جستجوی مقالات مرتبط با کلیدواژه « مکه » در نشریات گروه « علوم قرآن و حدیث »
تکرار جستجوی کلیدواژه « مکه » در نشریات گروه « علوم انسانی »-
نشریه سیاست متعالیه، پیاپی 42 (پاییز 1402)، صص 153 -172هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت سیاسی پیامبر اسلام(ص) در دوران رسالت ایشان در مکه است. پژوهش بر این فرضیه استوار است که پیامبر از اولین روزهای آغاز رسالت خود تا واپسین روزهای حضورشان در مکه، در مسیر تولید و تثبیت یک قدرت و اقتدار شکوهمند، جهت ترویج و نهادینه کردن دین اسلام و فضایل اخلاقی بودند. نوع ارائه اسلام و قرار دادن شرط پذیرش ولایت حضرت توسط نومسلمانان، استفاده از قدرت عشیره ای در مسیر اسلام، به خدمت گرفتن افراد صاحب نفوذ و دارای قدرت در مسیر رسالت و جذب و استفاده از قدرت جناح های مختلف اعم از قحطانیان و عدنانیان، حاکی از نگاه ویژه ایشان به قدرت است. در این پژوهش نگاه واقع گرایانه پیامبر اسلام(ص) به قدرت بررسی شده و مساله پژوهش نه از نظر مشروعیت قدرت پیامبر(ص)، بلکه از منظر پیامبر(ص) به عنوان یک انسان و بشر عادی تحلیل می شود که برای رسیدن به یک هدف مقدس، باید قدرت مورد نیاز خود را تولید نماید. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که اولا، نگاه پیامبر اسلام(ص) به قدرت و تولید آن منفی نبود؛ ثانیا قدرت برای پیامبر(ص) یک ابزار بود، برای رسیدن به اهداف بالا و والا و فی نفسه، قدرت برای ایشان هیچ گونه ارزشی نداشت؛ ثالثا، پیامبر(ص) برای رسیدن به قدرت و تولید اقتدار، دارای اصول و مبانی خاص خود بود، ازجمله اینکه برای رسیدن به قدرت، هیچ گاه از ابزار غیر اخلاقی استفاده نکرد.کلید واژگان: پیامبر اسلام(ص), مکه, قدرت سیاسی, اعراب, نظام قبیلگی}The aim of the present research is to examine the political power of the Prophet of Islam (PBUH) during his mission in Mecca. The research is based on the hypothesis that the Prophet, from the early days of his mission until his last days in Mecca, was on the path of creating and consolidating a glorious power and authority to promote and institutionalize the religion of Islam and its moral virtues. The presentation of Islam and the placement of the condition of accepting the guardianship of the Prophet by non-Muslims, the use of tribal power on the path of Islam, employing influential individuals and powerful figures in the mission path, and attracting and utilizing the power of various factions such as Quraish and Adnanites indicate his unique view on power. This research examines the realistic view of the Prophet of Islam on power. The research issue is analyzed not from the perspective of the legitimacy of the Prophet's power but rather from the perspective of the Prophet as a human being and an ordinary human who had to produce the necessary power to achieve a sacred goal. The research method is descriptive-analytical, and the results show that firstly, the Prophet's view of power and its production was not pessimistic; secondly, power was a tool for the Prophet to achieve high and lofty goals, and in itself, power had no value for him; thirdly, the Prophet had his principles and foundations for achieving power, including never using unethical means to achieve power.Keywords: Prophet of Islam (PBUH), Mecca, Political Power, Arabs, Tribal System}
-
در آیات و روایات اسلامی برخی از اماکن دینی مانند شهر مکه، مسجدالحرام و مسجدالنبی از قداست و احکام خاصی برخوردار است؛ مثلا مکلفی که غسل بر او واجب شده مجاز نیست بدون طهارت به این دو مسجد وارد شود یا متمتع پس از اتمام اعمال عمره تمتع، مطلقا یا در فرض خوف فوت حج نباید از شهر مکه خارج شود. باید توجه داشت که این اماکن مقدس در طول تاریخ و گذر زمان با توسعه و تحول همراه بوده و مساحت و محدوده آنها افزایش یافته است. از اینرو ترتب احکام مختص به این مکان ها بر محدوده افزایش یافته آنها محل تردید است. این تردید باعث شده تا برخی از فقها احکام اختصاصی این مکان ها را فقط بر محدوده قدیم آن جاری بدانند و برخی دیگر معتقد شوند، توسعه تاثیری بر ترتب حکم شرعی ندارد. نتایج حاصل از این تحقیق، که به صورت کتابخانه ای و نرم افزاری و با تحلیل ادله صورت گرفته، حاکی از این است که توسعه اماکن مقدس تاثیری بر حکم مختص به این مکان ها ندارد و در این باره حق به جانب فقیهانی است که معتقدند: «مادامی که عرفا عنوان بر محل توسعه یافته از این مکان ها صادق است، حکم شرعی مترتب می شود».کلید واژگان: توسعه, قدیم, جدید, مسجدالحرام, مکه}Some religious locations, such as the city of Mecca, Masjid al-Haram, and Masjid al-Nabi, are mentioned in verses and Islamic narrations as enjoying special reverence and set of rulings. A man, who has to perform ghusl, for instance, is not permitted to enter these two mosques without first being purified; and a man, who has already performed Umrah, is not permitted to leave Mecca at all, even if supposed to lose Hajj. It should be observed that these holy locations have undergone development and changes over time, expanding in both size and scope. The feasibility of observing these rulings, made specifically for these locations, regarding their expanded scope is therefore uncertain. Due to this uncertainty, some jurists feel that the rulings specified for these locations are only legitimate within their former scopes, while others hold that development has no bearing on the performance of Sharia rulings. The findings of this research, presented in the form of a library study with software, and evidence analysis, show that the development of holy places does not affect their rulings. In this regard, jurists are correct in their belief that “as long as the customary title is valid for the place developed from these places, the Sharia rulings must be performed.”Keywords: development, former, new, Masjid al-Haram, Mecca}
-
این پژوهش در راستای نقش نیروهای مذهبی و نخبگان قبیله ای در حوادث تاریخ اسلام در قرن نخست هجری به تحلیل شخصیت یزید بن شجره رهاوی و نقش وی در ناپایداری خلافت امام علی (ع) و تثبیت موقعیت امویان می پردازد. یزید دارای گرایش های عثمانی بود. در دوران خلافت امام علی (ع) از کوفه به شام رفت و در نبرد صفین معاویه را همراهی کرد. از مراجع دینی و رجال سیاسی شام به شمار می رفت. فرماندهی شامیان را در غارت مکه و گرفتن بیعت برای معاویه برعهده داشت. روش پژوهش، مطالعه تاریخی و مبتنی بر جمع آوری داده و تحلیل و توصیف آنها است و با استفاده از شیوه کتابخانه ای و منابع اسلامی به این سوالات پاسخ داده می شود که یزید چگونه در تضعیف موقعیت امام علی (ع) و تثبیت معاویه و امویان در مکه نقش داشت، عوامل موثر در این موفقیت چه بود؟ معاویه و امام علی (ع) چه نقش و جایگاهی داشتند؟ در این پژوهش روشن می گردد سوابق دینی، اجتماعی و سیاسی یزید و جهت گیری او در رویارویی با امام علی (ع) در مکه، سبب بکارگیری وی توسط معاویه شد. یزید نقش مهمی در تزلزل موقعیت امام علی (ع) ، تقویت معاویه و تثبیت خلافت امویان ایفا کرد. راهبرد اصلی امام علی (ع) در این قضیه دفع توطیه معاویه و شامیان براساس سه مقوله مهم جهاد، ضرورت حفظ حرم الهی و اقامه حق بود. از دیگر عوامل موفقیت نسبی رهاوی عبارتند از: نقش قریش و دیگر مخالفان امام، سوء تدبیر قثم بن عباس وسازش پذیری مردم.
کلید واژگان: یزید, معاویه, مکه, حج, علی(ع), قریش, قثم, خدری}Pazuhesname- ye Alavi, Volume:13 Issue: 2, 2022, PP 125 -146This study is in line with the role of religious forces and tribal elites in the events of Islamic history in the first century AH, and analyzes YazidibnShajarehRahawi and his role in the instability of the Caliphate of Imam Ali (AS) and the stabilization of the Umayyads. Yazid was a supporter of Uthman. During the caliphate of Imam Ali (AS), he went from Kufa to Syria and accompanied Mu'awiyah in the battle of Tiffin. He was also considered one of the religious leaders and political figures of Syria. The commander was in charge of plundering Mecca and taking allegiance to Mu'awiyah. The research method is a historical study based on data collection, analysis, and description and with the method of libraries and Islamic sources. How did Yazid play a role in the instability of Imam Ali (AS) and the stability of Mu'awiyah in Mecca? What were the effective factors in this success? What was the role and position of Mu'awiyah and Imam Ali (AS)? This study clarifies: Yazid's position and his orientation in confronting Imam Ali (AS) in Mecca, caused the instability of his rule and the stability of Mu'awiyah. The main strategy of Imam Ali (AS) in this case was to repel the conspiracy of Mu'awiyah based on the three important categories of jihad, preserving the divine sanctuary, and establishing the truth. Other factors in Rahawi's relative success include the role of the Quraysh and other opponents of the Imam, the mismanagement of Qosamibn Abbas, and the adaptability of the people.
Keywords: Yazid, Mu'awiyah, Mecca, Hajj, Ali (AS), Quraysh, Qotham, Khedri} -
قریه پرکاربردترین واژه متعلق به حوزه معنایی شهر و آبادی در قرآن کریم است که در دهه های اخیر، بحث درباره تمایزهای معنایی آن با واژه های قریب المعنا چون مدینه و بلد، بیش از پیش مورد توجه قرآن پژوهان قرار گرفته است. با این حال، مرور بر منابع لغوی و تفسیری گویای آن است که هنوز هم آگاهی چندانی از فرآیند ساخت و مولفه های معنایی قریه و ویژگی های این نوع از آبادی در بافت نزول وجود ندارد. برای جبران این خلا مطالعاتی، در پژوهش حاضر کوشش شده است با رویکرد ریشه شناسی، سابقه واژه قریه در زبان های نیا پیجویی شود، سیر تحولات معنایی این واژه تا عربی قرآنی به بحث گذاشته شود و مولفه های معنایی آن در قرآن کریم بازشناخته شود. مطالعه حاضر نشان می دهد که واژه قریه ریشه در دو ستاک متفاوت دارد و بر اساس یک الگوی ترکیبی ساخته شده است. از داده های زبانشناختی و نیز کاربردهای قرآنی واژه چنین استنباط می شود که قریه در عصر نزول بر شهرها و آبادی های مهمانپذیری اطلاق می شده است که به دلیل واقع شدن در میانه راه های مواصلاتی، نقش منزلگاه بین راهی را برای استراحت و تجهیز مسافران ایفا می کردند. از دستاوردهای جانبی این پژوهش، ارایه تحلیلی نو از علت اطلاق «ام القری» بر شهر مکه است.
کلید واژگان: شهر, منزلگاه, ام القری, مکه, حج, زبانشناسی تاریخی, زبانشناسی سامی}"Qaryah" is the most frequent word belonging to the semantic field of "town/ village" in the Holy Qur'an. In recent decades, the discussions about semantic distinctions between "Qaryah" and other words belonging to the same semantic field such as "Madīnah" and "Balad" have drawn the attention of Qur'anic scholars widely. However, a review of lexicographical and exegetical sources indicates that there is not enough knowledge about (A) the construction-process of the Qur'anic word "Qaryah", (B) the semantic components of this word, and (C) the characteristics of this type of "town/village" in the context of revelation of the Holy Qur'an. Adopting the etymological approach, the present research is an attempt to trace the oldest history of the word "Qaryah" in proto-Afroasiatic, and study the semantic changes of this word towards the Qur'anic Arabic, and reexamine its semantic components in the Holy Qur'an. The present study shows that the Qur'anic word "Qaryah" is rooted in two different stems and constructed from a hybrid model. According to linguistic data and Qur'anic usages of the word, "Qaryah" was referring to the towns/villages which were playing the role of campgrounds for travelers at the time of revelation due to their locations in the middle of routes. Moreover, this research provides a new explanation for the reasons of calling Mecca 'Umm al-Qurā in the Holy Qur'an.
Keywords: town, campground, 'Umm al-Qurā, Mecca, Hajj (Islamic Pilgrimage), Historical Linguistics, Semitic Linguistics} -
رفتار و اعمال پیامبر اکرم (ص) در مکه در قالب یک نظام مدیریتی تربیتی شایسته مطالعه و ارایه است. تدابیر آن حضرت یا سبک مدیریتی ایشان، هم نشان از شناخت دقیقشان از ویژگی های مردم حجاز دارد و هم از دانش جامع آن حضرت از هدف و وظیفه ای که بر عهده داشته و تغییراتی که باید در آن جامعه ایجاد کنند. رسول اکرم به عنوان یک مربی و مدبر، مبانی، اصول، روش ها و هدف های خاص خود را به میدان آورد و در راه رسیدن به اهدافشان، از همه ی شرایط موجود به بهترین شکل بهره بردند و موفق شدند با اجرای برنامه های مناسب در شرایط دشوار این سرزمین، نهضت خود را حفظ و گسترش دهند. در این مقاله ویژگی ها و شاخص های مدیریتی در رفتار پیامبر که عوامل موفقیت ایشان می باشند، در طی سه مرحله دعوت سری، اعلام آشکار و عمومی رسالت خود، ایمن سازی و حفظ موجودیت نهضت اسلامی معرفی، تحلیل و بررسی شده و جایگاه و درجه اهمیت هر کدام از برنامه ها، اقدامات و راهبردهای پیامبر در دوران رسالت ایشان در مکه، در سیستمی که به عنوان نظام یا مکتب مدیریتی تربیتی پیامبر اسلام نامبردار می شود، تعیین شده است.
کلید واژگان: مدیریت, تربیت, نظام مدیریتی - تربیتی, پیامبراکرم(ص), مکه} -
تحقیق حاضر به بررسی حکم تکلیفی و وضعی ورود بدون احرام به مکه مکرمه به دلیل لزوم قرنطینه حجاج خانه خدا در هتل های این شهر مقدس پرداخته است. نتایج حاصل از این تحقیق که با تحلیل ادله و از طریق مطالعات کتابخانه ای و نرم افزاری صورت گرفته حاکی از اتفاق فقها در حکم عدم جواز ورود به منطقه حرم و شهر مقدس مکه بدون احرام است. آنان از این حکم، تنها فرد مریض و کسی که هدفش از ورود به منطقه حرم عبور از آن است و قصد انجام مناسک ندارد را استثنا کرده اند. با وجود این مطلب به نظر می رسد ورود بدون احرام به شهر مقدس مکه نیز برای حجاج مورد گفت وگو جایز است و کفاره ای در پی ندارد؛ زیرا روایات ظهور دارند در اینکه احرام جهت ورود به منطقه حرم و شهر مکه که جزء آن است، برای فردی که قصد انجام دادن مناسک را دارد واجب است. ازاین رو حجاجی که قصدشان از ورود به منطقه حرم و مکه، قرار گرفتن در قرنطینه است را شامل نمی شود. بنابراین آنان پس از اتمام مدت قرنطینه و محرز شدن سلامتیشان می توانند انجام دادن مناسک را قصد کنند و بدین منظور لازم است به نزدیک ترین میقات برگردند و در صورت عدم امکان، از ادنی الحل محرم شوند.کلید واژگان: احرام, میقات, منطقه حرم, مکه, ادنی الحل}This research investigates the conventional and obligatory precept of entering Mecca without iḥrām due to the need to quarantine pilgrims of the House of God in the hotels of this holy city. The findings of this research- achieved by analyzing the evidence, referring to library sources, and using software- indicate the jurists’ consensus that pilgrims should not be permitted to enter the Shrine and the holy city of Mecca without iḥrām. From this precept, the jurists exclude only the sick and those who only pass the Shrine and do not intend to perform the rituals. Nevertheless, it seems that it is permissible for the pilgrims under question to enter the holy city of Mecca without iḥrām and there is no need for atonement because narrations reveal that iḥrām is obligatory for a person who enters the Shrine and the holy city of Mecca to perform the rituals. Therefore, this precept does not include pilgrims who intend to enter the Shrine and the holy city of Mecca to be in quarantine. It means, after passing the quarantine periods and receiving their health certificates, pilgrims are permitted to intend to perform the rituals. They must return to the nearest mīqāt for this purpose; otherwise, they will become muhrim from Adni al-Hal.Keywords: Iḥrām, mīqāt, the Shrine, Mecca, Adni al-Hal}
-
هدف پژوهش حاضر فهم و بازخوانی منازعه نظری سیاست متعالیه با سیاست دانیه بر پایه آیات قرآن کریم و داده های تاریخی است. پرسش اصلی این پژوهش، بررسی چرایی سرسختی مخالفت مشرکان مکه با رسول خدا (ص) می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و بر این فرض استوار است که تعالیم و آموزه های اسلام با نظام سیاسی حاکم بر مکه سازگاری نداشت و بدین صورت منشاء خصومت های سیاسی شده بود. نتایج حاکی از آن است که به نظر می رسد دلیل مخالفت مشرکان مکه با رسول خدا (ص) به درگیر شدن اسلام با نظام سیاسی حاکم بر مکه باز می گردد و مبانی نظری سیاست متعالیه اسلام در تقابل جدی با سیاست دانیه عرب جاهلی می باشد. پیام های قرآن کریم از همان لحظه نزول در مکه مکرمه ناظر به حیات سیاسی و اجتماعی بوده است. اگر سرسختی مشرکان مکه در میان نبود و رسول خدا (ص) در این شهر حکومت اسلامی را پایه گذاری می کردند، قطعا نزول احکام مدنی اسلام هم به تاخیر نمی افتاد. این سخن در تقابل با دیدگاه برخی است که گمان کرده اند آیات مکی برخلاف آیات مدنی با واقعیات عینی درگیر نیست. این آیات بیشتر درباره جهان پس از مرگ و روز جزا و بحث از آفرینش و عبادت الله است.
کلید واژگان: قرآن کریم, مکه, پیامبر(ص), آیات مکی, مشرکان}The purpose of the present study is to comprehend and review the theoretical argument between the transcendent politics and mundane politics based on the verses in the Noble Qur’an and the historical data. The main research question investigates the cause of the stubborn opposition of the disbelievers in Mecca against the Prophet (PBUH). The method of study is descriptive analysis and it relies on the hypothesis that the instructions of Islam were not compatible with the dominant political system in Mecca and it thus led to some political conflicts. The results convey that it seems the reason of the opposition of the disbelievers in Mecca against the Prophet (PBUH) is related to the contradiction between Islam and the dominant political system in Mecca and that the theoretical principles of the transcendent politics of Islam are in serious contradiction with the mundane politics of the ignorant Arabs. The messages of the Noble Qur’an since the time of revelation in holy Mecca confirm the political and social life. If there was not the stubborn opposition of the disbelievers in Mecca and the Prophet (PBUH) could establish the Islamic state in that city, the revelation of the civil rules of Islam definitely would not have been delayed either. This statement is in contrast with the perspective of some who suppose the Makki verses, contrary to the Madani verses, are not about objective realities. These verses are mostly about the afterlife, the hereafter, the creation, and the worship of Allah.
Keywords: The Noble Qur’an, Prophet (PBUH), Makki verses, Mushrikan (Disbelievers)} -
سابقه طوالنی پناهندگی در تاریخ روابط ملتها حاکی از نظام عرفی مقبول جوامع بشری در این خصوص است؛ موضوعی که در حقوق بینالملل معاصر با تصویب کنوانسیون مربوط به وضع پناهندگان در سال 1951 مورد اهتمام واقع شده است. پیش از اسناد حقوق بینالملل، پناهندگی در ادیان الهی به خصوص در دین اسام مورد توجه بوده و دارای احکام ویژهای است. از جمله این احکام، تشریع قرارداد امان است که نوعی تعهد به حمایت از بیگانگان در روابط بینالمللی اسالم است. نوع دیگر پناهندگی در اسالم، پناهنده شدن به مکانهای مقدس است و در این خصوص پناهندگی به حرم مکی دارای قواعد خاص است. بررسی ابعاد مختلف پناهندگی در حرم مکی به روش تحلیلی- توصیفی به منظور ایجاد زمینه تدوین قواعد مشترک پناهندگی در حرم مکی از منظر فقه مذاهب کسی که وارد اسامی هدف اصلی این پژوهش است. بر اساس تصریح منابع حقوق اسالم این حریم مقدس شود، از تعرض مصون بوده و از امنیت برخوردار است؛ امنیتی که عالوه بر تشریع، در مقام تکوین نیز قراینی بر آن داللت دارد و علیرغم وجود برخی اختالف نظرها، شامل غیر مسلمانان به ویژه اهل کتاب نیز میشود. البته امنیت پناهنده به حرم مکی تا زمانی باقی است که پناهنده، حرمت حرم را نگهدارد. بر این اساس اگر کسی در داخل منطقه حرم مرتکب جرم و جنایت گردد و حرمت حرم را هتک کند، مصونیت وی نیز سلب میگردد.
کلید واژگان: پناهندگی, امان, امنیت, حرم امن الهی, مکه, مسجدالحرام}The long history of seeking asylum in the relations of nations indicates a customary system accepted by human societies, an issue addressed in the contemporary international law by the ratification of the 1951 Refugee Convention. Prior to the development of the documents of international law, seeking asylum was considered in the divine religions, especially in Islam, and enjoyed special provisions. Among them, one can refer to the legislation of the contract of protection, a kind of commitment to protecting foreigners in the international relations of Islam. Another type of seeking asylum in Islam is to seek refuge in the holy places; and in this regard, asylum in the sanctuary of the Shrine of Mecca follows special rules. The main purpose of this analytical-descriptive research is to analyze the different dimensions of seeking asylum in the Shrine of Mecca to make a ground for developing the common rules from the jurisprudence perspective of the Islamic religions. According to Islamic law, the one who enters this sacred place is safe and secure; the security, that in addition to legislation, is evidenced regarding the genesis and includes non-Muslims, especially the People of the Book, despite some disagreements. Of course, the security of the refugee, seeking asylum in the Shrine of Mecca, remains valid as long as he observes the sanctity of the place. Accordingly, if one commits a crime inside the sanctuary area and violates its sanctity, he will not be protected anymore.
Keywords: seeking for asylum, Protection, Security, Holy Shrine, Mecca, Sacred Mosque} -
بسیاری از آیات قرآن رنگ و بوی اجتماعی دارند و از مباحث این کتاب الهی بر می آید که طرح ریزی جامعه ای خاص، مد نظر آن بوده است.از همین رو تالیفات گوناگونی پیرامون مسایل اجتماعی قرآن به نگارش درآمده و همواره این موضوع توجه پژوهشگران را جلب کرده است. از سوی دیگر قرآن کریم در یک بستر تاریخی و در شرایط مختلف نازل شده ولی تاکنون کمتر کوششی در جهت مطالعه مباحث اجتماعی قرآن منبطق با ترتیب نزول انجام شده؛ حال آن که چنین رویکردی می تواند نکات تفسیری جدیدی را آشکار کند. پژوهش حاضر با همین هدف به نگارش درآمده است.بدین سان، سعی بر آن شده تا آیات اجتماعی قرآن طبق روایات معتبر ترتیب نزول تنظیم شود و مراحل مختلف شکل گیری جامعه آرمانی مد نظر قرآن کشف شود. با مقارنه این آیات به دست می آید؛قرآن کریم در سور ابتدایی مکی تعصبات نژادی جامعه جاهلی را در هم می شکند و دعوت می شود که انسان ها بر پایه توحید و دین خدا متحد شوند و جامعه تشکیل دهند.پس از این مراحل و در سال های نزول قرآن در مدینه نوعی خاص از جامعه بنیان نهاده می شود که روابط در آن بر پایه تقوی،عدالت،اصلاح و اخوت شکل می گیرد.
کلید واژگان: جامعه سازی, تفسیر تنزیلی, قرآن, مکه, مدینه} -
دن گیبسون با استناد به مباحث باستان شناختی، تاریخی و ادبیات پیشا اسلامی و مقایسه آن با ادبیات پسا اسلامی سعی دارد نشان دهد که قبله مسلمانان، پترا مکانی در شمال غرب عربستان بوده است و پس از درگیری های ابن زبیر با حکام دمشق، کعبه در مکه به عنوان قبله اسلام، معرفی می شود. دانشمندان اسلامی نیز پس از جنگ و نابودی منابع اولیه، شروع به بازنویسی تاریخ صدر اسلام می کنند. تاکنون آرای گیبسون به طور خاص مورد ارزیابی پژوهشگران واقع نشده است. نقدهای مشترکی هم که در مورد نظریه هاجریسم و خاستگاه اسلام از دیدگاه دیگر خاورشناسان انجام گرفته، در زمینه روش تحقیق آنان است، نه محتوای شواهدی که بر مدعای خود مطرح کرده اند. از این رو، بررسی محتوایی شواهد گیبسون مهم تلقی می شود. این مقاله به نقد مهم ترین استنادات گیبسون در کتاب جغرافیای قرآنی وی می پردازد. مرکزیت «شهر مقدس»، جغرافیا و روابط تجاری آن، مهم ترین دلایلی است که وی برای مدعای خود عرضه کرده است. مقاله حاضر نشان می دهد که مدعای وی با داده های جغرافیایی، تاریخی و آیات قرآن سازگاری ندارد.کلید واژگان: مکه, پترا, شهر مقدس, تغییر خاستگاه اسلام}
-
نشریه مطالعات قرآنی، پیاپی 32 (زمستان 1396)، صص 115 -140اسباب این جهان، منحصر به ظواهر و مادیات نیست؛ بلکه در ماورای عالم مادی، امور دیگری به نام معنویات وجود دارد که ارتباطی بس دقیق با مادیات و ظرافتی قابل تحسین دارد. یکی از این امور معنوی، واژه برکت است که در قرآن به صورت های تبارک، بارک، بارکنا، بورک، برکات، مبارک و مبارکه جمعا سی و دو بار به کار رفته است. این تحقیق به بررسی واژه برکت واسباب آن مانند قرآن کریم، نماز، حج، امر به معروف و نهی از منکر، عیادت از بیمار، صدقه، مکان ها و زمان ها، خوردنی ها و آشامیدنی ها و حیوانات بابرکت از دیدگاه قرآن و حدیث می پردازد. روش تحقیق آن به صورت کتابخانه ای است که از قرآن کریم، منابع تفسیری و روایی و نرم افزارهای قرآنی و حدیثی استفاده شده است. آشنایی با اسباب و عوامل افزایش برکت در زندگی و بکارگیری عملی و کاربردی آن در زندگی از اهداف این نوشتار می باشد.کلید واژگان: زکات, نماز, سحرخیزی, دعا, قناعت, مکه, کشاورزی, رمضان}
-
تبیین موضوع شناسی ادنی الحل و امکان سنجی حکم تکلیفی احرام از آن، مسئله ای است که کمتر بدان پرداخته شده است. احرام، نخستین منسک در حج و عمره بوده که دارای ابعاد مختلفی است که تعیین فقهی مکان های احرام، از مهم ترین آن است. در مجامع روایی اهل بیت (ع) و اهل سنت به روشنی بر احرام، در مکان های پنج گانه ویژه، تصریح شده است. افزون بر این موارد، به استناد صحیح عمر بن یزید، صحیح جمیل بن دراج و دیگر روایات، از ادنی الحل نیز در چند صورت می توان برای حج و عمره احرام بست. این مرز فرضی مکه مکرمه، که از دیرباز در 45 کوه محیط بر مکه علامت گذاری شده، یکی از مواقیت است که در برخی موارد خاص یا اضطراری، می توان از آنجا احرام بست. مشهور فقی هان امامیه، حداقل در چهار مورد، حکم به صحت جواز احرام از ادنی الحل نموده اند: عمره گزاران ساکنان مکه، عمره گزاران زائر و مجاور مکه، کسانی که از میقات های اصلی یا هم راستای آنها عبور نکرده اند و کسانی که به سبب وجود مانع، فراموشی یا جهل، از میقات ها گذشته و امکان بازگشت ندارند.کلید واژگان: مکه, حرم, احرام, میقات, ادنی الحل, اقرب المواقیت}Adnal Hill and feasibility of Ihram from its obligation sentence explaining the subject matter of jurisprudence that hasnt been talked much about. Ihram is the first ritual in Hajj and Umrah that contains different dimensions that explain jurisprudential locations of ihram from the most important of them. From the traditions of the Ahlul Bayt: and Ahlul Sunnah clearly specifies about ihram in the five specific locations. More so in this topic we look over to cite of Sahih Umar bin Yazid and Sahih Jamil bin Darraj and other tradtions, from Adnal Hill also in a couple cases prove wearing ihram for both hajj and Umrah. This city border of Mecca from the beginning with a couple signs in 45 mountains surrounding Mecca has been marked; is one of the places where in some specific situations or urgent moments we can do ihram there. Popular amongst the jurisprudents of Imamia form between Mabahisu Fiqhil Hajj, at least in 4 cases, the ruling is allowed for doing ihram; taken from Adnal Hill: the pilgrims of Umrah in Mecca, and the pilgrims of Mecca and near Mecca, people who from the main Miqat or from similar alignment havent yet crossed and people who because of a barrier, forgetfulness or not knowing passed Miqat and dont have a way to return.Keywords: Mecca, Haram, Ihraam, Miqat, Adnal Hill, Closest Mawaqit}
-
نشریه قرآن پژوهی خاورشناسان (قرآن و مستشرقان)، سال دهم شماره 2 (پیاپی 19، پاییز و زمستان 1394)، ص 31درباره قرآن کریم از ابتدای نزول تا امروز شبهات گوناگونی مطرح شده است. یکی از این شبهات تردید در منشا قرآن کریم و وحیانی بودن آن است. یکی از صورت های این شبهه، تعلیم یافتن پیامبر اکرم از افرادی نصرانی یا یهودی است که در زمان رسول خدا(ص) شکل گرفت و قرآن کریم در سوره نحل در صدد پاسخگویی به آن بر آمده تا ساحت پیامبر(ص) را از آن پاک نماید. این شبهه پس از گذر قرن ها تا امروز باقی است و یکی از مدخل های دائره المعارف قرآن لیدن به آن اختصاص یافته است. کلود ژیلیو در این مدخل تلاش کرده است با نقل گزارش های متعدد تاریخی از منابع اسلامی این موضوع را تبیین نماید، اما در نهایت برداشتی که از این روایات تاریخی دارد این شبهه را به اثبات می رساند که محتوای سوره ای مکی تحت تعلیم و تاثیر تعلیم دهندگان ادعایی پیامبر شکل گرفته است، در حالی که مهم ترین دلیل در نفی ادعای او نص صریح آیه 103 سوره نحل و دیگر آیاتی است که بر وحیانی بودن قرآن کریم تاکید دارد. روایات تاریخی نیز تنها از ارتباط پیامبر با این افراد سخن می گویند نه تعلیم یافتن پیامبر از ایشان و برخی از این از ارتباط ها جز ساعتی به طول نینجامیده است حتی برخی از آنها پس از بعثت بوده است.کلید واژگان: قرآن, دائره المعارف قرآن لیدن, کلود ژیلیو, محمد(ص), تعلیم دهندگان, مکه}Criticisms and doubts about the Quran have existed from its revelation to the present day. One such criticism pertains to doubts about the origin of the Holy Quran and its revelation. One version of this criticism is that the Prophet of Islam was taught by Christian or Jewish people. The Quran responds to this challenge in chapter al-Nahl (Q. 16). This challenge has persisted to this day, and Leidens Encyclopaedia of the Qurān has dedicated on entry to it. In this entry the author, Claude Gilliot, attempts to explicate the matter by citing a variety of historical reports from Islamic sources. Ultimately, he concludes that a Meccan chapter was developed under the instruction and influence of such supposed teachers of the Prophet. However, the most important evidence dismissing these claims is Q. 16:103 as well as other Quranic verses that emphasize the Quran as revelation. Historical reports only state that the Prophet came into contact with these individuals, not that he was taught by them. In fact, in some of these cases, the contact only lasted for a few hours or occurred after the Prophets appointment.Keywords: Leiden's Encyclopaedia of the Quran, Claude Gilliot, Muhammad, teachers, Mecca}
-
آیه دوم سوره مائده که در ارتباط با احکام حج نازل شده، به مسلمانان فرمان داده تا حرمت زائران بیت الله الحرام را حفظ نموده و نه تنها از هرگونه تعدی به آنان بپرهیزند، بلکه بر نیکی و احسان به آنان با یکدیگر هم پیمان شوند. اما مفسران در تعیین مصداق «آمین البیت الحرام» اختلاف نموده اند. برخی مراد از این زائران را مسلمانان، برخی مسلمانان و مشرکان، و برخی تنها مشرکان دانسته اند که با هدف زیارت یا تجارت به مکه سفر می کنند. در این میان، گروه اخیر که مشرکان را مراد آیه مذکور دانسته اند، پس از تامل در دیگر عبارات آیه شریفه و شان نزول ها، به اقامه قراین درونی و بیرونی مبنی بر اثبات دیدگاه خویش پرداخته اند، اما در خصوص نسخ و یا تخصیص این حکم با برخی آیات سوره توبه و یا ابقای حکم جواز ورود مشرکان به مسجدالحرام اختلاف نظر نموده اند. این نوشتار نیز در ابتدا پس از نقد و بررسی هر دو دیدگاه، مشرکان را به عنوان مصداق «آمین البیت» برگزیده و در ادامه با نقد دلایل نسخ یا تخصیص این آیه، بر ابقای حکم جواز ورود مشرکان غیرحربی به مسجدالحرام تاکید نموده است.
کلید واژگان: بیت الله الحرام, توبه, مائده, مسلمانان, مشرکان, مکه, نسخ}The second verse of Sūrat al-Mā’ida, which has been revealed in relation to Ḥajj rulings, has ordered the Muslims to respect the pilgrims of the Sacred House of Allah and not only to avoid any aggression toward them but also to ally with one another for doing benevolence to them. However, the interpreters are divided over determining the evidence of the phrase āmmīn al-Bayt al-Ḥarām. Some have believed that these “pilgrims” are intended to be the Muslims, some have believed them to be Muslims and polytheists, and some have taken them as polytheists, who travel to Makka with the aim of pilgrimage or trade. Meanwhile, the latter group who have taken the above verse to be intended for the polytheists, have come up with internal and external evidences for proving their viewpoint after deliberation on other phrases of the noble verse and the occasions of Revelation; but they have disagreed concerning the abrogation or specification of this ruling with some verses of Sūrat al-Tawba or the retaining of the ruling for the permission of the polytheists’ entering the Sacred House. Similarly, after critically reviewing both viewpoints, this writing has first chosen the polytheists as the evidence of āmmīn al-Bayt al-Ḥarām and then, by criticizing the reasons for the abrogation or designation of this verse, has proceeded to emphasize the retaining of the permission of the non-belligerent polytheists’ entering the Sacred House. -
قبیله قریش در آستانه ظهور اسلام مهم ترین قبیله عرب بود و درمیان سایر قبایل نفوذ داشت. این نفوذ بعد از ظهور اسلام هم ازبین نرفت و تاثیراتی بر جامعه اسلامی گذاشت. بااینکه رسول خدا(ص) و امیرالمومنین(ع) خود از بنی هاشم قریش بودند، ازدست قریش متنفذ اذیت و آزار بسیاری دیدند. افراد متنفذ طوایف مختلف قریش به جهت غرور و جایگاه مهمی که دربین اعراب داشتند و به علت انتظارات بالا و اینکه امام علی(ع) در دوران رسول الله (ص) قهرمانانشان را کشته بود و هم به این دلیل که امام(ع) آنان را با دیگران برابر می دید و برای آنان اعتباری بالاتر از دیگران قائل نبود، مدام علیه حضرت علی(ع) کارشکنی می کردند، تا آنجا که ابتدا از خلیفه شدن ایشان ممانعت کردند و پس از رسیدن آن بزرگوار به خلافت، به فکر تضعیف قدرتش بودند و بیشترین نقش را در این زمینه داشتند.
در این مقاله، با روش تحلیلی توصیفی، به این پرسش پاسخ داده شده است که قریشیان چه نقشی در دورکردن امام علی (ع) از خلافت اسلامی داشتند.
کلید واژگان: امام علی(ع), قریش, خلافت, مکه, بنی هاشم}On the eve of Islam، Quraish tribe was the most significant Arab tribe. They had dominance on other tribes. This dominance continued after Islam too and left some effects on Islamic community. Though the Prophet Mohammad and Ali themselves came from Quraish، they were so much annoyed by them. Quraish chiefs and main figures were always making troubles during Ali''s Caliphate، because of unreasonable expectation and also because they lost their heroes in physical battles of first decades of Islam by Ali''s sword and because Imam Ali saw them like others people. Quraish chiefs firstly tried to prevent Ali''s Caliphate. Then after Ali’s Caliphate they played the key role in weakening his Caliphate. Based on an analytic-descriptive method، in this paper we try to find how Quraish chiefs played the key role in depriving Imam Ali (AS) from Islamic Caliphate.Keywords: Imam Ali (AS), Quraish, Caliphate, Mecca, Bani, Hashem} -
After Mu‘āwiya's death and the rise of Yazīd to power, the Islamic community encountered a more evident challenge in relation to the legitimacy of ḥukūma (government). The most important feature of these challenges was the refusal to pledge allegiance with Mu‘āwiya's son by two well-known figures, i.e., Imam Ḥusayn (A.S.) son of Imam ‘Alī (A.S.) and ‘Abd Allāh b. Zubayr son of one of the Apostle of Allah (S.W.A.)'s companions. In this article, the writer emphasizes that the uprisings of these two figures were quite contradictory in methodology and purpose, namely, Imam Ḥusayn (A.S.)'s overt and decisive stance against Yazid vs. precautious and hypocritical behavior of ‘Abd Allāh b. Zubayr.
-
در علوم جامعه شناسی و جغرافیای انسانی، سخن از ملاک های شهری و روستایی، بسیار رفته است؛ هر دانشمند و کارشناسی از زاویه ای بر آن نگریسته و متناسب با داده های خود تعریفی ارائه کرده است. در آن تعاریف، توسعه فیزیکی، میزان جمعیت، وجود نهادهای مدنی و اقتصادی و صنعتی از مهمترین شاخص های تمیز دهنده شهر از روستایند؛ اما قرآن، جدای از این ملاک ها، ملاک فرهنگ دینی و اجتماعی را مطرح می نماید که بسیار آموزنده و حائز اهمیت است. این مقاله در راستای کاوشی در مهندسی فرهنگی کلام الهی، نگاهی دارد به شهر و روستا و شهری و روستایی از منظر قرآن....کلید واژگان: قرآن, مدینه, قریه, شهر, روستا, جامعه شناسی, مکه, بلد, صالحان}Frequent references have been made to the urban and rural standards in the sciences such as sociology and human geography, which any scientist and expert has looked at from a different angle and presented a definition proportionate to their own information about it. In these definitions, physical development, population rate, the existence of civil, economic, and industrial institutions are among the most important indicators of distinction between cities and villages. Apart from these standards, however, the Quran introduces the touchstone of religious and social culture, which is very instructive and highly important. This article takes a look at cities and villages as well as the urban and the rural from the Quran's point of view, in line with an exploration into the cultural engineering of the Revealed Word of Allah.
-
«نفاق» از مهلکترین رذیله های اخلاقی در زندگی فردی و اجتماعی، خصوصا در حوزه های سیاسی، اعتقادی و اخلاقی است که زشتی آن بر کسی پوشیده نیست. ظهور اولیه آن در صدر اسلام با مفهومی که در فرهنگ اسلامی رقم خورده است، از موضوعاتی است که عده ای از علمای عامه را به اثبات ادعای خود مبنی بر پیدایش اولیه آن در مقطعی خاص از بعثت پیامبر (ص) وادار کرد هاست. پافشاری این عده بر اعایشان، انگیزه ای است برای تعمق در مستندات و دلایل این گروه از منظر قرآن، مباحث علوم قرآنی و بررسی واژه های همسو و آیه های مکی و مدنی، تا نادرستی این ادعا را ثابت کنیم.کلید واژگان: قرآن, آیه های مکی و مدنی, نفاق, منافق, مرض, پیدایش نفاق, مکه, مدینه}
- نتایج بر اساس تاریخ انتشار مرتب شده‌اند.
- کلیدواژه مورد نظر شما تنها در فیلد کلیدواژگان مقالات جستجو شده‌است. به منظور حذف نتایج غیر مرتبط، جستجو تنها در مقالات مجلاتی انجام شده که با مجله ماخذ هم موضوع هستند.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را در همه موضوعات و با شرایط دیگر تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مجلات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.