جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « کتاب شناسی » در نشریات گروه « علوم انسانی »
-
نشریه ره توشه، پیاپی 15 (پاییز 1402)، صص 91 -108
اعتقاد به ظهور منجی، کم وبیش در ادیان الهی ریشه دارد.[1] باور به اصل مهدویت و حکومت فراگیر و عادلانه امام مهدی (عج)، از مسایلی است که همه مذاهب اسلامی بر آن اتفاق نظر دارند و مختص به پیروان مکتب اهل بیت (ع)، نیست؛ بلکه دیدگاه اهل سنت نیز با شیعه در این مسیله یکی است، یعنی هنگامی که دنیا پر از ظلم و جور شده باشد، حضرت ظهور می کند و جهان را پر از عدل و داد می کند. اهل سنت منجی را هم نام و هم کنیه پیغمبر (ص)، و ملقب به مهدی (عج)، معرفی کرده اند.[2] چون اعتقاد به امام مهدی (عج)، و ظهور آن حضرت در دیدگاه اهل سنت اصالت دارد و یکی از مهم ترین مسایل اسلامی به شمار می رود، محدثان و علمای اهل سنت تنها به وجود روایات مهدویت در کتاب های مختلف بسنده نکرده اند؛ بلکه کتاب های متعددی درباره حضرت مهدی (عج)، تالیف کرده اند. فراوانی اخبار مهدویت در کتب حدیثی اهل سنت باعث شده بود حتی وهابی ها و غیر مقلدین هم کتاب های متعددی درباره امام مهدی (عج)، تالیف کنند؛ اما امروزه در مجامع اهل سنت کمتر به موضوع مهدویت، پرداخته می شود؛ از این رو برخی از اهل سنت در شبکه ها و فضای مجازی این گونه ترویج می کنند که باور به اصل مهدویت از معتقدات شیعه شمرده می شود. این نوشتار در پی آن است که آیا اهل سنت درباره مهدویت کتاب های مستقلی نوشته اند؟ به بیان دیگر، آیا مذاهب اربعه اهل سنت به صورت جداگانه کتابی درباره مهدویت نوشته اند؟ آیا وهابیت و غیر مقلدین نیز درباره مهدویت کتابی نوشته اند؟ در پاسخ به این پرسش ها، مقالات یا کتاب هایی با عنوان کتاب شناسی مهدویت نوشته شده است؛ اما امتیاز این مقاله در آن است که تواتر اخبار مهدویت از نگاه علمای اهل سنت بررسی و کتاب های نوشته شده درباره مهدویت بر اساس مذهب نویسندگان آن ها، تفکیک شده است؛ همچنین به کتاب های وهابیت و غیر مقلدین دراین باره نیز معرفی شده است. [1]. محمدبن ابی بکر ابن قیم جوزی، المنار المنیف، ص 154: «فالملل الثلاث (یهود، مسیحیت و اسلام) تنتظر إماما قایما یقوم فی آخر الزمان». [2]. ابوداود سجستانی، سنن ابی داود، ج 4، ص 106 و 107 و حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، ج 4، ص 600.
کلید واژگان: کتاب شناسی, مهدویت, اهل سنت} -
سیوطی از جمله دانشمندان عامه می باشد که با جمع آوری احادیث مهدویت در کتاب«العرف الوردی فی اخبار المهدی» به این موضوع ورود نموده و تالیفی از خود به جای گذاشته است. اما با مراجعه به کتاب روشن می گردد این تالیف صرفا به جمع آوری احادیث اقدام نموده که به تبع آن عاری از باب بندی موضوعی می باشد. این معضل باعث گردیده تا پژوهشگران با مراجعه به این کتاب برای یافتن موضوع مورد نظر دچار سردرگمی و با مجموعه احادیث وارده در یک موضوع روبه رو نشوند تا بتوانند تحلیل هایی از آن باب ارایه نمایند. تحقیق حاضر با روش گونه شناسی توصیفی _ تحلیلی و با بررسی ساختار و محتوای کتاب می کوشد تا با واکاوی کل کتاب و جداسازی احادیث آن در باب های مختلف به نظام مند نمودن روایات مطرح شده بپردازد. عنوان کتاب دارای مفهوم و مراد خاص است؛ «العرف» دارای دو معنی مکان و شیء مرتفع و بو و عطری پاک و خوشبخو و «الوردی» نور و درخشش می باشد که در مجموع به معنای احادیث و روایات عالی، مشهور که همچون نور می درخشد و عطر خوش او همه مکان ها را فرا گرفته است. کتاب برگرفته شده از الاربعین ابونعیم اصفهانی و دارای نه نسخه خطی در کتابخانه های مختلف و سه نسخه چاپ شده در عصر حاضر می باشد. 120حدیث از مجموع 255روایت ماثور بوده و این روایات در باب هایی نظیر اوصاف ظاهری حضرت مهدی؟عج؟ مردی از خاندان رسالت بودن، حوادث زمان ظهور و نشانه های آن، رویدادهای پس از ظهور و مدت حکومت دسته بندی شدند. در بخش دیگر به ماخذیابی از احادیث در کتاب پرداخته شد که مشخص گردید از 100 روایت نقل شده، 50 روایت از صحاح سته و باقی احادیث از منابع متفرقه بیان شده است. نکته حایز اهمیت آن که نیمی از مطالب موجود در کتاب روایت ماثور نمی باشد؛ بنابراین در این پژوهش از دسته بندی آنها صرف نظر شده و تمرکز اصلی بر احادیث نقل شده از نبی مکرم اسلام می باشد.
کلید واژگان: العرف الوردی, جلال الدین سیوطی, کتاب شناسی, مهدویت, اهل سنت و مهدویت}Suyuti is one of the Sunni scholars who, by collecting the hadiths of Mahdaviat, entered into this subject in the book "Al-Araf al-Wardi fi Akhbar al-Mahdi" and left a compilation of his own. But by referring to the book, it becomes clear that this compilation has only collected hadiths, which, accordingly, is devoid of subject classification. This problem caused the researchers to get confused by referring to this book to find the desired topic and not to face the collection of hadiths included in a topic, and as a result, they cannot easily provide analyzes of that chapter. The present research is trying with the descriptive-analytical typology method and also by examining the structure and content of the book by analyzing the entire book and separating its hadiths in different chapters, it will deal with the systematization of the hadiths presented. The title of the book has a special meaning; "Al-'Arf " has two meanings (a place and a high object) and (a pure and fragrant smell and fragrance) and "al-Wardi" means (light and shine). In general, the title of the book refers to the great and famous hadiths and traditions that shine like light and their pleasant fragrance covers all places. The book is taken from the book "Al-Arbain" by Abu Naeem Esfehani and has 9 manuscripts in different libraries and three printed copies in the present era. 120 hadiths out of a total of 255 hadiths are m'asur narrations, and these hadiths are categorized into chapters such as the appearance of Hazrat Mahdi, his being a man from the Prophet's family, events at the time of his appearance and its signs, events after his appearance and the period of his reign. In the other part of the article, the sources of the hadiths of the book were discussed and it was found that out of 100 hadiths quoted, 50 narrations are from "al-Sihah al-Sittah" and the rest of the hadiths are from different sources. The important point is that half of the contents in the book are not m'asur narrations; Therefore, in this research, their categorization is omitted and the main focus is on hadiths narrated from the Holy Prophet of Islam.
Keywords: Al-'Arf al-Wardi, Jalal-uddine AsSuyuti, bibliography, Mahdaviat, Ahl al-Sunnah} -
نگارنده ابتدا در این موضوع بحث می‌کند که مولف دو کتاب «مروج الذهب» و «التنبیه والاشراف» با صاحب کتاب «إثبات الوصیه» قطعا دو نفرند. در اینجا نگارنده نقدی بر کلام نجاشی دارد و با مرور سه کتاب یاد شده نتیجه می‌گیرد که صاحب مروج الذهب و التنبیه والاشراف، سنی با گرایش‌های شیعی بوده است؛ در حالی که صاحب اثبات الوصیه قطعا شیعه است. بعلاوه سبک نگارش آن با مروج الذهب و التنبیه والاشراف تفاوت آشکار دارد. نگارنده در مورد اثبات الوصیه معتقد است که این کتاب با کتاب الاوصیاء شلمغانی یکی است. در ادامه، این پرسش پاسخ داده می‌شود که چرا کتاب به مسعودی نسبت داده شده است.
کلید واژگان: مسعودی, علی بن حسین, مروج الذهب (کتاب), التنبیه و الاشراف (کتاب), اثبات الوصیه (کتاب), شلمغانی, الاوصیاء (کتاب), خصیبی, الهدایه (کتاب), کتاب شناسی, دانشمدان قرن چهارم} -
این مقاله، مجموعه‌ای از نکات مفید است که آیهالله شبیری زنجانی درباره سه مرجع تقلید قم، آیات: سید محمدتقی خوانساری (م1371ق)، سید محمد حجت کوهکمری (م1372ق) و سید صدرالدین صدر (م1373ق) بیان می‌کند. این نکات بسیار متنوع است، یعنی سیره عملی و ویژگی‌های علمی این سه شخصیت، ناگفته‌هایی از تاریخ حوزه در قرن چهاردهم، مطالب مفید در زمینه کتابشناسی، تذکرات معنوی و درس‌های اخلاقی در خلال زندگی فردی و اجتماعی این بزرگان، بعضی نکات تاریخی مربوط به تاریخ ایران و تاریخ قم. ضمن این مطالب، از بسیاری از شخصیت‌های علمی حوزه علمیه یاد می‌شود که گاه در جای دیگر نام آنها مطرح نشده است. دقت در استناد، از ویژگی‌های بیان آیهالله شبیری است که اعتبار خاصی به این نکات می‌بخشد. تدوین کننده متن، منابع متعدد در پانویس آورده و نکات توضیحی از آیهالله شبیری نیز نقل می‌کند.
کلید واژگان: خوانساری, سید محمدتقی, صدر, سید صدرالدین, حجت کوهکمری, سید محمد, شبیری زنجانی, سید موسی, حوزه علمیه قم- قرن 14, کتاب شناسی, تذکرات اخلاقی, تاریخ ایران, تاریخ شفاهی حوزه علمیه قم} -
نشریه مطالعات سیاسی - اجتماعی تاریخ و فرهنگ ایران، سال دوم شماره 1 (پیاپی 5، بهار 1402)، صص 221 -247با توجه به رشد سریع تولید اطلاعات در جهان امروز، مدیریت آنها تبدیل به ضرورتی گریزناپذیر شده است اگر متولیان علوم جدا مایل به توسعه آن حوزه علمی باشند مطالعات اطلاع سنجی می تواند زمینه ساز این مدیریت باشد. اطلاع سنجی از مهجورشدگی دانسته های مفید، رشد نامتوازن رشته ها، اجرای پژوهش های تکراری و تولید اطلاعات حشوآمیز جلوگیری کند، ضمن اینکه به تشخیص خلاهای پژوهشی مدد می رساند. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی وضعیت پژوهشی و تولیدات علمی یکی از زیرشاخه های زبانشناسی فارسی یعنی ساختواژه زبان فارسی می پردازد. ساختواژه فارسی حوزه ای بسیار کاربردی به ویژه در زایاسازی ساختواژه زبان فارسی و از جمله در امر واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. این پژوهش در جستجوی پاسخ به این پرسش هاست: 1. توزیع تولیدات علمی حوزه ساختواژه زبان فارسی (در انواع مقاله، کتاب و پایان نامه) چه کمیتی دارد و در چه موضوعاتی است؟ 2. خلاءهای پژوهشی حوزه ساختواژه زبان فارسی کدامند؟ برای پاسخ به این دو پرسش، ابتدا با استفاده از روش کتابسنجی گرایش های موضوعی تولیدات علمی حوزه ساختواژه فارسی در فاصله سال های 1345 تا 1393 بررسی شد، سپس روند تحول موضوعی آن ها در همین دوره زمانی مطالعه شد. پیکره زبانی مورد بررسی در این پژوهش شامل 301 مقاله، 236 پایان نامه و 216 کتاب بود و بر اساس آنها کتابشناسی جامع ساختواژه زبان فارسی تهیه شد. یافته ها نشان داد که گرایش موضوعی پایان نامه ها بیشتر به سمت بررسی های ساختواژی درزمانی در آثار ادبی، فرایندهای واژه سازی و از جمله ترکیب بوده است. موضوع مقالات به ترتیب به ترکیب، وندها و موضوع کلی فرایندهای واژه سازی گرایش دارد در حالیکه کتاب های این حوزه بیشتر به موضوع اشتقاق(پسوندها)و ترکیب متمرکز هستند. انتشار مقالات ساختواژه در این دوره زمانی سیر صعودی داشته و بیشینه تولیدات مربوط به دوره 1393-1384 است. اما در مورد پایان نامه ها سیر رشد آثار در چهار دهه اول صعودی و بیشینه آثار در دوره 1383-1374 بوده که 104 مورد است و در دهه آخر(1384-1393) به 89 مورد کاهش یافته است. ضریب همبستگی موضوعی پایان نامه ها و مقالات از نظر آماری، همبستگی متوسط معناداری را نشان داد. پس از مرور تولیدات علمی حوزه ساختواژه فارسی موضوعات کارشده و کارنشده(خلاها) استخراج شدند. دو موضوع فرایندهای واژه سازی و ترکیب در هر دو بخش پایان نامه ها و مقالات به طور موازی رشد کرده اند. در موضوعات مطالعات واژه و تکواژ، ساختمان اجزای کلام، مطالعه موردی واژه شناسی، بررسی های تطبیقی ساختواژه فارسی، بررسی های درزمانی و آثار ادبی، زایایی، خلاقیت، واژه بست، اشتقاق، تصریف، شیوه املاء و ساختواژه و آموزش و فراگیری زبان، خلا پژوهشی مشاهده شد.کلید واژگان: ساختواژه فارسی, اطلاع سنجی, همبستگی موضوعی, کتاب سنجی, کتاب شناسی}Journal of Social-Political Studies of Iran's Culture and History, Volume:2 Issue: 1, 2023, PP 221 -247The present study examines the research status and scientific outputs of one of the sub-branches of Persian linguistics, namely Persian morpho-syntax. Persian morpho-syntax is a highly practical field, especially in the morpho-syntactic generation of the Persian language and in the lexicon selection of the Academy of Persian Language and Literature. This research seeks answers to the following questions: 1. What is the quantity of scientific outputs in the field of Persian morpho-syntax (in terms of articles, books, and theses) and what are the topics covered? 2. What are the research gaps in the field of Persian morpho-syntax? The findings indicated that the thematic inclination of theses is more towards morpho-syntactic studies in literature, word formation processes, and particularly compounding. The subject of articles, in order of frequency, leans towards compounding, affixes, and the general topic of word formation processes, while the books in this field are more focused on derivation (suffixes) and compounding. The correlation coefficient of thematic consistency between theses and articles showed a statistically significant moderate correlation. The topics of word formation processes and compounding have grown parallelly in both the theses and articles sections. In the topics of word studies and monolingual studies, the structure of speech components, case studies in lexicology, comparative studies of Persian morpho-syntax, diachronic studies, and literary works, productivity, creativity, lexicon, derivation, inflection, spelling methods, morpho-syntax and language learning and acquisition, a research gap was observed.Keywords: Persian Morphology, Informetrics, thematic Correlations, Bibliometrics, bibliography}
-
ابومحمد حسن بن علی، ملقب به ناصر للحق، از امامان قدر اول زیدیه، به علم و تقوا و عدالت شهره آفاق بوده است. درباره آثار و احوال ناصر کبیر مطالب بسیار نگاشته شده که مستند بیشترشان نقل گزارش های دیگران، همراه با برداشت های متفاوت بوده است. در این نوشتار با نگاهی نو، آثار فراوان ناصر کبیر، همراه با نقل کوتاهی از آنها مستندسازی شده و نکات تازه ای از شرح حال وی را برجسته کرده ایم. اکثر قریب به اتفاق مطالب این نوشتار با تمرکز بر مخطوطات زیدیه، به ویژه نسخه های الإبانه، تنظیم شده و در مجموع نزدیک به 200 اثر برای ناصر للحق در این نوشتار گزارش کرده ایم. در توضیح برخی از آثار به مطالبی درباره مذهب وی نیز اشاره شده است.
کلید واژگان: زیدیه, ناصر کبیر, احوال و آثار, نسخه های الإبانه, کتاب شناسی} -
از ویژگی بارز احادیث شیعه انتقال مکتوب آنها است. از این رو یکی از روشهای اعتبارسنجی نزد قدما، بررسی منابع حدیثی بوده است. شناخت روشهای موجود در این نوع از اعتبارسنجی، نیازمند بررسی عملکرد قدما است. در این نوشتار با روش توصیفی-تحلیلی به ارایه روشهایی در تشخیص منابع مکتوب شیخ صدوق و نوع تعامل وی با این آثار پرداخته شده است. اعتبارسنجی شیخ صدوق در حوزه مکتوبات حدیثی قابل تقسیم به سه دستهاند: قبول اجمالی مصدر حدیثی، طرد تمام کتاب و قبول بخشی از آثار. در این تقسیمبندیها عواملی مانند شناسایی صحت و سقم انتساب کتاب به نویسنده، مشایخ صاحب کتاب، نوع محتوای کتاب، روش تحمل و انتقال کتاب، میزان اعتبار نسخه کتاب و شخصیت راوی کتاب دخیل بوده است. به نظر میرسد عوامل موثر بر این دستهبندیها بر سایر قدما نیز صدق کند.کلید واژگان: کتابشناسی, نسخهشناسی, اعتبارسنجی, مصادر شیخ صدوق}One of the obvious characteristics of Shi’a hadiths is that they have been transmitted in writing; therefore, for the early scholars one of the validity assessment methods has been the investigation of the hadith sources. Recognition of the existing methods in this kind of validity assessment requires analysis the early scholars’ function. Having applied a descriptive-analytical method this article presents methods of distinguishing the written sources of Shaykh al-Ṣadūq and the kind of his treatment with these works. Shaykh al-Ṣadūq’s way of validity assessment in the field of written hadiths can be divided in three categories: acceptance of the hadith-oriented source on the whole; rejection of the book wholly; and partial acceptance of the work. In these classifications such factors as a) identifying the correctness and incorrectness of the attribution of the book to the compiler, b) teachers and mentors (mashāyikh) of the compiler of the book, c) kind of the book content, d) method of receiving the book and transmitting it, e) validity rank of the copy of the book and f) the personality of the narrator (rāwī) of the book have been instrumental. It seems that the factors influencing in these classifications are true for other early scholars.Keywords: Bibliography, codicology, validity assessment, sources of Shaykh al-Ṣadūq}
-
پس از عمومی شدن نهضت کتابت حدیث در جامعه شیعه، کتاب های حدیثی فراوانی توسط اصحاب ایمه علیهم السلام تدوین یافت. از دیرباز چگونگی انتقال این نگاشته ها به صاحبان کتب اربعه، یکی از چالش های مهم حدیث پژوهان بوده است. در این نوشتار پس از معرفی اجمالی محمد بن مسلم و کتاب وی، انتقال روایات آن به کلینی موردبررسی قرارگرفته است. باتوجه به طرق کلینی در کتاب الکافی و نیز داده های فهرستی، این احتمال که کتاب محمد بن مسلم به صورت مستقل به قرن چهارم و پنجم منتقل نشده باشد، تقویت می شود؛ اما روایات کتاب محمد بن مسلم در منابع واسطه ای همچون کتاب حریزبن عبدالله سجستانی منعکس شده و به نسل های پسین انتقال یافته است.
کلید واژگان: محمد بن مسلم, کلینی, کتابشناسی, سند, کتاب محمد بن مسلم}After Publicization the movement of writing of Hadith in Shia community, many Hadith books edited by companions of Imams (as). Since ago the ways of transferring these writings to the author of the four books was one of the challenges for Hadith researchers. In this article, following brief introduction of Mohammad ibn Muslim and his book, transmission of his narrations to Kulayni has examined. According to Kulayni's method in Al-Kafi book and data of index, this assumption has confirmed, that the book of Mohammad ibn Muslim didn’t independently transmitted to 4th and 5th century; but narrations of Mohammad ibn Muslim book’s has reflected to intermediary sources (such as Hariz ibn Abdollah Sajistani’s book) and has transmitted to next generation.
Keywords: Mohammad ibn Muslim, Kulayni, bibliography} -
نزار قبانی شاعر معاصر سوری) 1923 1998 م( که به شاعر عشق و زن شهرت یافته است، در میان مخاطبان فارسی زبان شاعر محبوبی به شمار می رود؛ از این رو ترجمه های بسیاری از آثار او انجام گرفته و پژوهش های بسیاری به بررسی شعر او پرداخته است. با توجه به اینکه تدوین کتاب شناسی می تواند پژوهش های پیش رو را سهولت ببخشد و از انجام پژوهش های تکراری جلوگیری کند و نظر به اهمیت آثار نزار قبانی در میان مخاطبان فارسی زبان، سعی نویسندگان پژوهش حاضر بر آن بود که تمامی آثار ایرانی مرتبط با این شاعر را گرد آورند و در ادامه ارائه آنها به تحلیلی توصیفی و آماری دست بزنند. همچنین تقسیم بندی هایی را از نظر ساختاری و محتوایی ارائه کنند و چگونگی پراکندگی پژوهش ها را بیان کنند. این پژوهش به شیوه کتابخانه ای و به صورت الفبایی انجام شده است و پژوه شهای انجام گرفته در قالب کتاب، پایان نامه و مقاله از آغاز تا سال 1397 را بررسی کرده است.کلید واژگان: کتاب شناسی, نزار قبانی, شعر معاصر عربی, شعر نو, ادب عربی در ایران}Nizar Ghabbani, a contemporary Syrian poet known as the poet of love and woman, is a popular poet among the Persian-speaking audience; therefore, many translations of his works have been done and many studies have examined his poetry. Given the importance of Nizar Ghabbani’s works among Persian-speaking audience, compiling a bibliography can facilitate future research and prevent repetitive research, hence the present authors attempted to collect all Iranian works related to this poet. Following this, they intend to present a descriptive and statistical analysis of these works. They also classify the works according to their structure and content. This research has used library research process, and is arranged in alphabetical order containing all the researches in the form of book, thesis, and essay from the beginning of 1397.Keywords: bibliography, Nizar Ghabbani, Contemporary Arabic Poetry, modern poetry, Arabic literature in Iran}
-
قرآن کریم از همان ابتدای نزول مورد هجمه معاندان و مخالفان قرار گرفت و آنان شبه هائی علیه قرآن مطرح نمودند. مسلمانان نیز از ابتدای نزول تاکنون به شبهات مطرح شده پاسخ داده اند. شناخت منابعی که به شبهات قرآنی پاسخ داده است؛ برای محققان ضروری و مهم به نظر می رسد. در این نگارش 159 کتاب معرفی می شود که در موضوع پاسخ به شبهات قرآنی شناخت جامع و کاملی به مخاطبان ارائه می دهد. این کتاب ها در موضوعاتی چون: روش شناسی پاسخ به شبهات، پاسخ به شبهات و اشکالات مستشرقان و دایرهالمعارف لایدن، پاسخ به شبهات و اشکالات نواندیشان و پاسخ به اشکالات پیرامون وحی و غیره هستند. معرفی این کتاب ها سبب دستیابی راحت تر، سریع تر، دقیق تر و کامل تر به شبهات می شود، همچنین پژوهشگران با شناخت این منابع و استفاده از آن ها، می توانند تحقیقات متقن تر و غنی تر ارائه بدهند و از موازی کاری دوری کنند. از دیگر نتایج این تحقیق یافت خلاءهای پژوهشی و شبهات پاسخ داده نشده است که اندیشمندان خواهند توانست با برنامه ریزی صحیح به پاسخ آنها بپردازند.
کلید واژگان: شبهات قرآنی, شبهه, پاسخ به شبهه, کتاب شناسی} -
فصلنامه میقات حج، پیاپی 102 (زمستان 1396)، صص 121 -136طائف شهری است در شرق مکه مکرمه در عربستان که در سال هشتم هجری به دست پیامبرخدا9 فتح شد. در طائف مسجد و زیارتگاه عبدالله بن عباس، از صحابه برجسته پیامبر و زیارتگاه ها و اماکنی منسوب به آن حضرت وجود داشته که وجود این آثار باعث شده است که شماری از نویسندگان مسلمان در دوره های مختلف، به نگارش رساله ها و تالیفاتی درباره طائف و فضایل و اماکن متبرک آن اقدام کنند. در این مقاله، تلاش شده ضمن ارائه کتاب شناسی جامعی از آثار تالیف شده درباره این شهر، ویژگی های کلی و اهمیت آنها به طور اجمالی بیان گردد.کلید واژگان: طائف, کتاب شناسی, تاریخ های محلی, حجاز, عربستان سعودی, ابن عباس}
-
از آنجایی که در جهت انجام پژوهش ها شناخت منابع برای محققان امری ضروری است؛ لذا کتاب شناسی کتاب هایی که به تازگی نشر یافته اند اهمیت دارد واز جمله حیطه هایی که به کمک کتاب شناسی در آن می توان به عرصه تحقیقات ورود پیدا کرد حیطه قرآن و علوم طبیعی است؛ یکی از راهکار های دریافت اطلاعات صحیح در این حوزه شناخت منابع و بررسی نظریات نویسندگان در این کتاب ها است. ازهمین روی نگاه اجمالی به کتب منتشره در این حوزه هدف تحقیق نویسندگان است. سوال محقق، تعداد کتب منتشره در حوزه قرآن و علوم طبیعی است که به نظر می رسد حدود 406 کتاب در حوزه های گوناگون قرآن و علوم طبیعی انتشار پیدا کرده است. روش جمع آوری منابع بر اساس مطالعات یک تیم کتابداری بوده است و هدف از نگارش این مقاله آشنایی محققان با منابع پیرامون قرآن و علوم طبیعی است. نتیجه این تحقیق پرهیز از انجام تحقیق های تکراری و غنی تر شدن نگارش های آینده است.کلید واژگان: کتاب شناسی, قرآن و علوم طبیعی, قرآن و علم}Since identifying the references is essential for the researchers, therefore bibliography of recently published books is of great importance. The field of Quran and Natural Sciences is among the fields, whose domain of research is prepared by the help of its bibliography. One of the solutions in attaining the correct information in this field is to identify the references and evaluate the authors views in these books. Therefore, a brief review on the published books in this field forms the aim of scholars research. The researchers question is on the number of published books in the field of Quran and Natural Sciences, and seemingly they reach 406 books published in various domains of Quran and Natural Sciences. The method of information gathering is based on the study of a team of librarians and the aim of the paper is to make the researchers familiar with references focusing on Quran and Natural Sciences. The result attained in this study is refraining from doing repetitive researches and enriching the future writings.Keywords: Bibliography, Quran, Natural Sciences, Quran, Science}
-
هرچند یحیی بن ام طویل در منابع حدیثی و تاریخی با اصطلاح «باب» برای امامان شیعه معرفی شده است، اما در مصداق این موضوع یعنی باب بودن وی برای امام سجاد و یا امام محمدباقر، میان امامیه و نصیریه اختلاف هست. برای درک این اختلاف و ارایه پاسخی راهگشا در باب آن، ضروری است تا ابتدا شخصیت تاریخی و سپس احادیث منقول از طریق یحیی و موضوعاتی مانند مشایخ حدیثی و راویان وی، مورد پژوهشی تاریخی– حدیثی قرار گیرد. در این پژوهش افزون بر شناختی مطلوب از احوال یحیی و نیز صفحاتی از تاریخ غیرمکتوب شیعیان ، نشان داده شد که اسناد و شواهد تاریخی موجود، دلیلی بر مصادیق باب بودن یحیی و حتی حجتی بر کارکرد اصطلاح باب در جامعه امامیه، دست کم در مورد یحیی نخواهند بود.
کلید واژگان: بحارالانوار, علامه مجلسی, کتاب شناسی, نقد منابع روایی}Although Yahya b. Umm-i-Tuwail has been introduced in traditional and historical sources as the Bab of Shiite Imams, but it is not clear for whom exactly he had been the Bab, Imam Sadjdjad or Imam Baqir, 4th and 5th Shiite Imams? So, this is a matter of deference between Imamiyyah and Nusayriyyah. To solve this problem with a vivid answer, we should at first, study Yahya`s life in History and then, it is necessary to study the traditions transmitted through or by Yahya; contents of these traditions, Yahya`s transmitters and his sources, all are of high importance. By these studies, we will find out the detailed history of Yahya`s life and several dark parts of Shiite history. As a conclusion, we will understand that not only Yahya had been a Bab for Shiite Imams, nor even being a Bab was a historical reality in Imamiyyah, at least in the case of Yahya; this subject is nowadays a matter of discussion in academic societies.
Keywords: Imamiyyah, Nusayriyyah, Yahya b. Umm-i, Tuwail, Tradition} -
پژوهشنامه تاریخ تشیع، پیاپی 1 (بهار 1396)، صص 109 -126
علامه مجلسی، برای تالیف جامع حدیثی خود، بحارالانوار، از کتاب های روایی متنوعی بهره برده است. وی از همین رو پنج فصل مقدمه بحارالانوار را به معرفی کامل منابع خویش، اختصاص داده است. کتاب شناسی و نقد منابع در بحارالانوار شامل دو محور اصلی است: تعیین نویسنده واقعی برخی منابع کهن و بررسی اسناد بعضی کتاب ها. در محور نخست، مجلسی بر مبنای سند روایات، سبک و محتوای نگارش کتاب و نسخه های خطی قدیمی به اظهار نظر درباره مولف کتاب ها پرداخته است. تبحر علامه مجلسی در زمینه کتاب شناسی، سبب شده است تا به اشتباهات رایج کتاب شناسانه در زمان خویش اشاره و نظرات نادرست را تصحیح نماید. در بخش بررسی اسناد کتاب های روایی، نقد و بررسی علامه مجلسی فقط متوجه مولفان کتاب هاست و شامل راویان روایات درون کتاب ها نمی شود.
کلید واژگان: بحارالانوار, علامه مجلسی, کتاب شناسی, نقد منابع روایی}Collecting a large number of Hadith books to provide Bihar al-Anvar, Majilisi. dedicated first five chapters to introduce, review and criticize the sources. The bibliography is based on two axes: the recognition of real writers and the authenticity of the documents in terms of narrators. At the former attempt Majlisi carefully examines the narratives as well as the style and content of the book's writing in order to judge the writer. He would genuinely find the common mistakes on bibliography and tries to reinterpret some ill assumptions. In terms of authenticity of narrations, Majlisi is more concerned about the writers of the books than is about the narrators.
Keywords: Bihar al-Anvar, Majlisi, bibliography, the criticism of narration sources} -
حکیم ترمذی عالمی پرتالیف از ورارود در سده سوم قمری است که پیش از ورود به زهد و عرفان، تحصیل در علوم سنتی را ازسر گذرانده بود. او که تبار به پدر و مادری محدث می برد، فراگیری معارف حدیثی را از کودکی آغاز کرد و در این زمینه، مهارت فراوانی به دست آورد. با آغاز مشرب عارفانه، حکیم ترمذی کوشید عرفان ذوقی و نوری خود را در حیطه علوم دینی تبیین کند؛ ازاین رو، تجارب و باورهای عرفانی خود را با مطالعات قبلی اش، ازجمله داده های روایی، درهم آمیخت. بنابراین، ازآنجاکه حدیث نقش بسزایی در اندیشه حکیم ترمذی داشته است ، مروری تفصیلی بر نوشته های روایی او داشته ایم و با روش توصیفی- تحلیلی، ابعاد آن را کاویده ایم؛ آثاری که چندان نزد جامعه علمی شناخته نیستند. در این نوشتار، افزون بر کاوش درباره مشهورترین اثر حکیم ترمذی، یعنی نوادر الاصول، سه اثر دیگر نیز بررسی و نوشته ای ناشناخته از او معرفی شده است.کلید واژگان: حکیم ترمذی, حدیث, آثار روایی, کتاب شناسی, نوادر الاصول}Journal of Rudaki, Volume:17 Issue: 46, 2016, PP 155 -194Hakim Tirmizi is a scholar of Transoxiana in third century who has lots of compilations. He passed learning of traditional sciences before entering the area of Sufism and Asceticism. Being in a family whose parents were Muhaddith, he started learning hadith knowledge from childhood and acquired lots of skills in this area. By starting ascetic disposition, Hakim Tirmizi tried to explain his mystic and lighting Sufism in the era of religious sciences. Thus, he incorporated his experiences and Sufis beliefs in his previous studies, such as narrative data. Therefore, as Hadith has played a significant role in thought of Hakim Tirmizi, we have studied his works in detail and by a descriptive-analytic method, have analyzed its dimensions; the works which are not very popular even in academic sciences. In this essay, in addition to research on the most popular work of Ḥakīm al-Tirmidhī i.e. Nawādir al-usūl, three other work also has been reviewed and an unknown work of him has been introduced, too.Keywords: Hakim Tirmizi, Hadith, Narrative Works, Bibliography, Nawadir al usul}
-
شیخ کمال الدین مسعود خجندی معروف به «شیخ کمال» از مشاهیر، عرفا و شعرای قرن هشتم هجری است. پژوهشگران مختلفی پیرامون کمال خجندی، تحقیقاتی در قالب کتاب، مقاله و پایان نامه انجام داده اند. نگارنده در نوشتار حاضر می کوشد فهرستی از کتاب ها، مقالات، پایان نامه ها و... که پیرامون کمال خجندی و اشعار او تاکنون به طبع رسیده است، ارائه دهد. وی از منابع معتبر، شامل کتابشناسی های عمومی و پایگاه های الکترونیکی در جهت گردآوری پژوهش های صورت گرفته استفاده کرده است.
کلید واژگان: کتاب شناسی, کمال خجندی, شیخ کمال}Sheikh Kamāloddin Mas’oud Khojandi, known as ‘Sheikh Kamāl’ is one of the famous mystics and poets of 8th century. Various researchers have done research about him in the form of book, article, and thesis. In the present paper, the author tries to provide a list of the books, articles, theses, and…which have been published about Kamāl Khojandi and his poems. Regarding this, he has used authentic sources including general bibliographies and electronic databases.Keywords: Bibliography, Kamal Khojandi, Sheikh Kamal} -
نوشتار پیش رو به بررسی پژوهش های لهجه شیرازی پرداخته و هدف آن طبقه بندی، توصیف و تحلیل کتاب هایی است که از سال 1348 تا 1393 شمسی در این حوزه به چاپ رسیده اند. پس از بیان مقدمه، درباره اهمیت تحقیق، توضیح داده شده؛ سپس آثار در سه حوزه : 1. اصطلاحات و ضرب المثل ها؛ 2.زبان و 3. فرهنگ مردم تقسیم شده اند. هر کتاب در چهار بخش: عنوان کتاب، ساختار کتاب، مضامین اصلی و متن اصلی معرفی و پس از آن، نظراتی درباره کتاب مطرح و در پایان نیز نتیجه ای کمی و کیفی از آثار منتشرشده ارائه شده است. هم چنین مقالات این حوزه معرفی شده اند و مقالات متاخر مطابق ساختار کتاب ها بررسی شده اند.کلید واژگان: کتاب شناسی, لهجه شیرازی, واژه ها و اصطلاحات, مقالات}The present study investigates previous researches about Shirazi accent. The aim of the study was to classify, describe and analyze books published during 1348-1393 about Shirazi Accent. After introducing issues, the importance of the research has been discussed; then analyzed books classified into three major groups: 1. Expressions and proverbs; 2. Language; and 3. Pop culture. Each book introduced in four parts: book title, book structure, core concepts and the main text. Then, some ideas about the book have been proposed. Finally, quantitative and qualitative results of the published books were presented. Also this study presents the articles and investigates recently researches according to structure of the books.Keywords: Bibliography, Shirazi Accent, Papers}
-
نشریه هفت آسمان، پیاپی 63-64 (زمستان 1393)، صص 197 -221الاهیات آزادی بخش محصول اندیشه ورزی و تلاش های علمی و عملی متالهانی است که رهایی انسان به استثمارکشیده شده آمریکای لاتین در نیمه دوم قرن نوزدهم را طلب می کردند. این جریان الاهیاتی مانند هر مکتب و نحله فکری در عالم مسیحیت، فراز و فرودهایی داشته است. اکنون که بیش از نیم قرن از شکل گیری آن می گذرد و تب و تاب انقلابی متالهان آزادی بخش فروکش کرده است، این امکان فراهم آمده تا به صورتی روشن تر اهداف و آرمان های این نهضت را بر پایه آثار فراوانی که در این زمینه به نگارش درآمده، به بحث بگذاریم. در این جستار پس از اشاره اجمالی به تاریخچه الاهیات آزادی بخش خواهیم کوشید ابتدا آن را به مثابه یک مکتب معرفی کرده، سپس ابعاد آن را در قالب عناوینی چون خداشناسی، مسیح شناسی، کلیساشناسی، هرمنوتیک، عدالت اجتماعی و... مطرح کنیم. روش کار ما نخست تبیین موضوع، سپس معرفی توصیفی یک اثر مهم در آن زمینه، و دست آخر عرضه کتاب شناسی گزینشی درباره هر موضوع خواهد بود.کلید واژگان: مسیحیت, الاهیات آزادی بخش, کتاب شناسی, گوستاو گوتی یرز, آمریکای لاتین}
-
بررسی مبادی تحولات نوع ادبی رمان فرانسه، از قرن دوازدهم میلادی تا ایام ما، موضوع کتابی است که مولف در مقدمه آن اعلام داشته که مخاطبان آن دانشجویان و محققان اند. اما بررسی منابع، ارجاعات کتابشناسی، چکیده ها، و نقل قول های ظاهرا غیر مستقیم که بخش عمده کتاب را شامل می شود، نشان می دهد که مولف رعایت نکات لازم را برای تالیف کتاب به عمل نیاورده و در مواردی هم اشتباهات عدیده ای را مرتکب شده است. در این مقاله سعی شده تا تمامی زوایای قابل توجه بررسی شده و به تبع آن نحوه تحقیق و ارائه آن نیز شناسانده شود.
کلید واژگان: رمان در فرانسه, از مبادی تا عصر حاضر, روند در زمانی, بررسی منابع, کتاب شناسی}The subject of the book which is going to be reviewed is the origin of the literary genres of French novel from 12th century up to now. However، the references، bibliography، abstracts and so called indirect quotations which forms large parts of the book، indicates that the author has not taken into account the necessary factors for compiling a book. Moreover، numerous errors can be found in the book. This paper aims to reveal a detailed analysis of considerable issues and subsequently depict research methodology and presentations of the materials.Keywords: Novel in France, from Origin up to Now, Diachronic Approach, Checking the References, Bibliography}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.