به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "ارزیابی اثرات محیط زیستی" در نشریات گروه "محیط زیست"

تکرار جستجوی کلیدواژه «ارزیابی اثرات محیط زیستی» در نشریات گروه «علوم پایه»
  • افسانه عسگری پور*، محمدجواد امیری، احمد نوحه گر

    از جمله اصول بنیادی ارزیابی اثرات محیط زیستی مشارکت عمومی است و اهمیت آن در ارزیابی تا حدی است که در قوانین کشورهای توسعه یافته، انجام ارزیابی بدون دخالت و نظر مردم، فاقد مفهوم می باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی میزان، روش ها و سطوح بهره مندی از مشارکت عمومی در گزارش های ارزیابی اثرات محیط زیستی داخل ایران و مقایسه آن با نمونه مورد بررسی از چهار کشور دیگر می باشد. به این منظور از میان 130 گزارش ارزیابی اثرات محیط زیستی موجود در اداره کل محیط زیست استان تهران، بر اساس فرمول کوکران 98 گزارش به صورت تصادفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین برای مقایسه نتایج، نمونه ای از گزارش های ارزیابی اثرات محیط زیستی چهار کشور دیگر، پنج گزارش از هر کشور و در مجموع 20 گزارش، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد که عدم توجه کافی به جایگاه مشارکت عمومی در ارزیابی اثرات محیط زیستی در کشور ایران، منجر به ضعف اساسی در میزان، روش ها و سطوح مشارکت عمومی در گزارش های ارزیابی شده است. در این خصوص از نمونه مورد بررسی در داخل کشور، تنها 1/7 درصد گزارش ها، آن هم به شکلی محدود تنها به انجام نظرسنجی اکتفا کرده اند و این درحالی است که در کشورهای مورد بررسی توجه کافی به جایگاه مشارکت عمومی به صورت اجرایی در گزارش ها ظهور یافته است. به طوری که از گزارش های نمونه گیری شده، 95 درصد آن ها به اجرای برنامه مشارکت عمومی پرداخته اند و از جمله پرکاربردترین روش جلب مشارکت عمومی در آن ها برگزاری جلسات عمومی بوده است که می تواند علاوه بر انتشار اطلاعات و دریافت بازخوردها، سطوح بالاتری از مشارکت عمومی همچون درگیر ساختن، همکاری و توانمندسازی مردم را شامل شود.

    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, گزارش های ارزیابی, روش های مشارکت عمومی, سطوح مشارکت عمومی
    Afsaneh Asgari Pour *, MohammadJavad Amiri, Ahmad Nohegar

    Public participation is recognized as one of the fundamental principles of environmental impact assessment (EIA) and as an integral part of EIA reports without which such reports lose further consideration merit. The aim of the present study was to investigate the methods and levels of public participation in EIA reports in Iran and to compare it with a sample from four countries including South Africa and Pakistan (developing countries), and Australia and the United States (developed countries), five reports from each country. For this purpose, from 130 environmental impact assessment reports in Department of Environment of Tehran Province, 98 reports were randomly selected using Cochran's formula and analyzed through checklists.Findings show that lack of attention to the public participation in EIA procedure in Iran has led to a significant weakness in the quantity, methods and levels of public participation in EIA reports. In this respect only 7.1 percent of the reports in Iran showed limited public participation, while in the four other countries, sufficient attention to the importance of public participation were detected leading to public participation in 95% of the reports. One of the most commonly used methods of attracting public participation in these reports has been holding of public meetings that can, in addition to disseminating information and receiving feedback, raise levels of public participation and empower the participators.

    Keywords: Environmental impact assessment, EIA reports, Public participation methods, Public participation levels
  • پروانه سبحانی، حسن اسماعیل زاده*
    از مناطقی که نیاز به پایش مداوم دارند، مناطق تحت حفاظت می باشند که ضرورت ارزیابی اثرات محیط زیستی توسعه در این مناطق را الزامی می دارد. برای برنامه ریزی راهبردی و ارزیابی اثرات محیط زیستی توسعه در منطقه شکار ممنوع الوند از مدل های تخریب محیط زیست و SWOT-ANP استفاده شد. ابتدا آسیب پذیری بوم شناختی در هر یک از واحد های شبکه، محاسبه و طبقه بندی شد. سپس با استفاده از نقشه های توپوگرافی، مشاهده های میدانی، نظر کارشناسان و جوامع محلی، 13 واحد تخریب در کل منطقه شناسایی و شدت آن ها تعیین گردید. در نهایت با استفاده از ضرایب تخریب به دست آمده، منطقه به 3 پهنهء، نیازمند اقدامات حفاظتی (01/56 درصد)، نیازمند بازسازی (41/35 درصد) و مستعد توسعه (49/8 درصد) طبقه بندی گردید. با وجود مناطق مستعد توسعه درجه 1، بر اساس شرایط محلی و در نظر گرفتن مسایل اجتماعی- اقتصادی، امکان توسعه بیشتر در منطقه وجود ندارد. در ادامه جهت برنامه ریزی راهبردی، نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها شناسایی شد و با توجه به نظر کارشناسان هر یک وزن دهی (ANP) و مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج وزن دهی نشان داد که عوامل داخلی با امتیاز 631/0 به عنوان عامل اصلی ارایه راهبردهای حفاظتی در منطقه، و راهبرد تهاجمی-رقابتی با بیشترین امتیاز (340/0)، به عنوان راهبرد بهینه انتخاب گردید. علاوه بر این نقاط قوت موجود برای حفاظت در منطقه بیشتر از نقاط ضعف و نقاط فرصت نیز بیشتر از نقاط تهدید می باشد و با ارایه راهبردهای بهینه می توان به بهبود در وضعیت حفاظتی منطقه و ارتقاء مدیریتی آن کمک نمود.
    کلید واژگان: جغرافیای مناطق تحت حفاظت, ارزیابی اثرات محیط زیستی, مدل تخریب, منطقه شکار ممنوع الوند, مدل SWOT- ANP
    Parvaneh Sobhani, Hassan Esmaeilzadeh *
    Areas that need continuous monitoring, are protected areas which necessitates the need for ‎environmental impact assesment of development in these areas. For strategic planning and ‎environmental impact assessment of development in the Alvand no-hunting area, the environmental ‎degradation and SWOT-ANP models were used. First, ecological vulnerability in each of ‎the network units was calculated and classified and then using topographic maps, field observations, ‎experts' opinions, and local communities, 13 degradation units were identified in the whole area and ‎its severity Was determined. Finally, using obtained coefficients of degradation, the area was ‎classified into 3 zones, which need protection measures (56.01%), need reconstruction (35.41%), and ‎development potential (8.49%). Despite the potential for grade 1 development, based on local ‎conditions and socio-economic issues, there is no possibility of further development in the area. ‎Then, for strategic planning in the area, strengths, weaknesses, opportunities, and threats were ‎identified, and then according to opinion of experts, each weighting (ANP) and were compared. ‎The weighting results indicated that internal factors with a total score of 0.631 were selected as ‎main factor in providing protection strategies in the area, and an Aggressive strategy with the ‎highest score (0.340) in the area was selected as optimal strategy. In addition, existing ‎strengths for protection in the area are more than weaknesses, and also opportunities are more than ‎threats, and providing optimal strategies can help improve the protection situation of the area and ‎improve its management. ‎
    Keywords: Geography of protected areas, Environmental impact assessment, Destruction model, Alvand no- hunting area, SWOT-ANP Model
  • سیامک نیک مهر*، محمد بخشوده
    سدها درکنار منافعی مانند کنترل جریان رودخانه و تولید انرژی، اثرات مثبت و منفی زیادی بر محیط زیست می گذارند. در این مطالعه اثرات محیط زیستی سدهای در حال احداث استان خوزستان بر اساس یک روش تصمیم گیری چندمعیاری مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای ارزیابی اثرات محیط زیستی سدها در این مدل از چهار معیار اصلی فیزیکی- شیمیایی، اکولوژیکی، اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی و پانزده زیر معیار استفاده شد. در نهایت نیز برای رتبه بندی گزینه ها از روش ELECTRE III استفاده شد. نتایج بیانگر آن است که بر اساس نظر کارشناسان، معیار فیزیکی و شیمیایی با وزن 439/0، بیشترین اهمیت را در ارزیابی اثرات محیط زیستی سدها دارا می باشد. همچنین معیارهای اکولوژیکی، اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی به ترتیب با وزن های 241/0، 227/0 و 093/0 در رتبه های بعدی قرار دارد. در میان زیر معیارها نیز کاهش کیفیت آب های سطحی بالاترین وزن را در اختیار دارد. در نهایت نتایج نشان داد که دو سد شیرین آب و خیرآباد دارای بیشترین اثرات محیط زیستی در میان سدهای استان خوزستان می باشند.
    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, تحلیل سلسله مراتبی فازی, الکتره 3, سد, استان خوزستان
    Siamak Nikmehr *, Mohammad Bakhshoodeh
    Dams have a great deal of positive and negative effects on the environment besides their benefits like controlling stream regimes, and generating energy. In this study the environmental impact of dams being built in the Khuzestan province were evaluated on the basis of a multi-criteria decision-making method. To assess the environmental impact of the dam in this model four main criteria of physical-chemical, ecological, socio-economic, cultural and fifteen sub criteria were used. At the end, Electre III method also was used to rank the alternatives. The results indicated that according to experts opinions physical-chemical criterion with weight of 0.439 has greatest impact on the assessment process. The ecological, socioeconomic and cultural criteria rank next in effectiveness with weights of 0.241, 0.227 and 0.093 respectively. Also decreasing surface water quality has the highest weight among the sub-criteria. Finally the results also showed that the Shirinab and Kheyrabad dam have highest environmental impact in Khuzestan province.
    Keywords: Environmental impact assessment, fuzzy AHP, ELECTREIII, Dam, Khuzestan Province
  • کبری مل حسینی دارانی، ثمر مرتضوی*، سید محسن حسینی، کامران شایسته، سامره فلاحتکار
    زمینه و هدف

    در ایران با وجود روند فزاینده فعالیت های توسعه ای که سبب تغییر ساختار و در نهایت تغییر یا از بین بردن عملکردها و فرآیندهای سیمای سرزمین می شوند، لزوم در نظرگیری اثرات بصری در مطالعات EIA به ویژه در اکوسیستم های شمالی کشور احساس می شود. این مطالعه با هدف کمی سازی معیارهای بصری پوشش اراضی با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین انجام شده است.

    روش بررسی

    این مطالعه در سال 1395، با هدف کمی سازی معیارهای بصری طبیعی بودن و پیچیدگی با استفاده از سنجه های SHDI، SHEI، PLAND، LPI، PR، PD و NP  در حوزه آبخیز دو هزار و سه هزار تنکابن از دو نقطه دید ناظر صورت گرفت. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی و تولید DSM  و انتقال نقاط دید به  GIS با استفاده از دستور Visibility در GIS، محدوده قابل دید به دست آمد و مورد بررسی قرار گرفت.

    یافته ها

    با توجه به شاخص PLAND که بیشترین مقدار آن مربوط به کاربری جنگل بود و مقادیر آن برای کاربری های جنگل، کشاورزی و مرتع به ترتیب 1499/0، 0001/0 و 0021/0 به دست آمد ، مشخص شد که طبیعی بودن در محدوده دید نقطه اول بیشتر از نقطه دوم است و این منطقه دید، کمتر دستخوش مداخلات انسانی بوده است. در نقطه دوم به جز ارزش SHEI که کمتر از نقطه اول (0927/0) بود، مقادیر شاخص های SHDI (0927/0)، PR (70000)، PD (507/2)، NP (2058000) بیش از نقطه دوم به دست آمد.

    بحث و نتیجه گیری

    استفاده از متریک های سیمای سرزمین با توجه به قابلیت های آن ها، می تواند گامی مفید در راستای شناسایی زود هنگام اثرات توسعه بر ساختار سیمای سرزمین باشد. رویکرد ارایه شده می تواند پایه ای برای توسعه یک روش جدید در درک اثرات تغییر سیمای سرزمین در زمینه برنامه ریزی و مدیریت باشد.

    کلید واژگان: معیارهای بصری, ارزیابی اثرات محیط زیستی, بوم شناسی سیمای سرزمین
    Kobra Melhosseini Darani, Samar Mortazavi *, Seyed Mohsen Hosseini, Kamran Shayesteh, Samereh Falahatkar
    Background and Objective

    Despite the increasingly trend of developmental activities that are likely to change the structure and change or eliminate landscape functions and processes in Iran ultimately, it seems necessary to consider the visual effect in EIA studies especially in northern ecosystem of the country.

    Methods

    This study aimed to quantify the visual criteria of naturalness and complexity using SHDI, SHEI, PLAND, LPI, PR, PD, and NP measurements in the area of Tonekabon's Dohezar-Sehezar watershed from two viewpoints. The visible range, after land use mapping and production of DSM and transmitting of visibility points to GIS, was obtained using the Visibility instruction in GIS, which analyzed the visible range at two points.

    Findings

    According to the PLAND index, the highest amount pertained to forest land use, and their amounts for forest, agriculture, and rangeland land uses found 0.1499, 0.0001, and 0.0021 respectively that detected the naturalness in the first- viewpoint was more than the second viewpoint, and this area has been less affected by human interferences. At the second point, except for the SHEI value which was less than the first point ( 0.0927), the amount of SHDI (0.0927), PR(7000), PD (2.507), and NP(2058000) indices grater than second point obtained.

    Discussion and Conclusion

    The use of landscape metrics with regard to their capabilities can be a useful step to early identification of the impacts of development on the structure of landscape. The proposed approach can be the basis for developing a new method to understanding the effects of landscape changing in planning and management fields.

    Keywords: Visual Criteria, Environmental Impact Assessment, Landscape Ecology
  • سولماز دشتی*، غلامرضا سبزقبائی، کاوه جعفرزاده، مژگان بزم آرا بلشتی
    زمینه و هدف

    استفاده از روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی یکی از ابزارهای مهم در مطالعات مدیریت محیط زیست و کاهش عوامل بالقوه آسیب رسان محیط زیستی در مناطق حساس مانند تالاب ها برای حصول به توسعه ی پایدار است. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت ترکیب و توزیع فضایی تالاب بین المللی میانکاله و هم چنین بررسی کارایی سنجه های سیمای سرزمین برای ارزیابی اثرات زیست محیطی است.

    روش بررسی

    بدین منظور ابتدا تصاویر ماهواره ای لندست 7 و 8 سنجنده های ETM+ و OLI مربوط به سال های 1380 و 1395 تهیه گردید. سپس با انجام پردازش و پیش پردازش های لازم نقشه کاربری اراضی تهیه شد و نقشه های رستی وارد نرم افزار FRAGSTATS 4.2 گردید و تجزیه و تحلیل از الگوهای سیمای سرزمین در قالب رویکرد چشم انداز محیط زیستی با استفاده از معیارهای فضایی انجام گرفت.

    یافته ها

    با توجه به نتایج می توان بیان داشت که پهنه آبی تالاب (که مهم ترین بخش تالاب) و متعاقبا اراضی مرطوب تالابی سطح وسیعی دارند و حالت ریزدانه و لکه ی به خود نگرفته است، اما در طی زمان مورد مطالعه دچار حذف قسمتی از پهنه خود گشته است. کاربری پوشش گیاهی و اراضی انسان ساخت نیز با ایجاد لکه های جدید و دو تکه شدن اختلالی را در محیط طبیعی ایجاد کرده اند. کاربری کشاورزی هم حالت لکه ای نداشته و افزایش مساحت آن بصورت لکه های بزرگ بوده است.

    بحث و نتیجه گیری

    با توجه به نتایج بیان شده مدیریت صحیحی در محیط تالاب به اجرا در نمی آید. زیرا که مدیریت حاضر تالاب میانکاله یک مدیریت سخت افزاری و قدیمی است، هم چنین به علت قرار گرفتن این تالاب در دو استان، مدیریتی یکپارچه ندارد و برنامه-ی مدیریتی، پراکنده و چندگانه می باشد. در نتیجه با ایجاد طرح مدیریتی یکپارچه و منسجم می توان تا حدودی بر مشکلات این تالاب فایق آمد. مطالعه حاضر به خوبی نشان داد که سنجه های سیمای سرزمین ابزاری مناسب برای ارزیابی اثرات زیست محیطی در کم ترین زمان به شمار می آیند.

    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, سنجه های سیمای سرزمین, ترکیب و توزیع فضایی, تالاب میانکاله
    Soolmaz Dashti *, Gholam Reza Sabzghabaei, Kaveh Jafarzadeh, Mojgan Bazmara Baleshti
    Background and Objective

    The use of environmental impact assessment methods is one of the important tools in environmental management studies and the reduction of potentially harmful environmental factors in sensitive areas such as wetlands to achieve sustainable development. The purpose of this study is to investigate the status of spatial composition and distribution of Miankaleh International Wetland and also to evaluate the efficiency of land features measurements to assess environmental effects.

    Method

    For this purpose, first Landsat 7 and 8 satellite images of ETM + and OLI sensors related to 2001 and 2016 were prepared. Then, by performing the necessary processing and preprocessing, the land use map was prepared and the raster maps were entered into FRAGSTATS 4.2 software was performed.

    Findings

    According to the results, it can be said that the water zone of the wetland (which is the most important part of the wetland) and consequently the wetlands of the wetland have a large area and has not become fine and stained, but during the study period Deleted part of its domain. The use of vegetation and man-made lands has also disrupted the natural environment by creating new spots and fragmentation. Agricultural use has not been in the form of spots and the increase in its area has been in the form of large spots.

    Discussion and Conclusion

    According to the stated results, proper management in the wetland environment is not implemented. Because the current management of Miankaleh wetland is a hardware and old management, also due to the location of this wetland in two provinces, it does not have an integrated management and the management plan is scattered and multiple. As a result, by creating an integrated and coherent management plan, the problems of this wetland can be overcome to some extent. The present study well showed that land use measurements are a suitable tool for assessing environmental impacts in the shortest time.

    Keywords: Environmental Impact Assessment, Metrics landscape, Composition, spatial distribution, Miankaleh Wetland
  • ساناز صنایع گلدوز*، مجید مخدوم، حمیدرضا جعفری، حسن اصیلیان مهابادی
    ارزیابی اثرات محیط زیستی ابزاری حمایتگر و مهم برای توسعه پایدار است. ابزاری که به راحتی رابطه بین اقتصاد، اجتماع، بهداشت و محیط زیست را برقرار می سازد و در پیشبرد اهداف توسعه پایدار نقش مهمی را ایفا می کند. یکی از عواملی که می تواند در انجام صحیح و کامل ارزیابی اثرات محیط زیستی موثر باشد، آموزش صحیح آن است. در ارزیابی اثرات، مفهوم آموزش ترکیبی از انتقال اطلاعات، دانش و اکثر اوقات مهارت های بر مبنای هدف، الزامات قانونی، روندها، رویکردها و ابزار وابسته به فرایند است. از زمانی که ارزیابی اثرات محیط زیست جایگاه قانونی خود را در سیاستگذاری کشورها یافت، آموزش آن نیز برای توسعه مهارت های نرم افزاری و رسمی کاربران آن الزامی شد. در ایران آموزش ارزیابی اثرات محیط زیستی سابقه ای سی و چند ساله دارد. امروز شاید نیاز برای آموزش ارزیابی اثرات محیط زیستی از طریق فناوری های نوین بیشتر باشد. آموزش هایی در قالب شبکه های دانش که با استفاده از جایگاه دانش و فناوری در کنار هم، بتواند نیازهای کاربران را به خوبی و به روز پاسخ دهد. در این مقاله شبکه دانش ارزیابی اثرات محیط زیستی در ایران با استفاده از مدل هستی شناسی ارایه می شود. هستی شناسی فوقانی به طبقه بندی نظام مند مفاهیم و ارتباط ها در فرایند تهیه و اجرای ارزیابی اثرات محیط زیستی می پردازد و هستی شناسی تحتانی با توسعه سناریوهای آموزشی مناسب، موضوع های چندرسانه ای را معرفی می کند. این هستی شناسی قابل تبدیل به زبان کامپیوتر است و در قالب وب معنایی امکان دسترسی به انواع مفاهیم را در حوزه ارزیابی اثرات محیط زیستی به کاربران می دهد. هستی شناسی ارزیابی اثرات محیط زیستی، راه چاره ای برای رفع نیازها و کمبودهای موجود در نظام آموزشی ارزیابی اثرات توسعه و ایجاد هماهنگی بین آموزش هاست و با توجه به توسعه آموزش های مجازی در کشور از جنبه های مختلف و امکان به روزرسانی و تکمیل با انواع رسانه ها بسیار کاربرد خواهد داشت. همچنین امکان اصلاح، پالایش و توسعه را دارد و می تواند با سایر هستی شناسی ها در زمینه مشترک ادغام شود.
    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, هستی شناسی, شبکه دانش, وب معنایی, موضوع های چند رسانه ای
    Sanaz Sanaye Goldouz *, Majid Makhdoum, Hamidreza Jafari, Hassan Asilian Mahabadi
    Environmental impact assessment (EIA) is a supportive and important tool for sustainable development. A tool that easily establishes the relationship between the economy, society, health and the environment and plays an important role in advancing sustainable development goals. One of the factors that can be effective in performing a proper environmental impact assessment is its proper training. In EIA, the concept of training is a combination of information transmission, knowledge, and most often goal-based skills, legal requirements, procedures, approaches, and process-related tools. Since EIA has found its legal place in policy making of countries, its training has also been required to develop the users' software and the formal skills. In Iran, EIA training has a history of more than thirty years. Today there may be a greater need for EIA training through new technologies. Training in knowledge web format combines knowledge and technology together to respond to users' needs well and in an up-to-date manner. This paper presents the Knowledge Network using an ontology model for EIA in Iran. The upper ontology classifies the concepts and communications in the process of preparing and implementing EIA, and the lower ontology introduces a variety of Multimedia Objects (MMOs) by developing appropriate training scenarios. This ontology can be transformed into a computer language and gives users access to a variety of concepts in the field of environmental impact assessment in a semantic web format. The ontology- based knowledge network for EIA is a solution for the existing needs and deficiencies in the system of EIA education. It creates coordination between trainings. And according to the development of virtual education in different aspects in Iran, it can update and complete with MMOs. The ontology of EIA can be modified, refined and developed and also be integrated with other ontologies in common.
     
     
     
     
     
    Key Words:
    Keywords: Environmental Impact Assessment (EIA), ontology, knowledge network, Semantic Web, Multimedia Objects (MMO)
  • مریم حاتمی، عبدالرضا واعظی *، محمدحسن پور
    سابقه و هدف

    به منظورکاهش تاثیر مخاطره های محیط زیستی، انجام ارزیابی های محیط زیستی برای تاسیس کارخانه های فرآوری و تولید فلزها یک ضرورت قانونی محیط زیستی است. هدف این پژوهش ارزیابی اثرهای محیط زیستی کارخانه مس کاتد سونگون به روش کوره فلش است تا میزان سازگاری آن با محیط زیست بررسی و معرفی گردد. بخش عمرانی این کارخانه در شمال استان آذربایجان شرقی و در مجاورت معدن مس سونگون در حال ساخت است. قرار گرفتن محل اجرای پروژه در مجاورت منطقه حفاظت شده ارسباران اهمیت آن را از نظر تاثیر بر محیط زیست اطراف دوچندان کرده است.

    مواد و روش ها

    در این مطالعه در گام نخست با توجه به وضعیت پروژه، داده ها و اطلاعاتی در زمینه ارزیابی اثرهای محیط زیستی به وسیله ی کارشناسان مربوطه جمع آوری و سپس ماتریس لئوپولد ایرانی (اصلاح شده لئوپولد) بعنوان روش ارزیابی انتخاب گردید. در گام بعدی، فعالیت ها در مرحله تاسیس و بهره برداری و پارامترهای محیط زیستی در هریک از محیط های فیزیکی، زیست شناختی و اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی پروژه تعیین شد. سپس فعالیت های پروژه و پارامترهای محیط زیستی به ترتیب در ستون و ردیف های این ماتریس قرار داده شد. این ماتریس دارای سلول هایی است که دو مقدار دامنه و بزرگی را در خود جای داده اند. مقدار عددی دامنه 1-5 و مقدار عددی بزرگی 5+ تا 5- است. با حاصل ضرب دو عدد دامنه و بزرگی امتیاز نهایی برای هر سلول به دست می آید که این امتیاز می تواند مثبت یا منفی باشد. با میانگین گیری امتیازها برای هر ردیف و ستون ماتریس ها امتیازهایی به دست می آید که بر اساس آن ها نتیجه گیری برای ماتریس صورت می گیرد.

    نتایج و بحث

     برای تصمیم گیری در مورد این ماتریس پنج حالت وجود دارد که این حالت ها عبارت اند از تایید یا رد پروژه، تایید فقط با گزینه های اصلاحی یا تایید فقط با گزینه های به سازی و حالت آخر تایید با هر دو گزینه. نتایج ارزیابی ها نشان داد که در حالت اصلی (بدون هیچ گونه اصلاح محیط زیستی)، میانگین رده بندی تاثیر محیط زیستی در کمتر از 50 درصد موردها هم در ردیف ها و هم در ستون ها کمتر از (3/1-) بوده و در دو حالت اصلاح نسبی و کامل محیط زیستی میانگین رده بندی فقط در 50 درصد موردها و فقط در ردیف ها کمتر از (3/1-) به دست آمد. در حالت اصلی پروژه در رده "ارائه طرح های به سازی و گزینه های اصلاحی" قرار گرفت که نشان دهنده نبود امکان اجرای پروژه مس کاتد بدون کنترل اثرهای محیط زیستی است. در گام بعدی امکان تائید پروژه در دو حالت اصلاح نسبی و اصلاح کامل پارامترهای محیط زیستی، به طور مجدد بررسی گردید ولی نتایج محاسبه ها مجدد و با درنظرگرفتن اقدام های نسبی برای کنترل تاثیرات محیط زیستی، آلاینده هایی که منجر به تولید گاز، باطله ها و پساب های مضر و خطرناک می شوند، امتیازهای منفی شان تعدیل نشده و همچنان باقی می ماند.

    نتیجه گیری

    ارزیابی محیط زیستی تاسیس کارخانه فرآوری مس کاتد به روش کوره فلش به خاطر حجم وسیع آلودگی هایی که در این روش وجود دارد حتی پس از انجام دو مرتبه اصلاح های محیط زیستی (نسبی و کامل) رد شد. بنابراین پیشنهاد می شود مسئولان مربوطه امکان استفاده از سایر روش های تولید مس کاتد نظیر روش های هیدرومتالوروژی و روشی که اخیرا معرفی شده است (SKS) را نیزمورد ارزیابی قرار دهند.

    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, ماتریس لئوپولد ایرانی, معدن سونگون, مس کاتد
    Maryam Hatami, Abdorreza Vaezihir*, Mohammad Hasanpour
    Introduction

    In order to reduce environmental hazards, Environmental Impact Assessment (EIA) is a legal requirement for the construction of metal processing and production factories. The purpose of this study was to assess the environmental impacts of the establishment of Sungun cathode copper factory using flash furnace method and also its compatibility with the environment was studied in this research. Civil part of the factory is under construction in the north of East Azarbaijan Province and is adjacent to Sungun copper mine. The location of the project site is in the vicinity of the Arasbaran Protected Area and is therefore important in terms of environmental impact in the area.

    Material and methods

    In this study, at first library studies were carried out and then, data and information on environmental impact assessment were collected by relevant experts, and eventually the Iranian version of the Leopold Matrix (modified Leopold) was selected as the evaluation method. Next, activities during the construction phase and environmental parameters in each of the physical, biological, and socio-economic and cultural aspects of the project were determined. Then, project activities and environmental parameters were placed in columns and rows of the matrix, respectively. This matrix was bearing cells containing two values of amplitude and magnitude of the impact. The numeric value for amplitude was 1-5 and for magnitud was 5+ to 5. With the production of two amplitude and magnitude, the final score was obtained for each cell with positive or negative scores. The mean scores for each row and column of the matrix were calculated, based on which conclusions were made for the matrix.

    Results and discussion

    In this study, at first library studies were carried out and then, data and information on environmental impact assessment were collected by relevant experts, and eventually the Iranian version of the Leopold Matrix (modified Leopold) was selected as the evaluation method. Next, activities during the construction phase and environmental parameters in each of the physical, biological, and socio-economic and cultural aspects of the project were determined. Then, project activities and environmental parameters were placed in columns and rows of the matrix, respectively. This matrix was bearing cells containing two values of amplitude and magnitude of the impact. The numeric value for amplitude was 1-5 and for magnitud was 5+ to 5. With the production of two amplitude and magnitude, the final score was obtained for each cell with positive or negative scores. The mean scores for each row and column of the matrix were calculated, based on which conclusions were made for the matrix.

    Conclusion

    Environmental assessment of the construction of a cathode copper processing plant using Flash Furnace was rejected because of the large volume of contamination even after two environmental reforms. Therefore we propose that, the athouriteis of the factory examin the possibility of other methods to produce cathode copper including hydromeatalurogic methods and a new introduced technology named SKS.

    Keywords: Environmental Impact Assessment, Iranian Leopold Matrix, Sungun mine, Cathode copper
  • علی دهنوی، کامران کوزه گر*
    زمینه و هدف

    در ارزیابی محیط زیستی از روش های مختلفی از جمله روش های ماتریسی شامل لئوپولد، مور، آیکولد مرسوم، آیکولد اصلاح شده و غیره استفاده می شود. از آنجایی که نتایج روش های آیکولد مرسوم و اصلاح شده عمدتا کیفی بوده و تصمیم گیری برای اجرا یا عدم اجرای طرح با این روش مشکل خواهد بود، لذا هدف از انجام این پژوهش، ضمن بررسی و مقایسه ی نتایج حاصل از ارزیابی اثرات محیط زیستی با استفاده از ماتریس های آیکولد و آیکولد اصلاح شده، ارایه ی استراتژی نرمال سازی نتایج ارزیابی آیکولد اصلاح شده جهت قیاس با مبانی تصمیم گیری روش لئوپولد ایرانی است.

    روش بررسی

    بدین منظور، از ارزیابی محیط زیستی در محیط فیزیکی و فقط در مرحله ی ساخت سد خاکی پیغام چای کلیبر به عنوان مطالعه ی موردی استفاده گردید. بررسی اولیه ی دو روش آیکولد مرسوم و اصلاح شده نشان داد که هر چند تعداد اثرات در دو روش به تفکیک مثبت و منفی یکسان است (96+ و 235-)، اما ارزش اثرات دو روش کاملا با یکدیگر متفاوت بوده است.

    یافته ها

    ارزش اثرات مثبت به تفکیک دو روش آیکولد مرسوم و اصلاح شده به ترتیب برابر با 156+ و 2/260+ و ارزش اثرات منفی به همین ترتیب بالغ بر 341- و 8/392-  بوده است. این مقادیر حاکی از افزایش ارزش اثرات مثبت و منفی به ترتیب بالغ بر 8/66 و 2/15 درصد در روش آیکولد اصلاح شده نسبت به آیکولد مرسوم است. نرمال سازی نتایج روش آیکولد اصلاح شده حاکی است که ارزش نهایی اثرات محیط فیزیکی مورد نظر به تفکیک مثبت و منفی جهت مقایسه با مبانی تصمیم گیری روش لئوپولد ایرانی، بالغ بر 83/0+ و 08/1- بوده است و در این حالت، اجرای پروژه و البته فقط برای محیط فیزیکی با انجام طرح های اصلاحی بلامانع است.

    بحث و نتیجه گیری

    با استراتژی ارایه شده در این تحقیق (نرمال سازی نتایج روش آیکولد اصلاح شده)، می توان از روش آیکولد اصلاح شده به تنهایی و به نحو موثری استفاده نمود و در این صورت نیازی به استفاده از دو روش هم زمان(روش های تلفیقی)برای ارزیابی نخواهد بود.

    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, سد خاکی پیغام چای کلیبر, ماتریس آیکولد, ماتریس آیکولد اصلاح شده, نرمال سازی نتایج ارزیابی
    Ali Dehnavi, Kamran Kouzehgar *
    Background and Objective

    Different methods are used in environmental impact assessment (EIA), like matrix methods which are included Leopold, Moore, conventional and modified ICOLD and etc.  Since the conventional and modified ICOLD results are mainly qualitative and decision making for implementation or non- implementation of the project would be difficult. Therefore, the aim of present study is offering strategy to normalize the results of modified ICOLD in order to compare with the results of Iranian Leopold method, while investigation and comparison between the results of the EIA has been taken by using the conventional and modified ICOLD matrices.

    Method

    For this purpose, we used the EIA tools on the physical environment and only at the construction phase of Peyghamchay embankment dam, as a case study. Initial scrutiny was performed using both conventional and modified ICOLD points out that although the number of positive and negative impacts are the same in groups (+96, -235), but the impact values was quite different in two methods.

    Findings

    The value of positive impacts of conventional and modified ICOLD are +156.0 and +260.2 and the value of negative impacts are -341.0 and -392.8, respectively. These amounts ​​indicate an increase in the value of positive and negative impacts of 66.8 and 15.2 percent in modified ICOLD method compared to conventional, respectively. The normalized results of modified ICOLD method point out that the final value of physical environment impacts compared with principles of decision-making in Iranian Leopold method amounts to +0.83 and -1.08 for positive and negative results, respectively. In this case, for the physical environment, implementation of the project can only be carried out by recommended reforms. Discussion and

    Conclusion

    Considering the strategy presented in this research (the normalization of the results in modified ICOLD method), this method can be utilized exclusively and effectively, therefore, there would be no need to use the both methods for evaluation at the same time.

    Keywords: EIA, Peyghamchay Dam, ICOLD Matrix, Modified ICOLD Matrix, Assessment Results Normalization
  • آرش حق شناس، مسعود حاتمی منش، محسن میرزایی*، مهرداد میر سنجری، رضا خشنود

    ارزیابی اثرات محیط زیستی ابزار مدیریتی مهمی است که مخاطرات محیط زیستی و اثرات یک پروژه را شناسایی و ارزیابی نموده و به تصمیم گیران حوزه های علمی مختلف امکان شناسایی اثرات ممکن پروژه های پیشنهادی را می دهند. در این میان یکی از پروژه های که از جایگاه مهمی در کشورهای مختلف برخوردار می باشد شیلات و آبزی پروری است. که انجام مطالعات ارزیابی محیط زیستی به منظور ارتقاء فعالیت های آبزی پروری یک امر ضروی است. به همین جهت در مطالعه حاضر به بررسی آثار محیط زیستی پرورش گونه تیلاپیا در منطقه چاه خانی از توابع شهرستان دشتستان استان بوشهر پرداخته شد. به منظور ارزیابی اثرات و ریسک محیط زیستی طرح پرورش ماهی تیلاپیا به ترتیب از ماتریس لیوپولد و روش تخصصی ارزیابی ریسک ماهی (FRAM) استفاده شد. جهت بررسی فاکتورهای فیزیکی- شیمایی و میکروبی آب چاه های منطقه از روش استاندارد متد استفاده شد. نتایج جمع بندی نهایی امتیازات ارایه شده در ماتریس نشان داد نمرات وزنی محیط های فیزیکی- شیمیایی (42-)، اکولوژیک - بیولوژیک (36+) و اقتصادی - اجتماعی (304+) می باشد. که مثبت بودن این آثار در محیط های اکولوژیک و اقتصادی - اجتماعی نشان دهنده مثبت بودن آثار طرح و اثرات مطلوب آن به ویژه از نظر اقتصادی و اجتماعی می باشد. نتایج ریسک محیط زیستی نشان داد با توجه به امتیازات به دست آمده ریسک معرفی گونه از نظر استقرار کم و امکان معرفی گونه به منطقه مورد مطالعه با در نظرگرفتن تمهیدات کاهش ریسک و پایش وجود دارد. باتوجه به نتایج به دست آمده، می توان بیان کرد اجرای طرح در صورت اجرای تمهیدات، پیامدهای مخرب و جبران  ناپذیری بر روی محدوده ی مورد مطالعه نخواهد داشت.

    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, تیلاپیای نیل, مدل ارزیابی ریسک ماهی, فلزات سنگین, بوشهر
    Arash Haghshenas, Masoud Hatami-manesh, Mohsen Mirzayi*, Mir meherdad mir sanjari, Reza Khoshnood

    Environmental impact assessment is an important management tool that identifies environmental risks and impacts of a specific project and helps of decision makers in different scientific fields to detect possible effects of proposed projects. Nowadays, one of the projects that have important places in different countries is fisheries and aquaculture. Thus the study of environmental assessment to enhance aquaculture activities is a necessity. Therefore, in this study was investigate the environmental impacts of tilapia growing in Chah Khani in the outskirts of the dashtestan city of Bushehr province by using the matrix Leopold along with the measurement of physical and chemical factors in water wells. In this matrix the effects of impacts on the environment components based on the type, scope and severity of the effects were examined. At the end the conclusion of final scores presented in matrix showed the weighted scores are in physico-chemical environment (- 42), ecological environment - biological (+36) and economic environment - social (+304). This score shows that according to positive effects on ecological and economic environment, represents the positive effects of the project and desirable effects, especially in terms of economically and socially. Also in order to evaluate the environmental risk tilapia farming project was used of fish risk assessment model. Its findings showed that according to the obtained scores the risk of introduce species in terms of establishment is low and there is the possibility of introducing species in the study area with regard to risk mitigation measures and monitoring.

    Keywords: Environmental Impact Assessment, Nile Tilapia, Fish Risk Assessment Model, Heavy Metal, Bush
  • علی جهانی*، نازنین شیرانی سرمازه، حمید گشتاسب میگونی، وحید اعتماد
    اکوتوریسم یک واقعیت انکارناپذیر از زندگی مدرن به شمار می آید، که می تواند آثار مثبت و منفی زیادی بر روی محیط زیست برجای بگذارد. امروزه پارک ها و مناطق حفاظت شده، کانونی برای اجرای فعالیت ها ی تفرجی محسوب می شوند و با وجود محدودیتی که درون ساختار تفرج و گردشگری اعمال می شود، اما بیشتر شبکه راه ها، گذرگاه ها، جاده ها، نگهبانی ها، اردوگاه ها و سایر تسهیلات هر یک دارای اثراتی هستند. اکوتوریسم بیشتر اثرات مستقیمی بر روی خاک، پوشش گیاهی، حیات وحش، منابع آبی، کیفیت هوا، سروصدا، وضعیت اجتماعی، اقتصادی، تغییرکاربری و پوشش زمین در بر دارد. با توجه به نیاز روزافزون انسان به طبیعت و گردشگری و اثرات نامطلوب استفاده ی بیش از حد بر محیط زیست، لازم است که فرایند ارزیابی اثرات محیط زیستی(1) در تعیین اثرات بالقوه گردشگری در مناطق حفاظت شده به کار گرفته شود. این تحقیق با هدف بررسی اثرات محیط زیستی حاصل از توسعه گردشگری در مناطق حفاظت شده تهیه و تنظیم گشته است، که به عنوان یک نتیجه کلی می توان گفت، گردشگری و بازدید از مناطق بکر و حفاظت شده، بدون در نظر داشتن ظرفیت برد اکولوژیکی، ممکن است سبب فشردگی و فرسایش خاک، کاهش پوشش گیاهی، آشفتگی حیات وحش و غیره شود. سرانجام این روند، به کاهش ارزش های حفاظتی، تقاضا و رضایتمندی گردشگران منتهی می شود. بنابراین گردشگری در مناطق حفاظت شده هم به عنوان یک تهدید و هم به عنوان فرصتی برای حفظ طولانی مدت گونه ها و این مناطق تلقی می شود.
    کلید واژگان: اکوتوریسم, مناطق حفاظت شده, ارزیابی اثرات محیط زیستی, تفرج, گردشگری
    Ali Jahani *, Vahid Etemad, Shirani Sarmazeh N
    Ecotourism is an undeniable fact of modern life, which can have positive and negative effects on the environment. Today, parks and protected areas are hub for recreational activities, and despite the limitations that are applied on these activities, tracks, trails, roads, lookouts, fixed campsites and other types of accommodation generate negative impacts on the environment. Ecotourism have often direct impacts on soil, vegetation, wildlife, water resources, air quality, noise, social and economic aspects, land use change and land cover. According to the needs of human to nature and tourism and the undesirable effects of over-exploitation on the environment, tourism environmental impact assessment is necessary for protected areas. This study aimed to assess the environmental impacts of tourism development in protected areas. We can say that, tourism and visit of the pristine and protected areas, without attention to the ecological carrying capacity, can cause soil compaction and erosion, loss of vegetation, wildlife disturbance and so on. Eventually this process, leads to reduce the conservation values, and satisfaction of the tourists demands. Hence, tourism in protected areas is both a threat and an opportunity to the long-term conservation of the species and areas.  
    Keywords: Ecotourism, protected areas, environmental impact assessment, recreation, tourism
  • هانیه میربلوکی *، نیلوفر عابدین زاده، فاطمه قنبری

    امروزه تولید و مصرف فولاد به عنوان یک معیار مهم برای سنجش میزان توسعه صنعتی کشورها بکار گرفته می شود. در کشورهای در حال توسعه، به دلیل نیاز به سرمایه گذاری در امور عمرانی و زیرساخت های اقتصادی، سیاستگذاری تولید فولاد در جهت تولید انواع فولاد ساختمانی می باشد. در این راستا، هدف اصلی از احداث کارخانه فولاد مورد بررسی، اشتغال زایی در منطقه، کاهش واردات و کمک به توسعه اقتصادی کشور از طریق تولید شمش کربنی با فناوری کوره قوس الکتریکی می باشد. پس از تعیین محدوده بلافصل و محدوده مطالعاتی مستقیم طرح، آلاینده های مهم ناشی از اجرای طرح در مرحله ساختمانی و بهره برداری مورد بررسی قرار گرفت و اقدامات اصلاحی برای کاهش اثرات ناشی از آلاینده ها لحاظ گردید. در این تحقیق، جهت ارزیابی اثرات محیط زیستی طرح احداث کارخانه فولاد، از روش ماتریس سریع استفاده شد که بر اساس نتایج، از 96 اثر شناسایی شده، 1/55 درصد اثرات منفی و 9/44 درصد مثبت اعلام گردید که در صورت رعایت اقدامات اصلاحی قبل و بعد از اجرای طرح، اثرات منفی آن به حداقل خواهد رسید. همچنین، پیشنهاد می گردد بعد از اجرای طرح، هر سه ماه یکبار جهت کنترل خروجی های کارخانه نسبت به پایش دوره ای آلاینده ها اقدام گردد.

    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, کارخانه فولاد, روش ماتریس
    Haniyeh Mirbolouki*, Niloofar Abedinzadeh, Fatemeh Ghanbari

    Today, steel production and consumption is applied as an important criterion for measuring the degree of countries industrial development. Needing to investment in construction and economic infrastructure in developing countries, their steel production policy is in the direction of producing the various types of structural steel. In this regard, the main object of the studied steel plant construction is creating jobs in the region, reducing imports and contributing to the country's economic development through carbon ingot production with electric arc furnace technology. After assigning the direct study area of the project, the major contaminants arising from the project implementation were investigated in construction and implementation phases and the corrective actions considered to reduce the contaminants effects. In this research, Rapid Assessment method was used for environmental impact assesment that according to the results, among 96 detected impacts, 55.1 percent of the impacts are negative and 44.9 percent are positive that in case of observing the corrective actions before and after the project implementation, its negative impacts will be minimized. Also, it is recommended that after the plant costruction, apply a periodic monitoring of the outlet contaminants every three months.

    Keywords: Environmental Impact Assesment, Steel Plant, Matrix method
  • سمانه دزیانی*، عبدالرسول سلمان ماهینی
    زمینه و هدف
    انجام مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی، از جمله روش های مطلوب در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار است. در واقع اگر تصمیم به اجازه دادن به اجرای توسعه باشد، فرایند ارزیابی برای تعیین محدودیت ها و روش های جبران و جلوگیری از اثرات منفی و به حداقل رساندن مخاطرات محیط زیستی به کار گرفته می شود. در تحقیق حاضر، جهت انتخاب مکان احداث کارخانه کمپوست و دفن پسماند در استان گلستان، پنج منطقه پیشنهاد و ارزیابی اثرات انجام یافته است.
    روش بررسی
    در این پژوهش ضمن تشریح روشی ریاضی مبتنی بر برنامه ریزی خطی، با استفاده از داده های مبتنی بر نقشه های مکانی به اولویت بندی مناطق پیشنهادی و انتخاب گزینه نهایی پرداخته شده و با در نظر گرفتن جبران اثرات، مقادیر مهم ترین متغیرهای تصمیم به نحوی که حداقل آلودگی را در پی داشته باشد، تعیین شده است.
    یافته ها
    نتایج نشان می دهد که با استفاده از برنامه ریزی خطی، در منطقه شرقی گزینه یک با اختلاف بسیار اندک از سایرین، گزینه ارجح و در قسمت غربی، گزینه پنج با مقدار تابع هدف کم تر انتخاب گردید. موثرترین پارامترها در مورد گزینه های یک تا چهار، آلودگی آب های زیرزمینی و در مورد منطقه پنج، کاهش زمین های با ارزش تعیین گردید. چرا که در مورد گزینه پنج، با توجه به انواع جبران، هزینه و زمان در نظر گرفته شده، تاثیری که بر منطقه شکار ممنوع مجاور گذاشته می شود مهم تر از آلودگی آب های زیرزمینی می باشد.
    بحث و نتیجه گیری
    بررسی سطوح جبران حداقل و حداکثر نشان می دهد که افزایش جبران اثرات، میزان کلی آلودگی های محیط را کاهش می دهد و بالعکس. تحلیل حساسیت، درستی نتایج این روش را تایید می نماید.
    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, جبران, برنامه ریزی خطی, بهینه سازی
    Samaneh Deziani *, Abdolrasoul Salmanmahiny
    Background And Objective
    Environmental impact assessment studies are one of the proper means of ensuring a sustainable development. Determining limitations and mitigation procedures for the negative effects compose the main core of the EIA procedure, in case the suggested development has been allowed. In this study, impact assessment has been applied for five suggested compost and landfill sites in Golestan Province of Iran.
    Method
    In this study, considering the associated costs, linear programming has been applied to rank the proposed landfill and compost plant sites. For this purpose, GIS data has been used and the optimum site selection process has been implemented. The site has been determined so as to minimize the likely impacts.
    Findings: The results show that by using linear programming, site 1 on the eastern part with a slight difference to others, and site 5 in the west,ern part with the least goal function value are the best. The most effective parameters for the sites 1 to 4 is underground water pollution, and for site 5 is loss of valuable land. However, at the site 5, the impact on the neighboring no-hunting area is more important than underground water pollution, considering costs and the required time for mitigation efforts.
    Conclusion
    Using the minimum and maximum levels of mitigation levels shows that increase of mitigation can reduce pollution, and vice versa. Sensitivity analysis confirms the accuracy of this method.
    Keywords: Environmental Impact Assessment, Mitigation, Linear Programming, Optimization
  • علیرضا رحمتی*، هلن خدابنده دیزج تکیه
    حدود 20 سال از مصوبه مورخ 1373 شورای عالی حفاظت محیط زیست در خصوص الزام تهیه گزارش ارزیابی محیط زیستی برخی از طرح ها و پروژه های توسعه ای توسط مجریان می گذرد. در طول این مدت علاوه بر تثبیت جایگاه قانونی فرآیند ارزیابی محیط زیستی در کشور و افزایش تعداد طرح ها و پروژه های مشمول ارزیابی محیط زیستی از 7 عنوان به 51 عنوان طرح و پروژه، تعداد گزارش های ارزیابی در طول سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته است. به طوری که در طول این 20 سال بیش از 1500 گزارش ارزیابی طرح ها و پروژه های مختلف تهیه و مورد بررسی و تصمیم گیری قرار گرفته است. اکنون پس از گذشت 2 دهه از شروع فرایند ارزیابی محیط زیستی در ایران وقت آن رسیده است که این فرایند 20 ساله مورد کالبد شکافی قرار گرفته و نقاط ضعف و قوت آن بر اساس یک آسیب شناسی علمی مورد شناسایی قرار گیرد.
    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, آسیب شناسی, گزارشات ارزیابی, قوانین, مقررات
    Rahmati, A. R.*, Khodabandeh Dizaj Tekiyeh, H
    After 20 years of act in 1995 for EIA process in Iran for some plans and developing projects in addition to the legal position in the environmental assessment process and increasing the number of plans and projects about environmental assessment from 7 to 51 topics of plans and projects we are facing, in recent years significant increase in the number of evaluation reports. Now after two decades of the environmental assessment process it is time has to analyze this 20 years process to detect of strengths and weaknesses.
    Keywords: Environmental assessment impacts, Pathology, Assessment reports, Laws, regulations
  • محمدتقی جعفرزاده*، پریسا علوی عطاآبادی، معصومه مرادزاده، محمدرضا سرافرازی
    صنعت پتروشیمی دارای پتانسیل آلایندگی و اثرات سوء محیط زیستی بالایی بوده به نحوی که دومین صنعت آلاینده جهان پس از واحدهای تولید انرژی هسته ای به شمار می رود. این در حالی است که در سال های اخیر تمرکز روی ایجاد واحدهای پتروشیمی به منظور توسعه صادرات و قطع وابستگی به محصولات نفتی و جلوگیری از خام فروشی محصولات نفتی جزء برنامه های کلان کشور بوده و در سال های آتی نیز دنبال خواهد شد. ایجاد واحدهای پتروشیمی در هر مقیاس از جمله طرح های مشمول ارزیابی اثرات محیط زیستی بوده و این ارزیابی ابزار توانمندی در پیش بینی و مدیریت مخاطرات ناشی از اجرای طرح های پتروشیمی به شمار می رود. لیکن تجارب و بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که روند مطالعات ارزیابی فعلی از موفقیت بالایی در پیش بینی و مدیریت مخاطرات محیط زیستی برخوردار نبوده است. در مطالعه پیش رو، روند ارزیابی اثرات محیط زیستی آسیب شناسی شده و پیشنهادات اصلاحی جهت بهبود مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی در صنعت پتروشیمی ارائه شده است.
    کلید واژگان: پتروشیمی, ارزیابی اثرات محیط زیستی
    Jafarzadeh, M.T.*, Alavip., Moradzadehm., Sarafrazy, M.R
    The petrochemistry has potentially huge environmental pollution hazards and harmful impacts on environment so it knowns as a pollutant industry over the world. On the other hand, there is special focus on developping the petrochemical industry because of its considerable benefits in our country.According to our upstream environmental laws and regulations, it is necessary to prepare an environmental impact assessment report before construction of any petrochemical plants. This report can be a powerfull tool for identification and management of project impacts. But our practices in petrochemical plants showed that current process is not successful for this purpose. In this study, the authors discuss on current environmental impact assessment process at first and then provide some suggestions and recommendations for improving the environmental impact assessment studies.
    Keywords: Petrochemistry, Environmental impact assessment, Vulnerability
  • لیلا آمیغ، سیدعلی جوزی *، لعبت تقوی
    هدف از این تحقیق شناسایی اثرات زیست محیطی نیروگاه های تجدید پذیر در مقیاس کوچک برای مناطق دور از شبکه برق سراسری و مقایسه اثرات و هزینه های آن می باشد. در این تحقیق نمونه برداری از آب، هوا، خاک و صوت به روش EPA در چند فصل از مرکز تحقیقات کشاورزی انجام گرفته است. در روش دلفی یک گروه 10 نفره از متخصصان معیارهای اثرات نیروگاه های تجدیدپذیر را امتیاز دهی و با پرسشنامه تاپسیس یک گروه 12 نفره معیارها را نمره دهی و توسط روش TOPSIS معیارها الویت بندی شدند. با توجه به نتایج بررسی آلودگی های محیطی و مقایسه آن با جدول استانداردها، در نهایت 30 مورد از مهمترین مشکلات نیروگاه های تجدیدپذیر در پارک ملی خجیر شناسایی گشتند که می توان از آنها به هزینه بسیار بالای ساخت نیروگاه خورشیدی در این حجم تولید برق، اشغال زمین توسط پنلهای خورشیدی(500 متر مربع فضا برای پنلهای خورشیدی)، کمبود آب در منطقه و نیاز شدید نیروگاه های زیست توده به آب (نهایت توان تولیدی برق از نیروگاه زیست توده با توجه به قابلیتهای موجود 2/7 کیلو وات است)و... اشاره نمود. از جمله راهکارهای مدیریتی می توان به انتقال برخی فعالیتهای صنعتی مرکز تحقیقات به خارج از پارک ملی خجیر، تامین درصدی از برق مرکز توسط انرژی های تجدیدپذیر در تلفیق با دیزل ژنراتور موجود و افزایش فعالیتهای زیست محیطی مرکز تحقیقات برای کمک به احیای گونه های گیاهی و جانوری بومی برای حفظ محیط زیست پارک ملی خجیر اشاره نمود.
    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, نیروگاه تجدید پذیر, روش TOPSIS, مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران
    Leila Amigh, Seyed Ali Jozi *, Lobat Taghavi
    The aim of this study was to identify environmental impacts of small-scale renewable power plants for areas that are far from the national power grid and Compare the effects and costs. Therefore in this study, Sampling of air, water, soil and sound by EPA in a few chapters of Agriculture and Natural Resources Research Center conducted. The Delphi method is a group of 10-member of experts have rated effect of renewable power and with TOPSIS Scale a group of 12 the Grading and by TOPSIS method criteria were ranked priority. According to the results of environmental pollutants and comparison with the standard table, øFinally30 of the most important renewable power problems were identified in the Khojier National Park , That can be used to the high cost of solar power plants in the electricity production, Land occupied by solar panels (500 square meters of space for the amount of electricity generated by the solar panels needed), Severe water shortages in the region and the need for biomass plants to water (The ability to generate electricity from waste plant biomass due to the 2/7 kW) and so on. The management strategies can be to transfer of certain industrial activities outside the Khojier Research Center, Percentage of electricity supplied by renewable energy facility in conjunction with the existing diesel and increasing environmental activities Agricultural Research Center to help revive native plant species and native fauna breeding Khojir National Park to conserve the environment Khojier cited.
    Keywords: Environmental impact assessment, renewable power, TOPSIS, Agriculture, Natural Resources Research Center of Tehran
  • انسیه نیکوبذل راد*، عبدالرسول سلمان ماهینی، امیر سعدالدین
    ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA) یکی از روش های موثر در جهت حفظ محیط زیست و مقابله با تخریب آن است. توجه به روش های نوین ارزیابی اثرات توسعه، گام مفیدی در جهت بهبود محیط زیست ایران است. امروزه، توجه به روش های نوین ارزیابی اثرات رشد فراوانی داشته است. از جمله روش های هوش مصنوعی که در ارزیابی اثرات -به علت سادگی، توجه به عدم قطعیت و ورود نظرات کارشناسی در صورت کمبود داده های مورد نیاز- می تواند مورد استفاده قرار گیرد، شبکه بیزین است. شبکه بیزین یک مدل ترسیمی مستقیم است که ساختار متغیرها را در مسئله مورد نظر نمایان می سازد و از احتمالات شرطی در تعیین ارتباط بین متغیرها استفاده می کند. امروزه روش شبکه بیزین به عنوان روش پشتیبانی تصمیم گیری در علوم مدیریتی کاربرد فراوانی دارد و با توجه به احتمالات و سناریوهای مدیریتی مختلف، در هر شرایطی می تواند در اتخاذ بهترین تصمیم مدیریتی کمک شایانی کند. به همین منظور، استفاده از این روش در علوم بین رشته ای که عدم اطمینان از شرایط موجود، جزء لاینفک آن است، رشد چشمگیری داشته است. منابع طبیعی و محیط زیست از جمله علومی است که در آن به طور گسترده از روش شبکه های بیزین استفاده می شود. تصمیم گیری در تمامی بخش های مرتبط با محیط زیست نیازمند توجه کامل به شرایط ناپایدار و قابل تغییر است. قابلیت های روش شبکه بیزین، این روش را تبدیل به یک روش کارآمد در ارزیابی اثرات توسعه کرده است.
    کلید واژگان: شبکه بیزین, ارزیابی اثرات محیط زیستی, عدم قطعیت
    Nikoubazle.*, Salmanmahinya., Saddodin, A
    Environmental impact assessment (EIA) is one of the effective methods of environmental protection. The new methods of assessing the impacts of developments are much needed and useful to improve the environmental status in Iran. Nowadays, many researchers are using new methods in impact assessment. Bayesian network is one of the artificial intelligence methods and is used because of its simplicity and potential to consider uncertainty in data and include expert judgment when data is lacking. Bayesian network is a direct graphical model that uses conditional probability to determine the relationships between nodes, the environmental components and project’s activities. Bayesian network is useful for interdisciplinary sciences and uncertainty is high. We suggest this method is appropriate for decision making in natural resources and environment sciences.
    Keywords: Bayesian networks, Environmental Impact Assessment (EIA), Uncertainty
  • لعبت زبردست*، احمدرضا یاوری، اسماعیل صالحی، مجید مخدوم
    شناخت و درک صحیح از سیستم های طبیعی به عنوان پیچیده ترین اشکال سیستم های شناخته شده، همواره برای انسان (به عنوان جزئی از این سیستم ها) دشوار بوده و در نتیجه برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست را با عدم قطعیت بسیار همراه ساخته است. ارزیابی اثرات محیط زیستی، به عنوان بخشی از بررسی های محیط زیست نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد. واضح است که ارزیابی مستلزم شناخت دقیق از محیط زیست و نحوه واکنش اجزاء آن به عامل تخریب می باشد. این در حالی است که پیچیدگی سیستم های زیستی و فقدان دانش ما از نحوه برهم کنش اجزاء آنها باعث شده است که درک صحیح ارتباطات و واکنش آنها به تغییرات بسیار دشوار باشد. در نتیجه انجام تحلیل های صحیح به منظور ارزیابی اثرات محیط زیستی را بسیار دشوار نموده است. به طوری که در بسیاری از مواقع نتایج این ارزیابی ها با آنچه در واقعیت روی می دهد فاصله بسیار دارد و این به معنی عدم قطعیت در نتایج ارزیابی می باشد. در این مقاله ابتدا به معرفی عدم قطعیت و عوامل موثر در آن در بررسی های اکولوژیکی پرداخته می شود. سپس، عدم قطعیت های محتمل در روش های ارزیابی بررسی می گردد و در نهایت عوامل بروز عدم قطعیت در ارزیابی اثرات محیط زیستی معرفی می شود.
    کلید واژگان: عدم قطعیت, ارزیابی اثرات محیط زیستی, داده های محیط زیستی, روش ارزیابی
    Zebardastl.*, Yavari, A. R., Salehi, E. Makhdoum, M
    Understanding natural systems, as the most complex known systems, has always been difficult for human beings who are themselves component of those systems. This fact has created a lot of uncertainty in environmental planning and management. Environmental Impact Assessment (EIA) as a branch of environmental investigation is not an exception. Understanding the environmental components and their reactions to degradation is necessary in this assessment. However complexity in living systems and lack of knowledge about those interactions has made it difficult for us to understand the relationship and react to the changes. This fact influences the correct analysis and results of the assessment. Hence in many cases, the results of these assessments are far from reality. This research aims to introduce the concept of uncertainty in ecological research and then investigates this phenomenon in different methods of assessment for the factors affecting the uncertainty in EIA.
    Keywords: Uncertainty, Environmental impact assessment, Environmental data, Assessment methods
  • ساناز صنایع گلدوز*، مجید مخدوم فرخنده، حمیدرضا جعفری، احمدرضا یاوری
    در این پژوهش به منظور ارتقاء کیفیت آموزش دانشگاهی، نیازهای آموزشی دانشجویان کارشناسی ارشد در درس ارزیابی اثرات محیط زیستی مورد بررسی قرار گرفت. در پایان ترم پاییز سال 1388 پس از تدریس دو واحد درس ارزیابی اثرات محیط زیستی در دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران از 20 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست نظرخواهی شد. به این منظور پرسشنامه نظرخواهی دانشجویان آماده شد. پس از تجزیه و تحلیل و آزمون آماری یافته های پژوهش، نیازهای آموزشی دانشجویان مشخص شد. 85 درصد دانشجویان ترم آموزشی را خوب و 15 درصد، متوسط ارزیابی نمودند. در کل 85 درصد دانشجویان نیاز به ارائه واحد عملی به منظور تکمیل واحد نظری درس ارزیابی اثرات محیط زیستی را اعلام نمودند. 50 درصد آنان ارائه درس را با نرم افزار پاورپوینت و 40 درصد با تخته سیاه یا وایت برد و 10 درصد نیز هر دو را درخواست نمودند. 70 درصد دانشجویان نیاز به ارائه درس با خودآموز الکترونیکی، کتاب الکترونیکی یا سایت شبکه دانش به منظور دسترسی دائم و به روزرسانی دانش شان، اعلام نمودند.
    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, آموزش دانشگاهی, نیازسنجی آموزشی
    Sanaye Goldouz*S., Makhdoum, M. F., Jafari, H. R., Yavari, A. R
    In an attempt to enhance the quality of academic education, the training needs of Master students of Environmental Impact Assessment were assessed. We asked 20 Master students of Environmental planning, management and education in Tehran University to evaluate the EIA course at the end of the fall semester of 2009. We designed questionnaires and after statistical analysis of the results, the student's training needs were determined. An approximate 85 percent of students evaluated the course as good level and 15% scored it as medium. In total, 85 percents of students required the practical course in order to complete the theoretical course of EIA. Around 50 percent preferred PowerPoint presentation of the course by software and 40 percent by blackboard or whiteboard and 10% required both of them. Around 70 percent of students declared the needs for electronic tutorial, E-book and knowledge web for updating and permanent access to EIA knowledge.
    Keywords: Environmental impact assessment, Academic education, Training needs assessment
  • ساناز پرهام*، اسماعیل صالحی، منیژه مقصودی
    در این تحقیق از روش ارزیابی توان اکولوژیکی و چک لیست ساده و روش ارزیابی مشارکتی روستایی به منظور ارزیابی توان سرزمین برای کاربری توریسم ارزیابی اثرات محیط زیستی و جمع آوری اطلاعات و توانمند نمودن مردم محلی استفاده شد. در قالب فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک از طریق سیستم اطلاعات جغرافیایی، از روش مخدوم در ارزیابی توان تفرج (اکوتوریسم) استفاده گردید. نتایج نشان داد منطقه برای تفرج متمرکز طبقه دو و تفرج گسترده طبقه یک و دو دارای توان بوده و برای کاربری تفرج متمرکز طبقه یک فاقد توان می باشد. در روش چک لیست، فهرستی از پیامدهای احتمالی تهیه و بر اساس نوع، منابع و شرح اثر و ماهیت احتمالی پیامد ها تحلیل شد. با توجه به فهرست های حاصله، در بخش اثرات سودمند، بیشترین آثار مربوط به سودمندی بلند مدت حاصل از کاربری توریسم و در بخش اثرات نا مطلوب، دامنه آثار بیشتر در مقیاس محلی بروز نموده اند. در جمع آوری اطلاعات به روش ارزیابی مشارکتی روستایی با مراجعه به روستا اطلاعاتی از قبیل نقشه اجتماعی و منابع طبیعی، منابع اقتصادی، جدول گیاهان دارویی، محصولات زراعی و جدول فعالیت زنان، فهرست مشکلات و پیشنهادات ارائه شده از جانب مردم محلی تهیه گردید. نتایج حاصل از این سه روش ارزیابی در قالب جدول SWOT به منظور بررسی چگونگی کاهش آسیب پذیری منطقه و رسیدن به استراتژی های متناسب بیان گردید. بدین طریق استرات‍ژی هایی به دست آمد که در نهایت بر اساس پیامدهای احتمالی محیط زیستی الویت بندی شد.
    کلید واژگان: اکوتوریست, ارزیابی توان اکولوژیکی, ارزیابی اثرات محیط زیستی, ارزیابی مشارکتی روستایی, آنالیز SWOT
    Parhams.*, Salehie., Maghsudi, M
    Achieving sustainable development depends on different factors and criteria which should also be harmonized in order to reach targets. In this research “Ecological Capability Evaluation Method” is used to recognize land capability. According to outdoor recreation land use map, there is no land suitability in our study area for “class one of intensive outdoor recreation land use”, also it is suitable for “class two of intensive outdoor recreation land use” and “class one and two of extensive outdoor recreation land use”. “Environmental Impact Assessment Method (checklist)” was used to analyze the environmental impacts of the project. According to the results, the maximum rate of beneficial impacts was related to long term benefits and the range of unbeneficial impacts was at local scale related to long term and reversible impacts. The applied method to gathering the needed social information was “Participatory Rural Appraisal (PRA)”. Finally local people were enabled to analyze the circumstance of the area and expressed their problems and presented their suggestion to solve the problems of their village. Finally, to codify the plan, the comprehensive analysis of existent situation was completed using “SWOT” matrix.
    Keywords: Ecotourism, Ecological capability evaluation, Environmental Impact Assessment, Participatory Rural Appraisal (PRA), SWOT analysis
  • جواد صالحی، حسین مرادی
    بدون شک فعالیت های بشر در طی دهه های گذشته اثرات محیط زیستی منفی فراوانی به دنبال داشته است. و کمبود اطلاعات و آگاهی جامعه از فعالیت های پیرامون خود، سبب تشدید این اثرات منفی شده است. بنابراین با توجه به افزایش روز افزون اثرات محیط زیستی، نیازمند ابزاری هستیم که بتواند این اثرات محیط زیستی را اندازه گیری کند. ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA) شامل حجم زیادی از اطلاعات کمی و کیفی بوده که روش های معمول قادر به ارائه آنها به درستی نمی باشد و از آن جایی که EIA یکی از مناسب ترین معیار های توسعه پایدار و مدیریت محیط زیست در جهان به شمار می رود، بنابراین می بایست روش های مناسب به کارگرفته شده و به مورد اجرا گذاشته شود. در این مقاله سعی شده است کاربرد منطق فازی را در ارزیابی اثرات محیط زیستی که قادر به پشتیبانی، ادغام کامل اطلاعات کمی و کیفی و همچنین تصمیم گیری می باشد، معرفی گردد.
    کلید واژگان: ارزیابی اثرات محیط زیستی, متغیرهای زبان شناختی, منطق فازی, تصمیم گیری
    Salehij., Moradi, H
    In recent decades, human activities have resulted in a lot of environmental impacts. Besides, lack of public knowledge about the surrounding environment and the negative environmental impacts have caused deeper and more significant impacts. Therefore, we need stronger and more proper tools for Environmental Impact Assessment (EIA) while the environmental impacts are increasing. Usually, huge amount of heterogeneous information are involved in the EIA process which the traditional methods are unable to handle it adequately. As the EIA is one of the suitable approaches to sustainable development and environmental management, so, adoption of a proper method for its application is vital. In this paper, we described the application of FUZZY Logic in EIA. This approach is able to support and handle the quantitative and qualitative data as well as helping practitioners for decision making.
نکته
  • نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
  • کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال