به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "image schema" در نشریات گروه "ادبیات و زبان ها"

تکرار جستجوی کلیدواژه «image schema» در نشریات گروه «علوم انسانی»
  • سپیده عبدالکریمی*

    پژوهش حاضر کوششی است برای تحلیل چندمعنایی فعل «بستن» با بهره ‏گیری از ابزار نظری مطرح در معنی‏ شناسی شناختی. معانی فعل «بستن» به روش کتابخانه‏ ای از فرهنگ‏ های سخن، دهخدا، فرهنگ فارسی صدری افشار، فرهنگ فارسی گفتاری و البته، فرهنگ ریشه ‏شناختی زبان فارسی گردآوری و با هم مقایسه شد. در پژوهش حاضر، از روش تحلیل کیفی برای توصیف معانی و تعیین چگونگی ارتباط معانی یادشده استفاده شده است. به این منظور، ابزار نظری طرحواره ‏های تصویری در چارچوب معنی‏ شناسی شناختی و به طور خاص، مدل پیشنهادی جانسون و شرح و بسط آن از سوی ایوانز و گرین و ایوانز به کار گرفته شده است. تحلیل معانی طرحواره‏ ای فعل «بستن» نشان می ‏دهد که از میان 24 معنی، 11 مورد طرحواره نیرو داریم که به طور خاص ایجاد مانع با ماهیتی فیزیکی یا انتزاعی را نشان می‏ دهند و 18 مورد طرحواره پیوند با ماهیت فیزیکی یا انتزاعی در تحقق معنایی فعل «بستن» داریم. در یک مورد نیز، افزون بر طرحواره پیوند، امکان قائل شدن به طرحواره انشعاب وجود داشت. این در حالی است که ملاحظات ریشه‏ شناختی نشان می‏ دهند فعل «بستن» از یک ریشه واحد مشتق شده و به صورت کنونی خود درآمده است و آن، band در فارسی باستان و اوستایی و bandh در سنسکریت بوده است. این امر وجود طرحواره‏ های متفاوت غیرمرتبط را مجاز نمی‏ دارد. علت آن است که باتوجه به زمینه‏ سازی طرحواره‏ های تصویری برای تشکیل معانی به دلیل ماهیت پیش‏ مفهومی آنها، در صورت نبود ارتباط بین عناصر پیش‏ مفهومی، ارتباط میان معانی از دست می‏ رود. در پژوهش حاضر استدلال می‏ شود که طرحواره‏ های متداعی با معانی، ارتباط میان معانی فعل «بستن» را چگونه نشان می دهند.

    کلید واژگان: معنی‏ شناسی شناختی, طرحواره تصویری, طرحواره‏ گردانی, چندمعنایی, ارتباط معنایی
    Sepideh Abdolkarimi *

    The present study aims to analyze the verb “bastan” (to close) using cognitive semantics. The meanings of “bastan” have been collected using library method, extracted from dictionaries including Sokhan, Dehkhoda, Sadri Afshar's Persian Dictionary, Persian Spoken Variety, and the Etymological Dictionary of the Persian Language. This data was used for comparative analysis. In this research, a qualitative research method has been used to describe the meanings and to determine if there is a relationship among them using the image schema theory in cognitive semantics, specifically the models proposed by Evans and Greene, Evans and Evans. The analysis of the schematic meanings of the verb “bastan” showed that out of 26 meanings, 11 are force schemas, indicating an obstacle of a physical or abstract nature, and 18 are link(age) schemas, either physical or abstract. In one case, in addition to the mentioned schema, a splitting schema was considered. Etymological considerations show that the verb “bastan” originates from a single root in its current form: -band in ancient Persian, bandh (badhnāti) in Sanskrit, and -band in Avesta. This matter does not allow the existence of two different unrelated schema, because the connection between meanings will be lost. This research argues that associative schemas show the relationship between the various meanings of the polysemic verb “bastan”.

    Keywords: Cognitive Semantics, Image Schema, Schema Transformation, Polysemy, Semantic Relation
  • عبدالباسط عرب یوسف آبادی*
    إن الاستعاره المفهومیه عباره عن إدراک حقل مفهومی یعرف بالهدف من خلال إدراک حقل مفهومی آخر یعرف بالمصدر. یشکل حقل المصدر عبر عملیه التخطیط، وتسمی البنی المفهومیه بمخططات الصوره، والتی تربط فهم غیر المنظور بالشیء المنظور. لمخططات الصوره انواع مختلفه، ومن اهمها مخططات الحرکه، والاتجاه، والقوه، والانطولوجی. إن قسما من الادب الشعبی متاثر بفقدان الاحبه والاعزاء ویصور المواضع الخاصه عن ظاهره الموت. تعد المکتوبات علی شواهد القبور من هذه الاوعیه الشعبیه التی تحمل جانبا معینا بفضائل الشخصیات ومکارمها، وتعکس مظاهر اجتماعیه ودینیه ولغویه من مختلف العصور التی کتبت فیها. قد تمیزت بنیه هذه المکتوبات بالتنوع فی الاسالیب اللغویه، بما تتضمنه من استعارات مفهومیه. وما یهمنا هنا هو دراسه بعض الاستعارات المفهومیه التی کتبت علی شواهد القبور العربیه، للکشف عن اهم الحقول المبدئیه المستخدمه فی هذه المکتوبات واستخراج ابرز مخططات صورها. اظهرت النتائج ان الاستعاره المفهومیه فی المکتوبات علی شواهد القبور تفهم بانتقال التصورات الذهنیه من حقل المصدر (التصورات الاکثر حسیه وملموسه)، إلی حقل الهدف (الموت)، فی انسجام استعاری یصنعه الکاتب علی شواهد القبور حتی تکون التصورات الذهنیه محسوسه للمتلقی، وان المخطط الحرکی (32%)، والمخطط الاتجاهی (28%)، من ابرز مخططات الصوره فی المکتوبات علی شواهد القبور.
    کلید واژگان: الاستعاره المفهومیه, مخططات الصوره, المخطط الحرکی, المکتوبات علی شواهد القبور, الموت
    Abdulbasit Arab Yousefabadi *
    The conceptual domain refers to any mental organization of human experience. The regularity with which different languages employ the same metaphors, often based on their own perceptions, has led to the hypothesis that the mapping between conceptual domains corresponds to the neural mappings in the brain. The conceptual metaphor theory proposed by George Lakoff and his colleagues arose from linguistics but became of interest to cognitive scientists due to its claims about the mind and the brain. The main claim Lakoff makes in this respect is that metaphors are a matter not only of language but of thought in the first place. Metaphorical expressions in languages are manifestations of our thinking which is fundamentally metaphorical. Metaphor is not a mere stylistic or rhetorical figure, but a major and indispensable part of our ordinary, conventional way of conceptualizing the world.
    Lakoff asserts that human thinking works effortlessly thanks to metaphorical thinking, but psychological research has found that metaphors are actually more difficult to process than non-metaphoric expressions. Furthermore, when metaphors lose their novelty and become conventionalized, they eventually lose their status of being metaphors and become processed like ordinary words. Therefore, the role of the conceptual metaphor in organizing human thinking is more limited than what was claimed by the linguists.
    According to cognitive metaphor theory, metaphors originate in a process of “phenomenological embodiment”. They are formed when perceptual and sensory experiences from an embodied source domain, such as pushing, pulling, supporting, balance, straight-curved, near-far, front-back, and high-low, are used to represent abstract entities in a target domain. Cognitive metaphor theory is capable of explaining universal aspects of language and culture as well as cultural variation. While languages’ phenomenological foundations are universal, societies and social groups differ in terms of the associations they make between conceptual metaphors and abstract target domains. In other words, different societies and groups use different sets of metaphors to construct and interpret social reality in different ways. Cognitive metaphor theory for social research implies that studying the distribution of metaphors in natural language can reveal how common sense is constructed and negotiated within groups. Cognitive linguists themselves have studied the metaphors used in natural language. For instance, Lakoff studied the metaphors related to security used in political discourse. He developed a rhetorical approach to metaphor, known as critical metaphor analysis, which draws on the methodologies and perspectives developed in cognitive linguistics, corpus linguistics, and critical linguistics. He used the approach to examine metaphors from the domains of political rhetoric, press reporting, religion, and the communications of a wide range of political leaders.
    Conceptual metaphor is the perception of a conceptual field known as intent through the perception of another conceptual field. The field of principle is formed through the process of planning, and the conceptual structures called image schemas link the understanding of the unseen to the visible. There are different types of image schemas, the most important of which are the kinetic, directional, force, and ontological schemas. A part of oral literature is affected by the loss of loved ones and depicts special topics about the phenomenon of death. The writings on tombstones are one of popular vessels that bear a certain aspect of the virtues and honors of the characters and reflect social, religious, and linguistic aspects from the various eras in which they were written. When we look at the writings on tombstones, we find that they are characterized by diversity in linguistic styles, including the conceptual metaphors they contain. What concerns us here is to study some of the conceptual metaphors that were written on tombstones to reveal the most important initial fields used in these writings and extract the most prominent schemas of their images. The results showed that conceptual metaphors in the writings on tombstones are understood by the transfer of mental representations from the field of principle (the most sensual and tangible perceptions) to the field of goal (death) in a metaphorical harmony created by the writer on the tombstones so that the mental representations are perceptible to the recipient and that the motor schema (32%) and the directional schema (28%) are the most prominent image schema in the inscriptions on tombstones.
    Keywords: Conceptual Metaphor, Image Schema, Motor Schema, Writings On Tombstones, Death
  • حسنا محمدزاده کاشی*، امیرحسین مدنی

    معنی شناسی شناختی با مطالعه ی معنی به چگونگی عملکرد ذهن و تجربه ی انسان در درک مفاهیم ازطریق زبان دست می یابد. چکیده ی کلام این رویکرد این است که استعاره امری صرفا زبانی نیست، خاستگاه اصلی استعاره ذهن است؛ اما برای پیدایش و ظهور خود، به بسترهای مناسب زبانی، فرهنگی و اجتماعی نیاز دارد و رابطه ی استعاره با ذهن، اجتماع و فرهنگ ، رابطه ای دوسویه است. استعاره ها کمک می کنند تا حوزه های انتزاعی بر اساس حوزه های عینی درک شوند. طرح واره های تصویری ازجمله ساخت های مفهومی هستند که در این حوزه به آن توجه شده است و با زیربنایی استعاری ساخته می شوند تا به منزله ی پلی برای ارتباط میان تجربه های فیزیکی ما با حوزه های شناختی پیچیده تر محسوب شوند و به درک مفاهیمی کمک کنند که به لحاظ جوهری حجم ناپذیرند. جستار حاضر می کوشد با روش توصیفی تحلیلی و با استناد به نظریه ی معنی شناسان شناختی به تحلیل استعاره های فضایی و طرح واره های حجمی، حرکتی و قدرتی در غزل های حسین منزوی بپردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که منزوی برای تجسم مفاهیمی چون عشق، تردید، آرزو، بغض، غم، طاقت، شادی، جنون و... از طرح واره های تصویری استفاده کرده و تجسم این مفاهیم، نقشی اساسی در قدرت عاطفی غزل وی، تمایز تخیل و محتوای آن داشته است. استعاره های مفهومی او نشان می دهند که عشق، جنون، مستی، شرم و مهربانی در دنیای ذهنی شاعر و در فرهنگ زیسته ی او جایگاه والایی دارند، عشق از قدرتمندترین اندیشه ی او و مسلط بر همه چیز است و بعد از عشق، تفرقه، تقدیر و غم ازنظر قدرتی در سطح بالایی قرارگرفته اند.

    کلید واژگان: استعاره ی فضامدار, حسین منزوی, طرحواره ی تصویری, معنی شناسی شناختی
    Hosna Mohammadzade *, AmirHossein Madani

    Cognitive semantics reaches how the mind works and human experience in understanding concepts through language by studies the meaning. The summary of this approach is that metaphor is not just a linguistic issue; the main origin of metaphor is the mind, but for its emergence, it needs appropriate linguistic, cultural, and social contexts, and the relationship between metaphor and mind, society, and culture is a two-way relationship. Metaphors help abstract areas to be understood based on objective areas. Image schemas are among the conceptual structures that have been paid attention to in this field and are made with a metaphorical foundation to be considered as a bridge for the relation between our physical experiences and more complex cognitive domains and help to understand concepts that are essentially immeasurable. The present study has aimed to analyze the spatial metaphors and volume, movement and power schemas in the sonnets of "Hossein Monzavi" using the descriptive-analytical method and referring to the theory of cognitive semanticists. The findings of the study show that Monzavi used image schemas to visualize concepts such as: love, doubt, desire, hatred, sadness, endurance, happiness, madness. His conceptual metaphors show that love, madness, drunkenness, shame and kindness have a high place in the poet's mental world and in his lived culture; Love is one of the powerful forces in his thought and dominates everything, and after love, division, fate and sadness are at a high level in terms of power.

    Keywords: spatial metaphor, Hossein Monzavi, image schema, Cognitive Semantics
  • مستوره دادورکاشانی، سید حامد موسوی جروکانی*
    پژوهش حاضر پس از ارایه بحث های نظری در خصوص طرحواره های تصویری که در حوزه معناشناسی شناختی طرح می شود در پی یافتن پاسخ برای این پرسش است اصلی است که اولا سعدی از کدام طرحواره های تصویری در تبیین دو مقوله حسد و حسرت بهره جسته؛ ثانیا هدف وی از به کارگیری طرحواره های تصویری برای این دو رذیله اخلاقی چیست؟ این نوع بررسی نشان داد که شیخ شیراز در بوستان خویش، این دو صفت ناپسند اخلاقی را ذیل دو طرحواره حجمی و غیر حجمی و بعضا ترکیبی از طرحواره ها استفاده کرده است. بر این اساس، خصلت ناپسند حسد، موجب آفات و آثار منفی فراوانی برای شخص حسود می گردد که یکی از آن ها حسرت است. به همین دلیل است که در این پژوهش، روی این دو مقوله تاکید شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که سعدی برای حسد، از دو طرحواره قدرتی و حجمی استفاده کرده . اما حسرت، در همه جای بوستان دارای طرحواره حجمی است. از نمودارهای آماری این مقاله، چنین برمی آید که بسامد طرحواره های حسرت از حسد بیشتر است. بنابراین سعدی بیش از این که بر قدرت حسد تاکید داشته باشد، به نتیجه آن؛ یعنی حسرت، توجه دارد. پس آدمی باید از حسد دوری کند تا گرفتار نتایج آن نشود. به عبارت دیگر، سعدی ضرورت دوری از حسد را با بیان نتایج ناگزیر آن تبیین می کند. روش پژوهش، تحلیلی توصیفی است. لازم به ذکر است که با این رویکرد خاص در خصوص بوستان، پژوهشی صورت نگرفته است.
    کلید واژگان: زبان شناسی شناختی, بوستان سعدی, طرحواره تصویری, حسد, حسرت
    Mastureh Dadvarkashani, Sayyed Hamed Mousavi Jervekani *
    This research, after presenting theoretical discussions about pictorial schemas - which is proposed in the field of cognitive semantics, seeks to find the answer to this main question, first of all, which image schemas Saadi uses in explaining the two issues of envy and regret and secondly, what is his purpose of using pictorial schemes for these two moral vices? This type of study showed that the sheikh of Shiraz used these two morally objectionable attributes in his garden under two volumetric and non-volumetric schemas and in general a combination of schemas. Based on this, the unpleasant character of envy causes many negative effects for the envious person, one of which is regret. It is for this reason that in this research, these two categories have been emphasized.The results of this research show that Saadi used two schemes of power and volume for envy, but regret has a volume scheme everywhere in Boostan.From the statistical charts of this article, it can be seen that the frequency of patterns of regret is higher than envy. Therefore, rather than emphasizing the power of envy, Saadi pays attention to its result, that is, regret. So a person should avoid envy so as not to be caught by its results. In other words, Saadi explains the necessity of avoiding envy by stating its results. The research method is analytical-descriptive. It should be mentioned that no research has been done with this particular approach regarding Saadi's Boostan.
    Keywords: cognitive linguistics, Image Schema, envy, regret, Būstân Sa’di
  • شادی داوری*، مهدی سبزواری

    براساس باور  زبان شناسان تاریخی شناختی ازجمله هاینه (1997) ، زبان، محصول تعامل نظام شناخت انسان با محیط پیرامون است. بازنمایی ساختار مفهومی‏ای که انسان از چنین تعاملی دریافت می‏کند، نقطه مرکزی مطالعات معناشناسی شناختی را رقم می‏زند. ساخت معانی واژگانی و دستوری در این رویکرد، براساس ساختارهای ذهنی، مکانی و فضایی و الگوهایی به نام طرح واره‏های تصویری شکل می‏گیرد.  مجموعه وسیعی از مطالعاتی که پیدایش مقولات نحوی از مقولات واژگانی را در زبان‏های دنیا و براساس فرایندهای شناختی و تغییرات وسیع معنایی بررسی می‏کنند از رویکرد دستوری‏شدگی پیروی می‏کنند. در این پژوهش برآنیم تا با واکاوی نمونه‏ای از ساخت‏های مهم دستوری‏شده در فارسی یعنی: فعل معین «خواستن» در نقش نشانه زمان آینده  به بررسی چگونگی رخداد تغییر معنا در روند دستوری‏شدگی براساس فرایندهای شناختی و طرح واره‏های تصویری بپردازیم. واکاوی درزمانی فعل «خواستن» ما را به این نتیجه رساند که در راستای دستوری‏شدگی این فعل به نشانه زمان آینده، طرح واره تصویری فعل «خواستن» یعنی منبع مسیر مقصد با طرح واره تصویری زمان آینده مشترک بوده و به همین دلیل، در خلال معنازدایی از فعل «خواستن» برای نمایش مفهوم زمان آینده، آن‏چه حفظ می‏شود، طرح واره تصویری مسیر و آنچه زدوده می شود ویژگی‏های غنی معنایی ازجمله جاندار بودن فاعل، اراده فاعل یا حضور اجباری مفعول چیز یا مفعول رویدادست. توجه به حفظ  طرح واره‏های تصویری در خلال پیدایش واحدهای دستوری از واحدهای قاموسی  یا فرایند دستوری‏شدگی، بیش ازپیش، اهمیت طرح واره‏های تصویری را در ذهن بشر و روندهای درزمانی تحول زبان روشن می‏سازد.

    کلید واژگان: معنی شناسی شناختی, دستوری شدگی, افعال معین, طرح واره تصویری, طرح واره ترکیبی
    Shadi Davari*, Mehdi Sabzevari

    Based upon diachronic-cognitive linguists, language structure is the product of our interaction with the world around us. The way we build discourse and develop linguistic categories can immediately be derived from the way we experience our environment and use that experience in specific communication. Thanks to recent works on the evolution of grammatical categories e.g auxiliaries, we now have a sizable knowledge of the main patterns of grammaticalization which allows for fairly reliable linguistic reconstructions and hypotheses on genetic evolution through main cognitive processes e.g semantic bleeching. Following the doctorines of cognitive semantics, the present proposal bears an attempt to discover and define which aspects of meaning of a lexical source are lost and which are preserved through grammaticalization. Analyzing a specific grammaticalized product, namely the auxiliary verb xâstan, the future marker, through the lexical xâstan ‘to want’ in Persian, we will suggest that the evolution of the target grammatical meaning, the future, through grammaticalization process occurs applying semantic bleaching by way of which the entire idiosyncratic semantic features are vanished but the image-schematic structure. This must mean that an image-schema is abstracted from the earlier lexical sense since it would be potentially much more immanent and pervasive than the fully fleshed-out lexical meaning.

    Keywords: Cognitive semantics, grammaticalization, auxiliaries, image-schema
  • شهلا شکیبایی فر*، محسن پیشوایی علوی
    معناشناسی شناختی از جمله الگوهای نوین در مطالعه زبان است که به بررسی رابطه میان ذهن، ادراکات حسی بشر و عناصر زبانی می پردازد. در حقیقت این الگو شیوه مفهوم سازی اطلاعات را در ذهن مورد واکاوی قرار می دهد. «طرحواره تصویری» از بنیادی ترین رویکردهای معناشناسی شناختی است که در نتیجه تعامل انسان با جهان پیرامون و بر اساس تجربیات زیستی او به صورت مفاهیم انتزاعی در ذهن شکل می گیرد. ساختار روشن و معنی دار طرحواره ها می تواند پایگاهی برای تشکیل نگاشت های استعاری و درک حوزه های پیچیده عقلی باشد؛ بر این اساس هدف از انجام پژوهش حاضر آن است که بر مبنای روش توصیفی - تحلیلی و با تکیه بر نظریه جانسون، ضمن بررسی سه نظام طرحواره ای حجمی، قدرتی و حرکتی، چگونگی بازنمود تجارب زیستی در ذهن شاعر، پیوند جهان بینی او با طرحواره های سه گانه همچنین قابلیت این نظام ها در عینی ساختن امور انتزاعی مورد بررسی قرار گیرد. یافته های پژوهش بیانگر آن است شاعر به منظور برانگیختن روحیه مبارزه طلبی در مخاطبین، مضامین انقلابی مورد نظرش را با استفاده از عناصرحسی ادراکی و تجارب فیزیکی روزمره به شیوه ای ملموس بیان نموده است. او طرح ذهنی حجم را برای تجسم مفهوم «هویت»، طرحواره حرکتی را برای عینیت بخشیدن به مضمون «دست یابی به اهداف و آرمان های اجتماعی» و طرحواره های قدرتی را به عنوان ابزاری برای نشان دادن «پایداری ملت فلسطین» به کار برده است. بر اساس نتایج پژوهش، طرحواره های مذکور شناختی دقیق از ذهنیات، جهان بینی و ابعاد شخصیتی سمیح القاسم به دست می دهند؛ این نظام ها، سراینده را شخصیتی انسان گرا، آرمان خواه و متعهد به اجتماع همچنین فردی با عزت نفس بالا و سرشار از عواطف حماسی نشان می دهند.
    کلید واژگان: بحران هویت, جهان معاصر عرب, تعارض, خودباختگی, سمیح القاسم
    Shahla Shakibaee Far *, Mohsen Pishvaiialavi
    Cognitive semantics is one of the new patterns in the study of language that examines the relationship between the mind, human sensory perceptions, and linguistic elements. This model analyzes the way information is conceptualized in the mind. Image schema is one of the most fundamental approaches of cognitive semantics, which is formed as abstract concepts in the minds as a result of human interaction with the surrounding world and based on biological experiences. The clear and meaningful structure of schema can be a basis for forming metaphorical maps and understanding complex intellectual domains; Therefore, the purpose of the current research is that, based on the cognitive approach and relying on Johnson’s theory, while examining the three schematic containment, path, and force systems, how to represent life experiences in the poet’s mind, the connection of his worldview with the three schemas, as well as the ability of these systems to objectify abstract matters should be analyzed. The finding of the research show that Samih al-Qassim used has tangibly expressed his desired revolutionary themes by using perceptual elements and physical experiences in order to arouse the spirit of struggle in the audience. He has used a containment schema to visualize the concept of identity, a path schema to objectify the theme of achieving social goals and ideals, and a force schema as a tool to show the stability of the Palestinian nation. Based on the results of the research, the mentioned schemas show a detailed understanding of the mentalities and personality dimensions of Samih al-Qassim, these systems show the singer as committed to the community, as well as a person with high self-esteem and epic emotions.
    Keywords: Cognitive approach, Semantics, Image schema, Johnson, Samih al-Qassim
  • سیده مهدیس میرزاده*، ارسلان گلفام، مهناز کربلایی صادق

    درک چگونگی تجلی یک اطلاع ذهنی در سطح زبان، همواره از مهم ترین دغدغه های زبان شناسان شناختی بوده است. اصطلاحات، به عنوان سازه های نمایانگر فرهنگ و هویت ملی هر اهل زبانی، می‎توانند نقش موثری در شناخت مفاهیم و مطالعات زبانی ایفا کنند. این پژوهش طرحی است در حوزه مقایسه الگوی رفتارشناختی دو زبان از شاخه هندواروپایی که در آن، به شیوه کتابخانه ای و با نمونه گیری هدفمند، پیکره ای مشتمل بر صد اصطلاح فارسی و معادل انگلیسی آنها، از کتاب عبارات و اصطلاحات رایج فارسی باطنی (1392)، انتخاب شده و به روش توصیفی تحلیلی، موردبررسی قرار گرفته است. سپس، داده ها براساس طرحواره های تصوری جانسون (1987)، تحلیل شده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهند که فرایند قالب ریزی طرحواره ای اصطلاحات در این دو زبان، به شش صورت کلی امکان پذیر است و در بیشتر موارد، قالب ریزی طرحواره‎ای اصطلاحات در این دو زبان مشابه است. اصطلاحات زبان انگلیسی، به لحاظ طرحواره ای،  بیشترین شباهت را با اطلاع ذهنی گویشوران خود نشان می دهند و طرحواره های قدرتی و حرکتی نیز، به ترتیب، بیشترین سهم را در قالب ریزی اصطلاحات دو زبان فارسی و انگلیسی دارند.

    کلید واژگان: زبان شناسی شناختی, معنی شناسی شناختی, اصطلاحات, زبان های هندواروپایی, طرحواره های تصوری
    Seyedeh Mahdis Mirzadeh *, Arsalan Golfam, Mahnaz Karbalaei Sadegh

    Understanding the way that abstract information has been expressed in the different languages is one of the attractive subjects in cognitive linguistics. In this regard, Idioms as a part of cultural and national identity of speakers can play an important role in understanding concepts and linguistic materials. So in the present study we have tried to examine the representations of image schemas in two languages; Persian and English, within the framework of cognitive semantics and based on Johnson's Schematic Model (1987). Therefore, we selected the data from the “Common Persian Idioms and Phrases: Persian-English” which was provided by Bateni (2013) and have studied them in a descriptive-analytical way. This paper explores the conceptual image schemas of idioms in Persian and then compares them with their English equivalent. The results show that the mental coding process of idioms in these two languages can be divided in 6 ways and in most cases this process was similar between these languages. Moreover, English has the most schematic similarity between their information and messages. The pass and force schema are the most common in English and Persian, respectively. Due to the conceptual schemas are dynamic patterns in cognitive semantics which are not studied thoroughly the idioms of these Languages in past; so the importance and the objective of this study was the analysis of this phenomenon in the context of conceptual schema and also explain the relationship between the speakers language and mind.

    Keywords: Cognitive linguistics, cognitive semantics, Idioms, Indo-European Languages, Image schema
  • زهرا علی پور، سید مهدی زرقانی*، ارسلان گلفام

    راه سلوک راهی پیچیده و پرمانع است. عارف باید قهرمانانه بر موانع غلبه کند تا به دیدار خداوند برسد. این موانع فیزیکی نیستند؛ اما براساس نظریه طرح واره های تصویری که نخستین بار لیکاف و جانسون مطرح کردند، عارف با بهره گیری از طرح واره قدرتی درباره این موانع فکر می کند و سخن می گوید. این پژوهش می کوشد با بررسی و تحلیل طرح واره های قدرتی در دو اثر حدیقه الحقیقه و تمهیدات، نوع نگاه سنایی و عین القضات همدانی را به موانع سیروسلوک تحلیل و مقایسه کند. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی است. واحد تحلیل، بیت و بندهایی در دو اثر است که طرحواره قدرتی دارند. حدود پژوهش کل تمهیدات و حدیقه الحقیقه را در برمی گیرد. شباهت مبانی فکری دو عارف در طرح واره های نوع دوم و سوم انعکاس یافته است. کلام الله، رذیلت های اخلاقی، وابستگی به دنیا، نفس و معرفت الله محورهای اصلی این دو نوع طرح واره در دو اثر هستند. تفاوت تجارب زیسته و نوع عرفان دو عارف نیز محملی برای تفاوت تامل برانگیز در کاربرد طرح واره نوع اول شده است. همچنین سنایی و عین القضات با توجه به تجارب زیسته و مبانی فکری متفاوت، تفاوت هایی در کاربرد و بسامد طرح واره هایی مانند ظاهر شرع، ابلیس، رذایل اخلاقی، غیرت الهی و جاه و مقام دارند.

    کلید واژگان: طرح واره های تصویری, طرح واره های قدرتی, تمهیدات, حدیقهالحقیقه
    Zahra Alipoor, Sayed Mahdi Zarghani *, Arsalan Golfam

    The path of mystical journey is a path that is full of meanders. A mystic must overcome obstacles heroically to reach God. These are not physical barriers. According to the theory of image schemas first presented by Lycoff and Johnson, the mystic thinks and speaks about these obstacles by using force schemas. This study tried to compare Sanā'ie and Ayn al-Quzāt Hamadāni’s views about obstacles in the path of mystical journey by analyzing force schemas in their two works of Hadiqah al-Haqiqah (Garden of Truth) and Tamhidāt (Preparations) through a descriptive-analytical method. The units of analysis were the distiches and stanzas that contained force schemas in the mentioned works. The scope of our research was all their contents. The similarities of the intellectual foundations of the two mystics were reflected in the schemas of the second and third types. The word of God, moral vices, dependence on the world, soul, and knowledge of God were the main axes of these two types of schemas in the two works. The differences between the lived experiences and types of mysticism of the two mystics were found to have led to a significant difference in their use of the first type of schema. Also, they were different in their frequencies of using schemas, such as appearance of Shari'a, the devil, moral vices, divine zeal, and status, because of their varied lived experiences and intellectual foundations.

    Keywords: image schema, force schema, Tamhidāt, Hadiqah al-Haqiqah
  • مریم سادات فیاضی*، عطیه احمدپور لختگی
    طرح واره ها تصویرهای ذهنی انسان از تجربیات خاص بدنمند او هستند که سبب درک مفاهیم انتزاعی می شوند. پژوهش حاضر با هدف معرفی مفهوم طرح واره های حرکتی، بر آن است نقش طرح واره های مورد نظر را در انتقال مضامین شعر فروغ فرخزاد مشخص سازد. اهمیت انجام پژوهش هایی از این دست، استفاده از نظریه های مطرح زبان شناسی در مطالعات ادبی است. پژوهش درصدد یافتن پاسخی برای این پرسش است که در اشعار فروغ چه مفاهیمی از طریق طرح واره های حرکتی امکان وقوع یافته اند. داده های پژوهش به روش اسنادی از مجموعه اشعار فروغ فرخزاد گردآوری شده و به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج تحقیق نشان می دهد طرح واره های حرکتی در شعر فروغ فرخزاد به مضامین «تنهایی»، «ناامیدی و اندوه»، «اجتناب و پرهیز از گناه»، «توصیف عشق زمینی و مادی»، «میل به نوجویی و تکاپو»، «توصیف کج روی ها و ناهنجاری های اجتماعی»، «یادآوری و از یاد بردن گذشته» و «مرگ اندیشی» دلالت می کنند.
    کلید واژگان: معنی شناسی شناختی, طرحواره های تصویری, طرح واره های حرکتی, فروغ فرخ زاد
    Marayamsadat Fayyazi *, Atiyeh Ahmadpour Lakhyagi
    Schemata are mental images taken from one's embodied experiments and based on which concepts are abstracted. The present article aims at introducing movement schema in Forough Farrokhzad's poems. Meanwhile, it tries to Specify the role such schemas in conveying the themes of the poet’s poetry. The application of theoretical linguistics issues in literary criticism makes such research significant. The body of the data has been gathered by attributive method. Then the data has been studied with descriptive-analytical method. The findings of the research revealed that movement schema in Forough Farrokhzad’s poems convey some meanings such as 'loneliness', 'frustration', 'refusing guilt', 'description of love' and 'desire for change', 'description of social deviations and anomalies' remembering and forgetting the past' and 'thinking about death'.
    Keywords: cognitive semantics, image schema, movement schema, Forough Farrokhzad
  • زینب نوری، بلقیس روشن*، ارسلان گلفام
    مفهوم «زمان» یکی از مهم ترین و اساسی ترین مفاهیم در ذهن و زندگی انسان است که طبق یافته های زبان شناسان شناختی، در زبان ها و فرهنگ های مختلف غالبا به صورت استعاری درک و بیان می شود. پژوهش حاضر به بررسی استعاره های مفهومی زمان در زبان فارسی می پردازد و هدف آن ارایه انگاره ای نظام مند از انواع استعاره های مفهومی است که سخنگویان زبان فارسی برای درک و بیان مفهوم زمان به کار می گیرند. این مطالعه براساس نظریه استعاره مفهومی (لیکاف و جانسون، 1980، 1999، لیکاف، 1993) و نظریه طرحواره های تصوری (جانسون، 1987) انجام می گیرد و داده های آن عمدتا از پیکره همشهری (نسخه دوم) استخراج شده اند که با داده های حاصل از جستجوی اینترنتی در جستجوگر گوگل تکمیل شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که در زبان فارسی مفهوم زمان براساس سه طرحواره تصوری حرکت، ظرف و شیء و از طریق استعاره های مفهومی «زمان، مکان است»، زمان شیء (متحرک یا ثابت) است»، «زمان انسان است» و «زمان ظرف است» درک و بیان می شود.
    کلید واژگان: استعاره مفهومی, استعاره زمان, معناشناسی شناختی, مفهوم سازی استعاری, طرحواره تصوری
    Zeinab Nouri, Belghis Rovshan *, Arsalan Golfam
    The concept of ‘time’ is one of the most important and fundamental concepts in human mind and life, which according to the findings of cognitive linguists, is mainly understood and expressed metaphorically in different languages and cultures. The present paper examines the conceptual metaphors of time in Persian and its purpose is to provide a systematic model of the types of conceptual metaphors that Persian speakers use to understand and express the concept of ‘time’. The study is based on Conceptual Metaphor Theory (Lakoff and Johnson, 1980, 1999; Lakoff, 1993) and the theory of image schemas (Johnson, 1987) and its data are mainly extracted from the Hamshahri Corpus (second version) supplemented with data from Internet Google search. The results show that in Persian, the concept of ‘time’ is understood and expressed based on three image schemas of ‘movement’, ‘container’ and ‘object’, and through the conceptual metaphors ‘time is space’, ‘time is an (moving or stationary) object’, ‘time is human’, and ‘time is a container’.
    Keywords: conceptual metaphor, time metaphor, cognitive semantics, metaphorical conceptualization, image schema
  • زهرا بادامدری*، علی علیزاده، الناز اقبالی، طاهره وحیدی فردوسی

    در سال های اخیر به رویکرد معنی شناسی شناختی در یادگیری زبان دوم/ خارجی توجه شده، با وجود این تحقیقات تجربی کمی با استفاده از این رویکرد، در زمینه یادگیری زبان صورت گرفته است. هدف از پژوهش حاضر، مقایسه تاثیر رویکرد شناختی نسبت به روش سنتی بر یادگیری برخی از مفاهیم پربسامد حرف اضافه «به» در زبان فارسی است. ابتدا، معانی مختلف حرف اضافه «به» از فرهنگ سخن انوری (1381) استخراج و سپس جمله ها و عبارت های حاوی این حرف اضافه با توجه به کتاب فارسی بیاموزیم (1388)، در سطح میانی بررسی شد. در این پژوهش که از نوع آزمایشی است، تعداد 50 نفر از غیر‏فارسی‏ زبانان بزرگ‏سال (زن) با سطح زبانی متوسط در مرکز آموزش زبان فارسی جامعه المصطفی مشهد با استفاده از آزمون تعیین سطح انتخاب شدند. این گروه نمونه به‏صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند و با دستیابی به هدف پژوهش، روش آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون اتخاذ شد. با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس.، مقایسه میانگین نمره های پیش آزمون دو گروه آزمایش و کنترل نشان داد بین دانش قبلی فارسی‏‏آموزان دو گروه، قبل از شروع فرایند آزمایش، تفاوت معناداری وجود ندارد؛ در صورتی که مقایسه میانگین نمره های پس آزمون مبین آن است که بین گروه آزمایش و کنترل از نظر آماری تفاوت معناداری وجود دارد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که عملکرد فارسی‏ آموزانی که به روش شناختی آموزش داده شدند، در مقایسه با آنان که به روش سنتی آموزش دیدند، تفاوت معناداری وجود دارد و گروه آزمایش پیشرفت قابل ملاحظه ای در یادگیری مفاهیم حرف اضافه «به» از خود نشان دادند.

    کلید واژگان: معنی شناسی شناختی, طرح واره تصویری, آموزش, یادگیری زبان, حرف اضافه «به»
    Zahra Badamdari*, Ali Alizadeh, Elnaz Eghbali, Tahereh Vahidi Ferdowsi

    Nowadays, Cognitive semantic approach plays an important role in learning second/foreign language. However, a few experimental investigations have applied a cognitive perspective to instructed L2 learning. The main purpose of the present research is comparing impact of cognitive approach to the traditional approach in learning some frequency concepts of the preposition "be" in Persian language. First, different meanings of preposition "be“ were selected from Farhang Sokhan Anvari (1381) and then some sentences and phrases containing this preposition were investigated according to the Farsi Biamoozim (1388) in the middle level. Prior to begging the instruction, 50 non-Persian learners (woman) were selected by proficiency test at Jamee-Almostafa of Mashhad center. This group were randomly divided into control and experimental groups and then, pre-test and post-test was applied between these groups. By using SPSS, comparison of the pre-test in control and experimental group revealed that there isn’t significant difference between prior knowledge of two groups before treatment, whereas the post-test showed that there is statistically significant difference between two groups. The results indicated that experimental group which was under the training of cognitive method showed significant gains than control group who received the traditional training methods.

    Keywords: Cognitive Semantics, Image Schema, Teaching, learning language, Preposition be
  • سپیده عبدالکریمی*، سارا بابایی فلاح

    پژوهش حاضر کوششی است معنی‏شناختی، برای تحلیل معانی طرح واره‏ای حروف اضافه «برای» و «تا» با رویکردی درزمانی در دوره‏ای تقریبا پنجاه ساله از 1345 تا 1396، به منظور توضیح تغییرات مفهوم‏شناختی و روند دستوری‏شدگی آن‏ها. در این مقاله دستوری‏شدگی ثانویه حروف مذکور با استناد به طرحواره‏های تصوری که امکان تبیینی شناختی را فراهم کرده‏اند، توضیح داده شده است. برای دست یافتن به چنین تحلیلی، معانی هریک از حروف اضافه یاد شده به شیوه کتابخانه ای و از فرهنگ های سخن، دهخدا و کتاب های دستورزبان فارسی استخراج شد و پس از تحلیل آن ها  با استفاده از روش تحلیل مولفه ای معنی و با ذکر طرح واره‏های تصوری متداعی با معانی این حروف اضافه، دامنه تغییرات مفهوم‏شناختی آن ها طی دستوری‏شدگی ثانویه بررسی شده است؛ به این ترتیب که با تعیین مولفه معنایی ثابت و تکرارشونده و نیز طرح واره تکرارشونده مرتبط با معانی داده‏های مورد بررسی درباره چندمعنایی و دستوری‏شدگی ثانویه آن ها به صورت مستدل توضیح داده شده است. معنای سرنمونی و معانی حاشیه ای هریک از حروف اضافه مدنظر با کمک روش تایلر و ایوانز (2003) تعیین شده است. توصیف و تبیین چندمعنایی حروف اضافه «برای» و «تا» در نتیجه دستوری‏شدگی ثانویه آن ها بر اساس معانی طرح‏واره‏ای این حروف از جنبه‏های نوآورانه این پژوهش به شمار می‏رود. بررسی معنی‏شناختی حروف نشان می‏دهند مولفه معنایی ثابت و تکرارشونده در دستوری‏شدگی «برای» هدف است و در دستوری‏شدگی «تا» مقصد است. طرح واره مرتبط با هر دوی آن ها نیز مقصد است. همچنین، هر دو حرف اضافه تغییر مقوله‏گذر داشته‏اند و معانی آن ها در پی دستوری‏شدگی ثانویه انتزاعی‏شدگی را نیز پشت سر گذاشته است.

    کلید واژگان: دستوری شدگی ثانویه, چندمعنایی, طرح واره‏های تصوری, تغییرات مفهوم‏شناختی, حرف اضافه
    Sepideh Abdolkarimi *, Sara Babaei Fallah

    The present paper is a semantic survey of prepositions "/barāyē/ and /tā/. The aim of study is to identify schematic meaning of the mentioned prepositions with a diachronic view in order to investigate semasiological changes of meaning as a result of their secondary grammaticalization. To achieve this goal, the meanings of each of the prepositions were gathered from Sokhan and Dehkhoda dictionaries. After analyzing prepositions' meanings, associative image schemas with the meanings have been mentioned. Prototypical and peripheral meanings of prepositions have been determined using Evan and Tyler's (2003) suggested method. After proving polysemy of the mentioned prepositions; semantic network of each preposition; is drawn. Finally, polysemy of the investigated prepositions has been explained with regard to imagery schemas as the result of secondary grammaticalization. The innovative aspect of this research is that the polysemy and secondary grammaticalization of prepositions had not been studied with regard to conceptual schemas associated with their semantic functions before.

    Keywords: Secondary Grammaticalization, Polysemy, image schema, Semasiological Change, preposition
  • حمیده بنیادی*، بلقیس روشن

    پژوهش حاضر بنیادی و از نوع تحلیل محتواست و سعی دارد در چارچوب زبان‏شناسی اجتماعی - شناختی به بررسی برخی عناصر شناختی و اجتماعی متون موجود در آموزش زبان فارسی به فارسی (کتاب ششم) (مرکز آموزش زبان و معارف اسلامی، 1395) ویژه غیرفارسی ‏زبانان بپردازد که در دانشگاه جامعه‏المصطفی‏ ال‏عالمیه آموزش داده ‏می‏ شود. واحد تحلیل "جمله" و داده ‏ها به‏ شیوه اسنادی و تمام شماری استخراج شده ‏اند. به این منظور، از میان 1150 جمله موجود در این کتاب، جملات حاوی طرح‏ واره‏ های تصوری پیشنهادی جانسون (1987)، 430 جمله، استخراج شدند. سپس، از این میان جملات حاوی متغیرهای اجتماعی (400 عدد) مشخص و چگونگی تعامل ‏طرح‏ واره‏ ها و متغیرهای اجتماعی و همگرایی و تلفیق آن‏ها بازنمایی شدند. نتایج نشان می‏ دهند که طرح‏واره‏های تصوری «حرکت»، «نیرو»، «مجموعه» و «حجم» بیشترین درک استعاری را مفهوم‏ سازی می‏ نمودند و طرح‏ واره‏ هایی چون ارتباط، اتحاد و جذب کمترین سهم را داشتند. همچنین، متغیرهای اجتماعی «مذهب»، «قدرت»، «همبستگی» و «منزلت» بیشترین مشارکت را در ایجاد نظام‏ های استعاری داشتند. تاثیرپذیری محتوای کتاب از نوع مخاطب، هدف از یادگیری زبان فارسی و سبک و نگرش نویسندگان از دیگر دستاوردهای این پژوهش می ‏باشد.

    کلید واژگان: زبان‏ شناسی اجتماعی - شناختی, طرح‏واره تصوری, متغیر اجتماعی, متون فارسی, دانشگاه, جامعه ‏المصطفی ‏العالمیه
    Hamideh Bonyadi *, Belghis Rovshan

    This is a fundamental research whose method is content analysis. It attempted to examine some cognitive and social elements of the texts of Teaching Persian Language in Persian (6th book) (Islamic Language and Education Training Center, 1395) for non-Persian learners of Al-Mustafa International University in the framework of socio-cognitive linguistics. The unit of analysis was "sentence" and all of the texts were examined. To do this, all sentences containing image schemas were extracted from among the 1150 sentences existing in the book while availing from Johnsons’ 1987 research. Then, from among these (430) sentences, 400 ones containing social variables were extracted and analyzed. In these sentences, the image schemas of "movement", "force", "collection" and "content" made the most metaphorical conceptualization, and the image schemas of "link", "merging" and "attraction" had the least share. Besides, social variables of "religion", "power", "politeness", "consciousness" and "dignity" have rolled in a metaphorical system. Moreover, the results indicate the influence of texts by the type of audience, the purpose of learning the Persian language, and the writers’ style and attitude.

    Keywords: Socio-cognitive linguistics, image schema, social variable, Persian texts, Al-Mustafa International, university
  • بلقیس روشن *، حمیده بنیادی

    زبان شناسی اجتماعی شناختی، نگرشی نو در حوزه زبان شناسی است که از تعامل دو رویکرد زبان شناسی اجتماعی و زبان-شناسی شناختی بوجود آمده و هدف آن بررسی ابعاد اجتماعی شناختی زبان در کاربرد روزمره است. پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و هدف از آن تحلیل کتاب فارسی پایه هشتم، دوره متوسطه اول (اکبری شلدره، 1397) در چارچوب زبان شناسی اجتماعی شناختی است. در این مطالعه، واحد تحلیل "جمله" و داده ها به شیوه اسنادی و تمام شماری استخراج شده اند. از میان 1200 جمله استخراج شده، جمله هایی که ساختار استعاری داشتند، (500 جمله)، بر اساس طرح واره های تصوری جانسون (1987) بررسی شدند. از این میان، جمله های حاوی متغیرهای اجتماعی (170 جمله) مشخص شده و در پایان تعامل ‏طرح‏واره‏های تصوری با متغیرهای اجتماعی مورد تحلیل (کمی و کیفی) و بازنمایی قرار گرفتند. در این تعامل 320 مورد طرح واره تصوری و 240 مورد متغیر اجتماعی مشارکت داشتند. طرح‏واره‏های تصوری «نیرو»، «حرکت»، «حجم» و «فرایند» و متغیرهای اجتماعی «نگرش اعتقادی و مذهبی»، «فرهنگ» و «همبستگی» بیشترین مشارکت را در تعامل دو رویکرد زبان شناسی شناختی و اجتماعی داشتند. گرچه کاربرد بیش از 500 جمله استعاری نشان می دهد که مولفان به رشد خلاقیت و تفکرات انتزاعی نوجوانان توجه داشته اند؛ اما، با توجه به تعامل 34 درصدی از جمله های استعاری با متغیرهای اجتماعی، نگارندگان معتقدند رویکرد زبان شناسی اجتماعی شناختی در این کتاب به تمامیت به منصه ظهور نرسیده است. از دیگر یافته ها آن که هر چه تعداد طرح‏واره‏ها نسبت به متغیرهای اجتماعی در یک جمله بیشتر باشد، آن جمله از پیچیدگی مفهومی بیشتری برخوردار است و عکس آن نیز صادق است. ایجاد حس صمیمیت با کاربرد بالای متغیر «همبستگی»، تبعیض جنسیتی، معرفی فرهنگ ایرانی-اسلامی در ساختارهای استعاری از دیگر یافته های این پژوهش می باشند.

    کلید واژگان: زبان شناسی اجتماعی شناختی, کتاب فارسی, طرح واره تصوری, متغیر اجتماعی
    Belqeis Rovshan*, Hamideh Bonyadi

    Cognitive sociolinguistics is a new attitude in linguistics that has appeared from the interaction of two approaches of social linguistics and cognitive linguistics and its purpose is to study the cognitive socio dimensions in daily use of language. This is a descriptive-analytical study and the purpose is to analyze the Eightth Persian textbook of Junior Secondary School (Akbari Sheldereh, 1397) based on cognitive sociolinguistics. In this study the unit of analysis was "sentence" and all of the texts were examined. From among the 1200 sentences existing in the book, all sentences (500) containing image schemas were extracted while availing from Johnsons’ 1987 research. From among these (500) sentences, the ones (170 cases) containing social variables were determined and finally the interaction of image schemas and social varriables were analyzed (quantitative and qualitative) and repersented. 320 cases of image schemas and 240 cases of social variables have participated in this interaction.The results indicate that the image schemas of "force", "content", "path" and "process" and the social variables of "religion and religion attitude", "culture" and "solidarity" had the most participation in two approaches of cognitive linguistics and sociolinguistics interaction. Although, the use of more than 500 metaphorical sentences indicates that the authors of this book have paid attention to the growth of youth creativity and abstract thinking; but according to the %34 interaction of metaphorical sentences and social variables, the authors believe that the cognitive sociolinguistics approach is not presented enough. The other finding indicates that the more image schemas than social variables make the complex conceptual structure in the sentence; of course, the opposite is true. Creating a sense of sincerity with the high use of "solidarity" variable, gender discrimination and introducing Iranian-Islamic culture in the metaphorical structures are the other findings of this study.

    Keywords: Cognitive Sociolinguistics, Persian textbook, image schema, social variable
  • محمدهادی فلاحی *، راضیه امیری

    پژوهش حاضر بر آن است تا استعاره‌‌های متداول در ضرب المثل های گویش ترکی قشقایی را در چارچوب معنی شناسی شناختی و بر اساس الگوی طرح واره های تصوری ایوانز و گرین (2006) مورد بررسی قرار دهد تا شیوه مفهوم سازی گویشوران را از تجارب گوناگون در گذر زمان بیان نماید. طرح واره های تصوری زمینه ساز ارتباط میان تجارب فیزیکی انسان و حوزه های شناختی به مراتب پیچیده تر همانند زبان هستند. روش انجام این پژوهش  به صورت توصیفی- استقرایی بوده و گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی صورت پذیرفته است. از میان 800 ضرب المثل گردآوری شده تعداد  276 مورد دارای طرح واره تصوری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که انواع کلی طرح واره های تصوری ایوانز و گرین (2006) از جمله طرح واره های فضا، مهارشدگی، جابه جایی  (حرکت)، نیرو، توازن، هم سانی و موجودیت در ضرب المثل های گویش ترکی قشقایی یافت می شود. طرح واره مهارشدگی و پس از آن طرح واره حرکتی، بیشترین میزان کاربرد و طرح واره تعادلی،  کمترین میزان کاربرد را در میان ضرب المثل های گویش ترکی قشقایی دارد.

    کلید واژگان: معنی شناسی شناختی, طرح واره تصوری, استعاره, ضرب المثل, گویش ترکی قشقایی
    Mhammad Hadi Fallahi *, razie amiri

    The aim of this research is to explore the common metaphors in the Turkish Qashqai Dialect within the frame work of Cognitive Semantics and based on Evans and Green Schematic Model (2006), in order to express conceptualization of the speakers of various experience during their lives. Proverbs are indicator of though, culture, identity, taste and talent of speakers of language, therefore their preservation, study and investigation in the language studies are of high importance. On the other hand, Image Schemas, provide a link between physical experience and more complex cognitive domains as language. Given that, to the best of our knowledge no research has been done about the function of Image Schema in Turkish Qashqai proverbs, this type of researche is necessary. The present study was done through descriptive–inductive method, and the data were collected based on field study and empirical research. The result of this study showed that the overall schema types specified in Green and Evans Model (2006), including: Space, Containment, Locomotion, Force, Balance,Identity, and Existence, were traced in proverb of Turkish Qashqai Dialect and the most frequently used image schema was Containment and after that Locomotion image schema and the least frequently used was Balance image schema.

    Keywords: cognitive semantics, image schema, Proverb, metaphor, Turkish Qashqai dialect
  • مسعود دهقان*، الهام اسماعیل پور اقدم، ابراهیم بدخشان

    طرح واره های تصوری به دلیل اهمیتی که در درک مفاهیم انتزاعی انسان دارد، مقوله ای مهم در مطالعات زبانی است. پژوهش حاضر به بررسی الگوی بدن مندی طرح واره های تصوری در نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتایان بینایشان بر مبنای نظریه بدن مندی شناخت در معنی شناسی شناختی از دیدگاه جانسون (1987) پرداخته است. روش انجام این پژوهش کمی به صورت مقایسه ای بین دو گروه از افراد نابینا و همتایان بینا انجام شده است. بدین ترتیب 48 آزمودنی بینا و نابینای مطلق مادرزاد زن و مرد با تحصیلات دیپلم و لیسانس در سن 18 تا 28 سال، به منظور بررسی متغیرهای اثرگذار جنسیت، سطح تحصیلات و سن، ارزیابی شدند و از آن ها خواسته شد 30 واژه منتخب بر مبنای راهکارهای ریسی بیتی و پگی (1991) را توصیف کنند و بر این اساس طرح واره های تصوری استفاده شده آن ها بررسی شد. بررسی های صورت گرفته نشان داد که نابینایان با توجه به فقدان حس بینایی ، از توصیفات واژگانی بیشتر و به مراتب طرح واره های تصوری بیشتری نسبت به همتایان بینایشان استفاده می کنند، به طوری که آزمودنی های نابینای زن لیسانس با بیشترین استفاده از طرح واره های تصوری گزارش شدند. آمارها نشان داد که از انواع طرح واره های مطرح شده جانسون (1987) به ترتیب طرح واره های حرکت و چرخه بیشترین و کم ترین میزان کاربرد در هر دو گروه منتخب را دارند. همچنین بررسی ها نشان داد که  متغیرهای سن، جنسیت و سطح تحصیلات به مثابه عوامل اثرگذار هیچ تاثیری در درک طرح واره های تصوری توسط افراد نابینا و همتای بینایشان نداشته اند.

    کلید واژگان: نظریه بدن مندی شناخت, طرح واره های تصوری, بینایان, نابینایان
    Masoud Dehghan*, Elham Esmailpour, Ebrahim Badakhshan
    Introduction

    In cognitive linguistics, the study of linguistic meaning is not the aim by itself. Instead in this field of linguistics, the focus is on understanding the nature of conceptual system of human's mind.  Noting that image schema due to its importance in understanding of abstract concepts are an important category in linguistic studies. This paper studies the embodied patterns of image schemas in the absolute congenital blind compared with their counterparts based on Johnson's embodied cognition theory (1987) in cognitive semantics.

    Method

    The methodology of this quantitative research is comparative between two groups of blind and non-blinds.  Thus, 48 male and female blinds and non-blinds with diploma and graduate education aged 18- 28 years, due to the study of such variables as gender, education and age, were evaluated, and they were asked to describe 30 selected words based on Ricci Bitty and Poggi's  procedures (1991), then their image schemas were investigated.
    Results and

    Findings

    The results showed that the blinds, due to lack of vision, use more lexical descriptions and more image schema than their counterparts, in a way, graduate female blinds were reported as the most frequent users of image schema. The statistics also prove that the path and cycle schema, among different types of schema proposed by Johnson (1987), have the most and the least amount of usage in both groups respectively. Also, the study showed that age, gender, education variables as influential factors had no effect on understanding blind people and their counterparts from the image schema.

    Keywords: Embodied cognition theory, ­ Johnson, ­ Image schema, blinds, non-blinds
  • رامین گلشائی*، فرزانه موسوی، فریده حق بین

    ضرب المثل ها بازتاب دهنده فرهنگ، ارزش ها و باورهای ملت ها هستند و مطالعه آن ها می تواند درک روشنی از مفاهیم وتجربه های روزمره گویشوران به دست دهد؛ ازسوی دیگر، معنی شناسی شناختی می تواند چارچوب دقیقی برای مطالعه معنای زبانی براساس تجربیات ما از جهان، چگونگی درک و شیوه مفهوم سازی آن در اختیار ما قرار دهد. در پژوهش حاضر ضرب المثل های ترکی آذری در چارچوب معنی شناسی شناختی تحلیل شده اند تا شیوه مفهوم سازی تجارب روزمره گویشوران آن به دست داده شود. برای این منظور، 470 ضرب المثل ترکی آذری به روش کتابخانه ای و مصاحبه گردآوری و براساس نظریه استعاره مفهومی و طرح واره های تصوری بررسی و تحلیل شدند.. یافته های پژوهش نشان دادند که حوزه مبدا حیوان و طرح واره حجمی، بیشترین بسامد و حوزه های مبدا گرما - سرما و مسیر و طرح واره تعادلی کم ترین بسامد را داشته اند. نتایج پژوهش بیان گر نقش پررنگ استعاره های مربوط به حیوانات و نیز طرح واره های حجمی در ضرب المثل های ترکی آذری و در مفهوم سازی تجارب روزمره گویشوران ترکی زبان است.

    کلید واژگان: معنی شناسی شناختی, استعاره مفهومی, طرح واره تصوری, ترکی آذری, ضرب المثل
    Ramin Golshaie *, Farzaneh Mousavi, Farideh Haghbin

    Proverbs represent the beliefs and values of human cultures, the study of which can provide profound insights into concepts and daily experiences of language users. In this regard, cognitive semantics constitutes an effective framework to study linguistic meaning and uncover speakers' conceptualization of the world. In this study, we analyzed Azeri Turkish proverbs based on conceptual metaphor and image schemas theories. First, 470 Azeri proverbs were collected from the Turkish Azeri Proverbs book, and then they were checked by interviewing senior Azeri speakers. The proverbs were initially analyzed by looking for conceptual metaphors and source domain concepts and then the second time they were searched for image schemas. The findings showed that the source domain ANIMAL is the most frequent conceptual domain and the least frequent domain is related to the PATH and HEAT-COLD source domains. Also, the most frequent domain in image schemas was CONTAINMENT image schema and the least frequent one was the BALANCE image schema. In conclusion, findings suggest that the ANIMAL source domain as well as the CONTAINMENT image schema are the most prominent conceptual domains that have been frequently used in Azeri proverbs and have shaped the daily experience of Azeri speakers.

    Keywords: Cognitive Semantics, conceptual metaphor, image schema, Azeri Turkish, proverb
  • حیات عامری*، محمد مهدی مقدس سرکشیک زاده، زهرا ابوالحسنی چیمه
    در این پژوهش قصد داریم با استفاده از نظریه طرح واره های تصوری جانسون (1987) به این موضوع بپردازیم که آیا شعر کلاسیک و شعر نو فارسی تنها در قالب تفاوت دارند و یا اینکه به لحاظ مشخصه های زبانی نیز میان آن ها تفاوت وجود دارد. در این مقاله به بررسی طرح واره های تصوری در شعر حافظ به عنوان نمونه ای از شعر کلاسیک فارسی و شعر سهراب سپهری به عنوان نمونه ای از شعر نو فارسی می پردازیم و این موضوع را بررسی می کنیم که علاوه بر قالب شعری، چه تفاوت یا شباهتی در نوع مفهوم سازی از نظر طرح واره های تصوری در شعر کلاسیک و نو فارسی وجود دارد. برای این کار 13 مورد از اشعار حافظ و 8 مورد از اشعار سهراب سپهری به ترتیب از دیوان حافظ و هشت کتاب سهراب سپهری را در چارچوب نظری طرح واره های تصوری بررسی کرده ایم. روش انجام این تحقیق کتابخانه ای  پژوهشی است. نتیجه مقاله این بوده است که هر دو شاعر بیشتر از طرح واره های حجمی و حرکتی استفاده کرده اند، با این تفاوت که در نمونه کلاسیک حافظ تعداد طرح واره های حرکتی و حجمی  با اختلاف اندکی نزدیک بوده است؛ اما در نمونه شعر نو سهراب سپهری، طرح واره های حجمی  با اختلاف زیادی بیشتر از طرح واره های دیگر ازجمله طرح واره حرکتی به کار رفته است. این موضوع بیانگر آن است که شعر این دو علاوه بر قالب، در استفاده از طرح واره های تصوری تفاوت دارند.
    کلید واژگان: طرح واره های تصوری, شعر نو, شعر کلاسیک
    H. Ameri*, Sar Keshik Zadeh S.M.M. Sar Keshik Zadeh Mohaghegh, Zahra Abolhassani Chimeh
    In this paper, we aim to analyze the difference between classical Persian and new Persian poems using the current cognitive linguistics theories. The study aims to recognize the differences and similarities of the image schemas of two styles of poetry; namely, classical and modern poem. The research question is that what kinds of different image schemas are used in classical and modern poems. The hypothesis is that there are different kinds of image schemas in classical and modern poem. To this end, we analyze the image schemas of Hafiz's poems as sample of classical poetry and Sohrab Sepehri's poems as modern one. We have chosen 13 poems of Hafiz Divan as classical poems and 8 poems of Sohrab Sepehri's Hasht Ketab as modern Persian poems. We have identified the image schemas of the poems based on cognitive linguistics theoretical framework.  
    In the review of literature, there were some researches which focused on the comparison of the poetry of classical poets or comparison of the poetry of contemporary poets, but there was no research which compares image schemas of classical poetry with modern poem. Thus, the present study focuses on a new aspect.
    In conclusion, we noticed similarities and differences in the usage of image schemas of two styles of poems. The similarity is that in both styles containment and locomotion schemas are most used. But the difference is that in Hafiz's poems there was no significant difference between the number of locomotion and the number of containment schemas. However, there is significant difference between the number of containment schemas and all other schemas including locomotion schema in Sepehri's poems. It indicates the difference between a sample of classical poem and a sample of modern poem along with the usage of image schemas. Due to their mystic worldview both of poets have used containment and locomotion schemas.
    Keywords: Image schema, modern poem, classical poem
  • حسین تک تبار فیروزجایی *، علی حاجی خانی، غلامرضا بلوری
    ضرب المثل ها در فرهنگ و افکار عمومی مردم ریشه دارند و بررسی طرح واره های تصوری ضرب المثل های عربی، سبب آشنایی عمیق تر با زندگی و فرهنگ عرب زبانان خواهد شد. پژوهش حاضر به دنبال آن است که با روش توصیفی تحلیلی، انواع طرح واره های موجود در هزار مورد از ضرب المثل های فرائد الادب را بر اساس الگوی طرح واره های تصوری اوانس و گرین در چارچوب معنی شناسی شناختی بررسی کند؛ میزان کارآمدی انواع طرح واره های مطرح شده از جانب آنان را در تحلیل ضرب المثل های عربی بسنجد؛ درصد فراوانی انواع طرح واره ها را نشان دهد و برخی از دلایل فراوانی نمود برخی طرح واره ها را تبیین کند. نتایج تحقیق نشان می دهد انواع طرح واره های ارائه شده از جانب اوانس وگرین در فرائدالادب یافت می شود و طرح واره میزان، بیشترین تعداد فراوانی و طرح واره غیر ماده پنداری، کمترین تعداد فراوانی را در ضرب المثل های بررسی شده دارد. حیوانات و عناصر طبیعت با توجه به نقش و حضورشان در زندگی اعراب، جایگاه برتر خود را در زبان نیز حفظ کره اند. فعالیت های انسانی و همچنین اعضای بدن انسان نیز بخش مهمی از حوزه های مبدا ضرب المثل ها را از آن خود کرده و تجارب عینی کاربرد اعضا در زندگی، الگوی انتقال مفاهیم قرار گرفته است. عرب زبان موارد ملموس را به امور انتزاعی تسری می دهد و به ندرت، عکس آن اتفاق می افتد. تعدد وجوه طرح واره ها در ضرب المثل های عربی نسبت به فارسی کم رنگ تر است که زندگی و تجربیات ساده بادیه نشینان در این امر بی تاثیر نیست.
    کلید واژگان: معنی شناسی شناختی, طرح واره تصوری, ضرب المثل های عربی, فرائدالادب
    Hosein Taktabar *, Ali Hajikhani, Gholamreza Boloori
    Since proverbs are deeply rooted in people's culture and thought, the study of the image schema of Arabic proverbs will lead to a deeper understanding of Arabic life and culture. Investigating the image schemas of the Arabic proverbs based on cognitive semantics introduces us to the thought, culture, and morals of the Arab. According to the cognitive view that "the human beings develop what have been experienced into the domain of abstract concepts", The present study seeks to investigate the variety of existing schemas in the thousand proverbs of the book of Faraid al-Adab based on the image schema model of Evans & Green in the framework of cognitive linguistics. This article also examines the effectiveness and frequency of image schema as well as the reasons for the multiplicity of them.
    It also tries to provide answers to two other questions which image schemas are more abundant in the collection of Faraid al-Adab, and what is the significance of analyzing Arabic proverbs in the framework of cognitive semantics. The present study is based on this descriptive-analytic approach. So one thousand proverbs of Faraid al-Adab are randomly selected and the various schemas in it are extracted and analyzed in order to examine how these visual perceptions are transferred to the field of abstract concepts. The analysis is based on the hypothesis that the container schema and quantities schema have a high frequency in Arabic proverbs.
    It also gives a more accurate understanding of the objective and metaphorical meanings of the Arabic proverbs are achieved in the empirical and abstract application of the context of cognitive semantics and conceptual schemas. This is because the human mind is basically empirical and language cannot be studied independently from human imagination.
    The results of the research showed that the types of image schemas provided by Evans and Green are observable in Faraid al-Adab, and the balance schemas have the highest frequency and non-material schemas have the lowest frequency in the proverbs that we studied. According to their role and their presence in the life of the Arabs, animals and other elements of nature, appear with a high stance in the proverbs. Also, human activities and their organs have a significant role in establishing the source domains of the proverbs. More often, Arabic speakers convey concrete entities to abstract matters. However, they occasionally have the opposite tendency. Compared to the Persian proverbs, the Arabic proverbs tend to show more of the plurality of image schema. This is due to the fact that the simple life and experiences of the Bedouin lifestyle has its effect in this matter.Image Schemas are usually taken from different aspects of experience, but this feature is less distinctive in the Arabic proverbs. The life and experiences of the Bedouin people has had its influence in this regard. As a result, in comparison with Persian proverbs, there are fewer cases of both cluster schemas and network schemas in Arabic proverbs.
    Keywords: Cognitive Linguistics, image schema, Arabic proverbs, Faraid al-Adab
  • طاهره وحیدی فردوسی، علی علیزاده، زهرا بادامدری
    در این پژوهش سعی شده تا با تکیه بر دستاوردهای رویکردمعنی شناسی شناختی که طرح واره های تصویری از مهم ترین آن ها است،رهیافت جدیدی جهت یادگیری معنادار و ماندگارترحرف اضافه «از» در زبان فارسی ارائه شود.لذا ابتدا بر اساس معیارهای تایلر و ایوانز (2003) معانی مکانی و متفاوت این حرف اضافه بر مبنای فرهنگ سخن انوری (1381) انتخاب شد؛سپس جمله ها و عبارت های حاوی این حرف اضافه در کتاب های درسی مرکز آموزشی جامعه المصطفی مشهدمورد بررسی قرار گرفت.در نهایت، بر مبنای ملاک های تعیین معنای پیش نمونه ای تایلر و ایوانز (2003)، تئوری حوزه های لانگاکر(1987) و طرح واره های تصویری لیکاف و جانسون (1987)،شیوه پیشنهادی جهت آموزش حرف اضافه «از» برای غیر فارسی زبانان طراحی شده است. روش مورد نظر،مدل ترکیبی متن و تصویر(با کمک پاور پوینت و پوستر) برای آموزش ساختار معنایی این حرف اضافه با توجه به معنای مرکزی ومعانی دیگر آن است.نتایج این تحقیق می تواند در امر آموزش و یادگیری ماندگار این حرف اضافه و توجه بیشتر به اهمیت طرح واره های تصویری در مبحث تهیه و تدوین مواد آموزشی،راهکارهای موثری را پیشنهاد دهد.
    کلید واژگان: آموزش, حرف اضافه, طرح واره تصویری, معنی شناسی شناختی
    Tahereh Vahidi Ferdowsi, Ali Alizadeh, Zahra Badamdari
    Introduction
    Language learning is one of the most complex issues in teaching a foreign language. Prepositions having different meanings in different contexts are mostly problematic issues for both language instructors and non-Persian learners. Although prepositions are frequently used in Persian textbooks and daily conversations, learners fail to incidentally acquire them and often show low achievements in using them correctly. The strategy commonly employed by language instructors is teaching the multiple senses of prepositions by rote learning (Song, 2013). Rote learning lacks comprehensive analysis of different concepts of prepositions. Hence, students have to memorize them merely by repetition. In contrast, Cognitive Linguistics (CL) suggests a different approach to teaching prepositions that may have a strong impact on the methodologies of foreign language teaching and meaningful learning (Song, 2013). Compared to traditional approaches, cognitive linguistics offers an account of language structure that is arguably more comprehensive (Langacker, 1995). It opens up a new perspective of the CL-inspired meaningful learning approach on language teaching demonstrating the unification of the integrated model of text and picture for comprehension (the ITPC model). It also integrates the new knowledge with related prior knowledge in the cognitive structure of the learner mind (Ausubel, 2000). In addition, the ITPC model illustrates thoroughly how information is processed through each stage of the cognitive procedure. Prepositions are considered as having different meanings that are presented in a very systematized and related way in this model that in turns provides a fruitful basis for explaining the use of prepositions in different contexts. Thus, it seems to have a great effect on the methods of foreign language teaching and learning (Song, 2013).
    The present study focuses on the preposition, "Az" which is frequently used for presenting spatial meaning. So, the aim of the study is to provide an instructional syllabus based on cognitive semantics perspective for teaching different senses of this preposition to non- Persian speakers (in intermediate level). This preposition has 26 different usages as illustrated in Farhange Sokhane Anvari (2003). We have determined its prototype and different meanings based on this dictionary and the criteria of Tyler and Evans (2003). For this purpose, some sentences and phrases including this preposition were selected from non-Persian speaker’s textbooks in Jameat-almostafa center of Mashhad. According to Farhange Sokhane Anvari (2003), the first usage of this preposition is to show the “source” as far as the spatial and metaphoric concept is concerned. In this study, we introduced a suggested model of teaching in its abstract spatial usage. The proposed instructional method is an integrated model of text and picture (by PowerPoint and poster) for teaching semantic structure of the preposition, regarding its central and other meanings. The use of images, containing sensory and perceptual experiences of students, can make meaningful relationship between their new and previous knowledge. The findings open up an effective perspective in teaching and meaningful learning of this preposition for non-native speakers.
    Theoretical Framework: Cognitive linguistics is one of the new schools of Linguistics derived from new cognitive sciences. In their interactions with environment, human beings perceive one thing in terms of another thing metaphorically. This is known as “conceptualization” in which abstract meanings are discovered based on their physical counterparts. We assume that a preposition designates a conceptual spatial relation between a TR (trajectory) and an LM (landmark), which constitutes an abstract spatial scene. Conceptual content can be abstracted away from specific spatial scenes, giving rise to a more abstract representation, which is called a proto-scene. A proto-scene is associated with prototype of a particular preposition. According to Langacker (1987), an image schema includes a trajectory, a landmark, and relationship between the trajectory and the landmark. Thus, prepositions are able to extend the spatial senses to their abstract senses by metaphorical mappings.
    Methodology
    In this study, first, according to the criteria of Tyler and Evans (2003), prototype and different meanings of preposition “Az” were selected from Farhang Sokhan (Anvari, 2003). Then, some sentences and phrases containing the preposition were investigated by random sampling in the textbooks of Jameat-Al-Mostafa center in Mashhad. Finally, a suggested model was introduced
    for teaching the Persian preposition "Az” to non-native speakers, based on the domain theory of Langacker (1987) and the notion of image schemas (Lakoff & Johnson, 1987). The proposed instructional method is an integrated model of text and picture (by PowerPoint and poster) for teaching semantic structure of the preposition, regarding its central and other meanings.
    At the end of each session, the related exercises were given to the students including multiple choice, filling the gap, and matching.
    Results And Discussion
    Based on the cognitive approach, the prototype meaning of preposition “Az” is the “source” in which trajectory (TR) runs away from landmark (LM). In the present study, the focus was on high frequency concepts, such as “source” and “part of whole”. In the first session, an interesting prologue was used to attract students. Since the image schema of ”Az”, is “source”, explain it’s spatial and abstract meanings. In the second session, another concept of it, “part of whole” is explained for spatial and abstract meanings. Finally, students should do the exercises.
    Conclusion and Suggestions: This study focused on a cognitive approach to teaching Persian prepositions to non-native speakers. In cognitive approach, learning has more effects on knowledge acquisition in constructing cognitive schemata. In this approach, students can integrate new knowledge with relevant prior knowledge, so learning is meaningful and satisfying. In the present study, an instructional model for teaching two different concepts of preposition “Az” in the spatial and abstract domains are presented. Future studies are required to investigate other prepositions as well as their different meanings.
    Keywords: Cognitive semantics, Teaching, Preposition, Image schema
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال