یونس رستمی کیا
-
آزمایشات مبدا بذر گونه های بومی و تعیین پروونانس مناسب برای تولید نهال با کیفیت و دستیابی به حداکثر بهره وری در نهالستان های جنگلی، امری اجتناب ناپذیر است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر مبدا بذر بر مشخصه های درصد جوانه زنی بذر و صفات رویشی نهال های راناس (Cerasus microcarpa C.A.M.) در منطقه خلخال استان اردبیل انجام شد. بدین منظور، میوه های رسیده و سالم راناس از چهار رویشگاه واقع در شهرستان خلخال جمع آوری شد. پس از اندازه گیری مشخصه های کمی، بذرها در گلدان پلاستیکی حاوی خاک رویشگاه طبیعی در نهالستان کندرق خلخال کاشته شدند. سپس صفات درصد جوانه زنی بذر، درصد زنده مانی، ارتفاع، قطر یقه و زی توده زمینی و اندام هوایی نهال ها اندازه گیری شدند. یافته ها نشان داد بذرهای مبدا کندرق در مقایسه با جمعیت های برندق، منامین و سوسهاب بزرگ تر و سنگین تر هستند. نتایج آنالیز واریانس نشان داد اثر مبدا بذر بر کلیه صفات مورد بررسی معنی دار است. بیشترین جوانه زنی بذر (38 درصد)، زنده مانی (93/5درصد)، ارتفاع (10/57سانتی متر)، قطر یقه (2/95 میلی متر)، زی توده خشک ریشه (1/04 گرم) و اندام هوایی (1/98 گرم) به نهال های مبدا کندرق تعلق دارد. از این رو، از این رو، مبدا کندرق، بهترین مبدا بذر برای تعیین محوطه های بذرگیری و تولید نهال سالم و قوی راناس در نهالستان جنگلی پیشنهاد می گردد.کلید واژگان: ارتفاع, راناس, قطر بذر, کندرق خلخال, مبدا بذرTesting the origin of seeds from native species and identifying the appropriate provenance for producing high-quality seedlings and maximizing productivity in forest nurseries is essential. This study aimed to investigate the effect of seed origin on the germination percentage and growth traits of small-fruited cherry (Cerasus microcarpa C.A.M.) seedlings in the Khalkhal region of Ardabil province. For this purpose, ripe and healthy fruits of small-fruited cherry were collected from four habitats in Khalkhal. After measuring their quantitative properties, the seeds were planted in plastic pots containing natural habitat soil at the Kandragh Khalkhal nursery. The traits measured included seed germination percentage, survival percentage, height, collar diameter, and root and shoot dry weights of the seedlings. The findings showed that seeds from the Kandragh origin were larger and heavier compared to those from Barandaragh, Menamin, and Soshab populations. Analysis of variance indicated that seed origin significantly affected all investigated traits. The highest seed germination rate (38%), survival rate (93.5%), height (10.57 cm), collar diameter (2.94 mm), root dry weight (1.04 g), and shoot dry weight (1.98 g) were observed in seedlings from the Kandragh origin. Therefore, Kandragh is recommended as the optimal seed origin for producing healthy and robust small-fruited cherry seedlings in forest nurseries.Keywords: Collar Diameter, Height, Khalkhal, Seed Origin, Small-Fruited Cherry
-
استفاده از ریزجانداران افزاینده رشد، یکی از روش های زیستی به منظور افزایش عملکرد گیاهان و کاهش مصرف کودهای شیمیایی محسوب می شود. بر این اساس، به منظور بررسی اثر بخشی harzanium Trichodermaبر برخی از صفات رویشی برگ و مشخصه های فیزیولوژیک نهال های فندق، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط عرصه اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل مبداء نهال در سه سطح (فندقلو، مکش و مکیدی) و مایه زنی قارچ در دو سطح (harzanium T. و شاهد) با سه تکرار 25 تایی با فاصله 3 × 3 متر، در اراضی زراعی حاشیه جنگل فندقلوی اردبیل کاشته شدند. نتایج پس از چهار سال نشان داد نهال های مایه زنی شده هر سه مبدا، از لحاظ همه مشخصه های مورد بررسی در مقایسه با نهال شاهد (مایه-زنی نشده) برتر بودند. بیشترین مقدار صفات مورد بررسی به نهال های مبداء فندقلو تعلق داشت. به طوری که در این نهال ها، سطح برگ و سطح ویژه برگ به ترتیب 9/40 و 3/21 درصد و مشخصه های فیزیولوژیک شامل فتوسنتز، هدایت روزنه ای، کلروفیل و کارایی مصرف آب به ترتیب 8/66، 65، 8/40 و 5/146 درصد در مقایسه با نهال های شاهد افزایش داشت. در نهایت می توان نتیجه گیری کرد کاشت نهال های فندق مایه زنی شده با قارچ harzanium T. رشد رویشی بیشتری خواهد داشت.
کلید واژگان: سطح برگ, فتوسنتز, فندق, کود زیستیIntroduction and ObjectiveHazelnut (Corylus avellana L.) is considered one of the most prominent species of Ardabil Fandoghlou forest in. This species is ecologically and economically important and is one of the most valuable medicinal plants in traditional medicine and pharmaceutical industries. Unfortunately, in recent years, conversion of use, livestock grazing, fire and cutting of trees have been effective factors in the destruction of this valuable forest. Considering the ecological and economic importance of the hazelnut species, it is very important to restore the habitats of this species through seedlings. On the other hand, the success of planting depends a lot on the establishment and survival of planted seedlings (Spehbadi, 2019), which chemical fertilizers are used most of the time. The use of these fertilizers has had adverse effects on the soil ecosystem, and in addition to destroying beneficial soil microorganisms and the poor growth of seedlings, it has resulted in several adverse effects on the environment and human health. The use of growth-promoting microorganisms is considered one of the biological methods to increase the yield of plants and reduce the consumption of chemical fertilizers. Trichoderma spp. have been known as plant growth promoter besides its primary function as pathogen inhibitor. This research was conducted with the aim of the effect of T. harzianum on of physiological properties of hazelnut seedlings in field conditions.
Material and MethodsAt the beginning of May 2016, in Ardabil Hazelnut Nursery, the soil around the roots of potted hazelnut seedlings, produced from the three sources of Fandoglou (Ardabil Hazelnut Forest), Makesh (Guilan) and Makidi (Arasbaran) with T. harzianum were inoculated. Then, in November 2017, the one-year-old hazelnut seedlings were transferred to the area adjacent to the nursery located in lands of the forest edge with an area of 4050 m2. Then they were planted in factorial arrangement in a randomized complete block design (with the two factors mentioned above including three seed sources and T. harzianum inoculation and no inoculation or control in three replications). The number of seedlings in each replication was 25 (450 seedlings in total), which were planted a distance of 3 × 3 m in rain-fed conditions. The characteristics of leaf area, specific leaf area and physiological properties including leaf area, specific leaf area, photosynthesis rate, stomatal conductance, transpiration rate, water use efficiency (WUE) and chlorophyll content were measured. For this purpose, in each treatment, three seedlings were randomly selected and measurements were taken on the fourth and fifth healthy and fully grown mature leaves from the tip of the plant using a photosynthesis meter on a sunny day (mid-September) and it was done in the open air under natural conditions of temperature, light and relative air humidity between 9:30 and 11:30 while the constant leaf temperature was between 20 and 25 o C.
ResultsAfter four years, all measured properties were significantly affected by fungal inoculation. Inoculated seedlings from all three origins displayed higher values for all investigated traits compared to controls. The highest of leaf area (22.4 cm2), specific leaf area (119.2 cm2 g-1), photosynthesis rate (18.45 µmol Co2 m2 s-1), stomatal conductance (0.198 mmol m2 s-1), transpiration rate (mmol H20 m2 s-1), water consumption efficiency (7.69 µmol Co2 mol H2o -1) and chlorophyll content increased by (26.49 %) were obtained from Seedlings of Fandoglou origin inoculated with T. harzianum in compared to the control (non- inoculated seedlings). The lowest of leaf area (12.4 cm2), specific leaf area (85.5 cm2 g-1), photosynthesis rate (8.01 µmol Co2 m2 s-1), stomatal conductance (0.101 mmol m2 s-1), water consumption efficiency (2.41 µmol Co2 mol H2o -1) and chlorophyll content increased by (14.15 %) were observed from Seedlings (non- inoculated) of control with origin of Makidi.
ConclusionThe present study showed that the hazelnut seedlings of the origin of Fandoghlou under the influence of T. harzianum inoculation were superior in terms of the studied traits in comparison to the two origins of Makseh and Makidi. Therefore, for the production of healthy and strong hazelnut seedlings in the nursery, the origin of the Fandoghlou can be used. An important point in inoculation of seedlings with T. harzianum fungus was the increase in the water use efficiency (WUE) of of hazelnut seedlings with the origin of Fandoghlou up 150% compared to the control seedlings. So, it can be concluded that by increasing the rate of photosynthesis rate and reducing transpiration rate, inoculated seedlings increase the efficiency of water use and can have more vegetatative growth and suitable physiological traits in reforestation or create of hazelnut gardens in the prone lands of Fandoghlou forest. Keywords: Arasbaran, Corylus avellana, Stomatal conductance, Specific leaf area.
Keywords: Bio- Fertilizer, Hazelnut, Leaf Area, Photosynthesis -
باکتری های محرک رشد از جمله ریزجانداران مفید خاک هستند که از راه بهبود کیفیت خاک، سبب افزایش صفات رشدی و تغذیه ای گیاه می شوند. از این رو، به منظور بررسی تاثیر باکتری های محرک رشد بر سطح برگ، سطح ویژه برگ و جذب عناصر غذایی نهال های فندق، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط عرصه اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل مبدا نهال در دو سطح (فندقلو و مکش) و مایه زنی باکتریایی در پنج سطح (Pseudomonas putida،وBacillus subtilis و Enterobacter cloaca به طور جداگانه، ترکیب سه باکتری و شاهد) با سه تکرار 12 تایی با فاصله 3×3 متر در چاله هایی به ابعاد 50×50×50 سانتی متر در سطح 3240 مترمربع بود که در زمین های زراعی حاشیه جنگل فندقلوی اردبیل کاشته شدند. پس از گذشت چهار سال نتایج نشان داد که نهال های مایه زنی شده هر دو مبدا، از لحاظ همه صفات مورد بررسی در مقایسه با نهال شاهد (مایه زنی نشده) برتر بودند. بیش ترین میزان صفات مورد بررسی به نهال های مبدا فندقلو با مایه زنی ترکیبی هر سه باکتری (P. putida،وB. subtilis و E. cloaca) اختصاص داشت. به طوری که در این نهال ها، سطح برگ و سطح ویژه برگ به ترتیب 53/1 و 37/7 درصد، جذب عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و روی به ترتیب 59/4، 89/5، 23/7، 45/4 و 60/6 درصد در مقایسه با نهال های شاهد افزایش یافت. در نهایت می توان نتیجه گیری کرد کاشت نهال های فندق مایه زنی شده با باکتری های محرک رشد (ترکیب سه باکتری مذکور) به دلیل افزایش صفات رشدی برگ و نیز بهبود وضعیت تغذیه ای، رشد رویشی بیش تری خواهند داشت.
کلید واژگان: نیتروژن, سطح برگ, فندق, کود زیستیGrowth-promoting bacteria are among the beneficial soil microorganisms, and by improving the soil quality, they increase the growth and nutritional traits of the plant. Therefore, in order to investigate the effect of growth-promoting bacteria on the leaf surface, specific leaf surface and absorption of nutritional elements of hazelnut seedlings, a factorial experiment was carried out in the form of a randomized complete block design in the field conditions. The main factor was the origin of the seedling (at two levels: Fandoglou and Makesh) and bacterial inoculation (at five levels: P. putida, B. subtilis and E. cloaca, combination of them and Control) with three replications. Twelve seedlings were planted at a distance of 3 × 3 m in holes with dimensions of 50 × 50 × 50 cm on an area of 3240 m2 in the agricultural lands at the neighborhood of Fandoglou forest in Ardabil. The results after four years showed that the inoculated seedlings of both origins were superior in terms of all investigated traits compared to the control (un-inoculated) seedlings. The highest amount of traits was assigned to the seedlings of Fandoglou origin inoculated with the combination of all three bacteria (P. putida, B. subtilis and E. cloaca). The leaf area and specific leaf area were 53.1 and 37.7% more in the inoculated seedling compared to the control, respectively. The concentration of nitrogen, potassium, phosphorous, iron and zinc in the seedling leaf increased by 59.4, 89.5, 23.7, 45.4 and 60.6% compared to the control, respectively. Finally, it can be concluded that the planting of hazelnut seedlings inoculated with growth-stimulating bacteria (combination of the three mentioned bacteria) will have more vegetative growth.
Keywords: Bio-Fertilizer, Hazelnut, Leaf Area, Nitrogen -
در این مطالعه شاخص های موثر بر صنوبرکاری در استان اردبیل مورد بررسی قرار گرفت و سپس استراتژی های راهبردی برای توسعه زراعت چوب صنوبر در این منطقه تعیین شدند. مطالعه به روش میدانی و با کمک ترکیبی از ماتریسهای SWOT و QSPM در قالب روش دلفی انجام شد. نمونه آماری تحقیق، شامل 43 نفر از کارشناسان و متخصصان بود. بر اساس نتایج، در ماتریس SWOT، 29 شاخص قوت و ضعف و 29 شاخص فرصت و تهدید در رابطه با توسعه زراعت چوب صنوبر در استان اردبیل شناسایی شدند. با توجه به مجموع امتیازهای نهایی (625/2 :IFE و 133/2:EFE) راهبردهای تعیین کننده جهت توسعه زراعت صنوبر، شامل راهبردهای رقابتی (ST) می باشند. در بررسی اهمیت راهبردهای منتخب در ماتریس QSPM، راهبردهای طراحی سامانه تعیین مواد اولیه مورد نیاز صنایع چوب استان و جلب سرمایه گذاری صاحبان صنایع برای کاشت صنوبر (83/5ST1:)، حمایت از اجرای عملیاتی طرح های تحقیقاتی انجام شده در زمینه تولید و عرضه ارقام پر بازده صنوبر و آبیاری مدرن و به زراعی (79/5ST2:) و ایجاد و توسعه انواع تشکلهای حمایتی برای ارائه نهاده های مورد نیاز صنوبرکاران (74/5ST5:)، در اولویت های اول تا سوم قرار گرفتند.
کلید واژگان: صنوبر, زراعت چوب, اردبیل, SWOT, QSPM, استراتژیهای راهبردیIn this study, the indicators affecting Poplar cultivation in Ardabil province were investigated and then strategies for the development of Poplar wood cultivation in this area were determined. The study was conducted by field method and with the utilization of a combination of SWOT and QSPM matrices in the form of Delphi method. The statistical sample of the research included 43 experts and specialists. Based on the results, in the SWOT matrix, 29 strength and weakness indicators and 29 opportunity and threat indicators were identified in relation to the development of poplar wood cultivation in Ardabil province. According to the total final scores (IFE: 2.625 and EFE: 2.133), the decisive strategies for the development of poplar cultivation include competitive strategies (ST). In examining the importance of the selected strategies in the QSPM matrix, the design strategies of the system for determining the raw materials needed by the wood industries of the province and attracting investment from the owners of the industries for planting Poplar (ST1:5.83 ), supporting the operational implementation of the research projects carried out in the field production and supply of high-yielding poplar cultivars and modern and agricultural irrigation (ST2:5.79) and the creation and development of various support organizations to provide the inputs needed by poplar cultivators (ST5:5.74), in the first to third priorities were placed.
Keywords: Poplar, Wood Cultivation, Ardabil, SWOT, QSPM, Tactical Strategies -
سابقه و هدف
فندق جنگلی (Corylus avellana L.) از خانواده Corylacesae جزء گونه های پیشگام در مراحل اولیه توالی جنگل فندقلو است و نقش بسیار مهمی در احیای جنگل های مخروبه دارد. متاسفانه در سال های اخیر تبدیل کاربری، چرای دام، آتش سوزی و قطع درختان از عوامل موثر در تخریب این جنگل با ارزش بوده است. درصد زنده مانی و رشد رویشی اندک در سال های اولیه نهال فندق افزایش هزینه های تولید نهال های دانه رست در نهالستان و هم تاخیر در برنامه های جنگلکاری را سبب می شود. این پژوهش با هدف تاثیرT. harzianum بر استقرار و بهبود مشخصه های رشد و تغذیه ای برگ نهال های فندق در شرایط عرصه انجام شد.
مواد و روش هادر اوایل اردیبهشت 1396 در نهالستان فندقلوی اردبیل، خاک اطراف ریشه نو نهال های گلدانی فندق، تولید شده از سه مبداء فندقلو (جنگل فندقلوی اردبیل)، مکش (جنگل آق اولر گیلان) و مکیدی (ارسباران) با قارچT. harzianum مایه زنی شدند. سپس، در آبان 1397، نهال های یکساله فندق به اراضی زراعی حاشیه جنگل فندقلو منتقل شدند و با توجه به دو فاکتور فوق (مایه زنی، مبدا بذر) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار 25 تایی در شرایط دیم کشت شدند و درصد زنده مانی، رویش قطر یقه، ارتفاعی و تغدیه ای نهال های فندق درطی چهار سال اندازه گیری شد.
یافته هانتایج پس از چهار سال نشان داد همه مشخصه های مورد بررسی تحت تاثیر تیمار تلقیح قارچ قرار گرفتند. اثر اصلی مبداء نهال و قارچ بر همه صفات مورد بررسی در سطح پنج و یک درصد معنی دار بود. اثر متقابل مبداء نهال× تلقیح قارچ بر صفات درصد زنده مانی، زی توده ریشه در سطح یک درصد و برای رویش قطری یقه و ارتفاعی و زی توده ساقه و برگ و عناصر تغذیه ای برگ نهال های فندق در سطح خطای یک و پنج درصد معنی دار بود. طوریکه که نهال های تلقیح شده هر سه مبداء، از لحاظ همه صفات مورد بررسی دارای بیشترین مقدار در مقایسه با نهال های شاهد بودند. بیشترین مقدار اندازه صفات مورد مطالعه به نهال های مبداء فندقلو در تلقیح با قارچT. harzianum اختصاص داشت. طوری که در این نهال ها زنده مانی 8/65 درصد، رویش قطر یقه 2/52 درصد، رویش ارتفاع 6/54 درصد، زی توده های خشک ریشه، ساقه و برگ به ترتیب 603/48، 5/46 و 40/37 درصد و غلظت عناصر غذایی برگ شامل نیتروژن 81/27 فسفر 23/23، پتاسیم 7/34 درصد نسبت به نهال های مایه زنی نشده مبدا فندقلو افزایش داشت. اگرچه پاسخ نهال های از نظر صفات مورد مطالعه با هم متفاوت بود. نهال های فندق با مبداء فندقلو و مکش از لحاظ صفات مورد مطالعه در مقایسه با مبداء مکیدی برتر بودند.
نتیجه گیریبرای تولید نهال قوی فندق جهت جنگلکاری در اراضی مستعد فندقلوی می توان از دو مبداء فندقلو و مکش استفاده کرد. در نهایت می توان با توجه به یافته های این تحقیق، از T. harzanium به عنوان برای افزایش درصد موفقیت و بهبود مشخصه های رویشی نهالکاری های فندق استفاده کرد.
کلید واژگان: تغذیه نهال, تلقیح قارچی, عملکرد جنگل کاری, کیفیت نهال, مبداء بذرBackground and ObjectivesCorylus avellana L from the Corylacesae family is one of the pioneer species in the early stages of the hazel forest sequence and plays a very important role in the restoration of degraded forests. Unfortunately, in recent years, conversion of use, livestock grazing, fire and cutting of trees have been effective factors in the destruction of this valuable forest. The low percentage of survival and vegetative growth in the early years of hazelnut seedlings increases the production costs of seed-roasted seedlings in the nursery and also causes delays in afforestation programs. This research was conducted with the aim of the effect of T. harzianum on the establishment and improvement of the growth and nutritional characteristics of hazelnut seedlings in field conditions.
Material and MethodsAt the beginning of May 2016, in Ardabil's Hazelnut Nursery, the soil around the roots of potted hazelnut seedlings, produced from the three sources of Fandoglou (Ardabil Hazelnut Forest), Makesh (Gilan) and Makidi (Arasbaran) were treated with the fungus T. harzianum were inoculated. Then, in November 2017, the one-year-old hazelnut seedlings were transferred to the agricultural lands on the edge of the Fandoglou forest, and according to the above two factors (fungi, seed origin) in the form of a randomized complete block design with three replications of 25 in the conditions They were cultivated dry and the percentage of survival, growth, collar diameter, height and nutrition of hazelnut seedlings were measured during four years.
ResultsThe results after four years showed that all the examined characteristics were affected by the mushroom inoculation treatment. The main effect of seedling and mushroom origin on all investigated traits was significant at the five and one percent level. The interaction effect of seedling origin × mushroom inoculation on the characteristics of survival percentage, root biomass at the level of 1% and for growth of collar diameter and height, stem and leaf biomass and nutritional elements of leaves of hazelnut seedlings at the error level of 1 And five percent was significant. So that the inoculated seedlings of all three origins had the highest values in terms of all investigated traits compared to the control seedlings. The highest amount of studied traits was found in the seedlings of the origin of Fenugreek inoculated with the fungus T. harzianum was assigned. So that in these seedlings, the survival rate is 65.8%, the shoot growth is 52.2%, the height growth is 54.6%, and the dry biomass of root, stem and leaf is 48.603, respectively. 46.5 and 37.40% and the concentration of leaf nutrients including nitrogen 27.81, phosphorus 23.23, potassium 34.7% increase compared to the unfertilized seedlings of Fandoglou origin. Although the responses of the seedlings were different in terms of the studied traits. Hazelnut saplings with the origin of Fandoglou and Makesh were superior in terms of the studied traits compared to the origin of Makidi..
ConclusionFor the production of strong hazelnut seedlings for afforestation in susceptible lands, the mentioned two sources can be used. Finally, according to the findings of this research, T. harzanium can be used as a biological fertilizer to increase the percentage of success and improve the vegetative characteristics of hazelnut seedlings
Keywords: Afforestation Performance, Fungal Inoculation, Seedling Nutrition, Seedling Quality, Seed Origion -
قارچ های میکوریزی از جمله ریزجانداران مفید خاک هستند که در اثر همزیستی با ریشه گیاهان می توانند با جذب و انتقال آب و مواد غذایی بیشتر به گیاه، سبب افزایش رشد گیاه میزبان شوند. به منظور بررسی تاثیر قارچ های میکوریزی بر زی توده و جذب عناصر غذایی نهال های فندق، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط عرصه اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل مبداء نهال در سه سطح (فندقلو، مکش و مکیدی) و تلقیح قارچی در سه سطح (ترکیب 1: Rhizophagus irregularis، ترکیب 2: مایه تلقیح Myco root و شاهد) با سه تکرار 25 تایی با فاصله 3 × 3 متر، در سطح 6075 متر مربع در اراضی زراعی حاشیه جنگل فندقلوی اردبیل کاشته شدند. نتایج پس از چهار سال نشان داد که در هر سه مبدا، در مقایسه با نهال شاهد (مایه زنی نشده)، همه مشخصه های مورد بررسی نهال های مایه زنی شده برتر بودند. بیشترین مقدار صفات مزبور به نهال های مبدا فندقلو با مایه زنیR. irregularis اختصاص داشت. به گونه ای که در این نهال ها، کلنیزاسیون ریشه، زی توده خشک ریشه، ساقه و برگ به ترتیب 51/9% ، 54/4%، 45/1% و 40/7% ، و عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم، آهن و روی به ترتیب 38/8%، 45/4%، 62/9%، 35/5% و 42/6% در مقایسه با نهال های شاهد افزایش داشت. می توان نتیجه گیری کرد که کاشت نهال های فندق مایه زنی شده با قارچ های میکوریزی (به ویژه قارچR. irregularis) رشد رویشی بیشتری خواهند داشت.کلید واژگان: جنگل فندقلو, کود زیستی, وزن خشک ریشهMycorrhizal fungi are one of the useful soil microorganisms, which can increase the growth of the host plant by absorbing and transferring more water and nutrients to the plant due to symbiosis with plant roots. Therefore, in order to investigate the effect of mycorrhizal fungi on the biomass and nutrient absorption of hazelnut seedlings, a factorial experiment was conducted in the form of a randomized complete block design in field conditions. The investigated factors included the three origins of the seedlings (Fandoghlou, Makesh, and Makidi regions) and fungal inoculation in three levels (Rhizophagus irregularis, Myco root inoculum and control) with three replications of 25 at a distance of 3x3 m, in an area of 6075 m2 in the agricultural lands on the edge of Fandoghlou Forest in Ardabil, Iran. After four years, the results showed that the inoculated seedlings of all three origins were superior in terms of all the examined characteristics compared to the control (non-inoculated) seedlings. The highest traits belonged to Fandoghlou seedlings with R. irregularis inoculation. In these seedlings, root colonization, dry mass of root, stem and leaf were, respectively, 51.9%, 54.4%, 45.1%, and 40.7% higher, and N, P, K, Fe, and Zn were, respectively, 38.8%, 45.4%, 62.9%, 35.5%, and 42.6% more compared to the control seedlings. Finally, it can be concluded that planting of hazelnut seedlings inoculated with mycorrhizal fungi (especially R. irregularis) will have higher vegetative growth.Keywords: Fandoghlou Forest, bio-fertilizer, Root dry weight
-
کندی رشد نهال های فندق به ویژه در سال های نخست جنگلکاری، اجرای برنامه های احیا و توسعه جنگل فندقلو را با تاخیر مواجه می کند. در این زمینه، کاربرد کودهای زیستی به ویژه باکتری های افزاینده رشد گیاه می تواند راهبرد موثری در بهبود صفات رویشی و فیزیولوژیک نهال فندق محسوب شود. بدین منظور در اوایل اردیبهشت 1396 در نهالستان فندقلوی اردبیل، خاک اطراف ریشه نونهال های گلدانی فندق، تولیدشده از دو مبدا فندقلو (جنگل فندقلوی اردبیل) و مکش (جنگل آق اولر گیلان)، با باکتری های DSM291 Pseudomonas putida،FzB24 Bacillus subtilis و E1 Enterobacter cloacae به صورت مجزا و ترکیبی مایه زنی شدند. سپس در آبان 1397، نهال های یکساله فندق به اراضی زراعی حاشیه جنگل فندقلو منتقل شده و با توجه به دو فاکتور یادشده (مایه زنی، مبدا بذر) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار دوازده تایی در شرایط دیم کشت شدند. نتایج پس از چهار سال نشان داد که نهال های تلقیح شده هر دو مبدا، از لحاظ همه صفات بررسی شده اندازه بزرگ تری از نهال های تلقیح نشده داشتند. بزرگ ترین اندازه متغیرهای بررسی شده به نهال های مبدا فندقلو با مایه زنی ترکیبی سه باکتری اختصاص داشت، به طوری که در این نهال ها زنده مانی 7/49، رویش قطر یقه 1/51، رویش ارتفاع 4/60، زی توده خشک ریشه، ساقه و برگ به ترتیب 6/85، 1/75 و 2/68، فتوسنتز 9/49، هدایت روزنه ای 04/58، کارایی مصرف آب 7/121 و محتوای کلروفیل 8/46 درصد نسبت به نهال های مایه زنی نشده مبدا فندقلو افزایش داشت. در کل نظر به اثر باکتری های محرک رشد تحت بررسی (به ویژه تیمار ترکیبی) در بهبود صفات رشد و فیزیولوژی پروونانس های فندق، تلقیح با باکتری نهال های فندق در نهالستان اقدامی مفید برای توفیق نهالکاری های آن در عرصه خواهد بود.
کلید واژگان: باکتری سودوموناس, زنده مانی, فندق, قطر یقه, هدایت روزنه ایThe slow growth of hazelnut seedlings, particularly during the initial years of afforestation, hampers the rehabilitation and development programs of hazelnut forests. In this context, biological fertilizers, especially plant growth-promoting bacteria, can be an effective strategy to enhance the growth and physiological traits of hazelnut seedlings. In May 2017, new hazelnut potted seedlings from two seed sources - Fandoglou (Ardabil Fandoglou forest) and Makesh (Aghvalar Guilan forest) - were propagated in an Ardabil hazelnut nursery. These seedlings were inoculated separately and in combination with Pseudomonas putida DSM291, Bacillus subtilis FzB24, and Enterobacter cloacae E1. In November 2017, the one-year-old hazelnut seedlings were transferred to agricultural lands bordering the Fandoglou forest. The seedlings were planted in rain-fed conditions following a randomized complete block design with three replications of 12 based on two factors: fertilization and seed origin. After four years, it was observed that inoculated seedlings from both origins outperformed non-inoculated ones in all investigated traits. The largest parameters of the studied variables were attributed to the Fandoglou-origin seedlings inoculated with a combination of three bacteria. These seedlings showed a survival rate of 49.7%, collar diameter growth of 51.1%, height growth of 60.4%, and dry mass increases in roots (85.6%), stems (75.1%), and leaves (68.2%). Additionally, photosynthesis increased by 49.9%, stomatal conductance by 58.04%, water consumption efficiency by 121.7%, and chlorophyll content by 46% compared to non-fertilized Fandoglou-origin seedlings. In conclusion, considering the role of the studied growth-promoting bacteria (especially the combined treatment) in enhancing the growth characteristics and physiology of hazelnut provenances, inoculating hazelnut seedlings with bacteria in nurseries can be a beneficial strategy for successful field transplantation.
Keywords: collar diameter, Hazelnut, Growth promoting rhizobacteria, Stomatal conductance, survival -
سابقه و هدف
سیاه گیله (Vaccinium arctostaphylos L.) درختچه ای است جنگلی که نقش بسیار زیادی در شکل گیری، تکامل و بهبود ساختار توده های جنگلی راش دارد. در حال حاضر جمع آوری و برداشت بی رویه میوه این گونه (به دلیل خواص دارویی و ارزش اقتصادی بالا) حتی قبل از رسیدن کامل میوه به صورت نارس در منطقه مورد مطالعه، موجودیت این گونه را به خطر انداخته است. این گونه سخت ریشه زا است و از این رو تکثیر آن با روش های متداول غیر جنسی تقریبا امکان پذیر نمی باشد. هدف از این تحقیق، تعیین تاثیر اکسین و مایه زنی باکتری های محرک رشد بر ریشه زایی و صفات رویشی قلمه های سیاه گیله است.
مواد و روش هاقلمه های نیمه خشبی سیاه گیله در اواخر مردادماه از رویشگاه طبیعی این گونه (جنگل سوها) واقع در جنوب شرقی جنگل فندقلوی اردبیل جمع آوری و پس از شستشوی سطحی با آب با محلول قارچ کش بنومیل با غلظت دو در هزار به مدت 15دقیقه ضدعفونی سطحی شدند. به منظور تحریک تولید ریشه، در قسمت تحتانی قلمه ها با استفاده از چاقو، روی پوست یک بریدگی به صورت مورب به-طول یک سانتی متر و ضخامت دو میلی متر ایجاد شد و با غلظت های صفر، 500، 1000، 2000 ، 3000 و 4000 میلی گرم در لیتر ایندول -3- بوتیریک اسید تیمار و سپس با باکتری هایPseudomonas putida STRAIN 169 وEnterobacter cloacae STRAIN 3 به صورت مجزا و ترکیبی مایه زنی شدند. قلمه ها در بستر کاشت مخلوط ماسه- پرلیت (1:1) در گلخانه در دمای 25 درجه سانتی گراد کاشته شدند و 90 روز پس از کاشت، صفات کالوس زایی، ریشه زایی، تعداد ریشه، طول ریشه، وزن خشک ریشه، سطح برگ و ارتفاع نهال اندازه گیری شدند.
یافته هادر قلمه های شاهد (بدون تیمار هورمون ایندول-3- بوتیریک اسید و باکتری) و قلمه هایی که در غلظت 500 میلی گرم در لیتر هورمون ایندول -3- بوتیریک اسید همراه با و بدون باکتری P. putida و E. cloacae تیمار شده بودند، کالوس زایی و ریشه زایی انجام نشد. بیشترین مقدار کالوس زایی (2/50 درصد)، ریشه زایی (1/41 درصد)، تعداد ریشه (22/3 عدد) ، طول ریشه (55/3 سانتی متر)، وزن خشک ریشه (358/0 گرم)، حجم ریشه (79/1 سانتی متر مکعب)، سطح برگ (88/8 سانتی متر مربع) و ارتفاع نهال (07/14 سانتی متر) در ترکیب تیمار غلظت 3000 میلی گرم در لیتر ایندول-3- بوتیریک اسید و مایه زنی تلفیقی با دو باکتری مشاهده گردید.
نتیجه گیریپژوهش حاضر نشان داد سیاه گیله از گونه های سخت ریشه زا به شمار می رود و کاربرد ایندول-3- بوتیریک اسید برای ریشه-زایی قلمه های نیمه خشبی آن ضروری است. برای تکثیر رویشی آن از قلمه های نیمه خشبی جمع آوری شده در مرداد ماه، تیمار با هورمون ایندول -3- بوتیریک اسید (غلظت 3000 میلی گرم در لیتر) همراه با مایه زنی ترکیبی دو باکتری P. putida و cloacae. E پیشنهاد می-گردد.
کلید واژگان: اکسین, سطح ریشه, سیاه گیله, کالوس زاییBackground and ObjectivesVaccinium arctostaphylos L. is a forest shrub that has a great role in the formation, evolution, and improvement of the beech forest stands structure. Currently, the irregular collection and harvesting of the fruit of this species (due to its medicinal properties and high economic value) even before the fruit fully ripens in the study area, has endangered the existence of this species. Vaccinium arctostaphylos is a recalcitrant plant and therefore its propagation by conventional asexual methods is almost impossible. The aim of this research is to determine the effect of auxin and inoculation of growth promoting rhizobacteria on callus formation, root formation and growth traits cuttings.
Materials and MethodsThe semi hardwood cuttings of V. arctostaphylos were collected at the end of August from the natural habitat of this species (Soha forest) located in the south-east of Ardabil Fandoghlou Forest. For surface sterilization cuttings were washed with water and 2% Benomyl fungicide solution for 15 minutes. In order to stimulate root induction, the bottom of the cuttings was scratched with a sharp knife to a length of one centimeter and a depth of approximately 2 mm. Cuttings were treated with concentrations of 0, 500, 1000, 2000, 3000 and 4000 mg/ L of Indole -3-butyric acid and then were inoculated with two bacteria including Pseudomonas putida STRAIN 169 and Enterobacter cloacae STRAIN 3, alone and together. Cuttings were planted in perlite - sand medium and then they were kept in a mist system-equipped greenhouse. After 90 days from planting, the percentage of callus formation, root formation, number of roots, root length, root dry weight, root volume, leaf area, and seedlings height were recorded.
ResultsIn the control cuttings (without the application of hormones and bacteria) and the cuttings treated with 500 mg L-1 of IBA with and without P. putida and E. cloacae were treated, callus and root formation were not performed. The highest callus formation (50.20 %), root formation (41.10 %), root number (3.22), root length (3.55 cm), root dry weight (0.355 g), root volume (0.358 cm3), leaf area (8.88 cm2) and height cutting (14.07 cm) was observed in cuttings that treated by Indole -3-butyric acid 3000 mg/L and inoculated with both P. putida and E. cloacae.
ConclusionThe present study showed that V. arctostaphylos is one of the recalcitrant species, then, for more succeed in cuttings root induction, it is suggested that semi-woody cuttings should be collected in August and cuttings should be treated by a concentration of 3000 mg/L of Indole -3-butyric acid along with inoculation of both P. putida and E. cloacae bacteria.
Keywords: Auxin, callusing, Caucasian whortleberry, root area -
در این تحقیق روشی جهت ارزیابی توانایی گیاهان در مهار فرسایش شیاری وآبکندی در جنوب استان اردبیل معرفی شده است. توانایی گیاهان برای مهار جریان متمرکز فرسایشی براساس یک تحلیل چند معیاری تعیین شد. پنج شاخص به نام های تراکم ساقه ای (SD)، توانایی ریشه ی گیاه در کاهش فرسایش خاک سطحی در مقابل جریان تمرکز یافته فرسایشی (RSD)، توانایی ایجاد مانع در مقابل رسوبات (SOP)، شاخص سفتی گیاه (MEI) و چسبندگی ریشه (Cr) برای 36 گیاه بومی محاسبه گردید (28/0-10-4×216/1SD=، 1076/10- 42- 10×6/3RSD=، 988/0- 00082/0SOP=، 471/53- 10-6×69/1MEI=، 62/34 - 10-4×432/5Cr=). مقادیر تراکم ساقه ای (SD) بین 26/0 تا 28 درصد تغییر می کند. دو گونه ی کلاه میرحسن و علف بره بیشترین تراکم ساقه ای را دارند. این گونه های گیاهی کوچک در فصل بهار و تابستان پوشش خوبی روی زمین ایجاد می کنند. مقادیر توانایی ایجاد مانع در مقابل رسوبات (SOP) بین 00128/0 تا 988/0 متر بر متر است. گیاهان دغدغک، ملیکای بلند، علف بره، گل ماهور و بادام کوهی دارای حداکثر توانایی ایجاد مانع در مقابل رواناب هستند. مقادیر شاخص سفتی گیاه (MEI) نشان می دهد گونه های دغدغک، بادام کوهی، گز، علف شور و سماق مقاومت خمشی زیادی در مقابل نیروی برشی دارند (19/5 - 626/34 نیوتن). گیاهانی مانند بادام کوهی، شیرین بیان و زلف پیردایمی با مقادیر10-24×68/6 تا 10-42×6/3 برای شاخص RSD توانایی بالایی در کاهش فرسایش در مقابل جریان متمرکز فرسایشی دارند. کاشت ترکیبی گونه های گیاهی مختلف برای مهار فرسایش می تواند بسیار موثر باشد. نتایج در نواحی همجوار منطقه و در اقلیم های مشابه نیمه خشک و خشک سرد نیز می تواند مورد استفاده قرار گیرد.کلید واژگان: اردبیل, توانایی, شاخص, فرسایش, گونه های گیاهیIn this research, a methodology is presented to evaluate the ability of plants for rill and gully erosion control in south of Ardabil province. The plants potential for controlling of concentrated flow erosion was determined based on a multi-criteria analysis. The stem density (SD), top soil erosion-reducing potential of plant roots during concentrated flow erosion (RSD), sediment obstruction potential (SOP), index of plant stiffness (MEI) and root cohesion (Cr) were calculated for 36 native plants (SD=1.216×〖10〗^(-4)-0.28, RSD=3.6×〖10〗^(-42)-10,1076, SOP=0.00082-0.988, MEI=1.69×〖10〗^(-6)-53.471 and Cr=5.432×〖10〗^(-4)-34.62). SD ranges from 0·26 to 28%. The plants Acantholimon talagonicum L. and Festuca Ovina L. have the highest stem density. These are small plant species with a good soil cover in spring and summer. SOP ranges between 0.00128 and 0.988 m/m. The plants Colutea persica Boiss., Melica altissima L., Festuca Ovina L., Verbascum thapsus L. and Amygdalus scoparia Spach have a high potential to obstruct sediment and organic residues. The results of the MEI calculations show that the shrubs and bushs Colutea persica Boiss., Amygdalus scoparia Spach, Tamarix ramosissima Ledeb., Salsola kali L. and Rhus coriaria L. are the most resistant to bending through flow shear forces (5.19-34.626N). Some plants such as Amygdalus scoparia Spach, Glycyrrhiza aspera Pall. or Stipa pennata L. have low RSD value that ranges from 6.68×〖10〗^(-24) to 3.6×〖10〗^(-42), and a high erosion-reducing potential through their roots during concentrated flow. Combined planting of plant species can be more effective in erosion control. The results can be used in adjacent regions and similar cold-semiarid and cold-arid environments.Keywords: Ardabil, Erosion, Indicator, Plant species, Potential
-
این تحقیق با هدف احیاء و توسعه توده های جنگلی تخریب شده فندق در شرایط دیم در جنگل فندقلوی اردبیل انجام شد. بدین منظور، در اوایل اردیبهشت 1395در نهالستان فندقلوی اردبیل، نو نهال های فندق تولید شده از سه مبداء بذری شامل فندقلو (فندقلوی اردبیل)، مکش (گیلان) و مکیدی (ارسباران)، با قارچ های Rhizophagus irregularis و نیز مایه تجاری Myco root (حاوی قارچ میکوریزی آربوسکولار ،R.irregularis و G. Etunicatum ،Glomus mosseae) تلقیح شدند. سپس، در فروردین 1396، نهال های یکنواخت یکساله فندق به اراضی حاشیه جنگل فندقلو (مساحت 6075 مترمربع) منتقل و به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط دیم مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج پس از چهار سال نشان داد که نهالهای میکوریزی، تولید شده از بذرهای هر سه مبداء، در اغلب صفات مورد بررسی از اندازه های بزرگتری نسبت به نهال های تلقیح نشده برخوردار بودند. بیشترین مقدار کلنیزاسیون ریشه نهال ها (9/51 درصد)، و همچنین، بزرگترین اندازه های اغلب متغیرهای اندازه گیری شده به نهال های مبدا فندقلو تلقیح شده با قارچ R. irregularis اختصاص داشت. طوری که زنده مانی 7/52 درصد، رویش قطر یقه 1/82 درصد، رویش ارتفاع 9/58 درصد، هدایت روزنه ای2/152 درصد، کارایی مصرف آب 9/272 درصد و محتوای کلروفیل 6/63 درصد نسبت به شاهد (نهال های غیر میکوریزی مبدا فندقلو) افزایش داشت.برای تولید نهال فندق در نهالستان و کاشت آن در عرصه های تخریب شده این منطقه، نهال تولید شده از مبداء بذر فندقلو همزیست شده با قارچ R. irregularis ، نسبت به نهال های با مبداء بذری مکش و مکیدی تلقیح شده با مایه تجاری Myco root ارجحیت دارد.
کلید واژگان: رشد ارتفاعی, زنده مانی, فندق, قارچ رایزوفاگوس, نرخ فتوسنتزOne of the main reasons for the failure of planting projects with hazelnut is climate change and subsequent drought stress in the early years of growth. The aim of this study was to rehabilitate and develop degraded hazelnut forest stands in rainfed conditions in Ardabil hazelnut forest. For this purpose, in early May 2016 in Ardabil hazelnut nursery, new hazelnut potted seedlings produced from three seed sources including Fandoglou (Ardabil Fandoglou forest), Makeh (Aghvalar Gilan forest) and Makidi (Arasbaran forest) were inoculated with fungi Rhizophagus irregularis as well as Mycoroot (containing arbuscular mycorrhizal fungus Glomus mosseae, G. etunicatum and Rhizophagus irregularis). Then, in April 2017, uniform annual hazelnut seedlings were transferred to the lands to Fandoglou forest (area 6075 m2) and were tested in factorial arrangement in a randomized complete block design with three replications of 25 in dryland conditions. The results after four years showed that mycorrhizal seedlings, produced from seeds of all three origins, had larger sizes in most of the studied traits than control seedlings. The highest root colonization of seedlings (51.9%), as well as the largest sizes of most of the measured variables belonged to seedlings of Fandoglou origin inoculated with R. irregularis. Survival, collar diameter growth, height growth, photosynthesis rate, stomatal conductance, water consumption efficiency, and chlorophyll content, respectively, increased by 52.7%, 82.1%, 58.9%, 102%, 152.2%, 272.9%, and 63.6% compared with the control (non-mycorrhizal seedlings of Fandoglou origin). Considering the satisfactory symbiosis of hazelnut seedlings with mycorrhizal fungi, for the production of hazelnut seedlings in Fandoglou forest nursery and its planting in degraded areas of this region, seedlings produced from the origin of Fandoglou seeds coexisted with the R. irregularis is preferred to seedlings with the origin of Makeh and Makidi inoculated with Myco root.
Keywords: Hazelnut, Height growth, Photosynthesis rate, Rhizophagus irregularis, viability -
کمبود منابع چوبی و بحران تخریب و نابودی جنگل های باقی مانده در کشور از یک طرف و عدم توان واردات چوب و فرآورده های آن به کشور از طرف دیگر، اهمیت تامین چوب را برای کشور دو چندان نموده است. نبود اطلاعات بهنگام از وضعیت موجود (سطح و پراکنش) صنوبرکاری های استان اردبیل یکی از مشکلات اصلی مدیران بخش تولید چوب برای برنامه ریزی و مدیریت تامین چوب است. در این زمینه تهیه نقشه پراکنش و تعیین سطح زراعت چوب صنوبر می تواند در ارزیابی وضعیت صنوبرکاری ها و نیز مسایل مربوط به کشت و توسعه زراعت چوب در سطح منطقه، به برنامه ریزان استان کمک کند. برای این منظور، از داده های چند زمانه ماهواره سنتینل-2 (Sentinel-2) در دوره رویش صنوبر استفاده شد. بعد از انجام مراحل پردازش، تفسیر، تجزیه و تحلیل داده ها، تهیه مدل براساس سری زمانی داده ها و تست آن در مناطق پایلوت با اطلاعات مربوط به برداشت های میدانی، نقشه محدوده های صنوبر کاری موجود در استان استخراج شد. نتایج نشان داد صنوبرکاری های استان معادل 1074 هکتار است که براساس نقشه پراکنش، بیشتر قطعات صنوبرکاری در شهرستان های مشگین شهر، اردبیل و خلخال قرار دارد. بیشتر قطعات صنوبرکاری کمتراز 5/0 هکتار به صورت نواری یا خطی در حاشیه باغ ها و نهرهای انتقال آب به مزارع کشت شده اند که علاوه بر تولید چوب، بادشکن و حصار باغ نیز هستند. یافته های این پژوهش می تواند اطلاعات پایه و مبنایی باارزش برای استفاده در پایش سطح صنوبرکاری ها، برنامه ریزی و تصمیم گیری های مدیریتی در رابطه با توسعه زراعت چوب در استان باشد.کلید واژگان: استان اردبیل, داده های ماهواره ای, صنوبر, نقشه پراکنشIran Nature, Volume:7 Issue: 3, 2022, PP 63 -70Lack of wood resources and forest degradation in the country, on the one hand, and the inability to import wood and its products to the country, on the other hand, have doubled the importance of wood supply for the country. Lack of information on the current situation (area and distribution) of poplar planting in Ardabil province is one of the main problems of wood production managers in planning and managing wood supply. In this regard, preparing the distribution map and determining the area of poplar wood cultivation can help the planners of the province in assessing the situation of poplar planting as well as issues related to the cultivation and development of wood cultivation in the region. For this purpose, Multi-temporal Sentinel-2 satellite data were used from the beginning to the end of the poplar growth period (first half of March to December 2018), at least six time periods between 30 and 40 days. After processing, interpretation, data analysis, including atmospheric correction, geometric correction, selection of appropriate bandwidth and temporal composition of images, modeling based on time series data, and model testing in pilot areas with fieldwork information (training examples) for use in the model a map of poplar areas in Ardabil provinces was extracted. The results showed that the province's poplar plantations were equivalent to 1074 hectares in 1397. According to the distribution map, most poplar parts are located in Meshgin Shahr, Ardabil, and Khalkhal. Most of the poplar planting plots of less than 0.5 hectares are strip or linearly planted in the margins of gardens and streams to transfer water to farms, which in addition to producing wood, act as windbreaks and garden fences. Evaluation of the accuracy of maps extracted from Sentinel-2 satellite data using 140 samples was randomly selected. The overall accuracy of the prepared map was 93.2%, which indicates the acceptable accuracy in distinguishing poplar crops from other forest species and fruitful in the extracted maps. The findings of this study can be valuable basic information for use in monitoring the area of poplar planning and management decisions in wood farming in the province.Keywords: ARDEBIL PROVINCE, distribution map, Poplar, satellite data
-
جوانه زنی بذر سیاه گیله به دلیل رکود بذر با مشکلاتی روبرو است. این تحقیق با هدف بررسی تیمارهای چینه سرمایی و اسید جیبرلیک بر جوانه زنی بذر سیاه گیله انجام شد. به این منظور بذرهای رسیده این گونه از منطقه جنگلی فندقلو (جنگل سوها) جمع آوری شد. بعد از اعمال تیمار چینه سرمایی (4،3،2،1،0 و 5 ماهه) در دمای 4 درجه سانتی گراد و بدنبال آن تیمار با اسید جیبرلیک (0، 75 و150 میلی گرم در لیتر) به مدت 24 ساعت بصورت فاکتوریل با دو فاکتور چینه سرمایی و اسید جیبرلیک در قالب بلوک های کاملا تصادفی در سه تکرار در آزمایشگاه ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آلاروق اردبیل تحت آزمون جوانه زنی قرار گرفتند. نتایج نشان داد، بیشترین مقدار جوانه زنی (1/48 درصد) و سرعت جوانه زنی (95/1 عدد بذر در روز) با تیمار اسید جیبرلیک (غلظت 75میلی گرم بر لیتر) و بدون چینه سرمایی مشاهده شد. جوانه زنی بذر سیاه گیله به دلیل رکود بذر با مشکلاتی روبرو است. این تحقیق با هدف بررسی تیمارهای چینه سرمایی و اسید جیبرلیک بر جوانه زنی بذر سیاه گیله انجام شد. به این منظور بذرهای رسیده این گونه از منطقه جنگلی فندقلو (جنگل سوها) . به این منظور بذرهای رسیده. به این منظور بذرهای رسیده این گونه از منطقه جنگلی فندقلو (جنگل سوها) . به این منظور بذرهای رسیدهبه این منظور بذرهای رسیده این گونه از منطقه جنگلی فندقلو (جنگل سوها) . به این منظور بذرهای رسیدهبه این منظور بذرهای رسیده این گونه از منطقه جنگلی فندقلو (جنگل سوها) . به این منظور بذرهای رسیده
کلید واژگان: چینه سرمایی, رکود بذر, سیاه گیله, شاخص بنیه بذر, صفات جوانه زنیCaucasian whortleberry seed germination faces with problem due seed dormancy. This research was conducted to investigate stratification and gibberellic acid treatments on Caucasian whortleberry seed germination. For this purpose, Caucasian whortleberry ripe seeds were collected from the forest area of Fandoglo (Soha forest). For this purpose, ripe seeds of Caucasian whortleberry were collected from the forest area of Fandoglo (Soha forest) and then treated with stratification treatment (0, 1,2,3,4 and 5 month) at 4°C followed by gibberellic acid (0, 75 and 150 mg/l) for 24 hours. The germination test was performed through a factorial experiment with two factors of stratification and gibberellic acid Caucasian whortleberry seed germination faces with problem due seed dormancy. This research was conducted to investigate stratification and gibberellic acid treatments on Caucasian whortleberry seed germination. For this purpose, Caucasian whortleberry ripe seeds were collected from the forest area of Fandoglo (Soha forest). For this purpose, ripe seeds of Caucasian whortleberry were collected from the forest area of Fandoglo (Soha forest) and then treated with stratification treatment (0, 1,2,3,4 and 5 month) at 4°C followed by gibberellic acid (0, 75 and 150 mg/l) for 24 hours. The germination test was performed through a factorial experiment with two factors of stratification and gibberellic acid in completely randomized design with three replications in the seed laboratory of Ardabil Alaroq Agricultural and Natural Resources Research Station. The results showed
Keywords: Caucasian whortleberry, Cold stratification, Germination traits, Seed dormancy, seed vigor index -
آتش یکی از عوامل پویا و موثر بر اکوسیستم های جنگلی و مرتعی است و ارزیابی و پایش اثرات آن، نقش مهمی در برنامه ریزی و مدیریت اکوسیستم های طبیعی دارد. برای تعیین اثر کوتاه مدت آتش بر تغییرات پوشش گیاهی، یک منطقه آتش سوزی و یک منطقه همگن بدون آتش سوزی (کنترل) در منطقه ونن خلخال انتخاب شد. چهار ترانسکت به طول 200 متر با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک انتخاب و 10 پلات یک متر مربعی در هر ترانسکت در فاصله 20 متری برداشت شد. نمونه برداری پوشش گیاهی به مدت سه سال 1397، 1398 و 1399 انجام شد. نتایج نشان داد تراکم، تولید علوفه و درصد تاج پوشش، اختلاف معنی داری در طول سال های مورد مطالعه دارند. میانگین تراکم بوته در عرصه آتش سوزی در سال های 97، 98 و 99 به ترتیب 05/25 و 65/31 و91/33 پایه است. فورب ها از 1/40 درصد تاج پوشش در منطقه شاهد به 4/23 درصد در منطقه آتش سوزی، کاهش داشتند، درحالی که گراس ها از 2/28 درصد در منطقه شاهد به 4/59 درصد در منطقه آتش سوزی افزایش داشتند. بنابر این آتش سوزی بر افزایش گراس ها و کاهش فورب ها موثر بوده است. به طور کلی Bromus tomentellus، Festuca ovina،Agropyron repens و Agropyron trichophorum به دلیل مقاومت و حضور در عرصه آتش سوزی، برای احیاء عرصه های آتش سوزی شده توصیه می شود.
کلید واژگان: آتش سوزی, بوته, تاج پوشش, ترکیب گونه, خلخالIran Nature, Volume:6 Issue: 6, 2022, PP 77 -87Fire is one of the dynamic and effective factors on forest and rangeland ecosystems so that the evaluation and monitoring of its effects has an important role in planning and management of natural ecosystems. To determine the short-term effect of fire on vegetation changes, a burned area and a homogeneous area without fire (control) in Vanon Khalkhal region were selected. Four transects with length of 200 m were established using systematically random method and 10 plots of the 1 m2 were installed on each transect at a distance of 20 m. Vegetation sampling was done for 3 years in 2018, 2019, and 2020. The results showed that there was a significant difference in density, forage production and canopy cover percentage during the studied years. The average plant density in burned area in 2018, 2019 and 2020 years were 25.05, 31.65 and 33.91 N/m2, respectively and in the control area at the same time were 17.74, 18.17 and 22.84 N/m2, respectively. Forbs decreased from 40.1% of canopy in the control area to 23.4% in the burned area, while grasses increased from 28.2% in the control area to 59.4% in the burned area. Therefore, the fire has been effective in increasing grasses and reducing forbs. In general, Bromus tomentellus, Festuca ovina, Agropyron repensis and Agropyrun trichophorum due to their fire resistant and presence in the burned area are recommended for the rehabilitation of burned areas.
Keywords: Canopy Cover, Composition, fire, Khalkhal, Shrub -
مقدمه و هدف
فندق جنگلی(Corylus avellana L.)گیاهی است سخت ریشه زا و از این رو تکثیر آن با روش های متداول غیر جنسی تقریباامکان پذیر نمی باشد. هدف از این تحقیق تعیین تاثیر اکسین و تلقیح قارچ های میکوریزی بر کالوس ،ریشه زایی و صفات رویشی قلمه های فندق جنگلی است.
مواد و روش هاقلمه های نیمه خشبی فندق دراوایل تیرماه از جنگل های ارسباران (رویشگاه مکیدی) جمع آوری و باغلظت های صفر، 2000، 1000، 500 و 3000 میلی گرم در لیتر IBA تیمار و سپس با قارچ های Glomus intraradices وTrichoderma harzianum تلقیح شدند. قلمه ها در بستر کاشت مخلوط ماسه-پرلیت (1:1) در گلخانه کشت و 70 روز پس از کاشت، صفات کالوس زایی، ریشه زایی، تعداد ریشه، وزن خشک ریشه، وزن خشک کل نهال، طول نهال، سطحبرگ و درصد کلنیزاسیون ریشه با قارچ های مورد مطالعه اندازه گیری شدند.
یافته هادر قلمه های شاهد (بدون اعمال هورمون و قارچ) و قلمه هایی که در غلظت 500 میلی گرم در لیتر هورمونIBA همراه با و بدون قارچ G. intraradicesو T. harzianum تیمار شدند هیچ کالوسی تشکیل نشد. بیشترین کالوس زایی (34/3 درصد)، ریشه زایی(27/2 درصد)، تعداد ریشه (2/58 عدد)، وزن ریشه (35/0 گرم)، وزن خشک کل نهال (3/39 گرم)، طول نهال (12/32سانتی متر)، سطح برگ (29/13 سانتی متر مربع) و کلنیزاسیون ریشه (28/7 درصد) در غلظت 2000 میلی گرم در لیتر IBA در تلقیح با قارچ G. intraradices مشاهده شد.
نتیجه گیریمطلوب ترین روش تکثیر رویشی فندق، جمع آوری قلمه های پاجوش یک ساله در تیر ماه و تیمار با تنظیم کننده رشد IBA (غلظت 2000 میلی گرم در لیتر) در ترکیب با قارچ G. intraradices است.
کلید واژگان: اکسین, ریشه زایی, فندق, قارچ میکوریزی, قلمه نیمه خشبیIntroductionForest hazelnut (Corylus avellana L.) is a hardy rooting plant and therefore its propagation by conventional asexual methods is almost impossible. The aim of this study was to determine the effect of auxin and inoculation of mycorrhizal fungi on callus, rooting and vegetative traits of hazelnut cuttings.
Materials and methodssemi hardwood cuttings were collected on July from Arasbaran forests (Makidi site). Cuttings were firstly treated with concentrations of 0, 500, 1000, 2000 and 3000 mg L−1 IBA and then were inoculated individually with Glomus intraradices and Trichoderma harzianum fungi. Cuttings were cultured in perlite - sand medium and then they were kept in a mist system equipped greenhouse. After 70 days from planting, the percentage of callusing, rooting, root number, root dry weight, total plant dry weight, length cuttings, leaf area and Colonization were recorded.
ResultsThe highest callusing (34.3 %), rooting (27.2 %), root number (2.6 n), root dry weight (0.35 g), total plant dry weight (3.39 g), length cutting (12.32 cm), leaf area (29.13 cm2) and Colonization (28.77%) was observed in cuttings that treated with IBA 2000 mg. L−1 and then inoculated with G. intraradices. Overall, it was confirmed that the hazelnut is difficult rooted via cuttings and application of IBA growth regulator is necessary for rooting of semi-hardwood cuttings plants.
ConclusionThe best form its vegetative propagation is collecting cuttings from 1-year old cutting off shoots in June and treating by IBA growth regulator (2000 mg L-1) in combination with Glomus intraradices.
Keywords: Hazelnut, IBA, Mycorrhizal fungi, Rooting, Semi- hardwood cutting -
این پژوهش با کاربرد روشی کمی برای ارزیابی توان گیاهان در مهارکردن فرسایش شیاری و خندقی در منطقه مغان استان اردبیل اجرا شد. در پنج سال از 1395 تا 1399، پنج شاخص تراکم ساقه (SD)، توان ریشه گیاه در کاهش دادن فرسایش خاک سطحی در برابر جریان تمرکزیافته ی فرسایشی (RSD)، توان ایجادکردن مانع در برابر مواد معلق (SOP)، شاخص سفتی گیاه (MEI) و چسبندگی ریشه (Cr) برای20 گیاه بومی در منطقه محاسبه شد (0/28 - 4-10×1/411SD=، 10/1076 - 24- 10×6/68RSD=، 0/696 - 10-5×8/275SOP=، N 27/134 - 10-6×69/1MEI=، Pa 626/34 - 10-4×432/5Cr=). گونه های گز (Tamarix ramosissima Ledeb.)، علف شور(Salsola dendroides Pall.)، درمنه معطر(Artemisia fragrans Willd.)، زلف پیر ریش دار (Stipa arabica Trin. & Rupr. var. arabica)، خارشتر (Alhagi camelorum Fisch.)، گل ماهور سنبله ای (Verbascum stachydifome Boiss.& Buhse.)،علف بره(Festuca ovina L.) و ملیکای بلند (Melica altissima L.) برای مهارکردن فرسایش شیاری و خندقی در منطقه بسیار مناسب است. علف بره، زلف پیر ریش دار و ملیکای بلند به دلیل سازگاری به شرایط خشکی در منطقه و مقاومت زیاد در برابر جریان های تمرکزیافته ی فرسایشی ممکن است در احیای پوشش گیاهی به کار برده شود. ممکن است ترکیب گونه های گیاهی مختلف به دلیل توان شان در یک یا چند شاخص برای مهارکردن فرسایش بسیار موثر باشد. نتیجه های این پژوهش را می توان در ناحیه های همسایه ی این منطقه و در اقلیم های مشابه نیمه خشک و خشک سرد نیز به کار برد.
کلید واژگان: استان اردبیل, پوشش گیاهی, خندق, شاخص, فرسایش, گونه های گیاهیA quantitative method is presented to evaluate the ability of plants for rill and gully erosion control in the Moghan region in the province of Ardabil. This research was carried out during a five-year period (2016-2020). Five indicators, namely, stem density (SD), topsoil erosion-reducing potential of plant roots during the concentrated flow erosion (RSD), sediment obstruction potential (SOP), index of plant stiffness (MEI), and root cohesion (Cr) were calculated for 20 native plants of the region (SD=1.411×10-4 – 0.28, RSD=6.68×10-24 – 10.1076, SOP=8.275×10-5 – 0.696, MEI=1.69×10-6 – 27.134 N, Cr=5.432×10-4 – 34.626 Pa). Tamarix ramosissima Ledeb., Salsola dendroides Pall.,Artemisia fragrans Willd., Stipa arabica Trin. & Rupr. var. arabica, Alhagi camelorum Fisch., Verbascum stachydifome Boiss. & Buhse., Festuca ovina L., and Melica altissima L. are very appropriate species for controlling rill and gully erosion. Festuca ovina L., Stipa arabica Trin. & Rupr. var. arabica and Melica altissima L.have a distinct potential to obstruct sediment inflow into channels at the gully outlets. As each species has a particular ability in one or more of the indices, combined planting of selected plant species may be more effective in erosion control. The results of this study may be used in adjacent regions and under similar cold-semiarid and cold-arid environments.
Keywords: Ardabil province, erosion, Gully, indicators, plant species, vegetation -
تنگرس (Rhamnus pallasii) یکی از گونه های باارزش ذخیره گاه جنگلی کندیرق خلخال است. این پژوهش به منظور بررسی ارتباط صفات رویشی شامل ارتفاع کل، قطر یقه، قطر تاج، تعداد جست و زادآوری این گونه با برخی از خصوصیات خاک و شاخص شکل زمین در جنگل کندیرق خلخال با استفاده از روش آنالیز مولفه های اصلی انجام شد. برای این منظور 48 قطعه نمونه مربعی شکل و به مساحت 400 مترمربع در داخل سه شکل مختلف زمین (یال، دامنه و دره) و چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) تعیین و مشخصه های کمی پایه های تنگرس اندازه گیری شد. همچنین در هر قطعه نمونه، یک نمونه خاک از عمق صفر تا 30 سانتی متر تهیه شد تا با استفاده از روش تجزیه به مولفه های اصلی، ارتباط عامل های خاک با پراکنش تنگرس موردبررسی قرار گیرد. نتایج نشان داد پراکنش این گونه از ارتفاع 1030 تا 2250 متر از سطح دریا متغیراست. بیشترین میانگین ارتفاع (74/1 متر)، قطر یقه (65/5 سانتی متر)، قطر تاج (75/1 متر)، میانگین تعداد جست (20/13) در فرم دامنه و تعداد زادآوری (4/7 اصله نهال در قطعه نمونه) در فرم دره به دست آمده. نتایج حاصل از آنالیز مولفه های اصلی (PCA) نشان داد در محدوده ارتفاعی 1030 تا 2250 متر از سطح دریا، بافت خاک به ویژه درصد شن و سیلت، درصد کربن آلی و درصد ازت شرایط مناسب تری را برای حضور و رشد رویشی این گونه در فرم های دره و دامنه در جهت های جنوبی منطقه موردبررسی فراهم آورده است. نتایج این تحقیق می تواند در تشریح پایداری اکوسیستم و نیز اقدامات حفاظتی و احیایی از قبیل نهال کاری و اصلاح ساختار جنگل های تخریب شده در فرم های دامنه ای و دره ای مورداستفاده قرار گیرد.
کلید واژگان: تجزیه مولفه های اصلی, خلخال, تنگرس, شرایط رویشگاهی, عامل های خاک, فیزیوگرافیRhamnus pallasii is one of the most important and valuable species in Khalkhal forest area. This study aimed to determine the relationship between vegetation properties of Rhamnus pallasii with soil and physiographic factors using PCA analysis in this forest reserve. In so doing, from 1030 to 2250 m.a.s.l, 48 sample plots of square shape with an area of 400 m2, in three land forms (ridge, valley and slope) in four aspects (north, south, east and west) were selectively determined and quantitative characteristics of Rhamnus pallasii such as total height, collar diameter, crown diameter, shoot and regeneration were measured. In addition, in each sample plot, a mixture soil samples were collected from 0 to 30 cm and some of its physical and chemical properties were measured in the laboratory. In order to study the relationship between Rhamnus pallasii distribution and soil characteristics, a survey was done by principal component analysis. The results showed that the distribution range of Buckthorn varies from 1030 to 2250 m.a.s.l. In general, hillsides and valley forms with south -facing hillsides are suitable sites for this species. The highest mean of height (1.74 m), collar diameter (5.65 cm) and crown diameter (1.75 m) on slope land form and number of regeneration in sample plots (7.4) were observed on valley land form. Results from PCA analysis revealed that in the altitude range of 1030 to 2250 m.a.s.l, the soil texture, especially sand% and silt%, OC% and N% were more suitable conditions for the presence and growth of this species in valley and slope forms in the southern aspects area provided. The results of this study can be used to describe ecosystem sustainability as well as conservation and reforestations such as planting with this species and modifying the structure of deforested forests in the studied areas.
Keywords: Habitat conditions, Khalkhal, Buckthtorn, Physiography, Principal component analysis, Soil factors -
درخت گردو (Juglans regia L.) در ایران به صورت بومی یا دست کاشت در بیشتر استان های کشور حضور دارد. این پژوهش با هدف شناسایی و ثبت درختان کهن سال گردو در استان اردبیل اجرا شد. با گردآوری اطلاعات، استفاده از منابع محلی و عزیمت به نواحی مختلف استان 15 اصله درختان کهن سال گردو مکان یابی و اندازه گیری شد. نتایج نشان داد میانگین قطر برابر سینه درختان 6/131 سانتی متر ، ارتفاع کل 55/11 متر و تاج پوشش آنها به ترتیب 94/133 متر مربع است. درختان کهن سال شناسایی شده از دامنه ارتفاعی 1038 تا 1722 متر از سطح دریا و به طورعمده در مناطق مسطح پراکنش دارند. همه این درختان در باغ های قدیمی استان به منظور بهره برداری از محصولی که دارند کشت شده اند. با توجه به مشخصه های رویشی و قدمتی که این درختان کهن سال دارند، می توان ضمن حفاظت کامل از این درختان با ایجاد ذخیره گاه های ژنتیکی به تولید و تکثیر نهال آنها مبادرت کرد.Iran Nature, Volume:5 Issue: 4, 2020, PP 59 -69Walnut (Juglans regia) is native to Iran and is being planted in most provinces of the country. This study was performed to identify and record the walnut long-lived trees in the Ardabil province. By collecting information, using local resources, and visiting different parts of the province, 15 walnut long-lived trees were investigated. According to the results, the average diameter at breast height was 131.6 cm, the total height was 11.55 m, and the crown cover was 133.49 m2. The long-lived trees were generally distributed in an altitude range between 1038-1722 m.a.s.l. All of these trees have been planted in the province's old gardens to exploit its product. Regarding growth characteristics and age of long-live trees, while fully protecting these trees, it is possible to produce and propagate their seedlings by creating genetic reserves.
-
ذخیرهگاههای جنگلی الگوی کوچکشده ذخیرهگاههای بیوسفر هستند که در آنها گونههای منحصربهفرد و کمیاب یا رو به انقراض بهصورت طبیعی میرویند. جنس ارس از معدود سوزنیبرگان بومی ایران است که با وجود اهمیت زیاد روندی رو به انهدام دارد که این موضوع بهویژه در مناطق حفاظتنشده بحرانیتر است. در این پژوهش رقابت بینگونهای ارس با گونههای همراه در ذخیرهگاه جنگلی کندیرق خلخال در استان اردبیل بررسی شد. بدین منظور یک قطعه جنگلی به مساحت 2/13 هکتار آماربرداری صددرصد شده و متغیرهای قطر برابرسینه، ارتفاع کل و قطر تاج و مختصات مکانی همه گونههای درختی ثبت شد. سپس از آماره دومتغیره او- رینگ و تابع همبستگی نشاندار برای بررسی رقابت بینگونهای ارس با دو گونه اصلی همراه یعنی بنه و کیکم استفاده شد. نمودارهای آماره دومتغیره او- رینگ نشان داد که کنش متقابل این سه گونه بیشتر از نوع استقلال یا در نهایت در مقیاسهای کوچک از نوع جاذبه است. نمودارهای توابع تکمتغیره و دومتغیره همبستگی نشاندار نیز نشان داد که متغیرهای قطر برابرسینه، ارتفاع کل و قطر تاج در ارتباط متقابل و دوبهدوی این سه گونه عمدتا مستقل از یکدیگرند و درختان مجاور این سه گونه از نظر متغیرهای یادشده همبستگی مکانی معنیداری را نشان نمیدهند که همه این موارد دلیل بر نبود رقابت معنیدار بین ارس و گونههای همراه آن در این ذخیرهگاه است. بنابراین بهمنظور احیا و غنیسازی در دیگر رویشگاههای ارس با شرایط مشابه میتوان بنه و کیکم را بهعنوان گونههای همراه وارد رویشگاه ارس کرد.کلید واژگان: بَنه, کُنش متقابل, کیکُم, نمودار MCFForest reserves are a shrinking pattern of biosphere reserves in which unique and rare or endangered species grow naturally. Juniper genus is one of the few indigenous conifers of Iran with habitats in large areas of the country. However, nowadays, despite its importance, there is a declining trend that is particularly critical in areas without control and management. The purpose of the study was to investigate and quantify the inter-specific competition of juniper trees (Juniperus excelsa) with the main associated species, namely pistachio (Pistacia atlantica) and maple (Acer monspessulanum), in Kandirigh forest reserve in Ardabil Province of north-west of Iran. For this purpose, full census inventory was taken in a protected area of 13.2 hectares, and variables of DBH, total height and crown diameter and spatial coordinates of all tree species were recorded. Then, the bivariate O-ring statistic and mark correlation function (MCF) were used to evaluate the competition between the junipers with pistachio and maple. Bivariate O-ring statistic showed that most of the interactions of these three species are independent or, ultimately, at small scales are attractions. Univariate and bivariate mark correlations function also showed that the interested variables of DBH, total height and crown diameter were spatially independent. All of this is due to the lack of significant competition between juniper trees and the associated species in this forest reserve. Thus, pistachio and maple can be introduced as associated species for the reforestation and enrichment of the other juniper habitats with similar conditions.Keywords: interaction, Maple, MCF, Pistachio
-
دغدغک (Boiss Colutea persica) یکی از گونه های مهم و با ارزش درختچه ای ذخیره گاه جنگلی کندیرق خلخال است. پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط بین صفات رویشی این گونه با برخی از عامل های خاکی و فیزیوگرافی در منطقه جنگلی کندیرق خلخال انجام شد. در داخل هر یک از شکل های مختلف زمین (یال، دامنه و دره) در چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) از حد ارتفاعی پایین تا بالا به صورت انتخابی، قطعات نمونه دایره ای شکل به مساحت 500 مترمربع انتخاب شد. در مجموع 32 قطعه نمونه برای اندازه گیری مشخصه های رویشی و در 12 قطعه نمونه مشخصه های خاک شامل بافت خاک فیزیکی (درصد رس، سیلت و شن) و شیمیایی (اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد ازت، درصد کربن آلی و درصد کربنات کلسیم) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که پراکنش این گونه از ارتفاع 1350 تا 1980 متر از سطح دریا متغیر است، به طور کلی جهت های جنوبی و شرقی در شکل های دره و دامنه رویشگاه های مناسبی از نظر ویژگی های کمی هستند. بیشترین میانگین ارتفاع (75/1 متر) و قطر تاج درختچه ها (81/1متر) و زادآوری (169 اصله نهال در هکتار) در شکل دره و بیشترین تعداد جست (11/13 اصله) در فرم دامنه به دست آمد. خاک رویشگاه های دغدغک نیمه سطحی تا عمیق با اسیدیته (4/7 تا 1/8)، هدایت الکتریکی (21/0 تا 39/0دسی زیمنس بر متر) و بافت خاک لومی تا لومی- شنی است. تجزیه مولفه های اصلی نیز نشان داد بافت خاک و هدایت الکتریکی از عامل های مهم در پراکنش این گونه محسوب می شود، به طوری که در رویشگاه های دامنه ای و اغلب در جهت های جنوبی و شرقی حضور این گونه با مقدار سیلت ارتباط بیشتری دارد.
کلید واژگان: دغدغک, جنگل کندیرق خلخال, شرایط رویشگاهی, عامل های خاک, تجزیه مولفه های اصلیColutea persica is one of important and valuable species in Kandiragh forest reserve of Khalkhal. This study aimed to determine the relationship between Growth properties of Bladder Senna with soil and physiographic factors in Kandiragh forest reserve. in three land forms (ridge, valley and slope) and in four aspects (north, south, east and west) from lower to higher distribution areas sample plots, each 500 m2, were selected. Overall, 32 sample plots were used for measuring Growth characteristics; soil characteristics were studied in 12 sample plots including soil texture (clay, silt and sand), pH, Ec, N%, OC% and Caco3%. The results showed that the distribution range of Bladder Senna varies from 1350 to 1980 m.a.s.l. In general, slopes and ridge forms with south and east-facing slopes are suitable sites for this species. The highest figures of Bladder Senna individuals including height (1.75m), crown diameter (1. 81 m) and regeneration (169.N/h) on valley form and the highest number of shoot (13/11) on slope form were measured. Soil of Bladder Senna habitats is deep to semi- shallow with pH (7.4 to 8.1), Ec (0.21 to 0.39 ds/m) and with soil texture of loam to loam- sand. The PCA analysis showed that the physical properties of soil (sand, clay and silt) and Ec have an important impact on the presence of this species. So that, the presence of Bladder Senna in the southern and eastern slopes has more correlation with silt percentage.
Keywords: Bladder senna, Habitat conditions, Kandiragh forest, Principal component analysis, Soil factors -
امروزه ذخیره گاه های جنگلی از یک سو در حفظ تنوع زیستی (تنوع گیاهی و جانوری) و از سوی دیگر در جلوگیری از انقراض گونه های مهم گیاهی و جانوری، مورد توجه زیادی قرار گرفته اند. ذخیره گاه جنگلی حاتم مشه سی با وسعت 6/195 هکتار واقع در 28 کیلومتری غرب شهرستان مشگین شهردر استان اردبیل یکی از ذخیره گاه های با ارزش در ایران است. این جنگل بخاطر موقعیت مکانی، شرایط اقلیمی و رویشگاهی، جزیی از جنگل های ارسباران محسوب شده و از نظر تنوع و ترکیب پوشش گیاهی بسیار غنی است. مهم ترین گونه این جنگل را اوری (Quercus macranthera Fisch. & C. A. Mey.) تشکیل می دهد که در دامنه ارتفاعی1740 تا1950 متری از سطح دریا پراکنش دارد. چهار تیپ عمده جنگلی شامل تیپ خالص اوری، اوری - کرب اوری- ون و زالزالک- آلوچه وحشی در این جنگل قابل تفکیک است. در مجموع، 31 گونه درختی و درختچه ای متعلق به 11تیره و 23 جنس شناسایی شده است که نشان دهنده تنوع قابل توجه گونه های چوبیاین جنگل است. در سال های اخیر، تغییر کاربری جنگلی و مرتعی به زراعت ، چرای دام و قطع درختان برای تهیه زغال و هیزم از عوامل تاثیرگذار در تخریب این ذخیره گاه با ارزش بوده است. بنابراین، برای رسیدن به وضعیت مطلوب لازم است سازمان های متولی برای حفاظت این رویشگاه اهتمام بیشتری داشته باشند و با توجه به ارزش حفاظتی ذخیره گاه، از اجرای برنامه های توسعه ای و سرمایه گذاری های بی مورد با هدف جذب گردشگر به منطقه، جدا خودداری شود.
کلید واژگان: اوری, ذخیره گاه جنگلی, حاتم مشه سی, مشگین شهرIran Nature, Volume:5 Issue: 2, 2020, PP 97 -106Today, forest reserves are of great interest in protecting biological diversity (plant and animal) and preventing the extinction of many important plant and animal species. The Hatam Meshesi Forest Reserve, with an area of 195.6 hectares, located 28 kilometers west of Meshgin Shahr of Ardebil province, is one of the most valuable reserves in Iran. This forest is a part of Arasbaran forests in terms of location, climatic and habitat conditions, and is therefore very rich in plant diversity and vegetation. The most important species of this forest is Caucasian oak (Quercus macranthera Fisch. & C. A. Mey.), distributed at an altitude of 1740 to 1950 m.a.s.l. In this forest, four main forest types including pure Quercus macranthera, Quercus macranthera–Acer campetre, Quercus macranthera–Fraxinus excelsior, Crtataegus microphylla-Prunus spinosa can be distinguished. In total, 31 species of trees and shrubs, belonging to 11 families and 23 genera, have been identified, indicating a significant diversity of woody species in this forest. In recent years, the conversion of forest and rangeland use into agriculture, grazing, and cutting down trees for coal mining and the use of firewood have been influential factors in the destruction of this valuable reserve. Therefore, to reach a favorable state, the responsible organizations must pay more attention to the protection of this habitat. With attention to the conservation value of this reserve, the implementation of development programs and worthless investments aimed at attracting tourists to the region should be strictly excluded.
Keywords: Caucasian oak, forest reserves, Hatam Meshasi Forest, Ardabil, Meshgin-shahr -
درختان کهنسال، ازجمله مهمترین ذخایر ژنتیکی گیاهی محسوب میشوند و ارزش شناخت و حفظ این منابع از نظر ملی و تاریخی اهمیت زیادی دارد. در تحقیق پیشرو، با هدف ارزیابی و ثبت درختان کهنسال استان اردبیل، تعداد 41 اصله درخت کهنسال شامل 28 درخت ارس (excelsa Juniperus) و 13 درخت پسته وحشی (mutica. subsp atlantica Pistacia) در مناطق جنگلی شهرستان خلخال شناسایی و اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد میانگین محیط تنه درختان کهنسال ارس 61/2 متر، میانگین ارتفاع کل و ارتفاع تنه آنها به ترتیب 06/8 و 01/2 متر است. میانگین محیط تنه درختان کهنسال بنه 17/3 متر، میانگین ارتفاع کل و ارتفاع تنه آنها به ترتیب 1/10 و 48/2 متر است. محیط طبیعی مناسب و قرارگیری این درختان در قبرستان قدیمی، همچنین اعتقادات خاص از دلایل ماندگاری این پایه ها در منطقه خلخال هستند. با توجه به مشخصه های رویشی و قدمت درختان کهنسال شناسایی شده، میتوان ضمن حفاظت کامل از این درختان در منطقه با ایجاد ذخیرهگاه های ژنتیکی (محاوط بذر درختان کهنسال) و تولید نهال به احیای جنگلهای تخریب شده ارس و بنه منطقه خلخال کمک کرد.
کلید واژگان: استان اردبیل, ارتفاع کل, ارس, پسته وحشی, درخت کهنسالIran Nature, Volume:5 Issue: 2, 2020, PP 29 -44Long live trees are considered to be the most important herbal genetic reserves, and the importance of recognizing and preserving these resources is important both nationally and historically. The purpose of this study was to record and evaluate 41 trees, including 28 junipers and 13 wild pistachio trees, identified and measured in the Khalkhal area. Results showed that the trunk perimeter of trees recorded ranged between 1.28 to 4.21 m, and their height ranged between 4.9 to 13.4 m. The average trunk perimeter of wild pistachio and juniper was 3.17 m and 2.61 m, and the average height was 10.1 m and 8.05 m, respectively. The proper natural environment and location of these trees in the old cemetery, as well as specific beliefs, are the reasons for this tree's persistence in Khalkhal. In terms of growth characteristics and dating of long-live trees, in addition to the complete protection of these trees in the region, the restoration of the destroyed forests of Juniper and wild Pistachio in Khalkhal region is possible by creating genetic reserves (seeds of long-live trees) and seedling production.
Keywords: istachio wild, tree live-long, juniper, height, province A -
تاثیرعوامل فیزیوگرافی و برخی از عامل های فیزیکی و شیمیایی خاک بر صفات رویشی تیس (L. Sorbus aucuparia) در ذخیره گاه جنگلی اندبیل خلخال تاثیرعوامل فیزیوگرافی و برخی از عامل های فیزیکی و شیمیایی خاک بر صفات رویشی تیس (L. Sorbus aucuparia) در ذخیره گاه جنگلی اندبیل خلخال چکیده تیس (L. Sorbus aucuparia) یکی از گونه های نادر، در معرض خطر و بسیار با ارزش درختچه ای ذخیره گاه جنگلی اندبیل خلخال است. پژوهش پیشرو به منظور بررسی ارتباط بین صفات رویشی این گونه با برخی از عامل های خاکی و فیزیوگرافی در جنگل های اندبیل خلخال انجام شد. در داخل هر یک از شکل های مختلف زمین (یال، دامنه و دره) در چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) به صورت انتخابی، قطعات نمونه دایره ای شکل به مساحت500 مترمربع انتخاب شد. در مجموع 34 قطعه نمونه برای اندازه گیری مشخصه-های رویشی و اندازه گیری مربوط به مشخصه های خاک شامل بافت خاک (درصد رس، سیلت و شن)، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد ازت، درصد کربن آلی و درصد کربنات کلسیم بعمل آمد. نتایج نشان داد که پراکنش این گونه از ارتفاع 1940تا2540 متر از سطح دریا متغیراست. بیشترین میانگین ارتفاع (3/10متر)، قطر یقه (12/9 سانتی متر) و قطر تاج درختچه ها (2/08متر) در فرم دامنه بدست آمد. خاک رویشگاه های تیس با اسیدیته (6/14 تا 6/72)، هدایت الکتریکی (0/521 تا 0/967دسی زیمنس بر متر) و بافت خاک لومی تا لومی- رسی می باشد. به طو کلی رویشگاه های تیس در جهت های جنوبی و غربی در فرم دامنه با بافت خاک سبک شرایط مطلوبی از نظر ویژگی های کمی برای رویش این گونه دارد.کلید واژگان: تجزیه مولفه های اصلی, تیس, جنگل اندبیل, شرایط رویشگاهی, عامل های خاکEffects of Land form and some physical and chemical soil properties on Vegetative Characteristics of Rowan tree (Sorbus aucuparia L.) in Andabil forest, Khalkhal region AbstractEffects of Land form and some physical and chemical soil properties on Vegetative Characteristics of Rowan tree (Sorbus aucuparia L.) in Andabil forest, Khalkhal region Rowan is one of valuable, rare and endangered shrub species in Andabil forest reserve. This study aimed to determine the relationship between vegetation properties of Rowan with soil and physiographic factors in Andabil forest reserve. In three land forms (ridge, valley and slope) and in four aspects (north, south, east and west) sample plots, each 500 m2, were selected. Overall, 34 sample plots were used for measuring vegetative characteristics and soil characteristics including soil texture (clay, silt and sand), pH, Ec, N%, OC% and Caco3%. The results showed that the distribution range of Rowan varies from 1940 to 2540 m.a.s.l. The highest mean height (3.10m), collar diameter (9.12 cm) and crown diameter (2.08 m) were measured on valley form. Soil of Rowan habitats is deep to semi- shallow with pH (6.14 to 6.72), Ec (0.521 to 0.967 ds/m) and with soil texture of loam to clay- loam. In general, Rowan habitats in the southern and western aspects in the forms of slope and edge with light soil texture have more favorable conditions in term of quantitative characteristics for the growth of this species. Key words: Andabil forest, Habitat conditions, Principal component analysis, Rowan, Soil factors.Keywords: Andabil forest, Habitat conditions, Principal component analysis, Rowan, Soil factor
-
مجله جنگل ایران، سال یازدهم شماره 1 (بهار 1398)، صص 119 -133سیاه گیله (Vaccinium arctostaphylos L.) از درختچه های باارزش دارویی در جنگل های راش است. پژوهش پیش رو به منظور بررسی ارتباط بین صفات رویشی این گونه با برخی از خصوصیات خاک و شاخص شکل زمین در جنگل فندقلوی اردبیل انجام گرفت. در داخل هر یک از شکل های مختلف زمین (یال، دامنه و دره) در چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) از حد ارتفاعی پایین تا بالا به صورت انتخابی، قطعات نمونه دایره ای به مساحت 500 متر مربع انتخاب شد. در مجموع 24 قطعه نمونه برای اندازه گیری مشخصه های رویشی به کار گرفته شد و در 12 قطعه نمونه مشخصه های خاک شامل بافت (درصد رس، سیلت و شن)، اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد ازت، درصد کربن آلی و درصد کربنات کلسیم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که پراکنش این گونه در منطقه تحقیق از ارتفاع1570 تا 1940 متر از سطح دریا متغیر است. به طور کلی جهت های شمالی و شرقی در فرم های دامنه و دره، رویشگاه های مناسبی از نظر ویژگی های کمی هستند. به طوری که بیشترین میانگین ارتفاع (12/2 متر)، قطر یقه (7/8 سانتی متر) و قطر تاج (92/1 متر) درختچه ها در فرم دامنه به دست آمد. خاک رویشگاه های سیاه گیله، نیمه سطحی تا عمیق با اسیدیته 32/5 تا 1/6، هدایت الکتریکی 481/0 تا 809/0دسی زیمنس بر متر و بافت خاک لومی تا شنی لومی است. تجزیه مولفه های اصلی نیز نشان داد که بافت خاک، اسیدیته و درصد کربن آلی از عوامل مهم در پراکنش این گونه در منطقه تحقیق مطالعه هستند.از برایند یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که رویشگاه های سیاه گیله با شکل دره و دامنه و جهت شمالی و شرقی با بافت خاک سبک، شرایط مطلوب تری را برای رشد این گونه در منطقه تحقیق ایجاد کرده است.کلید واژگان: جنگل فندقلو, سیاه گیله, شرایط رویشگاهی, مشخصه های خاکCaucasian whortleberry (Vaccinium arctostaphylos) is one of the most valuable medicinal shrubs in beech Forests. This study aimed at determining the relationship between vegetation properties of whortleberry with soil and landform index in Soha forest. Sample plots, each 500 m2, were selectively established in three land forms (ridge, valley and hillside) and in four geographical directions (north, south, east and west) from lower to higher distribution areas. Overall, 24 sample plots were used to measure the vegetative characteristics. Soil characteristics including soil texture (clay, silt and sand), pH, Ec, total nitrogen, soil organic carbon and calcium carbonate were also studied in 12 sample plots. The results showed that Caucasian whortleberry distribution varies from 1570 to 1940 meter above sea level. In general, hillsides and ridge forms with south and west-facing hillsides are suitable sites for this species. The highest mean of height (2.19 m), collar diameter (8.7 cm) and crown diameter (1.92 m) were observed on slope land form. The soil of whortleberry habitats is deep to semi-shallow with pH (5.32 to 6.01), electrical conductivity (0.481 to 0.809 ds/m) and with soil texture loam to sandy- loam. The PCA analysis showed that the physical properties of soil (sand, clay and silt), pH, and soil organic carbon content have important impacts on the presence of this species. From the results of this study, it can be concluded that habitats of Caucasian whortleberry in land forms valley and hillside, and aspects of north and east with light soil texture have created favorable conditions for the growth of this species in the study area.Keywords: Caucasian whortleberry, Fandoglou forest, Habitat conditions, Soil factors
-
مطالعه مناطق اکولوژیک استان اردبیل با هدف کنترل و تفکیک کاربری اراضی و شناخت تیپ گیاهان مرتعی طی سال های1391-1389 اجرا شد. طبق آخرین بررسی های انجام شده مساحت استان اردبیل حدود 1 میلیون و 777 هزار و 736 هکتار برآورد شده است. اراضی مرتع و جنگل حدود 685707 هکتار (38 درصد)، اراضی زراعی (دیم، آبی و باغات) حدود 1062924 هکتار (60 درصد)، اراضی صخره ای و زمین های لخت حدود 14628 هکتار و سطوح آبی حدود 1186 هکتار (1 درصد) و اراضی شهری و صنعتی حدود 13291 هکتار (1 درصد) از سطح کل استان را شامل می شوند. در عرصه های مرتعی استان در مجموع 66 تیپ گیاهی مرتعی در چهار گروه گیاهی درمنه، گون، گندمیان دایمی، اسپرس بوته ای خاردار و پنج تیپ منفرد مرتعی به نام های اسپند، کور- زنبق، جگن-زنبق، علف شور-پوا پیازدار و شبدرسفید- شبه یولاف طلایی شناسایی شدند. همچنین رویشگاه های جنگلی استان از هشت تیپ راش- بلوط، فندق آمیخته، فندق- ممرز، گز-بید سفید، آمیخته بلوط-ممرز-آزاد، تیپ ارس، تیپ بنه و تیپ آمیخته زالزالک-سیاه تلو- کیکم تشکیل شده اند. دستاوردهای حاصل از این تحقیق با ارائه مساحت و موقعیت عرصه های منابع طبیعی استان اردبیل و نقشه تیپ های گیاهی می تواند به عنوان یک سند و مرجع علمی برای اجرای طرح های پژوهشی کاربردی توسط سازمان های اجرایی قابل استفاده باشد.کلید واژگان: مناطق اکولوژیک, گروه های گیاهی, تیپ های مرتعی, استان اردبیلIran Nature, Volume:4 Issue: 1, 2019, PP 21 -26The study of ecological areas in Ardabil province with the aim of controlling and differentiating land use and recognizing the rangeland species type was conducted in 2010-2012. According to recent surveys, the area of Ardebil province is estimated to be about1,777,736 hectares. The total lands are included: rangelands and forests about 685,707 hectares (38%), cultivated lands about 1,062,924 hectares (60%), rock and bare outcrops of about 14,628 hectares, water levels of 1,186 hectares (1%) and urban and industrial lands are about 13,291 hectares (1%). 66 rangeland types were divided into four groups in the rangelands of the province as follow: Artemisia, Astragalus, perennial grasses and Onobrychis. In addition, five individual types as Peganum, Caparis-Iris, Carex-Iris, Salsola-Poa and Trifolium-Trisetum were identified. Moreover, the forest habitats of the province are composed of eight types of Quercus–Fagus, Corylus avellana Mixed, Carpinus–Corylus, Tamarix–Salix, Quercus-Carpinus-Zelkova,, Quercustype, Pistacia atlantica subsp mutica type and Crataegus-Paliurus spina – Christi- Acer monspessulanum Mixed type. The results of this research including the area and position of natural resources types as well as vegetation map can be used as a scientific document and reference for the implementation of applied research projects by executive organizations in Ardebil Province.Keywords: Ecological zones, Plant groups, vegetation types, Ardabil province
-
گونهL. Festuca sulcata ازگندمیان چند ساله ویژه مراتع نیمه استپی مناطق آلپی است. به منظور ارزیابی کیفیت رشد، عملکرد تولید علوفه و تولید بذر، پنج اکسشن از این گونه در قالب طرح بلوک کاملا تصادفی در شرایط دیم با سه تکرار در ایستگاه سامیان اردبیل کاشته شد. پس از استقرار نهال ها، در پایان فصل رویش، صفاتی از قبیل درصد زنده مانی، پوشش تاجی، ارتفاع بوته، قدرت نهال و عملکرد علوفه و بذر از سال 1389 تا 1393 اندازه گیری گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزیه واریانس قرار گرفت و مقایسه میانگین صفات مورد ارزیابی به روش دانکن در سطح 5% خطا انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد پوشش تاجی (77/997 سانتی متر مربع)، ارتفاع بوته (88/45 سانتی متر) و قوه نامیه بذر (100%) به اکسشن سرعین-کوه آلوارس تعلق داشت. میانگین تولید علوفه آن 58/528 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار بود. در عملکرد تولید بذر بین اکسشن ها اختلاف معنی داری مشاهده نشد ولی بین سال ها اختلاف معنی داری در سطح 1% وجود داشت. میانگین تولید بذر آن در اکوتیپ های مورد مطالعه 33/95 کیلوگرم در هکتار بود. در نتیجه اکسشن های برتر از این گونه که دارای توان بالایی از نظر تولید علوفه هستند، می توانند در فرایند احیاء و توسعه مراتع نیمه استپی در منطقه آلپی مورد استفاده قرار گیرند.کلید واژگان: L, Festuca sulcata, اکسشن های برتر, تولید علوفه, تولید بذر, اردبیلFestuca sulcata L. as a perennial grass is special to semi- steppe rangelands in alpine regions. In order to evaluate the growth quality, forage and seed yields, five extensions of this species were planted under rainfed conditions in a completely randomized block design with three replications at Samian station in Ardebil. After establishment of the seedlings, traits, such as viability percentage, crown cover, shrub height, seedling vigor, and forage and seed yields were measured from 2010 to 2014, at the end of the growing season. The data were analyzed using SAS software and comparison of the means of the evaluated traits was performed by Duncan's multiple range tests at P ≤ 0.05. The results showed that the greatest percentages of crown cover (997.77 cm2), shrub height (45.88 cm) and seed viability (100%) were belonged to Sarein-Alvaris accession. Average values of forage and seed yields were 528.58 and 93.33 kg ha-1 y-1, respectively. There was no significant difference between accessions in term of seed yield but there was a significant difference (P ≤ 0.01) between years. The average seed production in the studied ecotypes was 95.33 kg ha-1. Consequently, superior accessions of this species with great potential for foliage production can be used in the process of restoration and development of semi- steppe rangelands in alpine region.Keywords: Ardabil, Festuca sulcata L, forage production, superior accessions, seed production
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.