به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت
فهرست مطالب نویسنده:

شمس الدین نیکنامی

  • علی احمدی، شمس الدین نیکنامی*، محتشم غفاری
    مقدمه و هدف

    فعالیت های خودمراقبتی به عنوان چارچوبی برای آموزش بیماران دیابتی مورد استفاده قرار گرفته است. شواهد نشان داده است بیمارانی که در فرآیند مراقبت خود نقش فعال تری دارند، به نتایج سلامتی بهتری دست پیدا می کنند. مطالعه حاضر با هدف طراحی یک مرور نظام مند از منابع علمی در طول یک دهه گذشته برای شناسایی متغیرهایی که رفتارهای خودمراقبتی را در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 تعیین می کند، انجام شده است.

    مواد و روش ها

    با استفاده از کلید واژه های مرتبط، جستجو در بانک های اطلاعاتی Pub Med، EMBASE، CINAHL، Scopus، Med line، DOAJ، Oxford و سایر منابع علمی، جهت یافتن مقالات فارسی و انگلیسی در فاصله مرداد سالهای 1389 تا 1398 انجام شد. مراحل استخراج و گزارش این مرور نظام مند بر طبق پروتکل PRISMA ارایه شده است.

    یافته ها

    در جستجوی اولیه 1813 مطالعه به دست آمد که پس از حذف مقاله های غیرمرتبط و همپوشان، 62 مورد وارد بررسی نهایی شدند. در کل، 18 متغیر تعیین کننده رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 به دست آمد که بیشترین و تاثیرگذارترین متغیرها عبارت بودند از: خودکارآمدی، آگاهی، سطح تحصیلات، سن، مدت ابتلا و سواد سلامت.

    نتیجه گیری

    در مجموع، شش عامل اصلی به عنوان عوامل تعیین کننده رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 شناخته شد که خودکارآمدی قوی ترین پیش بینی کننده خودمراقبتی بود و انتظار می رود در طراحی و اجرای برنامه های آموزشی و تغییر رفتار در بیماران دیابتی مورد توجه قرار گیرد. مطالعات بیشتر در آینده ممکن است از یافته های این مطالعه مروری پشتیبانی کند.

    کلید واژگان: خودمراقبتی, دیابت نوع 2, مرور نظام مند, خودکارآمدی
    Ali Ahmadi, Shamsaddin Niknami*, Mohtasham Ghaffari
    Introduction

    Self-care activities have been used as a framework for patient-centered diabetes education. Accumulating evidence suggests that patients who take a more active role in their care process achieve better health outcomes. The present study aimed to design a systematic review of scientific resources over the past decade to identify variables that determine self-care behaviors in patients with type II diabetes (T2D).

    Materials and Methods

    MeSH keywords were applied to search several databases including PubMed, EMBASE, CINAHL, Scopus, Med line, DOAJ, Oxford, and the Scientific Information Database for English and Persian language studies between August 2010 and 2019. The process of conducting and reporting this systematic review was guided according to the statements of the Preferred Reporting Items for Systematic Reviews and Meta-Analysis (PRISMA).

    Results

    The literature search yielded 1,813 publications, of which 62 were included in this study after eliminating non-relevant and overlapping papers. A total of 18 factors and variables determining self-care behaviors were obtained in patients with T2D. The most influential variables were self-efficacy, knowledge, level of education, age, duration of diabetes, and health literacy.

    Conclusion

    In sum, six main factors were identified as determinants of self-care behaviors in patients with T2D which self-efficacy was the strongest predictor of self-care and is expected to be considered in designing and implementing educational programs and behavior change in diabetic patients. Further studies in the future may support the findings of this review study.

    Keywords: Self-care, Type II diabetes mellitus, Systematic review, Self-efficacy
  • فریبا پروین*، شمس الدین نیکنامی، فاطمه الحانی
    مقدمه

    کم خونی فقر آهن از شایع ترین نوع کم خونی  در جهان بخصوص کشور های در حال توسعه می باشد. این پژوهش به منظور تعیین تاثیر بسته آموزش ترکیبی پیشگیری از کم خونی فقر آهن بر آگاهی، نگرش وعملکرد دختران نوجوان انجام شد .

    روش کار

      یک مطالعه  نیمه تجربی (مداخله -کنترل) انجام شد. از دو پرسشنامه محقق ساخته جمعیت شناختی و کمخونی فقر آهن با  انجام روایی محتوی و آزمون -باز آزمون استفاده شد. 120دختر دبیرستانی 14-19 سال در مدارس کرمانشاه انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله -کنترل تقسیم شدند. برنامه آموزشی طراحی شده به روش ترکیبی شامل گفتگو و سخنرانی (شفاهی), کتبی (پمفلت) و ارسال پیام های مجازی از طریق پیام رسان سروش بود. داده ها با نرم افزار  spss نسخه 19 تحلیل شدند. به منظور دستیابی به نتایج از شاخص های آمار توصیفی; میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی; آزمون لون، کولموگروف اسمیرنوف و تحلیل کوواریانس وRMANOVA در سطح معنی داری (05/0p=) استفاده شده است.

    یافته ها

    میانگین و انحراف معیار  دانش قبل و بعد از آموزش به ترتیب39 /4 ±89/ 27 و بعد از مداخله  9/3  ±19/  30 که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (011/=p .). میا نگین و انحراف معیار  نگرش قبل و بعد از آموزش  به ترتیب 68/8 ±17/40و بعد از مداخله 97/7 ± 97/58 که این اختلاف از از نظر آماری معنی دار بود (009/ =.p). میانگین و انحراف معیار  عملکرد  قبل و بعد از آموزش  به ترتیب1/5 ± 38/24و بعد از مداخله11/3 ±72/30بود که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود(003/0 =p) . میانگین دانش ، نگرش و عملکرد دو گروه  قبل از آموزش تفاوت معناداری نداشت اما بعد از مداخله میانگین نمره آگاهی(011/=p .)، نگرش(009/ =p.) و عملکرد(003/0 =p) گروه مداخله  نسبت به گروه کنترل تفاوت معناداری پیدا کرد.

    نتیجه گیری

      نتایج این تحقیق بیانگر تاثیر بسته آموزش ترکیبی بر  آگاهی ، نگرش و عملکرد کو تاه مدت دانش آموزان دختران  در زمینه پیشگیری از کم خونی فقر آهن است.

    کلید واژگان: بسته آموزش ترکیبی, کم خونی فقر آهن, دختران نوجوان, پیشگیری
    Fariba Parvin*, Shamsaddin Niknami, Fatemeh Alhani
    Introduction

    Iron deficiency anemia is one of the most common types of anemia in the world, especially in developing countries. This study was conducted to determine the effect of blended educational package designed on the prevention of iron deficiency anemia in adolescent girls.

    Methods

    quasi-experimental research (intervention-control) was done. A researcher-made questionnaire which was validated by content validity method and its reliability was test-retested. The statistical population of the study: 120 female high school students in Kermanshah in the 2019-20 academic year were randomly divided into two groups of intervention and control. The designed blended educational package containing conversational and lecture sessions (oral), written (pamphlet) and sending virtual messages through Soroush messenger was prepared for the age group of 14-19 years. The research instruments included a demographic information questionnaire and iron deficiency anemia questionnaire Data with SPSS version 19 and descriptive statistics; Mean and standard deviation and inferential statistics; Leven test, Kolmogorov-Smirnov test and analysis of covariance and ANOVA were analyzed.

    Results

    Mean and standard deviation of knowledge before and after training were 27.89 ± 4.39 and after the intervention were 30.19± 3.9, respectively, which was statistically significant (p = 0.011.) Mean and standard deviation for attitude before and after training 40.17 8 8.68 and after the intervention 58.97 ± 7.97 that this difference was statistically significant (p = 0.009) Means & SD of performance before and after training to the order was 24.3±8. 5.1 and after the intervention was 30.72 ± 3.11 which was statistically significant (p = 0.003). The mean of knowledge, attitude and practice of the two groups before training were not significantly different, but after the intervention, the mean score of knowledge (p = 0.011), attitude (p = 0.009) and performance (p = 0.003) of the intervention group compared to the control group found a significant difference.

    Conclusion

    The results indicate the effect of blended educational package on knowledge, attitude and short-term performance of female students in the field of prevention of iron deficiency anemia.

    Keywords: Blended Educational package, Iron deficiency anemia, Adolescent girls, Prevention
  • حسین ایزدی راد، وحید نهتانی*، مهدی علی احمدی، فاطمه پورحاجی، شمس الدین نیکنامی
    زمینه و هدف

    رفتارهای خودمراقبتی در دوران بارداری، می تواند در کاهش پیامدهای نامطلوب بارداری موثر باشد. هدف این پژوهش، بررسی تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر مدل تلفیقی الگوی باور سلامت با سازه حمایت اجتماعی بر رفتارهای خودمراقبتی دوران بارداری می باشد.

    مواد و روش ها:

     پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی بود که در میان 90 نفر از زنان باردار شکم اول شهر ایرانشهر درسال 1396 انجام شد. نمونه ها به روش تصادفی ساده انتخاب و به دو گروه آزمون(45نفر) و کنترل(45نفر) تقسیم شدند. برای گروه آزمون 5 جلسه آموزشی برگزار گردید و در گروه کنترل مداخله انجام نشد. 6 ماه بعد از مداخله آموزشی، پرسشنامه توسط هر دو گروه تکمیل شد.داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آزمون های تی مستقل، تی زوجی و کای اسکویر مورد تحلیل قرار گرفتند.  

    یافته ها: 

    نتایج نشان داد میانگین نمرات مادران باردار در ساختارهای  حساسیت درک شده 1/74(±0/17) ، شدت درک-شده 4/55(±0/05)، منافع درک شده 0/63(±0/05)، خودکارآمدی 3/67(±0/41)، سازه حمایت اجتماعی 5/13(±0/63) و رفتارهای خودمراقبتی 3/15(±0/38) در گروه آزمون افزایش معنی داری نشان داد(0/001>p). در مقایسه وزن هنگام تولد، بین گروه آزمون و کنترل بعد از مداخله آموزشی، اختلاف معنی دار آماری وجود داشت (0/36=P).

    نتیجه گیری

    تلفیق الگوی باور سلامت و ساختار حمایت اجتماعی می تواند به عنوان چارچوبی مناسب برای طراحی و اجرای مداخلات آموزشی با هدف ارتقاء رفتارهای خودمراقبتی زنان باردار و وزن هنگام تولد استفاده گردد.

    کلید واژگان: خودمراقبتی, الگوی باور سلامت, حمایت اجتماعی, وزن هنگام تولد, زنان باردار
    Hossien Izadi Rad, Vahid Nohtani*, Mahdi Aliahmadi, Fatemeh Pourhaji, Shamsoddin Niknami
    Background and Objective

    Self-care behaviors during pregnancy can be effective in reducing the adverse consequences of pregnancy. The aim of this study was to investigate the effect of educational intervention based on the integrated model of health belief model with the structure of social support on self-care behaviors during pregnancy.

    Materials and Methods

    The present study was a quasi-experimental study conducted among 90 pregnant women in the first abdomen of Iranshahr in 2017. The samples were selected by simple random sampling and divided into two groups of intervention (45 people) and control (45 people).5 training sessions were held for the intervention group and no intervention was performed in the control group. Six months after the training intervention, the questionnaire was completed by both groups. The collected data were analyzed using SPSS software version 20 and independent t-test, paired t-test and chi-square test.

