به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب

آرمان زرگران

  • فروغ بدرلو، فرزانه غفاری، آرمان زرگران*
    سابقه و هدف

    قرابادین‏ها یا ادویه مرکب، جزء منابع مهم و ارزشمند دارویی تالیف‌شده در تاریخ پزشکی ایران هستند. در همین راستا، هدف تحقیق حاضر معرفی و بررسی ساختاری و محتوایی قرابادین شمس‌الدین محمد جیلانی به‌عنوان یکی از این قرابادین‏هاست.

    مواد و روش‏ها:

    در این مطالعه مروری و کتابخانه‌ای، زندگی‌نامه شمس‏الدین محمد جیلانی با استفاده از منابع دست‌اول و نسخ خطی مورد بررسی قرار گرفته، سپس با مراجعه به متن قرابادین جیلانی، سعی در بررسی ساختاری و محتوایی آن شده است.

    یافته‏ ها:

    شمس‏ الدین محمد جیلانی از جمله پزشکان عصر صفوی بوده که به هند مهاجرت کرده است. او علاوه بر قرابادین مذکور کتابی در ادویه مفرده و شرحی بر کتاب غنی و منی ابومنصور حسین‏ بن‏ نوح قمری بخاری داشته است. طبق اظهارات شمس‌الدین محمد جیلانی در قرابادین مذکور، او قرص کافور، قرص لمن یبول فی الفراش (قرص شب‌ادراری) و شیاف بریومای را برای اولین بار ساخته است.

    نتیجه‌گیری:

    این قرابادین با توجه به منابع و مراجع دست‌اول مورد استفاده و غنای آنها، از ارزش و اعتبار علمی بسیاری در تاریخ داروسازی برخوردار است.

    کلید واژگان: طب ایرانی, قرابادین, عصر صفوی
    Forough Badrlou, Farzaneh Ghaffari, Arman Zargaran*

    Background and Purpose:

    Qarabadins are one of the most important and valuable sources of pharmacy written throughout history of Persian medicine. In this regard, the aim of this study is to introduce and study the structure and content of Shams al-Din Muhammad Jilani's Qarabadin, as one of these compilations. 

    Materials and Methods

    In this review and library study, the biography of Shams al-Din Muhammad Jilani has been studied using first-hand sources and manuscripts. Subsequently, referring to the text of Jilani's Qarabadin, an attempt was made to examine its structure and content. 

    Results

    Shams al-Din Muhammad Jilani was a physician of the Safavid era who immigrated to India. In addition to the above-mentioned Qarabadin, he has composed a book on single drug monographs (Advieh Mofradeh) and a commentary on the book of Qani wa Mani, which was written by Abu Mansour Hussein ibn Noah Qamari al-Bukhari. According to Shams al-Din Muhammad Jilani in the aforementioned Qarabadin, he was the first to formulate Kafur tablet, Leman Yabul fi al- Farash (Enuresis) tablet and Bryoma suppositories.

    Keywords: : Being based upon first-hand rich sources, references endow this Qarabadin with scientific value, credibility
  • محسن ناصری*، فرزانه غفاری، آرمان زرگران، زهرا بهاءالدین
    زمینه و هدف

    مکتب طب ایرانی سابقه ده هزار ساله دارد و علت ماندگاری طولانی مدت طب ایرانی در صحنه پزشکی جهانی اصالت عقلانی و ایده های برجسته و تجربیات مهم پایه و بالینی بوده است. در این نوشتار نظریه های طب ایرانی به طور خلاصه اشاره می شود.

    روش

    این مقاله بامرور منابع در دسترس طب ایرانی و تحلیل محتوای متون تهیه شده است.

    یافته ها

    در منابع طب ایرانی پنج دسته از نظریه پردازی و تفکرات مطرح است: حکیم، طبیب دوبعدی: در گذشته حکیم کسی بود که به مجموع دانش های عقلانی و برهانی احاطه داشت و به انسان و پزشکی از بعد مادی و معنوی توجه می کرد. توجه به اخلاق پزشکی معنوی: پرداختن به اخلاق پزشکی متکی بر وحی از امور مهم دیگری است که در پیشگیری و درمان بیماری ها نقش اساسی دارد.سلامت محوری: حفظ سلامتی بخش اعظم طب سنتی ایران است و هدف این است که مردم بیمار نشوندو درمان در گام بعدی قرار دارد.
    طب روحانی و سلامت معنوی: براساس تفکر طب ایرانی، پرداختن به معنویت از امور مهم دیگری است که با تقویت قوه مدبره در پیشگیری و درمان بیماری ها نقش اساسی دارد.
    روش های درمانی منطقی: طب ایرانی، درمان با مدیریت روش زندگی به خصوص تغذیه را در اولویت قرار می دهد و دارو درمانی و اعمال یداوی قدم های بعدی را تشکیل می دهند.

    نتیجه گیری

    نظریه هاو تفکرات مطرح شده در منابع طب ایرانی در هدایت تفکر و دانش پزشکی کشور و جهان موثر خواهد بود.

    کلید واژگان: اخلاق پزشکی, پزشکی سنتی, ترویج بهداشت, سلامت معنوی
    Mohsen Naseri*, Farzaneh Ghaffari, Arman Zargaran, Zahra Bahadin
    Background

    The school of PersianMedicine(PM) has a history of ten thousand years and the reason for such a long-term persistence of it in the world medical scene is its intellectual originality plus outstanding ideas and important basic and clinical experiences. In this articlecategories of theories and ideas which have been presented in the PM sources are briefly mentioned.

    Methods

    This article has been prepared by reviewing the available resources of Iranian medicine and content analysis of them.

    Results

    Five categories of theories and ideas have been presented in the PM sources:I. Hakim, a two-dimensional physician: In the past, Hakim was someone who encompassed all intellectual and argumentative sciences and paid attention to human beings and medicine from a material and spiritual point of view.
    II. Paying attention to spiritual medical ethics: Addressing medical ethics based on spirituality is another important issue that plays anessential role in the prevention and treatment of diseases.III. Health-oriented: Maintaining health is a major part of traditional PM, the main purpose of PM is to prevent people from getting sick.IV. Spiritual medicine and spiritual health: According to PM, dealing with spirituality is another important issue that plays a key role in staying healthy and preventing diseases by strengthening administrator power.V. Rational treatment

    methods

    PM prioritizes treatment with management of lifestyle especially nutrition. Medication and manual procedureare the next steps.

    Conclusion

     Categories of theories and ideas which have been presented in the PM sources will effectively guide the way of thinking and medical knowledge both in Iran and the world.

    Keywords: Health Promotion, Medical Ethics, Spiritual Health, Traditional Medicine
  • زهرا حسین هاشمی، مسعود کثیری*، اصغر منتظرالقائم، آرمان زرگران، فرشته بوسعیدی
    سابقه و هدف

    طب ایرانی، بر پایه فلسفه و مبانی خاص خود، مجموعه ای از علوم نظری و عملی است که از سوی حکمای ایرانی در قرون مختلف با هدف حفظ سلامت، پیشگیری و درمان بیماری ها به کار گرفته می شده است. نکته درخور تامل این است که ایرانیان در تکامل طب دنیای قدیم در مقایسه با سایر مکاتب طبی، تاثیری به سزا داشته اند؛ به طوری که حکیمان ایرانی با اخذ دانش پزشکی از عالمان مشرق و مغرب زمین، داشته های بسیاری بر این دانش افزودند. تا کنون مقالات فراوانی در خصوص طب نظری و عملی ایران نگاشته شده است، اما طب ایرانی، مانند یونانی، چینی و هندی در جایگاه یک «مکتب» شناخته شده مطرح نیست و چنین می نماید که طب ایران دنباله روی دیگر تمدن های طبی بوده است و تا کنون تعریف مورد قبولی از مکتب طب ایرانی و شاخصه های آن ارایه نشده است.

    مواد و روش ها

    این پژوهش که به روش کتابخانه ای انجام گرفته است، به معرفی و شناسایی مهم ترین شاخصه های مکتب طب ایرانی پرداخته است، تا از این رهگذر هدف مقاله که بررسی شاخصه های طب ایرانی به عنوان یک مکتب طبی است، تبیین و مشخص شود.

    یافته ها

    طب ایرانی یکی از مکاتب تاثیرگذار در دانش پزشکی است که جایگاه والایی در شکوفایی علم در جهان باستان داشته است که خود دارای عناصر مستقل است و بنا بر شواهد تاریخی طب از ایران به یونان منتقل شد. بر اساس شاخصه های مشترک مکاتب مختلف علمی، از مهم ترین عناصر تشکیل دهنده طب ایرانی به پیشینه فلسفی، آموزش پزشکی، روش علمی بالینی و پیشروان و آثار طبی می توان اشاره کرد.

    نتیجه گیری

    نگاهی در نتایج این مقاله که رویکردی توصیفی-تحلیلی دارد، با توجه به یافته ها و تطبیق آن ها با اصول یک مکتب طبی، می توان گفت طب ایرانی شاخصه های یک مکتب طبی مستقل را داراست.

    کلید واژگان: مکتب, مکتب طبی, طب ایرانی, تاریخ پزشکی
    Zahra Hossein Hashemi, Masood Kasiri*, Asghar Montazerolghaem, Arman Zargaran, Fereshteh Boosaeidi
    Background and Purpose

    Persian Medicine, based on its own philosophy and principles, is a set of theoretical and practical sciences that have been used by Iranian scholars in different ages to maintain health and prevent and cure the diseases. Iranians have had a significant impact on the evolution of ancient medicine compared to other medical schools. So much has been added to this knowledge by the Iranian physicians by obtaining medical knowledge from the Oriental and Western scholars. Many articles have been written about Iranian theoretical and practical medicine so far. But, Persian medicine is not in the position of a known "school" such as Greek, Chinese, and Indian schools of medicine. It seems that Persian medicine has been a successor to other medical civilizations; however, no satisfactory definition of the school of Persian medicine and its characteristics has been provided so far.

     Methods and Materials

     This research has introduced and identified the most important features of the School of Persian Medicine. Its aim is to study the characteristics of Persian medicine as a medical school.

    Results

    Persian medicine is one of the influential schools of medical knowledge. With its independent elements, it has had a high position in flourishing of science in the ancient world. According to historical evidence, medicine has been transferred from Iran to Greece. Based on the common characteristics of different scientific schools, the most important elements of Persian medicine are philosophical background, medical education, scientific clinical method, pioneers, and medical works.

    Conclusion

    Considering the results of this research which had a descriptive-analytical approach, it can be said that Persian medicine has the characteristics of an independent medical school.

    Keywords: Medical School, Persian Medicine, Medical History
  • رحیم فیروزی بستان آبادی*، روشنک قدس، آرمان زرگران، حسین مرادی دهنوی
    Rahim Firouzi Bostan Abad*, Roshanak Ghods, Arman Zargaran, Hossein Moradi Dehnavi
  • زهرا حسین هاشمی، مسعود کثیری*، اصغر منتظرالقائم، آرمان زرگران

    حمام علاوه بر اینکه مکانی برای نظافت و تطهیر است، با توجه به ظرفیت ها و ویژگی های خود، کارکردهای درمانی در طب ایرانی دارد. در این نوشته به دنبال آن هستیم که با استفاده از منابع معتبر به این پرسش پاسخ دهیم که حمام چه کارکردهای درمانی داشته است. یافته های پژوهش حکایت از آن دارد که در تاریخ طب در دو حوزه پیشگیری و درمان به حمام توصیه می شده است. آنچه این پژوهش بر آن تاکید دارد این است که حمام و انواع روش های آن باعث بهبود کیفیت سلامتی افراد می شود. حمام برای درمان بیماری های مختلف از جمله انواع تب، بیماری های زنان، بیماری های چشم، درمان سکته و جز آن به کار می رفته است. نگاهی به نتایج این پژوهش نشان می دهد که حکمای ایرانی معتقد بودند که حمام هم به منظور پیشگیری و حفظ تعادل مزاج توصیه می شده است و هم به عنوان یک روش درمانی تجویز می شده است

    کلید واژگان: پیشگیری, تاریخ پزشکی, حمام, درمان, طب ایرانی
    zahra hossain hashemi, Masood Kasiri*, asghar montazerghaem, Arman Zargaran

    Baths have therapeutic functions in Iranian medicine.. This paper, using descriptive-analytical method and using authoritative sources, sought to answer the fundamental question of what therapeutic function of the bathroom was. The findings also suggest that baths have been used in two areas of prevention and treatment of the disease. What this research emphasizes is that the bath and its various methods improve the health of people. Baths are used to treat various illnesses including fever, gynecological diseases, eye diseases, stroke treatment, and so on. A look at the results of this study shows that Iranian physicians believed that the bathroom had a special place in the field of prevention and preservation of the balance of the womb as well as in the field of treatment

    Keywords: Bath, Iranian medicine, Medical history, Prevention, treatment
  • محمد ابراهیم زحلی نژاد، محمد مهدی اصفهانی، سلیمان افشاری پور، احمد امامی، سیدضیاء الدین تابعی، محمود خدادوست، علیرضا صالحی، کامران باقری لنکرانیی، فریبرز معطر، محمدرضا شمس اردکانی، محسن ناصری، محمدرضا فرتوک زاده، علی اکبر ولایتی، محمدهادی ایمانیه، روجا رحیمی، محمود مصدق، آرمان زرگران، پرمیس بدر، مجید نیمروزی، حسین رضایی زاده، علیرضا عباسیان، امیر خلج، عبدالعلی محقق زاده *، عبدالله بهرامی
     
    زمینه و هدف
    ابلاغ سیاست های کلی نظام سلامت توسط مقام معظم رهبری رویکردی سیستمی و آینده نگر در تمامی مقوله های مرتبط با حوزه سلامت ایران را شامل می شود. در این میان بند 12 سیاست های کلی سلامت تحت عنوان: "بازشناسی، تبیین، ترویج، توسعه و نهادینه نمودن طب سنتی ایران" به جهت گیری سیاست ها در حیطه طب سنتی ایرانی پرداخته است. در این مقاله تلاش بر آن است تا تبیین این بند از سیاست های کلی نظام سلامت در اتاق فکری متشکل از متخصصان و پژوهشگران حیطه های مربوطه صورت گیرد.
    روش
    در مرحله اول مفاهیم مورد تاکید در این سیاست و نیز مهمترین منابع تحقیق از اسناد بالادستی نظام و پایگاه های اطلاعاتی PubMed ، Web of Science ، EMBASE ، Scopus ، Science Direct ، Cochron Library ، وGoogle Scholar  به طور سیستماتیک و بدون محدوده زمانی مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله دوم از تجارب زنده سیاست گذاران، مجریان و متخصصان حوزه های مرتبط با طب و داروسازی سنتی ایرانی ارائه کنندگان خدمات طب سنتی به شیوه مصاحبه، کدگذاری، طبقه بندی و مورد تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    در این مطالعه 14 مفهوم مرتبط با بند ها مورد تبیین و تعریف قرار گرفت و نیز بالغ بر 68 پیشنهاد به تفکیک برای تبیین بندهای 12 ارائه شد.
    نتیجه گیری
    در این پژوهش سیاست های کلی نظام در حیطه طب سنتی ایرانی در کلیه ابعاد ترویج و فرهنگ سازی، آموزش، پژوهش، واردات، صادرات و فناوری و تولید تبیین گردید. به طوری که با سیاست های ملی و بالادستی همگام بوده و ضمن پیشبرد سیاست اقتصاد مقاومتی با سایر بندهای سیاست های کلی سلامت نیز همراه باشد. تبیین این سیاست ها ضمن هم افزایی طب رایج و سنتی ایرانی می تواند از طرفی سبب جلوگیری از نحله های انحرافی و رونق شیادی و از طرفی سبب جلوگیری از محروم نمودن جامعه پزشکی از فرصت های نوین درمانی شود.
    کلید واژگان: بند 12 سیاست های سلامت, تبیین, طب سنتی, طب ایران
    Abdolali Mohaghaghzadeh
    Background and Aim
    The general health poilices (GHP) that have been announced by the supreme leader of Iran is a systemic and futurographic approach to all fields of Iranian health.  GHP clause 12th: "Interpretation of 12th clause of general health policies: recognition, explanation, promotion, development and institutionalization of traditional Persian medicine" is merely devoted to Persian medicine (PM). The aim of this study was to interpret this clause in a thicktank which is formed by researcher and specialists of PM.
    Method
    In the first step, critical concepts of GHP 12th clause were studied according to the upstream national documents and international search engines and libraries without time limitation. In the second step, in an interview with PM politicians, administerators, specialists and stakeholders, general interventions are gathered, categoried and interpreted. Finally, proposed interventions are presented.
    Results
    Here, 14 concepts of GHP 12th clause are defined and 68 interventions are proposed.
    Conclusion
    In this study, PM related GHP are interpreted in a wide field: promotion, education, research, import, export, technology and production. Such interpretation will result in integration of traditional and conventional medicines, preventing forgery claims in PM and presenting new opportunities for conventional medicine.
    Keywords: Interpretation, Iranian Medicine, Health Policy, Traditional Medicine
  • فاطمه همتی ترحمی، آرمان زرگران *، مرتضی مجاهدی، سیدعلی مظفرپور، منیژه عبداللهی
    اساطیر، روایاتی مبتنی بر حقایق اند که در اکثر اقوام و ملل، با مشابهت فراوان و البته با اختلافاتی جزئی وجود دارند. این داستان ها برای شناخت عقاید، باو رها و فرهنگ یک قوم مورد مطالعه قرار می گیرند. از اواخر قرن نوزدهم، اسطوره شناسی به عنوان یکی از شاخه های علمی شناخته شد. در بسیاری از اقوام مانند ایران باستان، اعتقاد به نباتینگی انسان و حیوان دیده می شود. اساطیر آفرینش، مبتنی بر تقابل نیروی خیر اهورایی و نیروی شر اهریمنی شکل می گیرد. در ابتدا اهورامزدا تمام کائنات را در سلامت و کمال م یآفریند. آسمان، آب، زمین، گیاه، حیوان و انسان. اهریمن به این خلایق حمله م یبرد و سبب بیماری و مرگ می گردد. اهورامزدا، به تقابل بر خاسته و از اندام های گاو اسطوره ای گیاه می روید و همچنین از نطفه کیومرث نیز مشی و مشیانه می روید. این مطالب از سه منظر منابع دست اول مانند بندهشن، وزیدگ ی های زادسپرم و…، منابع اسطور هشناسی و پژوه شهای متاخر، قابل ردیابی و بررسی می باشد. با توجه به این منابع و با نگاهی به اساطیر آفرینش در ایران باستان، آفرینش حیوان و انسان از بن مای ه های نباتی قابل استنباط است. در ایران باستان، مانند بسیاری از اقوام دیگر، اعتقاد به خلقت انسان و حیوان از گیاهان وجود داشته است.
    کلید واژگان: بن مایه های گیاهی انسان, طب ایرانی, اسطوره, ایران باستان
    Fatemeh Hemmati Tarahomi, Arman Zargaran *, Morteza Mojahedi, Seyyed Ali Mozafarpour, Manijeh Abdollahi
    Myths are truth-based narratives that exist in most nations with a lot of similarities and, of course, with minor differences. These stories are studied for recognition of the opinions, beliefs and the culture of a horde. Since the late nineteenth century, mythology has been recognized as one of the branches of science. In many tribes such as ancient Iran, the belief of vegetation of human and animals can be seen. The mythology of creation is based on the contrast between the noble Ahuraei and the devilish evil forces. At first, Ahuramazda creates all the universes in health and perfection; sky, water, earth, plant, animal and human. Ahriman attacks these creatures and causes illness and death. Ahouramazda, rose up to contradict and the plant grew up from mythical cattle organs and Mashya and mashyana also grew up from Kiomars sperm. These materials can be traced and examined from three perspectives of first-hand sources such as Bundaheshn, Selection of Zadaspram, etc., mythological sources and later research. According to these sources, and with a look at the myths of creation in ancient Persia, the creation of animals and humans from the vegetation can be deduced. In ancient Persia, like many other tribes, there existed a belief of creation of humans and animals from plants.
    Keywords: Human Vegetation Theme, Persian Medicine, Myth, Ancient Persia
  • مرجان اختری، آرمان زرگران، محمود خدادوست، مهدی علیزاده وقاصلو، محمد علی شمس، روجا رحیمی، میثم شیرزاد، سمیه ذاکری، مرتضی مجاهدی *
    منابع طب ایرانی در حیطه حفظ سلامتی، تشخیص و درمان بیماری ها حاوی اطلاعات با ارزشی هستند که می توانند جهت ارتقاء سطح سلامت جامعه بکارگرفته شوند. معرفی این مکتب به محافل علمی، نیازمند بکارگیری واژه های یکسان از مفاهیم بنیادی آن می باشد. هدف این مطالعه جمع آوری اصطلاحات پرکاربرد کلیات طب ایرانی در سه قالب نگارش فارسی، معادل انگلیسی یا لاتین و نام فارسی آن با رسم الخط انگلیسی و در نهایت پیشنهاد الگوی نگارش واحد برای هر واژه می باشد. با استفاده از "سامانه علم سنجی اعضای هیات علمی" اسامی پژوهشگران طب ایرانی که عضو هیات علمی و دارای مدرک دکترای تخصصی(Ph.D) داروسازی یا طب ایرانی با اچ ایندکس برابر یا بالاتر از چهار بودند، استخراج گردید. مقالات مروری این پژوهشگران در پایگاه علمی اسکاپوس جستجو و واژه های پرکاربرد کلیات طب ایرانی از مقالات مذکور استخراج گردید. با استفاده از پنل متخصصین شامل 5 متخصص از رشته های داروسازی، طب ایرانی و زبان انگلیسی، مناسب ترین واژه جهت هر عنوان تعیین و در جدول نهایی وارد شد. تا زمان انجام مطالعه، 478 مقاله از 17 نفر واجد شرایط ورود به مطالعه به چاپ رسیده بود. از این میان 77 مورد مقالات مروری طب ایرانی بود که از متن آنها 62 واژه پرکاربرد کلیات طب ایرانی استخراج شد. همچنین تعداد 18 واژه به پیشنهاد گروه متخصصین اضافه گردید. مطالعه حاضر مجموعه نسبتا کاملی از کلمات پرکاربرد در حیطه کلیات طب ایرانی را جمع آوری و معادل سازی نمود. استفاده از مدل های پیشنهادی در مقالات آینده می تواند سیستم کلید واژه های طب ایرانی را منسجم تر نماید. امید است در آینده نزدیک اصطلاحات پرکاربرد طب ایرانی در سیستم کلید واژگان پایگاه های علمی معتبر وارد شود.
    کلید واژگان: طب ایرانی, کلمات پرکاربرد, واژگان یکسان
    Marjan Akhtari, Arman Zargaran, Mahmood Khodadoost, Mahdi Alizaheh Vaghasloo, Mohammad Ali Shams, Roja Rahimi, Meysam Shirzad, Somaye Zakeri, Morteza Mojahedi*
    Persian Medicine (PM) references contain valuable information which can be useful for health preservation, diagnosis and treatment of diseases and can promote health in society. Introducing this school of medicine to the medical community requires a set of valid English equivalents to communicate PM’s fundamental concepts. This study gathers the most frequent words in PM in three forms: Persian name, English or Latin name and Persian name with English spelling, and finally a uniform English and Persian name is suggested for every word. “Iranian Scientometric Information Database – ISID” were used to find those researchers in PM and Persian pharmacy who have a PhD degree and an H-Index equal or more than 4. Then all of their review articles about PM indexed in Scopus were analysed to pinpoint the frequent words of basic principles in PM. An expert panel of five including PM and Persian pharmacy specialists, and an English language specialist decided about the best word as the final suggestion for each concept. There were 17 researches with 478 articles 77 of which were review articles. Totally 62 words were taken out of these articles. In addition, the experts decided to add 18 more words to the list. This study provides a fairly exhaustive list of words of basic principles in PM. Using these words in future studies can contribute to the uniformity of the key vocabulary in PM articles.
    Keywords: Persian Medicine, Uniform vocabulary, Frequent keywords
  • رحیم فیروزی بستان آباد، آرمان زرگران، روشنک قدس، مجید اصغری، فاطمه نوجوان، حسین مرادی دهنوی*
    سابقه و هدف

    به حدود نوزده بیماری قلبی در کتب مختلف طب ایرانی اشاره شده است.در بحث امور طبیعیه با توجه به اینکه قلب معدن حرارت غریزی است، عملکردهای بیشتری برای روح قلبی و حرارت غریزی ذکر شده که اختلال آنها نیز می تواند در زیرمجموعه امراض قلب قرار داده شود. از بررسی عملکرد ادویه قلبیه در طب ایرانی که شامل مفرحات و تریاقات هم است می توان به گستره وسیع تر عملکرد قلب در این طب پی برد. علی رغم اهمیت قلب در طب ایرانی به نحوه شرح حال‏گیری و معاینه قلب به صورت یک جا و مدون اشاره نشده است و به همین علت در این مقاله سعی شده به صورت طبقه بندی شده نحوه ارزیابی قلب منتشر شود.

    مواد و روش ها:

    تحقیق به روش مطالعه کتابخانه ای انجام گرفت. کتب طبی معتبر مانند قانون، ذخیره خوارزمشاهی، اکسیر اعظم، کامل الصناعه، خلاصه الحکمه، مفرح القلوب و... مورد بررسی قرار گرفتند. مطالب مربوط به امراض قلبی و روح قلبی بررسی شدند و متون مرتبط با آن در نرم افزار نور با استفاده از کلید واژه هایی مانند قلب، روح حیوانی، طبیعت مدبره، نبض، قوت جستجو شد. از کتب طب نوین آخرین چاپ کتاب بیماری های قلبی برانوالد و کتاب قلب هرست و مقالات پژوهشی در مورد قلب در طب ایرانی و رایج در پایگاه های داده ای مختلف نیز بررسی شدند. سپس یافته های به دست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

    یافته ها:

    جامع ترین چک لیست ارزیابی قلب در طب ایرانی توسط ابن‏سینا در کتاب سوم قانون ارائه شده و به پیروی از او در سایر کتاب ها همچون اکسیر اعظم آمده است. طبق نظر ابوعلی سینا قلب باید از هشت یا ده وجه مورد ارزیابی قرار بگیرد.

    نتیجه گیری:

    به نظر می رسد که در طب ایرانی قلب مفهوم وسیع تری نسبت به طب رایج دارد و بنابراین شرح حال و معاینه قلب در آن جامع تر است. لذا اخذ شرح حال و معاینه قلب به صورت مدون بر مبنای طب ایرانی احتمالا می تواند سرعت ارزیابی بیمار را افزایش داده، احتمال خطا در تشخیص را کم کند و به متخصص طب ایرانی، مواقع خطر و زمان ارجاع به متخصص قلب را یادآوری کند.

    کلید واژگان: قلب, طب ایرانی, روح, شرح حال
    R. Firouzi Bostanabad, A. Zargaran, R. Ghods, F. Nojavan, M. Asghari, H. Moradi*

    Background and Purpose:

    There is a separate chapter for heart diseases in most basic textbooks of Persian medicine such as the Canon of Avicenna. Although nineteen heart diseases are discussed in the related section, heart problems encompass a wide variety of disorders in Persian medicine. This is because the heart is the center of innate heat (Hararat-e-Gharizi) which influences all body functions. Cardiac drugs in this medical school have antidote and anti-depressive effects. In spite of its importance, the cardiac examination has not been discussed collectively in a systematic approach in Persian medicine. We tried to do that in this article.

    Methods and Materials:

    This article is a library based study. Persian medicine textbooks and its related articles in current databases were searched for the heart examination. Meanwhile, in current medicine, cardiovascular textbooks, as well as databases, were studied with keywords such as heart examination. Both findings were combined with the article.

    Results

    The most complete explanation of cardiac evaluation belongs to Avicenna in his third volume of the famous book, the Canon of medicine. He mentions that the heart should be evaluated from eight perspectives.

    Conclusion

    Heart has a wider sense and larger domain of evaluation in Persian medicine than current medicine. Cardiac evaluation pathway in Persian medicine could be integrated with current medicine and presented as an algorithm for a fast and less mistakable approach to cardiac examination by Persian medicine practitioners.

    Keywords: Heart, Persian Medicine, Soul (Rooh), History Taking
  • زهرا حسین هاشمی، مسعود کثیری*، اصغر منتظرالقائم، آرمان زرگران
    سابقه و هدف

    بررسی نقش تغذیه در متون طب سنتی و تاریخ پزشکی بیانگر جایگاه ویژه آن در حفظ و نگهداری و در صورت بیماری، بازگرداندن سلامتی است. یکی از غذاهای مناسب و سالم در سفره سنتی ایرانی، آبگوشت است. همچنین آبگوشت یا ماءاللحم یکی از غذاهای دارویی در طب ایرانی است که در درمان بیماران از آن استفاده می شود. این غذا در متون طب سنتی هم به‏عنوان یک غذا و هم به‏عنوان یک دارو آمده و حکمای ایرانی با نگارش مقالات و حتی رساله های مجزا درباره آن، اهمیت و ارزش غذایی آن را بیان کرده اند.
    این پژوهش به بررسی و تحلیل نظریات حکمای مختلف در خصوص روش پخت انواع آبگوشت و نقش آن در حفظ و بازگرداندن سلامتی بدن پرداخته و در همین راستا، به عنوان نمونه، به معرفی و تبیین بخشی از رساله فاقد المغالطه پرداخته است.

    مواد و روش ها:

    تحقیق به روش مطالعه کتابخانه ای انجام گرفت. با مطالعه کتاب های پزشکی دوره اسلامی در زمینه آبگوشت و به ویژه نسخه خطی فاقد المغالطه، در زمینه آبگوشت و تاثیرات دارویی آن، به معرفی این نسخه خطی پرداخته می شود.

    نتیجه گیری:

    نگاهی به نتایج این پژوهش که با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با بررسی منابع طب ایرانی، به‏خصوص رساله مستقل فاقد المغالطه به نگارش درآمده است، نشان می دهد که حکمای ایرانی تا چه حد به نقش انواع آبگوشت در حفظ سلامتی و درمان بیماری ها اذعان داشته و آن را توصیه می کرده اند.

    کلید واژگان: طب ایرانی, تغذیه, تاریخ پزشکی
    Z. Hossain Hashemi, M. Kasiri*, A. Montazer Alghaem, A. Zargaran

    Background and Purpose:

    The role of nutrition in traditional medicine and medical history shows its special status in preserving and, in case of illness, restoring health. One of the appropriate and healthy meals in traditional Iranian tablecloth is Âbgušt (broth). Âbgušt (Arabic: ماءاللحم) is also one of the traditional medicines in Persian medicine used for curing the patients. This meal is used in traditional medicine both as food and medicine. Iranian scholars have written about its significance and nutritional value in separate articles and theses. The aim of this study is to investigate and analyze the ideas of various experts regarding the method of cooking different types of chicken meat and its role in preserving and restoring the health of the body. In this regard, as a sample, some parts of the book of Faqid al-Muqalata (Without Fallacy) is introduced and explained.

    Methods and Materials:

    The study was conducted via the library research method. Investigating those medical books of the Islamic period which consider medicinal aspects of Âbgušt, the manuscript of Faqid al-Muqalata (Without Fallacy) was introduced.

    Conclusion

    The research was conducted via a descriptive-analytical method and with a review of the Persian medicine sources in Islam and Iran, especially the independent book of Faqid al-Muqalata (Without Fallacy). Results of this study showed how many Iranian physicians have emphasized the role of different types of Âbgušt in preserving health and curing illnesses.  

    Keywords: Persian Medicine, Nutrition, Medical History
  • مریم شوشتری یگانه، سید علیرضا گلشنی، فاطمه عمادی، آرمان زرگران، حسن نامدار
    در دوره صفویه، سلاطین عثمانی به کسب علوم و فرهنگ ایرانی علاقه بسیاری داشته اند و همیشه در دربار آنان پزشک، منجم، ادیب، هنرمند و شاعر ایرانی وجود داشته است. با اینکه اغلب سلاطین عثمانی با پادشاهان سلسله صفوی، جنگ و ستیز داشته اند، این امر مانع نفوذ فرهنگ ایرانی در آن سرزمین نشده است. در همین ایام اغلب هنرمندان و علما برای کسب شهرت به ممالک دیگر از جمله کشور عثمانی می رفتند و گذشته از این، سلاطین این کشور در ضمن جنگ های خود با پادشاهان صفوی می کوشیدند که دانشمند و هنرمند ایرانی با خود به خاک پدر و پسر بودند با کشورشان ببرند. در این میان دو تن از پزشکان ایرانی که اتفاقا نام های حکیم محمد سبزواری و حکیم غیاث الدین سبزواری وارد قلمرو عثمانی شدند. این دو پزشک، در دربار عثمانی، هم آثاری علمی به نگارش درآوردند و هم خدمات پزشکی عرضه کردند. در این پژوهش، این دو پزشک ایرانی معرفی می شوند.
    کلید واژگان: تاریخ پزشکی, حکیم محمد سبزواری, حکیم غیاث الدین سبزواری, ایران, صفوی, عثمانی
    Maryam Shoshtari Yegane, Seyyed Alireza Golshani, Fatemeh Emadi, Arman Zargaran, Hassan Namdar
    In Safavid era¡ Ottoman rulers were interested in science and culture¡ and there were always Iranian physicians¡ astronomers¡ scholars¡ artists and poets in their courts. Although there were always wars between most Ottoman sultans and the Safavid kings¡ they could not prevent Iranian culture from influencing that land. At the same time¡ artists and scholars went to other countries¡ including the country of Ottoman Empire for fame¡ and besides¡ despite the wars with Safavid rulers¡ sultans of Ottoman attempted to bring Iranian scientists and artists to their land. In the meantime¡ two Iranian doctors¡ who happened to be father and son named Hakim Muhammad Sabzevari and Hakim Ghiaseddin Sabzevari¡ entered Ottoman Empire territory¡ and made scientific works and medical care in Ottoman Court; these two Iranian physicians are studied in this paper.
    Keywords: Medical History, Hakim Muhammad Sabzevari, Hakim Ghiaseddin Sabzevari, Iran, Safavid, Ottoman Empire
  • بایدها و نبایدهای داروهای گیاهی
    آرمان زرگران
  • آرمان زرگران
    دانشگاه و بیمارستان جندی شاپور واقع در شهری به همین نام در جنوب غرب ایران، به عنوان بزرگ ترین مرکز علمی جهان باستان، توسط شاپور اول ساسانی بنا شد و در طول حکومت ساسانیان و پس از آن در دوره اسلامی طی چند صد سال به عنوان یکی از قطب های مهم علمی دوران مطرح بوده و دروازه تمدن پزشکی ایران باستان به دوره اسلامی به شمار می رفته است. به طوری که ساخت مراکز علمی و بیمارستان های آموزشی در دوره اسلامی به تقلید از این مرکز و با انتقال پزشکان جندی شاپوری به بغداد محقق شد. با این وجود امروزه بعضی محققین با توجه به کمبود اطلاعات در مورد این مرکز تا نگاشته های قفطی در قرن سیزدهم میلادی به وجود چنین مرکزی در جندی شاپور شک هایی را وارد دانسته اند. لذا در این مقاله، با بررسی شواهد وجود چنین مرکزی در متون دوره اسلامی و شواهد موجود در متون پهلوی ساسانی و نیز عدم وجود جایگزین دیگری به عنوان الگوی ساخت مراکز علمی و بیمارستانی دوره اسلامی به این موارد پاسخ داده شده است.
    کلید واژگان: ساسانیان, جندی شاپور, پزشکی, خاندان بختیشوع
    Arman Zargaran
    University and hospital of jundishapour, located in a city with the same name in southwest of Iran was built by Shapour I, the king of Sassanid dynasty as greatest scientific center in ancient world. It was one of the main scientific centers during the Sassanid kingdom and after them in Islamic era for centuries and was a civilization gate from ancient Iran to Islamic period. Building scientific centers and teaching hospitals in Islamic era were based on this center as a template and also with transferring Jundishapours’ physicians to Baghdad. But, some researchers doubt the existence of such center in Jundishapour because of lack of information about it until al-Qiftie’s writings in 13th century AD. In this regard, they are answered in this paper with considering the evidences in Islamic and Sassanid Pahlavic documents and also because of no any replacement for Jundishapour as template for building hospitals and research centers in Islamic era.
    Keywords: Joundishapour, Persian Medicine, History of Medicine
  • مرتضی مجاهدی، سیدعلی مظفرپور، محمد معدی اصفهانی، محسن ناصری، محمد کمالی نژاد، محمود خدادوست، منصور کشاورز، غلامرضا امین، علیرضا عباسیان، عباس نجاری، آرمان زرگران، مجید اصغری
    Morteza Mojahedi, Seyyed Ali Mozaffarpur, Mohammad Mahdi Isfahani, Mohsen Naseri, Mohammad Kamalinejad, Mahmoud Khodadoust, Mansoor Keshavarz, Gholamreza Amin, Ali Reza Abbasian, Abbas Najjari, Arman Zargaran, Majid Asghari, Rasoul Choopani, Hossein Rezaeizadeh
    Research is considered axis of each progressing and scientific development. Scattered studies without any logical plan won’t lead to the desired results. Research prioritization in Traditional Persian Medicine (TPM) is more necessary because of limited resources and manpower.This study was conducted in four phases with Delphi’s pattern of study. At the first stage, it was consulted from TIM departments at universities in Iran about research priorities. Conclusion of these priorities due to scoring to them was sent for 160 experts and assistants of traditional medicine, in two phases. For the last step, results of previous steps and conclusion of two phases of scoring were reviewed by the outstanding masters of TIM. The result was categorized, concluded and then presented in table form.81 topics were determined as research priorities after the conclusion of all comments. These topics are categorized in 4 areas. 3 topics in the area of “Hefz-al-Sehhah” (Maintaining the health), 12 subject in the area of “effective factors on sustainable development of Traditional Medicine”, 3 topics in “Basics of TIM “ and 65 subjects in the field of “diseases”.It is proposed that the arrangement of research priorities be considered in “Hefz-al-Sehhah”, “effective factors on sustainable development of Traditional Medicine”, “Basics of TIM” and “diseases” consequently. We recommend that research groups in the proposed areas to be formed, designing a research strategy for each area by sequential studies to achieve definite goals. It is suggested that research policy-making entities in the field of TIM and also related scientific associations, use these research priorities as the basis for moral and financial support.
    Keywords: Traditional Persian Medicine, Research, Priority
  • علیرضا گلشنی، هادی پیروزان، آرمان زرگران، بابک دانشفرد
    یکی از مکاتب علمی و پزشکی تاثیرگذار در جهان باستان مکتب اسکندریه بوده که از زمان شکل گیری اش در دورخ جانشینان اسکندر (از 305 تا 30 پیش از میلاد، نزدیک به سیصد سال) در مصر (بطالسه) تا حمله رومیان و سقوط این سلسله شاهد رونق و شکوفایی بسیاری در علم طب بوده است. اساتید علمی اسکندریه با عناد و تعصب مذهبی رومیان، مجبور به مهاجرت به مکتب جندی شاپور در دوره خسرو انوشیروان شده، و سبب شکوفایی بیشتر این مرکز جهانی گشتند. مشابه این رویه در دوره اسلامی با تاسیس مکتب دارالعلم بغداد در زمان هارون الرشید و مامون ادامه یافت. مکتب علمی اسکندریه که لقب دارالعلمی را در جهان باستان به خود اختصاص داده است، با دارا بودن مدارس علمی، بیمارستان ها و مراکز درمانی و کتابخانه مجهز شهرتی جهانی یافته بود. علما و دانشمندان بزرگی در این مکتب پا به عرصه نهادند که شیوه های نوینی در پزشکی ابداع کردند، و رونق و پیشرفت پزشکی را سبب شدند که در نهضت های ترجمه رخ داده در دو مرکز جندی-شاپور و بغداد باعث انتقال این علوم در دو دوره ساسانیان و بنی عباس گردیدند. سعی شده در این مطالعه، این مکتب بزرگ پزشکی مورد بررسی قرار گیرد.
    کلید واژگان: مکتب, طب, مدارس, بیمارستانها, مصر, اسکندریه
  • سید علیرضا گلشنی، حمید حاجیان پور، آرمان زرگران
    وجود و کیفیت سیستم های دانش پزشکی در میان تمدن های گوناگون نشان از میزان اهمیت و توانمندی پزشکی آن اقوام داشته است. یکی از این سیستم ها، مکتب پزشکی شیراز بوده که کمتر مورد توجه مورخان و اندیشمندان متاخر قرار گرفته است. مکتب علمی شیراز که لقب دارالعلمی را به یدک می کشد، با دارا بودن مدارس علمی، بیمارستانها و مراکز درمانی و کتابخانه های مجهز شهرتی جهانی یافته بود. علما و دانشمندان بزرگی در این مکتب پا به عرصه نهادند که شیوه های نوینی در پزشکی ابداع نمودند، و رونق و پیشرفت پزشکی، را سبب شدند. در شماره قبل این نشریه به بررسی مکتب بزرگ پزشکی، که از دوره دیلمی تا آغاز صفوی ادامه داشت، پرداختیم، در این پژوهش به بررسی ادامه مکتب پزشکی شیراز از دوره صفوی تا پایان قاجار را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهیم
    کلید واژگان: مکتب پزشکی, طب, دارالعلم, شیراز, مدارس, بیمارستانها, صفویه, قاجاریه
    The existence and quality of medical system among various civilizations has demonstrated the importance of that tribes and medical capabilities of them. One of these systems was Shiraz Medical School which historians and scholars have been less attention to it. Scientific school of Shiraz was label as a Dar-ol Elm and by having scientific schools، hospitals and medical centers and equipped libraries gained international reputation. The great scholars and scientists began to foot in this field that have developed new ways and cause medical progress and prosperity. On previous number of this publication we review the medical school from Al-bouyeh period to beginning of Safavid dynasty، in this research continue to review and analysis the medical school from Safavid dynasty to the end of Qajar.
    Keywords: medicine school, medicine, Dar, ol elm, Shiraz, schools, hospitals, Safavid, Qajar
  • اسماعیل شعبانی نژاد، آرمان زرگران، علیرضا مهدی زاده، محمدرضا خلیلی
    آب مروارید در سراسر جهان جزو علل مهم نابینایی به شمار می آید، با این وجود تقریبا درمانی جز جراحی برای آن وجود ندارد. این بیماری با تاریخچه ای بسیار طولانی، سال ها توسط پزشکان سنتی ملل مختلف تشخیص و درمان شده است. پزشکان سنتی ایران و اسلام نیز این بیماری را می شناختند و از آن با نام «نزول الماء» و یا «آب آوردن چشم» یاد می کردند. علی بن ربن طبری، زکریای رازی و ابوعلی سینا، پزشکان نامی قرون 9 الی 11 میلادی ایران، این بیماری را در کتاب های خود شرح داده اند و آسیب شناسی، علایم و درمان آن را ذکر نموده اند. آن ها روش های درمانی خویش را با توجه به مرحله پیش رفت بیماری اتخاذ می کردند. این درمان ها در سه زمینه تغذیه و عادات رفتاری، دارو و جراحی جای می گیرند. روش های درمانی آب مروارید که توسط این دانشمندان ارایه شده اند، به غیر از جراحی، تقریبا معادلی در پزشکی نوین ندارند که این موضوع نقطه قوت طب اسلامی در درمان آب مروارید می باشد و می تواند برای مطالعات بیش تر و تعیین کارایی برای استفاده در طب امروز پیشنهاد گردد. این پژوهش هم چنین بخشی از تاریخ چشم پزشکی در ایران و دنیا را روشن می کند.
  • آیدا احمدی، آرمان زرگران، عبدالعلی محقق زاده
    ساخت و ابداع بیمارستان در تاریخ پزشکی دنیا حداقل به حدود هزارو هفتصد سال پیش باز می گردد. پس از آن در دوره اسلامی نیز این ساختار مهم در پزشکی، در ایران و سایر سرزمینهای اسلامی به اعتلا و اوج می رسد. در این راستا از موضوعهای بسیار مهم جایگاه حقوق بیمار و نحوه نگرش به بیمار در سیر تاریخ بیمارستانها می باشد که می تواند به روشن شدن نقش اسلام و ایران در تکوین تاریخ پزشکی دنیا کمک نماید. از اینرو در این مجموعه با بررسی منابع کهن و پژوهشهای متاخر، روند تاریخی رعایت حقوق بیمار از منظرهای نقش آموزشی ودرمانی بیمارستان، بخشهای بیمارستان، مکان و نوع ساخت بیمارستان، نوع نگاه به درمان و طبقات جامعه در تمدن اسلام و ایران بررسی و با موارد مشابه در اروپا مقایسه گردید. با توجه به داده های بدست آمده توجه به حقوق بیمار در بیمارستانهای ایران و جهان اسلام بر خلاف غرب بسیار با اهمیت بوده که بیا نگر جایگاه رفیع ایران و اسلام در تکوین تاریخ پزشکی جهان دارد. از سوی دیگر نگاه و راهکارهای مورد استفاده آنها امروز نیز می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات باشد
    کلید واژگان: تاریخ پزشکی, بیمارستان, حقوق بیمار, ایران, اسلام
    S. A Ahmadi_A. Zargaran_A. Mohagheghzadeh
    The history of hospitals in Iran goes back to about 1700 years ago. Hospitals are created by Persians in history of Medicine and developed in Islamic golden age. Consideration about patient rights in Hospitals as an important historical factor can help to shed light of Iran and Islam role in medical development during the history. In this article، patient rights in hospitals throughout the history of Iran and Islam were considered، including 1) educational and medical roles of hospitals، 2) hospital parts، 3) hospital locations، and 4) treatment for different social classes. According to findings، attention to patient rights in Persian and Islamic hospitals، unlike of Europe were very important and many of their procedures in this field can be useful in current medicine.
    Keywords: Medical history, Hospitals, Patient right, Iran, Islam
نمایش عناوین بیشتر...
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال