جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه "نهضت عاشورا" در نشریات گروه "علوم انسانی"
-
نشریه پاسخ، پیاپی 34 (تابستان 1403)، صص 35 -52
دشمنان اسلام همواره برای کاستن تاثیر نهضت امام حسین علیه السلام در ابعاد گوناگون شبهاتی تولید می کنند، اساس تولید پاره ای از شبهات، وجود اخبار ضعیف درباره شخصیت امام حسین علیه السلام، سیره، زندگی و قیام حضرت است؛ ازجمله این شبهات، افسانه رقابت امام حسین علیه السلام با یزید بر سر ازدواج با زنی به نام ارینب است. برخی ناآگاهان یا مغرضان با استناد به چنین گزارش هایی نهضت عاشورا را با امیال نفسانی آمیخته کرده و می کوشند این قیام را از اساس یک قیام مادی و نفسانی محض جلوه دهند و ادعا می کنند که این داستان، زمینه ساز حادثه عاشورا شده است.یافته های این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و بررسی منابع تاریخی نشان می دهد که این داستان ساختگی بوده و قابل پذیرش نیست و با همه گزارش های منابع تاریخ اسلام که مورد اتفاق شیعه و سنی است، تناقض دارد؛ علاوه بر این، به اندازه کافی در اسباب و عوامل زمینه ساز واقعه کربلا در کتاب های شیعه و سنی بحث شده است که جای هیچ گونه تردیدی را در بی اساس بودن این شبهه باقی نمی گذارد.
کلید واژگان: امام حسین علیه السلام, ارینب, نهضت عاشورا, کربلا, ازدواج, شبهه, داستان ساختگی -
نهضت عاشورا دچار انواع تحریفات لفظی و معنوی شده است که نقش عوام شیعیان در وقوع آنها برجسته است. به نظر می رسد غفلت از علل و فلسفه وقوع حادثه کربلا، و دل مشغولی به امور عرضی آن و پیوند گرامی داشت نهضت عاشورا با معیشت مردم، موجب گسترش چنین تحریفاتی شده است. همچنین غلبه رویکرد عاطفی موجب چشم پوشی مردم از اتخاذ رویکرد عقلانی به این نهضت گردیده است. علاوه بر این موارد، عواملی چون تقدس-سازی و تفسیر استثنایی، تفسیر شفاعت محور، عرف گرایی و تلقی عادت محور از نهضت عاشورا، از موارد مهم تحریفات این واقعه است. در این تحقیق ضمن آسیب شناسی علل و عوامل مختلف تحریف نهضت عاشورا، بر خطاهای رایج شیعیان در مواجهه با پاسداشت این نهضت و راهبردهای مواجهه با آنها تاکید خواهد شد. برخی از این خطاها عبارتند از: غفلت از فلسفه و اهداف نهضت عاشورا و تمرکز بر روش های عزاداری، عاطفه گرایی و احساس گرایی، نگرش طلب کارانه نسبت به امام حسین (ع)، محوریت روضه خوانان و مداحان بازاری به جای علما و نخبگان دردمند، آمیخته شدن نهضت عاشورا با فرهنگ های قومی و قبیله ای، و خلط در معیارهای حسینی بودن. در مواجهه با آسیب های مذکور راهبردهای زیر پیشنهاد می شود: ضرورت شناخت دقیق تاریخ عاشورا توسط عموم شیعیان، لزوم بازخوانی مداوم فلسفه و اهداف نهضت عاشورا، اهمیت تفکیک ذاتیات و عرضیات نهضت عاشورا از همدیگر، آسیب شناسی و اصلاح سنت روضه خوانی و مداحی، و تلاش برای تعمیق فهم مردم از آموزه های اصیل عاشورایی.
کلید واژگان: نهضت عاشورا, تحریف, شیعیان, رویکرد عقلانی, اهداف واقعه عاشوراThe Ashura movement has undergone all kinds of verbal and spiritual distortions, the role of the Shia people in their occurrence is prominent. It seems that the neglect of the causes and philosophy of the Karbala incident, and the preoccupation with its side issues and the connection of honoring the Ashura movement with people's livelihood, have caused the spread of such distortions. Also, the predominance of the emotional approach has caused people to overlook the adoption of a rational approach to this movement. In addition to these cases, factors such as sanctification and exceptional interpretation, intercession-oriented interpretation, traditionalism and habit-oriented perception of the Ashura movement are among the important distortions of this event. In this research, along with the pathology of the various causes and factors of the distortion of the Ashura movement, the common mistakes of Shiites in facing the observance of this movement and the strategies to face them will be emphasized. Some of these errors include: neglecting the philosophy and goals of the Ashura movement and focusing on mourning methods, emotionalism and emotionalism, a demanding attitude towards Imam Hussain (a.s.), the focus of prayer singers and market preachers instead of scholars and suffering elites, the mixing of the Ashura movement. with ethnic and tribal cultures, and confusion in Hossein's criteria. In the face of the aforementioned harms, the following strategies are suggested: the necessity of accurate knowledge of the history of Ashura by the general Shia, the necessity of constantly re-reading the philosophy and goals of the Ashura movement, the importance of separating the essences and side effects of the Ashura movement from each other, pathology and reforming the tradition of prayer and praise, and efforts to Deepening people's understanding of the authentic Ashura teachings.
Keywords: Ashura Movement, Distortion, Shias, rational approach, Objectives of Ashura event -
فصلنامه علوم خبری، پیاپی 40 (زمستان 1400)، صص 195 -216
پژوهش حاضر با هدف بررسی شیوه‌های تبلیغاتی نهضت عاشورا (با تاکید بر روش گفتاری و رفتاری) صورت پذیرفته است. روش این پژوهش از حیث رویکرد کیفی و از لحاظ جمع‌آوری اطلاعات؛ توصیفی- تحلیلی و استنباطی است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که امام حسین (علیه السلام) و خاندان پاک ایشان در طول مدت نهضت عاشورا، از روش‌های گفتاری و رفتاری متنوعی به منظور تبلیغات استفاده نموده‌اند. بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق مشخص می‌شودکه نهضت عاشورای امام حسین(علیه السلام)، یک مکتب تبلیغی آموزشی و پرورشی گسترده در عرصه رسانه و ارتباطات است، که با دربرگیری اهداف خاص خود، می تواند مبنایی در بهره‌گیری از ابزارهای رسانه و تبلیغات جهان امروزین برای فرایندهای تعلیم و تربیت باشد و بر مبنای آن میتوان به نتایج علمی و عملی قابل توجهی در زمینه‌های مختلف تعلیم و تربیت فردی و اجتماعی دست یافت. جامعه مورد پژوهش کتاب‌ها، مقاله‌ها و پژوهش‌های در دسترس پژوهشگر در حوزه زندگی سیاسی عبادی امام حسین (علیه السلام)، نهضت عاشورا، قیام عاشورا و تربیت اسلامی در سیره امام حسین(علیه السلام) بوده است.
کلید واژگان: تبلیغات, روش گفتاری و رفتاری, نهضت عاشورا, امام حسین(علیه السلام)The current research was carried out with the aim of investigating the promotional methods of the Ashura movement (with an emphasis on verbal and behavioral methods). The method of this research is qualitative and in terms of data collection; It is descriptive-analytical and inferential. Research shows that Imam Hussain (peace be upon him) and his holy family used various speech and behavior methods during the Ashura movement. Based on the results obtained from this particular research, the Ashura movement of Imam Hossein (peace be upon him) is a school of propaganda, education and training in the field of media and communication, which can be used by including its own goals. The tools and advertisements of today's world are for the media of education and training, and based on that, it is possible to achieve significant scientific and practical results in various fields of individual and social education. The community has been researched by the researcher's books, articles and researches in the field of political life of Imam Hussain (peace be upon him), Ashura movement, Ashura uprising and Islamic education in the biography of Imam Hussain (peace be upon him
Keywords: advertising, speech, behavior method, Ashura movement, Imam Hossein (peace be upon him) -
عاشورای حسینی نهضت جهانی وبین المللی است که توسط عزیزترین فرزند خاندان نبوت امام حسین(ع) آغاز شد و به عنوان مکتب فکری نسل اندر نسل توسط آزادی خواهان جهان حفظ شده است در این مسیر یکی از طلایه‌داران بسیار مجذوب نهضت عاشورای حسینی مرد متفکر، مرد سیاست و اندیشه، مرد عمل و قبول تعهدهای سنگین در برابر جامعه، شاعر، فیلسوف، مجاهد بیدارگر علامه اقبال لاهوری از اندیشمندان شهیر اهل سنت هندوستان- پاکستان است از آن جایی که اقبال لاهوری دارای منظومه فلسفی و جهان بینی ویژه ی خویش است، لذا اشاراتی هر چند کوتاه به خطوط کلی فلسفه و جهان بینی اقبال نسبت به جایگاه و منزلت والای امام حسین (ع) و یاران بزرگوارش صورت گرفته است.این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و به‌صورت کتابخانه‌ی- جایگاه عاشوری حسینی را از دیدگاه اقبال لاهوری کاویده است که دست آورد های آن را می توان این گونه برشمرد:جایگاه حماسه ی پر شور حسنیی در منظومه فکری اقبال کاویده شده است، به تاثیر پذیری اقبال از مزایای ارزشمند حماسه حسینی پرداخته شده است، از نظر اقبال هرگاه مسلمانان در انحطاط فکری، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی قرار داده شوند عاشورا بهترین نسخه است، اندیشه های اقبال به ویژه در نهضت عاشورا و در جهت‌گیری‌های کلان تمدنی می تواند به عنوان حلقه وصل ملت ها قرار بگیرد، اشعار در تقریب و و حدت مسلمانان، در رشد و بیداری افکار عمومی، تطهیر و تعمیر افکار مسلمانان، کوشش برای اصلاح اجتماعی، اصلاح نظام سیاسی مسلمانان بسیار ارزنده بوده است
کلید واژگان: امام حسین, نهضت عاشورا, اقبال لاهوری, عدالت, آزادی, شهادت, شعرThe Ashura movement has been a world-famous movement that was initiated by a descendant of the Prophet Muhammad and has been preserved by liberation-seeking people in the world. It was also observed by Dr. Muhammad Iqbal who was a profound intellectual of the Indian subcontinent. The present paper is devoted to his thoughts and reflections on the Ashura episode. According to Iqbal, whenever Muslims experience intellectual, cultural, political, and social regression, Ashura can prove a good solution for them. Hence Iqbal's views may be a linking ring among various peoples. His poems in this regard have been of deep impact and lessons on its readership.
Keywords: Imam al-Husayn, Muhammad Iqbal, justice, liberation, martyrdom, poetry -
آگاهی از رویدادهای بازه زمانی حضور مسلم بن عقیل در کوفه به عنوان سفیر امام حسین(ع)، نقشی مهم در فهم چرایی عدم همراهی کوفیان با امام حسین(ع) دارد. موضوع سکونت مسلم در منزل مختار ثقفی با وجود شهرتی که دارد و در آثار گوناگون بازتاب یافته است با ابهام روبه رو است. مقاله پیش رو با روش استقرا و خوانش دوباره داده های تاریخی منابع کهن ، چهار گزارش سکونت مسلم در منزل مختار، منزل هانی بن عروه، منزل شریک بن اعور و منزل مسلم بن عوسجه را شناسایی کرده است و سپس بر اساس ارزیابی میزان هم راستایی آنها با دیگر اطلاعات تاریخی و سازگاری با فضای کالبدی شهر کوفه به اعتبارسنجی آنها پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که برخلاف رای مشهور، اقامت مسلم بن عقیل در منزل مسلم بن عوسجه پذیرفتنی تر است.
کلید واژگان: نهضت عاشورا, مسلم بن عقیل, کوفه, مسلم بن عوسجه, مختار ثقفیThe Awareness on the events occurred in time of Moslem Ibn e- Aqil as Imam Hossein’s ambassador in Kufa is considered an important issue in regard with appreciating the reason of not accompanying Kufi people with Imam Hossein (PBUH). The residing of Muslim in Mokhtar e- Thaqafi’s house is an ambiguous issue in spite of its great reputation and reactions to it in various sources. Relying on deductive method and revisiting the historical data of ancient sources, the present article has identified four reports on the residence of Muslim in Mokhtar’, Hani ibn e- Orveh’, Sharik ibn e- Owr’, Moslem ibn e- Owesajeh’s house, and finally it has validated them based on evaluating the amount of their agreement with the other historical data as well as the atmosphere of Kufa city. The findings of this research illustrate that the residence of Muslim ibn e- Aqil in Moslem ibn e- Owsajeh’s house is more acceptable regardless of famed opinions.
Keywords: Ashura movement, Muslim ibn e- Aqil, Kufa, Muslim ibn e- Owsajeh, Mokhtar e- Thaqafi -
اکثر رخدادهای تاریخی به واسطه گذر زمان از حافظه تاریخ حذف شده اند. اما برخی وقایع- به دلیل ماهیتی که دارند و اصول و ایده هایی که منجر به شکل گیری آنها شده است؛ علی رغم شکست ظاهری چنان زنده و پویا باقی مانده اند که خود منشا الهام برای شکل گیری و وقوع حوادث مهم تاریخی دیگر شده اند. نهضت عاشورا و قیام امام حسین (ع) یکی ازاین وقایع پویا، زنده و برانگیزاننده می باشد. شعر معاصر ایران و کشورهای عربی از میراث دینی و باورهای مذهبی وسرچشمه های عقیدتی بهره مند گشته است. قیام عاشورا و نهضت کربلا و عناصر پویای آن نقش موثری را در جهت دهی افکار و تعالی اندیشه ها در شرایط بحرانی و جنگ در این کشورها دردوره معاصر ایفا کرده است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به تبیین شرایطی پرداخته است که شاعران متعهد معاصر را وادار کرد به بیان عناصر این نهضت بپردازند. در ایران دفاع مقدس و انگیزه وطن دوستی و در اعراب مساله رهایی و سرزمین های اشغالی و ایحاد انگیزه برای پرهیز از کم همتی و بی عملی انگیزه سرودن شعر گشته است. یافته های پژوهش نشان می دهد نهضت عاشورا توانست با ایجاد پیوند بین گذشته و حال نقش موثری در انگیزش و پویایی نهضت های معاصر ایران و جهان عرب ایفا کند.
کلید واژگان: ادبیات مقاومت, ادب معاصر ایرانی و عربی, نهضت عاشوراPolitical events that occurred in the contemporary history of both Iranian and Arab states, in the large extent, could change the political and social fate of these countries. The Iraqi eight year war caused the Iranian nation and the state to become more united against the enemy; they achieved brilliant victories. Such combat and victory was quite distinct and prominent in the literature of that time. In Arab localities, after Second World War, based on the Britain conspiracy, Israel constituted its government in Palestinian area. The aggressive behavior of the Zionists motivated people in Palestine and other Arab states to fight against Israel. The Arabic literature and poetry, in this course, was full of invitation to war and resistance against the enemy. The Karbala movement and the rising of Imam Hossain as a symbol have important role in these combats, poetry, and the literature. The purpose of this study is to investigate the positive impact of Karbala movement on the contemporary literature and poetry of these countries in order to improve the spirit of resistance against the enemies.
Keywords: Resistance literature, Iran, Arab states, Ashuras movement -
حماسه ی عظیم عاشورا با ویژگی های خاص خود و خالق آن که سراسر تجلی آموزه های قرآنی و اجرای وحی الهی است، برترین الگو برای هر انسان در ابعاد فردی و اجتماعی زندگی اوست. گذری بر این حرکت شور و شعورآفرین از مدینه و آغاز حرکت کاروان، تا بازگشت به مدینه و پایان حرکت کاروان، نمایشگاهی از درس ها، عبرت ها و زیبایی هایی را به منصه ی ظهور خواهد رساند که مجموعه ی آن ها، تشکیل دهنده ی الگویی کامل از سبک زندگی اسلامی برای هر عضوی از اجتماع خواهد بود. الگویی که عمل به آن، سیمای فرد و جامعه را دگرگون کرده و با شکوفایی و تسری فرهنگ اسلامی، زمینه سازی ظهور حضرت حجت عج الله تعالی فرجه الشریف را موجب خواهد شد. این پژوهش با شیوه ی کتابخانه ای و به صورت توصیفی تحلیلی در قالب دو بعد فردی و اجتماعی، به بیان و تحلیل برخی از شاخصه های فرهنگ ساز و الگو در سیره ی امام حسین علیه السلام در طول نهضت عاشورا می پردازد.کلید واژگان: سبک زندگی, قرآن, امام حسین (ع), نهضت عاشورا, فرهنگ اسلامیThe Husaynist movement has since provided mankind with a good role-model on individual and social levels. The various stages of this movement from its inception at Medina to up to the return of the aggrieved caravan back to Medina all contain several lessons and educative episodes that all together provide a good role-model for anybody. By extension, such a model would provide a ground for the re-appearance of the 12th Infallible Imam al-Mahdi. The present paper deals with some culture-building aspects of the Ashura episode.Keywords: Life-style, the Quran, Imam al-Husayn, Ashura, Islamic culture
-
نهضت سترگ عاشورا آموزه ها و پیام های پیدا و پنهان فراوانی برای ابعاد مختلف زندگی انسان دارد. یکی از مهم ترین ابعاد این نهضت بزرگ، بعد سیاسی آن است که می تواند دلالت های فراوانی برای تربیت بعد سیاسی دانش آموزان و تدوین یک برنامه درسی سیاسی داشته باشد که نقش مهمی در موفقیت و رشد بعد سیاسی و اجتماعی دانش آموزان دارد.
هدف این مقاله تعیین دلالت های نهضت عاشورا برای تربیت سیاسی است. روش پژوهش تحلیل و تفسیر مفهومی است. یافته ها نشان می دهد مولفه های مهم تربیت سیاسی براساس نهضت عاشورا شامل حمایت از حق و مقابله با باطل، امر به معروف و نهی از منکر، نپذیرفتن ذلت، عزتمندی و سربلندی، عدالت خواهی، بصیرت و تدبیر، آزادی و آزادگی، مسئولیت پذیری و نظارت همگانی مردم بر مسائل سیاسی، تاکید بر نقش نخبگان و دانشمندان در مسائل سیاسی و سرانجام ولایت مداری است.کلید واژگان: نهضت عاشورا, تربیت سیاسی, حمایت از حق, امر به معروف و نهی از منکرAshura great movement has numerous explicit and implicit teachings and messages for various aspects in human life. One of the most important aspects of this great movement is its political dimension, which can have great implications for the political education of students and developing a political curriculum that plays an important role in students' success and growth of social and political dimension.
The present study aims at determining the implications of Ashura movement for political education. The research method is conceptual analysis and interpretation. The findings shows that the important components of political education based on the Ashura movement include supporting the truth and countering the falsehood, enjoining good and forbidding evil, rejecting abjection, honor and dignity, seeking justice, insight and expedience, freedom and largess, accepting responsibility and public supervision on political issues, the emphasis on the role of elites and scientists in political issues and, finally, following leadership.Keywords: Ashura movement, political education, supporting the truth, enjoining good, forbidding evil -
عنصر عقلانیت در ابعاد گفتاری و رفتاری آن در نهضت عاشورا نقش مهمی داشت که شامل همه اقدامات عملی و سخنان امام حسین در مراحل مختلف قیام است. عنصر عقلانیت هدف از قیام را بکارگیری مناسب ترین و معقول ترین روش ها و ابزارها بیان می کند و نشان دهنده پیوند منطقی نتیجه و وظیفه در کلیت این نهضت است. این امر در مراحل مهم این نهضت چون مواجهه امام با حاکم مدینه، وصیت او به برادرش محمد بن حنفیه، نامه های او به مردم بصره و کوفه، مواجهه امام با سپاه حر و خطبه هایش در روز عاشورا آشکار است. از ویژگی های مهم عقلانیت گفتاری امام تاکید بر اهداف اصلی از قیام، بویژه تحقق عدالت و آزادی، رفع ظلم و امر به معروف و نهی از منکر است. ویژگی های عقلانیت رفتاری امام بکارگیری روش ها و ابزارهای گوناگون برای بیان روشن هدف از قیام و گشودن افق های آینده برای آن است. در این زمینه نوشتن نامه ها و ایراد خطبه های روشنگرانه و استناد به قرآن و سنت نبوی و بیان نسبت خود با رسول خدا (ص) دارای اهمیت خاصی است. همچنین عقلانیت قیام امام حسین بطور کلی در تاکید بر وظایف دینی اصیل اوست که نتایج آن ممکن است در کوتاه مدت یا دراز مدت به باربنشینند، که این امر مبین پیوند منطقی نتایج و اهداف در نهضت عاشورا است. در این مقاله، پنج متغیر، نتیجه، وظیفه، اهداف، روش ها و ابزارها از منظر عقلانیت گفتاری و رفتاری امام حسین (ع) در نهضت عاشورا مورد بازخوانی قرار خواهد گرفت.کلید واژگان: نهضت عاشورا, امر به معروف, اهداف, عقلانیت, امام حسینRationality played a significant role throughout the Ashura episode of Imam al-Husayn's movement, as reflected in his words and deeds. Rationality determines that the best method and/or noblest modus operandi should be utilized for reaching a certain, high goal. This is evident in Imam al-Husayn's famous letters to his step-brother Muhammad al-Hanafiyah, his letters to the inhabitants of al-Basrah and al-Kufah, and in his mode of confrontation with and against the army of al-Hurr. There are several aspects in the rational nature of his policies, e.g., his insistence on the principal aims of his movement, implementation of justice, and inviting people to do the good and keeping away from committing the detestable. To do this, his letters were imbued with references to the Holy Quran and tge speeches of the Prophet Muhammad. Also, it is evident that Imam al-Husayn's rationality focused on discharging one's religious duties. The present paper deals with the effects of rationality under five categories: result, duty, aims, methods, and means, all of which led to the behavioral aspects of rationality.Keywords: The Ashura episode, rationality, aims, Imam al-Husayn
-
حضرت عباس(ع) فرزند برومند امام علی(ع) و پرچمدار جبهه حق در واقعه کربلا است. رشادت ها و رفتارهای مثال زدنی ایشان در دفاع از حریم اهل بیت (ع) در برابر ستم و استبداد امویان آثار فراوانی داشت که از زمان و مکان واقعه طف فراتر رفته است. بسیاری از این ابعاد شخصیتی و خصلت های والای انسانی در شعر عربی انعکاس داشته و مورد توجه شاعران در قرون متمادی بوده است. شعر معاصر عربی در راستای شعر پیشینیان نسبت به این ابعاد اخلاقی اهتمام ورزیده و به وفور بدان پرداخته است. نگارنده این مقاله سعی دارد جنبه های مختلف شخصیت حضرت عباس (ع) را که بیشتر مورد توجه شاعران معاصر عربی بوده، بررسی و استخراج نموده و میزان تاثیر این خصال نیک را در این عرصه بیان نماید. شاعران معاصر ضمن بها دادن به تمامی خصلت های انسانی حضرت عباس (ع) ایشان را برای نسل های کنونی و آینده بهترین الگو و شایسته ترین مثال دانستند.کلید واژگان: حضرت عباس(ع), نهضت عاشورا, کربلا, شعر معاصر عربی, مرثیه سراییThe radius of al-`Abbas's fame and reputation has surpassed the historical boundaries of the Karbala episode; it has been well mirrored in Arabic poems. Although frequently pointed out in Arabic poems throughout history, the praiseworthy moral traits of al-`Abbas are still brilliantly depicted in the works of contemporary Arab poets.Keywords: Al-'Abbas, the Ashura episode, Karbala, contemporary Arabic poetry, elegies
-
قیام امام حسین(ع) در سال 61 هجری در برابر ستم واستبداد امویان بازتاب های فرازمانی وفرامکانی بسیاری در پی داشت. این قیام علاوه بر بعد سیاسی و اجتماعی ابعاد فرهنگی ومعنوی مهمی به ارمغان آورد. در حوزه فرهنگی و به ویژه در ادبیات عربی بی وقفه حضور مستمر و مداومی داشت، که ادامه این تاثیر در ادبیات امروز جهان عرب بسیار چشمگیر بود. ادونیس از شاعران معاصر عرب و نامزد مشهور جایزه نوبل، از جمله شاعرانی به شمار می آید که از قیام امام حسین(ع) بهره های فراوانی برده است. نکته مهم در این است که شاعری مانند ادونیس با افکار غربگرایانه، چگونه تحت تاثیر آموزه های والای نهضت امام حسین(ع) قرار گرفته، و اشعارش را سرشار از ابعاد و نمادهای شخصیتی آن امام همام نموده است. این مقاله سعی دارد نمادهای مرتبط با شخصیت بزرگ امام حسین(ع) را در اشعار ادونیس شناسایی، و معانی و مفاهیم آن را تبیین نماید. شعر امروز جهان بر اساس اسطوره و نماد می گردد، و معرفی نمادهای جدید که بار دینی و معنوی دارند بسیار مهم وضروری به نظر می رسد.کلید واژگان: امام حسین(ع), نهضت عاشورا, ادونیس, ادبیات معاصر عربی, ادبیات پایداریThe movement of Imam al-Husayn in 61 AH/ 680 against the Umayyad tyranny and oppression has since exerted reverbrations far beyound the limits of time and place. This significant influence has proved of utmost effect in Arabic literature. Not only Muslim devout poets, but also the Syrian-Lebanese secular poet Adonis has been influenced by Ashura, hence he composed an Arabic poem replete with a variety of symbols that refer to Ashura. The present paper focuses on the Ashura symbols in his poem.Keywords: Imam al Husayn, the Ashura movement, Adonis, contemporary Arabic literature
-
یکی از جلوه های تجلی روح قرآنی امام حسین علی هالسلام در لمحات قرآنی ایشان در نهضت عاشوراست که نشان میدهد قیام او برگرفته از منطق قرآن است و به نظر میرسد این لمحات و استنادات قرآنی امام حسین علی هالسلام دارای پیامهای گرانبهایی است که درسهای جاودانه آن برای انسانها مفید است. بنابراین، این مقاله، به روش توصیفی تحلیلی درصدد است این پیامها را تبیین و تحلیل نماید و درسهایی را که به انسانها میدهد روشن نماید. از مهمترین نتایج پژوهش حاضر این است که استناد امام حسین علی هالسلام به آیات خاصی از قرآن در موقعیتهای خاصی از نهضت عاشورا نشاندهنده پیامها و درسهایی خاص در جهت تبیین، تداوم و ماندگاری قیام ایشان است که این ماندگاری قیام ایشان، موجبات پایداری دین برای همیشه را پیریزی میکند.کلید واژگان: امام حسین علیه السلام, روح قرآنی, قرآن, نهضت عاشورا
-
لازمه عقلانیت دینی و سیاسی ما در پاسداشت نهضت عاشورا، بازشناسی و تفکیک نقش سه متغیر مهم اهداف، روشها و ابزارها در این نهضت است. در این زمینه ویژگی هایی چون کلیت، ثبات، جهانشمولی، تقدس، مطابقت با فطرت بشری و نصوص دینی و نیز پذیرش حداکثری اهداف نهضت عاشورا، جایگاه آن را در خصوص روشها و ابزارها محوری تر میکند و حتی ماهیت و نقش آنها را تنها در پرتو اهداف معنادار میسازد. برایناساس، امر به معروف و نهی از منکر، بهعنوان مهمترین هدف دینی و سیاسی و دیگر اهداف نهضت عاشورا، ماهیت و نحوه کارکرد روشهایی چون عزاداری و ابزارهایی چون حسینیه ها و تکایا را تعیین میکنند؛ زیرا روشها و ابزارها تنها در خدمت اهداف ارزشمندند. ضمن اینکه توجه به رابطه طولی سه متغیر شناخت، محبت و پیروی از امامان، بهویژه امام حسین(ع) در الگوگیری دینی و سیاسی از نهضت عاشورا اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا ما را از افراط در عاطفه گرایی بهدور میدارد و بر اهمیت عقلانیت دینی و سیاسیمان میافزاید. نهایت اینکه، توجه به نقش هدایتگری دینی پیشوایان معصوم:، که امر به معروف از آن سرچشمه میگیرد، مهمتر از تمرکز بر طلب حاجتهای دنیوی و اخروی از آنهاست. پس عقلانیت دینی و سیاسی ما ایجاب میکند هدف از امامت و نهضت عاشورا را دنبال و از آن پیروی کنیم و در این راه تنها از روشها و ابزارهایی بهره بریم که سودمند و اثرگذار باشند؛ زیرا روشها و ابزارها، موقت و گذرا هستند و تقدس برنمیدارند.کلید واژگان: عقلانیت دین, نهضت عاشورا, امام حسین(ع), سیاستThe prerequisite of our religious and political rationality in safeguarding the Ashoora Movement is the recognition and distinction between the role of three important factors of this movement, namely its goals, its methods and its tools. In this regard, features such as generality, stability, sanctity, conformity with the human nature and the religious texts, and maximal admission of the goals of the movement, increase its status in relation to the methods and the tools and even, in the light of the goals, give a new meaning to its nature and its role. In this regard, Amr-e be Maroof va Nehy-e az Monkar as the main religious and political goal of the movement, together with its other sacred and universal goals, determine the nature and the function of the tools such as mourning and also the function of Hosseiniyes and Takiyes. This is because methods and tools could be of value only if they serve the goals. Furthermore, attention to the longitudinal relationship between the three variables of cognition, affection and following the Imams, especially Imam Hossein, is very important in religious and political learning from the Ashoora Movement, because it keeps us away from radical emotionalism and adds to the importance of our religious and political rationality. It means that attention to Imam Hosseins religious leadership role from which Amr-e be Maroof derives, is more important than demanding worldly and otherworldly needs. Thus, according to our religious and political rationality, it is necessary to follow the goals of Imamate and the Ashoora Movement and in this way, use only the methods and the tools that are beneficial and effective; because methods and tools are temporary and transient and could not be regarded as sacred.Keywords: Tools, Religious Rationality, the Ashoora Movement, Politics
-
در هر پدیده اجتماعی و رویداد تاریخی عللی وجود دارد که در پیدایش آن دخیل بوده، زمینه های به وجود آمدن آن را فراهم کرده است. همان رویداد خود نیز می تواند موجب بروز حوادث و وقایع دیگری شود. هرچه حادثه بزرگ تر باشد موج های برآمده از آن وسیع تر خواهد بود. حادثه جان گداز عاشورا نیز همچون پدیده های اجتماعی معلول عواملی است. ریشه آن را باید در انحرافات ایجادشده پس از رحلت رسول خدا جست وجو کرد. این رویداد به ظاهر محدود آثار بسیار عمیق و ارزشمندی داشت که نه تنها در اسلام که در تاریخ جهان مشهود بود. پویایی این حرکت در سایه زنده نگه داشتن فلسفه قیام و رساندن پیام آن به نسل های آینده است. حفظ آثار گران بهای نهضت عاشورا با زنده نگه داشتن محرم و بر پا کردن عزاداری آگاهانه و هدفمند میسر می شود. در این نوشتار، موجبات نهضت عاشورا به اجمال بررسی شده، برخی آثار آن مورد توجه قرار گرفته و در نهایت مسئله عزاداری از دیدگاه علامه شرف الدین تبیین می شود. به نظر وی، در مجالس عزاداری، با آشکار کردن مظلومیت امامان و بیدار کردن وجدان ها، تحریک احساساتی متناسب با واقعه در کنار عامل شناختی رخ داده که از راه های موفقیت در تبلیغ بوده، گسترش علوم اسلامی را به دنبال خواهد داشت.کلید واژگان: عزاداری بر امام حسین (ع), نهضت عاشورا, علامه شرف الدینThe occurrence of any social phenomenon and historical event is due to some reasons that paved the way for its appearance. The same event could result in the occurrence of another chain of events and incidents too. The more important the event, the more extensive the waves it raises. Like any other social phenomena, the heart-rending event of Ashura was caused by some reasons, and its roots must be sought in the deviations after the decease of the Prophet Muhammad (P.B.U.H).
The event has appeared to have some profound and valuable effects, not only evident in the history of Islam but also the world. The dynamism of the movement of Ashura depends on maintaining its philosophy alive and transmitting its message to the future generations. In order to preserve the valuable effects of Ashura, it is necessary to keep the memorial ceremony of Moharram alive and to hold a purposeful wisely-organized mourning ritual.
This article aims at surveying the causes of Ashura movement as well as some of its consequences. Ultimately, the issue of mourning (for Imam Hussein) is explained from the viewpoint of Allamah Sharafuddin.Keywords: Mourning for Imam Hussein, Ashura movement, Allamah -
در این پژوهش ابتدا محقق به طراحی مدلی پیشنهادی با عنوان «استراتژی پیشوایان دین در ارتباط با قدرت های حاکم» همت گماشت و پس از تایید و نهایی شدن آن توسط خبرگان علوم حوزوی و دانشگاهی، ضمن تقسیم نهضت عاشورا به چهارده مقطع زمانی (از زمان حضور حضرت اباعبدالله الحسین(ع) در مدینه پس از به خلافت رسیدن یزید ملعون تا بازگشت کاروان اسرای عاشورایی به مدینه)، به بررسی استراتژی های این نهضت براساس مولفه های مدل تحقیق و با استفاده از نظر خبرگان پرداخته است. این امر با توزیع پرسشنامه ای 89 سوالی به 60 نفر از خبرگان و سپس جمع آوری و تحلیل داده ها از طریق آزمون های t و فریدمن صورت پذیرفت و نتایج آن به طور مفصل ارائه گردید. لازم به توضیح است نتایج این پژوهش صرفا ناشی از نمونه انتخاب شده است و نمی توان آن را به طور قطعی به استراتژی های حضرت اباعبدالله الحسین(ع) نسبت داد.
استراتژی شهادت طلبی از استراتژی های قیام در روز عاشورا عنوان مهم ترین (بالاترین امتیاز) استراتژی را در میان تمامی مقاطع به خود اختصاص داده است و کاربردی ترین استراتژی نیز که در هفت مقطع زمانی دیده می شود، استراتژی دفاع از استراتژی کلان قیام می باشد.
در مقاطع قبل از شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) از انواع استراتژی های کلان: قیام، مبارزه کلامی و خلق فرصت، بیشترین اهمیت را داشته اند که از این میان، استراتژی های شهادت طلبی، دفاع، افشاگری، ارشاد، حضور موثر و هجرت را می توان نام برد و در مقاطع پس از شهادت اباعبدالله الحسین(ع) از انواع استراتژی های کلان: مبارزه پنهان و مبارزه کلامی بیشترین اهمیت را در نهضت عاشورا داشته اند، که از این میان می توان به استراتژی های صبر، افشاگری و ذکر مصیبت اشاره نمود.
کلید واژگان: استراتژی, مدیریت استراتژیک, پیشوایان دین, نهضت عاشورا, حضرت اباعبدالله الحسین(ع)At first in this research, the author plans a suggestive model with this title" the strategy of the religious leaders relating to the governing authorities then after affirmation and being finalized by the religious experts and scholars, meanwhile dividing Ashura movement into 14 periods (from the presence of Hazrat Imam Husayn – Hussein- in Medina after abominableYazid ascended to the caliphate till the return of the caravan of the Ashura captives to Medina) it studies the strategies of this movement according to the components of the research model and with using the opinions of the experts. This has been done with distributing a questionnaire including 89 questions among 60 experts and then gathering and analyzing data through t and Friedman test and results have been explained in details. It is necessary to be explained that the results are merely derived from the selected sample and they cannot be associated with certainty to the strategies of Hazrat Imam Husayn – Hussein-(a.s.). The strategy of asking (wishing) for martyrdom of the strategies of the Ashura Uprising has granted the most important strategy between all the periods and the most applicable strategy which is seen among 7 periods is the defensive strategy of the great strategies of the Ashura Uprising. Before the martyrdom of Hazrat Imam Husayn – Hussein-(a.s.), it should be mentioned of the different types of the great strategies: uprising (qiyyam); verbal combat; the creation of opportunities which they have more important and in this period it should be represented asking (wishing) for martyrdom; defense; disclosure; effective presence and pilgrimage and in the periods after the martyrdom of Hazrat Imam Husayn – Hussein-(a.s.), it should be referred to the hidden combat and verbal combat of the great strategies have the most important that it should be defined that patience, disclosure and mourning or Azadaari for Imam Hussain (a.s.).Keywords: strategy_Strategic Management_the religious leaders_Ashura movement_Hazrat Imam Husayn – Hussein_(a.s.) -
امامت و ولایت از ارکان اصلی دین اسلام به ویژه مذهب تشیع است که در آیات و روایات متعددی بر لزوم آن و شایستگی اهلبیت برای آن مقام تاکید شده است.
اهلبیت و خاندان ایشان در مسیر رسالت خویش، در حفظ و صیانت این مقام رفیع و دفاع از آن اهتمام ویژهای ورزیدهاند. حضرت زینب عالمه و عقیله بنی هاشم نیز به نوبه خود تلاشی وافر در پاسداری از ولایت و امامت داشته و اقدامات فراوانی در این زمینه انجام داده است.
این مقاله بر آن است تا ضمن تبیین مختصر مقام امامت و ولایت و جایگاه آن در دین اسلام، نحوه و میزان اهتمام و کوشش حضرت زینب را در دفاع از این مقام رفیع مورد بررسی و کاوش قرار دهد.
کلید واژگان: حضرت زینب, امام حسین, ولایت, امامت, نهضت عاشورا -
درک واقع بینانه تحولات سیاسی اجتماعی و کشف و استخراج (پیام ها و عبرت های) مستتر در نهضت های فراگیر مستلزم نگرش و بینش تاریخی ای است که تبیین گر نهضت و هسته اصلی قیام باشد. نهضت عاشورا نیز به مثابه یک قیام تحول ساز در بستر تاریخ مبتنی بر نظام اندیشه ای و تحلیلی امام حسین (ع) به وقوع پیوست این قیام هدفمندی خلقت و آفرینش، باور به علیت در حوادث در کنار به رسمیت شناختن نقش اراده و اختیار انسانی در ایجاد تغییرات و مسوولیت دینی در قبال حوادث و نگرشی یکپارچه نسبت به شناخت و تعریف «قدرت» به عنوان بخشی از حق و فهمی تاریخ ساز از حضور در هستی برای انسان را نشان می دهد.
در واقع قابل تامل ترین موضوع در مورد نهضت امام حسین (ع)، نه نتیجه مقطعی و حتی نتایج اخلاقی آن بلکه درک عمیق تاریخ سازی انسان های آگاه به موجودیت خود در هستی برای آینده است. لذا تبیین حرکت امام، ضرورت تامل در فلسفه و تاریخ از دیدگاه اسلام را می طلبد و نیز این حرکت یک جنبش پویای تاریخ ساز با ماهیت دینی است که بدون در نظر گرفتن بعد جهانی تاریخی و نگاه پویایی شناسی اجتماعی یا جامعه شناسی تاریخی، جایگاه واقعی و تاریخی آن کمتر قابل درک است. بنابراین درک اهداف فوق در چارچوب بررسی زمینه های تاریخی سیاسی نهضت و حوادث تاریخی از زمان پیامبر تا زمان امام حسین (ع) میسر است.
این مقاله درصدد است تا با پاسخ دادن به دو سوال زیر منجر به نتیجه ای شود که از آن به عنوان تحلیل بر زمینه های تاریخی سیاسی نهضت عاشورا یاد می کنیم.
سوال اول: چرا این واقعه رخ داد؟ و سوال دوم: اینکه چگونه به وقوع پیوست؟ پرسش نخست برای این تحقیق اساسی است که در چارچوب مطالعات تاریخی با تاکید بیشتر مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
کلید واژگان: نهضت عاشورا, پویایی شناسی اجتماعی, زمینه های تاریخی, جامعه شناسی تاریخیRealistic understanding of political and social developments and the discovery and extraction of hidden messages and lessons in ambient movements, requires attitudes and historical insights as the explanation of movement and the main core of the insurrection.Ashura movement also is as a transform uprising in historical context based on Emam Hussein' thoughts and analytical system and uprising of creation and genesis of orientated, belief in causality of events. Recognition of the role of human will and authority in making changes and religious responsibility, alongside events and perception of integrated incorporation to identify and define power as a part of the right and historic comprehension indicate human presence in the universe.Indeed the most subjective consideration about Emam Hossein movement, is that not only it is a sectional cause and even ethical movement but (of course) it has is deep understanding of people who are aware of historic existence in the universe for future. Therefore the statement that the movement of Emam is a transaction requires, necessity of reflection in philosophy and history from the view point of Islam. This moving movement is a also dynamic historic movement with religious nature whose real position and historical standing is less understandable regardless of historical universal aspect and look at the social dynamics or historical sociology.Therefore, to perceive the above objectives in the framework of the study or historical-political movements contexts and historical events is possible from era of Prophet to Emam Hossein. The man question to be answered in this article is: Why this incident was occurred and how that occurred? First question for this research is essential that will be analyzed with more emphasis in frame work of historical studies. -
نهضت عاشورا ماندگارترین الگوی مبارزه حق علیه باطل
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.