    Results

    The results showed that the mean scores of pregnant mothers in Perceived susceptibility structures 1.74(±0/17), Perceived severity 4.55(±0/05), Perceived benefits 0.63(±0/05), self-efficacy 3.67(±0/41), social support structure 5.13(±0/63) and self-care behaviors 3.15(±0/38) showed a significant increase in the intervention group (p<0.001). In the comparison of birth weight, there was a statistically significant difference between the intervention and control groups after the educational intervention (P = 0.036).

    Conclusion

    The combination of health belief model and social support structure can be used as a suitable framework for designing and implementing educational interventions aimed at promoting the self-care behaviors of pregnant women and birth weight.

    Keywords: Self-care, Social support, Health Belief Model, Birth weight, Pregnant women
  • رحمن پناهی*، علی رمضانخانی، محمود طاووسی، علی اصغر حائری مهریزی، شمس الدین نیکنامی
    Rahman Panahi*, Ali Ramezankhani, Mahmoud Tavousi, Aliasghar Haeri Mehrizi, Shamsaddin Niknami
    Background

    Despite the existence of numerous tools to measure health literacy, there is no general agreement on this issue. Researchers around the world have been involved in the development of an instrument to measure health literacy. The psychometric properties of the Health Literacy for Iranian Adults (HELIA) scale have been approved in the general population; however, the validity and reliability of this indigenous questionnaire has not been explored in students. Therefore, due to demographic differences, the present study investigated this questionnaire in a sample of students for structural validity and reliability. 

    Methods

    This cross-sectional study was conducted on 340 dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in 2016, in Tehran City, Iran. A single-stage cluster sampling technique was used for sampling. Cronbach’s alpha coefficient was used to verify the reliability of the questionnaire and the confirmatory factor analysis was used to investigate the validity of the constructs by LISREL software. 

    Results

    The mean±SD age of studied students was 22.93±4.05 years. The questionnaire had a desirable internal consistency (Cronbach’s alpha coefficient: 0.77-0.90) to assess health literacy in participating students. The confirmatory factor analysis result was satisfactory for its overall fitness. (RMSEA=0.095, CFI=0.94, NFI=0.92, NNFI=0.94, SRMR=0.075, X2/df=4.09). 

    Conclusion

    The study findings revealed that HELIA is a reliable and valid instrument for measuring health literacy among students.

    Keywords: Health literacy, University students, Psychometric, Health Literacy for Iranian Adults (HELIA)
  • علیرضا سبزیکار، سعید بکایی *، شمس الدین نیکنامی، وحید رحمانیان
    سابقه و هدف

    بیماری هیداتیدوزیس یکی از مهم ترین بیماری های زئونوز انگلی بوده که از لحاظ پزشکی، دامپزشکی و حتی اقتصادی در بسیاری از مناطق دنیا از جمله ایران دارای اهمیت است. این مطالعه با هدف تعیین میزان آگاهی و نگرش بهورزان شهرستان آمل در زمینه پیشگیری از بیماری هیداتیدوزیس انجام گردید.

    روشکار

    در این مطالعه توصیفی مقطعی جامعه پژوهش - 194 نفر بهورز بود که به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته شامل سه بخش اطلاعات دموگرافیک، بخش آگاهی و نگرش تنظیم گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار spss 18 استفاده شد. سطح معنی داری 05 / 0 در نظر گرفته شد.

    یافته ها

    میانگین نمره آگاهی 9 / 17 ± 8 / 61 و نگرش 1 / 21 ± 4 / 57 محاسبه شد. از بین متغیر های مورد مطالعه مواجهه داشتن با بیماری، گذراندن دوره آموزشی و جنسیت مرد میزان آگاهی بیشتری داشتند 05 / 0< P (. همچنین رابطه سابقه مواجهه با بیماری با نگرش معنی دار بود) 05 / 0< P (. بررسی رابطه بین آگاهی و نگرش نشان داد بین نمرات آگاهی و نگرش همبستگی مثبت و معنا داری وجود دارد) 05 / 0> P .

    نتیجه گیری

    آگاهی و نگرش بهورزان آمل در مورد پیشگیری از بیماری هیداتیدوزیس در سطح متوسط بوده و آموزش موجب ارتقای این دو مولفه می شود. بنابراین بازنگری در شکل و محتوای آموزش و اتخاذ رویکرد جامع و تهیه مواد آموزشی مناسب و اثربخش و قرار دادن آن در اختیار بهورزان ضروری به نظر می رسد.

    کلید واژگان: کیست هیداتید, آگاهی, نگرش, بهورز, آمل
    Alireza Sabzikar, Saied Bokaie*, Shamsodin Niknami, Vahid Rahmanian
    Background and objective

    Echinococcosisis one of the most important parasitic zoonotic diseases that is important in many parts of the world, like Iran, in medical, veterinary and even economic fields. The aim of this study was to determine the knowledge andattitude of health care provider in Amol county in preventing the echinococcosis.

    Materials and methods

    In this descriptive cross-sectional study, 194 of Health Care Provider were selected viacensus method.Data Collection Toolswas a researcher-made questionnaire consisting of three sections: demographic information, knowledge and attitude. To analyze the data, descriptive and analytical statistics were used using SPSS 18 software.The significance level was considered to be 0.05.

    Results

    The mean score of knowledge was 61.8 ± 17.9 and the attitude was 57.4 ± 21.4, respectively. Among the variables studied, exposure, education, and male gender were more knowledgeable (P<0.05). There was also a significant association between the history of exposure to disease and attitude (P<0.05). The association between knowledge and attitude showed that there is a significant positive correlation between knowledge and attitude (P <0.05).

    Conclusion

    Knowledge and attitude of Amol's health care provider in preventing the echinococcosis are moderate and education improves two components. Also, revising the form and content of education, adopting a comprehensive approach, providing appropriate and effective teaching materials and placing it at the disposal of health care providers seems necessary

    Keywords: Echinococcosis, Knowledge, Attitude, health care provider, Amol
  • رحمن پناهی، مهدی رضایی، فرشته عثمانی، علی رمضان خانی، شمس الدین نیک نامی*، عرفان جوان مردی
    مقدمه
    سواد سلامت در تعیین وضعیت افراد از نظر مصرف سیگار نقش دارد. در سال های اخیر مصرف سیگار در بین دانشجویان افزایش یافته است. لذا این مطالعه با هدف تعیین ارتباط بین مهارت های سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار در میان دانشجویان طراحی گردید.
    مواد و روش ها
    در یک پژوهش مقطعی از نوع توصیفی، 347 نفر از دانشجویان ساکن خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران در سال 1395 از طریق نمونه گیری خوشه اییک مرحله ای برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه سنجش سواد سلامت(HELIA) و پرسش نامه محقق ساخته جهت سنجش اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار، گردآوری و با استفاده از نرم افزارSPSS  نسخه 16 و با به کارگیری آمارهای توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تحلیل قرار گرفتند.  
    یافته های پژوهش
     میانگین و انحراف معیار نمره سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار به ترتیب برابر 12/14±52/70 و 96/19±01/39 از 100 بود. بین سواد سلامت(r=0.146) و سه بعد تصمیم گیری و کاربرد اطلاعات سلامت(r=0.161)، خواندن(r=0.14) و ارزیابی(r=0.112)، با اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار، ارتباط مستقیم و معنی دار وجود داشت هر چند که شدت این روابط ضعیف است(P<0.05). 
    بحث و نتیجه گیری
    نتایج نشان داد برای ارتقای اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار در دانشجویان، باید توجه ویژه ای به سواد سلامت و ابعاد تاثیرگذار آن در این زمینه، خصوصا در محیط های خوابگاهی، مبذول داشت.
    کلید واژگان: مهارت های سواد سلامت, رفتارهای پیشگیری کننده, مصرف سیگار, دانشجویان
    Rahman Panahi, Ali Ramzankhani, Mehdi Rezaie, Fereshteh Osmani, Erfan Javanmardi, Shamsadin Niknami*
    Introduction
    Health literacy plays a remarkable role in determining the status of people who smoke. In recent years, the smoking rate has been increased among university students. Therefore, this study aimed to determine the relationship between health literacy skills and adoption of preventive smoking behaviors among university students.
    Materials & Methods
    In this cross-sectional descriptive study, 347 students living in dormitories affiliated to Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran, were selected through single-stage cluster sampling in 2016. The data were collected using the health literacy inventory for adults and a researcher-made questionnaire in order to assess the adoption of smoking preventive behaviors. The collected data were analyzed in SPSS software (Version. 16) through descriptive statistics and Pearson correlation coefficient. Ethics code: IR.TMU.REC.1394.172  
    Findings
    The mean scores of health literacy and the adoption of preventive smoking behaviors were 70.52±14.12 and 39.01±19.96, respectively, regarding the total score of 100. Moreover, there was a direct and significant relationship between health literacy (r=0.146) and dimensions of decision making and application of health information (r=0.161), reading (r=0.14), and appraisal (r=0.112) with the adoption of preventive smoking behaviors. However, this association was not statistically significant (P<0.05).
    Discussion & Conclusions
    The results show that special attention should be paid to health literacy and its influencing factors, especially in dormitories, in order to promote the adoption of preventive smoking behaviors among university students.
    Keywords: Health literacy skills, Preventive behaviors, Smoking, University students
  • حسین ایزدی راد *، مهدی علی احمدی، شمس الدین نیکنامی، حسن اوکاتی علی آبادی
    زمینه و هدف
    سواد سلامت مادران عامل کلیدی و مهمی در تضمین انجام مراقبت های دوران بارداری، سلامتی دوران بارداری و پیامدهای موفقیت آمیز این دوران می باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین عوامل پیش بینی کننده مراقبت های دوران بارداری بر اساس سواد سلامت و عوامل دموگرافیک در زنان باردار بلوچستان انجام شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی-تحلیلی در بین 430 زن باردار شکم اول مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهری بلوچستان ایران، که به روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شده بودند، در فواصل زمانی خرداد تا شهریور سال 1395 انجام گردید. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان;HELIA) (Health literacy for Iranian و پرسش نامه محقق ساخته سنجش مراقبت های دوران بارداری بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آماره های توصیفی و تحلیل رگرسیون لجستیک دو وجهی انجام شد.
    یافته ها
    میانگین(انحراف معیار) رفتارهای مراقبتی دوران بارداری و سواد سلامت به ترتیب 13/11(2/18) از 22 و 65/97 (17/49) از 100 بود. 17/3% (75 نفر) زنان باردار سواد سلامت ناکافی، 30/6% (132 نفر) نه چندان کافی، 5/35% (153 نفر) سواد سلامت کافی و 27/16% (70 نفر) دارای سواد سلامت عالی بودند. از بین متغیرها، تنها سواد سلامت پیش بینی کننده رفتارهای مراقبتی دوران بارداری بود (1/027=P=0/004، OR)، که نشان می دهد با 1 واحد افزایش در این متغیر، رفتارهای مراقبتی دوران بارداری به اندازه 1/027 برابر افزایش می یابد.
    نتیجه گیری
    با توجه به پیش بینی کنندگی سواد سلامت بر رفتارهای مراقبتی دوران بارداری، ضرورت آموزش در ابعاد وسیع، مبتنی بر استراتژی های افزایش سواد سلامت به منظور بهبود مراقبت های دوران بارداری، بیش از پیش احساس می شود.
    کلید واژگان: سواد سلامت, مراقبت های دوران بارداری, بلوچستان
    hossien izadirad *, Mahdi Ali Ahmadi, Shamsoddin Niknami, hasan okati Okati Aliabad
    Background and Objectives
    Mothers' health literacy is a key and important factor in ensuring prenatal cares,prenatal health, and the successful outcomes of this period. The aim of this study was to determine the predicting fators influencing prenatal care based on health literacy and demographic variables in pregnant women of Balochistan.
    Materials and Methods
    This cross sectional study applied cluster-multistage sampling method to select 430 pregnant women referred to health centers of Balochistanin from june to september 2017. Data were collected using Health Literacy for Iranian Adults (HELIA) and Researcher-Made prenatal care questionnaires. Data analysis was descriptive statistics and logistic regression analysis.
    Results
    The mean and standard deviation of prenatal care behaviors and health literacy were 13.11±2.18 from 22 and 65.97±17.49 from 100, respectively. The results showed that 17.3% (n=75) of the pregnant women had low health literacy, 30.6% (n=132) not so inadequate literacy, 35.3% (n=153) adequate health literacy, and 16.07% (n=70) excellent health literacy. The results showed that only health literacy among the demographic variables could predict the prenatal care behaviors (P = 0.004, OR=1.027). that shows with 1 unit increase in this variable, prenatal care increased by as much as 1.027.
    Conclusion
    Due to the prediction of health literacy on prenatal care extensive education based on health literacy strategies is essential for improving prenatal care.
    Keywords: Health literacy, Prenatal care, Balochistan
  • رحمن پناهی*، کیهان جوانمردی، علی رمضانخانی، فرشته عثمانی، علی احمدی، رضا کوهی، شمس الدین نیکنامی
    زمینه و هدف

    نظر به پیشنهاد محققان جهت به کارگیری الگوی اعتقاد بهداشتی در پیشگیری از مصرف سیگار، افزایش مصرف سیگار در دانشجویان و نقش نگرش در پیشگیری از مصرف سیگار، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر نگرش دانشجویان در پیشگیری از مصرف سیگار اجرا شد.   

    روش کار

    این مطالعه مداخله ای از نوع نیمه تجربی در میان 130 نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران (65 نفر در هر یک از دو گروه مداخله و کنترل) در سال 1395 انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، شامل پرسشنامه های ویژگی های جمعیتی و زمینه ای و پرسشنامه روا و پایای موجود براساس الگوی اعتقاد بهداشتی درباره مضرات مصرف سیگار بود که در دو مرحله قبل و سه ماه پس از مداخله تکمیل گردید. پیام های آموزشی با استفاده از نرم افزار تلگرام و طی 6 نوبت به دانشجویان گروه مداخله ارسال گردید. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های متناسب و نرم افزار SPSS نسخه 18 تحلیل شدند.

    یافته ها

    قبل از مداخله، بین متغیرهای جمعیتی و زمینه ای و میانگین نمرات تمامی سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی در بین دو گروه تفاوت معنادار وجود نداشت (05/0P>). سه ماه پس از مداخله، مقایسه دو گروه نشان داد که میانگین نمرات تمامی سازه ها در گروه مداخله به طور معناداری نسبت به گروه کنترل، تغییر داشت (05/0P<).     

    نتیجه گیری

    نظر به موثربودن آموزش از طریق نرم افزار تلگرام و براساس الگوی اعتقاد بهداشتی بر نگرش دانشجویان در پیشگیری از مصرف سیگار، پیشنهاد می شود پژوهش هایی در مورد تاثیر استفاده از تلگرام در سایر مشکلات سلامتی دانشجویان انجام گیرد.

    کلید واژگان: مداخله آموزشی, الگوی اعتقاد بهداشتی, مصرف سیگار, دانشجویان
    Rahman Panahi*, Kayhan Javanmardi, Ali Ramezankhani, Fereshteh Osmani, Ali Ahmadi, Reza Koohi, Shamsaddin Niknami
    Background and Objectives

    According to the researchers' recommendations for applying the Health Belief Model (HBM) in smoking prevention, increasing smoking among students and the role of attitude in smoking prevention, this study was implemented aimed to determine the effect of educational intervention based on HBM on University students' attitude towards smoking prevention.

    Materials and Methods

    This was a quasi-experimental interventional study that was conducted in 2016 and among 130 dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in Tehran (65 in each intervention and control group). Data gathering tool was demographic and background characteristics questionnaire and a valid and reliable questionnaire based on HBM about smoking disadvantage that was completed in two stages before and three months after the intervention. Educational intervention was performed using telegram application and educational messages were sent to the students of the intervention group in 6 sessions. The collected data were analyzed using proportional tests and SPSS software version 18.  

    Results

    Before the intervention, there was no significant difference between demographic and background variables, and mean scores of all the constructs of HBM in both groups (P>0.05). Three months after intervention, comparing two groups showed that the mean scores of all the constructs have changed significantly in intervention group compared to control group (P<0.05). 

    Conclusion

    Considering the effectiveness of intervention through telegram application and based on HBM on university students' attitudes toward smoking prevention, it is suggested that research be conducted on the effects of telegram usage on other health problems of university students.

    Keywords: Educational intervention, Health Belief Model, Smoking, University Students
  • معصومه واعظی، شمس الدین نیکنامی*، علیرضا حیدر نیا، خانم اعظم گودرزی
    مقدمه

    فقر آهن یکی از عمده ترین علل کم خونی، بخصوص در دختران نوجوان است. تقریبا بیش از 30 درصد مردم دنیا مبتلا به کم خونی هستند. این مسئله بیان گر سوءتغذیه و کمبود ناکافی آهن در رژیم غذایی می باشد.

    هدف

    این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش از طریق رسانه های تصویری بر آگاهی، نگرش و عملکرد دختران دبیرستانی شهرستان چابهار در خصوص کم خونی فقر آهن انجام شد.

    مواد و روش ها

    پژوهش حاضر در زمره تحقیقات نیمه تجربی (آزمون - شاهد) است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن به روش روایی محتوا و پایایی آن از طریق آزمون مجدد تائید شد. جامعه آماری تحقیق را 140 دانش آموز دبیرستانی شهرستان چابهار در سال تحصیلی 93-92 تشکیل می دادند که به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار داده شدند. در این پژوهش مداخله ای بسته آموزشی حاوی فیلم رسانه ای 15 دقیقه ای، متناسب با گروه سنی 19-14 سال تهیه و پرسشنامه ای برای گروه سنی جامعه پژوهش با توجه به محتوی فیلم آموزشی تهیه شد. سپس طی سه مرحله قبل، بلافاصله و یک ماه پس از مداخله پرسشنامه ها در اختیار شرکت کنندگان گذاشته شد و اطلاعات با استفاده از آزمون-های توصیفی و اندازه گیری مکرر آنوا (RM ANOVA) در سطح آلفای 0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

    یافته ها

    به طور کلی 140 دانش آموز در دو گروه مورد و شاهد وارد مطالعه شدند. میانگین آگاهی، نگرش و عملکرد در دو گروه آزمون و شاهد قبل از آموزش تفاوت معناداری نداشت اما بعد از آموزش میانگین نمره آگاهی، نگرش و عملکرد در هر دو مرحله پس از مداخله در گروه مورد نسبت به گروه شاهد تفاوت معناداری پیدا کرد (0/05 P<). کلیه دانش آموزان قبل از مطالعه ادعا کردند که مهم ترین منبع کسب اطلاعات در خصوص آنمی فقر آهن به ترتیب معلمان (27/8%) ، تیم پزشکی و بهداشت (20%) و دوستان (19/2%) هستند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق بیان گر تاثیر آموزش بر اساس رسانه های تصویری بر آگاهی ، نگرش و عملکرد کوتاه مدت دانش آموزان در زمینه فقر آهن بود. لذا، پیشنهاد می شود برنامه آموزشی بر این اساس با توجه به الگوهای آموزشی تغییر رفتار برای دانش آموزان دختر در ابعاد وسیع تری توسط کارکنان بهداشتی به اجرا درآید.

    کلید واژگان: آنمی, دختران دبیرستانی, کم خونی فقر آهن, صویری
    Vaezi. M, Niknami. Sh, Hidarnia. A, Goodarzi. A
    Introduction

     Iron deficiency is one of the main causes of anemia, especially in girls. Approximately, more than 30% of the world population have anemia. This problem suggests general malnutrition or insufficient iron in diet.

    Objective

     This study aimed to investigate the effect of visual media education on awareness, attitude and function of female students in Chabahar regarding iron deficiency anemia.
    Material and

    Methods

     The present study is semi-experimental (case-control). The data were collected through researcher- made questionnaire which its validity and reliability was confirmed by content validity and test-retest reliability. The samples consisted of 140 high school students in Chabahar during 1392-93. They were randomly divided into intervention and control groups. In this interventional study, a 15-minute educational clip was produced for 14-19 year girls and a questionnaire was designed for this age group considering the context of educational clip. Then participants were given questionnaires during three stages including before, immediately after, a month after the intervention. Data were analyzed through descriptive tests, and RM ANOVA at the level of alpha 0.05.

    Results

     Totally, 140 students were randomly divided into intervention and control groups. The mean of awareness, attitude and practice about anemia was not statistically significant between control and case groups before the intervention while it was different after the intervention (P<0.05). Before the study, all patients claimed that the main sources of information were teachers (27.8%), medical team (20.0%), and friends (19.2%). Discussion and Conclusion:  This study indicated the effectiveness of educational clip on the awareness, attitude and short-term performance of students in terms of iron deficiency. So, it is recommended that health workers employ the educational plans widely to promote public health among high school girls.

    Keywords: High School Girls, Iron Deficiency Anemia.
  • مرجان باقری، مائده باقری، شمس الدین نیکنامی*
    مقدمه
    با توجه به اینکه دیابت یکی از بیماری های پرهزینه‏ و مزمن دوران سالمندی است که آگاهی و مشارکت سالمندان و انجام رفتارهای خودمراقبتی در روند درمان بیماری و پیشگیری از عوارض آن اهمیت ویژه ای دارد، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر آگاهی و خودمراقبتی در سالمندان مبتلا به دیابت نوع 2 شهر خورزوق استان اصفهان انجام گرفت.
    روش
    این مطالعه از نوع نیمه تجربی و مداخله ای، به روش نمونه گیری در دسترس بر روی 80 نفر از سالمندان دیابتی شهر خورزوق استان اصفهان در سال 1396 انجام شده است. شرکت کنندگان با روش تصادفی ساده به دو گروه مداخله و شاهد تقسیم و مداخله آموزشی طراحی شده در 3 جلسه (45 دقیقه ای) برای گروه مداخله سالمندان و 2 جلسه مشترکا برای سالمندان و نزدیکان آن ها به 2 روش مستقیم و غیرمستقیم برگزار و 2 ماه پس از اتمام مداخله، پس آزمون انجام شد. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته و برای تجزیه وتحلیل داده‏ها از آماره های توصیفی (میانگین و انحراف معیار) ، آزمون کلموگروف اسمیرنوف، t مستقل و t زوجی و Chi-Square Tests در نرم‏افزار SPSS16 استفاده شد.
    یافته ها
    با مقایسه میانگین نمرات آگاهی )860/0= (P و خودمراقبتی) 875/0= (P گروه مداخله و شاهد قبل از مداخله آموزشی اختلاف آماری معنادار مشاهده نشد اما بعد از مداخله، میانگین نمرات آگاهی و خودمراقبتی در گروه مداخله به طور معنادار بیشتر از گروه کنترل بود) 001/0 (P<. بعد از مداخله در میزان فعالیت بدنی) 651/0= (P و مصرف مرتب دارو) 551/0= (P بین گروه مداخله و شاهد و نیز در میانگین نمرات آگاهی) 563/0= (P و خود مراقبتی) 237/0= (P گروه شاهد قبل و بعد از مداخله تفاوتی معنادار مشاهده نشد) 05/0<(P.
    نتیجه گیری
    سطح آگاهی و آموزش خودمراقبتی و به تبع آن رفتار خودمراقبتی سالمندان در کنترل دیابت و پیشگیری از عوارض آن نقشی اساسی و حیاتی دارد. هم چنین تلاش برای آموزش نزدیکان سالمندان و افزایش آگاهی آن ها می تواند در جهت افزایش توانایی سالمندان در مراقبت از خود بسیار موثر باشد.
    کلید واژگان: دیابت نوع دو, آگاهی, خودمراقبتی, سالمندان
    Bagheri M_Bagheri M_Niknami S *
    Introduction
    Diabetes is one of the most expensive and chronic diseases of elderly age. Knowledge, participation of the elderly and self-care behaviors play an important role in diabetes treatment and preventing its side effects. The aim of this study was to determine the effect of educational intervention on knowledge and self-care in the elderly with type 2 diabetes mellitus in Khorzugh city, Isfahan province.
    Method
    This interventional quasi-experimental study was performed on 80 available diabetic elderly people in 1396 in Khorzugh, Isfahan. Participants were randomly divided into two intervention and control groups. The intervention was designed in 3 sessions (45 minutes) for the intervention group and 2 sessions for elderly and their relatives in two direct and indirect methods. Two months after completing the intervention, a post-test was performed. For data collection, a researcher made questionnaire was used. For analyzing the data, descriptive statistics (mean and standard deviation), Kolmogorov Smirnov test, Chi-Square tests, t-test and paired t-test were done using in SPSS16 software.
    Results
    Comparing the mean scores of knowledge (P = 0.860) and self-care (P = 0.875), there was no significant difference between two intervention and control groups before intervention, but after the intervention, the mean scores of knowledge and self-care in the intervention group were significantly more than control group (P < 0.001). Also, at level of physical activity (P = 0.651) and regular use of drug (P = 0.551) between the intervention and control groups after the intervention, and the mean scores of knowledge (P = 0.563) and self-care (P=0.237) in control group before and after the intervention, there was no significant difference (P < 0.05).
    Conclusion
    Knowledge level, self-care education and, therefore, self-care behavior of the elderly have a vital role in controlling diabetes and preventing its complications. Also, efforts to educate their relatives and increase their awareness can be very effective in increasing the ability of the elderly to care for themselves.
    Keywords: Type 2 Diabetes_Awareness_Self-Care_Elderly.
  • رحمن پناهی، علی رمضان خانی، مهدی رضایی، محمود طاووسی، ملیحه پیشوایی، شمس الدین نیک نامی*
     
    زمینه و اهداف
    نظر به شیوع نسبتا بالای مصرف سیگار در دانشجویان و نقش آگاهی و نگرش در پیشگیری از مصرف سیگار، پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش بر آگاهی و نگرش نسبت به مضرات مصرف سیگار میان دانشجویان اجرا گردید.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مداخله ای از نوع نیمه تجربی در سال 1395 و در میان 130 نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران (65 نفر در هر یک از دو گروه مداخله و کنترل) انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه مشخصات جمعیتی و زمینه ای و پرسشنامه روا و پایای موجود جهت سنجش آگاهی و نگرش نسبت به مضرات مصرف سیگار بود که در دو مرحله قبل و سه ماه پس از مداخله تکمیل گردید. آموزش در این مطالعه در قالب شبکه های اجتماعی اجرا و پیام های آموزشی طی 6 نوبت به دانشجویان گروه مداخله ارسال گردید. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های متناسب و نرم افزار SPSS نسخه 16 تحلیل شدند. تمامی مراحل مطالعه حاضر طبق موازین اخلاقی اجرا گردید.
    یافته ها
    قبل از مداخله، بین متغیرهای جمعیتی و زمینه ای، میانگین نمرات آگاهی و نگرش نسبت به مضرات مصرف سیگار در دو گروه، تفاوت معنادار وجود نداشت (p>0.05). پس از مداخله، مقایسه دو گروه نشان داد که میانگین نمرات آگاهی و نگرش نسبت به مضرات مصرف سیگار در گروه مداخله به طور معناداری نسبت به گروه کنترل، تغییر داشته است (p<0.05).
    نتیجه گیری
    در مداخلات آموزشی جهت ارتقای آگاهی و نگرش نسبت به مضرات مصرف سیگار در دانشجویان، می توان از شبکه های اجتماعی استفاده کرد.
    کلید واژگان: آموزش, آگاهی, نگرش, پیشگیری, مصرف سیگار, دانشجویان
    Rahman Panahi, Ali Ramezankhani, Mehdi Rezaei, Mahmoud Tavousi, Malihe Pishvaei, Shamsaddin Niknami*
     
    Background and Aims
    Considering the relatively high prevalence of smoking among students and the role of knowledge and attitude in smoking prevention, the present study aimed to determine the effect of education on knowledge and attitude towards the harmful effects of smoking among students.
    Materials and Methods
    This was a quasi-experimental interventional study conducted in 2016 among 130 dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in Tehran (65 students in each intervention and control groups). Data gathering tool was a demographic and background characteristics questionnaire. A valid and reliable questionnaire was used to assess the knowledge and attitude towards the harmfulness of smoking that was completed in two stages before and three months after the intervention. In this study, education was performed using Social Networks and educational messages were sent to the students of the intervention group in 6 sessions.
    The collected data were analyzed through the proportional tests and SPSS software version 16. All stages of the study were conducted according to moral standards.
    Results
    There was no significant difference between demographic and background variables before the intervention and also the mean scores of knowledge and attitude towards the harmfulness of smoking in both groups (p > 0.05). Comparing two groups after the intervention showed that the mean scores of knowledge and attitude towards the harmfulness of smoking have changed significantly in experimental group compared to control group (p < 0.05).
    Conclusion
    Social networking can be used in educational interventions to promote knowledge and attitude towards the harmful effects of smoking in students.
    Keywords: : education, knowledge, attitude, prevention, smoking, students
  • رحمن پناهی، علی رمضانخانی، محمود طاوسی، فرشته عثمانی، افسانه کرمی جویانی، شمس الدین نیکنامی*
    سابقه و هدف
    با توجه به افزایش مصرف سیگار در بین دانشجویان و تاثیر سواد سلامت بر رفتارهای پیشگیرانه، این مطالعه با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار در میان دانشجویان اجرا شد.
    مواد و روش ها
    پژوهش حاضر یک مطالعه مداخله ای از نوع نیمه تجربی بود که در سال 1395 و در میان دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران انجام شد. در این مطالعه، 130 نفر از دانشجویان (65 نفر در هر یک از دو گروه مداخله و کنترل) ، با روش چندمرحله ای تصادفی انتخاب و وارد مطالعه شدند. مداخله آموزشی با استفاده از نرم افزار تلگرام انجام شد و پیامهای آموزشی طی 6 نوبت به دانشجویان گروه مداخله ارسال گردید. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه مشخصات جمعیتی و زمینه ای، پرسشنامه سنجش سواد سلامت (HELIA) و پرسشنامه رفتار پیشگیرانه از مصرف سیگار بود که در سه مرحله قبل، بلافاصله و سه ماه پس از مداخله تکمیل گردید. داده ها گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 تحلیل شدند.
    یافته ها
    قبل از مداخله، بین متغیرهای جمعیتی و زمینه ای، میانگین نمرات سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه در دو گروه، تفاوت معنادار وجود نداشت (0. 05<P). پس از مداخله، مقایسه دو گروه نشان داد که میانگین نمرات سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل، افزایش معنادار داشته است (0. 05>P).
    نتیجه گیری
    اجرای مداخله آموزشی از طریق نرم افزار تلگرام، در ارتقای سواد سلامت و اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار در دانشجویان موثر است.
    کلید واژگان: مداخله آموزشی, سواد سلامت, مصرف سیگار, رفتارهای پیشگیرانه, دانشجویان
    Rahman Panahi, Ali Ramezankhani, Mahmood Tavousi, Fereshteh Osmani, Afsaneh Karami, Shamsodin Niknami*
    Background and Objective
    Considering the increase in smoking among University students and the effect of health literacy on the adoption of preventive behaviors, this study aimed to determine the effect of educational intervention on health literacy and adoption of smoking preventive behaviors among students.
    Materials and Methods
    The present study was a quasi-experimental interventional study that was conducted in 2016 and among dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in Tehran. In this study, 130 students (65 in each intervention and control group), were selected using random Multi-Stages sampling method and entered the study. Educational intervention was performed using telegram application and educational messages were sent to the students of the intervention group in 6 sessions. The data gathering tool was demographic and background characteristics questionnaire, Health Literacy questionnaire (HELIA) and smoking preventive behavior questionnaire, which was completed in three stages before, immediately and three months after the intervention. The data were collected and were analyzed using SPSS software version 16.
    Results
    Before the intervention, there was no significant difference between demographic and background variables, underlying level of Health literacy and adoption of preventive behaviors, in both groups (P>0.05). After the intervention, comparing two groups showed that the mean scores of Health literacy and adoption of smoking preventive behaviors, have increased significantly in experimental group compared to control group (P<0.05).
    Conclusion
    Educational intervention through Telegram application was effective in promoting Health literacy and the adoption of smoking preventive behaviors among university students.
    Keywords: Educational intervention, Health literacy, Smoking, preventive behaviors, Students
  • رحمن پناهی، علی رمضانخانی، محمود طاووسی، علی اصغر حائری مهریزی، مهدی رضایی، شمس الدین نیک نامی
    زمینه و اهداف
    ادغام سواد سلامت به الگوی اعتقاد بهداشتی، به تقویت عملکرد این الگو در پیش بینی رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار یاری می رساند، اما نوع این تاثیر و نحوه عملکرد سواد سلامت در این الگوی ترکیبی، تاکنون مشخص نشده است. لذا این مطالعه با هدف تعیین راه های تاثیر سواد سلامت بر اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار در الگوی اعتقاد بهداشتی تلفیقی با سواد سلامت انجام شد.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه مقطعی-تحلیلی، 340 نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران با روش نمونه گیری خوشه اییک مرحله ای وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه روا و پایای مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی درباره پیشگیری از مصرف سیگار و پرسشنامه سنجش سواد سلامت (HELIA) بود. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 16 و روش تحلیل مسیر مبتنی بر رگرسیون تک متغیره و چندگانه، تحلیل شدند. تمامی مراحل مطالعه حاضر طبق موازین اخلاقی اجرا گردید.
    یافته ها
    سواد سلامت تاثیری مستقیم و معنادار بر تمامی سازه های الگو و اتخاذ رفتار داشت. همچنین از طریق تاثیر بر سازه های الگو، به طور غیرمستقیم بر اتخاذ رفتار تاثیر داشت و از بین این تاثیرات، فقط تاثیر آن از طریق متغیرهای حساسیت درک شده و خودکارآمدی بر روی اتخاذ رفتار، معنادار بود. ضمنا تاثیر غیرمستقیم سواد سلامت بر اتخاذ رفتار بیشتر از تاثیر مستقیم آن بود.
    نتیجه گیری
    با استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی تلفیقی با سواد سلامت و تاکید بر متغیرهای حساسیت درک شده و خودکارآمدی، می توان تا حدودی سواد سلامت و در نتیجه اتخاذ رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار را در دانشجویان ارتقا داد.
    کلید واژگان: الگوی اعتقاد بهداشتی, سواد سلامت, مصرف سیگار, رفتار پیشگیری کننده, تحلیل مسیر
    Rahman Panahi, Ali Ramezankhani, Mahmoud Tavousi, Aliasghar Haeri Mehrizi, Mehdi Rezaei, Shamsaddin Niknami*
    Background and Aims
    Incorporation of health literacy (HL) into health belief model (HBM) assist in strengthening the performance of this model in predicting smoking preventive behavior. However, the type of such an effect and the way in which the HL works in this hybrid model has not yet been determined. Therefore, this study was aimed to determine the influencing ways of HL on adoption of smoking preventive behavior in HBM incorporated with HL.
    Materials and Methods
    In this cross-sectional study, 340 dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in Tehran were enrolled using single-stage cluster sampling. The data collection tool was a valid and reliable questionnaire based on HBM on smoking prevention and HL questionnaire (HELIA). Data were All analyzed using SPSS version 16 and path analysis method based on single-variable and multiple regressions. stages of the study were conducted ethically.
    Results
    HL had a direct and statistically significant effect on all structures of the model and adoption of behavior. Also, it indirectly influenced adoption of behavior by influencing the structures of the model. Only perceived susceptibility and self-efficacy variables significantly affect adoption of behavior. In addition, the indirect effect of HL on the adoption of behavior was greater than its direct effect.
    Conclusion
    It is possible to improve the degree of HL and, therefore, the adoption of smoking preventive behavior among students through the use of HBM incorporated with HL, which emphasizes on perceived susceptibility and self-efficacy variables
    Keywords: Health Belief Model, Health Literacy, Smoking, Preventive Behavior, Path Analysis
  • رحمن پناهی، عرفان جوانمردی، علی رمضانخانی، فرشته عثمانی، علی احمدی، شمس الدین نیک نامی
    زمینه و اهداف
    علیرغم موثر بودن مداخلات مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر ارتقای رفتارهای پیشگیرانه از مصرف سیگار و ضرورت پیشگیری از مصرف سیگار در بین دانشجویان، پرسشنامه استانداردی در این زمینه در ایران وجود ندارد. لذا در این مطالعه، محققان روایی و پایایی پرسشنامه عوامل مربوط به پیشگیری از مصرف سیگار در دانشجویان براساس الگوی اعتقاد بهداشتی را مورد بررسی قرار دادند.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی تحلیلی میان 348 نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران در سال 1395 انجام شد. نمونه گیری به صورت خوشه اییک مرحله ای انجام شد. برای بررسی روایی صوری و محتوایی از دو روش کیفی و کمی استفاده شد، برای بررسی پایایی پرسشنامه و روایی سازه آن از ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای لیزرل 8/8 و SPSS نسخه 16 استفاده شد. تمامی مراحل مطالعه حاضر طبق موازین اخلاقی اجرا گردید.
    یافته ها
    ضریب تاثیر، نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا سازه های پرسشنامه به ترتیب در فاصله 4/5 -4/1، 0/97-0/79و 0/96-0/90 بود. مقادیر آلفای کرونباخ برای سازه های پرسشنامه بین 0/70 تا 0/90 به دست آمد. الگوی 5 عاملی شامل سازه های حساسیت، شدت، موانع، منافع و خودکارآمدی درک شده تایید گردید (3/25= X2/df، 0/96=CFI، 0/081=RMSEA).
    نتیجه گیری
    پرسشنامه عوامل مرتبط با پیشگیری از مصرف سیگار براساس الگوی اعتقاد بهداشتی از روایی و پایایی در جمعیت هدف دانشجویان برخوردار بود.
    کلید واژگان: روانسنجی, تحلیل عاملی, مصرف سیگار, الگوی اعتقاد بهداشتی, پیشگیری, دانشجو
    Rahman Panahi, Erfan Javanmardi, Ali Ramezankhani, Fereshteh Osmani, Ali Ahmadi, Shamsaddin Niknami*
    Background and Aims
    Despite the effectiveness of interventions based on the Health Belief Model (HBM) on improving the smoking preventive behaviors and the necessity of smoking prevention among students, there is no standard questionnaire in this regard in Iran. Therefore, in this study, the validity and reliability of the scale related to the smoking prevention factors among students based on the HBM were assessed.
    Materials and Methods
    The present analytical cross-sectional study was carried out among 348 dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, in 2016. Single-stage cluster sampling was conducted. Qualitative and quantitative methods were used to assess the face and content validity. The reliability of the scale and the structure validity were determined using Cronbach's alpha coefficient and confirmatory face analysis. Lisers 8.8 and SPSS 16 software were used to analyze the data. All stages of the study were conducted ethically.
    Results
    Impact score, content validity ratio and content validity index of the structures of the scale were in the range of 4.1 - 4.5, 0.79 - 0.97 and 0.90 - 0.96, respectively. Cronbach's alpha coefficient for structures of the scale was obtained from 0.70 to 0.90. Five-factor model including perceived susceptibility, severity, barriers, benefits and self-efficacy were confirmed (RMSEA = 0.081, CFI = 0.96, X2/df = 3.25).
    Conclusion
    Scale on the related factors to the smoking prevention based on HBM had the validity and reliability in the target population of the students.
    Keywords: Psychometrics, Factor analysis, Smoking, Health Belief Model, Prevention, Students
  • رحمن پناهی، علی رمضانخانی، محمود طاووسی، علی اصغر حائری مهریزی، شمس الدین نیکنامی
    زمینه و هدف
    سواد سلامت با اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده ارتباط داشته و تاثیر بالقوه ای در تقویت الگوی اعتقاد بهداشتی دارد. با توجه به افزایش شیوع مصرف سیگار در میان دانشجویان، این مطالعه با هدف تعیین نقش سواد سلامت در تقویت عملکرد الگوی اعتقاد بهداشتی در پیش بینی اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار اجرا شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی- تحلیلی روی 340 نفر از دانشجویان ساکن خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران انجام شد که با روش نمونه گیری خوشه اییک مرحله ای انتخاب شده بودند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه محقق ساخته موجود مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی در خصوص پیشگیری از مصرف سیگار و پرسشنامه سنجش سواد سلامت (HELIA) بود. داده ها پس از گردآوری با استفاده از روش تحلیل عاملی تائیدی توسط نرم افزار لیزرل 8/8 و آزمون رگرسیون چندگانه با نرم افزار spss نسخه 16 تحلیل شدند.
    یافته ها
    نتایج بررسی روایی دو نسخه از الگوی اعتقاد بهداشتی (نسخه اصلی و نسخه ترکیب شده با سواد سلامت) در تحلیل عاملی تائیدی نشان داد که شاخص های برازش نسخه ترکیب شده با سواد سلامت، از وضعیت بهتری برخوردار است. آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد که درصد پوشش واریانس رفتار نسخه ترکیب شده (36/50=r2) در مقایسه با نسخه اصلی (24/60=r2) از میزان بیشتری برخوردار است.
    نتیجه گیری
    برای طراحی و اجرای برنامه های آموزشی به منظور اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار در دانشجویان، استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی ترکیب شده با سواد سلامت موثرتر از نسخه اصلی این الگوست.
    کلید واژگان: الگوی اعتقاد بهداشتی, سواد سلامت, مصرف سیگار, رفتار پیشگیری کننده, دانشجویان
    Rahman Panahi, Ali Ramezankhani, Mahmoud Tavousi, Aliasghar Haerimehrizi, Shamsaddin Niknami
    Background And Objective
    Health literacy (HL) is associated with the adoption of preventive behaviors and has a potential effect on reinforcing the health belief model (HBM). Due to the increasing prevalence of smoking among university students, this study aimed to determine the role of HL in reinforcing the performance of HBM in anticipating the adoption of smoking preventive behaviors.
    Methods
    This cross-sectional study was carried out among 340 dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in Tehran, selected by sinle-stage cluster sampling. The data gathering tool was a researcher-made questionnaire based on HBMfor smoking preventive behaviors and HL questionnaire (HELIA). The data were analyzed using Confirmatory Factor Analysis method by Liserl software 8.8 and multiple regression analysiswith SPSS software.
    Results
    The results of the validity of two versions of HBM(original version and combined version with HL) in confirmatory factor analysis showed that fitness indexes of combined version with HL are better. Multiple regression analysisreflected that the coverage ratio of behavior variance of the combined version (r2= 36.5) is more than the original version (r2= 24. 6).
    Conclusion
    To design and implement educational programs in order to adoption of smoking preventive behaviorsamong students, using HBM combined with HL is more effective than the original version of this model.
    Keywords: health belief model, Health literacy, Smoking, Preventive Behavior, university Students
  • عایشه امینی، شمس الدین نیکنامی *، عطا بهمنی
    زمینه و هدف
    بر طبق آمار ، جمعیت نوجوانان1/28 درصد کل جمعیت کشور را تشکیل می دهند و در کشور ما 15درصد کودکان زیر 5 سال دچار کوتاه قدی تغذیه ای می باشند. با توجه به اهمیت تغذیه در دوران نوجوانی و همچنین نقش آموزش بهداشت در ارائه آموزش های موثر جهت ایجاد عادات تغذیه ای مناسب پژوهشگران تصمیم گرفتند پژوهشی با هدف تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر رفتار تغذیه ای دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهر چابهار انجام دهند.
    مواد و روش ها
    مطالعه حاضر پژوهشی مداخله ای نیمه تجربی از نوع قبل و بعد می باشد که بر روی 90 دانش آموز دختر مقطع دوم راهنمایی چابهار به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و کنترل انجام گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه FFQ بود. پرسشنامه در دو زمان قبل و 3 ماه بعد توسط دانش آموزان تکمیل گردید. بعد از انجام پیش-آزمون، مداخله آموزشی طی 4 جلسه در مدت زمان 10 روز برای گروه آزمون انجام گرفت. اطلاعات با نرم افزار SPSS18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    بر اساس یافته های این پژوهش دو گروه آزمون (84/7±25/71) و کنترل (55/7±62/71) قبل از مداخله با هم تفاوت معنی داری نداشتند (05/0
    نتیجه گیری
    نتایج این مطالعه تاثیر مثبتی روی الگوی تغذیه دانش-آموزان داشته است.
    کلید واژگان: آموزش, رفتار تغذیه ای, دانش آموزان
    Ayeshe Amini, Shamseddin Niknami *, Ata Bahmani
    Background
    According to recent statistics, the teenagers form 28.1% of the population in our country. Also, 15% of children under 5 year suffer from stunting, and 9% had moderate to severe underweight moderate and severe based on weight and age. By considering the importance of nutrition in adolescence, as well as the role of health education in providing effective training to create the proper nutritional habits, researcher aimed to determine the effect of educational intervention on the nutritional behavior of female students of secondary school in Chabahar city.
    Materials And Methods
    This is a quasi-experimental research conducted on two groups of 90 female students, selected randomly from two middle schools of Chabahar. Iran in 2012 – 2013. The samples were divided into two groups randomly, as control group and test group (n= 45). Data collection instruments was FFQ questionnaire. The questionnaire was completed at two stages (before, and 3 months later after educational intervention) by the students. Following the pre-test, the educational intervention has been conducted in 4 sessions in a 10-day period of time. The collected data were analyzed using SPSS version 18 and appropriate statistical tests.
    Results
    There was not significant difference between the two groups before intervention, concerning their average scores of the main variables of the study (P>0.05). There appeared meaningful differences between the two groups after intervention concerning the average scores of facilitating behaviors (P
    Conclusion
    Based on the results of this research educational intervention has positively effects on the student's nutrition pattern.
    Keywords: Educational health, Nutrition behavior, student
  • حسین ایزدی راد، شمس الدین نیکنامی *، ایرج ضاربان، محمود طاووسی
    مقدمه
    سواد سلامت مادر، علاوه بر تاثیر بر کیفیت مراقبت های دوران بارداری، عامل کلیدی در کنترل کم وزنی نوزاد است. هدف این مطالعه، بررسی تاثیر سواد سلامت و شاخص کفایت مراقبت های دوران بارداری بر پیامد وزن هنگام تولد بود.
    مواد و روش کار
    این مطالعه مقطعی (توصیفی تحلیلی) روی 860 زن باردار شکم اولی که از طریق نمونه گیری خوشه ایتصادفی انتخاب شده بودند، انجام گردید. داده ها با استفاده از پرسشنامه سنجش سواد سلامت بزرگسالان ایرانی ایرانی(HELIA) و شاخص کفایت مراقبت بارداری جمع آوری گردید. اطلاعات گردآوری شده توسط نرم افزار spss و با به کار گیری آمارهای توصیفی و آزمون تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    میزان شیوع کم وزنی هنگام تولد 5/16درصد بود. شاخص کفایت بارداری 33درصد زنان باردار در رده ناکافی و 67 درصد باقی مانده در گروه متوسط بودند. میانگین سطح سواد سلامت زنان باردار 1/748 ±65/97 بود. شاخص کفایت مراقبت بارداری قوی ترین پیش بینی کننده وزن هنگام تولد بود(47درصد). از میان مولفه های سواد سلامت: فهم و درک (21درصد)، ارزیابی(13درصد) و تصمیم گیری و کاربرد اطلاعات(12درصد) نیز پیش بینی کننده وزن هنگام تولد بودند.
    بحث و نتیجه گیری
    شاخص کفایت مراقبت بارداری و سواد سلامت پیش بینی کننده وزن هنگام تولد بودند، که لزوم توجه بیشتر به مراقبت های دوران بارداری و سواد سلامت در برنامه های ارتقای سلامت را نشان می دهد.
    کلید واژگان: وزن هنگام تولد, سواد سلامت, شاخص کفایت مراقبت بارداری, مراقبت های دوران بارداری
    Hossien Izadirad, Shamsoddin Niknami *, Iraj Zareban, Mahmoud Tavousi
    Objective(s)
    Maternal health literacy, in addition to the quality of prenatal care, is a key factor in controlling the underweight baby. The purpose of this study was to investigate the effect of health literacy and adequacy of prenatal care on the outcome of birth weight.
    Methods
    A cross sectional study was conducted on 860 pregnant women who were selected by random cluster sampling. The data were collected using the Health Literacy for Iranian Adults (HELIA) and the adequacy of care for pregnancy. The data were analyzed using SPSS windows version 20 by descriptive statistics and regression analysis
    Results
    The prevalence of low birth weight was 16.5%. The adequacy of the pregnancy index of 33% was inadequate and 67% of women had an average index. The mean level of health literacy was 65.97 ± 1.74 in pregnant women. The adequacy of care for pregnancy was the strongest predictor of birth weight (47%). Health literacy components: understanding (21%), appraisal (13%) and decision-making and applying information (12%) was predicted birth weight.
    Conclusion
    Prenatal care adequacy index and health literacy were predictors of birth weight, which highlighted the need for more attention to prenatal care and health literacy in health promotion programs for pregnant women.
    Keywords: Birth weight, Health literacy, Pregnancy care adequacy index, prenatal care
  • رحمن پناهی، علی رمضانخانی، علی اصغر حائری مهریزی، محمود طاووسی، مانیا خلیلی دارستانی، شمس الدین نیک نامی*
    زمینه و اهداف
    سواد سلامت با اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده ارتباط دارد. نظر به افزایش مصرف سیگار در دانشجویان، این مطالعه با هدف تعیین ابعاد تاثیرگذار سواد سلامت در پیشگویی اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار در دانشجویان اجرا گردید
    مواد و روش ها
    در یک مطالعه توصیفی – تحلیلی مقطعی، تعداد 280 نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، به روش نمونه گیری خوشهای یک مرحلهای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه سنجش سواد سلامت (HELIA) و پرسشنامه محقق ساخته روا و پایا جهت سنجش اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار، گردآوری و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و با به کارگیری آمارهای توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندگانه، تحلیل شدند. تمامی مراحل مطالعه حاضر طبق موازین اخلاقی اجرا گردید
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار نمره اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار 16/19±36/39 از 100 بود. دو بعد درک و دسترسی به اطلاعات سلامت، بیشترین میانگین نمره و دو بعد تصمیمگیری و کاربرد اطلاعات سلامت و خواندن، کمترین میانگین نمره را به خود اختصاص دادند. آزمون رگرسیون چندگانه نشان داد، ابعاد درک(017/0=P ،216/0=β) و تصمیم گیری و کاربرد اطلاعات سلامت (001/0= P،324/0=β)، پیشگویی کننده اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از مصرف سیگار بودند. این متغیرها در مجموع، قادر به پیش بینی1/23 درصد تغییرات رفتار بودند.
    نتیجه گیری
    براساس نتایج مطالعه در طراحی مداخلات آموزشی جهت پیشگیری از مصرف سیگار، باید به سواد سلامت و خصوصا ابعاد خواندن، درک و تصمیمگیری و کاربرد اطلاعات سلامت در مخاطبین، توجه ویژهای شود.
    کلید واژگان: سواد سلامت, رفتارهای پیشگیری کننده, مصرف سیگار, دانشجویان
    Rahman Panahi, Ali Ramezankhani, Aliasghar Haerimehrizi, Mahmoud Tavousi, Mania Khalilpour Darestani, Shamsaddin Niknami *
    Background
    Health literacy (HL) is related with the adoption of preventive behaviors. Considering the increase smoking among students, this study aimed to determine the effective dimensions of HL in predicting the adoption of smoking preventive behaviors in students.
    Materials And Methods
    In the present cross-sectional and descriptive study, 280 dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences were selected through single-stage cluster sampling method.A questionnaire of HL measurement (HL for Iranian Adults) and also a valid and reliable researcher-made questionnaire were exploited for measuring the adoption of smoking preventive behaviors. The collected data were analyzed using SPSS software (version 16) and descriptive statistics, Pearson correlation coefficient and multiple logistic regression analysis. All stages of the study were conducted ethically.
    Results
    The mean (± standard deviation) score for adoption of smoking preventive behaviors were 39.36±19.16 out of 100. Understanding and access to health information dimensions received the highest scores, while decision making and application of health information as well as reading obtained the lowest scores. Multiple regression analysis reflected that the dimensions of understanding (β=0.216, P=0.017) and decision making and the application of health information (β=0.324, P=0.001) were predictors of adoption of smoking preventive behaviors. Overall, these variables could predict 23.1% of behavioral changes.
    Conclusion
    According to the results of the study, in designing educational interventions for the prevention of smoking, special attention should be paid to HL, especially the dimensions of reading, understanding and decision making as well as application of health information in the audience.
    Keywords: Health literacy, Preventive behaviors, Smoking, University Students
  • رحمن پناهی، علی رمضانخانی، محمود طاووسی، علی اصغر حائری مهریزی، فرشته عثمانی، شمس الدین نیکنامی
    زمینه و هدف
    ارتباط سواد سلامت پایین با پیامدهای منفی بهداشتی مانند اتخاذ کمتر رفتارهای پیشگیرانه و وضعیت ضعیف تر سلامتی، اثبات شده است. نظر به افزایش مصرف سیگار در میان دانشجویان، این مطالعه با هدف تعیین و مقایسه سواد سلامت در دانشجویان سیگاری و غیرسیگاری انجام شد.
    مواد و روش ها
    پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی است که در میان دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران انجام گرفت. حجم نمونه 360 نفر بود که با روش نمونه گیری خوشه اییک مرحله ای انتخاب شده بودند. ابزار گردآوری داده ها شامل اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه سنجش سواد سلامت (HELIA) بود. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آمارهای توصیفی و آزمون تی، تحلیل شدند.
    یافته ها
    23/8 درصد (81 نفر) از دانشجویان مصرف کننده فعلی سیگار، 17/10 درصد (58 نفر) دارای تجربه مصرف سیگار و 59/10 درصد (201 نفر) غیرسیگاری بودند. میانگین و انحراف معیار نمره سواد سلامت 14/12±70/52 از 100 بود. ابعاد درک و دسترسی بیشترین میانگین نمره و بعد تصمیم گیری و کاربرد اطلاعات سلامت کمترین میانگین نمره را به خود اختصاص داده بودند. بین میانگین نمره سواد سلامت در دو گروه از دانشجویان سیگاری و غیرسیگاری اختلاف معنادار وجود داشت. همچنین بین میانگین نمره ابعاد درک، تصمیم گیری و کاربرد اطلاعات سلامت و دسترسی، در دو گروه از دانشجویان سیگاری و غیرسیگاری اختلاف معنادار وجود داشت (0/05>P).
    نتیجه گیری
    برای طراحی مداخلات پیشگیری از مصرف سیگار در دانشجویان، باید به سواد سلامت و ابعاد تاثیرگذار آن در این زمینه توجه ویژه ای مبذول داشت.
    کلید واژگان: سواد سلامت, مصرف سیگار, دانشجویان
    Rahman Panahi, Ali Ramezankhani, Mahmoud Tavousi, Aliasghar Haeri-Mehrizi, Fereshte Osmani, Shamsaddin Niknami
    Background And Objective
    The relation of low health literacy with negative health consequences such as less adopting of preventive behaviors, premature death and weaker state of health has been proven. Due to the increase of using smoking among students, this study was performed with the purpose of determining and comparing health literacy among smoker and non-smoker students.
    Methods
    This research is the cross-sectional study among dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in Tehran was performed. The sample size of 360 people has been included by single-stage random cluster sampling. The data collection tools were demographic information and health literacy questionnaire (HELIA). Data were analyzed using descriptive statistics and t-test in SPSS (ver.16).
    Results
    59.1% (n=201) were studied non-smoker students, 17.1% (n=58) had experienced smoking and 23.8% (n=81) were current smokers. The mean and standard deviation of health literacy score were 70.52±14.12 from 100. The dimensions of understanding and access to the highest mean score, and then the decision making and application of health information had the lowest mean score. There was a significant difference between the mean of health literacy in two groups of smoker and non-smoker students. Also, there was a significant difference between the mean scores of the dimensions of understanding, decision making and application of health information and access in two groups of smoker and non-smoker students (P
    Conclusion
    In order to design smoking prevention interventions in students, special attention should be paid to health literacy and its dimensions in this field.
    Keywords: Health literacy, Smoking, University students
  • اکرم حافظی، عفت عباسی، شمس الدین نیکنامی، عبدالرحیم نوه ابراهیم
    زمینه و هدف
    دانش آموزان از سرمایه های عمده انسانی هر جامعه محسوب می گردند و توجه به سلامت آنها نوعی سرمایه گذاری برای آینده قلمداد می گردد. یکی از راه های موثر در ارتقای بهداشت دانش آموزان، تربیت مربیان بهداشت مدارس در نظام آموزش عالی است.پژوهش حاضر با هدف فرایند تدوین برنامه درسی برای دوره کارشناسی پیوسته بهداشت مدارس و اعتبارسنجی آن از دیدگاه متخصصان برنامه ریزی درسی و بهداشت مدارس انجام گرفته است.
    روش کار
    این پژوهش با روش تحقیق آمیخته انجام شده است. در بخش کیفی از روش اکتشافی و در بخش کمی از روشتوصیفی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه پژوهش در بخش کیفی، مجموع افکار متخصصانی است که در حوزه بهداشت مدارس و برنامه درسی اظهار نظر کرده اند و این افکار در قالب اسناد و مدارک نمود داشته است و در بخش کمی شامل 300 تن از متخصصان برنامه درسی و بهداشت مدارس شاغل در تهران بوده است. نمونه پژوهش در بخش اعتبارسنجی الگو شامل 168 تن از این متخصصان بود. ابزار پژوهش جهت اعتبارسنجی برنامه درسی مورد نظر، پرسشنامه ای محقق ساخته بود که روایی آن برطبق نظر متخصصان و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ 96/0 مورد تایید قرار گرفته است. برای اعتبارسنجی آن از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد.
    یافته ها
    یافته های این پژوهش نشان داد که ساختار پیشنهادی برنامه درسی برای دوره کارشناسی پیوسته بهداشت مدارس از بخش هایی همچون اهداف، محتوا، بهداشت فردی و اجتماعی، فرایندهای رشته ای و ارزشیابی واحدهای عملی و تئوری تشکیل شده است. همچنین یافته های اعتبارسنجی نشان داد که برنامه درسی برای دوره کارشناسی پیوسته بهداشت مدارس از دیدگاه متخصصان برنامه ریزی درسی و بهداشت مدارس از اعتبار لازم برخوردار بوده است.
    نتیجه گیری
    با توجه به این که برنامه درسی پیشنهادی برای دوره کارشناسی پیوسته بهداشت مدارس از اعتبار لازم برخوردار است، به برنامه ریزان درسی و اعضای هیئت علمی حوزه بهداشت پیشنهاد می شود تا نسبت به تصویب این برنامه و اجرای آن در نظام آموزش عالی همت گمارند.
    کلید واژگان: برنامه درسی, کارشناسی پیوسته بهداشت مدارس, متخصصان برنامه ریزی درسی, برنامه درسی آموزش عالی, اعتبارسنجی
    A. Hafezi, E. Abbasi, Sh Niknami, A. Naveh Ebrahim
    Background and Objectives
    Students are human capital of any society and paying attention to their health is considered an investment for the future. One of the effective ways to promote health of students is training school health educators in higher education system. The aim of this study was codification process of baccalaureate curriculum for school health and its validation from the perspective of curriculum and school health specialists.
    Methods
    This research was mixed method. In the qualitative phase, exploratory method and in the quantitative section, descriptive-survey method was used. The study population included all the ideas of professionals in the field of school health and curriculum who commented on curriculum. The quantitative phase included 300 curriculum and school health specialists working in Tehran. 168 of these specialists were selected for validating this curriculum model. The instrument used to validate the model was a researcher-made questionnaire which its validity was confirmed by expert's views and its reliability was confirmed by Cronbach's Alpha test (α=0.96). Exploratory and confirmatory factor analyses were used to validate the model.
    Results
    The findings showed that proposed structure of baccalaureate curriculum for school health includes aims, content, personal and social health, disciplinary processes and evaluation of apprenticeship units. Also, the findings of validation showed baccalaureate curriculum for school health was valid from the perspective of curriculum and school health specialists.
    Conclusion
    Since the proposed curriculum for baccalaureate of school health is valid, it is suggested that curriculum planners and the faculty members in the field of health to try to adopt this proposed model and implement in the higher education system.
    Keywords: Curriculum, Baccalaureate Curriculum of School Health, Curriculum Specialists, Higher Education Curriculum, Validation
  • فهیمه حقی، شمس الدین نیکنامی *، صدیقه سادات طوافیان
    سابقه و هدف
    مسمومیت حاملگی شایعترین عارضه دوران بارداری و یکی از سه علت اصلی مرگ زنان باردار می باشد. با توجه به شیوع بالای مسمومیت حاملگی در شهرستان پلدختر، این مطالعه با هدف بررسی تاثیر برنامه آموزشی تغذیه ای پیشگیری کننده از مسمومیت بارداری بر رفتارهای تغذیه ای زنان باردار انجام شد.
    مواد و روش ها
    پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی بود که در سال 1396 و با شرکت 120 زن باردار سه ماهه سوم مراجعه کننده به مراکز بهداشتی-درمانی شهرستان پلدختر انجام گردید. شرکت کنندگان در مطالعه به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمون و کنترل (60=n) تقسیم شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه محقق ساخته مشتمل بر اطلاعات جمعیت شناختی، سوالات آگاهی، نگرش و عملکرد بود. داده ها در نسخه 16 نرم افزار SPSS و با آزمون های Wilcoxcon ، Mann-whithney، T Testو Anova تحلیل شدند.
    یافته ها
    نتایج حاصل از این مطالعه تفاوت معنی داری در زمینه آگاهی، نگرش و عملکرد بعد از مداخله بین گروه آزمون و کنترل نشان داد (0.001>P). همچنین میانگین نمرات آگاهی، نگرش و عملکرد قبل و بعد از مداخله در گروه آزمون تفاوت آماری معنی دار داشتند (0.001>P).
    نتیجه گیری
    نتایج مطالعه حاضر نشان داد مداخله آموزشی در بهبود رفتارهای تغذیه ای پیشگیری کننده از مسمومیت حاملگی موثر بود. لذا پیشنهاد می شود ضمن انجام مطالعات بیشتر برای تایید نتایج از این مداخله برای آموزش زنان باردار استفاده شود.
    کلید واژگان: آموزش بهداشت, رفتار, مسمومیت حاملگی, بارداری
    Fahimeh Haghi, Shamsodin Niknami *, Sedgheh Sadat Tavafian
    Background And Objective
    Preeclampsia (PE) is the most common complication of pregnancy and one of the top three causes of maternal death. Considering the high prevalence of PE, this study was conducted to determine the effect of nutrition training program for the prevention of PE on the nutritional behaviors of pregnant women in Pol-e dokhtar, Iran, 2017.
    Materials And Methods
    This quasi-experimental study was carried out among 120 pregnant women in their third trimester of pregnancy referred to the healthcare centers of Pol-e dokhtar, Iran, in 2017. The participants were randomly assigned into two groups of intervention and control (60 individuals per group). The subjects were selected through cluster sampling method, and data were collected using a questionnaire developed by the researcher including questions about the participants’ demographic characteristics, knowledge, attitude, and function. Data analysis was performed using Chi-squared, Fisher’s exact test, independent samples t-test, and paired t-test by the help of SPSS software, version 16.
    Results
    The results showed significant differences between the groups in terms of the level of knowledge, attitude, and function (P
    Conclusion
    Educational intervention was effective in the prevention of PE in pregnant women through changing their nutritional behaviors. Therefore, it is suggested to educate pregnant women; moreover, further studies are recommended to confirm the results.
    Keywords: Behavior, Health Education, Pre, Eclampsia, Pregnancy
  • رحمن پناهی، علی رمضانخانی، محمود طاووسی، فرشته عثمانی، شمس الدین نیکنامی
    زمینه و هدف
    شناسایی عوامل موثر بر میزان آگاهی و نگرش نسبت به مضرات مصرف سیگار و تعیین تاثیر دقیق هر کدام از این عوامل، از جمله سواد سلامت می تواند در ارتقای آگاهی و نگرش نسبت به مضرات مصرف سیگار کمک کننده باشد. لذا این پژوهش با هدف شناسایی تاثیر سطوح سواد سلامت بر آگاهی و نگرش در زمینه مضرات مصرف سیگار انجام شد.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی در میان 347 نفر از دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران انجام شد. نمونه گیری به صورت خوشه اییک مرحله ای انجام شد و داده ها با استفاده از ابزار سنجش سواد سلامت بزرگسالان ایرانی (HELIA) و پرسشنامه محقق ساخته ای که آگاهی و نگرش در خصوص مضرات مصرف سیگار را می سنجید گردآوری شدند و سپس با استفاده از آمارهای توصیفی و آزمون رگرسیون لجستیک مورد تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار نمره سواد سلامت 14/12±70/52 از 100 بود. میانگین و انحراف معیار نمره آگاهی و نگرش به ترتیب 1/62± 16/65 و 10/33±53/03 بود. سواد سلامت با آگاهی و نگرش در خصوص مضرات مصرف سیگار ارتباط معنی دار داشت. همچنین سطوح سواد سلامت ناکافی، نه چندان کافی، کافی و عالی با آگاهی و نگرش نسبت به مضرات مصرف سیگار ارتباط معنی دار داشتند.
    نتیجه گیری
    با توجه به تاثیر سواد سلامت بر آگاهی و نگرش دانشجویان نسبت به مضرات مصرف سیگار، باید در طراحی برنامه های آموزشی مرتبط، به میزان سواد سلامت مخاطبین توجه ویژه ای مبذول داشت.
    کلید واژگان: سواد سلامت, آگاهی, نگرش, سیگار, دانشجو
    Rahman Panahi, Ali Ramezankhani, Mahmoud Tavousi, Freshteh Osmani, Shamsaldin Niknami
    Background And Objective
    Identifying factors affecting the level of knowledge and attitude towards the harms of smoking and determining the exact effect of each of these factors, including health literacy could help to improve knowledge and attitudes toward the harms of smoking. Therefore, this study aimed to identify the effect of health literacy levels on knowledge and attitudes towards the harms of smoking
    Methods
    This cross-sectional and correlational study was conducted on 347 dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran. single-stage random cluster sampling was used and data were collected using HELIA for urban population aged between 18-65 years old and researcher-made questionnaire that measured knowledge and attitudes towards smoking and its harms and then were analyzed using descriptive statistics and logistic regression test.
    Results
    The mean and standard deviation of health literacy score was 70.52 ± 14.12 out of 100. The mean and standard deviation of knowledge and attitude scores were 16.65 ± 1.62 and 53.03 ± 10.33, respectively. Health literacy was significantly associated with knowledge and attitudes towards the harms of smoking. Accordingly, inadequate, relatively adequate, adequate and excellent levels of health literacy were significantly associated to knowledge and attitude towards the harms of smoking.
    Conclusion
    Due to the effect of health literacy on knowledge and attitude of students about the harmful effects of smoking, the design of related educational programs should pay particular attention to the level of health literacy of the audience.
    Keywords: Health literacy, Knowledge, Attitude, Smoking, University student
  • حسین ایزدی راد، شمس الدین نیکنامی، ایرج ضاربان، علیرضا حیدرنیا، غلامرضا مسعودی
    زمینه و هدف
    سواد سلامت یکی از عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت مادران باردار است که بر میزان استفاده از خدمات و اطلاعات مربوط به مراقبت های دوران باراداری تاثیرگذار است. این مطالعه با هدف بررسی سواد سلامت و ارتباط آن با مراقبت های دوران بارداری در زنان باردار جوان انجام شد.
    مواد و روش ها
    مطالعه حاضر، پژوهشی توصیفی- تحلیلی است که به روش مقطعی در سال 1395 انجام گرفت. جامعه مورد پژوهش کلیه زنان باردار جوان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهری منطقه بلوچستان و تعداد نمونه 215 نفر بود که به روش نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. ابزار گرد آوری اطلاعات، پرسشنامه سنجش سواد سلامت بالغین شهری(HELIA) و مراقبت های دوران بارداری بود. تحلیل داده ها از طریق آمار توصیفی و آزمون کای دو با استفاده از نرم افزار SPSS19 انجام شد.
    یافته ها
    میانگین سنی زنان باردار مورد بررسی 7/79± 22/8 سال بود. میانگین سواد سلامت زنان باردار جوان 12/52± 67/69 از 100 بود. 21/86 درصد افراد مورد مطالعه، سواد سلامت ناکافی، 26/04 درصد سواد سلامت نه چندان کافی، 36/27 درصد سواد سلامت کافی و 15/81 درصد سواد سلامت عالی داشتند. سواد سلامت ارتباط معنی داری با مصرف قرص آهن، مولتی ویتامین، اسید فولیک، رعایت رژیم غذایی، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان داشت(0/05˂P). سواد سلامت با رفتار پیاده روی ارتباط آماری معناداری نداشت(0/846=P).
    نتیجه گیری
    بین سواد سلامت مادران باردار و مراقبت های دوران بارداری ارتباط معناداری وجود دارد که لزوم توجه بیشتر به سواد سلامت مادران در برنامه های ارتقای سلامت را نشان می دهد.
    کلید واژگان: سواد سلامت, مادران باردار, مراقبت های دوران بارداری
    Hossien Izadirad Shamsoddin Niknami, Iraj Zareban, Alireza Hidarnia, Gholamreza Masoudy
    Background And Objective
    Health literacy is as one of the determinant of social of pregnant women’s health. That affects the use of services and information of prenatal care. The aim of study was to determine the relationship between health literacy and prenatal care in young pregnant women.
    Methods
    This descriptive- analytical study was carried out cross sectional in 2016. Research population, consisted of all Pregnant young women referring to urban health centers of Balochistan, 215 pregnant young women were selected according to a stratified sampling basis. Questionnaires Health Literacy for Iranian Adults (HELIA) and prenatal care was applied for data collection. Data were analyzed using descriptive statistics and Chi square test through SPSS19.
    Results
    The mean age of pregnant women was 22.8 ± 7.79 years. The mean score of maternal health literacy was 67.69 ± 12.52 out of 100. 21.66% of studied women had insufficient health literacy, 26.04% not enough health literacy, 36.27% adequate health literacy and 15.81% high health literacy. There was a significant relationship between health literacy and taking iron tablet, multivitamin, and folic acid, diet, brushing and using dental floss (P˂0.05). Health literacy was not statistically significant with walking (P = 0.86).
    Conclusion
    There is a significant relationship between maternal health literacy with prenatal care that shows the necessity of more attention to maternal health literacy in health promotion programs.
    Keywords: Heath literacy, pregnant women, prenatal care
  • دکترحسین ایزدی راد، دکترشمس الدین نیکنامی *، دکترایرج ضاربان، دکترعلیرضا حیدرنیا
    مقدمه
    پیامدهای ناپسند بارداری مانند سقط جنین، مرده زایی، تولد زودرس،... به سبب ناتوانی در خودمراقبتی دوران بارداری است. عوامل فردی و اجتماعی گوناگون بر خودمراقبتی زنان باردار تاثیر گذار است.
    هدف
    بکارگیری روش واکاوی مسیر برای تعیین پیش بینی کننده های خودمراقبتی دوران بارداری بر اساس آمیزه الگو باور بهداشتی و پشتیبانی اجتماعی.
    مواد و روش ها
    در این مطالعه توصیفی تحلیلی، 215 زن باردار منطقه بلوچستان به روش نمونه گیری خوشه ایدو مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای در برگیرنده متغیرهای الگو باور بهداشتی و سازه پشتیبانی اجتماعی از تئوری شناختی اجتماعی بندورا بود. واکاوی داده ها با آمار توصیفی، همبستگی و رگرسیون خطی و نرم افزار SPSS نسخه18 انجام شد.
    نتایج
    خودکارآمدی، شدت و حساسیت درک شده به طور مستقیم بر خودمراقبتی موثر است. متغیر پشتیبانی اجتماعی از راه تاثیر بر خودکارآمدی، حساسیت و شدت درک شده به صورت غیر مستقیم بر خودمراقبتی تاثیر گذار بوده و با اثر کلی 6/46% به عنوان نیرومند ترین پیش بینی کننده خودمراقبتی شناخته شد. در این پژوهش بین حساسیت (598/0r=)، شدت (726/0r=)، سود (348/0r=)، خودکارآمدی (824/=0r) و پشتیبانی اجتماعی(745/=0r) با خودمراقبتی ارتباط معنی دار وجود داشت (05/0p<). بین باز دارنده های درک شده با خودمراقبتی ارتباط وارونه دیده شد (685/0-r= و05/0p<).
    نتیجه گیری
    الگو آمیزه ا ی با پافشاری بر پشتیبانی اجتماعی و خودکارآمدی می تواند به عنوان چارچوبی در نمودارسازی پا درمیانی آموزشی در راستای پیشرفت خودمراقبتی بکار برده شود.
    کلید واژگان: حمایت اجتماعی, زنان باردار, مراقبت از خود
    Hossien Izadirad, Shamsodin Niknami *, Iraj Zareban, Alireza Hidarnia
    Introduction
    Due to weakness of self-care during pregnancy, adverse pregnancy outcomes including abortion, stillbirth, premature birth, etc may occur. Individual and social factors affect self-care of pregnancy
    Objective
    Use of path analysis method to determine predictors of pregnancy self-care based on combination of health belief model and social support.
    Materials And Methods
    This was a descriptive analytical study conducted on 215 pregnant women living in Baluchistan region , Iran. Two-stage cluster sampling was performed. Data collection tool was questionnaire of integrated model ( HBM and social support constructs). To analyze the data, SPSS version 18 statistical indicators and descriptive statistics, bivariate correlations, and linear regression.
    Results
    Self-efficacy, perceived severity and sensitivity were found to be directly effective on self-care. Also, social support had indirect effects on self-care through an effect on self-efficacy, perceived susceptibility and severity. Social support was identified as the strongest predictor of self-care of pregnancy (46/6%). A significant correlation was found between susceptibility and self-care (0.598), severity and self-care (0.726), benefits and self-care (0.348), self-efficacy and self-care (0.824) and social support(0.745) with self-care(p
    Conclusion
    Integrated Model (HBM and social support structures) with an emphasis on social support and self efficacy can be used as a framework for designing educational interventions to promote self-care.
    Keywords: Pregnant Women Self-Care Social Support
  • منا سادات اردستانی، شمس الدین نیکنامی *، علیرضا حیدرنیا، ابراهیم حاجی زاده
    زمینه و هدف
    فعالیت بدنی منظم به عنوان یکی از اجزای اصلی شیوه زندگی سالم، در نوجوانان دختر پایین است. نظریه شناختی اجتماعی (Social Cognitive Theory) یکی از موثرترین چارچوب های ادراکی در بررسی فعالیت بدنی است. هدف این مطالعه، ارزیابی روایی و پایایی پرسشنامه SCT محور در زمینه رفتار فعالیت بدنی دانش آموزان دختر نوجوان تهرانی بود.
    مواد و روش کار
    یک مطالعه مقطعی با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی بر روی 400 دانش آموز دختر نوجوان در یکی از مناطق آموزش و پرورش تهران (1393) انجام گرفت که از طریق نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. مقیاس SCT از لحاظ روایی (محتوا، صوری و سازه) و پایایی (انسجام درونی و ثبات) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تعیین روایی سازه، تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از SPSS16 و LISREL8.8 صورت گرفت.
    یافته ها
    نتایج شاخص روایی محتوا (1-94/0)، نسبت روایی محتوا (1-97/0) و امتیاز تاثیر (9/4-6/4) برای کل مقیاس قابل قبول بودند. نتایج رویکرد تاییدی، از ساختار 6 عاملی SCT (خودکارآمدی، خودکارآمدی در غلبه بر موانع، حمایت دوستان، حمایت خانواده، خودتنظیمی و انتظار پیامد) حمایت کرد. شاخص های برازش نشان دادند که الگوی اندازه گیری SCT برازش مناسبی با داده ها دارد. پایایی سازه های مقیاس طبق نتایج ضرایب آلفای کرونباخ (85/0-78/0) و همبستگی درون رده ای (9/0-73/0) قابل پذیرش بود. (04/0 RMSEA=، 02/0=RMR، 84/0=GFI، 22/2=X2/df، 930=df، 96/2065=x2)
    نتیجه گیری
    پرسشنامه SCT برای بررسی فعالیت بدنی در دانش آموزان دختر نوجوان تهرانی از روایی و پایایی برخوردار بود. این مقیاس می تواند در مطالعه رفتار فعالیت بدنی و طراحی مداخلات آموزشی در این گروه هدف به کار رود.
    کلید واژگان: فعالیت بدنی, دانش آموزان, روایی و پایایی
    Ms Ardestani, Sh Niknami *, A. Hidarnia, E. Hajizadeh
    Background and Objectives
    Regular physical activity as one of the main components of healthy life style is low in adolescent girls. Social Cognitive Theory (SCT) is one of the most effective conceptual frameworks to assess physical activity behavior. This study aimed to assess the validity and reliability of the SCT questionnaire in adolescent female student’s Physical Activity behavior in Tehran.
    Material and
    Methods
    The SCT questionnaire was assessed via content, face, construct validity, and reliability (stability and internal consistency). A cross-sectional study with confirmatory factor analyses (CFA) was done to assess construct validity among 400 adolescent female students in one of the educational districts in Tehran (2013). The samples were chosen with multi-stage sampling. Statistical analyses were done by SPSS16 and LISREL8.8 software (the maximum likelihood (ML) estimation to using matrix covariance).
    Results
    The results of CVI (0.94-1), CVR (0.97-1), and impact score (4.6-4.9) were acceptable for all scales. Six constructs of SCT (self-efficacy, self-efficacy to overcome impediments, self-regulation, outcome expectancy, friend and family support) were supported with the result of confirmatory approach. Fit indices showed that the measuring model of SCT had a suitable fit to data (X2=2065/96, df=930, p
    Conclusion
    SCT questionnaire was valid and reliable to assess the physical activity behavior in these adolescent female students. This scale can be used in exercise behavior study and designing educational program interventions in such group.
    Keywords: Physical activity, students, Reliability, Validity
نمایش عناوین بیشتر...
سامانه نویسندگان
  • شمس الدین نیکنامی
    شمس الدین نیکنامی

اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال