for the city branding of Birjand. The factors include the significant militarily and academic impact of Birjand on historical aspect and service-based economy of the city, cultural capitals, and the arts that are forgetting, immigration, and implementing the development-driving plans. The research model indicated that city development plans had the highest positive effects on the landscape and mental image regarding city branding plans. Moreover, According to the correlation between components, the highest relationship was between mental image and landscape (0.66).

    Keywords: City development plans, City branding, Mixed research methodology, Structural equation modeling, Tourist, Birjand city
  • پویا متینی*، هادی سروری

    تبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلیغات استفاده می کنند. منظر فضاهای شهری توسط عوامل متعددی تحت تاثیر قرار می گیرند. تبلیغات محیطی به جهت رابطه نزدیک با کالبد شهر و همچنین عاملی عینی در دیدگان افراد از مهم ترین عوامل متاثر در منظر فضاهای شهری می باشد. از این رو نقش تبلیغات محیطی در منظر شهری از اهمیت زیادی، جهت تدوین برنامه ساماندهی و یا اصلاح نماهای شهری برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری در محدوده خیابان فلسطین مشهد به منظور بهره گیری از آن در جهت ارتقای کیفیت منظر این محدوده می باشد. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و جامعه 352 نفری و نرم افزار spss اطلاعات مربوط به تابلوهای تبلیغاتی موجود در محور فلسطین جمع آوری و با استفاده از روش های تحلیل و آزمون همبستگی اسپیرمن و ضرب رگرسیون و همچنین مشاهده و برداشت میدانی، اطلاعات حاصل پردازش شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد با توجه به بررسی های صورت گرفته و استفاده از آزمون اسپیرمن که در آن سطح معنی داری کمتر از 0.05 بود بین رنگ تبلیغات محیطی و منظر شهری رابطه معناداری وجود دارد و توجه به رنگ در تبلیغات محیطی تاثیر مستقیمی در افزایش کیفیت مناظر شهری داشته و به طور خاص با توجه به ضریب رگرسیون به دست آمده (0.04) می توان نتیجه گرفت که رنگ تبیغات محیطی تاثیر کمی بر منظر شهری خیابان فلسطین دارد.

    کلید واژگان: تبلیغات محیطی, رنگ, منظر شهری, خیابان فلسطین مشهد
    Pouya Matini*, Hadi Sarvari

    As the main factor of advertising in the last century and as the newest one, environmental advertising is one of the building components of the city landscape. Although advertising is one of the methods of beautifying the urban landscape, sometimes people use urban spaces for advertising regardless of their visual beauty. The landscape of urban spaces is affected by many factors. Environmental advertising is one of the most important influencing factors in terms of urban spaces due to its close relationship with the body of the city and also an objective factor in people's eyes. Therefore, the role of environmental advertising in the urban landscape is of great importance, in order to develop an organizing plan or to modify urban views. The purpose of this research is to measure the effect of environmental advertising color on the urban landscape in Felestin Street, Mashhad, in order to use it to improve the quality of the landscape in this area. In this research, by using a questionnaire and a population of 352 people and spss software, information related to advertising boards in Felestin was collected and by using analysis methods and Spearman's correlation test and multiple regression, as well as field observation and collection, the resulting information was processed. has been The results obtained from this research show that there is a significant relationship between the color of environmental advertisements and urban landscape, and the attention to color in environmental advertisements, according to the investigations and the use of Spearman's test, where the significance level was less than 0.05. It has a direct effect on increasing the quality of urban landscapes, and in particular, according to the obtained regression coefficient (0.04), it can be concluded that the color of environmental protection has little effect on the urban landscape of Felestin Street.

    Keywords: Environmental Advertising, Color, Urban Landscape, Mashhad Felestin Street
  • فرید بشیان، هادی سروری*، تکتم حنایی، علی اکبر سروری

    تلاطم و وقوع رخدادهای شگفتی ساز موجب وارد شدن تکانه های عظیم به شهرها شده است؛ به گونه ای که رشد و توسعه فرم شهری روندی شتابان گرفته است. در چنین فضایی که شهرها همواره در معرض تغییر است، بهره گیری از ابزارهای سناریونویسی برای برنامه ریزان شهری امری ضروری است. حوزه شمال غرب مشهد یکی از حوزه های هفت گانه طرح جامع این شهر است. از ویژگی های این حوزه می توان به میزان زیاد و شتابان ساخت و ساز اشاره کرد. بررسی اجمالی سیمای کلی هر یک از منطقه های حوزه نشان می دهد که شرایط به نسبت متفاوتی در منطقه ها جاری است. به طور مشخص، سوال پژوهش پاسخ به پرسش «سناریوهای آتی توسعه فرم شهری در حوزه شمال غرب مشهد چیست؟» است. روش پژوهش حاضر از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی-تحلیلی است. همچنین، در این پژوهش برای جمع آوری داده ها از روش های اسنادی و میدانی و برای تحلیل اطلاعات از روش دلفی و سناریونویسی اسمیک پراب اکسپرت استفاده شده است. بر مبنای نتایج به دست آمده از سناریونویسی، سناریوی سوم با بیش از 17 درصد، بیشترین احتمال وقوع را دارد. بر اساس سناریو سوم، چهارگمانه به وقوع پیوسته و تنها یک گمانه رخ نداده است.

    کلید واژگان: آینده های محتمل, سناریونویسی, فرم شهری, حوزه شمال غرب مشهد
    Farid Bashian, Hadi Sarvari *, Toktam Hanaee, AliAkbar Sarvari

    Turbulence and unexpected events have significantly impacted cities, accelerating the process of urban growth and development. In this ever-changing urban landscape, utilization of scenario planning tools is crucial for urban planners. The northwest district of Mashhad is a key area within the master plan of the city. Notably, this area is characterized by rapid and extensive construction. The following research question guided this study: "What are the potential future scenarios for urban development in the northwest area of Mashhad?" The research was purposefully applied in terms of methodology and employed a descriptive and analytical approach. Both documentary and field methods were utilized for data collection, while the Delphi method and Smicprob Expert scenario planning were employed for data analysis. The results of scenario development indicated that the third scenario held the highest probability at 17%. According to this scenario, 4 events were continuous with only one event not occurring.

    Keywords: Possible futures, scenario planning, urban form, northwest district of Mashhad
  • اعظم مسعودی گوگانی، خسرو افضلیان*، محسن طبسی، هادی سروری، مهدی صحراگرد
    مقدمه

    محور اصلی این پژوهش به روش ایجاد و پیشرفت معماری بر اساس کیفیت هایی که تحت تاثیر نور و رنگ رابطه با فضا و نحوه زندگی انسان را ارج می نهد، به جای استفاده از کمیت هایی مانند ابعاد و اندازه می پردازد. نور رنگارنگ طبیعی چگونه در بهبود عملکرد روان شناختی مسکن تاثیر دارد؟ چه راهی وجود دارد که به کاهش استرس افراد کمک شود؟ به نظر می رسد استفاده از شیشه های رنگارنگ در مساکن می تواند از نظر روانی و انسانی تاثیر مثبت بگذارد. همچنین استفاده از شیشه های رنگارنگ در محل سکونت، می توانند باعث کاهش استرس و اضطراب ناشی از محیط خارجی شوند.

    هدف

    پژوهش حاضر با هدف تبیین مولفه های انسان شناسی مساکن بافت تاریخی با رویکردی تحلیلی در سه محله محدوده باروی تبریز؛ مقصودیه، سرخاب و ششگلان با مفاهیم ارزشمند انسان شناسی و روان شناسی نور و رنگ دوره دوم قاجار تبریز صورت گرفته است.

    روش شناسی تحقیق:

     پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. رویکرد پژوهش، رویکرد ترکیبی با استراتژی متوالی (کیفی - کمی) است. داده های لازم با ابزار پرسشنامهء محقق ساخته، مشاهده و مصاحبه‎های نیمه ساخت‎یافته بدست آمد. جامعهء آماری پژوهش، منطقه 8 شهری تبریز بوده که 123 نفر ساکن داشتند و به صورت تمام‎شماری مورد پرسشگری قرار گرفتند. تحلیل داده‎ ها با بهره گیری از روش‎ تحلیل عاملی صورت گرفت.

    قلمرو جغرافیایی پژوهش: 

    قلمرو جغرافیایی این پژوهش، خانه های تاریخی شهر تبریز می باشد.

    یافته ها

    یافته ها حاکی از آن است که، سطح نورگذر (72 درصد) تاج ارسی به ترتیب از بیشتر به کمتر با رنگ های قرمز (14درصد)، آبی (12درصد)، سبز (5/11درصد) و زرد (5/4 درصد)، از قسمت بالا به سمت پایین پوشیده شده است ولی همنشینی رنگ قرمز در کنار سایر رنگها تا حد زیادی اثرات این رنگ را متعادل کرده است. پیمایش ساکنان و متخصصان و یافته های تحلیل عامل تاییدی بدین ترتیب بوده است که هدف از سازماندهی فضاهایی مانند طنبی، سه دری، پنج دری و دودری در خانه های قاجاری تبریز و نیز عناصری چون ارسی و آیینه کاری ها به تبعیت از ویژگی های نور و رنگ ازقبیل هویت نمادین نور، معناداری، هیجان انگیزی، تداوم بصری، تنوع فضایی، چشم انداز و... بوده است. 

    نتایج

    در نتیجه ویژگی های مهم نور و رنگ به روش تحلیل عاملی در 6 عامل خوانایی با سهم 869/12، مطلوبیت 8/11، دلپذیری 4/11، روح و حالت 7/10، تطبیق و انعطاف پذیری 9/9 و تعامل 3/6 در فضاهای داخلی خانه های تاریخی مورد اکتشاف قرار گرفته و به صورت مدل پیشنهادی ارایه گردیدند.

    کلید واژگان: مساکن تاریخی, خوانش, نور و رنگ, انسان شناسی
    Azam Masoudi Gogani, Khosrow Afzalian *, Mohsen Tabasi, Hadi Sarvari, Mahdi Sahragard
    Introduction

    The main axis of this research deals with the method of creating and developing architecture based on the qualities that respect the relationship with space and the way of human life under the influence of light and color, instead of using criteria such as dimensions and size. How does natural colored light affect improving the psychological performance of housing? What are some ways to help reduce people's stress? It seems that the use of colored glass in homes can have a positive effect on people and psychology. Also, the use of colored glass in the residence can reduce stress and anxiety caused by the external environment.

