جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "امام مهدی" در نشریات گروه "علوم قرآن و حدیث"
تکرار جستجوی کلیدواژه «امام مهدی» در نشریات گروه «علوم انسانی»-
نشریه ره توشه، پیاپی 16 (زمستان 1402)، صص 79 -88
احساس نظارت همیشگی امام زمان (عج) در زندگی، یکی از آثار معرفت و شناخت ایشان است. این باور در راستای اعتقاد به لزوم وجود امام و حجت الهی در جهان مطرح می شود و از توابع آن به شمار می رود. از امام باقر(ع) در این باره نقل شده است: «خداوند ما را حجت در زمین و امان برای اهل آن قرار داده است».[1] ابوحمزه ثمالی می گوید به امام صادق (ع) گفتم آیا زمین بدون امام باقی می ماند؟ آن حضرت فرمودند: «اگر زمین ساعتی بدون امام باشد، فرو خواهد ریخت».[2] بر اساس این احساس نیاز، در روایات بر این مطلب تاکید شده است که اگر تعداد افراد ساکن در زمین فقط دو نفر باشند، یکی از آن دو امام است و اگر قرار باشد همه افراد از دنیا بروند، آخرین فردی که از دنیا می رود، امام خواهد بود. [3] [1]. محمد بن جریر طبری، دلایل الامامه، ص 437.[2]. محمد بن علی بن بابویه، کمال الدین و تمام النعمه، ج 1، ص 384.[3]. محمد بن یعقوب کلینی، اصول الکافی، ج 1، ص 180.
کلید واژگان: امام مهدی, ناظر بر اعمال, آثار نظارت -
بررسی القاب اهل‌بیت از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. این مقاله به‌دنبال آن است تا لقب حجت‌الله را از حیث امکان اختصاص داشتن آن به حضرت امام مهدی مورد بررسی قرار دهد. تحقیق با استفاده از منابع حدیثی می‌کوشد تا بیان کند که در مرحله اول، اشتراکی‌بودن حجت‌الله نمود بیشتری دارد، ولی بعضی از علماء همانند مرحوم مجلسی بیان داشتند که چون حضرت امام مهدی#، آخرین حجت خداوند متعال در روی زمین می‌باشند، این لقب مختص ایشان است، لکن وجه جمعی نیز بیان میشود که اگر روایت، قرینه به معصوم خاصی داشت، روشن است که مختص همان معصوم می‌باشد، ولی اگر مطلق بیاید، مراد حضرت مهدی است؛ البته روایتی مبنی بر این مطلب نداریم و لذا این جمع ضعیف بوده هرچند توسط سیره عملی علماء جبران شده است.
کلید واژگان: لقب, امام مهدی, حجت الله, ائمهAnalyzing the titles of Ahl al-Bayt (Infallible Imams) is very important. The present article seeks to examine the title Hujjat Allah in terms of the possibility of its exclusiveness to Imam Mahdi. This research, through using Hadith sources, attempts to firstly state that the mentioned title is used for all the Imams; but some scholars, like the late ˈAllāmah Majlisī say that this title is exclusive to Imam Mahdi (pbuh) because he is the last proof of Allah the Almighty on earth however a collective aspect is also mentioned that if there is a presumption to a certain infallible Imam, it is clear that this title will be specific to that Infallible person, but if it comes in a generic term, it will refer to Imam Mahdi (pbuh) however, we do not have any narration based on this matter. though this conclusion is weak, the weakness has been compensated by the practical way of scholars.
Keywords: title, Imam Mahdi, Hujjat Allah, the Imams -
در قرآن کریم، آیات متعددی، به تفسیر یا به تاویل، به مهدویت، آن هم با تعریف مخصوص شیعه، اشاره دارند. در این میان، سوره انبیا یکی از سوره‌هایی است که در آیات متعددی از آن، مباحث مربوط به حضرت مهدی# بیان شده که لازم است با بررسی بیشتر، محورهای مطرح شده در آن، مورد دقت قرار گیرد. این تحقیق با روش کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی‌تحلیلی به بررسی آیات مهدوی سوره انبیا پرداخته است. با بررسی آیات و نیز با استفاده از روایات تفسیری، محورهایی چون: عذاب ظالمان از سوی حضرت قایم، امامت و هدایت ایشان، مسیله رجعت و اینکه در آینده، حکومت جهان به دست عباد صالح قرار می‌گیرد به چشم می‌خورد.
کلید واژگان: قرآن, سوره انبیا, امام مهدی, عباد صالح, رجعتSeveral verses of the holy Qur'an, through the methods of interpretation and inner meaning, refer to the teaching of Mahdism based on the Shiˈa’s point of view. Surah al-ʾAnbīyā is one of the Qur'anic chapters in which some issues related to Imam Mahdi (pbuh) are mentioned in several of its verses so, it is necessary to examine them carefully. The present research has investigated this type of verse in the mentioned Surah by a library-based method with a descriptive-analytic approach. By studying these verses as well as by using the related Hadiths, some items such as the punishment of the oppressors by the Imam, his Imamate and leadership, the issue of Rajˈat (partial resurrection), and the domination of righteous people on the earth in the future will be realized.
Keywords: Quran, Surah al-ʾAnbīyā, Imam Mahdi, righteous people, Rajˈat -
شیخ طوسی در کتاب امالی گزارش جابر بن عبدالله انصاری از لوح فاطمه (ع) را از استاد خود ابومحمد فحام نقل کرده است. انتهای حدیث به ابری سفید اشاره دارد که با زبان عربی فصیح به طوری که جن و انس شرق و غرب، آن را می‌‌شنود حضرت حجت(ع) را معرفی میکند. با توجه به گزارش‌های متعدد حدیث لوح این گزارش با توجه به فقره پایانی آن، که از یک اعجاز سخن می‌راند، صحت و عدم صحت آن و انتساب آن به میراث شیعی، درخور توجه است. نوشتار پیش رو که به روش توصیفی- تحلیلی سامان یافته است، در صدد بررسی این قسمت از روایت است. نتایج به دست آمده، حکایت دارد که روایت، ضعف سندی دارد و علاوه بر آن، فقره پایانی روایت در دیگر احادیث لوح ذکر نشده است و با قراینی، احتمال انتقال انتهای متن آن از اهل سنت به متون شیعی وجود دارد.
کلید واژگان: مهدویت, اعجاز, حدیث لوح, امام مهدی, علی راسه عمامه -
در برخی روایات، برای دوره آخرالزمان، تعابیری همسو شده است. گزارش مرحوم صفار و کلینی از آن جمله است که فهم معنای دقیق آن مستلزم توجه به برخی نکات است. بر این اساس در این مقاله به بررسی و تحلیل سندی، لغوی و معانی این گزارش و به طور ویژه معنای لفظ خروج حضرت حجت# با مشیت الهی می‌پردازیم. روایت مذکور با توجه به شرح حال راویان دارای دو طریق سندی موثق یا لااقل حسن است. علاوه بر این، تکرار آن در کتاب‌‌های متقدم و متاخر و عدم مخالفت محتوای آن با قرآن و سنت، اطمینان بر صدور این روایت از امام معصوم^ را تقویت میکند. مقاله پیش رو با روش توصیفی، تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای سامان یافته است. یافته‌ها نشان می‌دهد ایمه در انتخاب الفاظ و انتقال معنا دقت داشتند. از این رو واژه‌ی به کار رفته در این روایت (خروج) با الفاظ «ظهور و قیام» تفاوت دارد، بدین صورت که ظهور آن حضرت، به خلاف خروج، امری دفعی است. همچنین میتوان بین ظهور و خروج به عنوان یک امر الهی و قیام به عنوان امر اجتماعی و فرآیند ظهور فرق گذاشت. فرق دیگر این است که واژه خروج به طور خاص با «مشیت الهی» پیوند خورده است؛ یعنی زمان ظهور، به اراده تکوینی خداوند تعیین و تقدیر میشود، سپس فرمان ظهور از جانب پروردگار به حضرت حجت صادر میگردد که این امر و فرمان الهی، خود، مصداق اراده تشریعی پروردگار است. بر این اساس میشود گفت، هم اصل ظهور و هم زمان آن فقط به اراده خداوند واقع میشود.
کلید واژگان: خروج, ظهور, قیام, مشیت, کلینی, صفار, امام مهدیIn some Hadiths, there are a few aligned phrases describing the era of "the End of Time". The reports of the late Ṣaffār and Kulaynī are such that understanding their exact meanings requires paying more attention to some points. Based on this, in this paper, we will examine and analyze the document, vocabulary, and meanings of this narration, especially the meaning of the word "خاج " (the rising of Imam Mahdi by the will of Allah). According to the chain of transmitters, the mentioned Hadith has two authentic or at least acceptable sources. In addition, some factors such as its repetition in the earlier sources and later books and also the non-contradiction of its content with the Qur'an and the Sunnah, strengthen the certainty of issuing this narration from the side of the infallible Imams.
The present article is written by the descriptive-analytical method and using library resources. Studies have tended to show that the Imams were careful to choose the proper words for conveying the meaning; therefore, the word (خاوج) Arising used in this narration is different from two words Appearance and Uprising, in such a way that the appearance of Imam Mahdi (pbuh), unlike his arising, is a rapid thing. It is also possible to distinguish between the Imam’s appearance and arising (as the divine subject) with his uprising (as a social matter). Another difference is that the word (خاوج) Arising is specifically linked to “divine providence” i.e. the time of Appearance is determined by God’s existential will. Then Allah orders the Imam for the appearance, and this order is an example of God’s legislative will. Based on this, it can be said that both the appearance of the Imam and the time of Appearance will happen only by Allah’s will.Keywords: the arising, the appearance, the uprising, providence, Kulaynī, Ṣaffār, Imam Mahdi (pbuh) -
مردم شناسی باور به امام عصر به روایت مسکوکات قبل صفوی
استفاده از اشیاء مادی در شناخت و فهم چرخش های فرهنگی از مسیرهای مغفول در پژوهش های تاریخ مذهب است. اشیاء مادی_ فرهنگی از ظرفیت بالایی برای درک فضای سیاسی و مذهبی دوره انتشار خود برخوردارند. اشیای فرهنگی امروزه برای مورخین تولید روایت تاریخی می کنند، روایتی از آنچه در واقعیت تاریخی و اجتماعی روی داده، بدون ملاحظات تاریخ نویسان و مکتوبات رسمی حاکمان. سکه به عنوان یک شی مادی در کنار خطبه خوانی، یکی از رسانه های تاریخی برای اعلام مواضع رسمی حکومت است. در راستای فهم تشیع در جامعه ایران پیشاصفوی، مسیله جستار حاضر باور به حضرت ولی عصر عج در گستره جغرافیای ایران زمین است. در گام اول سکه های حاوی نام حضرت ولی عصر عج شناسایی می شوند و در گام دوم نگرش رسمی به انگاره مهدویت در مسکوکات بررسی شده وارتباط آن با منابع مکتوب غیبت نگاری پیشین استخراج می شود. یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که از دو قرن پیش از طلوع دولت صفوی باورهای مهدوی در مسکوکات ایران مطابق با اندیشه رسمی شیعه انعکاس یافته است.
کلید واژگان: امام مهدی, اشیاء فرهنگی, امامیه, تاریخ تشیع, سکه شناسیOrigins of Mahdism in Pre-Safavid Persia through Material CultureEmamat Pajouhi, Volume:11 Issue: 30, 2022, PP 201 -251Mahdism has varieties of meaning in the Muslim world, Imamite Muslims, believe that Imam Muhammad Al-Mahdi, the twelfth Imam who was born in 9th century AD is still alive and will come back in the promised day to establish a heavenly world on earth. The purpose of the reappearance of Imam Mahdi is development of the human wisdom regard to Allah and the universe. Another meaning of Mahdism among Muslim sects, consist of a kingdom, that Mahdi would reign over it and destroy the enemies. In this article, we exercise the elements of Mahdism in the written sources of Imamite Muslim, and show how the belief on Imam Mahdi, diffused to the Persian society gently. Through the Material culture, we illustrate how the Imamite belief on Imam Mahdi recognized by rulers of Persia.
Keywords: Imam Mahdi, Material Culture, Imamiyyah, History of Shiism, Numismatics -
فصلنامه پژوهش های مهدوی، پیاپی 40 (بهار 1401)، صص 133 -147
امنیت و عدالت از بنیادی ترین نیازهای انسان در زندگی است. از این رو برپایی امنیت و عدالت، نخستین چشم داشت انسان ها از حاکمان و نیز همواره شعار بسیاری از حکومت ها بوده و است. و نیز از برجسته ترین شاخصه های پیشرفت و تمدن به شمار می آید. هر سرزمینی که دو عنصر کلیدی امنیت و عدالت در آنها فراگیر نشده باشد، هرگز به تمدنی استوار و ماندگار دست نخواهد یافت. در دولت حضرت مهدی؟عج؟ که نوید تمدنی جهانی بر پایه آموزه های وحیانی را دارد، نیز این دو اصل جایگاه ویژه ای دارد، به گونه ای که در بسیاری از روایاتی که درباره ظهور حضرت ولی عصر؟عج؟ صادر شده به این نکته نیز اشاره شده است. به همین جهت است که عبارت «یملا الارض قسطا و عدلا» برای کسی که کمترین مطالعه در زمینه آموزه های مهدوی را داشته باشد، عبارت آشنایی است. در این نوشتار با بهره مندی از سخنان معصومان؟عهم؟ به نقش امنیت و عدالت در برپایی تمدن مهدوی پرداخته شده است که نتیجه استوار آن، نقش جدی این دو در شکل گیری و استمرار آن تمدن بزرگ اسلامی خواه بود.
کلید واژگان: تمدن مهدوی, امنیت, عدالت, مهدویت, امام مهدیSecurity and justice are the most basic human needs in life. Therefore, the establishment of security and justice was the first concern of the rulers and it has always been the motto of many governments. And it is also one of the most prominent indicators of progress and civilization. Any land that does not include the two key elements of security and justice will never achieve a stable and lasting civilization. These two principles have a special place in the government of Hazrat Mahdi (a.s.) who has the promise of a global civilization based on the revelation teachings, so that this point is also mentioned in many narrations issued about the advent of Hazrat Wali Asr (a.s.) has been It is for this reason that the phrase "Fill the earth fairly and fairly" is a familiar phrase for someone who has the least amount of study in the field of Mahdavi teachings. In this article, the role of security and justice in the establishment of the Mahdavi civilization has been discussed with the benefit of the words of Masooman. The solid result of which was the serious role of these two in the formation and continuation of that great Islamic civilization.
Keywords: Mahdavi Civilization, Security, Justice, Mahdism, Imam Mahdi -
بشر از آغاز پیدایش زندگی اجتماعی، تاکنون، همواره در آرزوی دست یابی به جامعه ای مطلوب، به طراحی آرمان شهرهای گوناگون، دست یازیده است. در برابر، خداوند متعال نیز آرمان شهر والای انسانی الهی را طراحی، تبیین و وعده داده است که بشریت، با ظهور حضرت مهدی؟عج؟، آن جامعه برخاسته از تعالیم وحیانی را تجربه خواهد کرد. براساس آموزه های قرآن و روایات، این آرمان شهر، دارای ویژگی های ممتاز و بی بدیلی است که آن را نسبت به آرمان شهرهای دیگر، شاخص و برجسته می کند. یافته های این پژوهش که با روش توصیفی _ تحلیلی به بازخوانی آیات و روایات پرداخته، مدلل نموده است که آرمان شهر مهدوی، دارای ده ویژگی بی همانند: 1. حتمیت تحقق آرمان شهر مهدوی؛ 2. جهان گستردگی و فراگیر بودن؛ 3. ولایت مداوم انسان کامل؛ 4. عدالت و حق مداری گسترده؛ 5. اتحاد و همبستگی توحیدمدار مردمان؛ 6. شکل گیری ارتباطات و مناسبات صحیح انسانی؛ 7. بنیادگذاری سبک زندگی مردم بر آموزه های دین الهی؛ 8. آزادی فردی، اجتماعی و معنوی؛ 9. امنیت گسترده و دادن پناهندگی به حقیقت پژوهان؛ 10. آبادانی، رشد و استواری اعجاب برانگیز می باشد. برخی از این ویژگی ها گرچه در اسم، آرمانی مشترک، می نماید، ولی با دقت و ژرف نگری در کم و کیف آن، بی بدیل و ممتاز بودن آنها، آشکار می گردد.
کلید واژگان: امام مهدی, آرمان شهر مهدوی, انسان کامل, عدالت, قرآن کریم و روایاتFrom the beginning of social life until now, evil has always designed various utopias in the desire to achieve a desirable society. On the other hand, God Almighty has designed, explained and promised the utopia of a sublime divine human being that humanity, with the advent of Hazrat Mahdi (pbuh), will experience that society arising from the teachings of revelation. According to the teachings of the Qur'an and hadiths, this utopia has unique and unparalleled characteristics that make it stand out from other utopias. The findings of this study, which re-read the verses and narrations by descriptive-analytical method, have argued that Mahdavi utopia has a unique feature; 1. The certainty of the realization of the Mahdavi utopia 2. The universality and comprehensiveness, 3. The continuous guardianship of the perfect man, 4. Widespread justice and right-orientation, 5. Unity and solidarity of monotheistic peoples, 6. Formation of correct human relations and relations, 7. Establishment of people's lifestyle based on the teachings of the divine religion, 8. Individual, social and spiritual freedom, 9. Extensive security and granting asylum To the truth-seekers 10. Prosperity, growth and stability are amazing. Some of these features, although they seem to have a common ideal in the name, but with their care and insight, their uniqueness and excellence are revealed.
Keywords: Imam Mahdi (AS), Mahdavi utopia, perfect man, justice, Holy Quran, narrations -
امدادهای الهی به حجت‌‌های آسمانی گذشته و نیز معجزاتی را که از سوی پیشوایان دینی انجام پذیرفته است میتوان از مهم‌ترین سنت‌‌های خداوند در جامعه انسانی دانست. بی‌‌گمان تقابل با شیاطین و دشمنان دین که با همه توان درصدد خاموش کردن نور الهی هستند، بدون عنایات خاص پروردگار امکان ندارد. بر پایه متون مقدس دینی امام مهدی؟عج؟ به عنوان آخرین وصی و جانشین پیامبر خاتم؟صل؟، قیام و انقلاب جهانی و تشکیل حکومت دینی عدالت‌گستر جهان‌‌شمول را عهده‌‌دار است. بر این اساس، معجزات و امدادهای غیبی الهی در عصر ظهور برای امام زمان چه خواهد بود؟ در این مقاله با بررسی روایاتی که در این زمینه وارد شده است، نقش امدادهای الهی مانند لشکر رعب، همراهی فرشتگان، نصرت ویژه، نیروهای طبیعت، اصلاح امور و نزول حضرت عیسی(ع) و نیز معجزاتی که به دست امام مهدی؟عج؟ انجام میشود -همچون آوردن کتب آسمانی گذشته، احیای اموات، پرچم فتح و میراث پیامبران قبل- تحلیل و ارزیابی میشود.
کلید واژگان: امام مهدی, معجزه, امداد غیبی, عصر ظهور -
تعداد قابل توجهی از روایات مهدویت در منابع شیعی، در خصوص وقایع دوران پیش از قیام حضرت مهدیZ است و برخی از این روایات، در خصوص پرچم ها و شخصیت های دوره پیش از ظهور است که یکی از آن ها خراسانی است و از مشرق، با پرچم های سیاه خروج خواهد کرد. این پژوهش، کیفیت اسناد و محتوای روایات خراسانی در منابع حدیثی شیعه را به شیوه کتابخانه ای بررسی کرده و به این نتیجه رسیده که در این منابع، فقط چهار حدیث در خصوص خراسانی وجود دارد و از میان این روایات، فقط روایت بکر بن محمد ازدی صحیح تلقی می شود که در آن هم، به جزییات قیام خراسانی و مشخصات تفصیلی آن پرداخته نشده است. با قطع نظر از ضعف سندی، جوانب مختلف قیام خراسانی، ویژگی های آن و پرچم های سیاه در سه روایت دیگر، مورد توجه قرار نگرفته و از طریق آن روایات، نمی توان ابهامات مطرح در خصوص خراسانی را با تطبیق بر اشخاص خاص برطرف کرد.
کلید واژگان: امام مهدی, آخرالزمان, خراسانی, پرچم های سیاهHadith Studies, Volume:13 Issue: 26, 2021, PP 339 -368A significant number of Mahdism hadiths in Shiite sources are about the events which will occur before the advent of Hazrat Mahdi (AS). Some of these narrations are about the flags and figures in pre-advent period, one of whom is Khorasani. It is said that Khorasani will rise up in the Orient carrying black flags. The data were gathered though library research. The documents of the hadiths about Khorasani from Shiite sources were examined and their contents were analyzed. The analysis showed that there are only four hadiths about Khorasani, among which only that of Bakr Ibn Muhammad Al-Azdi is considered valid; however, this hadith also does not mention any details about Khorasani uprise and its characteristics. Regardless of their weak documents, the other three narrations do not focus on different aspects of Khorasani uprise, its characteristics and the black flags. By using these narrations, the ambiguities about Khorasani cannot be removed by applying them to specific individuals.
Keywords: Imam Mahdi (AS), the end of the Time, Khorasani, Black Flags -
اعتقاد به مهدویت اعتقادی اسلامی است و از زمان رسول اکرم| همواره مورد توجه بوده و از سوی آن حضرت و بزرگان دینی مورد تاکید قرار گرفته است. موید این سخن روایات بسیاری است که فرق و مذاهب اسلامی از پیامبر اسلام| در ارتباط با این عقیده نقل کرده اند. در آن روایات اصطلاحات و شاخصه های مختلفی برای مهدویت و شخص امام مهدی× مشخص شده است؛ مانند: روایاتی که می گویند: حضرت مهدی× از فرزندان پیامبر و فاطمه^ و از عترت است و غیبت می کند حضرت مهدی× از اهل بیت پیامبر| و از عترت آن حضرت است؛ حضرت عیسی× در زمان ظهور حضرت مهدی× می آید و پشت سر ایشان نماز می خواند؛ با ظهور وی عدل و داد را در زمین فراگیر می شود و... شناخت این اصطلاحات و دسته بندی آنها از مهم ترین دست آوردهای این مقاله است که به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع و متون حدیثی اهل تسنن صورت گرفته است. بدین جهت تبیین نظام اصطلاحات مهدوی و دسته بندی آنها از منظر روایات اهل تسنن، مهم ترین اهدافی است که در این مقاله دنبال می شود و این مطلب را می توان از نوآوری های این تحقیق در حوزه مطالعات مهدوی با تاکید بر مدیریت دانش برشمرد.کلید واژگان: مهدویت, امام مهدی×, اصطلاحات, روایات, اهل تسنن, مدیریت دانشBelief in Mahdism is an Islamic belief and has always been considered since the time of the Holy Prophet. And it has been emphasized by His Majesty and religious leaders. This statement is confirmed by many narrations that Islamic sects and religions have quoted from the Prophet of Islam in connection with this belief. In those narrations, various terms and characteristics have been specified for Mahdism and the person of Imam Mahdi; Such as: Traditions that say: Hazrat Mahdi is one of the children of the Prophet and Fatima and from Atrat and he is absent. Hazrat Mahdi (pbuh) is one of the Ahlul Bayt of the Prophet and from his family; Jesus comes at the time of the advent of Hazrat Mahdi (as) and prays behind him; With his emergence, justice will be spread on earth and ... Recognition of these terms and their classification is one of the most important achievements of this article, which has been done in a descriptive and analytical manner, using Sunni hadith sources and texts. Therefore, explaining the system of Mahdavi terms and their classification from the perspective of Sunni narrations is one of the most important goals pursued in this article and this can be considered as the innovation of this research in the field of Mahdavi studies with emphasis on knowledge management.Keywords: Mahdism, Imam Mahdi (AS), idioms, Narrations, Sunnis, Knowledge Management
-
جمعی از عالمان اهل سنت از طریق ابن مسعود از رسول خدا6 حدیثی نقل کرده اند که نشان می دهد پدر امام مهدی7 همنام پدر رسول گرامی اسلام6 یعنی عبدالله است. عالمان شیعه براساس اخباری که در اختیار دارند، تردید ندارند که پدر امام مهدی7 امام حسن عسکری7 است. و برخی از عالمان اهل سنت نیز در این مسئله با عالمان شیعه هم عقیده اند. اما بیشتر آنان براساس یکی از نقل های حدیث ابن مسعود از رسول خدا6 که در آن درباره امام مهدی7 آمده: «اسمه اسمی و اسم ابیه اسم ابی» نام پدر امام مهدی7 را عبدالله دانسته و مهدی موعود4 را شخصی غیر از فرزند امام حسن عسکری7 دانسته اند. اما از آن جا که محدثان شیعه و اکثر محدثان اهل سنت حدیث ابن مسعود را فقط با تعبیر «اسمه اسمی» نقل کرده اند، نشان می دهد زیاده «اسم ابیه اسم ابی» از پایه و اساس درستی برخودار نیست. به ویژه آن که برخی از عالمان اهل سنت مانند گنجی شافعی زیاده فوق را ساخته فردی به نام زایده دانسته است و معتقد است دیگر راویان حدیث مورد نظر که شمار آنان به 35 نفر می رسد، حدیث یاد شده را فقط با تعبیر «اسمه اسمی» نقل کرده اند که هماهنگ با دیدگاه عالمان شیعه است.
کلید واژگان: امام مهدی, نام پدر امام مهدی, حدیث, اسمه اسمی, اسم ابیه اسم ابیA group of Sunni scholars have narrated a hadith from the Messenger of God through Ibn Mas'ud that shows that the father of Imam Mahdi (as) is also the name of the father of the Holy Prophet of Islam, namely Abdullah. Shiite scholars, based on the news they have, have no doubt that the father of Imam Mahdi is Imam Hassan Askari. And some Sunni scholars agree with Shiite scholars on this issue. But most of them are based on one of the narrations of Ibn Mas'ud's hadith from the Messenger of God which says about Imam Mahdi: "His name is my name and his father's name is my father's name", The name of Imam Mahdi's father is considered Abdullah and the Promised Mahdi is considered a person other than the son of Imam Hassan Askari. However, since the Shiite narrators and most of the Sunni narrators have quoted the hadith of Ibn Mas'ud only with the interpretation of "اسمه اسمی :His name is my name ", It shows that the اسمه اسمی و اسم ابیه اسم ابی: "His name is my name and his father's name is my father's name" does not have a proper basis. In particular, some Sunni scholars, such as Ganji Shafi'i, have considered the above as the creation of a person named Zaydeh, and he believes that other narrators of the hadith in question, who number 35, have interpreted the hadith only with the interpretation of "اسمه اسمی :His name is my name ". It has been quoted as being in line with the views of Shiite scholars.
Keywords: Imam Mahdi, Imam Mahdi's father name, Hadith, His name is my name, his father's name is my father's name -
«مهدویت» به عنوان آموزه مهم و مورد اجماع فرقه‌های اسلامی، دارای تعریف و تبیین‌‌های متنوعی است. «زیدیه» به عنوان فرقه چهار امامی؛ تحقق «حکومت عدل و نفی ظلم» را محور و معیار دیگر عقاید خود قرار داده و تمام امور را دایر مدار این مسئله عنوان کرده‌اند. هرچند در تحلیل و گفتارهای سران و متفکران زیدیه از امامت، نص و نصب الاهی سخن به میان آمده و حتی به صورت فرعی و تبعی از روایات خاص مربوط به امام مهدی؟عج؟ بهره گرفته شده است؛ آن چه اصالت دارد، نفی ظلم و ستم و قیام برای تحقق آن است که خلیفه‌‌ای از اهل بیت؟عهم؟ به صورت عام و نه معین آن را تحقق می‌‌بخشید. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی، متون و گفتارهای «زیدیه» را بررسی و چگونگی بهره برداری زیدیه را از مفاهیم مهدوی، اعم از شخص امام، خلافت، برنامه‌‌ها و علایم ظهور به‌منظور ایجاد «جامعه عدل» بازخوانی میکند. یافته‌‌های مهم این تحقیق عبارتند از: محوریت قیام و امر به معروف و نهی از منکر در ساختار معرفتی امامت زیدیه و معیار قرار دادن آن در شناخت امام.
کلید واژگان: زیدیه, حکومت عدل, امام مهدی, قیام, جهاد, امر به معروف, نهی از منکر"Mahdism" as an important doctrine and under the consensus of Islamic sects has various definitions and explanations. "Zaydiyya" as a sect with four Imams have made the realization of the "rule of justice and the denial of oppression" the axis and criterion of their other beliefs, and have stated that all matters revolve around this issue. Although in the analysis and speeches of the Zaydi leaders and thinkers, the Imamate, the divine text and designation have been mentioned, and they have benefited from the specific narrations related to Imam Mahdi (may God hasten his appearance) in a subordinate and following form, what is original is the denial of oppression and uprising to realize what a caliph from the Ahl al-Bayt (as) in general and not in a specific way make it be realized. This article examines the texts and speeches of "Zaydiyya" with a descriptive-analytical method and reviews how Zaydiyya uses the Mahdavi concepts, including the person of the Imam, caliphate, plans and signs of appearance in order to create a "society of justice". The important findings of this research are: the centrality of uprising and enjoining the good and forbidding the evil in the epistemological structure of the Zaydi Imamate and placing it as a criterion in recognizing the Imam.
Keywords: Zaydiyyah, rule of justice, Imam Mahdi, uprising, jihad, enjoining the good, forbidding the evil -
«مقاومت» نقشی اساسی در زندگی فردی و اجتماعی بشر دارد و قرآن به صورت فراگیر آن را مطرح می کند. تقابل حق و باطل (عامل شکل گیری مقاومت) و صبر (عامل تداوم مقاومت) دو عامل مهم مقاومت اند. از دیدگاه قرآن اولا تقابل حق و باطل، تضمین کننده شکل گیری مقاومت در انسان است، ثانیا گستره تقابل حق و باطل که در ابعاد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و تمدنی مطرح است، شامل تکوینیات، تشریعیات، امور فردی و امور اجتماعی می شود. در حکومت جهانی مهدوی تقابل حق و باطل میان منجی و یارانش و مخالفان منجی به اوج خود می رسد و فراگیرترین و گسترده ترین جنگ خیر و شر رخ می دهد. بی شک هرچه این مصاف گسترده تر و عمیق تر باشد، مقاومت گسترده تر و عمیق تر خواهد بود. در این پژوهش نقش مقاومت در حکومت مهدوی با روش توصیفی - تحلیلی و کتابخانه ای بررسی شده است. بر اساس داده های قرآنی و روایی برای شکل گیری ظهور و برقراری حکومت واحد جهانی علاوه بر مقاومت رهبر، مقاومت یارانش نیز لازم و ضروری است؛ زیرا در این ستیز، همه کفر در برابر همه ایمان قرار می گیرد و سرنوشت جبهه حق در گرو پیروزی در این مبارزه است؛ ازاین رو جبهه حق با همه قدرت و مقاومت و با به کارگیری همه نیروهای زمینی و آسمانی به مصاف دشمن می رود و زمین را برای همیشه از ظلم و بی عدالتی پاکسازی می کند و ثمره آن، تشکیل حکومت جهانی مبتنی بر حق و عدالت در همه زمینه ها در سراسر جهان است.
کلید واژگان: قرآن, مقاومت, ظهور, حکومت جهانی, امام مهدی, تقابل حق و باطل"Resistance" has a basic role in human individual and social life and the Qur'an mentions it comprehensively. The fight between right and wrong (factor in the formation of resistance) and patience (factor in the continuation of resistance) are two important factors of resistance. According to the Qur'an, first, the fight between right and wrong guarantees the formation of resistance in human beings and second, the scope of the fight between right and wrong, which is in the political, cultural, economic and civilizational dimensions, includes formative, legislative, individual and social affairs. In the worldwide Mahdavi government, the confrontation between right and wrong between the savior and his companions and the opponents of the savior reaches its peak, and the most comprehensive and widespread war between good and evil takes place. Undoubtedly, the wider and deeper the fight, the wider and deeper the resistance. According to Qur'anic and narrative information, to form the reappearance (of Imam Mahdi) and establishment of a worldwide unified government, in addition to the resistance of the leader, the resistance of his companions is essential as well, since in this struggle, all disbelief is opposed to all faiths, and the fate of the Right Front depends on victory in this struggle. Therefore, the Right Front will fight against the enemy with all its power and resistance, and with the use of all earthly and heavenly forces, and will eliminate oppression and injustice from the earth forever, and the result will be the formation of a worldwide government based on right and justice in all arenas around the world. In the current study, the role of resistance in Mahdavi government has been examined through a descriptive-analytical and library method.
Keywords: the Qur'an, resistance, Emergence, world government, Imam Mahdi (a.s), the fight between right, wrong -
در برخی روایات اسلامی، سخن از «بلوغ جامعه بشری در عصر ظهور» است. تحلیل نظریه های چگونگی تحقق بلوغ، به روش توصیفی-تحلیلی، هدف اصلی نوشتار است که تحلیل کیفی وجمع بندی یافته ها به دو روش «عقلی-منطقی» و «نقلی-وحیانی» انجام می شود و در صدد اثبات فرضیه جمعی بودن بلوغ در عصر ظهور است. دو دیدگاه «فردگرایی» و «جامعه گرایی» درباره کیفیت تحقق بلوغ اجتماعی مطرح می شود. فردگرایی، تکامل عقول بشری را امری فردی و دستاورد تعلیم غیر بشری می داند. جامعه گرایی، تکامل را محصول تعلیم و تربیت بشری و حسی معرفی می کند. فردگرایی با چالش عدم تبیین تحولات اجتماعی، پذیرش اعجازگونگی تکامل، و شبهه تاخیر در ظهور مواجه است. از این رو، پیامدهای الگوپذیری، زمینه سازی، تشکیل حکومت دینی، ایجاد تمدن اسلامی، پویایی وتحرک بخشی، امیدبخشی و انتظار سازنده، بر نظریه جامعه گرایی مترتب می شود که هیچ یک در فردگرایی حاصل نمی شود.
کلید واژگان: بلوغ, تکامل, امام مهدی, عقل, عقلانیت, فردگرایی, جامعه گراییIn some of the Islamic narrations, there is a talk about the “maturity of the human society in the age of Appearance”. Analysis of the theories on the howness of realization of maturity, with a descriptive-analytic method, is the main purpose of this paper. The qualitative analysis and the aggregation of the findings are carried out in two ways: “the rational-logical” method, and “the narrative-revelatory” method. The two views of “individualism” and “socialism” are presented in relation to the quality of realization of social maturity. Individualism considers the evolution of human intellect as an individual matter and the achievement of non-human instruction. Socialism introduces the evolution as the product of human and sensory instruction and education. Individualism faces the challenge of lack of explanation of social changes, the acceptance of miracles of evolution, and the doubt of delay in the appearance (of Imam). Therefore, the consequences of the model acceptance, preparation of the ground (for the appearance of Imam), the formation of the religious government, the creation of Islamic civilization, dynamism and mobility, hope and constructive awaiting are related to the theory of socialism, none of which is achieved in individualism.
Keywords: Maturity, evolution, Imam Mahdi (A.S), reason, rationality, Individualism, socialism -
نشریه مطالعات مهدوی، پیاپی 46 (زمستان 1398)، صص 97 -114
پروردگار متعال با ارسال رسولان و بعثت پیامبران، اهداف بلندی را برای سعادت و کمال انسان‌ها ترسیم کرده که این اهداف و آرمان‌ها در آیات و روایات بیان شده‌اند. از آن‌جا که ایمه معصوم وارثان انبیای الاهی و جانشینان پیامبر خاتم6 هستند؛ همان اهداف و رسالت را بر دوش داشته و دنبال کرده‌اند؛ لکن تمامی این آرمان‌ها و اهداف در زمان ظهور حضرت مهدی4 و در سایه حکومت پر برکتش تحقق خواهد یافت. در این پژوهه به بررسی برخی از این اهداف مهم، مانند تشکیل حکومت الاهی، عدالت گستری، امنیت فراگیر، رفاه اقتصادی، ارتقای اخلاقی و فضایل نیکو پرداخته و سعی شده است با روایایت فریقین در باب مهدویت تطبیق داده شود. شایان ذکر است این نوشتار با بهره‌گیری از متون و نصوص دینی، استنادات نقلی و به روش توصیفی – تحلیلی به بررسی مسئله پرداخته و هدف آن، این است که ظرفیت‌سنجی نظام اسلامی را با حکومت مهدوی ترسیم کند و نیز با نگرشی مهندسی رو به آینده به سوی نظام مبارک مهدوی، این نظام را مورد توجه همگان قرار دهد.
کلید واژگان: پیامبران, امام مهدی, قرآن, اهداف, ظهور -
چکیده
در کتاب های کلامی اشاعره، مطالبی به صورت گذرا درباره آموزه مهدی موعود4 یافت می شود. این مقاله به بررسی دیدگاه سه تن از شخصیت های مشهور مکتب اشاعره، یعنی فخر رازی، تفتازانی و جرجانی درباره امام مهدی7 می پردازد. از نگاه فخر رازی، غیبت امام مهدی7 با لطف و منصوب و منصوص بودن آن ناسازگار است. به عقیده او امام باید حاضر باشد تا مردم را به طاعت ها نزدیک و از زشتی ها دور کند. در دیدگاه تفتازانی و جرجانی، قید «همه اعصار» برای لطف و منصوب بودن امام مورد توجه قرار گرفته است. از این رو تفتازانی، خالی بودن دوره ای از زمان از وجود امام را دلیل بر منصوب نبودن امام غایب، و جرجانی نیز آن را بیانگر آن دانست که خداوند در عصر ما واجبی را رها کرده باشد و حال آن که چنین چیزی محال است. در این نوشتار با استناد به نگرش قرآن در این زمینه و نیز دیگر حکمت های غیبت و فواید لطف بودن امام، به اشکالات خاص و مشترک این دیدگاه ها پرداخته شده است.کلید واژگان: امام مهدی, قاعده لطف, فخر رازی, تفتازانی, جرجانی, ولایت, انسان کامل, فیض الهی -
فصلنامه پژوهش های مهدوی، پیاپی 30 (پاییز 1398)، صص 151 -176چکیده
در پاره ای از مصادر حدیثی شیعه روایاتی با این مضمون وجود دارد که پس از قائم یازده و یا دوازده مهدی وجود خواهند داشت درباره این روایات چند پرسش اساسی وجود دارد نخست این که اساسا آیا این روایات قابل پذیرش هستند و از اسناد متقن و دلالتی شفاف و هماهنگ با سایر روایات برخوردارند. دوم این که نسبت آن با روایاتی که تعداد ائمه را در دوازده نفر محصور می کند چیست و سوم این که مهدیان مورد نظر این روایات از چه جایگاه و منزلتی برخوردار خواهند بود حاصل نوشتار پیش رو آن است که اولا روایات مورد نظر به اندازه ای نیستند که به اعتماد آن بتوان محتوای آن را قاطعانه پذیرفت ثانیا این روایات هیچ تعارضی با روایات محصور کننده تعداد ائمه در دوازده نفر ندارند و ثالثا مهدیان بدون این که از منزلت امامت، وصایت و یا جانشینی ائمه برخوردار باشند تنها شیعیان برجسته ای هستند که مردم را به سوی اهل بیت: فرا می خوانند.
کلید واژگان: امام مهدی, جانشینان امام مهدی, مهدیان یازده گانه, مهدیان دوازده گانه, حدیث وصیت -
مقاله پیش رو، به تبیین و تحلیل گسترش اسلام در جامعه جهانی زمان امام زمان7 و نفی دین های دیگر، نظیر مسیحیت، یهودیت و زردشت می پردازد. برای اثبات این مدعا، به دلایل مختلفی از آیات و روایات تمسک شده است ؛ مثلا قرآن در چند آیه به نزول حضرت عیسی7 و مسلمان شدن همه اهل کتاب و نیز غلبه ظاهری و منطقی اسلام بر ادیان دیگر و تسلیم شدن پیروان همه ادیان در برابر دین حق که اسلام باشد، تاکید می کند. حضرات معصوم: نیز در روایات گوناگونی به اثبات این موضوع پرداخته و با نفی تشتت در ادیان به وحدت عقیدتی و دینی در حکومت جهانی امام مهدی7 نوید داده اند. علاوه بر آیات و روایات متعددی که توجیه کننده گسترش اسلام در فرجام تاریخ می باشند؛ دلایل دیگری نظیر رشد یافتگی عقلی و معرفتی مردم در عصر ظهور، رسالت ویژه امام زمان در برخورد با مخالفان و به سر آمدن احکام جزیه و تقیه در عصر ظهور؛ همگی گویای وحدت عقیدتی و دینی در دوران ظهور امام مهدیQ می باشند.
کلید واژگان: جامعه عصر ظهور, امام مهدی, فراگیری اسلام, مسیحیت, یهودیت, جزیه, تقیهThe following article explores and analyzes the spread of Islam in the global society at the time of Imam of the Time (A.S) and the rejection of other religions, such as Christianity, Judaism, and Zoroastrianism. To prove this claim, various reasons mentioned in the verses and traditions have been resorted to; for example, the Qur’an emphasizes the revelation of Jesus Christ and the conversion of all people of the book, as well as the apparent and logical predominance of Islam over other religions, and the submission of other religions to the true religion of Islam. The infallible Imams (A.S) have also proven this issue in various traditions and have promised the unity of religion and belief in Imam Mahdi (A.S)’s global government by rejecting division in the religions. In addition to several verses and traditions, which justify the spread of Islam at the end of history, there are other reasons such as the intellectual and epistemic growth of people at the Appearance era, the special mission of Imam of the Time (A.S) in dealing with the opposition and the expiration of the rules of tribute and prevarication at the time of Appearance; all of them suggest the unity of religions and beliefs during the period of Imam Mahdi’s Appearance.
Keywords: society of the time of Appearance, Imam Mahdi (A>S) the spread of Islam, Christianity, Judaism, tribute, prevarication -
مسئله «مهدویت» از مسایلی است که تمام مسلمانان به گونه ای آن را پذیرفته اند. فرقه وهابیت نیز همانند دیگر مذاهب اسلامی بنا بر روایاتی که آنها را متواتر می دانند، اصل مهدویت، عدالت گستری مهدی موعود و خروج او در آخرالزمان را باور دارند. «عبدالعزیز بن باز» نیز به عنوان یکی از شخصیت های مهم وهابی معاصر، نظراتی هرچند پراکنده در باب مهدویت ارایه نموده است. نوشتار پیش رو کوششی توصیفی تحلیلی برای بررسی دیدگاه وهابیان، به ویژه عبدالعزیز بن باز راجع به مهدی موعود است. بن باز اخبار دلالت کننده بر اصل مهدویت را متواتر شمرده و منکر مهدویت را نیز کافر می داند. وی ویژگی هایی چون هم نامی پدر مهدی با رسول خدا, از اهل بیت بودن، حسنی بودن، عدالت گستری، حکومت کردن بر مبنای شرع مطهر، هم زمانی با ظهور عیسی} و... را برای مهدی آخرالزمان برمی شمرد، اما نقدهایی جدی نیز بر دیدگاه او وارد است که نگارنده تلاش نموده در نقد دیدگاه وی بیشتر به منابع مورد پذیرش وهابیان رجوع نماید.
کلید واژگان: مهدویت, امام مهدی, اهل سنت, وهابیت, عبدالعزیز بن بازThe belief in Mahdism, or the Islamic form of the belief in the divine promise and imminent coming of a universal savior, is a tenet which all Moslems believe in, in one form or another. Like other sects within Islam, the Wahhābi sect also accepts the principle of Mahdism based on hadith reports which they consider to be moterwāter,3 as well as believing in the advent of the Mahdi at the end of time for the purposes of bringing about universal jus tice in the world. As one of the important figures in contemporary Wahhābi thought, Abdol-Azīz Ben-Bāz has also proffered some views concerning the issue of Mahdism, although [these are] scattered [throughout his work]. The present paper is a descriptive and analytical work that examines the position of the Wahhābis on the issue of the promised universal savior, with a particular emphasis on the position of Abdol-Azīz Ben-Bāz. Ben-Bāzconsiders the hadith reports which are the basis for the belief in the principle of Mahdism to be motewāter, and also considers anyone who denies this principle to be an unbeliever (kāfir). Ben-Bāz believes the Mahdi (universal savior) who is promised to appear at the end of time will have the following attributes: the Mahdi’s father will have the same name as the Apos tle of God [i.e. Mohammad] (may God’s peace and blessings be upon him and upon the purified and immaculate members of his House); the Mahdi will be a descendent of the Prophet and thus be a member of his household; the Mahdi will be a descendant of the Prophet through the Hasanid line; the Mahdi’s advent will be for the purpose of bringing about universal peace and jus tice; the Mahdi will rule in accordance with the sacred law of Islam; the Mahdi’s advent will be accompanied by the advent of the Chris t Jesus, the son of Lady Mary; and so on. [All of these views are in accord with the consensus view of the Moslem community], but [nevertheless] there are some serious criticisms concerning his views and position, which we have striven to point out and refute mainly on the basis of sources which are acceptable to the Wahhābis themselves.
Keywords: Mahdism, the Imam al-Mahdi, Sunni, Wahhābi, Abd al-Aziz Ben-Baz
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.