masoud azarbayejani
-
پژوهش حاضر با هدف بررسی «وجوب تربیت نوجوان توسط والدین با تاکید بر استقلال در تصمیمگیری از منظر فقه تربیتی» طرحریزی شدهاست. ویژگی بارز دوره نوجوانی استقلالطلبی است و از آنجایی که وظیفه تربیت فرزند برعهده والدین است، این سوال مطرح میشود که میزان استقلال و حدود مداخله والدین در تصمیمگیری نوجوان به چه مقدار است؟ این پژوهش با گردآوری اطلاعات و بررسی آثار تربیتی و فقهی مربوط به تربیت نوجوان به روش تحلیلی- تفسیری و بررسی ادلهای همچون آیات، روایات، قواعد فقهی و عقل انجام شدهاست. مهمترین یافتههای این تحقیق عبارت است از: 1. تربیت فرزندان برعهده والدین است؛ هرچند در چگونگی آن دو دیدگاه در فقه تربیتی مطرح است: الف. والدین برای تربیت فرزندان خود میتوانند آنها را تنبیه بدنی کنند. ب. والدین اجازه استفاده از تنبیه بدنی را در تربیت فرزند ندارند. 2.قاعدههای فقهی «سلطنت بر اموال و نفس» و «اکراه» هرچند شخص را مستقل در تصمیمگیری میداند اما مقید به انجام افعالی شدهاست که از دید عقلا با شان انسانی مغایرتی نداشتهباشد. 3. با توجه به محدودیت عقل در مسائل شرعی و مطرح شدن وظیفه تقلید، میتوان نتیجه گرفت که عقل استقلال کامل در تصمیمگیری شرعی را ندارد. 4. والدین میتوانند زمینه هدایت و راهنمایی نوجوان در تصمیمگیری درست را با تربیت صحیح و همه جانبه او فراهم کنند. در نتیجه، در مواردی که تصمیم گیری نوجوان موجب ترک واجب یا انجام فعل حرام یا ضرر و زیانی میشود که با کرامت انسانی تناسبی ندارد، والدین می توانند در فرآیند تصمیمگیری نوجوان مداخله کنند.
کلید واژگان: نوجوانان, استقلال, تصمیم گیری, تربیت, فقه تربیتیThe current research is designed to examine "the obligation of parents to educate teenagers with an emphasis on independence in decision-making from the perspective of educational jurisprudence". The obvious characteristic of adolescence is independence, and since the duty of raising a child is the responsibility of parents, the question arises, what is the extent of independence and the limits of parental intervention in adolescent decision-making? This research has been done by collecting information and examining educational and jurisprudential works related to adolescent education in an analytical-interpretive method and examining evidence such as verses, traditions, jurisprudential rules and reason. The most important findings of this research are: 1. Raising children is the responsibility of parents; However, there are two points of view in educational jurisprudence: a. Parents can discipline their children physically. b. Parents are not allowed to use corporal punishment in raising their children. 2. The jurisprudential rules of "dominion over property and self" and "reluctance" consider a person to be independent in making decisions, but he is bound to perform actions that do not conflict with human dignity from the point of view of reason. 3. Considering the limitation of reason in Shari'a issues and the duty of imitation, it can be concluded that reason does not have complete independence in Shari'a decision-making. 4. Parents can provide guidance and guidance to the teenager in making the right decision by raising him correctly and comprehensively. As a result, in cases where a teenager's decision-making leads to abandoning an obligation or doing a forbidden act or harm that is not proportionate to human dignity, parents can intervene in the decision-making process of the teenager.
Keywords: teenagers, independence, decision-making, Cultivation, Educational Jurisprudence -
افزایش سریع جمعیت سالمندان کشور، واقعیتی غیرقابل انکار است.عدم آگاهی از وظایف ومسوولیت هایی که افراد ویا نهاد ها در برابر آنها دارند تاثیر قابل توجهی بر افراد سالمند،خانواد ه آنها و جامعه دارد.با توجه به اینکه دامنه و نوع مسولیت ها در برابر سالمندان با نیازهایی که انها دارند متناظر است،پس از بحث مقدماتی درباره این نیازها به ویژه در دنیای مدرن و به دنبال تغییراتی که در ارزش ها،الگوهای رفتاری و معیارهای اخلاقی بوجود آمده،در مورد جایگاه اجتماعی سالمندان در نهاد خانواده و مقدار ونیز چگونگی مسولیت فرزندان وافراد دیگر ونیز نهادهای اجتماعی به ویژه دولت بررسی می شود. منبع اصلی الهام بخش این تحقیق آموزه های اسلامی است به ویژه روایات اسلامی ازاهل بیت است.در بخش اول مهم ترین نیازها توضیح داده شده اند ودر بخش اصلی مقاله دامنه مسولیت در قبال سالمندان فراترازفرزندان دیده شده است.ونیز جهت گیری اصلی مسولیت ها حفظ کرامت سالمندان وبرآوردن نیازهای آنها با این رویکرد است.روش تحقیق این مقاله توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش کتابخانه ای و با مراجعه به منابع معتبر، کتب و مقالات گردآوردی شده است. نتایج بدست آمده:- مسیولیت اصلی یعنی حفاظت فیزیکی وحمایت روحی وعاطفی همه جانبه در قبال والدین برعهده فرزندان است گرچه نزدیکان ونهادها نیز در قبال آنان مسیولند وانجام این مسیولیت باید همراه با تکریم وحفظ حرمت والدین باشد.
کلید واژگان: مسولیت اخلاقی, آموزه های اسلامی, مراقبت از سالمندان, سالمند, نگهداریThe rapid increase in the country's elderly population is an undeniable fact. The lack of awareness of the duties and responsibilities that individuals or institutions have towards them has a significant effect on the elderly, their families, and society.Considering that the range and type of responsibilities towards the elderly correspond to the needs they have, after the preliminary discussion about these needs, especially in the modern world and following the changes that have occurred in the values, behavioral patterns and ethical standards, in The case of the social position of the elderly in the family institution and the amount and manner of responsibility of children and other people as well as social institutions, especially the government, are examined.The main source of inspiration for this research is Islamic teachings, especially Islamic traditions from the Ahl al-Bayt (peace be upon them). In the first part, the most important needs are explained, and in the main part of the article, the scope of responsibility towards the elderly is seen beyond the children. Also, the main direction of the responsibilities is to preserve the dignity of the elderly and meet their needs with this approach. Methods
Keywords: Moral responsibility, Islamic teachings, caring for the elderly, Elderly, care -
پژوهش نامه اخلاق، پیاپی 60 (تابستان 1402)، صص 163 -186
هدف از این مطالعه، شناسایی عوامل تسهیل گر و بازدارنده گرایش دانشجویان به اخلاق محوری بود. مطالعه با رویکردی کیفی و به روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند با 98 نفر از اعضای هیات علمی، مدیران دانشگاهی، صاحب نظران، کارکنان و دانشجویان که با استفاده از نمونه گیری ملاکی انتخاب شده بودند، گردآوری شد. یافته ها درباره عوامل تسهیل گر به شناسایی هشت عامل شامل عوامل «ساختاری، کارکردی، اجتماعی، فرهنگی، فردی، دینی، مطالعاتی پژوهشی، آموزشی پرورشی» و در عوامل بازدارنده (موانع) به شناسایی 9 مورد شامل موانع «ساختاری، اجتماعی، عملکردی، سیاسی، فردی، کارکردی، مفهومی، اطلاع رسانی شناختی و فرهنگی» منجر شد. نتایج این مطالعه که برآمده از ادراک دامنه وسیعی از کنشگران دانشگاهی بود به شناسایی ابعاد و مولفه های جدید و کامل تری از عوامل مرتبط در گرایش یا عدم گرایش به اخلاق محوری دانشجویان در محیط دانشگاهی منتج می شود و می توان براساس آن در توسعه اخلاق محوری در دانشگاه موفق تر عمل کرد.
کلید واژگان: اخلاق محوری, اخلاق دانشگاهی, دانشگاه اخلاق محور, پدیدارشناسی, عوامل تسهیل گر, عواملThis study aimed to identify the facilitating and inhibiting factors of students' tendency towards ethics. A qualitative approach with a descriptive phenomenological method was employed. Data were collected using semi-structured interviews with 98 Iranian faculty members, university administrators, experts, staff, and students who were selected through criterion sampling. The findings suggest that there are eight facilitating factors such as “structural, functional, social, cultural, personal, religious, study-research-driven, and educational" factors, and there are also nine hindering factors (obstacles) such as “structural, social, performance-related, political, personal, functional, conceptual, informative-cognitive, and cultural” factors. Drawing upon the understanding of a wide range of academic activists, this study identifies new and more complete dimensions and components of the factors concerning the tendency or non-tendency of students towards ethics in the university environment. It is recommended to use these results to develop academic ethics in higher education more efficiently.
Keywords: Adherence To Ethics, Academic Ethics, Ethics-Oriented University, Phenomenology, Facilitating Factors, Inhibiting Factors -
پژوهش نامه اخلاق، پیاپی 59 (بهار 1402)، صص 27 -44
بحث از هستی شناسی حقایق اخلاقی، مهمترین مسیله درقلمرو فلسفه ی اخلاق به شمار می رود . عده ای واقع گرایند و در بین واقع گرایان نظریات مختلفی وجود دارد. در این مقاله دیدگاهی نوین بر مبنای واقع گرایی ارایه شده که آن را نظریه ی «اخلاق الهی» نامیده ایم. طبق این دیدگاه، خوبی و بدی اوصاف و افعال انسانی، بر مدار خداوند که واقعی ترین وجود عالم است و صفات و افعال او، خیر و خوب است و اسما و صفات الهی تعیین می گردد. اوصاف و افعالی که مطابق با صفات و اسمای خداوند باشد، خیر است و اوصاف و افعال غیرمطابق با آن، شر محسوب می شود. این نظریه هم از طریق عقلی با توجه به واقعیت اصیل بودن خداوند و خیر محض بودن او و محوریت او و هم از طریق نقلی-با توجه به خیر بودن خداوند در قرآن و روایات و ماموریت انسان برای تحلی به اسمای الهی و ربانی شدن و نیز خلیفه اللهی- اثبات شده است.
کلید واژگان: واقع گرایی اخلاقی, حقایق اخلاقی, اسما و صفات الهی, اخلاق الهیThe discussion of the ontology of moral facts is considered the most important issue in the field of moral philosophy. Some are realists and there are different opinions among realists. In this article, a new perspective based on realism is presented, which we have called the theory of "divine morality". According to this point of view, the goodness and badness of human attributes and actions are determined by the orbit of God, who is the most real being in the universe, and his attributes and actions are good and good, and divine names and attributes. Attributes and actions that are in accordance with God's attributes and names are good, and attributes and actions that do not correspond to them are considered evil. This theory is based both on a rational way - according to the reality of God's originality and his pure goodness and his centrality - and on a narrative basis - according to the goodness of God in the Qur'an and traditions and man's mission to resolve to the divine names and become divine. And also Khalifa Allahi - it has been proven.
Keywords: Moral realism, moral facts, ontology, divine names, attributes, good, bad, Divine morality -
یکی از موضوعات جدید که در حوزه اخلاق مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است هوش اخلاقی است، بر اساس دیدگاه بوربا، هوش اخلاقی توان تشخیص درست از نادرست است؛ یعنی داشتن اعتقادات اخلاقی محکم و عمل کردن بر طبق آنها به گونه ای که شخص رفتاری درست و محترمانه داشته باشد این پژوهش با هدف تبیین هوش اخلاقی و مولفه های آن بر اساس روایات انجام شد، پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای کیفی انجام شده است. داده ها شامل روایات کتب حدیثی رتبه الف و ب بود که بر اساس نمونه گیری هدفمند روایت هایی جهت تبیین هوش اخلاقی و مولفه های آن انتخاب شدند. به این منظور روایات منتخب با روش تحلیل محتوا با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که هوش اخلاقی دارای چهار بعد اساسی می باشد که عبارتند از: بعد معنوی که شامل بندگی خدا و آخرت گزینی می-باشد؛ بعد اجتماعی که شامل مهربانی، صداقت، عدالت و احسان می باشد؛ بعد شناختی که شامل شناخت خدا، علم و تفکر و تدبر می باشد و بعد معنوی - اجتماعی - فردی که شامل خویشتن داری می باشد. کلید واژه ها: اخلاق، هوش، هوش اخلاقی، مولفه های هوش اخلاقی، روایاتکلید واژگان: اخلاق, هوش, هوش اخلاقی, مولفه های هوش اخلاقی, روایاتOne of the new topics that has been considered by researchers in the field of ethics is moral intelligence. According to Borba's view, moral intelligence is the ability to distinguish right from wrong; That is, having strong moral beliefs and acting according to them in such a way that the person behaves correctly and respectfully. This study was conducted with the aim of explaining moral intelligence and its components based on narrations. Is. The data included narrations of hadith books ranked A and B, which were selected based on purposeful sampling of narrations to explain moral intelligence and its components. For this purpose, the selected narrations were examined by content analysis method using open, axial and selective coding. The results showed that moral intelligence has four basic dimensions, which are: spiritual dimension, which includes serving God and the Hereafter; Social dimension that includes kindness, honesty, justice and benevolence; The cognitive dimension, which includes the knowledge of God, science, thought, and contemplation, and the spiritual-social-individual dimension, which includes self-control.Keywords: Ethics, Intelligence, Moral Intelligence, Components of Moral Intelligence, TraditionsKeywords: ethics, Intelligence, Moral Intelligence, Components of Moral Intelligence, traditions
-
استرس، عاملی مهم در بروز بیماری ها و تهدیدی برای سلامت است و الگوهای مختلفی در جهت مقابله با استرس طراحی شده اند. پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی مفهومی مقابله دینی با استرس بر اساس آموزه های قرآن کریم طراحی شد. روش پژوهش حاضر، کیفی، به شیوه نظریه داده بنیاد است. منبع اصلی این پژوهش، قرآن کریم بود و در جهت تایید برداشت ها، از منابع تفسیری و حدیثی معتبر استفاده شد. نمونه پژوهش، شامل گزاره های توصیفی و تبیینی مرتبط با حوزه معنایی مقابله دینی با استرس در قرآن کریم بود که به شکل هدفمند انتخاب شد. ابزارهای گردآوری داده های پژوهش در سه دسته؛ کتاب: شامل قرآن کریم، تفاسیر قرآن و کتاب های روایی؛ نرم افزار: شامل نرم افزارهای جامع التفاسیر و جامع الاحادیث؛ و وب سایت: شامل پایگاه های معتبر علمی دارای محتوای کتاب های ذکرشده، قرار داشت. پس از استخراج محتوای مرتبط با مقابله دینی از قرآن کریم، در فرایند تحلیل داده ها از طریق «کدگذاری»، 730 «کد باز»، 46 «مفهوم»، 13 «مقوله» و 4 «بعد» استخراج و درنهایت، ابعاد چهارگانه در قالب 1 الگو، صورت بندی شد. یافته های پژوهش نشان داد الگوی مقابله دینی الگویی فرایندی است که بر چهار بعد؛ منابع استرس، زمینه های مقابله دینی، ساختار مقابله دینی و پیامدهای مقابله دینی استوار است.
کلید واژگان: مقابله دینی, استرس, نظریه داده بنیاد, قرآن کریم, الگوی مفهومیThe Conceptual model formulation of Religious Coping with Stress Based on the Holy Quran Teachings: a Grounded TheoryStress is an important factor in the incidence of diseases and a threat to health, and various models have been designed to deal with stress. The present study was designed to develop a conceptual model of religious coping with stress based on the teachings of the Holy Quran. The method of the present study is qualitative, based on Grounded Theory. The main source of this research was the Holy Quran and in order to confirm the interpretations, authentic interpretive and hadith sources were used. The research sample included descriptive and explanatory statements related to the semantic field of religious coping with stress in the Holy Quran, which was purposefully selected. Research data collection tools in three categories; Books: including the Holy Quran, commentaries on the Quran, and narration books; Software: which includes Jami Altafasir software andJami Alahadith; And website: included valid scientific databases with the content of the mentioned books. After extracting the content related to religious coping from the Holy Quran, in the process of data analysis through "coding", 730 "open source", 46 "concepts", 13 "categories" and 4 "dimensions" are extracted and finally, four dimensions in the format 1 template were formatted. Findings showed that the pattern of religious coping is a process pattern that has four dimensions; The sources of stress are the contexts of religious coping, the structure of religious coping, and the consequences of religious coping.
Keywords: Religious Coping, stress, Grounded Theory, Holy Quran, conceptual model -
نظامنامه اصول اخلاقی مشاوره ایالات متحده آمریکا دارای بنیانهای معرفتشناختی و پیشفرضهای عقیدتی معینی است که سنجش و نقد آنها اهمیت بسزایی دارد. این نظامنامه (ACA)، یکی از شناختهشدهترین و پرداختهترین نمونهها در نوع خود است که الگوی بسیاری از دیگر موارد تدوین نظامنامههای اخلاقی این حوزه در دیگر کشورها بوده است. درنتیجه یافتن ساختار و مفروضات معرفتیای که این نظامنامه را شکل داده است، در تشخیص گرایش اساسی دیگر نظامنامهها و کاستیهای آنها اهمیت بسزایی دارد. به دیگر سخن پژوهش در روح کلی حاکم بر این نظامنامه و یافتن پیشزمینههای نظری و پیشانگارههای فرهنگی−نگرشی بر سازنده بستر کلی آن میتواند در جستارهای معطوف به تدوین نظامنامههای اخلاقی دیگر کشورها، از جمله کشور خودمان و پرهیز از تکرار برخی خطاهای احتمالی آن در تحقق این مهم ضروری باشد. درنتیجه پرسش بنیادین پژوهش پیشرو چیستی اساس معرفتی و مفروضات فرهنگی و نگرشی مستتر در ACA است. میخواهیم ببینیم که کدهای اخلاقی این نظامنامه از چه زمینه فرهنگی و عقیدتیای صادر شده و این امر آن را دچار چه نواقصی کرده است؛ برای تحقق این مهم برخی ریوس توصیههای اخلاقی آن را با استناد به این فرض که امر روانشناختی از امر دینی و امر اخلاقی متمایز نیست و نوعی وحدت درونی میان آنها وجود دارد، مورد واکاوی قرار میدهیم. خواهیم دید که بنیاد معرفتشناختی این نظامنامه بر برخی مفروضات و برداشتهای لیبرالیسم غربی از چیستی انسان، انکار یا اغماض در برابر وجه معنوی و فرامادی انسان و نیز فردگرایی در روش شناخت استوار است. بدین منظور نخست نقدی پایهای در مورد بنیانهای معرفتشناختی و روششناختی این نظامنامه طرح میکنیم و سپس در این سنجش انتقادی به عناصر ساختاری آن میپردازیم.
کلید واژگان: نظامنامه اخلاقی انجمن مشاوره و روانشناسی آمریکا (APA, ACA), مشاور, مراجع, اخلاق, فرهنگ, رازداری, تقواThe purpose of this research is examining the ethical code of counseling of the United States of America, ACA, in order to evaluate its epistemological bases and ideological premises. The significance of this task lies in the fact that ACA is one of the most famous ethical codes in counseling and psychology and is a sample for preparing other similar codes throughout the world. So finding its structure and premises is crucial for recognizing the basic epistemological and methodological approaches of other codes and their insufficiencies. Reexamining the general mentality which constructs this code and finding its theoretical presuppositions and cultural premises and avoiding its possible wrongs could be beneficial for developing an ethical code in Iran. The main question of the research is: “what are the epistemological basis and cultural ideological presuppositions of ACA? For this purpose we would examine its ethical commands according to our critical hypothesis that the psychological, the ethical and the religious are inseparable from each other. We would find that the epistemological and ideological bases of ACA are some western liberal conceptions of the nature of human beings, ignoring the spiritual aspects of their existence and maintaining the methodological individualism.
Keywords: ACA, counseling, Ethics, culture -
زمینه و هدف
ویروس کووید-19 با شتاب شگفت انگیزی در جهان گسترده شده است. در برخورد با این رخداد باید افزون بر مداخلات پیشگیری و درمانی، از روش های روانی معنوی استفاده گردد. در دیدگاه اسلامی، سلامت معنوی نه به صورت انتزاعی بلکه در متن زندگی مورد نیاز است. در مواجهه با بلایا و گرفتاری ها از جمله جهان گیری کرونا این موضوع اهمیت بیشتری می یابد.
روشاین نوشتار با جستجو در منابع دینی به ویژه قرآن کریم و احادیث و نیز مقالات علمی مرتبط با کلید واژه ابتلا تالیف شده است.
یافته هابراساس دیدگاه کتاب و سنت، دو نظام در عالم وجود دارد، نظام تکوین و نظام تشریع. اذن و اراده تکوینی الهی یعنی خداوند اجازه وقوع امری را بدهد. هر رویدادی که در عالم رخمی دهد، به اذن تکوینی الهی است. اما اذن تشریعی الهی مربوط به دستورات و احکام الهی بر بندگان می باشد. یکی از مباحث مهمی که در اقسام بلایا و گرفتاری ها و از جمله بحران کنونی کووید-19 باید توجه نمود، شرایط گوناگون حاکم بر یک رخداد است. انواع بلایا و گرفتاری هایی که برای انسان به وجود می آید به شش دسته اصلی قابل تقسیم است. بلایای خودساخته، مشکل آفرینی ظالمان، بلا برای تنبیه، بلا برای امتحان، گرفتاری های اولیای الهی، گرفتاری های تکلیفیه. در برابر این بلایا هم باید براساس وظیفه دینی به برنامه ریزی درست برای کنترل و پیشگیری پرداخت و هم باید با تقویت ایمان و باورهای دینی ارتباط باخدای متعال را مستحکمتر کرد و ازاین رهگذر تاب آوری را ارتقا بخشید.
نتیجه گیریدر مواجهه با بلایا و گرفتاری ها از جمله کرونا باید با ارتقای سواد معنوی، نگرش و رفتارها را اصلاح نمود. عمل به دستورات دینی و تقویت ارتباط با خدای متعال از یک سو و برنامه ریزی و اقدامات علمی برای پیشگیری و درمان از سوی دیگر، هر دو وظیفه هستند.
کلید واژگان: پیشگیری اولیه, سلامت معنوی, کووید-19BackgroundCovid 19 has spread rapidly in the world. In dealing with this event, in addition to preventive and therapeutic interventions, psycho-spiritual approachis needed. Islamic spiritual health is intended to be guidance in daily life including the current pandemic.
MethodsIslamic references specially the holy Quran were searched for key word affection.
ResultsAccording to the Islamic references, there are two systems in the world, creation system and legislation system. Divine creative permission means that God allows something to happen. But the divine legislative permission is related to the divine commands. God knows all the details of world events. One of the important issues to be considered in all kinds of disasters, including the current Covid crisis, is the issue of the various circumstances surrounding an event. From the perspective of the Quran, the types of disasters which occur for human can be divided into six main categories. Self-induced disaster, troubles caused by oppressors, disaster for punishment, disaster for examination, troubles of the saints, troubles of duties.Based on Islamic beliefs there shouldbe active and rational planning and action along with promoting the relation with almighty God to increase the resilience.
ConclusionThere is urgent need to promote spirituality literacy in the community Based on Islamic beliefs rational planning and action along with religious instructions and praying are mandatory impositions.
Keywords: COVID-19, Primary Prevention, Spiritual Health -
الگوهای مختلف مقابله دینی بر نقش سازنده دین در عبور از آسیب ها، چالش ها و تهدیدها تاکید می کنند و مردم به وسیله الگوهای دینی می کوشند با مشکلات فردی و اجتماعی خود کنار آیند. این پژوهش به منظور طراحی الگوی زمان مند مقابله دینی در حوزه روابط با تکیه بر سه مفهوم بخشایش، سپاسگزاری و امید تدوین شد. روش این پژوهش توصیفی- تحلیل مفهومی بود. یافته های پژوهش نشان داد با لحاظ ابعاد زمانی (گذشته، حال و آینده) و وضعیت سه گانه رویدادهای ارتباطی (آسیب، چالش و تهدید)، سه مفهوم؛ بخشایش، سپاسگزاری و امید، نقشی راهبردی و عملیاتی در الگوی زمان مند مقابله دینی در حوزه روابط دارند. همچنین یافته ها نشان داد مفهوم بخشایش برای مقابله با آسیب ها و فقدان های ناشی از روابط در زمان گذشته، مفهوم سپاسگزاری برای از میان بردن چالش های ارتباطی زمان حال و مفهوم امید برای مقابله با مشکلاتی که احتمال وقوع آن در آینده می رود و تهدیدی علیه فرد تلقی می شود، کارکرد دارد.
کلید واژگان: الگوی زمان مند, مقابله دینی, روابط, بخشایش, سپاسگزاری, امیدThe different coping models emphasize the constructive role that religion can play in overcoming harms, challenges, and threats by which people try to comprehend and deal with the various personal and situational problems. This study aimed at designing a Time-Limited model of religious coping in the field of relationships based on forgiveness, gratitude, and hope. The research method was descriptive-conceptual analysis. Findings showed that in terms of dimensions of time (past, present, and future) and the triple status of communication events (harm, challenge, and threat), three concepts; Forgiveness, gratitude, and hope play a strategic and operational role in the Time-Limited model of religious coping in the field of relationships. The findings also showed that the forgiveness used for dealing with the harm and loss caused by relationships in the past, the gratitude to eliminate the communication challenges of the present time, and the hope to deal with problems that are likely to occur in the future and considered a threat to the individual.
Keywords: Time-Limited Model, Religious Coping, relationships, forgiveness, Gratitude, hope -
تحقیق، پژوهش و واکاوی گرههای کار در مواجهه با مسایل و مشکلات فردی و اجتماعی، از جمله رمز و راز موفقیت در زندگی بشر و حل مشکلات پیش رو است. انسان در برخورد با مشکلات در زندگی، همواره به دنبال راه حلی برای این مشکلات است. گاهی با مراجعه، به تجربیات گذشته به راحتی میتوان مسئله و مشکلی را از پیشرو برداشت. اما گاهی اوقات گرههای درهم تنیده و تودرتو، به راحتی قابل حل نیستند و نیازمند تحقیق عمیق علمی، پژوهش و واکاوی عالمانه علل و عوامل مشکلات است. در این میان، برای حل مشکلات و نیز تحقیق و پژوهش برای آن، رویکردهای گوناگونی وجود دارد: روانشناختی، جامعهشناختی، اقتصادی، سیاسی و... . این مقاله با رویکرد نظری، تحلیلی، روانشناختی و با هدف واکاوی نقش انگیزه و قوت و ضعف آن در پژوهش تدوین یافته است.
کلید واژگان: انگیزه, قوت و ضعف, عوامل سنی, عوامل نشاطResearching and analyzing difficulties and impediments of dealing with individual and social problems is one of the secret of success in human life and in resolving the upcoming problems. In case of being faced with problems in life, human beings are always looking for a resolution to their problems. Sometimes, we can overcome a problem easily by learning from past experiences. But, sometimes we cannot overcome complicated knotty problems with that ease and they need in-depth scientific research and scholarly analysis of the causes and roots of those problems. However, there are some approaches to resolve problems as well as research on it: psychological, sociological, economic, political, etc. This study is conducted with a theoretical, analytical, psychological approach aiming at analyzing the role of motivation, lack of it and having a high motivation in research.
Keywords: motivation, High, Low, age factors, vitality factors -
فصلنامه علوم روانشناختی، پیاپی 93 (آذر 1399)، صص 1125 -1140زمینه
مطالعات پیشین به بررسی اثربخشی هوش معنوی بر بهزیستی روانشناختی پرداخته اند. اما پیرامون مقایسه اثربخشی آموزش هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی و آموزش هوش معنوی براساس دیدگاه باول بر بهزیستی روانشناختی دانشجویان شکاف تحقیقاتی وجود دارد.
هدفهدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی آموزش هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی و آموزش هوش معنوی براساس دیدگاه باول بر بهزیستی روانشناختی دانشجویان دانشگاه اصفهان بود.
روشپژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری با گروه کنترل (گروه های نابرابر) بود. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانشجویان دانشگاه اصفهان (15171 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بود. تعداد 55 نفر از این دانشجویان با روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی 40 نفر در گروه های آزمایش (20 نفر در گروه مبتنی بر آموزه های قرآنی و 20 نفر در گروه دیدگاه باول) و 15 نفر در گروه کنترل جایگزین شدند. ابزار پژوهش حاضر عبارتند از: جلسات آموزش هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی (1399)، آموزش هوش معنوی مبتنی بر دیدگاه باول (2004) و پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (1989). تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس انجام شد.
یافته هاهر دوی آموزش های هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی و مبتنی بر دیدگاه باول، به طور معناداری بر بهزیستی روانشناختی دانشجویان تاثیر داشتند (0/05 P<). بین دو روش آموزشی از نظر میزان اثر بر بهزیستی روانشناختی تفاوت معناداری وجود نداشت (0/05 P<).
نتیجه گیریدانشجویانی که در آموزش هوش معنوی مبتنی بر آموزه های قرآنی و آموزش هوش معنوی براساس دیدگاه باول شرکت کردند، بهزیستی روانشناختی بالا تری را کسب کردند.
کلید واژگان: هوش معنوی, آموز ه های قرآنی, دیدگاه باول, بهزیستی روانشناختیBackgroundPrevious studies have examined the effectiveness of spiritual intelligence on psychological well-being. But there is a research gap between comparing the effectiveness of spiritual intelligence education based on Qurchr('39')anic teachings and spiritual intelligence education based on Bowellchr('39')s view of studentschr('39') psychological well-being.
AimsThe purpose of the present study was to compare the effectiveness of spiritual intelligence training based on Quranic teachings and spiritual intelligence training based on Bowellchr('39')s view on psychological well-being of Isfahan students.
MethodThe research was quasi-experimental with pretest, posttest, followup with control group (unequal groups). The statistical population included all students of the University of Isfahan (15171 people) in the academic year 2017-2018. Fifty-five of these students were randomly selected as random samples and 40 randomly assigned to experimental groups (20 in the group based on Quranic teachings and 20 in the Bawl perspective group) and 15 in the control group. Were replaced. The tools of the present study are: sessions of teaching spiritual intelligence based on Quranic teachings (2020), teaching spiritual intelligence based on Bowlchr('39')s point of view (2004) and Riffchr('39')s psychological well-being questionnaire (1989). Data analysis was performed using covariance analysis method.
ResultsBoth spiritual intelligence trainings based on Quranic teachings and based on Bowlchr('39')s view had a significant effect on studentschr('39') psychological well-being (P< 0/05). There was no significant difference between the two views in terms of the effect on psychological well-being (P< 0/05).
ConclusionsStudents who participated in the teaching of spiritual intelligence based on Quranic teachings and the teaching of spiritual intelligence based on Bowlchr('39')s view gained higher psychological well-being.
Keywords: Spiritual intelligence, quranic teachings, bowell's view, psychological well-being -
سبک زندگی امام رضا (علیه السلام)که از موضوعات پربسامد پژوهشهای کنونی است، بیشتر با جنبه های خانوادگی، اجتماعی، کلامی و تربیت دینی عجین بوده و از رویکردهای روان شناختی و روش های متناسب آن بهره ای نداشته است تا بتواند تندیس جامع تری از شخصیت متعالی ایشان ترسیم کند؛ آنها با انگیزه های فرزانگی، جایگاه عاطفی معنوی و امتیازهای ایشان در میان ایمه (علیهم السلام)، احیاء و تبیین فرهنگ رضوی و رافت حسی نشر یافته اند. پژوهش حاضر می کوشد تا از پژوهش های سبک زندگی رضوی تحلیلی روان شناختی بر اساس دیدگاه «گستره عمر» اریکسون ارایه دهد. نخستین هدف نگارش نهادینهکردن جوهره سبک زندگی رضوی در ظهورات فردی و اجتماعی، دوم؛ نمایش، طبقه بندی و ارتقای دینی عمومی در سطوح فرهنگ عملی و نظری و سوم، تحلیل روان شناختی نتایج پژوهش است. روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای اسنادی و با رویکرد کیفی و روش تحلیل روانی تاریخی اریکسون پژوهش صورت گرفته، بعد از استخراج مولفه های اجتماعی فرهنگی و فردی تحلیل شخصیت اریکسون، ویژگی های سبک زندگی امام رضا (علیه السلام) از اسناد برساخته و مطابق مولفه های یادشده دسته بندی شدند. حاصل پژوهش این است که مصادیق هویت ایشان بازتاب باورها، ارزش ها و دانش های کاربردی و نمادهای رفتار عملی بوده و اساس هویت های دینی، معنوی، اخلاقی اجتماعی و ذهنی است و قابلیت الگوپذیری همگانی دارد.
کلید واژگان: امام رضا (علیه السلام), سبک زندگی رضوی, تحلیل روان شناختی, هویت, اریک اریکسونThe lifestyle of Imam Riḍā (as), which is one of the most popular topics in contemporary research, is more intertwined with family, social, theological, and religious studies, and has not benefited from psychological approaches and appropriate methods in order to depict a more comprehensive statue of his transcendent personality. They have been published with the motives of wisdom, emotional-spiritual status and their privileges among the Imams (as), revival and explanation of Raḍavī culture and sensory compassion. The present study seeks to provide a psychological analysis of Razavi's lifestyle based on Erickson's "life span" perspective. The first purpose of the author is to institutionalize the essence of Raḍavī lifestyle in individual and social emergencies, second, the display, classification, and promotion of public religion at the levels of practical and theoretical culture, and third, the psychological analysis of the research results. The data collection method is based on library-documentary and has been done with qualitative approach and Ericsson's research method of psychological-historical analysis. After extracting the socio-cultural and individual components of Erickson's personality analysis, the characteristics of Imam Riḍā's (as) lifestyle were constructed from the authentic documents and classified according to the mentioned components. The result of the research is that the examples of his identity reflect the beliefs, values and applied sciences and symbols of practical behavior and are the basis of religious, spiritual, moral-social and mental identities and have the ability to be modeled on the public.
Keywords: Imam Riḍā (as), Raḍavī life style, Psychological analysis, Identity, Erik Erikson -
فصلنامه علوم روانشناختی، پیاپی 88 (تیر 1399)، صص 483 -493زمینه
تحقیقات متعدد به اثربخشی هوش معنوی بر متغیرهای روانشناختی مختلفی پرداخته اند، اما پژوهشی که به تاثیر هوش معنوی بر میزان هوش معنوی، بهزیستی روانشناختی، اضطراب و افسردگی بپردازد مغفول مانده است.
هدفبررسی تاثیر آموزش مبتنی بر ارتقاء هوش معنوی باول بر هوش معنوی، بهزیستی روانشناختی، اضطراب و افسردگی دانشجویان بود.
روشاز نوع شبه آزمایشی بود. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه اصفهان بود که 40 نفر از آنها در سال 1397 به شکل در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه آموزش یا گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش عبارت اند از: پرسشنامه بهزیستی روانشناختی ریف (2002)، اضطراب (1993) و افسردگی بک (1996)، و هوش معنوی کینگ (2008) و آموزش هوش معنوی بوول (2004). تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغییره انجام شد.
یافته هاآموزش هوش معنوی باول در گروه آموزش سبب ارتقاء هوش معنوی (0/001<P)، کاهش اضطراب (0/05<P)، کاهش افسردگی (0/001<P) شده است اما اثر معناداری بر بهزیستی روانشناختی (0/001<P) نداشته است.
نتیجه گیریآموزش هوش معنوی موجب ارتقای هوش معنوی و کاهش اضطراب و افسردگی در دانشجویان شد.
کلید واژگان: هوش معنوی, بهزیستی روانشناختی, اضطراب, افسردگیBackgroundMany studies have investigated the effect of spiritual intelligence on various psychological variables, but research on the impact of spiritual intelligence on spiritual intelligence, psychological well-being, anxiety, and depression remains largely ignored.
AimsThe purpose of this study was to investigate the effect of education based on Bowl spiritual intelligence promotion on spiritual intelligence, psychological well-being, anxiety and depression in students.
MethodIt was a quasi-experimental type. The statistical population of this study was Isfahan University students, 40 of whom were selected as available sample in 1977 and were randomly assigned to education or control group. Research tools include the Reef Psychological Well-being Questionnaire (2002), Anxiety (1993) and Beck Depression Inventory (1996), and King's Spiritual Intelligence (2008), and Bowl's Spiritual Intelligence Training (2004). Data were analyzed using multivariate analysis of covariance.
ResultsBowl spiritual intelligence training in the educational group improved spiritual intelligence (P<0/001), reduced anxiety (P<0/05), decreased depression (P<0/001) but had a significant effect on psychological well-being (P<0/001). Did not have (P<0/001).
ConclusionsSpiritual intelligence training improved spiritual intelligence and reduced anxiety and depression in students.
Keywords: Spiritual intelligence, psychological well-being, anxiety, depression -
کتب منبع دانشگاهی یکی از منابع مهم یادگیری و آموزش دانشجویان است. به دلیل این اهمیت و با توجه به نقش مهم نیازهای دینی/ معنوی در سلامت روان، پنج کتاب منبع رشته های مشاوره و روان شناسی بالینی با نظر استادان و کارشناسان انتخاب و از نظر میزان توجه به برخی واحدهای دینی/ معنوی مانند ایمان به خدا یا خداباوری، اعتقاد به آخرت یا معاد، باورهای مذهبی، اعتقاد به روح یا روان غیرمادی، مناسک یا رفتارهای مذهبی (مثل نیایش، دعا، نماز، روزه و...) ، خواندن کتاب مقدس، انگیزه یا هدف های معنوی، گذشت یا بخشش، توبه یا بخشیده شدن و شکر الهی، با روش تحلیل محتوا بررسی شدند.
یافته ها نشان می دهد واحد ایمان به خدا یا خداباوری فقط در یکی از کتاب ها و آن هم به صورت محدود (چهار بار) بیان شده است. واحدهای توبه، شکر الهی، خواندن کتاب مقدس و اعتقاد به روح یا روان غیرمادی، در هیچ کدام از کتاب های منبع آورده نشده است. اعتقاد به آخرت در دو کتاب (یک بار با نگاه مثبت و چهار بار با نگاه منفی) ، باورهای مذهبی در همه کتاب ها (26 بار با نگاه مثبت و پنج بار با نگاه منفی) آورده شده است. رفتارهای مذهبی در سه کتاب (شش بار) ، انگیزه یا اهداف دینی/ معنوی در دو کتاب (پنج بار) و بخشش فقط در یک کتاب (یک بار) با نگاه مثبت مطرح شده است؛ بنابراین، واحد ایمان به خدا که موضوعی مهم است، فقط در یکی از کتاب ها مطرح شده، برخی واحدها در هیچ کتابی مطرح نشده و باورهای مذهبی و اعتقاد به آخرت در برخی از کتاب ها مورد تردید واقع شده است؛ از این رو بجاست با توجه به نقش مهم بعد دینی/ معنوی در سلامت روان، به ویژه در فرهنگ دینی جامعه ایران، از کتبی به عنوان منبع درسی دانشگاه ها استفاده شود که بیشتر به واحدهای دینی/ معنوی پرداخته، یا دست کم نگاه منفی به آنها نداشته باشند.کلید واژگان: نیازهای دینی- معنوی, مشاوره و روانشناسی بالینی, تحلیل محتوا, کتب منبع دانشگاهیOne of the most important sources of learning and teaching for university students are the academic source books. Because of the importance of and given the important role of religious-spiritual needs in mental health, five source books in consulting and clinical psychology courses were selected by the professors and experts, and their contents were analyzed in terms of paying attention to some spiritual religious units such as faith in God, belief in the Hereafter, religious beliefs, belief in an immaterial soul or psyche, religious behaviors or rites (such as prayer), reading the scriptures, spiritual motivation or goals, forgiveness, repentance, and thanking God.
The findings show that faith in God has been stated only in one of the books and in a very limited way (4 times). Repentance, thanking God, belief in an immaterial soul or psyche and reading the scriptures have not been referred to in any of the books. Belief in the Hereafter has been mentioned in two books (once positively and four times with a negative look), and religious beliefs has been mentioned in all books (26 times with a positive look and 5 times with a negative look); religious behaviors has been referred to in three books (6 times), spiritual/ religious goals in two books (5 times), and forgiveness only in one book (1 time) with a positive view. So, ‘faith in God’ as an important matter has been mentioned only in one of the books, some units not have appeared in any of the books, and belief in the hereafter and religious beliefs have been challenged in some books. Thus, in view of the important role of the religious/ spiritual dimension in mental health, it is necessary to use those textbooks in university courses that have paid more attention to religious/ spiritual units or, at least, have no negative look at them.Keywords: religious-spiritual needs, consulting, clinical psychology, content analysis, academic source books -
باتوجه به اهمیت خانواده و مشکلات آن و ظرفیت های متون اسلامی، هدف این پژوهش بررسی این پرسش است که در سیستم خانواده، واکنش درست به خطاهای یکی از همسران چیست؛ به عبارت دیگر، هدف جست وجوی متون دینی است برای یافتن بهترین واکنش های درمانگرانه برای بازتعادل یابی خانواده هنگامی که رفتار نادرست یا نامناسب سر زده است.
روش ما توصیفی تحلیلی و براساس تحلیل محتوای کیفی است. یافته های تحقیق عبارت اند از: حدیث علوی که محور بحث است و موقعیت دوگانه احسان و اسائه را بیان می کند. «ان احسنت شکرت و ان اسات غفرت» این حدیث در منابع متعدد ازجمله الجعفریات (الاشعثیات) ، النوادر راوندی، بحارالانوار مجلسی و مستدرک الوسایل حاجی نوری نقل شده، مضمون اصلی حدیث در بسیاری از آیات قرآن و شواهد قرآنی نیز آمده است. افزون براین ارکان مداخله براساس عفو و گذشت در محورهای ناپسند بودن آزار به همسر، بررسی واکنش درست در مقابل بدی (مقابله برتر) ، آثار و پیامدهای گذشت و بالاخره مهارت آموزی گذشت براساس آیات و احادیث مختلف پیگیری شده است. نتیجۀ مقاله این است که اصل کلی در واکنش به بدی یا خطای همسر، گذشت است. گفتنی است بخشش مقابل قدردانی و مکمل آن است.کلید واژگان: روان شناسی اسلامی, مشاور? دینی, خانواده درمانی سیستمی معنوی, بخشش, مداخل? رها آشکارسازیConsidering the importance of family and its problems, on the one hand, and the capability of Islamic texts to solve family problems, on the other hand, this paper aims to investigate this question: what is the correct response to the mistakes or bad functions of one of the spouses in a family system. In other words, the purpose is to search for the best therapeutic responses in religious texts for rebalancing the family, when there is a wrong or inappropriate behavior. Our method is a qualitative content analysis. A Hadith from Imam Ali (pbuh) says: “if I do good things, she will thank, and if I do evil things, she will forgive,” which presents the dual situation of good-doing and evil-doing. This hadith has been narrated in numerous sources, including Al-Ja'fariyat (or al-'Ashathiyat), Ravandi's Al-Navader, Majlesi's Biḥār al-Anwār, Mirza Husain Tabarsi's Mustadrak Al-wasa'il. The main theme of this hadith can also be found in many verses of the Holy Quran. In addition, the pillars of intervention based on amnesty and forgiveness in the areas of maladjustment of harassment to the wife, search for the correct response to the spousal bad functions (superior coping), the effects and consequences of passing and forgiveness, and finally the training of forgiving skills based on various verses and hadiths has been tracked. The conclusion of this essay is that the basic principle in responding to the wife's mistakes is to forgive her. It is noteworthy that forgiveness reaction is the counterpart and complement of gratitude.Keywords: Islamic psychology, religious counseling, spiritual, systemic family-therapy, forgiveness, release-disclosure intervention -
امید از جمله موضوعاتی است که همواره مورد توجه ادیان و مذاهب اخلاق محور، بوده است. در آموزه های قرآن و روایات، ابعاد مختلف این مسئله با واژگانی چون، رجا، امل، تمنی و طمع، مورد بررسی قرار گرفته است. امید به معنای داشتن انتظار مثبت برای رسیدن به هدف و دارای حداقل چهار مولفه اصلی: اهداف، باور به اسباب و علل، توکل به خدا و تلاش است. مهم ترین یافته های مقاله حاضر آن است که در آیات قرآن هدف، دستیابی به قرب الهی و مقام خلافت الهی است و تهذیب نفس، افزایش شوق و محبت به خدا و اصلاح و تربیت و صدور اعمال نیک از پیامدهای امید، در آموزه های اسلامی و آیات قرآن دانسته می شود. انسانی که از فقدان معنا در زندگی رنج می برد و امور زندگی مادی او را ارضا نمی کند، فقط اعتقاد به مبدا هستی و امید به رحمت بی انتهای او و لقای پروردگار، روزنه ای در دل او می افکند که تسلی بخش روح خسته و آزرده او می گردد و هیچ گاه در فراز و فرودهای زندگی احساس تنهایی نمی کند.کلید واژگان: آیات امیدبخش, مولفه های امید, آثار امیدHope has always been a considerable topic in ethics and religions. In the teachings of the Quran and traditions, various aspects of this issue have been studied with such terms as, raja, amal, tamanni, and tama`. Hope, with the meaning of having a positive expectation for attaining the goal, has at least four main components: goals, belief in causes and reasons, trust in God and effort. The most important findings of this paper lie in the fact that in the Quranic verses, the goal is to achieve Divine revelation, the position of Divine caliphate, the knowledge of the soul, love for God, reformation, education and ability to do good deeds. Those suffering from lack of meaning in their life and are not satisfied, with material, only believing in the Origin of the being and the hoping His unlimited mercy and meet, would make his/her heart bright and peaceful and never would feel loneliness in life.Keywords: Hopeful Verses, Components of Hope, Functions of Hope
-
هوش معنوی، هوشی است که تمامی ابعاد دیگر هوش انسانی را یکپارچه می کند. هدف از این پژوهش مقطعی، بررسی مقایسه ای هوش معنوی در میان دانشجویان و طلاب حوزه علمیه، و همچنین بررسی تفاوت های جنسیتی بود. در این مطالعه از ابزار سنجشی پرسش نامه اسلامی هوش معنوی (IQSI) استفاده شده که بر پایه دیدگاه های اسلامی از مولفه های مهم هوش معنوی طراحی شده است. نمونه این پژوهش شامل 306 تن از دانشجویان و طلاب حوزه علمیه بود که در محدوده سنی 18 تا 25 سال قرار داشتند، و به روش خوشه ای از میان دانشکده های دانشگاه تهران و حوزه های علمیه برادران و خواهران تهران انتخاب شدند. نتایج نشان داد که به طور کلی هوش معنوی در طلاب و دانشجویان متفاوت است، به طوری که طلاب از توانمندی های تجربه ای معنوی بیشتری برخوردارند. اما تفاوت معنادار جنسیتی در هوش معنوی وجود ندارد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که ظرفیت های معنوی را بیش از همه می توان در بافت طلاب حوزه علمیه عمیقا بررسی کرد. بر این اساس لازم است همراه با مشارکت این قشر، پژوهش های تبیینی و پیش بینی کننده در این حیطه در دستور کار قرار گیرد.کلید واژگان: هوش, هوش معنوی, پرسش نامه اسلامی هوش معنوی, دانشجویان, طلاب, جنسیتSpiritual Intelligence (SI) is an intelligence that integrates all dimensions of human intelligence. The aim of this cross-sectional study was to comparatively examine the SI of university and seminary students, as well as gender differences. The study employed the Islamic Questionnaire of Spiritual Intelligence (IQSI) which is developed based on Islamic views on common components of SI. The sample consisted of 306 students whose age ranged between 18 and 25, and were selected using clustering method sampling from University of Tehran’s faculties, and male and female seminaries of Tehran. The results showed significant difference between seminary and university students in SI, seminary students showed better spiritual experiential abilities. However, there were no significant differences between the sexes. These results indicate that spiritual capabilities are more likely to be captured in the context of seminary students for deeper investigations. Thus, it seems that explanatory and predictive research along with the respectful collaboration of this class is essential in the field.Keywords: intelligence, spiritual intelligence, Islamic Questionnaire of Spiritual Intell-igence, university students, seminary students, gender
-
Background And ObjectivesSpiritual intelligence makes a major contribution to peoples health and well-being. Since religion is considered as an enriched context for Muslim communities, which can provide them with spiritual experiences, the aim of this study was to develop and validate a questionnaire in order to assess spiritual intelligence among people in these communities.MethodsIn this study, 10 components derived from the literature were examined using Islamic texts and interviews with Islamic scholars. Applying the expert opinion method, the items of interest were made. The developed questionnaire was then administered on a sample of 350 students from Tehran University and seminaries in Tehran selected by stratified sampling to establish its factor structure, validity, and reliability.ResultsNine items were omitted in the preliminary conduction of the questionnaire. Following the explanatory factor analysis, six more questions were also eliminated due to their factor loadings being less than the critical value of 0.3. The Scree plot revealed that the factor structure of the questionnaire consisted of five main components which determined 36.99 percent of the total variance. Moreover, the Cronbachs Alpha was obtained to be 0.92 which showed a proper internal consistency. Using Kings SISCI-24 questionnaire, the concurrent validity was also deemed relatively acceptable.ConclusionThe main strength of this study was the development of a contextually competent instrument to assess spiritual intelligence among Muslim people. This questionnaire instrument showed relatively acceptable reliability and validity, and can be used in future research, especially in health sciences, among the population of interest.Keywords: Factor Analysis, Islam, Spirituality, Spiritual Intelligence
-
هدف پژوهش، بررسی پایه نظری «نقش مدیریتی مرد» از دیدگاه اسلام بود. پرسش اساسی این پژوهش عبارت بود از: 1. نقش مدیریتی خانواده به عهده کیست؟؛ 2. جایگاه هر کدام از مرد و زن در رابطه با این نقش کجاست؟. روش پژوهش، توصیفی– تحلیلی است، به این منظور پس از شناسایی و استخراج مفاهیم و مستندات، از متون دینی، به تحلیل محتوای آنها پرداخته شد. نتایج نشان داد که نقش «مدیریت کلان» خانواده به عهده مرد و «مدیریت داخلی خانواده» به عهده زن می باشد.
کلید واژگان: مدیریت خانواده, روان شناسی خانواده, خانواده اسلامی, روان شناسی زن و مرد, اسلام و نقشThe purpose of the study was to delve into the theoretical principle of "managing role of man" in Islamic view point. The research questions were as follows:1. Who bears the managing responsibility in the family?2. What are man and woman's stances in accordance with that role?The researcher adopted a descriptive – analytical procedure in this study. To fulfill research goal, the researcher, having identified and obtained the concepts and documents based on religious texts, analyzed the content. The results indicated that the role of "macro – management" in the family is played by man, while woman is in charge of the internal management of the family.Keywords: family management, family psychology, Islamic family, man, woman psychology -
موضوع این مقاله سنجش مفاهیم اخلاقی است. هدف آن بررسی روش علمی و عملی برای اندازه گیری مفاهیم و ارزش های اخلاقی است و با روش تحلیل مقایسه ای و اقتباس از رویکرد روان شناسی روان پزشکی، پژوهش خود را پی می گیرد. محورهای تاریخچه، امکان و ضرورت سنجش مفاهیم اخلاقی، جدول نشانگان، طبقه بندی، مقیاس سازی و عرضهٔ نمونه های عملی در این جستار مطرح شده است. برخی از یافته های آن بدین قرارند: اندازه گیری و سنجش مفاهیم اخلاقی با استفاده از الگوهای تجربی روان شناسی و روان پزشکی، امری ممکن و قابل دسترس است؛ بر اساس روش سبب شناسی و نشانه شناسی در آسیب روانی می توانیم طبقه بندی جدیدی از رذایل و فضایل اخلاقی تاسیس کنیم؛ بالاترین مرحلهٔ سنجش مفاهیم اخلاقی ساخت مقیاس و آزمون است که در نمونه های خارجی آن، تست های عفو و گذشت، ارزش های اخلاقی مسیحیت و مقیاس عدالت توزیعی، و در نمونه های داخلی، مقیاس های حیا، صبر، شادکامی، حسادت و عقل را مشاهده می کنیم. براساس اصول و روش های مطرح شده و نمونه های فعلی می توانیم سنجش مفاهیم اخلاقی را برای دیگر ارزش ها و مفاهیم نیز دنبال کنیم.
کلید واژگان: اخلاق, سنجش ارزش های اخلاق, مقیاس و آزمون روان شناختی, روان شناسی اخلاق, اخلاق اسلامیThis paper aims at assessing moral concepts and investigating scientific and practical approaches to measure moral concepts and values through comparative analysis and psychological & psychiatric approach. Various chapters on research literature, the possibility and necessity of assessing moral concepts, table of symptoms, categorization, scaling and some practical examples are presented in this article. Some of the findings are as follows: the assessing and measuring of moral concepts through experimental psychology & psychiatry models which is possible and attainable. By applying the approach used in etiology and symptomatology in a mental disorder, we can present a new categorization of the moral vices and virtues in this regard. The highest level in assessing moral concepts is defining scales and tests. Some of the Western examples are as follows: Forgiveness Scale, Christian Ethics Test, Distributive Justice Scale and some of the Iranian ones are: Modesty, Patience, Cheerfulness, Jealousy and Wisdom Scales. Based on the existing principles, methodologies & samples, we are able to assess the same methodology for moral concepts to measure other values and concepts as well.Keywords: ethics, assessing moral values, psychological tests, scales, psychology of ethics, Islamic ethics -
پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتباریابی آزمون شادکامی از دیدگاه اسلام انجام گرفته است. در این پژوهش سعی بر آن است که با استفاده از آموزه ها و تعالیم اسلام، پرسش نامه ای معتبر تهیه شود تا به عنوان یک مقیاس علمی، شادکامی افراد را بسنجد.
بدین منظور، پرسش نامه ای 95ماده ای براساس مؤلفه های شادکامی استخراج شده از قرآن کریم و روایت های معصومین(ع) تهیه و اعتباریابی شد و در سطح محدود به عنوان پیش آزمون اجرا گردید. تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده نشان داد که همه مواد 95گانه آن با نمره کل، همبستگی بالایی دارد. سرانجام پرسش نامه یادشده، بدون هیچ گونه تغییری، در نمونه 620نفری از جامعه آماری (دانشگاه قم، دانشگاه آزاد واحد پردیسان قم و حوزه علمیه قم) اجرا شد. پایایی درونی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ 921/0 و روش دونیمه سازی اسپیرمن ‐ براون، برابر با 906/0 به دست آمد. بنابراین فرضیه اول و دوم پژوهش مورد تایید قرار گرفت و آزمونی تهیه شد که شرایط علمی یک مقیاس روان شناختی را داراست. سپس به بررسی یکی از متغیرهای جمعیت شناختی پژوهش پرداختیم و بدین منظور از آزمون های تی، لوین، مقایسه های چندگانه شفه و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده کردیم. در مقایسه بین میانگین ها، روشن شد که بین متاهل ها و مجردها تفاوت معناداری وجود دارد؛ میانگین نمره متاهل ها بیشتر از مجردها بود. در نتیجه این پژوهش نشان داد که متاهل ها خود را شادکام تر از مجردها گزارش نموده اند.
کلید واژگان: آزمون, سنجش دینی, شادکامی, اسلام, شادکامی اسلامیThe present study aims to form and validate delight test from Islam prospective. It seeks to prepare a valid questionnaire using Islam instructions and doctrines to evaluate people delight as scientific criterion. To achieve this, a 95-clause questionnaire based on Quran and innocents (peace be upon him) tradition's delight factors prepared and validated and in limited level performed as a pre-test. The result showed that all its 95 clauses enjoys high integrity in general grade. The mentioned questionnaire was finally performed in 620 samples of statistical society (Qom university, Azad Islamic university, Qom-pardisan unit, Qom seminary) without any changes. Its stability was obtained using crounbaq Alpha method %921 and Spearman an Brown intersection method that equals to %906. Therefore, first and second hypothesis of survey approved and a test which enjoys scientific condition of a psychological criterion supplied. One of the survey's demographic variables then investigated and T tests, Levin, Shafae multiple scales, unilateral variance analysis were used. Mean comparison showed that there is a meaningful difference between married and singles; married's mean were higher than singles. As a result, the survey showed that married know themselves happier than singles.
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.