    Research Aim

    The current research aims to explain the anthropological components of historical buildings with an analytical approach in three neighborhoods of Tabriz's barou area; Maghsodieh, Sorkhab, and Sheshgolan with the valuable concepts of anthropology and psychology of light and color of the second Qajar period of Tabriz.

    Methodology

    The present research was done with the descriptive-analytical method. The research approach is a combined approach with a sequential strategy (qualitative-quantitative). Necessary data were obtained with the researcher-made questionnaire, observation, and semi-structured interviews. The statistical population of the research was the 8th urban area of Tabriz, which had 123 residents and was questioned as a whole. Data analysis was done using the factor analysis method.

    Studied Areas: 

    The geographical scope of this research is the historical houses of Tabriz city.

    Results

    The findings indicate that the transmissive surface (72%) of the sash crown is in order from more to less with red (14%), blue (12%), green (11.5%), and yellow (4.5%) colors. %), it is covered from the top to the bottom, but the combination of red color with other colors has balanced the effects of this color to a great extent. The survey of residents and experts and the findings of the analysis of the confirmatory factor have been such that the purpose of organizing spaces such as two-door, three-door, five-door, and two-door in the Qajar houses of Tabriz as well as elements such as sashes and mirrors according to the characteristics of light and Color has been the symbolic identity of light, meaning, excitement, visual continuity, spatial diversity, landscape, etc.

    Conclusion

    As a result, the important characteristics of light and color by the method of factor analysis in 6 readability factors with a share of 12.869, desirability 11.8, pleasantness 11.4, spirit and mood 10.7, adaptability and flexibility 9.9 and interaction 6.3 The interior spaces of historical houses were explored and presented in the form of proposed models.

    Keywords: Historical dwellings, Reading, light, color, Anthropology, Zone 8 of Tabriz
  • غلام فاروق ندیم، سید مسلم سیدالحسینی*، تکتم حنایی، هادی سروری

    بیان مساله:

     بررسی دانش تولید شده درباره سکونتگاه های غیررسمی به شناسایی دو خلاء مهم نظری می انجامد؛ اولا باوجود اینکه زمینه گرایی در مباحث مخلتف شهرسازی ورود نموده اما جای آن به عنوان یک نظریه مستقل برای توضیح فرایند توسعه شهری غیررسمی خالی به نظر میرسد. ثانیا، گویا ادبیات نظری شهرسازی فاقد چارچوب اصولی منسجمی است که توسط تحلیلی زمینه ای از الگوی توسعه کالبدی این سکونتگاه ها بدست آمده باشد.

    هدف

    هدف این پژوهش تحلیل ابعاد زمینه به کمک دیدگاه زمینه گرایی به منظور توضیح توسعه کالبدی سکونتگاه های غیررسمی است. همچنین این پژوهش در تلاش برای تدوین چارچوب نظری منسجمی از اصول برنامه ریزی توسعه کالبدی سکونتگاه های غیررسمی در مطالعه ای زمینه ای می باشد.

    روش

    این پژوهش از روش فراترکیب و الگوی هفت مرحله ای ساندلوسکی و باروسو بهره برده است طوریکه اولا 422 مقاله از طریق جستجوی نظامند بدست آمده که پس از غربالگری به کمک نرم افزار rayyan، 27 مقاله در فرایند پژوهش قرار گرفته اند. سپس مقالات منتخب به کمک نرم افزار MAXQDA بر اساس سوالات تحقیق مورد کدگذاری استقرایی قرار گرفته و در گام های بعدی به تحلیل و سنتز مفاهیم مستخرج پرداخته شده است.

    یافته ها

    انتزاع اطلاعات از منابع منتخب به شناسایی 1092 کد انجامیده است. همخوان یابی و ترکیب کدها به یک مقوله جانبی: اطلاعات توصیفی منابع و پنج مقوله اصلی: زمینه کلان، زمینه محلی، کارکرد زمینه، واکنش به زمینه، عوامل مداخله گر و در ادامه به چهار نوع اصل توسعه کالبدی سکونتگاه های غیررسمی یعنی اصول فرایندی، محتوایی، مدیریتی، ضوابط-مقرراتی و مشترک  منتهی شده است.

    نتیجه گیری

    اولا سکونتگاه های غیررسمی پدیده ای مبتنی بر زمینه بوده و برای درک منطق حاکم بر آنها نیاز به تحلیل زمینه در مقیاس های کلان و محلی است. ثانیا اصول حاکم بر توسعه سکونتگاه های غیررسمی در فرایندی چرخه ای، دایما در حال تکامل و ارتقا هستند. در نتیجه، توسعه شهری غیررسمی، پویایی لازم را برای تطابق با دگرگونی نیازها و شرایط داشته و تاب آور، استطاعت پذیر، و پایدار عمل می نماید.

    کلید واژگان: سکونتگاه های غیررسمی, توسعه کالبدی, زمینه گرایی, نظریه برنامه ریزی شهری, فراترکیب
    Ghulam Farooq Nadeem, Seyed Moslem Seyedalhosseini *, Toktam Hanaee, Hadi Sarvari
    Background

    Deliberation of generated knowledge about informal settlements leads to the identification of two critical theoretical gaps. firstly, although contextualism has entered into urban planning discussions, its place as an independent theoretical framework for explaining the development process of informal settlements seems vacant. Secondly, the theoretical literature of urbanism lacks a comprehensive framework obtained by contextual analysis of the physical development pattern of these settlements.

    Objectives

    The study aims to analyze the context to explain the physical development of informal settlements using a contextualism perspective. In other words, this study attempts to formulate a coherent theoretical framework of the informal settlement’s physical development planning principles in a contextual interpretation.

    Method

    The study used the meta-synthesis method with Sandlosky and Barros seven-step model. Firstly, 422 articles were obtained through a systematic search. Finally, 27 articles were selected for inclusion through the screening process using rayyan.ai. Then the selected papers were inductively coded using MAXQDA 2020 based on the research questions, and the next steps were devoted to analyzing and synthesizing the concepts extracted.

    Result

    The extraction process led to the identification of 1092 codes. The combination process of the codes resulted in the designation of one lateral category; articles’ descriptive information, and five main categories; macro context, local context, the function of context, the response to the context, and interventionist factors. The next part of the outcomes were four sorts of principles related to the physical development of informal settlements includes; process, product, management, and regulations.

    Conclusion

    Firstly, informal settlements are a context-based phenomenon consequently, to understand the logic governing them, it is necessary to analyze the context at macro and local scales. Secondly, the development principles of informal settlements are evolving and upgrading cyclically, and continuously. Therefore, these settlements have the potential dynamics necessary to adapt incrementally to the changing needs and conditions and operate resilient, affordable, and sustainable.

    Keywords: Informal Settlements, Physical Development, Contextualism, urban planning theory, Meta-synthesis
  • فرید بشیان، هادی سروری*، تکتم حنایی، علی اکبر سروری

    ماهیت پیچیده شهرها و رشد شتابان فناوری به همراه وقوع تحولات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و... موجب شده است شهرها مورد آماج شدیدترین تکانه ها قرار گرفته و برنامه ریزان شهری نتوانند همپای این تغییرات به حل چالش ها بپردازند. در این راستا، برنامه ریزی راهبردی به عنوان یکی از مهم ترین رهیافت ها در برنامه ریزی شهری که توجه ویژه ای به آینده دارد، دیگر ضمانت کننده موفقیت در چنین محیطی نمی باشد. بنابراین، لازم است تا جایگاه آینده در ارتباط با فرآیند برنامه ریزی شهری راهبردی تبیین گردد. لذا هدف پژوهش صراحت بخشی به جایگاه آینده در فرآیند برنامه ریزی شهری راهبردی می باشد. رویکرد پژوهش حاضر کیفی بوده و از روش فراترکیب برای دستیابی به هدف مذکور استفاده شده است. 104 منبع فارسی و انگلیسی در ارتباط با پژوهش استخراج شده که از این میان، 26 منبع با استفاده از روش کسپ، غربال و با بهره گیری از نرم افزار MAXQDA2020 کدگذاری شده اند. در مجموع 108 کد، 13مفهوم و 5 مقوله به دست آمده است. نتایج پژوهش گویای آن است در فرآیند برنامه ریزی شهری راهبردی لازم است به موضوعات، عمیق تر نگریسته شود و با بهره گیری از نگاهی نقادانه لایه های پنهان شهر مانند موضوعات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی مورد توجه قرار گیرند. زیرا که این موضوعات، پیشران و مبنای دستیابی به پیش بینی صحیح از آینده مطلوب هستند. همچنین راهبردها و اقدامات پیشنهادی علاوه بر نوآورانه بودن باید در برگیرنده گونه های مختلفی از آینده های محتمل باشند تا بتوانند دستیابی به آینده مطلوب را، واقع گرایانه تر پی جویی کنند.

    کلید واژگان: برنامه ریزی شهری راهبردی, آینده, آینده نگاری, فراترکیب, شهر
    Farid Bashian, Hadi Sarvari*, Toktam Hanaee, AliAkbar Sarvari

    The complex nature of cities and the rapid growth of technology along with the occurrence of social, cultural, political developments, etc., have caused cities to be subjected to the most intense impulses and urban planners are unable to solve the challenges in keeping with these changes. In this regard, strategic planning, as one of the most important approaches in urban planning that pays special attention to the future, is no longer a guarantee of success in such an environment. Therefore, it is necessary to clarify the future position in relation to the strategic urban planning process. Therefore, the aim of the research is to clarify the future position in the process of strategic urban planning. The current research has used the meta-synthesis to achieve the mentioned goal. 104 sources have been extracted in connection with the research. Among these, 26 sources have been selected using the CASP method and coded using the MAXQDA2020 software. In total, 108 codes, 13 concepts and 5 categories were obtained. The results of the research show that in the process of strategic urban planning, it is necessary to take a deeper look at the issues and to pay attention to the hidden layers of the city using a critical view. Because these issues are the driving force and basis for achieving a correct prediction of the desired future. Also,in addition to being innovative, the proposed strategies and actions should include different types of possible futures so that they can more realistically pursue the desired future.

    Keywords: Strategic urban planning, Future, Foresight, Meta-synthesis, city
  • اعظم مسعودی گوگانی، خسرو افضلیان*، محسن طبسی، هادی سروری، مهدی صحراگرد

    اثرات نور و رنگ در طول زمان اتفاق می افتد، یعنی کاربران فضا برای مدتی طولانی در فضاها اقامت داشته و در معرض انرژی های مختلف تابش شده از نور رنگی قرار می گیرند. مطالعات زیادی در مورد تاثیر نور طبیعی بر روح و جسم انسان انجام شده است که نقش غیرقابل انکار نور طبیعی بر رفتار، نگرش و کارایی افراد را تکرار می کنند. بااین وجود علی رغم اینکه نور طبیعی به عنوان یک منبع انرژی تجدید پذیر، بدون هزینه و سازگار با محیط زیست است، بیشتر راه حلهای مورداستفاده در معماری قدیمی باتوجه به استفاده از نور طبیعی فراموش شده اند. تاثیر روانی نور رنگی برفضاهای خانه های قاجاری تبریز چگونه است؟ به نظر می رسد، پنجره مشبک با تکه های شیشه رنگارنگ موسوم به ارسی، عملکرد بالای آنها در نور روز و سایر عملکردها مانند زیبایی، حریم خصوصی، اثرات روان شناختی و غیره را نشان می دهد که استفاده از شیشه های رنگی در پنجره و تخمین درصد مناسب هر شیشه رنگی، به طور قابل توجهی به عملکرد فضا، مواد، ترجیحات کاربر، آب وهوای محلی و هدف طراحی بستگی دارد. روش تحقیق مورداستفاده در این پژوهش روش تحقیق پیمایشی می باشد. گردآوری داده ها از منابع مکتوب و مصاحبه باز از متخصصان این حوزه به عنوان جدول هدف محتوا تدوین شده و به روش تحلیل محتوا طبقه بندی گردید. برای تعیین میزان اهمیت مولفه ها پرسش نامه دارای ساختار توسط محققان، ساخته شد و توسط نرم افزار spss تحلیل گشت. بر اساس یک رویکرد جامع و یک روش تحقیق کمی، 16 مورد از خانه های قاجاری در تبریز را تحلیل کرده و نشان داد که سازندگان آنها چگونه از نور و عناصر معماری در روش های مختلف سازماندهی فضا استفاده می کنند تا امنیت احساسی ساکنان تامین شود؛ عواملی مرتبط با مولفه هایی چون اقلیم، فرهنگ، اقتصاد، اعتقادات، منزلت اجتماعی، تکنولوژی، مصالح، سایت، دفاع و نماد وغیره که در شکل گیری فضاهای خانه مطرح می باشند با موضوعاتی مرتبط با نور و رنگ از قبیل خوانایی، مطلوبیت، دلپذیری، روح و حالت، تعامل، تطبیق پذیری و انعطاف پذیری تنوع هایی را نشان می دهد که اگرچه در مبانی، وحدت و اشتراک دارند، مصادیق متعددی را صورت می بندند. مهم ترین مولفه های موثر در حوزه مولفه های کیفی عواملی مانند: تاثیر روانی، زیبایی، محرمیت، امنیت و در حوزه مولفه های کمی شامل: تهویه، چشم انداز، کنترل نور و صدا به دست آمد.

    کلید واژگان: نور و رنگ, خانه های قاجاری, امنیت احساسی, ارسی
    Azam Masoudi Gogani, Khosro Afzalian*, Mohsen Tabasi, Hadi Sorori, Mahdi Sahragard

    The effects of light and color occur over time, meaning that space users stay in space for long periods of time and are exposed to various energies radiated by light. Many studies have been done on the effect of natural light on the human body and soul, which repeat the undeniable role of natural light on behavior, attitude and performance of individuals. However, despite the fact that natural light as a renewable energy source is inexpensive and environmentally friendly, most of the solutions used in ancient architecture have been forgotten due to the use of natural light. The main question of the research is what is the psychological effect of colored light on the spaces of Qajar houses in Tabriz?The research method used in this research is survey research method. Data collection from written sources and open interviews with experts in this field were compiled as a table of content content and were classified by content analysis method. To determine the importance of the components, a structured questionnaire was developed by researchers and analyzed by SPSS software. Based on a comprehensive approach and a qualitative research method, it analyzes 17 cases of Qajar houses in Tabriz and shows how their builders use light and architectural elements in different ways of organizing space rather than physical and mental needs. Residents, including social welfare, beauty, privacy, landscape, light and sound control, etc. are provided.

    Keywords: light, color, Qajar houses, emotional security, sash
  • پریناز حسنی*، سید مسلم سیدالحسینی، هادی سروری، تکتم حنایی

    امروزه شهرها همچون سازمان بزرگ و پیچیده ای می باشند، که شهروندان به عنوان عنصر اصلی این مجموعه به حساب می آیند. رفتار شهروند سازمانی به عنوان رفتارهای فرانقشی، باعث بهبود موثر وظایف و نقش های سازمان می شوند. لذا با توجه به اهمیت شهرها به لحاظ تاثیرپذیری برنامه ریزی های شهری از رفتار شهروند سازمانی، ضرورت شناسایی مولفه های رفتار شهروند سازمانی در شهرها وجود دارد. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی مولفه های رفتار شهروند سازمانی می باشد، که از نظر ماهیت و روش توصیفی و از نظر هدف، کاربردی است. جمع آوری داده ها از مطالعات کتابخانه ای و تهیه 384 پرسشنامه انجام شده است. روایی پرسشنامه با نظر چند تن از صاحبنظران در این زمینه، پایایی پرسشنامه براساس آلفای کرونباخ، تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تاییدی و اولویت بندی از آزمون فریدمن بهره گرفته شده است. طبق یافته ها، در میان متغیرهای اصلی، همبستگی و رابطه معناداری وجود دارد و در میان متغیر های اصلی انگیزه، پاسخ، محرک، تقویت و نگرش، متغیر انگیزه و پاسخ دارای اولویت بالاتری در میان متغیرهای دیگر می باشد، لذا نتایج حاکی از آن است، در اولویت بندی مولفه های رفتاری شهروند سازمانی در نظام برنامه ریزی شهری، مدیران و برنامه ریزان شهری باید انگیزه شهروندان در شهر مشهد را در برنامه ریزی های شهری مد نظر داشته باشند، چون بر پاسخ دهی شهروندان که به شکل میزان تعهد و رضایت شهروندی از شهر بروز می دهد، تاثیرگذار است.

    کلید واژگان: برنامه ریزی شهری, رفتار, شهروند سازمانی, شهر مشهد
    Parinaz Hassani *, Sayed Muslim Sayed Al-Husseini, Hadi Sarvari, Tooktam Hanaee

    Today, cities are like a large and complex organization, where citizens are considered the main element of the organization. Organizational citizenship behavior as extra-role behavior can effectively improve the tasks and roles of organizations. Considering the importance of cities in terms of the influence of urban planning on organizational citizenship behavior, there is a need to identify the components of organizational citizenship behavior in cities. Therefore, the aim of this descriptive research is identifying and prioritizing the components. Data collection was done using library studies and 384 questionnaires. The validity of the questionnaire was confirmed using the opinion of several experts in this field and the reliability of the questionnaire is based on Cronbach's alpha. Data analysis was done using confirmatory factor analysis method and the prioritization was based on Friedman test. The results show that there is a significant correlation among the main variables including motivation, response, stimulus, reinforcement and attitude. The motivation and response variables have a higher priority among other variables, so the results indicate that, in prioritizing the behavioral components of the organizational citizenship in the urban planning system, managers and urban planners should consider citizens’ motivation of Mashhad in urban planning.

    Keywords: Urban planning, behavior, Organizational Citizen, Mashhad city
  • داود برادران توکلی، هادی سروری*، محسن وفامهر، محمدحسن خادم زاده
    زمینه

    بخش قابل توجهی از فعالیت انسان ها به کار و حرفه به خصوصی سپری می شود و در این میان حرفه مهندسی و به ویژه معماری که در تولید فضاهای زیست و فعالیت های انسانی نقش اساسی دارند از اهمیت خاصی برخوردارند. چرا که انسان در هر کجا باشد در فضایی هست که مهندسان، طراحان محیط و معماران آن را طراحی کرده اند و آنچه در نظر و دید  انسان است، تجربه و محصول تلاش حرفه ای آن ها می باشد. این تولیدات فضایی به منظور پاسخ به نیازهای کاربران می باشند. نیازهایی که با توجه به نوع زندگی و سطح خواسته ها شکل می گیرند و ترجمان به واژه سبک زندگی می شود. قطعا این واژه نه تنها قابل تعبیر در فرآیند تولید وجوه اخلاقی است بلکه خود زمینه ساز رفتارها و کنش هایی است که می توانند زمینه ارزیابی اخلاقی باشد. بدین ترتیب هدف مقاله حاضر تبیین اخلاق حرفه ای در معماری با توجه به سبک زندگی اسلامی است.

    نتیجه گیری

    نتایج این پژوهش نشان می دهد که میان وجوه سبک زندگی اسلامی همچون؛ اعتدال و میانه روی، دوری از اسراف، تقوا و خدامحوری، تفکر، راستگویی و صداقت و غیرو با وجوه اخلاق حرفه مهندسی همچون؛ ایجاد رفاه، ایمنی و سلامت جامعه، مستقل بودن، قانون گرایی و انضباط، مناعت و شجاعت، داشتن مهارت و دانش لازم و غیرو، اشتراکات معناداری وجود دارد. بطوریکه هر وجه از اخلاق حرفه مهندسی با چندین وجه از سبک زندگی اسلامی در تعامل می باشد.

    کلید واژگان: معماری, سبک زندگی اسلامی, اخلاق مهندسی
    Background

    A considerable part of human activity is devoted to work and profession, and engineering, especially architecture, is essential to the production of living and activities spaces. Wherever, we are in an environment designed by engineers, environmental designers and architects, and what we see and experience is the product and experience of their professional endeavors. These space products are designed to meet the needs of users. Needs that are shaped by the type of life and the level of desire that translate into the term “lifestyle”. Certainly, the term is not only interpretable in the process of producing ethical aspects, but it is itself the basis for behaviors and actions that can underlie ethical evaluation. Thus, the purpose of this article is to explain the professional ethics in architecture with regard to Islamic lifestyle.

    Conclusion

    The results of this study show that there are significant similarities between the aspects of Islamic lifestyle (moderation, avoidance of extravagance, piety and godliness, thinking, truthfulness and honesty, etc) and engineering ethics (creating welfare, safety and health of the community, independence, legality, discipline, courage, skills, knowledge, etc) are significant similarities between the two domains. In other words, every aspect of the engineering ethics interacts with several aspects of the Islamic lifestyle.

    Keywords: Architecture, Islamic lifestyle, Engineering ethics
  • آذین مستوفی، هادی سروری*، تکتم حنایی، محمدهادی مهدی نیا
    محقق نمودن طرح های توسعه فرایندی است که به موضوعات متعددی نظیر ماهیت و روش شناسی طرح ها، نظام برنامه ریزی، فرایند تهیه و تصویب طرح، نظرات ذینفعان و ذی نفوذان و عوامل گوناگون از این قبیل وابسته است. در این میان موضوعات مرتبط با گروه های ذینفعان و ذی نفوذان نقش تعیین کننده ای در موفقیت طرح های توسعه شهری ایفا می کند. بخش خصوصی یکی از انواع متعدد این گروه ها است که نقش بسیار مهمی در اثرگذاری موضوعات اقتصادی مرتبط با تحقق طرح های توسعه شهری، برعهده دارد. بررسی پژوهش های پیشین نشان می دهد که برخلاف تاکید بر حضور بخش خصوصی و انجام تحقیقاتی در این زمینه، تاکنون هیچ پژوهشی به جایگاه این گروه در تحقق پذیری طرح های توسعه شهری نپرداخته است. روش تحقیق مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی است. این مقاله در تلاش است تا با مرور مطالعات انجام شده بین سال های 1998 تا 2019 در پایگاه اطلاعاتیScience Direct  با استفاده از تحلیل محتوا به هدف خود دست یابد. برای این منظور از کدگذاری، استخراج مفاهیم و مقولات از مقالات منتخب و مقایسه دست آوردهای این مقاله با سایر پژوهش ها بهره برده شد. جامعه آماری 1152 مقاله است. که به کمک حذف مقالات نامرتبط در این زمینه در نهایت تعداد 14 مقاله برای این منظور منتخب گشت. نتایج مقاله حاضر نشان می دهد که تامین منافع بخش خصوصی متناسب با توانمندی های آن، تعریف ساز و کار تعهدات متقابل دولت و بخش خصوصی و اثرگذاری مناسب بخش خصوصی در فرآیند تهیه، تصویب و اجرا بیشترین تاثیر را بر روی تحقق پذیری طرح های توسعه شهری دارند.
    کلید واژگان: بخش خصوصی, تحقق پذیری, تحلیل محتوا, طرح های توسعه شهری
    Azin Mostofi, Hadi Sarvari *, Toktam Hanaee, Mohammad Hadi Mahdinia
    Implementation process of urban development plans depends on many issues like the opinions of stakeholders. Using the opinions of stakeholders plays an important role in the success of urban development plans. The private sector is one groups that plays a significant role in economic issues of planning. A review of previous researches shows that despite emphasizing on the importance of the private sector and conducting many researches in this regard, there is not any research that has explicitly mentioned the role of this group in the implementation of urban development plans. The attempts to create a holistic approach about the role of private sector have already been started. The reviewed articles were selected from the Direct Science database. These articles were written between 1998 and 2019. This study tries to review the studies using content analysis. The total number of the articles explored this study was 1152, which was reviewed to obtain more accurate results. After screening the articles, 14 articles were finally selected for this purpose. The results show that participation constraint capabilities and expectations of private sector have the greatest impact on the implantation of urban development plans. On the other hand, the results indicate the private sector should be considered in several stages of urban development plans such as decision-making and evaluation process.
    Keywords: Private sector, implementation, Urban Development Plans, Content analysis
  • پردیس پاکان، هادی سروری*، مریم دانشور

    امروزه شهرها به طور فزاینده ای در رقابت با یکدیگر برای جذب گردشگران و سرمایه گذاران و شرکت ها، شهروندان جدید و نیروی کار با ارزش و خلاق هستند که در این میان برند شهر نقش موثری را در جذب و یا دفع اقشار مختلف؛ گردشگران، سرمایه گذاران و استعدادها ایفا می کند، بدین منظور تهیه ی برنامه-های راهبردی برندسازی شهری برای بازیابی و ارتقاء برند شهرها باتوجه به ارزش های ذاتی مکان و مسیر توسعه ی آتی شهرها ضروری است. در ایران نیز گام های موثری در جهت برندسازی شهرها انجام شده است که می توان به برنامه ی استراتژیک برندسازی شهر اصفهان، شهر تهران، طرح استراتژیک هویت بصری مشهد و کلاردشت اشاره کرد. فلذا مطالعه اثرات و ارزیابی طرح های استراتژیک برندسازی شهری می تواند ضمن ارتقاء کیفیت برنامه های استراتژیک برندسازی شهری در ایران، رهنمودی در جهت مانع زدایی و اجرایی شدن کامل برنامه هی پیشنهادی اسناد بالادستی برند شهری باشد. در نتیجه پرداختن به این موضوع که طرح های استراتژیکی که تا کنون تدوین و اجرا شدند، تا چه اندازه موثر و کارآمد بوده اند، بسیار حایز اهمیت است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی به بررسی برنامه استراتژیک و راهبردی برندسازی شهر اصفهان و به تبیین مولفه های برندسازی شهری باتوجه به سند مذکور، پرداخته شده و همچنین ابعاد مورد تاکید و یا مغفول مانده در تدوین و تعیین برند شهر اصفهان شناسایی، تحلیل و ارایه شده است.

    کلید واژگان: برند شهری, تحلیل محتوای کیفی, برنامه استراتژیک برندسازی اصفهان
    Pardis Pakan, Hadi Sarvari *, Maryam Daneshvar

    Today, cities are increasingly competing with each other to attract more and more tourists, investors and companies, new citizens, and a valuable and creative workforce. However, city branding plays an effective role to attract or repel them. Therefore, preparing strategic urban branding plans to recover and promote the brand of cities is of great importance. In Iran, some efforts in this regard such as the strategic branding plan of Isfahan, Tehran, and the strategic plan of the visual identity of Mashhad and Kelardasht have been made. Therefore, studying the effects and evaluation of strategic urban branding plans can improve the quality of strategic city branding programs in Iran. As a result, studying the effectiveness and efficiency of these strategic plans is of high importance. In this research, the qualitative content analysis method was used to study the strategic branding plan of Isfahan and identify the components of urban branding according to the existing documents. To do so, the emphasized or neglected dimensions were identified and presented in Isfahan’s branding. The purpose of this study is to determine the components of city branding and the way the dimensions of the subject are emphasized or neglected in the existing document.

    Keywords: city branding, Qualitative Content Analysis, strategic branding plan of Isfahan
  • آذین مستوفی، هادی سروری*، تکتم حنایی، محمدهادی مهدی نیا
    اهداف

     در شهرهای امروزی، مدیریت شهری به تنهایی قادر به تامین خدمات و پیشنهادات در طرح های توسعه شهری نیست. برای این منظور، همکاری با بخش خصوصی مورد توجه قرار گرفته و شراکت عمومی-خصوصی به عنوان یکی از شیوه های رایج همکاری میان بخش های عمومی و خصوصی مطرح شده است. از طرفی شکل گیری شراکت عمومی-خصوصی بدون وجود محرک هایی که منفعت هر دو بخش را تامین نماید؛ امکان پذیر نخواهد بود. از این رو، مقاله حاضر برای اولین بار به شناسایی محرک های برنامه ریزی شهری موثر در شراکت عمومی-خصوصی متناسب با نظرات سرمایه گذار و مدیریت شهری پرداخت.

    روش شناسی

     این مقاله کیفی و در سال 1399 در شهر مشهد انجام شد. روش نمونه گیری به صورت غیرتصادفی بود و این مصاحبه ها تا زمانی که اشباع حاصل شد با 11 نفر از مطلعان کلیدی ادامه یافت. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با سرمایه گذاران و کارکنان شهرداری به عنوان بخش های عمومی و خصوصی انجام شد. تحلیل اطلاعات و تولید کدها و مقوله ها به کمک کدگذاری های فرعی و انتسابی بود.

    یافته ها

    داده های گردآوری شده در قالب 110 کد اولیه، 29 کد فرعی و 5 مقوله شامل ایجاد محیط مناسب، افزایش بهره برداران، امکان سودآوری غیرمستقیم، امکان سود آوری مستقیم، افزایش قیمت زمین و ساختمان تحلیل شدند.

    نتیجه گیری

    نتایج به دست آمده نشان میدهد محرکهای برنامه ریزانه تنها به مباحث مرتبط با منفعت مالی و سودآوری محدوده نبوده بلکه علاوه بر آن ها عوامل موثر در رضایت مندی عمومی و ایجاد محیط مناسب را نیز در برمی گیرند.

    کلید واژگان: شراکت عمومی-خصوصی, طرح های توسعه شهری, محرک های برنامه ریزی, شهر مشهد
    A. Mostofi, H. Sarvari*, T. Hanaee, M.H. Mahdinia
    Aims

    The provision of services will not be possible by urban management alone. Therefore, cooperation between the private and public sector in form of public-private partnership is necessary. In partnership between the private sector and the public sector, common interests are very fundamental. Less researches are about urban planning incentives which is addressed to the agreed incentives of both the public and private sectors. So, this paper identifies urban planning incentives in public-private partnership in accordance with the opinions of the investor and urban management for the first time.

    Methodology

    The present inquiry has been done through a qualitative approach in 2020.  The sampling method was non-random and these interviews were continued with 11 people until saturation was obtained. Data collection was done through semi-structured interviews with investors and municipal employees as public and private sectors. Data analysis and coding was done through sub-coding and attribute coding.

    Findings

    The collected data were analyzed in the form of 110 primary codes, 29 sub-codes and 5 categories such as appropriate environment, increasing users, indirect profitability, direct profitability and increasing land and building prices. Sub-coding were about flexibility, site selection and land use.

    Conclusion

    The results of this study show that urban planning incentives are not only limited to financial benefit and profitability, but also include factors such as public satisfaction and creating an appropriate environment.

    Keywords: Public-Private partnership, Incentive, Urban development plan, Mashhad city
  • حمید فخیم زاده، هادی سروری*، محمدهادی مهدی نیا، مهدی محمودزاده واشان

    تحت تاثیر فرایندهای جهانی شدن و رقابت پذیری و با تحول نظریه های توسعه ی شهری، چارچوب ها و رویکردهای نوین در برنامه ریزی شهری خلق شده اند. با ظهور برندسازی شهری، شکل جدیدی از طرح های توسعه ی شهری با رویکرد بالا به پایین و مبتنی بر مولفه های کیفی شهرسازی در حال شکل گیری هستند؛ ازاین رو، مقاله ی حاضر با روش پژوهش ترکیبی، چارچوب نظری مولفه های شهرسازی موثر در برنامه های برندسازی شهری را تبیین و مدل معادلات ساختاری پژوهش را ایجاد نماید. بدین منظور10 معیار، 28 زیرمعیار و 69 سنجه ی مورد بررسی و جمع آوری اطلاعات قرار گرفتند. قلمرو مطالعاتی، شهر بیرجند و جامعه ی آماری پژوهش در بخش مصاحبه با روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی انتخاب و شامل 19 نفر از خبرگان و مدیران شهری و در بخش کمی با روش نمونه گیری تصادفی ساده، 383 شهروند، 381 گردشگر و 30 نفر از مسیولین و سرمایه گذاران مورد پرسش قرار گرفته اند. تحلیل یافته های مصاحبه ها مشخص کرد تلاش در جهت جلب مشارکت های ذهنی و اجرایی ساکنان بافت های قدیمی، توانمندسازی ساکنان و مدیریت حضور مهاجران به ویژه افغان ها و درعین حال بهره گیری از ظرفیت های فرهنگی و تاریخی شهر می تواند به تحقق برند شهری کمک نماید. نتیجه ی مدل سازی نیز نشان داد در شهر بیرجند، طرح های توسعه ی شهری با اثرگذاری در مولفه های احیاء، رنگ تعلق و صرفه اقتصادی بیش ترین اثر مثبت را در تحقق برنامه های برندسازی شهری داشته و نیز بیش ترین ارتباط مثبت و همبستگی در بین مولفه های پژوهش بین تصویر ذهنی و کیفیت محیطی به میزان 0.68 است.

    کلید واژگان: طرح های توسعه ی شهری, برندسازی شهری, روش تحقیق ترکیبی, مدل معادلات ساختاری, شهر بیرجند
    Hamid Fakhimzade, Hadi Sarvari*, Mohammadhadi Mahdinia, Mahdi Mahmoodzade Vashan

    Affected by the processes of globalization and competitiveness, and with the evolution of urban development theories, new frameworks and approaches have been created in urban planning. With the emergence of urban branding, a new form of urban development plans is being created with a top-down approach and based on the qualitative components of urban development. Hence, the present paper elucidates the theoretical framework of urban development components effective in the urban branding programs, with a mixed research method, and creates the structural equation model of the research with an exploratory research project. For this purpose, 10 criteria, 28 subcriteria, and 69 metrics were subjected to evaluation and information collection. The studied area was the city of Birjand in Iran. The statistical population of the study in the interviews section, which included 19 urban experts and managers, was chosen using purposeful sampling and the snowball technique. On the other hand, using simple random sampling, 383 citizens, 381 tourists, and 30 people of the authorities and investors were surveyed in the quantitative section. Furthermore, the findings of the interviews revealed that the efforts towards attracting the mental and executive participation of the residents of old textures, empowering the residents, managing the presence of Afghan immigrants, and, at the same time, exploiting cultural and historical capacities evolved could help with the realization of an urban brand. The modeling result also showed in the urban development plans of Birjand, by influencing intermediate variables the components of revitalization, personalization, and economic feasibility have the greatest positive effects on the realization of urban branding and According to the correlation between components, the highest relationship was between mental image and environmental quality (0.68).

    Keywords: Urban development plans, Urban branding, Mixed research method, Structural equation model, city of Birjand
  • هادی سروری*

    هدف مقاله حاضر کشف ارتباط میان منافع ذی نفعان و وزن مراحل برنامه راهبرد توسعه شهری در شهر کاشمر است. برنامه راهبرد توسعه شهری با رویکردی مشارکتی به دنبال جذب همکاری گروه های ذی نفع با هدف به حداکثر رساندن اثربخشی برنامه های توسعه شهر است. راهبرد توسعه شهر کاشمر نیز با هدف ایجاد بستری برای غلبه بر شکاف میان ذی نفعان و توسعه بلندمدت شهر در دو بعد مهم زیارتی و خدماتی برنامه ریزی شده است، اما همکاری گروه های ذی نفع تابع میزان تحقق منافع آن هاست که مراحل بر نامه ریزی باید به آن حساس باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی، روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و براساس استفاده از تکنیک گسترش عملکرد کیفیت است. این تکنیک برای اثرگذاری خواسته های مشتریان یا ذی نفعان بر ویژگی های محصول استفاده می شود که طی آن نظرات ذی نفعان به صورت روشن و برجسته تعیین شده و برحسب اولویت برای برنامه ریزان مشخص می شود. جامعه آماری شامل مدیران نهادهای ذی نفع در توسعه شهری کاشمر و خبرگان برنامه ریزی شهری است که پرسشنامه ها به صورت هدفمند میان آن ها توزیع شده است. روایی به کمک گروه متخصصان تعیین شده و پایایی نیز با روش موازی کنترل شده است. طبق یافته ها، قابلیت اجرای دسترسی ریلی و هوایی، حفظ منابع آبی و درنهایت افزایش تعاملات اقتصادی شهر با حوزه نفوذ، مهم ترین منافع مدنظر از دیدگاه ذی نفعان کلیدی است. نتایج حاصل نشان می دهد که انطباق با طرح های بالادست، پیوند برنامه به ساختار موجود و ایجاد توافق بین بخشی، به ترتیب مهم ترین مراحل تهیه طرح راهبرد توسعه شهر هستند که برنامه ریزان باید در تحقق منافع مهم ذی نفعان مدنظر داشته باشند.

    کلید واژگان: فرایند راهبرد توسعه شهری, ذی نفعان, منافع, گسترش عملکرد کیفیت, شهر کاشمر
    Hadi Sarvari *

    The study aimed to discover the relationship between the interests of the stakeholders and the weight of different stages of the city development strategy plan for Kashmar, Iran. Taking a cooperative approach, the development strategy program tries to appeal the cooperation of beneficiaries for maximizing the effectiveness of city development programs. The development program of Kashmar has also been planned to provide the ground for filling the gap that can be seen between stakeholders and the citiey’s long-term development regarding the so significant pilgrimage and services dimensions. The cooperation of the stakeholders, however, should follow the realization of their interests and plannings should care the issue. The applied research used a descriptive-analytical method and quality function deployment technique. The technique is used for translating customers or stakeholders’ demands into the features of product. That is, all demands of stakeholders are clearly and remarkabley determined and prioritized for planners. The population of the study are managers of the institutions benefiting from urban development of Kashmar and experts in urban planning. The questionnaires were purposefully distributed among the the population. Validity of the study was confiremd by a group of experts and its reliability was confirmed by parallel method. The findings showed that the most significant benefits from imprtant stakeholders’ perspective are developing rail and air access, preseving water resources, and boosting economic interactions with the influential parts of the city. The results showed that the most significant stages in preparing the development strategy plan of the city which planners should consider in fulfilling important interests of the stakeholders are compliance with the highier-rank plans, connecting the plan with the current structure, and making inter-departmental agreements. Ensuring the most important interests of major stakeholders through urban planners’ endeavors in more effective stages of city development strategy planning would significantly contribute to the fulfimenent of urban development plans.

    Keywords: stakeholders, City Development Strategy Process, Benefits, Quality Function Deployment, Kashmar City
  • هادی سروری*، آذین مستوفی
    یکی از روش های پیشبرد توسعه شهری، مشارکت در امور شهری است و آموزش مشارکت به کودکان در راستای تاثیرگذاری درست در پیشبرد برنامه های توسعه شهری امری بسیار حیاتی می باشد. هدف اصلی این مقاله شناسایی زمینه هایی از مشارکت است که کودکان در آن آماده تر می باشند تا مورد استفاده برنامه ریزان شهری قرار گیرد. اهمیت موضوع تا اندازه ای است که در صورت عدم آموزش صحیح مشارکت به کودکان نمی توانیم در آینده انتظار مشارکت صحیح این قشر را در امور توسعه شهری داشته باشیم. بدین منظور برای تحلیل قابلیت مشارکت کودکان، از تحلیل محتوای کتب درسی دوره دوم ابتدایی به عنوان مهمترین مرحله آموزش عمومی در سطح کشور، استفاده شد. مولفه های مشارکت کودکان در این پژوهش شامل شناخت شهر، آموزش حقوق شهروندی و آموزش نحوه مشارکت و ارتباط با دیگران می باشند. روش شناسی مورد استفاده به صورت تحلیل محتوای کمی و به کمک روش ویلیام رومی انجام گرفته است. واحدهای تحلیل نیز فحوای متن درس، سوالات و تصاویر می باشد. جامعه آماری شامل سه جلد کتاب مطالعات اجتماعی در پایه چهارم، پنجم و ششم ابتدایی سال تحصیلی 96-97 است. یافته های مقاله بیانگر آن است که به مولفه های مشارکت در پایه های مختلف دوره دوم ابتدایی به یک میزان پرداخته نشده است و ضریب درگیری در ارتباط با واحدهای تحلیل به یک میزان نیست. در مجموع از میان موضوعات موثر در مشارکت، به شناخت شهر بیشتر از سایر موضوعات پرداخته شده است. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد که بیشترین قابلیت کودکان در مشارکت مشورتی است، گرچه این مشارکت پایین ترین درجه مشارکت است.
    کلید واژگان: برنامه ریزی شهری, تحلیل محتوا, کتب درسی, کودکان, مشارکت
    Hadi Sarvari *, Azin Mostofi
    Children are experts regarding their needs in the city and will become the future urban designers and decision makers. Planners should pay more attention to the process of urban planning. Urban planning for children and adolescents is currently regarded as planning for a majorly unimportant part of the society. The main question posed in the present study is on the effectiveness of contents of educational system courses in student’s understanding of urban affairs and planning concepts. To find a proper answere this question, the Social Studies Textbooks of the fourth, fifth and sixth grades in 2017-18 academic year were examined using content analysis. Content analysis is used for objective and systematic description of the contents of a particular text; here, these contents were analyzed using William Romey’s method. To examine and analyze the data, subjects related to participation were identified by studying Social Studies Textbooks. Accordingly, the most important effective components of participation are knowing the city and its primary parts, and instruction of citizenship rights, the way of participating and communicating with others.  Based on the analytical findings of the study, the most effective educational category for children at the second grade with the highest conflict coefficient was “how to communicate with others”. Furthermore, in association with “citizenship rights instruction” with average level conflict coefficient, cooperative participation can be expected due to its emphasis on attendance at events and presence in public projects. Finally, in the category of “knowing the city and its primary parts” which is related to children’s familiarity with the concept of city and its development process, subjects that should be taught to children are assigning projects to children, actual practices, and participation in design. Nevertheless, this category involves the lowest conflict coefficient and lowest educational system impact.
    Keywords: Children, Participation, Urban planning, Content analysis, Textbooks
  • هادی سروری*

    بیان مسئله:

     طراحی شهری، ب هعنوان حرفه ای آمیخته از موضوعات علمی و هنری، همیشه نیازمند افرادیمتبحر در زمینه طراحی است تا محصولی مطلوب و واجد ارز شهای هنری و عملکردی ارایه دهند. دراین راستا، صاح بنظران حوزه طراحی شهری به تدوین الگوهای مختلفی از فرایند طراحی پرداخته اند که روش خلاقانه یکی از آنهاست. علی رغم اهمیت این روش در دستیابی طراح به نوآوری های عملکردی وکیفی تهای هنری، هنوز فرایند ی روشن از طراحی خلاقانه فضای شهری بیان نشده است.

    هدف پژوهش: 

    عبارت است از بیان فرایند ی از طراحی شهری خلاقانه در مقیاس فضای شهری که علاوه بر درنظرگرفتن مراحل عمومی خلاقیت با فرایند رایج طراحی فضای شهری نیز منطبق باشد. برای نیلبه این هدف، سوال اصلی تحقیق این است که مراحل فرایند طراحی خلاقانه فضای شهری چگونه است.این پژوهش سعی دارد با بررسی نظریات مطرح شده در زمینه فرایند خلاقیت و همچنین فرایند طراحی شهری، به انطباق این دو بپردازد.

    روش پژوهش:

     دراین پژوهش، با روش کیفی و رویکردی تحلیلی، پس از بررسی جامع نظریات موجود درخصوص طراحی خلاقانه در حوزه های مختلف، فرایند و تکنیک های ارتقای آن استخراج شده است. سپسبا استفاده از روش گروه کانونی، انطباق آن با فرایند طراحی فضای شهری مورد بررسی قرار گرفت و درنهایت، مراحل فرایند طراحی خلاقانه فضای شهری استخراج شد.

    نتیجه گیری

    پیچیدگی و تکثر لایه های فضای شهری، تنوع گروه های بهره بردار، فراوانی عناصر بصریو تاثیر سایر رشته های دخیل در ایجاد و ارتقای کیفیت های فضای شهری از عوامل اصلی در پیچیدگیخلاقیت در طراحی فضای شهری است. فرایند طراحی خلاقانه فضای شهری متفاوت از سایر روش هایطراحی خلاقانه بوده وطی پنج مرحله اصلی آشنایی، تمرکز، نهفتگی، ظهور و داوری قابل انجام است.

    کلید واژگان: خلاقیت, فرایند خلاقیت, تکنیک های ارتقای خلاقیت, فرایند طراحی فضای شهری
    Hadi Sarvari *

    Problem statement: 

    As a professional mix of Science and Art, Urban Design always needs skillful people in order to submit suitable results with artistic and functional values. For this purpose, specialists of urban design managed to develop different patterns about designing process. Creative Designing is one of the mentioned processes.

    Research objectives

    The real objective of this paper is to define a process of creative urban design in an urban scale. It may not only consider general steps of creativity but also respect the common process of urban space designing. For this purpose, the main question of this research is: “What are the various steps of creative designing of urban space?” This paper intends to examine the extant ideas in the field of creative process and also urban design process and compatibility of these two concepts.

    Research method

    Upon a comprehensive evaluation of current ideas about creative designing in different fields, in this study, the relevant process and upgrading techniques have been extracted with a qualitative method and analytical attitude. Then its compliance with the urban space designing process by the use of focus group was examined. Finally, the steps of the creative designing process of urban space were extracted accordingly.

    Conclusion

    Some of the major factors in the complexity of creativity in urban space designing are complexity and various dimensions of urban space, variety of stakeholder groups, a great number of visual elements and effects of other involved fields in the creation and upgrading the qualities of urban space. Creative designing of urban space is different from other creative designing methods and is applicable in five major steps including 1. Introduction; 2. Focus; 3. Incubation; 4. Illumination; 5. Assessment.

    Keywords: creativity, Creative Process, Upgrading Techniques of Creativity, Urban Space Design Process
  • محسن اعرابی، هادی سروری*

    در کشورهای در حال توسعه به دلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی، محدودیت ها در منابع و بودجه، ریسک بالا در صنعت ساخت و دیگر محدودیت های موجود، دولت ها قادر به اجرای پروژه ها به تنهایی نمی باشند. بکارگیری مشارکت بخش خصوصی طی سالیان اخیر توسط دولت ها و مدیران شهری، یکی از راه کارهای کارآمد جهت توسعه بیشتر شهرها بوده است. با این حال بسیاری از کشورهای درحال توسعه و از جمله ایران، جهت جذب مشارکت بخش خصوصی در سرمایه گذاری زیرساخت های شهری همواره با چالش مواجه بوده اند. از این رو پژوهش حاضر قصد دارد موانع پیش روی دولت ها و مدیران شهری را در جذب سرمایه های خصوصی را مورد ارزیابی قرار هد. جهت انجام این کار روش کیفی مورد استفاده قرار گرفت. در این پژوهش از پرسشنامه ساختاریافته جهت جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. در مجموع نظرات تعداد 60 نفر از متخصصان از بخش های دولتی و خصوصی، جهت شناسایی و ارزیابی موانع جلب مشارکت بخش خصوصی در اجرای پروژه های شهری اخذ گردید. موانع شناسایی شده در جلب مشارکت بخش خصوصی به سه دسته کلی، یعنی موانع فنی و سازمانی، موانع مالی و اقتصادی و موانع سیاسی و حقوقی تقسیم شدند. نتایج پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS آنالیز گردید. طبق نتایج بدست آمده، موانع فنی و سازمانی دارای بیشترین اهمیت در جلب مشارکت بخش خصوصی دارا هستن. همچنین موانع مالی و اقتصادی و موانع سیاسی و حقوقی به ترتیب درجه های بعدی اهمیت در جلب مشارکت بخش خصوصی را براساس نظرات کارشناسان به خود اختصاص دادند.

    کلید واژگان: مشارکت بخش خصوصی, پروژه های شهری, ساخت و ساز شهری, تحلیل آماری, ایران
    Mohsen Aarabi, Hadi Sarvari *

    In developing countries due to economic and social problems, resource and budget constraints, high risk in the construction industry, and other constraints, governments are unable to implement projects alone. The use of private-sector partnerships in recent years by governments and urban managers has been one of the most effective ways to further develop cities. However, many developing countries, including Iran, have always faced challenges in attracting private sector participation in urban infrastructure investment. Therefore, the present study aims to evaluate the barriers that governments and urban managers may face in attracting private capital. A qualitative method was used to do this. In this study, a structured questionnaire was used to collect information. A total of 60 experts' opinions were obtained from public and private sectors to identify and evaluate the barriers to private sector participation in urban projects. The barriers identified in attracting private sector participation were divided into three general categories, namely technical and organizational barriers, financial and economic barriers, and political and legal barriers. The results of the questionnaire were analyzed by SPSS software. According to the results, technical and organizational barriers are of the utmost importance in attracting private sector participation. Financial and economic barriers and political and legal barriers, respectively, were assigned the next degree of importance in attracting private sector participation, according to expert opinions.

    Keywords: Private Sector Participation, Urban projects, Urban Construction, statistical analysis, Iran
  • مسعود رئیسی دهکردی، هادی سروری*

    پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عوامل موثر بر افزایش ظرفیت تامین کنندگان در شرکت آب و فاضلاب اصفهان، در سال 1398 به روش توصیفی از نوع پیمایشی و با هدف کاربردی انجام شد. جامعه آماری پژوهش از سه گروه عوامل کارفرما، مشاور و پیمانکار است که تعداد آنها 50 نفر گزارش گردید، تشکیل شده است که با استفاده از روش نمونه گیری سرشماری کلیه این افراد به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پرسشنامه مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته بود که توسط پژوهشگر، ذیل 50 گویه و 4 مولفه (حقوقی- قانونی، قرارداد، مدیریت و مالی) بر مبنای مقیاس 5 درجه لیکرت تدوین گردید. روایی صوری، محتوایی و سازه پرسشنامه، تایید شد. ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ در بعد حقوقی-قانونی (711/0)، در بعد قرارداد (889/0)، در بعد مدیریت (946/0) در بعد مالی (871/0) و کل پرسشنامه (961/0) برآورد شد. یافته ها حاکی از آن بود که وضعیت فرآیند برون سپاری به منظور ظرفیت سازی تامین کنندگان، در سطح بالاتر از متوسط قرار دارد. علاوه بر این در رتبه بندی عوامل موثر بر افزایش ظرفیت تامین کنندگان در فرآیند برون سپاری، مولفه مالی با میانگین رتبه ای (78/2) رتبه اول، مولفه حقوقی-قانونی با میانگین رتبه ای (49/2) رتبه دوم، مولفه قرارداد با میانگین رتبه ای (43/2) رتبه سوم و مدیریت با میانگین رتبه ای (30/2) رتبه چهارم را به خود اختصاص داده اند.

    کلید واژگان: برون سپاری, حقوقی-قانونی, ظرفیت سازی, قرارداد, آب و فاضلاب
    Masoud Raiesi Dehkordi, Hadi Sarvari *

    This study aimed to Evaluation of Factor Affecting Suppliers’ Capacity Building at Isfahan Water and ‎Wastewater Company in 2019 ‎by descriptive method of survey type and with applied purpose. The statistical ‎population ‎consisted of three groups including employer, ‎consultant, contractor factors, all of whom were ‎reported 50 ‎persons were selected by using census sampling method. The used questionnaire was a researcher-‎made questionnaire developed ‎by the researcher, based on 50 items and 4 components (legal-‎formal, contract, management and financial) ‎based on a 5-point Likert scale. The face, content and construct validity of the questionnaires are confirmed. ‎‎Questionnaire reliability coefficient by use of Cronbach's alpha was (0.711) in ‎the legal-formal dimension, ‎‎(0.889) in the contract dimension, (0.946) in the management ‎dimension (0.871) in the financial dimension and ‎the total reliability of the questionnaire was ‎estimated as (0.961). The findings of the study indicated that ‎the status of the outsourcing process for the ‎suppliers’ capacity building is above average. In addition, in the ranking of ‎effective factors in the increase of the suppliers’ ‎capacity in the outsourcing process, the financial component ‎with the mean rating of (2.78) ‎was the first rank; the legal-formal component with the mean rating of (2.49) was ‎the second ‎rank; contract component with the mean rating of (2.43) was the third rank and management ‎‎component with the mean rating of (2.30) was the fourth rank

    Keywords: Outsourcing, Legal-formal, Capacity Building, Contracting, Water, Wastewater
  • عسل زیرک کوشه، هادی سروری، محسن جلالی مجیدی

    مدیریت صحیح ریسک‌ها از الزامات اصلی در برنامه‌ریزی و ساخت پروژه‌های عمرانی و پیش‌نیاز تسهیل شرایط بحرانی است. در این میان ریسک‌های ایمنی مخرب‌ترین تاثیر را در فرایند ساخت به ویژه در ساختمان‌های بلندمرتبه دارند و همواره باید راهی برای واکنش آگاهانه در مقابل این ریسک‌ها درنظر داشت. علیرغم اهمیت این ریسک‌ها، مطالعات اندکی به مقایسه میزان اثرگذاری این ریسک‌ها در فرایند ساخت پروژه‌های عمرانی پرداخته‌اند. از اینرو هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی ریسک‌های ایمنی است که موضوع اصلی در انجام اقدامات کنترلی و اصلاحی در مدیریت پروژه‌های عمرانی هستند. روش تحقیق حاضر، توصیفی تحلیلی است و جامعه آماری شامل مهندسان شاغل در پروژه‌های بلندمرتبه در شهر مشهد است. شیوه نمونه‌گیری به صورت تصادفی ساده است که تعداد 62 نفر از مهندسان شاغل در این پروژه‌ها را دربرمی‌گیرد. با استفاده از پرسشنامه، ریسک‌های ایمنی در پروژه‌های بلندمرتبه شناسایی شدند. پایایی پرسشنامه بر اساس محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (70%) در سطح مطلوب است. نرمال بودن داده‌ها از طریق آزمون کولوموگرف و اسمیرنف محاسبه شد و اولویت‌بندی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی انجام گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد مهمترین ریسک‌های ایمنی در پروژه‌های بلندمرتبه‌سازی؛ ریسک‌های ایمنی محیط زیست، ریسک‌های ایمنی معماری و ریسک‌های ایمنی سازه‌ای هستند.

    کلید واژگان: رتبه بندی, ریسک ها, ایمنی, پروژه های مسکونی, بلند مرتبه
  • هادی سروری*، ابراهیم رجائیان

    در سال های اخیر، EPC یکی از روش های محبوب اجرای پروژه های زیرساختی ایران بوده است. با این حال اتمام این پروژه ها همواره با افزایش هزینه همراه بوده است. از طرفی موفقیت پروژه به میزان بسیار زیادی به پیاده سازی مناسب مدیریت پروژه بستگی دارد. بنابراین بررسی اثر بکارگیری استانداردهای مدیریت پروژه بر موفقیت مالی پروژه های EPC می تواند به شناخت حوزه های اثرگذار بر موفقیت مالی این پروژه ها کمک کند. لذا هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی اثر بکارگیری استاندارد گستره دانش مدیریت پروژه (PMBOK) در بهبود موفقیت مالی پروژه های EPC می باشد. جهت دست یابی به هدف مذکور، ابتدا پرسشنامه ای بر اساس مولفه های مستخرج از مطالعات پیشین تهیه و میان متخصصان پروژه های EPC توزیع شد. در این مرحله عوامل اثرگذار بر موفقیت مالی پروژه های EPC شناسایی گردید و دسته بندی آنها براساس حوزه های 10گانه استاندارد PMBOK ویرایش ششم انجام شد. سپس نظر متخصصین در خصوص میزان اهمیت هر یک از عوامل شناسایی شده بر بهبود موفقیت مالی پروژه های EPC براساس طیف پنج گزینه ای لیکرت اخذ و با استفاده از نرم افزار SPSS، ارزیابی گردید. برای بررسی فرضیات پژوهش، از آزمون پارامتریک T تک نمونه ای استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بکارگیری استاندارد گستره دانش مدیریت پروژه در بهبود موفقیت مالی پروژه های EPC تاثیر معنی داری دارد. همچنین عوامل با استفاده از آزمون فریدمن، اولویت بندی شدند. نتایج نشان می دهد که مدیریت هزینه و مدیریت کیفیت به ترتیب با میانگین رتبه 20/8 و 12/8 بیشترین تاثیر، و مدیریت ارتباطات و مدیریت محدوده به ترتیب با 35/2 و 95/1 کمترین تاثیر را در بهبود موفقیت مالی پروژه های EPC دارند.

    کلید واژگان: ارزیابی, مدیریت پروژه, موفقیت مالی, EPC, PMBOK
    Hadi Sarvari *, Ebrahim Rajaian

    In recent years, EPC has been one of the popular ways of implementing Iran's infrastructure projects. However, the completion of these projects has always been accompanied by increased costs. On the other hand, project success depends to a large extent on the proper implementation of project management. Therefore, examining the impact of applying project management standards on the financial success of EPC projects can help to identify the areas that affect the financial success of these projects. Therefore, the main purpose of the present study is to evaluate the impact of applying PMBOK to improve the financial success of EPC projects. To achieve this goal, a questionnaire based on components derived from previous studies was prepared and distributed among EPC project specialists. At this stage, the factors affecting the financial success of the EPC projects were identified and classified according to the 10 PMBOK standard 10 areas. Experts' opinions on the importance of each of the identified factors to improve the financial success of EPC projects were evaluated based on Likert's five-choice spectrum using SPSS software. One sample T-test was used to test the research hypotheses. The results show that applying the standard project management knowledge domain has a significant impact on improving the financial success of EPC projects. Factors were also prioritized by the Friedman test. The results show that cost management and quality management with an average rating of 8.20 and 8.12 had the highest impact, respectively, and communication management and range management with 2.35 and 1.95 had the least impact on improving the financial success of EPC projects.

    Keywords: Evaluation, Project management, Financial Success, EPC, PMBOK
  • غلامرضا ناظمی، راضیه رضازاده، عمیدالاسلام ثقه الاسلامی*، هادی سروری
    اهداف

    چندوچون برنامه ریزی شهری انجام گرفته در هفت دهه گذشته کشور و نپرداختن به چارچوب ندی نظریه بومی همراستا با ویژگی های محیط برنامه ریزی کشور، امروزه ناسازگاری ها و ناهماهنگی های فراوان برنامه ریزی، برنامه ریز و برنامه های شهری را آشکار کرده است؛ هدف این پژوهش دستیابی به نظریه برنامه ریزی شهری همکنش با عناصر ساختار رسمی محیط برنامه ریزی ایران است.

    روش شناسی

     این پژوهش دارای رویکرد انتقادی و در شمار پژوهش های کیفی است و "نظریه داده بنیاد کالسیک" شالوده فراهم سازی آن است. گفتگوهای نیمه ساختاریافته هدفمند با 30 تن خبره و پژوهش اسنادی 100 سند علمی و پژوهشی چاپ شده (1370 تا 1398) داده های بایسته و بسنده را برای کدگذاری به کمک نرم افزار MAXQDA فراهم نمود و در گام های تحلیلی و چرخ های-بازخوردی (گردآوری داده ها و کدگذاری باز، بنیادی، گزینشی، نظری) و مرور ادبیات تخصصی پژوهش انجام شد و روایی آن، با مرور ادبیات و دو شیوه (ارزیابی به کمک (هفت سنجه استراوس و کوربین) و ارزیابی به کمک (پرسش های کرسول) گواهی شد.

    یافته ها

    در فرآیند پیونددهی و مفهوم سازی (860 کد باز) به کمک «خودنوشت ها» و مشارکت گفتگوشوندگان، کدهای بنیادی «ساختار کالن برنامه ریز»، «نظریه ها و چارچوب های نظری و محیط برنامه ریزی» شناسایی و به کمک الگوی گراف، ساختار نهادینه (رسمی) برنامه ریزی، عنصرهای «ساختار نهادینه برنامه ریزی شهری» و کد بنیادی الگوی هماهنگی عناصر ساختار نهادینه برنامه ریزی شهری شناسایی شد و سپس سه مقوله بنیادی ناهماهنگی و ناسازگاری در فرآیند فراهم سازی و انجام برنامه، ناسازگاری و ناهماهنگی چارچوب های نظری الگوی برنامه ریزی و ناهماهنگی در حکمروایی شهری روشن گردید.

    نتیجه گیری

    پژوهش نشان داد؛ انگاره هماهنگی کانون مقوله ها و کدهایی است که به نظریه همکنش با عناصر ساختار رسمی محیط برنامه ریزی ایران رهنمون دارد و پدیده کانونی پژوهش که نظریه پژوهش را نشان می دهد، برنامه ریزی هماهنگ است که راهبردهای «راهبری نظری: هماهنگساز فرآیند برنامه ریزی و راهبری عملی: هماهنگ ساز نقش، دیدگاه، همکنشی و... نهادها و بهره وران برنامه ریزی» را در بر دارد.

    کلید واژگان: نظریه برنامه ریزی, برنامه ریزی هماهنگ, محیط برنامه ریزی, ساختار رسمی, نظریه داده بنیاد
    Gh. Nazemi, R. Rezazadeh, A. Saghatoleslami*, H. Sarvari
    Aims

    Today, the inconsistencies range of last seven decades planning and urban plans which were due to the lack of formulating an indigenous theory base on the Iranchr('39')s planning environment characteristics, are visible. Achieving to the interacted urban planning theory with the official structural elements of Iran’s planning environment is the research aim.

    Methodology

    This is a qualitative research with the critical approach. "Classical Grounded theory" is the foundation of research provision. Targeted semi-structured interviews with 30 experts and documentary research of 100 published scientific and research documents (1991-2020) provided the data that coded by the MAXQDA software. The research validity was confirmed by reviewing the literature and "Assessment with the seven criteria of Strauss and Corbin" and "Assessment with the Cresol questions".

    Findings

    In the data linking (860 open cods) and conceptualizing process of this research, with "autographs" and the participation of interviewees, the basic codes of "macro-planning structure", "theories and theoretical frameworks" and "planning environment" were identified. The official planning structure and "the elements of the official urban planning structure" and the basic code of "coordination model of the official planning structure elements" and three basic categories of: "incoordination and inconsistency in the process of providing and implementation the plan", "inconsistency and incoordination of theoretical frameworks of planning model" and "incoordination In the urban governance" with using the "graph model" was clarified.

    Conclusion

    The research showed: the "coordination" concept is the codes and categories central core which lead to the interacted planning theory with the elements of the official structure of Iran’s planning environment. The focal phenomenon that shows "the theory of this research" is "coordinated planning" with the strategies of: "theoretical guidance for organizing a coordinated planning process" and "practical guidance for coordinating the role, viewpoint, interaction, etc. of institutions and users involved in planning".

    Keywords: Theory of Planning, Coordinated Planning, Planning Environment, Official Structure, Grounded Theory
  • غلامرضا ناظمی، راضیه رضازاده، عمیدالاسلام ثقه الاسلامی*، هادی سروری
    گفتمان ناکارآمدی و ناکامی طرح های جامع شهری ایران و مقاومت نهاد های مسیول در اصلاح شیوه های جاری، ضرورت زمینه یابی ناکارایی ها را برجسته کرده و پژوهش با پرسش ریشه انتقادات و ناکارایی های مطرح شده در کجاست؟ آغاز شد. این پژوهش از نوع کیفی با جنبه ی اکتشافی است که به روش داده بنیاد مدل استراوسی، داده یابی اسنادی (70 نوشته ی علمی پژوهشی) و مصاحبه ی هدفمند (20 نفر خبره) در قالب کدگذاری باز، محوری و گزینشی فراهم و برآیندپژوهش با «ارزیابی به کمک پرسش های کرسول» به تایید مشارکت کنندگان رسید. هدف پژوهش روشن کردن زمینه سازهای ناکارایی طرح های جامع شهری است و یافته های پژوهش که به ترتیب اهمیت در 10 زمینه ی «ساختار کلان برنامه ریزی شهری ایران» ساختارهای «سیاسی»، «حقوقی و قوانین»، «اداری و تشکیلاتی»، «تصمیم گیری»، «برنامه ریزی شهری»، «راهبری»، «قدرت»، «ارزیابی» و «پایش و دیده بانی» در چارچوب «ساختارهای برنامه ریزی شهری ایران» مقوله بندی شد، نشان داد که مهم ترین زمینه سازهای ناکارایی به ترتیب هر ساختار «نبود زبان مشترک برنامه ریزی»، «ضعف در سیاست سازی و سیاست گذاری»، «نبود ساختار حقوقی یکپارچه»، «ساختار سازمانی نامتناسب»، «نظام تصمیم گیری متمرکز»، «الگوی برنامه ریزی جامع سازگار نشده»، «ناسازگاری سامانه ی راهبری»، «دخالت نابجای عناصر قدرت»، «نبود ساختار ارزیابی» و «ناکارآمدی ساختار پایش و دیدبانی» است و کاربست شیوه و الگوی برنامه ریزی کنونی که با محیط برنامه ریزی ایران، ناسازگاری دارد نیز پیامد آن است.
    کلید واژگان: ساختار برنامه ریزی ایران, ناکارایی, برنامه ریزی شهری, طرح جامع, برنامه ریزی جامع
    Gholamreza Nazemi, Razieh Rezazadeh, Amidoleslam Saghatoleslami *, Hadi Sarvari
    The discussion of the inefficiency and failure of Iran's urban master plans and the governanceinstitutions' resistance to reforms highlighted the need to investigate the inefficiencies.The research began with this question: from where is the root of the criticismsand inefficiencies raised? This research is of qualitative type with an exploratoryaspect conducted by the Straussian model, the data documentary search (70 articles),and purposeful interview (20 experts). The collected data were categorized in the formof open coding, axial coding, and selected coding. The study results were confirmed andapproved by the participants with "Cresol questions Assessment." The aim is to shedlight on the underlying causes of inefficiency in urban construction plans. The findingsof the study were categorized in 10 fields of "macrostructure of Iran's urban planning",and structures of "political", “law and legal", “administrative and organizational", “decision-making", “urban planning", “leadership", “power", “evaluation” and “monitoringand observation”.These categories showed that the most important underlying causes ofinefficiencies are “lack of common planning language", “weakness in “policymaking andpolicy-taking", “lack of integrated legal structure", “disproportionate organizational structure",“centralized decision system", “incompatible master planning model", “incompatibilityof the management system", “inappropriate interference of power elements", “lackof evaluation structure” and the “inefficiency of the monitoring and oversight structure”.These causes result in applying the current method and planning model, which is incompatiblewith the Iranian planning environment.
    Keywords: Iran Planning Structure, Inefficiency, Urban Planning, master plan, Comprehensive planning
  • پری ناز حسنی، سید مسلم سیدالحسینی*، هادی سروری، تکتم حنایی

    اهداف و زمینه ها:

     گردشگری مذهبی به عنوان یکی از پر رونق ترین انواع گردشگری مورد توجه بسیاری از برنامه ریزان و مدیران شهرهای مقدس واقع شده است. گردشگران از موثرترین گروه ها در برنامه ریزی شهرهای مقدس هستند و ضروری است که در برنامه ها و سیاست های برنامه ریزان شهری، رفتار گردشگران دیده شود، زیرا برنامه ریزی شهرهای مذهبی منطبق با رفتار گردشگران منجر به کسب رضایت مندی ایشان می شود. لذا هدف این پژوهش، شناسایی و اولویت بندی مولفه های رفتاری گردشگران شهر مشهد در جهت کسب رضایت مندی ایشان بود.

    روش شناسی: 

    این پژوهش توصیفی در تابستان 1398 در گردشگران شهر مشهد انجام شد. 384 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شده و پرسش نامه محقق ساخته را پاسخ دادند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تاییدی و برای اولویت بندی از آزمون فریدمن بهره گرفته شد.

    یافته ها: 

    مولفه وفاداری مربوط به بعد رضایت با میانگین 4.80، مولفه تصویر ذهنی مربوط به بعد نگرش با میانگین 4.35 و مولفه نیازها مربوط به بعد انگیزه با میانگین 4.18 بیشترین و مولفه های تعهد با میانگین 3.46 و مشارکت با میانگین 3.28 کمترین تاثیر را بر برنامه ریزی شهری داشتند.

    نتیجه گیری: 

    برای کسب رضایت مندی بیشتر گردشگران که نتایج آن می تواند به صورت مشارکت پذیری و تعهد و وفاداری به شهر مقصد نمود پیدا کند، شناسایی دقیق و جامع رفتار گردشگران در شهر مقصد باید مورد توجه مدیران و برنامه ریزان شهری واقع شود.

    کلید واژگان: رفتار, رضایت مندی, گردشگران مذهبی, مشهد
    Parinaz Hassani, Seyed Moslem Seyedolhosseini*, Hadi Sarvari, Toktam Hanaee

    Amis:

     Religious tourism is considered one of the most prosperous tourism types by many planners and managers of holy cities. Tourists are one of the most influential groups in planning holy cities, and it is necessary to see touristschr('39') behavior in the plans and policies of urban planners because planning holy cities by the behavior of tourists lead to their satisfaction. Therefore, this study aimed to identify and prioritize touristschr('39') behavioral components in Mashhad to obtain their satisfaction.

    Methodology

    This descriptive study was conducted in the summer of 2019 in tourists in Mashhad. 384 people were randomly selected and answered the researcher-made questionnaire. Confirmatory factor analysis was used to analyze the data, and the Friedman test was used to prioritize.

    Findings

    The loyalty component related to the satisfaction dimension with an average of 4.80, the mental image component related to the attitude dimension with an average of 4.35 and the needs component related to the motivation dimension with an average of 4.18 had the most and the commitment components with an average of 3.46 and participation with an average of 3.28 had the least impact on urban planning.

    Conclusion

    To gain more satisfaction with tourists, the results of which can be reflected in participation, commitment, and loyalty to the destination city, accurate and comprehensive identification of tourist behavior in the destination city should be considered by managers and urban planners.

    Keywords: Behavior, Religious Tourists, Satisfaction, Mashhad
نمایش عناوین بیشتر...
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال