جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "خاقانی" در نشریات گروه "علوم اجتماعی"
تکرار جستجوی کلیدواژه «خاقانی» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
در این یادداشت به بررسی دو نکته مورد اختلاف میان محققان در اشعار خاقانی شروانی می پردازم؛ نخست درباره ترکیب «خط ترسا» در مطلع قصیده ترسائیه خاقانی، ابتدا به نقد نظرات شارحان و محققان درباره این ترکیب پرداخته و سپس استدلال می کنم که این ترکیب نه به الفباهای یونانی، لاتین، ارمنی و سریانی، بلکه به الفبای گرجی اشاره دارد. نکته دوم مربوط به اختلاف نسخه ها و شارحان بر سر ضبط و معنای کلمه «ستاره» یا «سه تار» در بیتی از خاقانی است. به نظر بنده ضبط «سه تار» به معنای ساز مشهور سه سیم شبیه به تنبور که در تصحیح ضیاءالدین سجادی و اکثر شروح آمده ناصحیح بوده، خاقانی نام این ساز را همواره به صورت «سه تا» به کار برده و در بیت مورد بحث هم، ضبط صحیح کلمه «ستاره» به معنای پرده است.کلید واژگان: خاقانی, گرجی, ترسائیه, سه تار, ستارهTwo Controversial Phrases in Dīwān of Ḫāqānī Širvānī
This note discusses briefly two controversial phrases in two odes by Ḫāqānī Širvānī (c.a. 12th century), namely "ḫaṭṭ-e tarsā" 'Christian script' and "setāre-bastan" 'to set a curtain' (or alternatively, "setār-bastan" 'to play Setār (a musical instrument)'. Firstly I discuss the phrase "Christian Script"; this phrase has traditionally been defined as "an alphabet used by Christians", the precise concept it denotes however, has been disputed among the modern scholars. Thus, various alphabets such as Greek, Latin, Armenian and Syriac have been suggested as the possible answers. I discuss the shortcomings of these suggestions and argue that the "Christian Script" denotes the Georgian alphabet. Finally, I discuss the phrase "Setāre-bastan". Challenging the common reading of the phrase as "setār-bastan" 'playing Setār' I argue that the accurate reading is "setāre-bastan" meaning 'to set a curtain'.Keywords: Khaghani, Georgian Alphabet, The Christian Ode, Setār -
دیوان خاقانی، یکی از متونی است که درک آن نیازمند تلاش ذهنی است؛ دشواری شعر خاقانی از یک جهت و تدریس آن در دوره های مختلف رشته زبان وادبیات فارسی از جانب دیگر، موجب اقبال شارحان به شرح آن شده است و شرح ها و گزیده هایی چند از آن منتشر شده است. یکی از این کتاب ها، کتابی است با عنوان «ساغر بلورین». این کتاب توسط آقای احمد غنی پورملکشاه نوشته شده است و انتشارات تیرگان برای اولین بار آن را در سال 1399، منتشر کرده است.در کنار جوانب پسندیده این کتاب، اشکالاتی چند به آن وارد شده است.اشکالات راه یافته به کتاب فراوانند و بررسی دقیق و کامل همه آنها در یک مقاله نمی گنجد؛ از این رو، مهم ترین موارد انتخاب و بررسی شده اند. اشکالات معنایی برخی از ابیات، استفاده پر شمار از آثار دیگران بدون ارجاع به آنها، اشکالات نگارشی، اشارات نادرست، تغییرات غیر موجه در متن اشعار، پیروی نکردن از شیوه دقیق و علمی در نگارش و مستندسازی و معرفی فهرست منابع، معرفی نکردن شیوه شرح و دیگر بایسته های نگارش کتاب از جمله مواردی است که در ردیف ایرادات کتاب قرار می گیرند.ضمن بررسی دقیق موارد یاد شده، در نهایت با نشان دادن لغزش های فراوان راه یافته به کتاب، به این نتیجه می رسیم که کتاب نیازمند ویرایش جدی است و این اشکالات به طور محسوسی بر جایگاه علمی کتاب سایه انداخته.کلید واژگان: خاقانی, دیوان, نقد, قصیده, شرحDivan Khaqani is one of the texts that requires mental effort to understand; the difficulty of Khaqani's poetry on the one hand and its teaching in different courses of Persian language and literature on the other hand has made commentators interested in its description, and several descriptions and excerpts have been published. One of these books is a book called "Saghar-e Bolourin". This book was written by Mr. Ahmed Ghanipour Malik Shah and Tirgan Publishing published it for the first time in 2019. In addition to the good aspects of this book, there are some problems, and a detailed and complete review of all of them does not fit in one article. Therefore, the most important items have been selected and reviewed here. Semantic problems of some verses, numerous uses of other people's works without referring to them, writing problems, incorrect references, unjustified changes in the text of poems, not following the precise and scientific method in writing and documenting and introducing the list of sources, not introducing the description method, and other requirements of writing a book are among the things that are included in the list of the book shortcomings. While carefully examining the mentioned problems, finally, by showing many inaccuracies in the book, we come to the conclusion that the book needs serious editing and these problems noticeably cast a shadow on the scientific position of the book.Keywords: Khaqani, divan, critique, ballade, commentary
-
دیوان خاقانی، از دیرباز در بین محققان و ادبیات شناسان به دشواری و دیریابی معروف بوده است؛ به همین خاطر نسبت به دیگر آثار شاعران کلاسیک فارسی بیشتر موردتوجه شارحان و محققان قرار گرفته است و شرح های پرتعدادی بر همه یا بخشی از آن نگاشته شده است. یکی از شرح هایی که بخشی از این دیوان را شرح کرده است،کتابی است با عنوان «آتش اندر چنگ». این کتاب توسط «مهدی ماحوزی» نوشته شده است و انتشارات زوار آن را در 340 صفحه منتشر کرده است.در این مقاله، این کتاب را با نگاه نقادانه و علمی نقد و بررسی خواهیم کرد. لازم به توضیح است این مقاله با شیوه مطالعه کتابخانه ای و مقایسه شروح منتشر شده دیوان خاقانی، نوشته شده است. در این مقاله، در مورد مطالبی از جمله تعجیل در تهیه و انتشار کتاب، گزیده گزینی نا درست، ورود مطالب غیرمربوط به متن کتاب، استفاده از آثار دیگران بدون ارجاع به آن آثار، سخن خواهیم گفت و در پایان به این نتیجه می رسیم که اشکالات و ناراستی های فراوانی به کتاب مورد بحث وارد شده است و ضروری است نسبت به اصلاع موارد یاد شده اقدام شود.کلید واژگان: خاقانی, نقد, شرح, دیوان, شعر فارسی, اشکالات معناییDivan of Kaqani has been famous among researchers and litterateurs for being difficult and rare since long ago; hence it has been noticed more by researchers and exegetes with respect to other classic Persian poets’ literature. Also, numerous exegeses have been written to the entire divan or to a portion of it. One of those exegeses interpreting a portion of this divan is a book named “ATASH ANDAR CHANG”. This book is written by Mahdi Mahouzi and is published by Zavvar publications in 340 pages. In this article, we are going to criticize this book in a scientific and critical way. Moreover, we will discuss subjects such as the haste in preparing and publishing this book, incorrect extracting, the introduction of irrelevant subjects, and the use of others’ works without making reference to them. In conclusion, we get the result that the book under debate is one of the weak and unscientific works and it is necessary to take action to amend the mentioned items.Keywords: Khaqani, criticism, exegesis, divan, Persian poem, Meaning Bugs
-
عدالت به عنوان یکی از اهداف والای انسانی و اخلاقی بشر به معنی احقاق حقوق دیگران براساس مساوات است. هدف این پژوهش، تبیین جایگاه عدل در اشعار خاقانی و اهمیت این فضیلت خاقانی در ترسیم آرمان شهر این شاعر است. بنابراین در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی به این سوال پاسخ داده می شود که عدل در اشعار خاقانی از چه ابعادی قابل خوانش است؟ مطابق نتیجه ی حاصل از این پژوهش، عدل در اشعار خاقانی از ابعاد سیاسی، الهی و دینی قابل بررسی است. در بعد سیاسی، عدل از مهم ترین عوامل استواری ساختار پادشاهی بیان شده که قابل انطباق با اندیشه ی سیاسی ایرانشهری است؛ مطابق این نظریه یکی از مهم ترین ویژگی شهریار آرمانی در دیوان و تحفه العراقین خاقانی پاس داشت عدل و داد است. خاقانی در عدل الهی، مقصود از عدل در جهان را با مفهوم توازن و تعادل در خلقت جهان استعمال کرده اینکه خداوند علیم و حکیم به مقتضای علم شامل و حکمت عام خود می داند که برای ساختمان هر کلی، از هر جزیی چه اندازه لازم و ضروری است و نیز در ضمن مدح ممدوح به مفهوم کلامی آن از دیدگاه اشاعره اشاره کرده است. در بعد دینی عدل را کلید درجه ی هشتم بهشت و امانت خداوند می داند. از دیدگاه او دین با عدل معنا پیدا می کند و عدل گستری در جامعه نشانه ای از دینداری حاکم بر آن جامعه می باشد.کلید واژگان: ادبیات اجتماعی, عدل, خاقانی, سیاست, دینJustice, as one of the highest human and moral goals of human beings, means the realization of the rights of others on the basis of equality. The purpose of this study is to explain the place of justice in Khaghani's poems and the importance of this virtue in depicting the utopia of this poet. Therefore, in this research, the question is answered descriptively-analytically from what dimensions can justice be read in Khaghani's poems? According to the result of this research, justice in Khaghani's poems can be studied from political, divine and religious dimensions. In the political dimension, justice is one of the most important factors in the stability of the monarchy structure, which is compatible with the political thought of urban Iran; According to this theory, one of the most important features of sovereign idealistic in the court and the gift of the Iraqi Khaghani is the protection of justice. In Divine Justice, Khaghani has used the meaning of justice in the world with the concept of balance and equilibrium in the creation of the world. In addition to praising Mamdouh, he also pointed to its theological meaning from the point of view of the Ash'arites. In the religious dimension, he considers justice as the key to the eighth degree of paradise and God's trust. In his view, religion finds meaning with justice, and justice in a society is a sign of the religiosity that governs that society.Keywords: Social Literature, Justice, Khaghani, politics, Religion
-
پشتوانه فرهنگی سترگ و توان سخن سرایی شگفت، دو عنصر بنیانی طریق غریب خاقانی است. پیوند این دو سخنی فاخر با مضامین، تصاویر و تعابیر بدیع و نو به بار آورده است. گستردگی و تنوع از ویژگی های بارز پشتوانه فرهنگی خاقانی است. او از علومی چون طب، نجوم، تفسیر، تاریخ، جانورشناسی، کانی شناسی و... آگاهی های درخور توجهی داشته و در جای جای آفرینش های ادبی خود از آن ها بهره برده است. قصص انبیا با به برجستگی ای که در تفاسیر و تواریخ دارد، بسیار مورد توجه خاقانی بوده است. سرگذشت حضرت ابراهیم(ع) به عنوان یکی از این قصص، جاذبه های متعددی برای خاقانی داشته که در این جستار به تبیین و تحلیل آن ها پرداخته ایم.کلید واژگان: خاقانی, پشتوانه فرهنگی, قصص انبیا, دیوان, ابراهیم(ع)The great cultural background and the amazing power of speech are the two basic elements of Khāghani’s methodology in poetry. The combination of these two magnificent features has created new themes, images, and innovative subjects in his poems. Extensiveness and diversity are prominent features of Khāghani’s cultural background. He has considerable knowledge of sciences such as medicine, astronomy, exegesis, history, zoology, mineralogy, etc., and has used them in various places in his literary creations. The stories of the prophets, with their prominence in interpretations and histories, have been highly regarded by Khāghani. The story of Prophet Ibrahim (AS) has had several attractions for Khāghani, which we have explained and analyzed in this article.Keywords: Khāghani, Cultural Support, Stories of Prophets, book of poems, Ibrahim (AS)
-
دشواری صفتی است که همواره به دیوان و قصاید خاقانی نسبت داده شده و برای تحلیل آن از دیرباز شروحی به رشته تحریر درآمده است. یکی از شروح کهن این دیوان، شرح شادی آبادی است که از ارزش علمی درخور توجهی نیز برخودار می باشد. اخیرا برای اولین بار این شرح به همت خسرو شهابی تصحیح و منتشر شده است. با وجود تلاش مصحح، به دلیل عدم پایبندی به اصول و موازین تصحیح علمی و انتقادی، کاستی ها و ایرادات مختلف و متعددی در متن دیده می شود. در این مقاله به تبیین و تشریح این اشکالات می پردازیم.کلید واژگان: خاقانی, دیوان, شرح, شادی آبادی, خسرو شهابیDifficulty is a feature that has always been attributed to Khaghani's poems, and since old times, various commentaries have been written for their analysis. One of the ancient commentaries of this divan is the one by Shadiabadi, which also has a remarkable scientific value. Recently, for the first time, this commentary has been edited and published by Khosrow Shahabi. Despite the efforts of the editor, due to the lack of observing the principles and standards of scientific and critical editing, various shortcomings and flaws can be seen in the text. In this article, we will explain these problems.Keywords: Khaghani, Divan, Shadiabadi commentary, Khosrow Shahabi
-
نمادهای قدرت، رابطه ای مشخص با مفهوم قدرت و اسطوره های سیاسی دارند. باورهای سیاسی، نمادهای قدرت و مفاهیم اسطوره ای آنها را تامل برانگیز می سازد. کارکردهای مشترک همه نمادها و اسطوره های قدرت، در انسجام ساختاری آنها نمود می یابد. نمادهای قدرت و اسطوره های سیاسی از مهم ترین مباحث انسان شناسی سیاسی هستند. با توجه به جایگاه برجسته نماد و اسطوره در ادبیات، می توان از منابع ادبی برای شناخت بهتر فرهنگ سیاسی زمان های دور، در قالب مطالعه بینارشته ای و به طور موردی بررسی نمادهای قدرت بهره برد. از میان متون ادبی، قصاید فارسی بیشترین امکان را در این زمینه فراهم می کنند. این قالب شعری در ارتباط مستقیم با مرکز قدرت سیاسی بوده و قالبی درباری محسوب می شود. خاقانی از بزرگ ترین قصیده سرایان ادب پارسی و از دولت مردان دربار شروان شاهان است و نمادهای قدرت و فرهنگ سیاسی در اشعار وی نمود چشم گیری دارند. این مقاله به بررسی نمادهای قدرت در اشعار و قصاید خاقانی شروانی و تحلیل آنها بر اساس نظریه کارکردگرایی ساختاری می پردازد تا چگونگی انسجام ساختاری نمادهای قدرت، مفاهیم و اندیشه های نهفته در آنها و کارکردهای مشترکشان را مشخص سازد و سرانجام با تحلیل شواهد شعری، وضعیت ساختار قدرت سیاسی دوران شاعر را نشان دهد.
کلید واژگان: انسان شناسی و ادبیات, نمادهای قدرت, اسطوره های سیاسی, خاقانی, شروان شاهان, تحلیل متنThere are certain relationship among the symbols of power and the power concept as well as political myths. The symbols of power and their mythical meaning are coneptualized through political believes. The common functions of all symbols and myths of power revise in their structural coherence. This essay tries to research and analyze the symbols of power in the Khaghani’s poems according to structural functional theory in order to show the structural coherence of power symbols, their meaning and their common function. In this regard through the analysis of his poems, we will try to provide a clear image of the structure of political sphere and power structure in the poet’s period.Keywords: Anthropology, literature, symbols of power, political myths, Khaghani, Sharvan Shah, Text Analysis -
شعر خاقانی ازجمله اشعاری است که افزون بر پیشینه شرح نویسی چند سده ای، به گواه کتب، مقالات، پایان نامه ها و تحقیقات دانشگاهی سه دهه اخیر، به شکل خاص مورد توجه قرار گرفته است. تحقیق در سوانح زندگی، اندیشه و افکار، سبک و زیباشناسی شعر، تدوین فرهنگ لغات و اصطلاحات، شرح مشکلات شعر، و شرح قصاید منتخب او اخیرا منجر به راه یافتن شرح کامل قصاید او به بازار کتاب و به تبع آن به منزله منبع درسی دانشگاه ها شده و میان استادان و دانشجویان از اقبالی نسبی نیز برخوردار گشته است.
مقاله حاضر، با نگاهی انتقادی به نقد و تحلیل شکلی محتوایی نقد و شرح قصاید خاقانی از دکتر محمد استعلامی پرداخته و پیشنهادهایی برای تکمیل و بهبود کار ارائه شده است.
کلید واژگان: خاقانی, شرح نویسی, نقد شروح, استعلامی -
خاقانی شروانی از شاعران پرآوازه قرن ششم هجری است که به تبع شاعران هم عصر خود در رعایت سبک فنی مصنوع و الزام به آوردن غالب اطلاعات و اصطلاحات علمی، معارف دینی، تاریخ، اسطوره، باورهای عامیانه، و... گوی سبقت از بسیاری از همگنان خود در دشوارگویی ربوده است؛ به همین سبب، بسیاری از خاقانی پژوهان کوشیده اند، ضمن تصحیح و تنقیح دیوان خاقانی، پرده از پاره ای رمز و رازهای پوشیده در شعرش بردارند و ضمن معنی تمام یا گزینش ابیاتی از دیوان، پژوهندگان شعر خاقانی را مددکار باشند. شرح دیوان خاقانی اثر محمدرضا برزگر خالقی از دیگر کوشش های در همین مسیر است که در ادامه و پیش روی داشتن گنجینه عظیمی از خاقانی پژوهی، اعم از شرح های کلی، گزینه ها، کتاب ها، و مقالات فراوان، به شرح پنجاه قصیده از دیوان پرداخته است. این شرح با همه تلاش های ستودنی شارح، مصون از سهو و خطا و عاری از نقص و کاستی نیست. این مقاله کوشیده است در حد اختصار به پاره ای از این موارد بپردازد.
کلید واژگان: خاقانی, خاقانی پژوهی, دیوان خاقانی, برزگر خالقیKhaqani Shervani is one of the renowned poets of the sixth century، who outstripped many other poets in saying complicated poems by using an intricate technical style as well as citing many scientific، religious، historical، mythological terms and folk beliefs in his poems. That is why many of Khaqanischolars have attempted to reveal some hidden mysteries of his poems in addition to editing his Divan. By explaining full verses or a selection of them، they have tried to help researcherswith Khaqani’s poems. Exegesis of Khaqani''s Divan by Dr. Mohammadreza Barzegar Khaleqi is one of the mentioned efforts. In his work، Dr. Barzegar Khaleqi، with an access to a huge collection of scholarly works on Khaqaniincluding descriptions، books، excerpts، and essays، has described 50 odes of Khaqani’s Divan. Despite all the admirable attempts of the exegete، this exegesis is not free of errors and defects. The present paper aims to briefly study some of these flaws.Keywords: Khaqani, Khaqani Scholarship, Khaqani's Divan, Barzegar Khaleqi -
خاقانی از شاعران بزرگ ایرانی است که به جهاتی در تاریخ ادبیات فارسی بی نظیر است. این جهات شاید با مبانی جمال شناسی و سلیقه ی شعری امروز ما کاملا سازگار نباشد؛ اما تاییدی است بر آنچه او خود «شیوه ی تازه» و «طریق غریب» می نامید. بررسی زن در شعر او و مقایسه اش با تصویر زن در اشعار دیگر شاعران، مدخلی است که ما را با آن طریق غریب و جایگاهش در گنجینه ی ادبی ایران آشنا می کند. در پی این مقصود، بخش اول مقاله ی حاضر به بررسی زنانی پرداخت که در تاریخ، جامعه و خانواده ی خاقانی وجود خارجی و واقعی داشتند و بخش حاضر زنان غیرواقعی و صور خیال شعری او را درباره ی زن بررسی می کند.
کلید واژگان: شعر فارسی, خاقانی, زن, اساطیر, صور خیالKhāghāni is among the great Iranian poets who, in certain respects, is unique in the history of Persian literature. These dimensions may not be compatible with our modern aesthetic bases and poetic tastes, but it is an emphasis on what he himself calls “the new method” and “the odd technique”. Studying women in his poetry and comparing it to the image of women in the poems of other poets is a starting point which can familiarize us with that odd technique and its position in the contemporary Iranian literary treasure. To achieve this goal, the first part of the present paper studied the women who actually lived in Khāghāni’s family and community and this part of the paper studies the fictitious women in his poetry.Keywords: Persian poetry, Khāghāni, woman, myths, imagery
نمایش نتایج بیشتر...
نکته
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شدهاند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شدهاست. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که میخواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.