به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

فهرست مطالب سید محمد وحید فارابی

  • سید محمدوحید فارابی، رضا صفری*

    مقایسه سطوح اسیدهای چرب قزل آلای رنگین کمان پرورش یافته در آب لب شور و آب شیرین در منطقه جنوب دریای خزر با استفاده از چهار نوع خوراک تجاری انجام شد. ماهیان با تراکم و بیوماس مساوی به مدت 90 روز پرورش داده شدند. وزن ماهیان در شروع پرورش 500 گرم بود و در پایان دوره پرورش به بیش از 1700 گرم رسیدند. در پایان دوره پرورش برای تعیین پروفایل اسید چرب، از ماهیچه پشتی بافت خوراکی ماهیان به تعداد 5 قطعه از هر مزرعه نمونه برداری شد. نتایج نشان داد که محیط پرورش علاوه بر این که بر میزان رشد ماهی و بازدهی خوراک تاثیر داشته بلکه بر ترکیب پروفایل اسید چرب گوشت ماهی نیز موثر بوده است. افزایش وزن ماهی در آب شیرین حداکثر 1025 گرم و در آب لب شور 1291 گرم به ترتیب با ضریب تبدیل غذایی 32/1-27/1 و 1-97/0 به دست آمد (05/0>p). نرخ بازدهی خوراک در آب شیرین 97/1-07/1 و در آب لب شور 59/2-29/2 به دست آمد (05/0>p). مجموع اسیدهای چرب اشباع ماهی در آب شیرین (07/1±24/22 درصد) کمتر از آب لب شور (22/0±69/25 درصد) بود (05/0>p). مجموع اسیدهای چرب غیر اشباع تک زنجیره  و چند زنجیره در مزارع مستقل از جیره و محیط پرورش متفاوت بود (05/0>p). اما میزان اسید چرب امگا 6 در حد مطلوب (26/31-52/17 درصد) و اسید چرب امگا 3 (12/0-10/0 درصد) به مراتب کمتر از تحقیقات مشابه خارج از کشور ایران بود. در نتیجه، در ترکیب اجزاء اولیه خوراک از مقدار کمی اسید چرب غیر اشباع امگا 3 استفاده شد. در مجموع فرآیند رشد، کارایی خوراک و گوشت ماهی قزل آلای رنگین کمان پرورش یافته در آب لب شور در محیط قفس دریایی، از کیفیت نسبتا بهتری نسبت به ماهی پرورش یافته در آب شیرین برخوردار بودند.

    کلید واژگان: قزل آلای رنگین کمان, آب شیرین, آب لب شور, اسید چرب, پلت تجاری}
    Mohammad Vahid Farabi, Reza Safari*

    A comparison of fatty acid levels of rainbow trout reared in brackish water and freshwater in the southern region of the Caspian Sea was done using four types of commercial feed. The fish with equal density and biomass were reared for 90 days. The fish weight was 500 g at the first of rearing, and they reached more than 1700 g at the end of the breeding period. To determine the fatty acid profile, 5 samples from each farm were taken from the dorsal muscle of the edible tissue of fish at the end of the rearing period. The results showed that the rearing environment, in addition to affecting fish growth and feed efficiency, also affected the meat composition of the fatty acid profile of fish meat. The maximum weight gain of the fish in freshwater was 1025 g, and in brackish water was 1291 g with a food conversion ratio of 1.27-1.32 and 0.97-1, respectively (p<0.05). The feed efficiency rate was obtained in fresh water 1.07-1.97 and in brackish water 2.29-2.59 (p<0.05). The total saturated fatty acids of fish in freshwater (22.24±1.07%) was lower than in brackish water (25.69±0.22 %) (p<0.05). The total of monounsaturated fatty acid and polyunsaturated fatty acids differed in farms independent of diet and rearing environment (p<0.05). However, the amount of omega-6 fatty acid was optimal (17.52-31.26%), and omega-3 fatty acid (0.10-0.12%) was far less than similar studies outside Iran. As a result, a small amount of omega-3 unsaturated fatty acid was used in the composition of the primary ingredients of the feed. Generally, the growth process, feed efficiency, and meat of rainbow trout raised in brackish water in a sea cage environment has relatively better quality than fish raised in freshwater.

    Keywords: Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss), Freshwater, Brackish water, Fatty acid, Commercial pellet}
  • سید محمدوحید فارابی*

    دامنه اطلاعات مربوط به آبزی پروری قزل آلای رنگین کمان در آب لب شور دریای خزر بسیار محدود است. در این تحقیق عملکرد رشد و کارایی تغذیه قزل آلای رنگین کمان در محیط محصور (5 قفس شناور) در یک مزرعه دریایی دور از ساحل (در فاصله 5 کیلومتری از ساحل) در منطقه جنوب دریای خزر بررسی شد. این بررسی در مزرعه مهران گستر دریای کاسپین در منطقه توسکاتوک شهرستان نوشهر در استان مازندران انجام شد. ماهیان با تراکم 21 عدد در متر مکعب و زی توده 33/3 کیلوگرم در متر مکعب و اوزان 130 تا 180 گرم به قفس ها معرفی شدند. مدت زمان دوره پرورش و میانگین نرخ زنده مانی ماهیان به ترتیب 158-123 روز و 5/0 ± 8/95% بود. همچنین، ضریب تبدیل غذایی 01/0 ± 94/0 و نسبت کارایی پروتیین خوراک ماهی 01/0 ± 66/2 تعیین شد. در این مزرعه دریایی میانگین رشد روزانه ماهی 9/0±3/3 گرم و میانگین ضریب رشد ویژه ماهی 01/0 ± 07/1% در روز محاسبه شد. همچنین، میانگین وزنی برداشت محصول ماهی 55/0 ± 15/16 کیلوگرم در هر مترمکعب به دست آمد. نتایج نشان داد که روند رشد ماهی قزل آلای رنگین کمان در آب لب شور دریای خزر در قفس های شناور مناسب بود. بنابراین، معرفی ماهی قزل آلای رنگین کمان در اوزان و تراکم های متفاوت به میزان 33/3 کیلوگرم در متر مکعب به قفس های شناور و همچنین با مدیریت برداشت محصول به میزان 15 کیلوگرم در متر مکعب به صورت مرحله ای یا صید واحد، در منطقه جنوب دریای خزر امکان پذیر است.

    کلید واژگان: پرورش ماهی, دریای خزر, کارایی رشد, قزل آلای رنگین کمان}
    Seyyed Mohammad Vahid Farabi *

    Information on the aquaculture of rainbow trout Oncorhynchus mykiss in brackish water, especially in the Caspian Sea, is very limited. In this study, the growth performance and feeding efficiency of rainbow trout in an enclosed environment (5 floating cages) in an offshore farm (5 km distance from the beach) in the southern Caspian Sea region were investigated. This study was performed in Mehrangostar Caspian Sea farm in the Tuskatok area of Nowshahr City, Mazandaran Province, Iran. The fish were introduced to the cages with a density of 21 fish/m3 and also biomass of 3.33 kg/m3 and weight of 110 to 180 g. The duration of the rearing period and the average survival rate of fish were 123-158 days and 95.8 ± 0.5%, respectively.  In addition, the feed conversion ratio and protein efficiency ratio were 0.94 ± 0.01 and 2.66 ± 0.01, respectively. In this brackish farm, the fish average daily growth rate and the average specific growth rate were 3.3 ± 0.9 g/day and 1.07 ± 0.01%/day. Moreover, the average weight of fish yield was 16 kg/m3. The results showed that the growth trend of rainbow trout in the brackish water of the Caspian Sea in floating cages was suitable. Therefore, the introduction of rainbow trout to floating cages in the southern Caspian Sea by different weights, density of 3.33 kg/m3 and also by managing the harvest of 15 kg/m3 in different times or in a whole single catch is quite possible.

    Keywords: Fish cage culture, Caspian Sea, Growth Performance, Oncorhynchus mykiss}
  • عرفان کریمیان*، محمد ذاکری، سید محمد وحید فارابی، مهسا حقی، پریتا کوچنین
    این تحقیق با هدف تعیین اثر فعالیت پرورش ماهی قزل‎آلای رنگین کمان در قفس شناور بر توزیع و ساختار جمعیت فیتوپلانکتونی منطقه عباس‎آباد در حوضه جنوبی دریای خزر طراحی گردید. بدین‎ منظور نمونه‎‎های آب و فیتوپلانکتون از فواصل 5، 50، 100 و 1000 متری از قفس‎های پرورش ماهی طی 4 دوره شامل دی‎ماه 1393 (قبل از پرورش)، اسفند و اردیبهشت‎ماه (دوره پرورش) و مردادماه 1394 (بعد از دوره پرورش) جمع‎آوری شدند. نتایج آنالیز عوامل فیزیکوشیمیایی آب نشان داد که بیشتر عوامل اندازه‏گیری شده فقط طی دوره های مختلف نمونه‏برداری دارای تفاوت معنی‏دار بودند (05/0>P). در این بررسی، در مجموع 42 گروه‏ فیتوپلانکتون متعلق به پنج شاخه با غالبیت شاخه‏‏ی باسیلاریوفیتا (44/76%) شناسایی گردید. نتایج نشان داد که فراوانی بیشتر نمونه‏های غالب فیتوپلانکتونی طی دوره‏های مختلف نمونه‏برداری دارای اختلاف معنی‏دار بود (05/0>P)، اما این اختلاف معنی‏دار بین ایستگاه‏های مختلف فقط برای تعداد کمی از گونه‏های مورد مطالعه مشاهده گردید. همچنین نتایج حاصل از تعیین اثر عوامل محیطی با استفاده از آزمون CCA روی فراوانی جمعیت باسیلاریوفیتا تاثیر کم و همبستگی مثبت با کدورت و نیتروژن کل را نشان داد، در حالی‏که اثر دما و آمونیوم روی فراوانی آن منفی بود. به‎نظر می رسد فعالیت پرورش ماهی قزل‏‏آلای رنگین‎کمان در قفس در منطقه عباس‎آباد، به‎دلیل تراکم پایین ماهی، کوتاه بودن طول دوره‎ی پرورش و سرعت زیاد جریان‎های آبی بر بعضی عوامل کیفی و غلظت مواد مغذی آب تاثیر جزیی داشته اما اثر قابل ملاحظه‎ای روی جوامع فیتوپلانکتونی محیط اطراف قفس نداشت و تغییرات مشاهده شده در ساختار فیتوپلانکتونی بیشتر با تغییرات فصلی مرتبط بود.
    کلید واژگان: پرورش در قفس, قزل‎آلای رنگین‎کمان, عوامل محیطی, فیتوپلانکتون, دریای خزر}
    Erfan Karimian *, Mohammad Zakeri, Seyed Mohammad Vahid Farabi, Mahsa Haghi, Preeta Kochanian
    This study was designed to determine the effect of rainbow trout culture in floating cage on the distribution and structure of Phytoplankton community in the Abbas Abad area, southern basin of the Caspian Sea. For this purpose, water and phytoplankton samples were collected by a distances of 5, 50, 100 and 1000 m from the cage culture during December 2014 (pre cage), March and April (production period) and August 2015 (post cage). The results of physicochemical factors of water showed that most of the measured parameters had significant differences only among different sampling periods (P<0.05). In this study, 42 taxa of phytoplankton belonging to five phyla (with the dominance of Bacillariophyta) were identified. The results showed that the abundance of most dominant phytoplankton samples had a significant difference during different periods (P<0.05), but this significant difference between different stations was observed for few species studied only. Also, the results of determining the effect of environmental factors using CCA test on the Bacillariophyta abundance showed a minor impact and a positive correlation with turbidity and total nitrogen, While the effect of temperature and ammonium on its abundance was negative. It seems that the rainbow trout cage culture in the Abbas Abad region had a minor impact on water quality factors and nutrients concentration probably due to short duration of cage culture activity and high velocity currents, but no remarkable effect on phytoplankton structure in the vicinity of fish cages, so that the observed changes were more associated with seasonal fluctuant.
    Keywords: Cage culture, rainbow trout, Environmental Factors, phytoplankton, Caspian Sea}
  • مهدی گل آقایی*، سید محمدوحید فارابی، رضا صفری، عبدالحمید آذری

    در سال های اخیر عوامل متعددی از قبیل صید بی رویه، احداث سد، آلودگی آب دریا و رودخانه های محل تخمریزی طبیعی، سبب کاهش شدید جمعیت ماهیان خاویاری دریای خزر شده است. لذا تولید حاصل از فعالیت های آبزی پروری و تکثیر مصنوعی ماهیان خاویاری افزایش یافته است. برخلاف روند معمول فعلی، تنها از روی درصد سیالیت تخمک ها و قطبیت هسته تخمک، نمی توان در مورد آمادگی کامل مولد برای طی موفقیت آمیز مراحل بعدی تکثیرمصنوعی قضاوت درستی ارایه نمود. از این رو هدف مقاله حاضر، بکارگیری مقادیر فاکتورهای خونی مولدین همراه با سایر روش های معمول، برای تعیین آمادگی کامل مولد و افزایش راندمان تکثیر مصنوعی مولدین تاسماهی ایرانی می باشد. لذا تعداد 30 قطعه ماهی مولد تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus) انتخاب و شاخص های خونی شامل میانگین گلبول قرمز، هموگلوبین و هماتوکریت، آلبومین سرم و گلبول سفید به همراه وضعیت تخمدان و تخمک ها مورد بررسی قرار گرفتند.

    کلید واژگان: تکثیر مصنوعی, مولد تاسماهی, قره برون, فاکتورهای خونی, بیومتری}
  • متین شکوری*، محمدعلی افرائی بندپی، سید محمدوحید فارابی، ایرج رجبی

    رشت بی مهرگان کفزی (ماکروبنتوزها) به عنوان قسمتی از زنجیره غذایی زیستگاه های آبی نقش مهمی در تغذیه و انتقال انرژی به ماهیان ایفا می کنند. ماهی سفید یکی از مهم ترین ماهیان استخوانی دریای خزر است. در فصل تکثیر (اواخر زمستان و اوایل بهار)، مولدین صید شده از دریا به کارگاه های تکثیر و پرورش منتقل شده و بچه ماهیان پس از طی دوره لاروی و انگشت قدی در داخل استخرهای خاکی به دریا رهاسازی می گردند. جهت پایش غذای زنده، نمونه برداری ماکروبنتوزها از دو استخر کارگاه تکثیر و پرورش شهید رجایی روستای سمسکنده و دو استخر ساحلی در بهار 1398، انجام شد. بررسی نمونه های ماکروبنتوز بیانگر حضور موجودات متعلق به دو رده کرم های کم تار و حشرات در این استخرها بوده است. این بررسی در استخرهای کارگاه شهید رجایی نشان داد که بیشترین فراوانی را خانواده Lumbricidae (لومبریسیده) و در رتبه دوم بیشترین فراوانی در خانواده Chironomidae (شیرونومیده) ثبت شد. در حالی که در هر دو استخرساحلی دریای خزر، خانواده شیرونومیده با فراوانی 100 درصد مشاهده شد که این امر می تواند به جنس رسوبات بستر، اندازه ذرات و چرخه زندگی آن ها مرتبط باشد. در مجموع استخرهای خاکی مورد بررسی، توان تولید بخشی از غذای مورد نیاز بچه ماهیان سفید را از طریق تولید طبیعی نشان دادند. لذا با کاهش هزینه غذای کمکی، نقش مهمی در صرفه اقتصادی فرآیند تولید و تکثیر بچه ماهیان سفید دارد.

    کلید واژگان: ماهی سفید, رها سازی, استخر, غذای زنده, ماکروبنتوز}
  • غلامرضا دریانبرد*، حسن نصرالله زاده ساروی، سید محمدوحید فارابی، حسن فضلی

    کاهش شدید ذخایر ماهیان دریای خزر و اثرات منفی آن بر صید و بهره برداری و نیز بحران و کمبود منابع آبی در خشکی سبب شده که فعالیت های آبزی پروری پاسخگوی نیاز رو به افزایش مصارف انسانی از آبزیان نباشد. به همین دلیل گرایش به پرورش ماهیان در محیط های آبی و توسعه آبزی پروری در محیط های محصور مانند قفس یکی از اولویت های سازمان شیلات ایران می باشد. مکان یابی مناسب برای استقرار قفس های پرورش نقش بسیار مهمی در موفقیت سرمایه گذاری و توسعه آبزی پروری دارد. در مطالعات جانمایی انجام شده در موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور و سازمان شیلات ایران (در اوایل دهه 1390)، بطور مشابهی، اعماق 30 تا 50 متر برای توسعه آبزی پروری دریایی تعیین شد. اما در معیارهای انتخاب شده در سازمان شیلات ایران، عوامل محدودکننده از قبیل حریم رودخانه ها، فعالیت صیادی شناورهای کیلکاگیر و شرکت های تعاونی پره ساحلی، نیازهای اکولوژیکی گونه موردنظر برای پرورش و پارامترهای محیطی موثر در پرورش آن، در تعیین محدوده ی استقرار قفس های شناور لحاظ نگردید. به همین دلیل از هشت منطقه معرفی شده توسط سازمان شیلات ایران، نیمی از آنها که شامل توسکاتوک، چالوس، عباس آباد و شیرود بطورمشترک در محدوده اولویت اول تعیین شده توسط موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور می باشد. توسعه بیشتر پرورش ماهی در قفس در دریای خزر به مطالعات و داده های بیشتر و دقیق تر از پارامترهای هیدرولوژی و هیدروبیولوژی نیاز دارد تا بتوان مناسب ترین مکان ها را برای استقرار قفس های شناور تعیین و معرفی نمود و گام موثری در راستای کاهش هزینه ها و افزایش تولید برداشت.

    کلید واژگان: آبزی پروری, معیارها, قفس شناور, ماهیان سردآبی, دریای خزر}
  • مریم قیاسی*، حسن نصرالله زاده ساروی، حسن فضلی، رضا صفری، سید محمد وحید فارابی، محمد بینائی، زهرا یعقوب زاده، عین الله زارع، شهریار بهروزی، فرشیده حبیبی

    رودخانه هراز نقش مهمی در توسعه آبزی پروری و تولید قزل آلای رنگین کمان در مازندران دارد. هدف این بررسی ارزیابی شاخص های میکروبی و فلزات سنگین آب و نیز شناسایی عوامل باکتریایی بیماری زا رایج و قدرت مقاومت آنها در برابر آنتی بیوتیک های مصرفی به عنوان عوامل موثر بر تولید ماهیان بوده است. این تحقیق طی چهار فصل (تابستان، پاییز  و زمستان 1396 و بهار 1397) در 6 مزرعه مجاور رودخانه هراز انجام گردید. بر اساس نتایج میزان جیوه آب ورودی مزارع مورد بررسی در تمام فصول از حداقل 3 برابر حداقل حد مجاز (1 میکروگرم بر لیتر) تا حداکثر 6 برابر حداکثر حد مجاز (2 میکروگرم بر لیتر) بود ولی میزان ارسنیک، سرب و کادمیوم در تمام مراحل نمونه برداری در حد استاندارد بود. مهمترین علایم بالینی مشاهده شده در ماهیان، پوسیدگی باله، شنای نامتعارف، التهاب و پرخونی کبد و کلیه بود. از مجموع 420 عدد ماهی واجد علایم بالینی  15/12% و 85/87% به ترتیب از نظر کشت باکتری مثبت و منفی بودند. عوامل باکتریایی جداسازی شده همگی از باکتری های گرم منفی و براساس درصد فراوانی شامل یرسینیا (25/37%)، آیروموناس (35/33%)، ادواردزیلا (76/11%)، ویبریو (84/7%)، پاستورلا (88/5%) و سیتروباکتر (92/3%) بودند. بیشترین مقاومت آنتی بیوتیکی در برابر آموکسی سیلین و کمترین آن مربوط به تری متوپریم سولفامتوکسازول بود. در ارزیابی شاخص های میکروبی آب شامل شمارش کلی باکتری، کلیفرم، کلیفرم مدفوعی و اشریشیا کولی، نتایج نشان داد که شاخص های میکروبی آب تقریبا در بیشتر مراحل نمونه برداری بیش از حد مجاز بود. با توجه به نتایج به نظر می رسد، تاثیر فلز سنگین جیوه بر سلامت ماهیان براساس علایم بالینی، افزایش مقاومت عوامل باکتریایی بیماری زا در برابر آنتی بیوتیک ها و نیز بیش از حد مجاز بودن شاخص های میکروبی آب از عواملی هستند که به طور مستقیم و غیر مستقیم تولید ماهیان قزل آلا مزارع حاشیه رودخانه هراز را تحت تاثیر قرار داده اند. لذا، توجه به استفاده از روش های مناسب مدیریت آب در جهت کاهش بار میکروبی و فلز جیوه در کنار استفاده از تغذیه و مدیریت پرورش مناسب تا حدود زیادی مشکلات تولید را در این رودخانه حل خواهد نمود.

    کلید واژگان: رودخانه هراز, قزل آلای رنگین کمان, کلیفرم مدفوعی, جیوه, تری متوپریم سولفامتوکسازول}
    Maryam Ghiasi*, Hassan Nasrollahzadeh Saravi, Hassan Fazli, Reza Safari, Seyed Mohammad Vahid Farabi, Mohammad Binaii, Zahra Yaghobzadeh, Eynolah Zare, Shahryar Behrozui, Farshideh Habibi

    Haraz River has an important role in the development of aquaculture and the production of rainbow trout in Mazandaran province. Since 2015, the production of rainbow trout has been decreased in the farms along the river and almost halved. This study have been investigated the microbial indices and heavy metals in water as well as the identification of common bacterial pathogens and their resistance to antibiotics and used them as effective factors in the fish health and production. This study was conducted during four seasons (summer, autumn and winter 2017 and spring 2018) in 6 rainbow trout farms along the Haraz River. The results showed that the amount of the water mercury in all seasons was from minimum 2 to maximum 12 times the allowable limit but the arsenic level was standard in all sampling times. The most important clinical symptoms were observed in the fish including fin rot, erratic swimming, inflammation and hyperemia of the liver and kidneys. From 420 fish with clinical signs, 12.15% and 87.85% of fish were positive and negative bacterial culture respectively. The all of bacterial isolates were gram-negative and no gram-positive bacteria were isolated. The bacterial agents identified were including, Yersinia (37.25%), Aeromonas (33.35%), Eduardzilla (11.76%), Vibrio (7.84%), Pasteurella (5.88%) and Citrobacter (3.92%). The highest and lowest antibiotic resistances were found against amoxicillin and trimethoprim sulfamethoxazole respectively. In evaluation of the microbial water indices including total bacterial count, coliform count, fecal coliform count and E. coli, the results showed that the all of microbial indices were not allowable level in the most of the sampling time.

    Keywords: Haraz River, Rainbow trout, Fecal coliform, Mercury, Trimethoprim sulfamethoxazole}
  • رضا صفری*، حسن نصرالله زاده ساروی، سید محمدوحید فارابی، عبداه جعفری، سهیل ریحانی پول، محمدمهدی عباس زاده، مونا زمانی، مجید ابراهیم زاده

    هدف از مطالعه حاضر امکان سنجی استفاده از بیوسیلاژ تولیدی از ضایعات مرغ و جایگزینی این محصول در جیره ماهی قزل آلای رنگین کمان به جای پودر ماهی است. زیرا بیوسیلاژ در مقایسه با پودر ماهی خواص بالاتر و قیمت پایین تری  دارد. بدین منظور، پس از تولید بیوسیلاژ بر پایه تخمیر باکتری های اتوژن، این محصول در قالب دو تیمار 50 درصد بیوسیلاژ-50 درصد پودر ماهی و تیمار 100 درصد بیوسیلاژ به فرمولاسیون جیره اضافه و شاخص های رشد و کارایی خوراک (افزایش وزن بدن، ضریب چاقی، ضریب رشد ویژه، ضریب تبدیل غذایی و نسبت کارایی پروتیین) این دو تیمار در کنار  شاهد (100 درصد پودر ماهی) در روزهای صفر، 30 و 50 مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد شاخص های افزایش وزن بدن، ضریب چاقی، شاخص رشد ویژه در تیمار دارای 50 درصد بیوسیلاژ-50 درصد پودر ماهی به صورت معنی داری نسبت به دو تیمار دیگر در سطح بالاتری قرار دارند. همچنین در ادامه مشخص شد این تیمار از نظر ضریب تبدیل غذایی و نسبت کارایی پروتیین نیز نسبت به دو تیمار دیگر وضعیت مطلوب تری دارد. مطابق نتایج، بیوسیلاژ تولیدی از ضایعات مرغ جایگزین مناسبی برای پودر ماهی در جیره آبزیان است. ضمن اینکه تیمار داری50 درصد بیوسیلاژ -50 درصد پودر ماهی نسبت به تیمار دارای 100 درصد پودر ماهی و 100 درصد بیوسیلاژ از نظر شاخص رشد و خوراک مطلوب تر است.

    کلید واژگان: بیوسیلاژ, ضایعات مرغ, شاخص های رشد, ماهی قزلآلا, ضریب تبدیل غذایی}
    Reza Safari*, Hasan Nasrollahzadeh, MohammadVahid Farabi, Abdollah Jafari, Soheyl Reyhani Poul, MohammadMehdi Abbaszadeh, Mona Zamani, Majid Ebrahimzadeh

    The aim of the present study was to evaluate the feasibility of using biosilage produced from chicken waste and to replace this product in the diet of rainbow trout instead of fish meal. Because biosilage has higher properties and lower prices than fish meal. For this purpose, after producing biosilage based on fermentation of autogenous bacteria, is added to the diet formulation in the form of two treatments of 50% biosilage -50% fish meal and 100% biosilage and the growth performances and feed efficiency (WG, CF, SGR, FCR, PER) indices of these two treatments along with the control treatment (100% fish meal) on days 30 and 50 were evaluated and compared. The results showed that the indicators of WG, CF and SGR, in the treatment with 50% biosilage -50% fish meal are significantly higher than the other two treatments. It was also found that this treatment is more favorable than the other two treatments in terms of FCR and PER. According to the results, biosilage produced from chicken waste is a good alternative to fish meal. In addition, 50% biosilage-50 fish meal treatment is more desirable in terms of growth and feed index than 100% fish meal and 100% biosilage treatment.

    Keywords: Biosilage, Chicken waste, Growth performances, Rainbow trout, FCR}
  • سید محمدوحید فارابی*

    آبزی پروری بدلیل محدودیت منابع آب شیرین در جهان، در دریا و اقیانوس رونق یافته است. پرورش ماهی در قفس یکی از روش های مناسب در آبزی پروری است و در این روش انتخاب ماهی برای پرورش از اهمیت زیادی برخوردار است. همچنین، صرفه اقتصادی تولید و حفظ زیست بوم از اهم مسایل در این روش محسوب می گردد. برای انتخاب گونه مناسب ماهی برای پرورش در قفس در منطقه جنوب دریای خزر از تجزیه و تحلیل خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آب دریا، مقایسه توانایی پرورش برخی از ماهیان بومی و امکان سنجی پرورش برخی از ماهیان غیر بومی استفاده شد. بررسی ها نشان داد که در درجه نخست ماهیان سردآبی بدلیل طول دوره پرورش و کاهش مواد چسبنده به تور در دوره پرورش آن ها (آذر لغایت اردیبهشت) برای معرفی به قفس های شناور در منطقه جنوب دریای خزر اولویت دارند. گونه های زیادی از ماهیان بومی برای پرورش در قفس مناسب هستند اما در شرایط کنونی زیرساخت مناسب (تکثیر و تولید بچه ماهی، خوراک اختصاصی و قفس مناسب) برای تولید انبوه و تجاری آن ها وجود ندارد. در این بررسی و با توجه به امکانات موجود و بیولوژی گونه های مختلف، ماهی آزاد، سوف دریایی و فیل ماهی به عنوان گونه های منتخب بومی معرفی شدند. ولی در شرایط کنونی امکان استفاده از گونه های بومی فراهم نمی باشد و گونه غیر بومی قزل آلای رنگین کمان بواسطه شرایط و امکانات موجود در کشور، قابلیت پرورش تجاری در این منطقه را دارا می باشد. اما برای آینده توسعه آبزی پروری در منطقه جنوب دریای خزر استفاده از ماهیان بومی ضروری است.

    کلید واژگان: دریای خزر, آبزی پروری, قفس شناور, ماهیان سردابی, قزل آلای رنگین کمان}
  • رضا صفری*، حسن نصرالله زاده ساروی، سید محمدوحید فارابی، عبدالله جعفری

    در سال 1398حدود 182 هزار تن ماهی قزل آلا در کشور تولید شد که  20 درصد (معادل 36/5 هزار تن) از تولید مذکور در کارخانجات فرآوری کشور مورد استفاده قرار گرفت. با توجه به میانگبن 27 درصد زایدات برای هر ماهی ، برآورد سالانه زایدات تولیدی تا 10 هزار تن بوده است. اگر دور ریز ناشی از فرآوری به ازای هر کیلوگرم، 162 هزار ریال برآورد گردد، سالانه حدود 1620 میلیارد ریال دور ریخته می شود. یکی از روش های مناسب جهت بهره برداری از زایدات، تولید سیلاژ با استفاده از روش های شیمیایی و بیولوژیک می باشد. مطالعات انجام گرفته در پژوهشکده اکولوژی دریای خزر نشان داد که به ازای هر 5 تا 5/5  کیلوگرم زایدات، یک کیلوگرم بیوسیلاژ خشک تولید می شود. درصد پروتیین در بیوسیلاژ تولید شده (بیش از 60 %) از آرد ماهی (60-57 %) بیشتر بوده و قابلیت هضم آن (بیش از 89 %) نیز بیشتر از آرد ماهی (67/72%) می باشد. همچنین در بررسی پارامترهای میکروبی و شیمیایی مولد فساد، مشخص گردید که فاکتورهای مذکور در دامنه استاندارد قرار داشته است. قیمت نهایی بیوسیلاژ تولید شده با محاسبه قیمت مواد اولیه 200 هزار ریال بوده که قیمت آرد ماهی کیلکا، 1/75 برابر و قیمت آرد ماهی جنوب، 1/35 برابر بیوسیلاژ خواهد بود. با توجه به مطالعات فوق میتوان ادعا نمود که بیوسیلاژ تولیدشده تقریبا معادل (و حتی مطلوب تر) از سایر مواد مصرفی جهت تغذیه آبزیان بوده و می توان از این محصول، بعنوان منبع مناسب پروتیین جایگزین آرد ماهی، در فرمولاسیون جیره آبزیان استفاده نمود.

    کلید واژگان: بیوسیلاژ, جیره غذایی, زائدات, شاخص های کیفی, ماهی قزل آلا}
  • سید محمدوحید فارابی*، محمود بهمنی، منصور شریفیان، مهدی گل آقایی درزی

    هدف از این مطالعه انتقال مستقیم چهارگونه از بچه ماهیان خاویاری (فیل ماهی، قره برون، تاس ماهی روسی و شیب) حاصل از تکثیر مصنوعی به آب دریای خزر بود. ماهیان در چهار گروه سنی (35، 50 و 65 روزه) و در سه غلظت آب شور (0/5، 9/5 و 12/5 گرم در هزار) بررسی شدند. بچه ماهیان مستقیما از آب شیرین به آب لب شور منتقل شدند. پس از 168 ساعت، نمونه برداری از  خون ماهیان به عمل آمد. نتایج نشان داد که بازماندگی در تمام گروه ها از 65 تا 100درصد بود و با افزایش سن و وزن ماهی افزایش یافت. برخی از پارامترهای خونی، سطح کورتیزول، اسمولاریته و غلظت یون ها در پلاسما تعیین شد. سطوح عملکردی مکانیسم هموستاز اسمزی و یونی در همه گروه ها مشابه بود (0/05<p)، اما در شوری های مختلف متفاوت بود (0/05>p). اختلاف معنی داری بین سطح غلظت یون پلاسما در محیط های مختلف مشاهده شد (0/05>p). غلظت یون های سدیم، پتاسیم و کلسیم  در پلاسما بالاتر از محیط آب شیرین و کم تر از محیط آب لب شور بود (0/05>p). غلظت منیزیم پلاسما کم تر از آب شیرین و لب شور بود. با افزایش شوری محیط، هماتوکریت، هموگلوبین، حجم گلبول قرمز، متوسط هموگلوبین گلبولی و اسمولاریته پلاسما کاهش و غلظت متوسط هموگلوبین گلبولی و سطح کورتیزول پلاسما افزایش داشته است (0/05>p). اما تعداد گلبول های سفید و قرمز تغییر نکرد (0/05<p) و به حالت پایدار رسید. در نتیجه امکان رهاسازی مستقیم ماهیان خاویاری نورس با افزایش وزن و سن از آب شیرین به آب لب شور وجود دارد.

    کلید واژگان: ماهیان خاویاری نورس, دریای خزر, یون, کورتیزول, اسمولاریته}
    Seyed MohammadVahid Farabi *, Mahmoud Bahmani, Mansour Sharifian, Mahdi Golaghaei Darzi

    The aim of this study was direct transfer of four species of newly sturgeon (Huso huso, Acipenser persicus, Acipenser gueldenstaedti and Acipenser nudiventris) obtained from artificial reproduction to the Caspian Sea water. The fish in four different age groups (35, 50 and 65 days) and in three different saline water (FW: <0.5‰, EW: 9.5‰, and CSW: 12.5‰) were investigated. The fish were transferred directly from fresh water to brackish water. After 168 hours, blood samples were taken from the fish. The results showed that the survival in all groups was from 65 to 100% and increased with increasing age and weight of fish. Some blood parameters, cortisol level, osmolarity and plasma ion concentration were determined. The functional levels of the mechanism of osmotic and ionic homeostasis were similar in all groups (P>0.05) but differed in experimental media (p < 0.05). Significant differences were observed between the levels of plasma ion concentrations in different media (p < 0.05). Plasma Na+, K+ and Ca+2 concentrations were higher than those of FW media, but lower than in Brackish water media (p < 0.05). Plasma Mg+2 concentrations were lower than those of FW and Brackish water media (p < 0.05). The Hct, Hb, MCV, MCH and plasma osmolarity decreased and MCHC and plasma cortisol levels increased with increasing salinity (p < 0.05). But the number of WBC and RBC did not change (p < 0.05) and reached a stable state. As a result, it is possible to release newly sturgeon directly from fresh water to brackish water with increasing weight and age.

    Keywords: Newly sturgeon, Caspian Sea, ion, cortisol, Osmolarity}
  • عرفان کریمیان*، محمد ذاکری، سید محمدوحید فارابی، مهسا حقی، پریتا کوچنین

    این تحقیق با هدف تعیین اثر فعالیت پرورش قزل‎آلای رنگین کمان بر پارامترهای غیرزیستی آب منطقه عباس‎آباد در حوضه جنوبی دریای خزر انجام گردید. بدین‎ منظور نمونه‎‎ آب در فواصل 5، 50، 100 و 1000 متری از قفس‎های پرورش ماهی طی ماه‎ دی‎ 1393 لغایت ماه مرداد 1394 جمع‎آوری شدند. بر اساس نتایج نشان داده شد که دمای لایه سطحی آب 16/30-2/12 درجه سانتی‏گراد از دی‏ماه لغایت مرداد ماه متغیر بود. بیشترین و کمترین میزان شوری به‎ترتیب در ‎ماه مرداد (26/11 گرم در لیتر) و اردیبهشت (66/10 گرم در لیتر) به‎دست آمد. دامنه تغییرات pH (83/8-36/8)، همانند میزان تغییرات هدایت الکتریکی (07/19-11/18 میکروموهوس بر سانتی‏متر مربع) کم بود. همچنین بیشترین میانگین غلظت اکسیژن محلول (23/9 میلی‏گرم در لیتر) در ماه دی‎ و ایستگاه 1000 متری و کمترین آن (27/7 میلی‏گرم در لیتر) در اردیبهشت‏ و ایستگاه 5 متری مشاهده شد. میانگین TDS، کدورت، نیتریت، نیترات، آمونیوم، نیتروژن کل، فسفات و فسفر کل به ترتیب 59/9 (گرم بر لیتر)، 55/5 (NTU)، 67/3، 45/133، 6/92، 72/929، 63/21 و 73/37 میکروگرم بر لیتر به دست آمد. نتایج حاصل از آنالیز پارامترهای غیرزیستی نشان داد که بیشتر عوامل اندازه‏ گیری شده فقط طی دوره های مختلف نمونه‏ برداری دارای تفاوت معنی دار بودند (05/0>p) در حالی‎که برای فاکتورهایی مانند میزان اکسیژن محلول، یون آمونیوم و فسفات بین ایستگاه‏ های مختلف در هر دوره ‎ی نمونه ‎برداری (اثر فاصله از قفس) نیز اختلاف معنی دار مشاهده شد (05/0>p). به‎ نظر می رسد که به‎دلیل تراکم کم ماهی، کوتاه بودن دوره پرورش و سرعت جریان زیاد، میزان اثرات ناشی از فعالیت پرورش در قفس قزل‎ آلای رنگین‎کمان در منطقه عباس‎آباد روی فاکتورهای اندازه‎گیری شده کم بود.

    کلید واژگان: پرورش در قفس, قزل‎آلای رنگین‎کمان, پارامترهای غیرزیستی, دریای خزر}
    Erfan Karimian*, Mohammad Zakeri, Seyed MohammadVahid Farabi, Mahsa Haghi, Preeta Kochanian

    This study was carried out to determine the effect of raibow trout cage culture on the abiotic factors of water in the Abbas Abad area, southern basin of the Caspian Sea. For this purpose, water samples were collected at distances of 5, 50, 100 and 1000 m from the cage culture during December 2014 to August 2015. Based on the results, it was shown that the mean value of water temperature for surface layer varied between 12.2 and 30.16 °C from December to August. The highest and lowest mean value of salinity obtained in August (11.26 g/l) and April (10.66 g/l) respectively. The range of pH value changes (8.36-8.83) was as small as the rate of electro conductivity variations (18.11-19.07 µs/cm). The highest concentration of dissolved oxygen was observed in December at 1000 m station (9.23 mg/l) and the lowest was seen in April at 5 m station (7.27 mg/l). Also the mean values of Total Dissolved Solids, Turbidity, Nitrite, Nitrate, ammonium, Total Nitrogen, Phosphate and Total Phosphorus was obtained 9.59 (g/l), 5.55 (NTU), 3.67, 133.45, 92.6, 929.72, 21.63, 37.73 (µg/l) respectively. The results of abiotic factors of water showed that most of the measured parameters had significant differences only among different sampling periods (p<0.05) whilst, for some factors such as dissolved oxygen, ion ammonium and phosphate, there were significant differences between different stations (The effect of distance from the cage) at each sampling period as well as (p<0.05). It seems that the cage culture of rainbow trout in the Abbas Abad area had only a minor impact on measured factors probably due to low stocking density, short-term of fish farm and high current velocity.

    Keywords: Cage culture, Rainbow trout, Abiotic factors, Caspian Sea}
  • عرفان کریمیان*، محمد ذاکری، سید محمدوحید فارابی، مهسا حقی، پریتا کوچنین

    این تحقیق با هدف تعیین اثر احتمالی فعالیت پرورش قزل ‎آلای رنگین‎ کمان در قفس بر شاخص‎ های تنوع جوامع زیستی آب های ساحلی منطقه عباس آباد (حوضه‎ جنوبی دریای خزر) طراحی گردید. نمونه های جوامع زیستی (بزرگ بی مهرگان کفزی، فیتوپلانکتون و زیوپلانکتون) از فواصل 5، 50، 100 و 1000 متری از قفس های پرورش ماهی طی 4 دوره شامل ‎ماه های دی (قبل از پرورش) و اسفند 1393 و ‎ماه های اردیبهشت (دوره‎ پرورش) و مرداد 1394 (بعد از دوره‎ پرورش) جمع آوری شدند. در این تحقیق 9 گروه بزرگ بی مهرگان کفزی (با غالبیت رده پرتاران، Streblospio gynobranchiata وHypaniola kowalewskii) و 42 گونه‏ فیتوپلانکتون متعلق به پنج شاخه با غالبیت شاخه‏‏ Bacillariophyta شناسایی گردید. هم چنین 10 گروه از زیوپلانکتون ها نیز شناسایی شد که گونه ‎ Acartia tonsaاز راسته پاروپایان جمعیت غالب را تشکیل داد. نتایج نشان داد که پراکنش و فراوانی جوامع زیستی به ‎طور معنی دار تحت تاثیر تغییرات فصلی بود (0/05>p)، درحالی‏ که اثر فاصله از مرکز قفس روی آن ها معنی دار نبود (0/05<p) و در بیش  تر موارد تغییرات هیچ کدام از شاخص های تنوع زیستی تحت تاثیر فعالیت پرورش ماهی در قفس قرار نگرفت. به ‎نظر می رسد که فعالیت پرورش در قفس قزل ‎آلای رنگین کمان در منطقه عباس آباد، به دلیل تراکم پایین ماهی، کوتاه بودن طول دوره‎ پرورش و جریان های آبی قوی اثر قابل ملاحظه ای روی جوامع زیستی محیط اطراف قفس نداشت به طوری که، تغییرات مشاهده شده در شاخص های تنوع زیستی بیش تر با تغییرات فصلی مرتبط بود.

    کلید واژگان: پرورش در قفس, قزل‎ آلای رنگین‎ کمان, شاخص‎ های تنوع زیستی, حوضه‎ جنوبی دریای خزر}
    Erfan Karimian *, Mohammad Zakeri, Seyed MohammadVahid Farabi, Mahsa Haqi, Preeta Kochanian

    This study was designed to determine the probable effect of rainbow trout cage culture on the biodiversity indicators in the Abbas Abad area, southern basin of the Caspian Sea. For this purpose, biological samples (benthic macro invertebrates, phytoplankton and zooplankton) were collected at distance of 5, 50, 100 and 1000 m from the cages in December 2014 (before the culture period), March and April (production period) and August 2015 (after the culture period). In this study, 9 taxa of benthic macro invertebrates (with the dominance of polychaetes; Streblospio gynobranchiata and Hypaniola kowalewskii) and 42 species of phytoplankton belonging to five phyla (with the dominance of Bacillariophyta) were identified. A total of 10 taxa of zooplanktons were identified with the copepod; Acartia tonsa being the dominant taxa as well. The results showed that the distribution and abundance of biological community were significantly affected by the seasons (p < 0.05) where as it was not affected by the distance from the cages (P>0.05) and in most cases, changes of biodiversity indicators were not affected by cage culture activity. It seems that the rainbow trout cage culture in the Abbas Abad region no remarkable effect on the biodiversity indicators in the vicinity of small scale fish cages due to short duration of cage culture and strong water currents, so that observed changes were more associated with seasonal fluctuant.

    Keywords: Cage culture, rainbow trout, Biodiversity indicators, southern of the Caspian Sea}
  • محمود قانعی تهرانی، سید محمدوحید فارابی*، حسن نصرالله زاده ساروی، منصور شریفیان

    استفاده از اراضی غیرکشاورزی با منابع آبی شور، می تواند پتانسیل مناسبی برای تولید پروتیین از طریق آبزی پروری و به ویژه پرورش ماهی در فصول مناسب سال باشد. تحقیق حاضر با هدف بررسی قابلیت و پتانسیل پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در استخرهای خاکی با استفاده از آب لب شور زیرزمینی در اراضی شور (منطقه اسفراین در جنوب استان خراسان شمالی) انجام گرفته است. پرورش در دو استخر خاکی، هر یک به مساحت 3000 متر مربع و با عمق مفید 1/8 متر، در یک دوره پرورش 160 روزه (پاییز و زمستان) با آب چاه (هدایت الکتریکی:18100 میکروزیمنس) انجام شد. ذخیره سازی بچه ماهیان در هر استخر 23000 قطعه با میانگین وزنی 1/5±22/7 گرم بود.  در استخرهای یک و دو، میانگین وزن نهایی ماهیان 7±390 و7±340 گرم و میانگین  نرخ بازماندگی بترتیب 82 و 88 درصد بود. در این مطالعه، یک دوره پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان در شرایط آب با شوری 13/5 گرم در لیتر و خاک شور در 6000 متر مربع استخر خاکی، دارای تولید قابل توجه و اقتصادی به میزان 13000 کیلو گرم (13 تن) ماهی بود. در مجموع، نتایج نشان داد که مناطق دارای آب لب شور و خاک شور که غالبا در مناطق محروم از نظر اقتصادی و اجتماعی کشور قرار دارند، از قابلیت بالقوه برای رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال فعال از طریق توسعه آبزی پروری قزل آلای رنگین کمان برخوردار هستند.

    کلید واژگان: قزل آلای رنگین کمان, اهمیت اقتصادی, آب لب شور زیر زمینی, زمین شور غیر زراعی, استان خراسان شمالی}
    Mahmud Ghanei Tehrani, Sayyed MohammadVahid Farabi, Hasan Nasrollahzadeh Saravi, Mansour Sharifian

    The use of non-agricultural lands with saline water resources can be a good potential for protein production through aquaculture and especially fish culture in suitable seasons. The purpose of this study was to investigate the potential of rainbow trout culture in earthen ponds using saline groundwater in saline soils (Esfarain area in south Khorasan province). The fish culture was done in two earthen ponds each with an area of 3000 m2 with a useful depth of 1.8 m in a 160-day (autumn and winter) culture period with 18100 μs/cm well water. The fish introduced in each pond was 23,000 with an average weight of 22.7±1.5 g. The mean final weight of fish in ponds (1 and 2) was 390±7 g and 340±7 g and mean survival rate was 82% and 88% respectively. The result of a culture period in brackish water (13.5ppt) and saline soil in 6000 m2 of earthen pond, a significant and economical production with 13000 kg (13tons) of fish. Overall, the results showed that brackish water and saline soils, which are often located in economically and socially deprived areas of the country, have the potential for economic prosperity and creating jobs through the development of Oncorhynchus mykiss aquaculture.

    Keywords: Oncorhynchus mykiss, Brackish groundwater, Saline non-agricultural land, NorthKhorasan Province}
  • عرفان کریمیان*، محمد ذاکری، سید محمد وحید فارابی، مهسا حقی، پریتا کوچنین
    این تحقیق با هدف تعیین اثر فعالیت پرورش ماهی قزل‎آلای رنگین کمان بر میزان کلروفیل-آ و شاخص تروفی منطقه عباس‎آباد در حوضه جنوبی دریای خزر طراحی گردید. بدین‎ منظور نمونه‎‎های آب و رسوب از فواصل 5، 50، 100 و 1000 متری از قفس‎های پرورش ماهی طی 4 دوره شامل ماه ‎دی‎ (قبل از پرورش)، اسفندماه 1393 و ماه ‎اردیبهشت‎ (دوره پرورش) و ماه‎ مرداد (بعد از دوره پرورش) 1394 جمع‎آوری شدند. در این بررسی، در مجموع 42 گونه‏ فیتوپلانکتون متعلق به پنج شاخه با غالبیت شاخه‏‏ Bacillariophyta شناسایی گردید. میزان کلروفیل-آ طی دوره‏ و ایستگاه‎های مختلف نمونه‏ برداری دارای تفاوت معنی‏ دار بود (0/05>P). بیشترین میزان کلروفیل-آ طی دوره، در ماه اسفند و ایستگاه با فاصله 5 متری از قفس (2/13 میکرو‏گرم در لیتر) و کمترین آن در ماه اردیبهشت‎ و ایستگاه با فاصله 1000 متری از قفس (0/44 میکرو‏گرم در لیتر) به‏دست آمد. در منطقه مورد مطالعه، شاخص تروفی (TSI) فقط در دوره‎های مختلف نمونه‎برداری تفاوت معنی‎داری داشت (0/05>P). بیشترین میزان آن (42/18) در ماه اسفند و سپس در ماه مرداد (40/47) به ‏دست آمد و این اختلافات بین دوره‎های مختلف معنی‏ دار بود (0/05>P)، در حالی‎که، اثر فاصله از مرکز قفس معنی دار نبود (05/0<P). به‎نظر می رسد که فعالیت پرورش در قفس قزل‎آلای رنگین‎کمان در منطقه عباس‎آباد، به‎دلیل کوچک بودن مقیاس پرورش ماهی، کوتاه بودن طول دوره‎ پرورش و جریان‎های آبی قوی اثر قابل ملاحظه‎ای روی میزان کلروفیل-آ و شاخص تروفی محیط اطراف قفس نداشت به‎طوری‎که، تغییرات مشاهده شده بیشتر با تغییرات فصلی مرتبط بود.
    کلید واژگان: پرورش, قفس, قزل‎آلا, کلروفیل, شاخص تروفی}
    Erfan Karimian *, Mohammad Zakeri, Seyed Mohammad Vahid Farabi, Mahsa Haghi, Preeta Kochanian
    This study was designed to determine the effect of rainbow trout cage culture on the chlorophyll-a content and trophic index value in the Abbas Abad area, southern Caspian Sea. For this purpose, water samples were collected by a distances of 5, 50, 100 and 1000 m from the cages during December 2014 (before rearing period), March and April (during rearing) and August 2015 (post rearing period). In this study, a totalof 42 species of phytoplankton belonging to five phyla (with the dominance of Bacillariophyta) were identified. Chlorophyll-a content varied significantly in different periods and stations (P<0.05). The highest and lowest chlorophyll-a content was recorded in March and station 5 m (2.13 μg/l) and May and station 1000 m (0.44 μg / l) away from cages, respectively. The Trophy State Index (TSI) was significantly different between the sampling periods (P<0.05). The highest TSI (42.18) was observed in March and then in August (40.47) and this differences were significant between different periods (P<0.05), whereas, it was not affected by the distance from the cages (P<0.05). It seems that the rainbow trout cage culture in the Abbas Abad region no remarkable effect on Chlorophyll-a and trophic index in the vicinity of fish cages due to the small scale and short duration of cage culture activity and strong water currents, so that observed changes were more associated with seasonal fluctuant.
    Keywords: cagE, culture, rainbow trout, Chlorophyll, trophic index}
  • حسن نصرالله زاده ساروی*، سیدمحمدوحید فارابی، آسیه مخلوق، نیما پورنگ

    تغییر اقلیم‏ (Climate change) یعنی هر تغییر مشخص در الگوهای مورد انتظار برای وضعیت آب و هوایی که در طولانی مدت در یک منطقه خاص یا کل اقلیم جهانی رخ دهد. افزایش گازهای گلخانه ای موجود در جو سبب حفظ گرمای خورشید و افزایش دمای کره زمین می شود. لذا، شناخت منابع گازهای گلخانه ای نقش مهمی در کنترل شرایط نامطلوب ناشی از تغییرات اقلیمی دارد. محیط های آبی از منابع طبیعی و مهم ورود گازهای گلخانه ای از قبیل دی اکسیدکربن، متان و نیتروزاکسید به جو می باشند. ضمن آنکه ورود حجم قابل توجهی از گاز هیدراته متان از بستر دریا به جو نیز انجام می شود. از دیگر رویدادهای مرتبط با تغییرات اقلیمی، رسوب گونه های مهاجم و نشست گونه های بایوفولینگ بر بدنه قایق ها و کشتی هاست که به دنبال آن کاهش سرعت کشتی و در نهایت افزایش مصرف سوخت تا 40 درصد و افزایش تولید دی اکسیدکربن صورت می گیرد. حرکت ماهی در مزارع کشت توام برنج و ماهی، آزاد شدن گاز متان محبوس شده را از رسوبات تشدید می کند. بنابراین، اهداف این مقاله مطالعه تغییرات آب و هوایی، اقلیم و محیط های آبی، منابع ایجاد گازهای گلخانه ای در اکوسیستم های آبی با تاکید بر اثرات تغییر اقلیم بر دریای خزر بر اساس نتایج مطالعات مختلف است.

    کلید واژگان: محیط های آبی, گازهای گلخانه ای, تغییر اقلیم}
    H. Nasrollahzadeh Saravi*, S.M.V. Farabi, A. Makhlough, N. Pourang

    Climate change means any distinct change in patterns expected for climate which occurs in a long term and a particular region or the entire global climate. Increasing greenhouse gases in the atmosphere will keep the sun warm and increase the Earth's temperature. Therefore, recognizing greenhouse gas sources plays an important role in controlling adverse climate change conditions. Aquatic environments are important sources of greenhouse gas emissions, such as carbon dioxide, methane and nitrous oxide. The global warming increases the emission of methane gas from sea bottom to the atmosphere. Another event in aquatic environments related to climate change, is the attaching/adhering of biofouling species on the body of boats and ships which is followed by the high frictional resistance, due to generated roughness, which leads to an increase of weight and subsequent potential speed reduction and it may also entail a need for heavier and less energetically efficient machinery. The increase in fuel consumption can be up to 40% and produce more carbon dioxide. In rice fields (rice combined with fish), fish perturbation of the soil entails water turbidity due to resuspension of sediment granules and a higher level of methane gas emission. Thus, the purpose of this research is to briefly review the role of aquatic environments and their components, in increasing and reducing some greenhouse gases, as well as sources of these gases water ecosystems with emphases on climate change effects on the Caspian Sea based on various researches.

    Keywords: Aquatic environment, Greenhouse gases, Climate Change}
  • عرفان کریمیان*، محمد ذاکری، سید محمد وحید فارابی، مهسا حقی، پریتا کوچنین

    این تحقیق با هدف تعیین دانه ‎بندی بستر، مواد آلی کل و جوامع باکتری‎های بی‎هوازی اختیاری رسوب تحت تاثیر فعالیت پرورش قزل‎ آلای رنگین ‎کمان در قفس در منطقه عباس‎ آباد، حوضه جنوبی دریای خزر طراحی گردید. بدین‎ منظور نمونه‎‎ی رسوب از فواصل 5، 50، 100 و 1000 متری از قفس‎های پرورش ماهی طی 4 دوره شامل ماه دی‎ (قبل از پرورش) و اسفند 1393 و ماه اردیبهشت‎ (دوره پرورش) و ماه مرداد 1394 (بعد از دوره پرورش) جمع ‎آوری شدند. تعیین دانه ‏بندی بستر نشان داد که جنس بستر بیشتر از دانه ‏های سیلت-رس (7/91%) و ماسه خیلی ریز (44/6%) تشکیل شده بود و ساختار آن تحت تاثیر فعالیت پرورش ماهی در قفس قرار نگرفت. میزان مواد آلی کل رسوب فقط در دوره‎های مختلف نمونه‎برداری تفاوت معنی‎دار داشت (05/0>P) به‎طوری‎که، بیشترین میزان آن همزمان با دوره‏ی پرورش مشاهده گردید در حالی‎که، اثر فاصله از مرکز قفس معنی دار نبود (05/0<P). بیشترین فراوانی باکتری‏های بی ‏هوازی اختیاری رسوب در مردادماه گزارش شد (05/0>P)، اما بین ایستگاه‎های مختلف تفاوت معنی‎دار مشاهده نگردید (05/0P>). به‎نظر می رسد فعالیت پرورش ماهی قزل‏ ‏آلای رنگین ‎کمان در قفس در منطقه عباس ‎آباد، به‎دلیل کوتاه بودن دوره پرورش و جریانات آبی قوی منطقه پیرامون مزرعه کوچک مقیاس اثر قابل ملاحظه‎ای روی عوامل مورد بررسی محیط اطراف قفس نداشت به ‎طوری‎ که، تغییرات مشاهده شده بیشتر با تغییرات فصلی مرتبط بود.

    کلید واژگان: پرورش ماهی در قفس, قزل‎ آلای رنگین‎ کمان, مواد آلی کل, باکتری بی‎ هوازی, رسوب, دریای خزر}
    Erfan Karimian *, Mohammad Zakeri, S.M. VAHID Farabi, Mahsa Haghi, Preeta Kochanian

    This study was designed to determine the sediment structure, Total Organic Matter (TOM) and facultative anaerobic bacteria communities of sediment affected by cage culture of rainbow trout in the coastal waters of Abbas Abad area (southern basin of the Caspian Sea). For this purpose, sediment samples were collected at distance of 5, 50, 100 and 1000 m from the cages in December 2014 (before the culture period), March and April (production period) and August 2015 (after the culture period). Determination of sediment grading showed that its structure was composed of silt-clay (91.7%) and very fine sand (6.44%) and the sediment structure was not affected by the cage culture. The Total Organic Matter was significantly different only between the sampling periods (P<0.05) so that the highest amount of Total Organic Matter (TOM) was observed during the production period whereas, it was not affected by the distance from the cages (P<0.05). It seems that the rainbow trout cage culture in the Abbas Abad region no remarkable effect on the factors studied in the vicinity of small scale fish cages due to the short duration of cage culture and strong water currents, so that observed changes were more associated with seasonal fluctuant.

    Keywords: Cage culture, Rainbow trout, Total Organic Matter, anaerobic bacteria, Sediment, Caspian Sea}
  • سید محمد وحید فارابی*، منصور شریفیان، سید رضا سید مرتضایی
    انتخاب محل مناسب استقرار قفس یکی از مهمترین عوامل برای پرورش ماهیان دریایی محسوب می گردد. این پارامتر حیات تجاری آبزی پروری را رقم می زند. زیرا انتخاب مکان مناسب، علاوه بر تاثیر در تعیین نوع سازه قفس مناسب (ثابت، شناور و غوطه ور) و بعضا گونه ماهی، در میزان بازدهی اقتصادی تولید نیز نقش موثری دارد. از طرفی تاثیر پرورش ماهی بر محیط زیست پیرامون قفس ها در انتخاب مکان مزارع پرورش ماهی موثر است. این بررسی با هدف انتخاب مکان مناسب برای آبزی پروری ماهیان دریایی بر اساس مرور منابع داخل و خارج از کشور ایران به منظور تعیین ضوابط و معیار با ارایه پیشنهاد عملی انجام شد. نتایج نشان داد که کشور های پیشرو در صنعت پرورش ماهی در قفس دریایی، ضوابط و معیارهایی برای انتخاب مکان مناسب استقرار قفس پرورش ماهیان دریایی وضع نمودند. این قوانین در قالب ارزیابی اثرات زیست محیطی (EIA)، برنامه مدیریت زیست محیطی (EMP) و ارزیابی استراتژیک محیطی (SEA) در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اظهارات فوق، ضوابط و معیارهای انتخاب محل پرورش ماهیان در قفس دریایی در کشور ایران در 28 بند پیشنهاد گردید.
    کلید واژگان: آبزی پروری در قفس دریایی, ضوابط, معیار, انتخاب مکان}
    S.M.Vahid Farabi *, Mansour Sharifian, Sayyed Reza Sayyed Mortezaei
    Selection of suitable cage location is one of the most important factors for the culture of marine fish. Because this parameter represents the commercial life of aquaculture. The choice of suitable location, in addition to the effect on determining the type of cage structure (fixed, floating and submersible) and sometimes fish species, also plays an important role in the economic output. The impact of aquaculture on the environment around the cages in fish farms is effective site selection.This study was conducted with the aim of selecting an appropriate place for marine aquaculture based on the review of information sources inside and outside of Iran to determine the standard and criteria by presenting practical suggestions. The results showed that the leading countries in the fish cage culture industry, set standard and criteria for choosing the suitable location for the establishment of cages for marine fish culture. These rules are used in the context of environmental impact assessment (EIA), environmental management program (EMP) and strategic environmental assessment (SEA) in different countries. According to the above, the standard and criteria for the site selection of fish farming in marine cages in the Iran country were proposed in 28 clauses.
    Keywords: marine cage culture, standard, Criteria, site selection}
  • سید محمدوحید فارابی*، رضا صفری، همایون حسین زاده صحافی

    این بررسی با هدف ارتقاء تولید ماهی در قفس های شناور در سواحل جنوبی دریای خزر از طریق افزایش تراکم ماهی در واحد حجم آب انجام شد. زیرا ظرفیت تولید ماهی در قفس های شناور به میزان 15 کیلوگرم در متر مکعب است، اما به مدت 6 سال (1395- 1389) میزان تولید ماهی قزل آلای رنگین کمان در قفس های شناور در این سواحل به میزان 8-7 کیلوگرم در متر مکعب بوده است. وزن معرفی ماهی به قفس (220-100 گرم) و نیز زمان و دوره پرورش (آذر تا اردیبهشت به مدت5 ماه) در این روش نسبت به سنوات گذشته تغییری نکرد. اما تراکم اولیه ذخیره سازی ماهی 70 تا 90 درصد افزایش داشته است. در این روش دو تیپ قفس شناور با قطر های 16 و 20 متر در دو سایت در استان مازندران و در شهرستان های نوشهر (5 قفس) و عباس آباد (10 قفس) مورد استفاده قرار گرفت. برداشت ماهیان از قفس ها بصورت مرحله ای و از اسفند تا اردیبهشت ادامه داشت. در هر دو سایت وزن نهایی ماهی در هنگام برداشت از قفس 1100-400 گرم بود. با اجرای این روش، میزان تولید ماهی در قفس شناور به حدود 100-75 درصد افزایش یافت و به میزان 15 کیلوگرم ماهی در متر مکعب  تولید شد. پرورش دهندگان ماهی می توانند از این روش برای افزایش تولید ماهی در قفس شناور در سواحل جنوب دریای خزر استفاده نمایند.

    کلید واژگان: دریای خزر, قفس شناور, قزل آلای رنگین کمان, آبزی پروری, افزایش تولید}
    S.M.Vahid Farabi, Reza Safari, Homayoun Hoseinzadeh Sahafi

    The aim of this study was to promoting fish production in floating cages on the southern shores of the Caspian Sea by increasing fish density per unit volume of water. Because the capacity of fish production in floating cages is 15 kg / m3, but for 6 years (2011-2017), the production rate of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) in cages in this coasts were 7-8 kg / m3 have been. The weight of introducing fish to cages (100-220 g), time and rearing period (December to April for 5 months) in this method did not change in comparison to previous years. But the initial density of fish stock has increased by 70 to 90 percent. In this method, two types of floating cages with a diameter of 16 and 20 meters were carried out in two sites in Mazandaran province and in the city of Noshahr (5 cages) and Abbas Abad (10 cages). Harvesting of fish from cages was done step by step from March to April. The final weight of fish during harvesting of cages was 1100-400 g in each two site. By implementing this method, the fish production in the floating cage increased to about 100-90 percent and was produced at 15 kg / m3. Aquacultures can use this method to increase the production of fish in a cage floating on the coasts of the Caspian Sea.

    Keywords: Caspian Sea, Aquaculture, Floating cage, Oncorhynchus mykiss, Promotingproduction}
  • عبدالحمید آذری، ابوالقاسم روحی*، مهدی نادری جلودار، سید محمدوحید فارابی، علی مکرمی رستمی

    هدف از این تحقیق ارزیابی اقتصادی و اجتماعی توسعه پرورش ماهی در قفس حوزه جنوبی دریای خزر در سواحل استان مازندران بود. این منطقه با طول نوار ساحلی حدود 250 کیلومتر از عمق 20 تا 100 متر و مساحتی حدود 2027 کیلومتر مربع دارای استعداد آبزی پروری در قفس می باشد. بررسی رشد ماهی قزل آلا با توجه به میزان تولید هر قفس در منطقه جنوب دریای خزر در شش ماه دوم سال بر اساس نهاده های اولیه تولید (هزینه بچه ماهی و غذا) نشان داد که بچه ماهی قزل آلا در اوزان اولیه (بیش از 35 گرم) هر چند به لحاظ فیزیولوژیک با آب لب شور دریای خزر سازش پذیر است اما با توجه به محدودیت زمانی نیاز است بچه ماهیان با اوزان بالای 200 گرم در قفس معرفی گردد. لذا با توجه به استعداد بالقوه منطقه فوق الذکر در نوار ساحلی دریای خزر می توان احداث حداقل 200 سایت پرورش ماهی در قفس با استقرار 40 قفس در هر سایت و تولید 160000 تن و ایجاد اشتغال1000 نفر مستقیم و 2000 نفر شغل غیر مستقیم و در آمد 2000 میلیارد ریال سالانه ناخالص و میانگین سود خالص 40% میتوان 800 میلیارد ریال را انتظار داشت که ضمن تولید بخشی از نیاز پروتیین کشور موجب ایجاد شغل، رفاه، شکوفایی و رونق اقتصاد منطقه خواهد شد.

    کلید واژگان: قفس, فعالیت اقتصادی, اجتماعی, ماهی قرل آلا, دریای خزر}
    Abdolhamid Azari, Aboulghasem Roohi*, Mehdi Naderi Jalodar, Seyyed Mohammad Vahid Farabi, Ali Mokrami

    The purpose of this research was to evaluate the economic and social development of fish cage culture in the southern Caspian Sea on the coast of Mazandaran province. The area with a coastline of 250 km from a depth of 20 to 100 m and 2027 km2 has the cage aquaculture capacity. The study of salmon trout Oncorhynchus mykiss growth based on the production of each cage in the southern Caspian Sea region in the second six months of the year based on the initial inputs (fish and food cost per kilogram) showed that salmon trout at primary weights (more than 35 g) although physiologically, it can be adapted to the Caspian Sea salty water, but due to the time limited it is necessary to introduce fish with weights over 200 g into the cages. Therefore, considering the potential of the aforementioned region in the coastal zone of the Caspian Sea, at least 200 fish farming sites can be constructed with the establishment of 40 cages per site, producing 160,000 tons, and the creation of employment of 1,000 direct workers and 2000 indirect workers and 2000 billions income per year and an average net profit of 40% can be expected to be 800 billion rials, which, producing part of the country's protein requirement, will create jobs, prosperity, prosperity and prosperity of the region's economy.

    Keywords: cage culture, assessment of economic, social activity, Oncorhynchus mykiss, Caspian Sea}
  • سمیرا داد*، حجت الله جعفریان، سید محمدوحید فارابی، رحمان پاتیمار، ابوالقاسم روحی، محمد هرسیج

    امروزه فعالیت های آبزی پروری اهمیت زیادی در تامین پروتیین جامع انسانی دارند، لذا به موازات این فعالیت ها، مطالعه اثرات آن بر بوم سامانه دریا ضروری به نظر می رسد. شناسایی، تعیین تراکم و زی توده جوامع بزرگ بی مهرگان کفزی در سال 94-1393در دریای خزر (منطقه کلارآباد)، به صورت ماهانه در 12 ایستگاه در سه جهت اطراف قفس های پرورش ماهی با استفاده از نمونه بردار Van Veen با سطح مقطع 0/033 مترمربع با سه تکرار انجام شد. در مجموع 9 گونه بزرگ بیمهره کفزی به همراه رده Oligochaeta شناسایی شدند. درصد تراکم گروه های غالب بزرگ بی مهرگان کفزی نسبت به کل جمعیت در طول دوره نمونه برداری به ترتیب رده پرتاران (Polychaeta) با 95/78 درصد، رده کم تاران (Oligochaeta) با 2/80 درصد، راسته کوماسه (Cumacea) با 0/54 درصد، راسته مژه پایان (Cirripedia) با 0/31 درصد، دوکفه ای ها (Bivalvia) با 0/31 درصد، جور پایان (Amphipoda) با 0/2 درصد و راسته دوبالان (Diptera) با 0/03 درصد ثبت شد. حداکثر تراکم جمعیت کل بزرگ بی مهرگان کفزی با 4107/5 عدد در مترمربع در ماه شهریور (سه ماه پس از پایان دوره پرورش) در ایستگاه شاهد و حداقل آن با 2490 عدد در مترمربع در ماه دی (اول دوره پرورش) در فاصله 5 متری از قفس ها (سایه قفس)؛ حداکثر زی توده نیز در ماه دی با 19/999 گرم در مترمربع و حداقل آن هم در ماه اسفند (اواسط دوره پرورش) با 1/68 گرم در مترمربع در سایه قفس ها مشاهده شد.

    کلید واژگان: بزرگ موجودات کفزی, تنوع, تراکم, زیتوده, کلارآباد, دریای خزر}
  • سیدمحمدوحید فارابی، عباس متین فر، علی اکبر صالحی، منصور شریفیان
    در این مطالعه اثر تراکم های مختلف (45، 50، 55 و 60 قطعه در متر مربع) ذخیره سازی اولیه پست لارو میگو وانامی (PL12) بر میزان رشد و بازماندگی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای پرورش، آب لب شور (psu 43/0±52/10) از دریای خزر تامین شد. آزمایشات در 12استخر مدور بتنی با بستر ماسه ای (به مساحت 78 متر مربع) در 4 تیمار آزمایشی و هر تیمار شامل 3 تکرار انجام شد. دوره پرورش 75 روز بود و میانگین دمای آب در طول دوره پرورش 79/1±4/27 درجه سانتی گراد بود. نتایج نشان داد که تغییر تراکم ذخیره سازی باعث ایجاد اختلاف معنی دار آماری پارامتر های رشد و بازماندگی در تیمار های آزمایشی شد (05/0>P). بدین ترتیب که با افزایش تراکم، میزان افزایش وزن و نرخ بازماندگی (SR)، ضریب رشد ویژه (SGR) و میانگین رشد روزانه (ADG) کاهش یافت. البته، ضریب تبدیل غذایی در همه تیمار ها متفاوت بود (05/0>P) و به تراکم ذخیره سازی اولیه پست لارو بستگی نداشت. بیشترین میزان رشد (04/0±11=SGR و 01/0±25/0=ADG گرم در روز) و درصد بازماندگی (1/5±3/65 =SR) و میزان تولید در واحد آزمایشی (3/3±6/43 کیلوگرم در 78 متر مربع) در پایین ترین تراکم (45 قطعه در متر مربع) مشاهده گردید.
    کلید واژگان: میگو وانامی, آب لب شور, دریای خزر, تراکم}
    S.M.Vahid Farabi, Abbas Matinfar, Aliakbar Salehi, Mansour Sharifian
    In this study, the effects of different primary stocking densities (45, 50, 55 and 60 shrimp/m2) of whiteleg shrimp postlarvae (PL12) were evaluated on the growth and survival rates. Brackish water (10.52±0.43 psu) was provided from the Caspian Sea. The experiments were performed in 12 circular concrete ponds with a sandy bed (area: 78m2) with four treatments and three replications for each treatment. The culture period was 75 days and the average water temperature was 27.4±1.79°C. The results showed that different stocking densities caused statistical significant difference in growth and survival rates among various experimental treatments (P
    Keywords: Whiteleg shrimp (Litopenaeus vannamei), Brackish water, Caspian Sea, Density}
  • غلامرضا دریانبرد، سیدمحمدوحید فارابی، حسن فضلی، عباس متین فر، کامیار غرا
    جانمایی مکان های مناسب برای استقرار قفس های پرورش ماهیان نقش بسیار مهمی در توسعه آبزی پروری و موفقیت در سرمایه گذاری دارد. در ایران به دلیل محدودیت منابع آب شیرین، تمایل و توجه به استفاده از آب دریا برای توسعه آبزی پروری معطوف شده است. در این تحقیق از برخی پارامترهای زیستی و غیرزیستی موثر در پرورش ماهیان در قفس که طی مطالعات هیدرولوژی و هیدروبیولوژی طی سال های 89-1387 گردآوری شده اند، استفاده شد. محدوده مطالعه آب های ایرانی دریای خزر از نوار ساحلی تا عمق 100 متر بود و با نرم افزارهای GIS مدل سازی و تحلیل زمین آماری انجام شد. نزدیک بودن مکان پرورش به نوار ساحلی، دارا بودن حداقل عمق محل استقرار 20 متر، عدم تداخل با سایر فعالیت های دریایی، خارج بودن از حریم 5 کیلومتری از دهانه رودخانه ها و دارا بودن بیشترین همپوشانی دامنه مطلوب پارامترهای محیطی از معیارهای جانمایی بود. براین اساس منطقه مرکزی در حد فاصل شهرستان های خشت سر تا کیاشهر با طول تقریبی 245 کیلومتر در اولویت اول و مناطق غربی و شرقی بترتیب در اولویت های دوم و سوم توسعه آبزی پروری قرار گرفتند. در منطقه مرکزی، مقدار تطابق معیارها برای استقرار قفس های شناور در دامنه 5/97-0/80 درصد بود و از شرق به غرب بر مقدار مطلوبیت شرایط محیطی افزوده شد. از 15 نقطه ای که دارای بهترین و مناسب ترین شرایط و مطلوبیت برای استقرار قفس های شناور بودند، 14 نقطه در مناطق حدفاصل چابکسر تا غرب رودخانه سپیدرود و یک نقطه در منطقه تنکابن قرار گرفت.
    کلید واژگان: دریای خزر, پرورش در قفس, پارامترهای محیطی, مکان یابی, GIS}
    Gholamreza Daryanabard, Sayed Mohammad Vahid Farabi, Hassan Fazli, Abbas Matinfar, Kamyar Gharra
    Selecting suitable sites for the establishment of cage based aquaculture has a very important role in aquaculture development and investment success. In Iran, there is a growing tendency for seawater aquaculture development due to the limited resources of freshwater. In the present study, the effective biotic and abiotic factors in cage culture that were collected through the hydrological and hydrobiological studies from 1387 to 1389 were analyzed. Iranian waters of the Caspian Sea from shoreline to the depth of 100 meters were investigated with the use of Geographic Information Systems (GIS). Analysis was carried out based on the site selection criteria including the minimum depth of 20 m, short distance from the beach, no interference with other maritime activities, being at least 5 km far from the river mouth and the most suitable environmental parameters. Results indicated that Iranian waters of the Caspian Sea were appropriate for cage culture in which, central region between the cities of Kheshtsar to Kiashahr with an approximate length of 245 km was the first priority and the western and eastern regions were the second and the third priorities for aquaculture development, respectively. In central region, the match compliance criteria for the establishment of floating cages were 80 to 97.5 percent and the suitability of the environmental conditions were increased from the east to the west. Fourteen sites out of the fifteen suitable sites, which had the most appropriate conditions for the establishment of floating cages, were in a region between Chaboksar and the western part of Sepidroud River and the remaining site was in Tonekabon region.
    Keywords: Caspian Sea, Aquaculture in cage, environmental parameters, Site selection, GIS}
  • حسن نصرالله زاده ساروی*، فریبا واحدی، عبدالله نصرالله تبار، آسیه مخلوق، محمدعلی افرایی، سید محمدوحید فارابی، نیما پورنگ

    کیفیت آب یک فاکتور مهم و اساسی در موفقیت و عدم موفقیت صنعت آبزی پروری به شمار می آید. هدف از این مطالعه بررسی کیفیت آب و سطح تروفی طی سه دوره 1387 (تعداد نمونه ها 480) ،1388 (تعداد نمونه ها 480) و1389 (تعداد نمونه ها 464) با هدف استقرار قفس و توسعه آبزی پروری در دریای خزر بوده است. نتایج نشان داد که در این حوزه شکست دمایی از عمق بیش از 20 متراتفاق افتاد. اپتیمم شفافیت آب (5<m) برای پرورش ماهی در قفس در عمق بیش از 10 متر ثبت گردید. نتایج این تحقیقات با محدوده ی تغییرات استاندارد pH (80/7 تا50/8) و اکسیژن محلول (mg/l 5>) منطبق بوده است. غلظت فرم های مختلف ازت معدنی قابل قبول و کمتر از حد مجاز کشورهای مختلف بوده، اما غلظت فسفات در برخی لایه ها بیش ازحد مجاز بوده است. مقایسه نتایج بدست آمده از مواد مغذی در این مطالعه با داده های سال مرجع (سال 1375) و شرایط یوتروف سال 1384 در دریای خزرنشان می دهدکه این منطقه از دریای خزر از حالت الیگوتروف خارج شده و به مرحله مزوتروف سوق پیدا کرده است. بطورکلی، بنظر می رسدکه در مناطق دور از ساحل حوزه جنوبی دریای خزر (اعماق بین 20 تا 50 متر) خصوصیات لازم برای پرورش ماهیان مختلف در قفس تقریبا مهیا می باشد. اما با توجه به شکوفایی های متعدد در سال های اخیر و همچنین وجود شرایط مزوتروف، شایسته است که استقرار قفس های پرورش ماهی با رویکرد احتیاطی بیشتر (طرح پایلوت) صورت پذیرد تا به فاجعه زیست محیطی منجر نشود.

    کلید واژگان: آب, سطح تروفیکی, پرورش ماهی در قفس, دریای خزر}
  • حسن نصرالله زاده ساروی*، سید محمدوحید فارابی، نیما پورنگ، شراره فیروزکندیان، احد احمد نژاد، مژگان عموزاده عمرانی

    این مطالعه به بررسی غلظت فلزات ضروری (روی و مس)، نیمه ضروری (کروم و نیکل) و زنوبیوتیک (سرب، کادمیم و جیوه) آب در محل احتمالی استقرار قفس پرورش ماهی (قبل از ماهی دار کردن) واقع در محدوده شهرستان کلارآباد (سواحل دریای مازندران) پرداخته است. تعداد 27 نمونه (سه تکرار) طی فصول زمستان 1393، بهار و تابستان 1394 در سه ایستگاه جمع آوری شد. نمونه ها پس از استخراج به روش استاندارد بوسیله دستگاه های جذب اتمی (سیستم های شعله، کوره و بخارات سرد) اندازه گیری گردیدند. نتایج نشان داد که میانگین فلزات روی، مس، کروم، نیکل، سرب، کادمیم و جیوه درآب به همراه خطای استاندارد (SE) به ترتیب برابر 8/38 (6/69±)، 10/90(4/95±)، 7/17(1/20 ±)، 4/50 (0/90±)، 22/29 (7/10±)، 4/83 (2/30±)  و 131/0 (0/07±) میکروگرم بر لیتر بود و میزان این فلزات در آب به ترتیب نزولیPb>Cu>Zn>Cr> Cd >Ni>Hg بوده است. نتیجه گیری اینکه، میانگین تمام فلزات (به غیر از مس) درآب در محدوده استاندارد کیفیت آب برای پرورش ماهی دریایی بود . البته حداکثر غلظت فلزاتی همچون مس، سرب و کادمیم از استانداردهای برخی کشورها بیشتر بوده است که بیانگر بالا بودن ریسک خطر برای آبزیان خواهد بود. با توجه به بالا بودن برخی فلزات زنوبیوتیک (سرب و کادمیم) ضروری است که توسعه صنعت آبزی پروری در دریای خزر با احتیاط بیشتری به همراه ملاحظات زیست محیطی صورت پذیرد.

    کلید واژگان: آلاینده های فلزی, آب, قفس دریایی, سواحل مازندران, شهرستان کلارآباد}
نمایش عناوین بیشتر...
سامانه نویسندگان
  • دکتر سید محمدوحید فارابی
    فارابی، سید محمدوحید
    استادیار شیلات، تکثیر و پرورش آبزیان، پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال