مجله مطالعات ناتوانی
سال دهم شماره 1 (اسفند 1399)

بررسی و مقایسه تاثیر شرکت کردن سالمندان در قالب گروه های اجتماعی، ورزشی و تفریحی، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است؛ ازاین رو هدف از انجام دادن این پژوهش مقایسه سلامت معنوی، خودکارآمدی و امید به زندگی بین سه گروه از سالمندان (فعال بدنی، فعال ذهنی و غیرفعال) بود.

 این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از پرسش نامه های سلامت معنوی (پولوتزینوالیسون، 1982)، خودکارآمدی (شرر، 1982) و امید به زندگی (اشنایدر، 1991) انجام شد. جامعه آماری موردمطالعه این پژوهش، همه سالمندان (افراد بالای 60 سال) شهرستان کرمانشاه در سال 1397بود که با توجه به دردسترس بودن نمونه ها، تعداد 346 نفر (124 غیرفعال، 104 فعال بدنی و 118 فعال ذهنی) انتخاب شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و روش های آماری توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و تحلیلی (تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA)) و در صورت معناداری رابطه، از آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. همچنین سطح معناداری 0٫05 α=در نظر گرفته شد. 

 یافته های پژوهش نشان داد که بین نمرات سلامت معنوی هر سه گروه، تفاوت معناداری وجود نداشت (0٫081=p)؛ ولی در نمرات امید به زندگی و خودکارآمدی تفاوت بین گروه ها معنادار بود (0٫001≥p)؛ به طوری که گروه فعال بدنی و فعال ذهنی، نمرات بالاتری در این مقیاس ها به دست آوردند. 

 بر اساس یافته های این پژوهش، مشارکت سالمندان در فعالیت های گروهی و دسته جمعی، مانند فعالیت های ورزشی و همچنین بازی های ذهنی و فکری، خودکارآمدی و به طور کلی امید به زندگی آنان را افزایش می دهد.

بیماری کرونری قلبی (CHD) از انواع بسیار شایع بیماری های قلبی عروقی در میان بزرگسالان سراسر جهان، ازجمله در ایران است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر میزان استرس ادراک شده در بیماران کرونری قلبی انجام شد.

روش این پژوهش نیمه آزمایشی (تجربی) با طرح پیش آزمون پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری را بیماران کرونری قلبی مراجعه کننده به کلینیک قلب بیمارستان دکتر باهنر کرج در پاییز و زمستان 1396 تشکیل دادند که از بین آن ها 40 نفر به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. سپس به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه گواه) قرار گرفتند. در گروه آزمایش طی هشت جلسه، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) اجرا شد. ابزار پژوهش پرسشنامه استرس ادراک شده بود. داده ها قبل و بعد از اجرای درمان جمع آوری و توسط نرم افزار SPSS نسخه 21، به شیوه تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر با سطح معناداری 0٫05 تحلیل شدند.

نتایج نشان داد، در گروه آزمایش میانگین و انحراف معیار نمره پیش آزمون به ترتیب برابر با 7٫60±31٫75 و پس آزمون 6٫33±29٫07 بود. همچنین در گروه گواه نمره پیش آزمون 6٫8 ±22٫21 و پس آزمون 7٫5±31٫56 به دست آمد. نتایج تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر مشخص کرد درمان به طور معناداری موجب کاهش استرس بیماران شده است (0٫001>p).

 براساس یافته های این پژوهش در روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) هر فرد به طور نهفته توانایی برقراری ارتباط کامل با زمان حال و تغییر یا حفظ رفتار برای زندگی ارزشمند را پیدا می کند. این توانایی می تواند موجب بهبود استرس ادراک شده بیماران کرونری قلبی شود.

رسانه ها آیینه تمام نمای کنش ها و واکنش ها و بازنمایی ها و نیز کلیشه سازی ها در جامعه هستند و در این مسیر، رسانه های تصویری با نمایش فیزیکی و تصویری تعامل ها، بازتاب بهتری از گروه های اجتماعی مختلف نظیر معلولان ارایه می کنند. این مطالعه با هدف بررسی تحلیل گفتمانی تطبیقی و برساخت گرایانه از سینمای ناتوانی قبل از انقلاب و دهه شصت ایران انجام شد. 

روش اصلی پژوهش کیفی بود و با استفاده از تحلیل گفتمان فرهنگی تاریخی روث وداک صورت گرفت. نمونه گیری به شیوه هدفمند غیراحتمالی انجام پذیرفت که یک فیلم از سینمای معلولیت دهه چهل و پنجاه و یک فیلم از سینمای معلولیت دهه شصت به کمک راهبردهای زبان شناختی روث وداک تحلیل گفتمان شد. 

 ساخت اجتماعی سینمای معلولیت در مقوله بندی های مفهومی سینمای قبل از انقلاب مبتنی بر نبود کنشگری فعال معلولان در جامعه و انزوا و طرد اجتماعی بوده و درمقابل، سینمای دهه شصت بر ارایه شخصیت سازگارپذیر با اطرافیان و دارای قوای یادگیری و ارتباطی تاکید دارد. 

 سینمای معلولیت در ایران براساس رویکرد سازه گرایی اجتماعی، مقوله معلولیت را در قالب تحلیل گفتمان انتقادی بازنمایی کرده و نهادها و کنشگران دخیل در شکل گیری گفتمان معلولیت در دهه های قبل و بعد از انقلاب نقش مهمی دارند.

هدف پژوهش حاضر، مقایسه سبک های دل بستگی، ناگویی خلقی و پرخاشگری نوجوانان بزهکار و عادی بود.

 روش این پژوهش توصیفی از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام نوجوانان پسر بزهکار کانون اصلاح و تربیت زندان های شهر شیراز و نوجوانان پسر عادی شهر شیراز بودند. نمونه پژوهش شامل 84 نفر (42 نوجوانان بزهکار و 42 نوجوانان عادی) بودند که نوجوانان بزهکار به صورت تصادفی ساده انتخاب و نوجوان عادی به منظور مقایسه با نوجوانان بزهکار همتاسازی و انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه سبک های دل بستگی (1990)، مقیاس ناگویی خلقی تورنتو و پرسش نامه پرخاشگری (1996) استفاده شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیره و با نرم افزار SPSS نسخه 21 تجزیه وتحلیل شدند.

 نتایج تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) نشان داد در متغیر سبک دل بستگی ایمن، بین نوجوانان عادی (3٫054±19٫500) با نوجوانان بزهکار (2٫784±13٫952) تفاوت معناداری وجود داشت (0٫001<p). در متغیر دل بستگی اجتنابی نوجوانان عادی (1٫713±9٫452) با نوجوانان بزهکار (3٫163±14٫119)، در متغیر اضطرابی نیز بین نوجوانان عادی (2٫082±9٫166) با نوجوانان بزهکار (3٫200±13٫000) تفاوت معناداری وجود داشت (0٫001<p). به علاوه در متغیر ناگویی خلقی نیز بین نوجوانان عادی (54٫214±13٫379) با نوجوانان بزهکار (14٫433±64٫666) تفاوت معنادار بود (0٫001<p). پرخاشگری بین دو گروه نوجوانان عادی (14٫916±61٫142) و نوجوانان بزهکار (15٫473±77٫523) نیز تفاوت معناداری داشت (0٫001<p).

 با توجه به یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت، هنگامی که وضع محیط خانوادگی نابسامان است و بین والدین و فرزند پیوند نزدیک و صمیمانه وجود ندارد، سبک دل بستگی ناایمن شکل می گیرد. این مسئله بر تنظیم هیجان فرد در مراحل بعدی زندگی تاثیر می گذارد. بنابراین در شناسایی، توصیف احساسات و بیان آن ها دچار مشکل می شود؛ لذا در موقعیت تنش زا سازگاری کمی دارد و ممکن است به رفتارهای پرخاشگرانه روی آورد که این عوامل ارتباط مستقیمی با بزهکاری وی دارند.

دانش آموزان مبتلا به نارسایی های رشدی و ذهنی به دلیل مواجهه با چالش های زیاد دارای مشکل های روان شناختی ازجمله افسردگی و اضطراب و دوری گزینی اجتماعی هستند. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر بازی های دبستانی بر کاهش افسردگی و اضطراب و دوری گزینی اجتماعی دانش آموزان مبتلا به نارسایی های رشدی و ذهنی انجام شد.

 پژوهش حاضر مطالعه ای نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه این پژوهش را همه دانش آموزان مبتلا به نارسایی های رشدی و ذهنی مقطع ابتدایی شهر ارومیه در سال تحصیلی96-1395 تشکیل دادند. درمجموع تعداد 30 نفر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه مساوی قرار گرفتند. گروه آزمایش 21 جلسه، به صورت سه بار در هفته با روش بازی های دبستانی آموزش دید. هر دو گروه پرسشنامه اضطراب و افسردگی و خلق اسبنسن و همکاران (2003) را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19 و با روش های تحلیل کوواریانس چندمتغیری و تک متغیری تحلیل شدند.

 یافته ها نشان داد بین گروه ها در هر سه متغیر افسردگی و اضطراب و دوری گزینی اجتماعی تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارتی بازی های دبستانی به طورمعناداری باعث کاهش افسردگی و اضطراب و دوری گزینی اجتماعی دانش آموزان مبتلا به نارسایی های رشدی و ذهنی شد (0٫01>p).

باتوجه به نتایج حاصل، بازی های دبستانی می تواند به عنوان روشی کارآمد و کاربردی توسط مشاوران و روان شناسان بالینی و درمانگران برای کاهش ویژگی های روان شناختی منفی ازجمله افسردگی و اضطراب و دوری گزینی اجتماعی استفاده شود.

پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و معنویت درمانی بر بهبود شدت علایم و باورهای وسواسی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به وسواس فکری و عملی انجام شد. 

طرح پژوهش، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. بدین منظور 45 نفر بیمار مبتلا به اختلال وسواس از مرکز مشاوره شهر قم در سال 1396 به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. درابتدای مطالعه، آزمودنی ها با پرسشنامه های عمل به باورهای دینی (گلزاری، 1380)، وسواس ییل براون (گودمن و همکاران، 1989)، باور وسواسی OBQ-44 (OCCWG، 2005) و کیفیت زندگی SF36 (فرنیش، 2005) تحت آزمون قرار گرفتند. سپس گروه آزمایش چهارده جلسه 60دقیقه ای درمان گروهی مبنی بر رویکردهای مدنظر را دریافت کرد. داده ها با استفاده ازتحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه وتحلیل شد. 

 نتایج حاکی از این بود که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و معنویت درمانی به شیوه گروهی دارای اثربخشی معناداری بر علایم وسواس و باورهای وسواسی و کیفیت زندگی زنان مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی است (0٫001>p). همچنین تحلیل ها نشان داد که بین میانگین نمرات علایم وسواس و کیفیت زندگی در دو گروه معنویت درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تفاوت معنادار وجود ندارد؛ ولی بین میانگین نمرات باورهای وسواسی بین دو گروه درمانی تفاوت معنادار مشاهده می شود (0٫009=p). 

معنویت درمانی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش علایم و باورهای وسواسی و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری و عملی موثر است.

یکی از روش های موثر در آموزش مفاهیم گوناگون به دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری، استفاده از روش های یادگیری معکوس در آموزش بوده که از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر یادگیری معکوس بر خودکارآمدی تحصیلی و یادگیری درس ریاضی دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری انجام شد. 

روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه (هفتم) مدارس شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 97-1396 تشکیل دادند. نمونه آماری شامل 50 نفر از دانش آموزان پایه هفتم شهر کرمانشاه بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و در دو گروه 25نفری گواه و آزمایش جای گماری شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات پرسش نامه خودکارآمدی تحصیلی مک ایلروی و بانتینگ (2001) و آزمون معلم ساخته درس ریاضی بود. تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده در سطح معناداری (0٫05=α) با استفاده از نرم افزار تحلیل آماری SPSS نسخه 20 و با آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس) انجام شد. 

نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون و با احتساب آلفای صحیح شده بونفرونی (0٫025) در خودکارآمدی تحصیلی، تفاوت معناداری بین گروه آزمایش و گواه وجود دارد (0٫001>p). همچنین این تفاوت در متغیر یادگیری درس ریاضی معنادار بود (0٫001>p)؛ به طوری که مقایسه میانگین ها نشان داد نمرات خودکارآمدی تحصیلی و ریاضی گروه آزمایش، پس از مداخله به طور معناداری افزایش یافته است. به عبارت دیگر، یادگیری معکوس بر خودکارآمدی تحصیلی و یادگیری درس ریاضی دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری موثر بوده است؛ به صورتی که حدود 39٫8درصد از نمره خودکارآمدی تحصیلی و 18٫1درصد از یادگیری درس ریاضی دانش آموزان تحت تاثیر یادگیری معکوس افزایش داشته است. 

یافته های پژوهش حاضر مشخص کرد که یادگیری معکوس بر خودکارآمدی تحصیلی و یادگیری درس ریاضی دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری موثر است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی و مقایسه اثربخشی برنامه تمرینی اومینوف با سیز بر ناهنجاری اسکولیوز غیرساختاری پسران 10 تا 14 سال بود.

پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود. جامعه آماری را تمامی دانش آموزان مقاطع ابتدایی و متوسطه تشکیل دادند. نمونه آماری تحقیق را، 45 نفر از پسران 10 تا 14 سال مبتلا به ناهنجاری اسکولیوز غیرساختاری تشکیل دادند که بر اساس معیارهای ورود و خروج به صورت هدفمند شناسایی شدند و به صورت تصادفی به 3 گروه 15نفری تجربی (دو گروه تمرینات سیز و اومینوف) و کنترل (یک گروه) تقسیم شدند. ابزارهای تحقیق، شامل تخته استاندارد اومینوف، دوربین دیجیتال کانون مدل EOS700D و سه پایه مربوطه، قدسنج دیجیتال، ترازوی دیجیتال سکا برای اندازه گیری وزن آزمودنی ها، نرم افزار -11 Corel Draw، نردبان ایستاده تمرینی کوچک و بزرگ بود. برنامه تمرینی گروه سیز و اومینوف، به مدت 12 هفته و 3 جلسه در هفته بود. از آزمون کولموگروف اسمیرنوف، به منظور نرمال بودن داده ها و برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تی هم بسته و آزمون آنوا و آزمون تعقیبی LSD استفاده شد. همچنین معناداری آزمون آماری در سطح 95درصد اطمینان در تمام مراحل آزمون در نظر گرفته شد و پس از جمع آوری داده ها، با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 نتایج تفسیر شد. 

نتایج تحقیق نشان داد که دوازده هفته تمرینات سیز و اومینوف بر ناهنجاری اسکولیوز غیرساختاری پسران 10 تا 14 سال تاثیر معنا داری دارد (0٫001≥p). همچنین بین نتایج دو گروه تمرینات سیز و اومینوف بر ناهنجاری اسکولیوز غیرساختاری تفاوت معنا داری دیده نشد.

 به نظر می رسد تمرینات اصلاحی به ویژه تمرینات برگرفته از اصول تمرینی سیز و اومینوف می تواند در جهت کاهش زاویه انحراف جانبی ستون فقرات موثر باشد.

تنهایی از نگرانی های عمده روانی اجتماعی در زنان به ویژه کسانی است که در شرف طلاق و برهم خوردن بنیان خانواده قرار دارند. درمان شناختی رفتاری و درمان متمرکز بر شفقت ازجمله رویکردهایی هستند که می توانند در این زمینه به افراد کمک کنند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان متمرکز بر شفقت بر احساس تنهایی زنان در شرف طلاق انجام شد. 

 روش پژوهش حاضر از نوع مداخله ای و پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود . جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی زنان در شرف طلاق مراجعه کننده به اورژانس اجتماعی شهرستان تنکابن بودند که از این جامعه 45 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده و به گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند. دو گروه آزمایشی طی هشت جلسه 60دقیقه ای تحت درمان شناختی رفتاری و درمان متمرکز بر شفقت قرار گرفتند و گروه کنترل درمانی دریافت نکرد. جهت گردآوری اطلاعات از پرسشنامه احساس تنهایی (UCLA) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها، آزمون آماری تحلیل کوواریانس تک متغیری (ANCOVA) به کار رفت. 

تحلیل داده ها نشان داد که درمان شناختی رفتاری و درمان متمرکز بر شفقت به طور معناداری بر احساس تنهایی زنان در شرف طلاق اثربخش بوده است (0٫001>p).

درمان شناختی رفتاری و درمان متمرکز بر شفقت می تواند به عنوان روشی موثر و کارآمد در کاهش احساس تنهایی زنان در شرف طلاق استفاده شود و به آنان در این زمینه کمک کند.

اختلالات خوردن یکی از اختلال های روان تنی به شمار می رود که محققان به دلایل و درمان آن می پردازند. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر پرخوری هیجانی و استرس زنان دارای اختلال خوردن انجام شد.

 پژوهش حاضر به روش نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را زنان دارای اختلال خوردن شهرستان تهران در سال 1397 تشکیل دادند که به شیوه نمونه گیری دردسترس 30 نفر انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه به صورت تصادفی قرار گرفتند. در پیش آزمون پرسشنامه های اختلال خوردن داچ (1986) و استرس کوهن (1983) اجرا شد و سپس مداخله درمان پذیرش و تعهد برای گروه آزمایش صورت گرفت. بلافاصله بعد از اتمام مداخله، پس آزمون پرسشنامه ها برای هر دو گروه انجام پذیرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و تحلیل کواریانس تحلیل شدند.

 میانگین خوردن هیجانی نمره گروه آزمایش به ترتیب از 10٫72±50٫13 به 10٫52±38٫43 و استرس از  8٫13 ±43٫10 به 8٫97±32٫19 کاهش پیدا کرد و نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که درمان پذیرش و تعهد پرخوری هیجانی و استرس زنان را کاهش می دهد (0٫001<p).

 درمان پذیرش و تعهد بر پرخوری هیجانی و استرس زنان دارای اختلال خوردن موثر است؛ بنابراین پیشنهاد می شود مشاوران و درمانگران از این روش برای افراد با اختلال خوردن بهره ببرند.

پژوهش با هدف بررسی تاثیر نور و رنگ در کاهش استرس کودکان و تسریع روند بهبودی آن ها در فضاهای درمانی انجام شد. 

پژوهش حاضر به روش تحقیق کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. اطلاعات به شیوه مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات نمونه موردی جمع آوری شد و ابزار مصاحبه در این پژوهش به کار رفت. نمونه بررسی شده بیمارستان امید اصفهان بود. جامعه شرکت کنندگان شامل دوازده دختر و هشت پسر، درمجموع بیست کودک بیمار و والدین آن ها بودند. 

یافته های پژوهش مشخص کرد که بیمارستان امید اصفهان متناسب با نیازهای روحی کودکان طراحی نشده است و طبق گفته والدین مشکلاتی ازجمله راهروهای سرد و کم نور و خشک بودن فضا و... دارد. همچنین کودکان بستری در این بیمارستان با دیدن تصاویر واقعی از دیگر مراکز درمانی کودکان به عواملی چون استفاده از رنگ در نما و وجود آتریوم و رنگ و نیز نور مناسب در اتاق های بستری علاقه بیشتری نشان دادند. 

دو عامل رنگ و نور از عواملی است که موجب ارتقای کیفیت فضایی می شود و هماهنگی این دو عامل با سایر معماری های بیمارستان تاثیر به سزایی در کاهش استرس کودکان و آرامش روانی آن ها دارد؛ درنتیجه باتوجه به مطالب ذکرشده بیمارستان امید اصفهان دارای چنین کیفیت فضایی نیست و با استانداردهای جهانی فاصله زیادی دارد.

نقش نارساکنش وری اجرایی در اختلالات شناختی و تحصیلی از یک سو و نتایج متناقض در زمینه انتقال اثر دور و نزدیک مداخلات کارکردهای اجرایی ازسوی دیگر، توجه به متغیرهای تاثیرگذار بر کارآیی و تعمیم پذیری این مداخلات را امری ضروری می نماید. پژوهش حاضر با هدف معرفی ویژگی ها و شرایط اثرگذار بر انتقال اثر دور و نزدیک مداخلات کارکردهای اجرایی انجام شد. 

 پژوهش حاضر، توصیفی از نوع مرور نظام مند بود. جامعه آماری را تمامی مطالعات منتشرشده الکترونیکی مرتبط با موضوع تشکیل داد که منابع آن با کلیدواژه هایی چون مداخله کارکردهای اجرایی و انتقال اثر دور و نزدیک و مداخلات شناختی، در پایگاه های اطلاعات پژوهشی در دامنه زمانی 2008تا2018 باتوجه به ویژگی های روش شناختی جمع آوری شده و بررسی شد. 

 مشخصات برنامه آموزشی (شامل نوع برنامه آموزشی، شدت برنامه، طول، مدت، فراوانی، فاصله جلسات آموزشی) و مشخصات تکالیف آموزشی (شامل کیفیت و جنس تکالیف آموزشی، تعداد تمرین، نوع تکالیف، حد مطلوب چالش برانگیزی تکالیف برای هر فرد، انطباق سطح دشواری تکالیف) و مشخصات شرکت کنندگان (شامل سن، توانایی شناختی و هوشی پایه فرد، خط پایه توانایی شرکت کنندگان در متغیرهای آموزش، میزان ارتقا در تکالیف آموزش داده شده، نگرش به تکالیف، دشواری ادراک شده از تکالیف آموزشی، انگیزه فرد، تعامل سن، روش آموزشی) بر میزان موفقیت برنامه و تعمیم پذیری آن موثر است. 

 دستکاری برخی از متغیرها در طراحی و شیوه ارایه تکالیف و برنامه ها باتوجه به مشخصات فردی شرکت کنندگان، گامی موثر و ضروری در بهینه سازی مداخلات شناختی است.

برخی تحقیقات نشان داده است که عوامل روان شناختی تاثیر زیادی در تقاضای جراحی های زیبایی دارد و نیاز است محققان با واردشدن در این حیطه، مسایل روان شناختی متقاضیان جراحی زیبایی را بررسی کنند؛ ازاین رو هدف این پژوهش پیش بینی انجام جراحی زیبایی بر مبنای کمال گرایی و اضطراب اجتماعی دانشجویان دختر بود.

در این پژوهش، از روش تحقیق هم بستگی و پیش بینی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات شهر تهران که در سال 1397 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل دادند که از این جامعه با استفاده از جدول مورگان و به روش در دسترس 250 نفر انتخاب شدند. روش اجرا بدین ترتیب بود که پرسش نامه های نگرش به جراحی زیبایی، کمال گرایی و اضطراب اجتماعی جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آزمون هم بستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شد.

نتایج نشان داد که کمال گرایی منفی (0٫001>p و 43=r) و اضطراب اجتماعی (0٫003>p و 37=r) توان پیش بینی قصد انجام جراحی زیبایی در دانشجویان دختر را داشتند؛ همچنین نتایج بیانگر آن است که 21٫4درصد از تغییرات متغیر قصد انجام جراحی زیبایی در دانشجویان دختر به وسیله کمال گرایی منفی و 17٫9درصد به وسیله اضطراب اجتماعی آنان تبیین می شود.

 یافته های این تحقیق نشان داد که می توان با کمال گرایی منفی و نیز اضطراب اجتماعی، نمره قصد انجام جراحی زیبایی را پیش بینی کرد. این یافته می تواند به مشاوران در ارایه مشاوره کلینیکی کمک کند.

شرایط اجتماعی یکی از عوامل بروز و تکرار معلولیت در خانواده است. این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های اجتماعی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی به منظور تدوین برنامه مداخلات پیشگیرانه و آموزشی و حمایتی انجام شد. 

 پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی و از نظر روش پس رویدادی بود. جامعه آماری شامل والدین دارای بیش از یک فرزند استثنایی خویشاوند و غیرخویشاوند استان مازندران در سال 1396 بود. نمونه مطالعه شده شامل 150 خانواده دارای بیش از یک فرزند استثنایی (75 خویشاوند و 75 غیرخویشاوند)، با روش نمونه گیری تصادفی ساده و چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه بررسی ویژگی زیستی، شناختی، روانی و اجتماعی والدین (افروز، 1383) بود که با مصاحبه با والدین تکمیل گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 تحلیل و از آزمون مجذور کای در سطح معناداری (0٫05=α) استفاده شد. 

 نتایج پژوهش نشان داد که در توزیع متغیرهای اجتماعی تحصیلات مادر، تحصیلات پدر، شغل مادر، محل سکونت و وضعیت سکونت و سابقه مصرف مواد توسط پدر در والدین خویشاوند و غیر خویشاوند اختلاف معناداری وجود نداشت؛ اما در متغیر شغل پدر (0٫020=p) در والدین خویشاوند و غیرخویشاوند اختلاف معنادار بود. 

یافته های پژوهش بیانگر تاثیر عوامل و ویژگی اجتماعی در بروز و تکرار معلولیت در خانواده بوده که توجه به آن در مشاوره خانواده و ژنتیک ضروری است.

از آنجا که چشم انداز زمان نقش تنظیم کننده اعمال انسان را داشته، بر حالت های روانی اثر دارد و وجود اضطراب در سن نوجوانی در نحوه برخورد با مشکلات و عملکرد تحصیلی دانش آموزان موثر است، تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش چشم انداز زمان بر تعادل زمانی و اضطراب دانش آموزان دختر پایه نهم مقطع متوسطه شهر تهران انجام شد.

روش پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری تحقیق، تمام دانش آموزان دختر پایه نهم شهر تهران در سال تحصیلی 1397-1396 بودند. از میان دانش آموزان مذکور با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای، 60 نفر که تعادل زمانی نداشتند، در دو گروه 30نفره آزمایش و گواه، به طور تصادفی تخصیص یافتند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه آموزش داده شد. ابزار پژوهش پرسش نامه های چشم انداز زمان زیمباردو، اضطراب کتل و بسته آموزشی چشم انداز زمان بود. برای تحلیل داده های جمع آوری شده، از روش آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری 0٫05=α و نرم افزار SPSSنسخه 22 استفاده شد. 

نتایج نشان داد که آموزش چشم انداز زمان، بر تعادل زمانی و اضطراب دانش آموزان اثر داشته، تفاوت معناداری بین دو گروه بود (0٫001≥p) و این تاثیر در مرحله پیگیری دوماهه پایدار ماند (0٫001≥p).

تعادل زمانی در ابعاد مختلف، با آموزش چشم انداز زمان میسر است و به دنبال آن، مشکلاتی از جمله اضطراب را می توان کاهش داد.

سندرم پیش ازقاعدگی، شامل تغییرات فیزیکی و شناختی و خلقی است و از اختلالات بسیار شایعی است که باعث اختلال در عملکرد زنان می شود. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان تحلیل رفتار متقابل بر کاهش علایم پیش ازقاعدگی و بهبود ناگویی هیجانی بود.

این پژوهش یک طرح شبه آزمایشی با پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش حاضر، شامل تمام دانشجویان دختر 20 تا 25ساله دانشگاه فردوسی مشهد مبتلا به سندرم پیش ازقاعدگی بودند که به روش نمونه گیری در دسترس با توجه به معیار ورود و خروج انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش، شامل پرسش نامه ناگویی هیجانی تورنتو (بگبی، 1994) و پرسش نامه PSST (استینر و همکاران، 2003) به منظور تشخیص سندرم پیش ازقاعدگی بود. برای بررسی داده ها، از نرم افزار SPSS و برای مقایسه اثربخشی دو گروه، از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکووا) در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

 نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که بین دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد (0٫001<p). میانگین ناگویی هیجانی در پیش آزمون 12٫04±57٫88 که در پس آزمون به 3٫38 ± 46٫94 کاهش یافت. همچنین سندرم پیش ازقاعدگی در پیش آزمون 1٫82 ± 74٫92که در پس آزمون به 1٫02 ± 69٫23 کاهش یافت.

بر طبق نتایج این مطالعه، درمان تحلیل رفتار متقابل، در درمان سندرم پیش ازقاعدگی دختران 20 تا 25ساله و ناگویی هیجانی در آنان موثر است.

از مشکلات اصلی زنان مبتلابه نشانگان پیش ازقاعدگی می توان به مشکلاتی در زمینه افسردگی و صمیمیت زناشویی اشاره کرد؛ بنابراین پژوهش حاضر باهدف تعیین اثربخشی درمان تنظیم هیجان بر افسردگی و صمیمیت زناشویی زنان مبتلابه نشانگان پیش ازقاعدگی انجام شد. 

روش پژوهش نیمه آزمایشی به صورت طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی زنان مبتلابه نشانگان پیش ازقاعدگی مراجعه کننده به کلینیک زنان و زایمان بیمارستان رضوی شهر مشهد در شش ماه دوم سال 1397 بودند؛ از میان آنان 30 نفر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش در هشت جلسه 60 دقیقه ای درمان تنظیم هیجان، آموزش دیدند، اما گروه گواه هیچ آموزشی دریافت ننمود. گروه ها پرسشنامه های افسردگی بک (1996) و صمیمیت زناشویی واکر و تامسون (1983) را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده ها به کمک نرم افزار SPSS نسخه 24 و با روش تحلیل کوواریانس تک متغیری تحلیل شدند. سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد. 

 نتایج نشان داد که بین گروه های آزمایش و گواه در افسردگی و صمیمیت زناشویی تفاوت معناداری وجود داشت؛ به عبارت دیگر درمان تنظیم هیجان باعث کاهش افسردگی و افزایش صمیمیت زناشویی زنان مبتلابه نشانگان پیش ازقاعدگی شد (0٫001>p). 

 با توجه به نتایج درمان تنظیم هیجان می تواند به کاهش افسردگی و افزایش صمیمیت زناشویی زنان مبتلابه نشانگان پیش ازقاعدگی کمک کند؛ بنابراین مشاوران و درمانگران می توانند از درمان تنظیم هیجان به عنوان روش مداخله ای نوین در کاهش علایم اختلال های هیجانی زنان دچار قاعدگی بهره برند.

فرآیند تولد کودک برای والدین لذت آور است. هنگام متولد شدن کودک استثنایی در خانواده، مادر تحت تاثیر مشکلات روحی، روانی بیش از اندازه ای قرار می گیرد و در این بین نقش انعطاف پذیری و سرسختی روان شناختی مادران حایر اهمیت است. در این تحقیق به مقایسه انعطاف پذیری و سرسختی روان شناختی در بین مادران کودکان استثنایی شهرستان ارومیه پرداخته شد. 

روش تحقیق، علی-مقایسه ای بود. تعداد کل مادران کودکان با ناتوانی هوشی 436 نفر، نابینا 77 نفر و ناشنوا 133 نفر بودند که در بهار 1396 با  استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد پنجاه نفر از هر معلولیت به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری پرسشنامه پنجاه ماده ای سرسختی کوباسا و پرسشنامه پنج عامل شخصیتی بود. به منظور محاسبه متغیر انعطاف پذیری روان شناختی از چهل و هشت سوال پرسشنامه پنج عاملی شخصیتی استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش آنالیز واریانس چندمتغیره و آزمون های تعقیبی استفاده شد.

 نتایج نشان داد که متغیرهای تصور فعال، زیباپسندی، توجه به احساسات درونی، تنوع طلبی، کنجکاوی ذهنی و استقلال در قضاوت در سه گروه تفاوت معنا داری ندارند؛اما متغیرهای تعهد، کنترل و مبارزه جویی در سه گروه مورد مطالعه معنا دار بود (0٫01>p).

با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که انعطاف پذیری مادران کودکان سه گروه شبیه هم هستند، ولی سرسختی روان شناختی مادران متفاوت است؛ بنابراین سازمان ها و نهادهای مسیول در امور کودکان استثنایی باید در برنامه ریزی های خود برای افزایش انعطاف پذیری و سرسختی مادران تصمیمات لازم را اتخاذ کنند.

این پژوهش با هدف بررسی حق دسترسی به دارو که از لوازم حق دسترسی به سلامتی است، با واکاوی موافقتنامه تریپس و اقدامات بین المللی انجام شده در این راستا، صورت گرفت. در این مقاله بر اقدامات بین المللی انجام شده درباره حق دسترسی به دارو به عنوان یکی از حقوق بنیادین بشری، تمرکز شد.

 این پژوهش با روش توصیفی و با ابزار کتابخانه ای انجام پذیرفت و با مدنظر قراردادن مقررات موافقتنامه راجع به جنبه های تجاری مالکیت فکری (تریپس) و استثنایات منظورشده برای تقدم سلامتی و بهداشت جهت اهمیت دادن به مقوله حق دسترسی به دارو، اقدامات بین المللی انجام شده بررسی شد.

 باوجود اینکه در مقررات موافقتنامه تریپس بر توجه به سلامتی و بهداشت تاکید شده است، بر اثر فشار و پیگیری طرفداران حقوق بشر براساس اعلامیه دوحه موافقتنامه تریپس اصلاح و ماده 31 مکرر به مقررات موافقتنامه مذکور الحاق گردید. با این اقدام نحوه اعطای مجوزهای اجباری برای تولید و فروش دارو اصلاح شد و حق دسترسی به دارو تحت حمایت قرار گرفت.

 براساس یافته ها می توان گفت که جنبه حقوق بشری حق دسترسی به دارو بر جنبه اقتصادی مالکیت فکری ابداع کنندگان دارو مقدم بوده و این حق به عنوان حق لازم جهت سلامت جسمی و روانی بشر، می تواند مدنظر و مطالبه عمومی واقع شود.

یکی از مشکلات دیابت در افراد مسن، احتمال ابتلا به بیماری دیگر هم زمانی است که کنترل قند خون را مشکل تر می سازد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی خنده درمانی بر شفقت به خود و کاهش قند خون بیماران سالمند مبتلا به دیابت نوع دو بود.

 پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل بیماران سالمند مبتلا به دیابت نوع دو، مراجعه کننده به مراکز درمانی تحت پوشش انجمن دیابت ایران در شهر تهران در سال 1398 بودند. این افراد به صورت داوطلبانه انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه خنده درمانی (18=n) و گواه (18=n) جایگزین شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه شفقت به خود (نف، 2003) و آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1c) به دست آمد. گروه آزمایش در هشت جلسه تحت آموزش خنده درمانی قرار گرفت و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. آزمون پیگیری دو ماه پس از پایان دوره آموزشی مجددا انجام شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر (در سطح معناداری 0٫05) و با بهره گیری از نرم افزار SPSS نسخه 26 تحلیل شد.

نتایج نشان داد که خنده درمانی باعث افزایش شفقت به خود (0٫001>p) و کاهش میزان قند خون (0٫001>p) در مرحله پس آزمون شده و ماندگاری اثر درمان بعد از دو ماه حفظ شده است (0٫001>p). 

براساس یافته های این پژوهش می توان گفت که خنده درمانی بر شفقت به خود و کاهش قند خون بیماران سالمند مبتلا به دیابت نوع دو موثر است و می توان از آن برای بهبود وضعیت مبتلایان به دیابت استفاده کرد.

اختلال نقص توجه/بیش فعالی از اختلالات بسیار شایع روان پزشکی در کودکی است که در صورت دریافت نکردن درمان مناسب می تواند منجربه صدمات جبران ناپذیری شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و کاربرد نوروفیدبک بر کارکردهای اجرایی (حافظه فعال و توانایی برنامه ریزی) در کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی صورت گرفت.

 روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه این پژوهش کودکان 9تا12ساله مراجعه کننده به کلینیک های روان شناسی شهر تبریز بودند. از بین کودکان واجد شرایط، 45 کودک مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و نوروفیدبک و گواه قرار گرفتند. از تمام آزمودنی ها قبل و پس از اتمام درمان آزمون های حافظه فعال وکسلر و برج لندن گرفته شد. سپس گروه های آزمایش تحت روش های درمانی قرار گرفتند. داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و به روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه وتحلیل شدند.

 نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و نوروفیدبک بر حافظه فعال و توانایی برنامه ریزی کودکان مبتلا به نقص توجه/بیش فعالی موثر واقع می شود (0٫001>p). همچنین شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی درمقایسه با نوروفیدبک، برحسب تفاوت میانگین پس آزمون ها تاثیر بیشتری بر حافظه فعال و توانایی برنامه ریزی در پس آزمون داشت. 

 باتوجه به اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به نقص توجه/بیش فعالی به درمانگران توصیه می شود در به کارگیری از این روش درمانی، در کنار سایر روش ها مبادرت ورزند.

در سال های اخیر توجه به مسایل و مشکلات رفتاری کودکان به عنوان یکی از موضوعات عمده روان شناسی و روان پزشکی افزایش یافته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر آموزش حل مسئله بر نشانه های اختلالات رفتاری برونی سازی شده صورت گرفت.

 طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان پسر دارای نشانه های رفتاری برونی سازی شده تشکیل دادند که در سال تحصیلی 99-1398 در مدارس دوره اول دبیرستان شهرستان تبریز مشغول به تحصیل بودند. از میان آن ها 30 نفر به عنوان داوطلب واجد شرایط انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه تخصیص یافتند. مقیاس اختلالات رفتار ایذایی پلهام و ناژی (1992) به عنوان پیش آزمون و پس آزمون بر هر دو گروه اجرا شد. گروه آزمایش به مدت هشت جلسه 60دقیقه ای، درمان مبتنی بر آموزش حل مسئله را دریافت کرد. گروه گواه هیچ گونه آموزش درمانی ویژه ای دریافت نکرد. درنهایت داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره و نرم افزار SPSS نسخه 20 تحلیل شدند. سطح معناداری آزمون ها در این مطالعه برابر با 0٫05 در نظر گرفته شد.

 نتایج نشان داد که با کنترل پیش آزمون، بین گروه های آزمایش و گواه در اختلالات نقص توجه/بیش فعالی (0٫001>p)، نافرمانی مقابله ای (0٫049=p)، سلوک (0٫003=p)، نشانه های نقص توجه (0٫008=p)، بیش فعالی (0٫001>p) و دزدی و فریب (0٫004=p) تفاوت معنا داری وجود دارد؛ به طوری که این نشانه ها در گروه آزمایش کمتر از گروه گواه بوده است.

 براساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت درمان مبتنی بر آموزش حل مسئله بر کاهش نشانه های رفتاری برونی سازی شده اثربخش خواهد بود.

تعارضات زناشویی پدیده رو به رشدی است که آسیب فراوانی به جوامع وارد می کند؛ لذا این پژوهش به منظور یافتن الگوی روابط ساختاری تعارض زناشویی در رابطه با سبک های دل بستگی و خودشیفتگی و هیجان خواهی با دلزدگی در زوج های مراجعه کننده به مراکز مشاوره صورت گرفت.

پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. نمونه آماری را صد زوج تشکیل دادند که پنج سال از ازدواج آن ها گذشته بود و در نیمه اول سال 97 به مراکز مشاوره شهر تهران مراجعه کردند و با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تعارض زناشویی ثنایی و براتی (1379)، هیجان خواهی زاکرمن (1979)، سبک های دل بستگی-نسخه بزرگسال کولینز و رید (1990)، سیاهه شخصیت خودشیفته راسکین و تری (1988) و دلزدگی زناشویی پانیز (1996) بود. تجزیه وتحلیل داده ها با سطح معناداری (0٫05) و با استفاده از نرم افزارهای Amos نسخه 20 و SPSS نسخه 20 انجام شد.

 نتایج نشان داد که میان سبک های دل بستگی ایمن (0٫027=p، 0٫17-=β)، اجتنابی (0٫016=p، 0٫21=β)، اضطرابی (0٫001≥p، 0٫48=β)، خودشیفتگی (0٫008=p، 0٫30=β) و هیجان خواهی (0٫010=p، 0٫25=β) با تعارض زناشویی و تعارض زناشویی (0٫001≥p، 0٫75=β) با دلزدگی زناشویی رابطه معنا دار وجود دارد. با انجام برازش مدل معادله ساختاری و برازش مدل نهایی، شاخص های برازش برابر 0٫93=CFI، 0٫93=GFI، 0٫90=AGFI و 0٫063=RMSEA به دست آمد که نشان می دهد مدل مفروض با داده ها برازش مطلوبی دارد.

باتوجه به یافته های پژوهش برگزاری کارگاه های آموزشی و توجیهی و تلویحات مداخله ای موثر با هدف شناخت بیشتر زوجین از همدیگر و اصلاح راهبردهای مقابله ای در اختلافات زناشویی ضرورت دارد.

باورهای انگیزشی و راهبردها و سبک های یادگیری از متغیرهای مهم در عملکرد تحصیلی دانش آموزان با اختلالات یادگیری است. پژوهش حاضر با هدف تبیین راهبردهای شناختی و فراشناختی دانش آموزان دارای اختلالات یادگیری برمبنای باورهای انگیزشی و میانجیگری سبک های یادگیری انجام شد.

روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری را دانش آموزان دارای اختلال یادگیری مقطع متوسطه ابتدایی کرمان در سال تحصیلی 97-1396 تشکیل دادند. بدین منظور نمونه ای شامل 202 دانش آموز دارای اختلال یادگیری مقطع ابتدایی (چهارم تا ششم) با روش نمونه گیری دردسترس از مراکز اختلال یادگیری انتخاب شدند. سپس مقیاس های راهبردهای شناختی و فراشناختی (داوسون و مک اینری، 2004) و سبک های یادگیری (کلب، 2000) و باورهای انگیزشی (پینتریج و دیگروت، 1990) روی آنان اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از الگوی معادله ساختاری صورت گرفت.

 مدل نهایی الگویی خاص از روابط متغیرهای پژوهش را با یکدیگر نشان داد که 0٫44 از تغییرات خودکارآمدی و 0٫37 ارزش گذاری درونی و 0٫22 اضطراب امتحان را تبیین می کند (0٫001≥p). شاخص های برازش مدل نیز برازش مدل را با داده ها نشان می دهد (1٫81= χ2 و 0٫61=p و 0٫01=RMSEA و 1٫00=GFI و 0٫99=AGFI و 1٫00=CFI و 0٫99=NFI). همچنین اثر مستقیم راهبردهای شناختی بر باورهای انگیزشی تایید نشد؛ اما اثر غیرمستقیم آن با میانجیگری سبک های یادگیری بر سه بعد باورهای انگیزشی تایید شد. اثر مستقیم و غیرمستقیم راهبردهای فراشناختی نیز بر هر سه بعد باورهای انگیزشی معنادار بود (0٫001≥p).

 راهبردهای فراشناختی بیش از راهبردهای شناختی تبیین کننده باورهای انگیزشی دانش آموزان بوده که بیانگر اهمیت اساسی نقش راهبردهای فراشناختی در باورهای انگیزشی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری است.

افسردگی و اضطراب دو عامل کلیدی در ایجاد بحران ناتوانی جهانی به شمار می رود. اسب درمانی از مداخلاتی بوده که به تازگی برای بهبود محدودیت های موجود در الگوهای درمان در روان شناختی، ازقبیل اضطراب و افسردگی و حتی بیش فعالی و اوتیسم پیشنهاد شده است؛ لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات اسب درمانی بر سطح افسردگی و متغیرهای مرتبط با آن انجام شد.

 روش پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی و طرح تحقیق از نوع پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه های آزمایش و گواه بود. جامعه آماری را بیست نفر خانم 25تا35 سال با سطح افسردگی متوسط تشکیل دادند که به شکل تصادفی در قالب دو گروه گواه و اسب درمانی قرار گرفتند. آزمون های پنج عاملی ذهن آگاهی (بایر و همکاران، 2006) و اختلال خواب پیتزبورگ (بویس و همکاران، 1989) و اضطراب و افسردگی بک (بک و همکاران، 1961) در پیش آزمون اجرا شد و پس از گذشت شانزده هفته و 32 جلسه اسب درمانی، در پس آزمون مجددا به کار رفت. از سطح معناداری 0٫05 و نرم افزار SPSS و آزمون آنالیز واریانس دوراهه برای تحلیل آماری استفاده شد.

 براساس نتایج آزمون آنالیز واریانس دوراهه، تاثیر تمرین اسب درمانی بر متغیرهای افسردگی (0٫012=p)، ذهن آگاهی (0٫001<p)، اضطراب (0٫006=p) و اختلال خواب (0٫004=p) پس از شانزده هفته مداخلات درمانی با محوریت اسب درمانی منجربه بهبود معنادار در سطح متغیرهای افسردگی، اضطراب، سطح ذهن آگاهی و بهبود کیفیت خواب می شود.

 باتوجه به یافته های این پژوهش می توان اثربخشی مطالعه مذکور و استفاده از اسب و ماهیت منحصربه فرد آن را با ادراک محیط به شکل متفاوت تر توسط بیمار درمقایسه با گذشته و تغییر شرایط تصمیم گیری مرتبط دانست.

مطالعات در زمینه تاثیر روش های محافظتی بر ناهنجاری شست کج کم و در عین حال متناقض است؛ بنابراین تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر پروتکل ترکیبی تمرین-بانداژ بر اصلاح زاویه ناهنجاری شست کج در زنان انجام شد. 

 روش تحقیق نیمه تجربی و طرح آن به صورت پیش آزمون پس آزمون با گروه تجربی و گواه بود. جامعه آماری را زنان 18تا45 سال مراجعه کننده به کلینیک حرکات اصلاحی توان شهرستان بانه تشکیل دادند. در این پژوهش سی زن دارای شست کج خفیف و متوسط (15تا30 درجه) با میانگین و انحراف معیار سن 8٫26 ± 30٫83 به طور هدف مند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه تمرین-بانداژ و گروه گواه تقسیم شدند. گروه تمرین-بانداژ به مدت هشت هفته و 24ساعته از بانداژ کینزیولوژی استفاده کرده و روزانه دو نوبت تمرینات اصلاحی شست کج را انجام داد؛ درحالی که گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. میزان زاویه شست در هر دو گروه در ابتدا و پایان هفته هشتم و ازطریق رادیوگرافی تعیین شد. آزمون های تی وابسته (مقایسه درون گروهی) و تی مستقل (مقایسه بین گروهی) برای مقایسه نتایج به دست آمده در سطح معناداری 95درصد و میزان آلفا کوچکتر یا مساوی با 0٫05، به کار رفت. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 20 صورت گرفت. 

یافته ها نشان داد که بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون زاویه شست در گروه تمرین-بانداژ تفاوت معنا داری وجود دارد (0٫001> p)؛ درحالی که چنین تفاوتی در گروه گواه مشاهده نمی شود. همچنین تفاوت نمرات پس از آزمون گروه تمرین-بانداژ با گروه گواه معنادار است (0٫001> p). 

 به نظر می رسد که جهت اصلاح ناهنجاری زاویه شست کج در زنان می توان از برنامه ترکیبی تمرین-بانداژ استفاده کرد.

افسردگی از اختلالات بسیار شایع روانی است که با نشخوار فکری رابطه دارد. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری متمرکز بر نشخوار فکری و درمان شناختی رفتاری کلاسیک بر نشخوار فکری و علایم افسردگی بود.

پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی زنان افسرده مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر دزفول در سال 1397 تشکیل دادند که از میان آن ها، تعداد 24 نفر از افراد دارای افسردگی با استفاده از مصاحبه بالینی ساختاریافته به شیوه هدف مند انتخاب شدند؛ سپس به طور تصادفی در دو گروه درمان شناختی رفتاری متمرکز بر نشخوار فکری و درمان شناختی رفتاری کلاسیک قرار گرفتند. آموزش ها به مدت دوازده جلسه در هر دو گروه انجام شد. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس نشخوار فکری-تامل و پرسشنامه افسردگی بک ویرایش دوم بود که توسط شرکت کنندگان در مراحل پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری تکمیل شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته ازطریق نرم افزار SPSS نسخه 18 صورت گرفت. مقادیر احتمال کمتر از 0٫01 از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد.

نتایج نشان داد هر دو مداخله درمانی یعنی گروه درمانی شناختی رفتاری متمرکز بر نشخوار فکری و گروه درمانی شناختی رفتاری کلاسیک در کاهش نشخوار فکری و علایم افسردگی تاثیر دارد (0٫001>p). مقایسه این دو روش درمانی مشخص کرد که تفاوت معنادار بین این دو روش در سه دوره زمانی مشاهده نمی شود.

 براساس نتایج پژوهش، از درمان شناختی رفتاری متمرکز بر نشخوار فکری و درمان شناختی رفتاری کلاسیک می توان به عنوان روش هایی کارآمد برای کاهش نشخوار فکری و علایم افسردگی استفاده کرد.

مسئولیت پذیری یکی از حیطه هایی است که دانش آموزان با کم توانی ذهنی به حمایت ویژه در این زمینه نیاز دارند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه مسئولیت پذیری در دانش آموزان دختر با و بدون کم توانی ذهنی در شهر شیراز انجام شد. 

روش پژوهش علی-مقایسه ای بود. حجم نمونه شامل 134 نفر بود که آزمودنی های با کم توانی ذهنی به روش دردسترس و آزمودنی های بدون کم توانی ذهنی با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای از شهر شیراز انتخاب شدند. برای سنجش مسئولیت پذیری، پرسش نامه مسئولیت پذیری به کار رفت. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون تی مستقل برای نمره کل مسئولیت پذیری و تحلیل واریانس چندمتغیره برای خرده مقیاس های مسئولیت پذیری با نرم افزار آماری SPSS نسخه 21 و در سطح معنا داری 0٫05 تحلیل شدند.

 نتیجه آزمون تی مستقل نشان داد که بین میانگین مسئولیت پذیری دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد (0٫001>p)؛ بدین معنا که دانش آموزان دختر با کم توانی ذهنی در مسئولیت پذیری درمقایسه با دانش آموزان دختر بدون کم توانی ذهنی ضعیف تر بودند. همچنین نتیجه آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره مشخص کرد که بین دو گروه در خرده مقیاس های مسئولیت پذیری فردی و مسئولیت پذیری اجتماعی تفاوت معنادار مشاهده می شود  (0٫001>p) که نشان می دهد به ترتیب در خرده مقیاس های مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی دانش آموزان دختر با کم توانی ذهنی درمقایسه با دانش آموزان دختر بدون کم توانی ذهنی ضعیف تر بودند.

براساس یافته های این مطالعه می توان گفت که توجه به آموزش مسئولیت پذیری باید یکی از اولویت های برنامه درسی افراد دارای کم توانی ذهنی باشد تا این افراد بتوانند با یادگیری مهارت های مسئولیت پذیری خود را برای زندگی مستقل در آینده آماده سازند.

اختلال شخصیت وسواس جبری یکی از اختلالات بسیار شایع شخصیت در کل جمعیت است که ویژگی اصلی این اختلال دل مشغولی به نظم و ترتیب، کمال گرایی و کاهش انعطاف پذیری است. پژوهش حاضر به دنبال ارزیابی اثربخشی موج سوم رفتاردرمانی، یعنی درمان پذیرش و تعهد در بهبود تنظیم هیجان و کاهش کمال خواهی بیماران مبتلا به اختلال شخصیت وسواس جبری بود.

این مطالعه شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری، تمام مراجعانی بودند که به دلیل داشتن مشکلات مختلف فردی در سال 1396 به مرکز مشاوره احیا در شهر رشت مراجعه کرده بودند که پس از تشخیص اختلال شخصیت وسواس جبری، از بین آن ها 30 نفر انتخاب شدند و به دو گروه آزمایش و گواه اختصاص یافتند. گروه آزمایش تحت درمان پذیرش و تعهد در طی 8 جلسه 60دقیقه ای (هر هفته یک جلسه در مجموع دو ماه) قرار گرفتند و گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس برای اندازه های مکرر و آزمون مقایسه های چندگانه تعدیل شده بن فرونی توسط نرم افزار آماری SPSS نسخه 18 و در سطح معناداری (0٫05=α) تحلیل شدند.

نتایج نشان داد روش درمانی پذیرش و تعهد تاثیر معناداری بر کمال خواهی (0٫002=p) و تنظیم هیجان (0٫009=p) بیماران مبتلا به اختلال شخصیت وسواس جبری داشته است. بررسی اندازه اثر نشان از اثربخشی بیشتر درمان پذیرش و تعهد  بر کمال خواهی (35٫2=Eta) و در درجه دوم تنظیم هیجان (25٫9=Eta) داشت. ضمنا پیگیری یک ماهه نتایج به دست آمده، نشان از پایداری این نتایج داشت.

 با توجه به یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گیری کرد که درمان پذیرش و تعهد  به عنوان درمانی نوظهور، اثربخشی زیادی بر مولفه های اصلی اختلال شخصیت وسواس جبری دارد.

ام اس بیماری التهابی سیستم عصبی مرکزی بوده که مشخصه آن دمیلیزاسیون غلاف میلین آکسون ها است و منجربه نقص یا محدودیت در انتقال ایمپالس های عصبی می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی شفقت درمانی و رفتار درمانی دیالکتیکی بر تحمل آشفتگی و کنترل درد در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس انجام گرفت.

پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و با استفاده از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی بیماران زن مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس تشکیل دادند که به سازمان بهزیستی مشهد در سال 1396 مراجعه کردند و تمایل به حضور در گروه درمانی را داشتند. از این تعداد نمونه ای به حجم 45 نفر به صورت داوطلبانه واجد معیارهای ورود شدند و به طور تصادفی در سه گروه پانزده نفره رفتاردرمانی دیالکتیکی و شفقت درمانی و گواه قرار گرفتند. اعضای گروه ها، در دوازده جلسه درمانی شرکت کردند. آزمودنی ها پیش و پس از درمان، مقیاس تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) و پرسشنامه مدیریت درد (روزنشتایل و کیف، 1983) را تکمیل نمودند. به منظور تحلیل داده های این پژوهش از نرم افزار SPSS نسخه 21 و نیز از شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی و تحلیل کوواریانس استفاده شد.

نتایج تحلیل کوواریانس تاثیر شیوه شفقت درمانی و رفتار درمانی دیالکتیکی را بر تحمل آشفتگی و کنترل درد تایید می کند (0٫001>p). رفتار درمانی دیالکتیکی درمقایسه با شفقت درمانی بر تحمل آشفتگی و برخی خرده مقیاس های کنترل درد شامل توجه برگردانی و فاجعه آفرینی، روش موثرتری است (0٫001>p).

 باتوجه به یافته های پژوهش رفتاردرمانی دیالکتیکی و شفقت درمانی باعث افزایش تحمل آشفتگی و کنترل درد در بیماران زن مبتلا به بیماری مالتیپل اسکلروزیس شده است.

دوران کودکی از مراحل بسیار مهم زندگی است که در آن شخصیت فرد پایه ریزی شده و شکل می گیرد. هدف این پژوهش، تدوین و اثربخشی آموزش توانمندسازی شناختی-اجتماعی بر کارکردهای شناختی-اجرایی، مهارت های اجتماعی و مهارت های زبانی کودکان پیش دبستانی مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی بود. 

پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کمی و کیفی (آمیخته) بود. بدین منظور، نمونه ای متشکل از 60 نفر از کودکان پیش دبستانی مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی منطقه 14 شهر تهران به صورت نمونه گیری تصادفی از نوع خوشه ای، انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه کانرز (1998)، پرسشنامه رتبه بندی کارکردهای اجرایی- شناختی جیویا و همکاران (2000)، پرسشنامه مهارت اجتماعی ماتسون (1983)، آزمون رشد مهارت زبانی نیوشا توسط ملایری و همکاران (1388) بود. مداخله آموزشی شامل توانمندسازی شناختی- اجتماعی بود که طی پنج جلسه بر روی گروه آزمایش به اجرا در آمد. داده های به دست آمده به وسیله تحلیل کواریانس و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند. 

یافته ها نشان داد که آموزش توانمندسازی شناختی- اجتماعی بر کارکردهای اجرایی- شناختی، مهارت اجتماعی و مهارت زبانی موثر است (0٫001>p). همچنین، تفاوت معناداری بین پس آزمون و پیگیری گروه آزمایش وجود ندارد و می توان گفت که نتایج به دست آمده از ثبات کافی برخوردار است. 

 می توان با بسته آموزشی توانمندسازی شناختی و اجتماعی میزان کارکردهای اجرایی و مهارت اجتماعی و مهارت زبانی کودکان پیش دبستانی که مبتلا به اختلال کم توجهی-بیش فعالی هستند را افزایش داد.

اعتیاد به عنوان معضلی عمومی و بیماری فراگیر، باعث افزایش مرگ ومیر و بیشترشدن هزینه های اقتصادی زیادی می شود. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مداخلات روان شناختی با رویکرد رفتاری-شناختی بر مولفه های استعداد اعتیاد دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد.

 مطالعه حاضر به صورت نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری دانش آموزان پسر کلاس دهم شهر تنکابن در سال تحصیلی 1396 بودند که از بین آن ها 30 نفر به طور تصادفی انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه 15نفره آزمایش و گواه قرار گرفتند. درمان شناختی-رفتاری طی دوازده جلسه 60دقیقه ای به صورت گروهی، بر گروه آزمایش اعمال شد. پرسشنامه استعداد اعتیاد برای نوجوانان ایرانی (ASQ-AV) جهت سنجش متغیرهای پژوهش به کار رفت. همه مراحل تحلیل آماری توسط نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام پذیرفت. داده ها نیز به روش تحلیل واریانس با اندازه های مکرر و در سطح معناداری 0٫05 تحلیل شد.

 یافته ها نشان داد که درمان شناختی-رفتاری موجب کاهش در خودنمایی (5٫21=F و 0٫001>p) و افکار مثبت به مواد (7٫23=F و 0٫001>p) و نمره کل استعداد اعتیاد (6٫82=F و  0٫001>p) شده است.

 باتوجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که مداخله گروهی به روش شناختی-رفتاری بر مولفه های خودنمایی و افکار مثبت به مواد و نمره کل استعداد اعتیاد دانش آموزان کلاس دهم تاثیر دارد و گرایش نوجوانان را به اعتیاد کاهش می دهد. مداخله مذکور در پیشگیری از این بیماری امیدبخش است.

باوجود به همراه داشتن هزینه های اقتصادی و انسانی فیبرومیالژیا و نقش مهم برنامه های تمرینی در کاهش علایم آن، مطالعات اندکی به ارزیابی چنین برنامه های تمرینی پرداخته اند؛ لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر تمرینات هوازی آب محور و خشکی محور بر وضعیت کارکردی و آمادگی جسمانی افراد مبتلا به سندرم فیبرومیالژیا انجام شد. 

این پژوهش نیمه تجربی به بررسی اثربخشی دو روش تمرین هوازی آب محور و خشکی محور بر 45 بیمار فیبرومیالژیا از بین بیماران ساکن شهر تهران که از نظر بدنی فعال بودند، پرداخت. هر دو گروه آب محور و خشکی محور تمرینات هوازی آب محور و خشکی محور خود را برای هشت هفته دنبال کردند. اندازه گیری های مربوط به آمادگی جسمانی مرتبط با سلامتی (قدرت عضلانی و استقامت قلبی عروقی و انعطاف پذیری) با به کارگیری آزمون های یک تکرار بیشینه (در حرکات پرس سینه و پرس پا) و شش دقیقه راه رفتن و آزمون بنشین و برسان صورت گرفت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر) و نرم افزار SPSS در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد. 

نتایج نشان داد که تمرینات هوازی آب محور و خشکی محور بر استقامت قلبی عروقی و انعطاف پذیری و وضعیت کارکردی بیماران موثر است (0٫001>p). همچنین نتایج مشخص کرد که این تاثیرات در طول زمان ماندگار بوده است (0٫001>p).

 پروتکل درمانی آب محور می تواند با فراهم کردن مزایای بیشتر از نظر کیفیت زندگی منجربه بهبود در عوامل اضطراب و افسردگی شود و بر وضعیت کارکردی و آمادگی جسمانی افراد مبتلا به فیبرومیالژیا موثر باشد.

خشونت خانگی به عنوان مشکل شایع و عمده تهدید کننده سلامتی قربانیان و اپیدمی پنهان ادامه دار در حوزه سلامت روان شناخته می شود. اگرچه خشونت خانگی علیه زنان معمولا در حریم خانواده اتفاق می افتد، زندگی زنان را در همه عرصه های عمومی و اجتماعی تحت تاثیر قرار می دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی پیامدهای خشونت خانگی علیه زنان انجام شد.

 این مطالعه از نوع کیفی با راهبرد تیوری زمینه ای و رویکرد عینی گرای استراوس و کوربین بود. جامعه پژوهش را زنان قربانی خشونت خانگی شهر یزد تشکیل دادند که از بین آن ها 37 شرکت کننده به روش نمونه گیری هدف مند و نظری انتخاب شدند. جمع آوری داده ها با روش مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. به منظور تحلیل داده ها از کدگذاری باز و محوری و انتخابی استفاده شد.

تجزیه وتحلیل داده ها منجربه ایجاد 84 مفهوم و 27 مقوله فرعی و 11 مقوله اصلی در چهار حوزه منظومه پیامدهای آسیب زای فردی، زوجی، خانوادگی و اجتماعی شد. سندرم زن کتک خورده نیز به عنوان مقوله هسته ای ظهور یافت.

خشونت خانگی علیه زنان پیامدها و مشکلات زیادی را به وجود می آورد. این مشکلات مانند حلقه های زنجیر، به هم پیوسته و باعث تقویت همدیگر می شود. زنان قربانی خشونت همسران این پیامدها را به صورت سندرم زن کتک خورده تجربه می کنند.

آسیب های ورزشی در دانشجویان تربیت بدنی درمقایسه با سایر ورزشکاران شیوع بیشتری دارد. برای پیشگیری از آسیب ها باید عوامل موثر بر آن ها را شناخت؛ لذا در این پژوهش به بررسی علل آسیب ورزشی دانشجویان تربیت بدنی از دیدگاه استادان رشته تربیت بدنی پرداخته شد. 

 پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و به روش پدیدارشناختی انجام پذیرفت. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه پژوهش شامل همه استادان گرایش آسیب شناسی و مدیریت ورزشی بود که سابقه تدریس دروس عملی دانشجویان تربیت بدنی را داشتند. نمونه پژوهش شامل دوازده نفر از استادان مذکور بود که بر اساس منطق نمونه گیری پژوهش های پدیدارشناختی به شکل هدف مند و طبق قاعده اشباع تعیین و انتخاب شدند. تجزیه وتحلیل داده های جمع آوری شده در طول فرآیند مصاحبه به وسیله فرآیند کدگذاری باز و محوری و انتخابی صورت گرفت. 

 براساس یافته ها نوزده مقوله جزیی از اطلاعات ارایه شده توسط مصاحبه شوندگان استخراج شد که در ایجاد آسیب ورزشی در دانشجویان تربیت بدنی می تواند نقش داشته باشد. این زیرمقوله ها در پنج مقوله کلی شامل مشکلات فردی ناشی از فرایند نادرست پذیرش دانشجو در رشته تربیت بدنی، عوامل مربوط به ایمنی اماکن و وسایل، مقررات و ساختارهای آموزشی نامناسب رشته تربیت بدنی، کمبود دانش و آگاهی و مشکلات اقتصادی طبقه بندی شدند. 

 نتایج نشان داد، سطح ضعیف آمادگی جسمانی، مشکلات عضلانی-اسکلتی، ابزار و وسایل نامناسب و ایمن نبودن اماکن ورزشی، فشار بیش ازحد و خستگی، سابقه آسیب ورزشی، برنامه ریزی و محتوای نامناسب و آموزشی، ناآگاهی و دانش کم در رابطه با علت های آسیب دانشجویان و مشکلات مالی از علل آسیب پذیری دانشجویان تربیت بدنی است.

افسردگی از جمله مشکالت عمده سلامت عمومی دانشجویان است که یک علت پیشرو برای ناتوانی و ازکارافتادگی در جهان است. هدف این پژوهش، تعیین اثربخشی رواندرمانی مثبتنگر بر بهزیستی معنوی و شادکامی دانشجویان مبتال به اختالل افسردگی بود.

روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشجویان مبتال به افسردگی دانشگاه پیام نور شهرستان تهران در سال تحصیلی 1397-1396 تشکیل داده بودند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 30 نفر از جامعه مذکور انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه، به صورت تصادفی جایگزین شدند. پرسشنامه های بهزیستی معنوی الیسون و پالوتزین و شادکامی آکسفورد اجرا شد. سپس جلسات روان درمانی مثبتنگر در 8 جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد؛ اما برای گروه گواه، هیچگونه مداخلهای اعمال نشد. داده های الزم جمع آوری شد و با استفاده از روش تحلیل کوواریانس در سطح 5درصد به تحلیل یافته ها پرداخته شد.

میانگین و انحراف معیار بهزیستی معنوی نمره گروه آزمایش، بهترتیب از)8٫08)±32٫20 به)11٫24)±52٫93 و شادکامی از)9٫20)±42٫93 به)12٫34)±59٫73 افزایش پیدا کرد و نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که رواندرمانی مثبتنگر، بهزیستی معنوی و شادکامی دانشجویان مبتال به افسردگی را افزایش میدهد (0٫001<p.)

روان درمانی مثبتنگر بر افزایش بهزیستی معنوی و شادکامی دانشجویان مبتال به اختالل افسردگی موثر است.

مولتیپل اسکلروزیس بیماری مزمن دستگاه عصبی با دوره های پیش بینی ناپذیر است. این بیماری باعث ایجاد اختلالات بسیاری در سیستم عصبی-عضلانی می شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر تمرینات مقاومتی تراباند بر سرعت حرکت مردان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام شد.

 پژوهش حاضر از نوع مداخله ای به صورت نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون بود که بر بیست مرد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس با دامنه سنی 20تا35 سال و میزان ناتوانی 1تا4 EDSS، در دو گروه کنترل و مداخله صورت گرفت. گروه مداخله به مدت هشت هفته به تمرینات مقاومتی با تراباند پرداخت. شدت تمرین باتوجه به یک تکرار بیشینه کش تراباند و درصد کشش کش محاسبه شد و به منظور سنجش سرعت حرکت، آزمون سرعت حرکت مسافت هشت متر به کار رفت. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تی همبسته و تی مستقل با سطح معناداری 0٫05 در نرم افزار SPSS انجام پذیرفت.

 مقایسه نتایج پس آزمون دو گروه کنترل و مداخله نشان داد که در سرعت حرکت بین این دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد (0٫001≤p). همچنین مقایسه نتایج پیش آزمون و پس آزمون گروه مداخله مشخص کرد که سرعت حرکت به میزان 34٫56 سانتی متر بر ثانیه افزایش یافته است (0٫001≤p). اندازه اثر این تمرین در مقیاس کوهن 0٫76 بوده که نشان دهنده اثربخشی زیاد این تمرین است.

 به نظر می رسد برنامه تمرینی با کش تراباند باعث اثربخشی مطلوبی در افزایش سرعت حرکت بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس می شود.

رشد حرکتی زیربنای مهارت های اساسی بزرگسالی است. هدف از این تحقیق تعیین وضعیت رشد حرکتی کودکان و بررسی تاثیرات خانواده و والدین بر رشد حرکتی کودکان سنین پیش از دبستان بود.

 روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی (مدل یابی معادلات ساختاری) بود. شرکت کنندگان این تحقیق 150 کودک 4تا6ساله (از هر رده سنی 50 نفر) به همراه مادران آن ها بودند که در استان آذربایجان شرقی، شهرستان سراب سکونت داشتند و به صورت خوشه ای از مراکز مهدکودک-پیش دبستانی ها انتخاب شدند. پرسش نامه جمعیت شناختی، پرسش نامه وضعیت اجتماعی-اقتصادی قدرت نما (1392)، فرم کوتاه پرسش نامه بین المللی فعالیت بدنی و فرم کوتاه نسخه دوم آزمون تبحر حرکتی برونینکس-ازرتسکی از ابزارهای اندازه گیری این تحقیق بودند. جهت تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS نسخه 16 و Smart PLS3 استفاده شد.

 نتایج حاصل نشان داد که وضعیت رشد حرکتی کودکان خیلی کمتر از حد متوسط است (11٫156± 28٫85)؛ وضعیت اجتماعی-اقتصادی خانواده ها بر رشد حرکتی کودکان دارای تاثیر معناداری بود (0٫001>p و 0٫425=b)؛ اما بر فعالیت بدنی مادران تاثیر معناداری نداشت (0٫348= p و 0٫076=b)؛ همچنین فعالیت بدنی مادران بر رشد حرکتی کودکان تاثیر معناداری داشت (0٫011=p و 0٫204=b).

وضعیت اجتماعی-اقتصادی خانواده تسهیل کننده رشد حرکتی کودکان است؛ اما محدودکننده فعالیت بدنی مادران می باشد؛ همچنین فعالیت بدنی مادران نقش محرک رشد حرکتی کودکان را دارد. بر این اساس به نظر می رسد حمایت های خانواده یا الگوسازی مادران باعث بهبود رشد حرکتی کودکان سنین پیش از دبستان می شود.

مشکلات انگیزشی و یادگیری و تحصیلی و نیز محیط های خانوادگی نامساعد افراد را درمعرض خطر مشکلات سلامت و بهزیستی قرار می دهد. پژوهش حاضر با هدف تبیین اثر وضعیت خانوادگی بر بهزیستی جامع دانشجویان براساس نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی انجام شد.

 روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل تمام دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای تهران در سال تحصیلی 96-1395 بود که از میان آن ها 315 نفر به روش نمونه برداری چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش مقیاس بهزیستی جامع (کیز و همکاران، 2002) و مقیاس انگیزش تحصیلی (والرند و همکاران، 1992) و پرسشنامه وضعیت خانواده (بیوورز و همکاران، 1985) بود. برای تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار ایموس و بیشینه برآورد احتمال و نیز سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

نتایج پژوهش نشان داد که انگیزش تحصیلی درونی اثر وضعیت خانوادگی را بر بهزیستی جامع به صورت مثبت میانجیگری کرده (0٫001>p، 0٫2109=β) و انگیزش تحصیلی بیرونی اثر وضعیت خانوادگی را بر بهزیستی جامع به طور منفی میانجیگری (0٫001>p، 0٫0534-=β) می کند.

براساس یافته های این پژوهش چنین به نظر می رسد که افراد دارای وضعیت خانوادگی مطلوب از فرصت و امکانات بیشتری برای خودمختاری، خودبیانگری، خودآگاهی، خودگردانی و خودافزایی برخوردار بوده که این سازه های روان شناختی از شاخص های انگیزش درونی است و بر عملکرد تحصیلی و بهزیستی جامع فرد تاثیر می گذارد.

از ارکان بسیار مهم ثبات هر سازمان رضایت شغلی کارکنان است. کیفیت زندگی کاری فراتر از رضایت شغلی است که شامل تاثیر محیط کار بر رضایت شغلی و رضایت در حوزه های غیرکاری زندگی و احساس سلامت ذهنی می شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین رابطه بین رضایت شغلی و کیفیت زندگی کاری در میان معلمان مدارس استثنایی شهر تهران بود. 

این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بود و به روش مقطعی و روی 244 نفر از معلمان مدارس استثنایی شهر تهران در سال 1397 انجام شد که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها، پرسش نامه های بیست سوالی رضایت شغلی مینه سوتا (ویس، 1967) و بیست و چهارسوالی کیفیت زندگی کاری ون لار (ون لار، 2007) به کار رفت. برای تحلیل داده ها از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و به منظور تجزیه وتحلیل از نرم افزار آماری SPSS استفاده شد.

نتایج نشان داد که میانگین و انحراف معیار رضایت شغلی و کیفیت زندگی کاری معلمان مدارس استثنایی به ترتیب 74٫76 و 11٫38 برای رضایت شغلی و 80٫63 و 11٫17 برای کیفیت زندگی کاری است؛ یعنی به طورکلی معلمان مدارس استثنایی از شغل خود راضی بودند. همچنین میانگین کیفیت زندگی کاری نشانگر کیفیت زندگی کاری خوب معلمان مدارس استثنایی است. بین کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی ضریب همبستگی 0٫751 بود و رابطه مثبت و معناداری وجود داشت (0٫001>p).

طبق نتایج مطالعه معلمان مدارس استثنایی کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی خوبی دارند. ارتقا و بهبود ابعاد کیفیت زندگی کاری می تواند منجربه رضایت شغلی بیشتری در معلمان این مدارس و بهبود ارایه خدمات آموزشی به دانش آموزان شود.

ازآنجاکه بین کودک و مادر ارتباط خاصی برقرار است، مسایل شناختی و جسمانی کودک می تواند بر مادر تاثیر منفی بگذارد. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر عزت نفس و تنظیم هیجان مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال یادگیری بود.

 در این پژوهش از روش نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را تمامی مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال یادگیری منطقه یک شهرستان تهران تشکیل دادند. از این جامعه، چهل نفر به شیوه دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه (بیست تایی) آزمایشی و گواه جایگزین شدند. پرسشنامه های عزت نفس کوپر اسمیت (1967) و تنظیم هیجان گرانفسکی و همکاران (2001) و برنامه آموزش ذهن آگاهی کابات زین (2003) ابزار پژوهش بودند. یافته های پژوهش با آزمون آنالیز کوواریانس در سطح 0٫05 تحلیل شدند.

 یافته ها نشان داد که میانگین نمرات عزت نفس و راهبردهای مثبت تنظیم هیجانی گروه آزمایش، افزایش داشته و راهبردهای منفی تنظیم هیجانی کاهش یافته است. نتیجه تحلیل کوواریانس مشخص کرد که پس از حذف اثر پیش آزمون، میانگین نمرات پس آزمون دو گروه در همه متغیرهای مذکور اختلاف آماری معناداری دارند (0٫001>p).

 ذهن آگاهی بر مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال یادگیری تاثیر مثبت دارد و می تواند جهت بهبود عزت نفس و تنظیم هیجانی مادران استفاده شود

با توجه به شیوع گسترده پرخاشگری در سن پیش دبستانی و اهمیت خلاقیت در این دوره از زندگی و تاثیر آن بر دوره های بعدی، پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش نقاشی بر کاهش پرخاشگری و افزایش خلاقیت در دانش آموزان پیش دبستانی شهر همدان انجام شد.

روش پژوهش حاضر، آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمامی دانش آموزان پیش دبستانی شهر همدان در سال 1396-1395 (14366=N) بود. نمونه آماری 30 نفر از دانش آموزان پیش دبستانی (15 نفر دختر و 15 نفر پسر) بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 45دقیقه ای تحت آموزش نقاشی قرار گرفت و گروه گواه هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه 43سوالی پرخاشگری کودکان پیش دبستانی (واحدی و همکاران، 1387) و مقیاس تفکر خلاق تورنس (1966) بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره، با استفاده از SPSS ویراست 23 در سطح معنا داری 0٫01 تحلیل شدند.

نتایج نشان داد که آموزش نقاشی به طور معنا داری به کاهش پرخاشگری (0٫001>p) و افزایش خلاقیت (0٫001>p)، دانش آموزان پیش دبستانی منجر شد.

 آموزش نقاشی از طریق ابزار افکار و احساسات ابرازنشده و تقویت مهارت های انعطاف پذیری و بسط و سیالی، موجب کاهش پرخاشگری و بهبود توانایی خلاقیت در کودکان پیش دبستانی شده است. در نتیجه می توان از آن به عنوان یک روش آموزش موثر در کودکان پیش دبستانی استفاده کرد.

مادران دارای کودکان با ناتوانی یادگیری خاص به دلیل مشکلات مواجه شده، نیازمند الگوهای مقابله ای و قوی هستند. هدف این پژوهش بررسی رابطه کانون کنترل با امید به زندگی و شادکامی مادران کودکان با ناتوانی یادگیری خاص شهر تهران بود.

 پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را مادران دارای کودکان با ناتوانی یادگیری خاص تشکیل دادند که فرزندشان در مدارس ابتدایی استثنایی شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بود. با روش نمونه گیری دردسترس 180 مادر دارای این فرزندان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس منبع کنترل راتر (1966) و پرسشنامه شادکامی آکسفورد (1995) و پرسشنامه امید اسنایدر (1995) استفاده شد. برای تحلیل داده ها، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به کار رفت (0٫05=α). همچنین داده ها به کمک ویراست 21 نرم افزار SPSS تحلیل شدند.

باتوجه به نتایج پژوهش، بین منبع کنترل و امید به زندگی مادران رابطه مثبت و معناداری به دست آمد (0٫005=p). یافته های حاصل از نتایج رگرسیون چندمتغیره برای پیش بینی امید به زندگی مادران مشخص کرد که منبع کنترل درونی رابطه مثبت و معناداری با امید به زندگی این مادران دارد (0٫024=p). همچنین نتایج بین منبع کنترل با شادکامی مادران رابطه مثبت و معناداری را نشان می دهد (0٫001>p). براساس یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون چندمتغیره هم زمان برای پیش بینی شادکامی مادران، منبع کنترل درونی رابطه مثبت و معناداری با شادکامی مادران داشته است (0٫025=p).

منبع کنترل نقش اساسی در پیش بینی امید به زندگی و شادکامی مادران دارای فرزندان با ناتوانی یادگیری خاص دارد.

افراد مبتلا به نشانگان وانمودگرایی باوجود قابلیت ها و موفقیت های خود هیچ احساس مثبت درونی به توانایی هایشان ندارند؛ لذا این تحقیق با هدف اثربخشی واقعیت درمانی بر ترس از ارزیابی منفی و خودابرازی دفاعی زنان مبتلا به نشانگان وانمودگرایی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر رشت انجام شد. 

روش پژوهش از نوع طرح های نیمه آزمایشی و پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی زنان مبتلا به نشانگان وانمودگرایی تشکیل دادند که در سال 1397 به مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی شهر رشت مراجعه کردند. از میان آن ها بیست نفر به صورت نمونه گیری داوطلبانه مبتنی بر هدف انتخاب شده و سپس در دو گروه ده نفره به طور تصادفی گمارده شدند. گروه آزمایش تحت هشت جلسه درمان قرار گرفت؛ ولی در گروه گواه اقدامی انجام نشد. پرسشنامه های ترس از ارزیابی منفی، خودابرازی دفاعی و مقیاس پدیده وانمودگرایی قبل و بعد از اجرای آموزش برای آن ها اجرا شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره و به کمک نرم افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد.

 نتایج نشان داد که واقعیت درمانی بر ترس از ارزیابی منفی و خود ابرازی دفاعی زنان دچار نشانگان وانمودگرایی موثر بوده است (0٫001>p). 

 باتوجه به یافته های پژوهش، واقعیت درمانی می تواند مداخله ای کارآمد برای کاهش ترس از ارزیابی منفی و خودابرازی دفاعی زنان مبتلا به نشانگان وانمودگرایی باشد.

در زنان دارای ترس از زایمان نخست، رضایت زناشویی و کاهش افکار ناکارآمد ازطریق آموزش های شناختی و رفتاری بسیار حایز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش گروهی شناختی رفتاری بر رضایت زناشویی و افکار ناکارآمد زنان باردار ناتوان در کنترل ترس از زایمان نخست بود.

پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه گواه نابرابر بود. جامعه آماری را زنان باردار مراجعه کننده به یکی از مراکز بهداشت قوچان در سه ماهه چهارم سال 1396 تشکیل دادند. با استفاده از پرسشنامه ترس از زایمان، 39 زن باردار دارای ترس از زایمان به شیوه نمونه گیری داوطلبانه به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گواه (19 نفر) جای گماری شدند. زنان گروه آزمایش در جلسات گروهی شناختی رفتاری (ده جلسه 90دقیقه ای) شرکت کردند و به پرسشنامه های نگرش به زایمان لویی و رضامندی زوجیت افروز و باورهای غیرمنطقی جونز پاسخ دادند. از روش آماری تحلیل کوواریانس در سطح معنا داری (0٫05=α) و نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. 

نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش گروهی شناختی رفتاری بر باورهای ناکارآمد و رضایت زناشویی زنان دارای ترس از زایمان نخست تاثیر معنا داری دارد (0٫003=p) و 25٫5درصد از واریانس باورهای ناکارآمد ازدواج (0٫007=p) و 37٫5درصد از واریانس رضایت زناشویی زنان باردار ناتوان در کنترل ترس از زایمان نخست را تبیین می کند (0٫001>p).

باتوجه به یافته های این پژوهش مشخص شد که آموزش شناختی رفتاری بر باورهای ناکارآمد و رضایت زناشویی تاثیر مثبت دارد. توصیه می شود این روش برای بهبود رابطه زنان باردار و همسرشان در دوران بارداری به کار رود.

در دهه های اخیر به خانواده کودکان با نیازهای ویژه توجه بسیاری شده و مطالعات متعددی در این زمینه صورت گرفته است. هدف پژوهش حاضر مقایسه ویژگی های زیستی و شناختی مادران دارای یک فرزند با آسیب بینایی با مادران دارای بیش از یک فرزند با آسیب بینایی و مادران کودکان بدون آسیب بینایی بود.

پژوهش حاضر علی مقایسه ای بود. جامعه مطالعه شده را مادران کودکان بدون آسیب بینایی و مادران  کودکان با آسیب بینایی شهر تهران و کرج در سال 96-1395 به تعداد 537 نفر تشکیل دادند. در پژوهش حاضر از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. حجم نمونه 224 نفر به دست آمد. ابزار این تحقیق پرسش نامه ویژگی های زیستی و شناختی بود. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس و خی دو تحلیل شدند.

 نتایج نشان داد که بین سه گروه مادران در ویژگی های زیستی سن مادر، سن پدر، سن ازدواج پدر، مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره ژنتیک، مصرف دارو، مصرف مواد، تغذیه مناسب، معلولیت اقوام نزدیک و ازدواج خویشاوندی، اختلاف معناداری وجود دارد (0٫001>p). همچنین نتایج مشخص کرد که بین سه گروه مادران در میزان تمامی ویژگی های شناختی تفاوت معنا دار دیده می شود (0٫001>p).

 بر  اساس یافته ها می توان نتیجه گیری کرد که بین ویژگی های زیستی و شناختی مادران دارای یک فرزند با آسیب بینایی با مادران دارای بیش از یک فرزند با آسیب بینایی و مادران کودکان بدون آسیب بینایی تفاوت معنادار وجود دارد و محققان می توانند با بررسی ویژگی های مذکور زمینه پیشگیری از آسیب بینایی کودکان را فراهم آورند.

پیشگیری از آسیب، امروزه بخش مهمی از تمرینات به شمار می رود. پیچ خوردگی مزمن وضعیتی است که توسط ضعف عصبی عضلانی، دامنه حرکتی، ضعف کنترل پاسچر، آسیب مجدد و استیوآرتریت بعد از آسیب مشخص می شود. وجود ابزاری برای تشخیص افراد دارای پیچ خوردگی مزمن، امری ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر با هدف بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس ناتوانی پا و مچ پا در ورزشکاران انجام شد.

روش تحقیق توصیفی پیمایشی بود. تعداد 266 پرسشنامه توسط ورزشکاران 18تا24ساله (45٫2درصد دختر، 54٫8درصد پسر) تکمیل شد که در رشته های مختلف فعالیت داشتند. جهت ارزیابی مدل های اندازه گیری، تحلیل عاملی تاییدی (CFA) به کار رفت. پایایی مقیاس نیز با روش آلفای کرونباخ به دست آمد. همچنین، برای بررسی پایایی زمانی از روش آزمون-آزمون مجدد استفاده شد که تحلیل آن به کمک ضریب همبستگی درون خوشه ای صورت گرفت. نرم افزار تحلیل داده ها LESREL نسخه هشت و SPSS نسخه 18 بود. سطح معنا داری 0٫05 در نظر گرفته شد. 

به طورکلی نتایج نشان داد که مقیاس ناتوانی پا و مچ پا، روایی سازه پذیرفتنی با 26 سوال و دو عامل دارد. شاخص های برازندگی مدل مقبول و مقادیر ارزش تی در سوال ها بیشتر از دو است. همچنین مقادیر آلفای کرونباخ در عامل ناتوانی 0٫94 و در عامل درد 0٫73 به دست آمد. ضریب آلفای کرونباخ برای نمره کل مقیاس ناتوانی پا و مچ پا 0٫95 و نیز ضرایب همبستگی درون خوشه ای برای عامل ناتوانی 0٫82 و عامل درد 0٫70 و نمره کلی مقیاس 0٫79 است.

 باتوجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت که نسخه فارسی مقیاس ناتوانی مچ پا و پا از روایی عاملی و پایایی و پایایی زمانی پذیرفتنی برخوردار است و این مقیاس می تواند به عنوان ابزار غربالگری در ورزشکاران توصیه شود.

انگیزه تحصیلی نقش زیادی در دستیابی به موفقیت های تحصیلی و در ادامه شکل گیری خودپنداره مثبت در دانش آموزان دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان بر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان دارای انگیزه تحصیلی ضعیف انجام شد. 

در این پژوهش از شیوه نیمه تجربی و طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه آزمایش و گواه استفاده شد. جامعه آماری را تمامی دانش آموزان دارای انگیزه تحصیلی کم تشکیل دادند که در سال تحصیلی 97-1396 در مدارس عادی شهر یزد مشغول به تحصیل بودند. برای انتخاب نمونه به روش نمونه گیری دردسترس چهل دانش آموز دارای انگیزه تحصیلی ضعیف انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه آزمایش (بیست نفر) و گواه (بیست نفر) قرار گرفتند. پس از انجام پیش آزمون و گروه بندی افراد، در هشت جلسه آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان به گروه آزمایش صورت پذیرفت. سپس از هر دو گروه پس آزمون و بعد از دو ماه، پیگیری گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه انگیزش تحصیلی هارتر (1981) و پرسشنامه خودپنداره تحصیلی چن (2004) بود. داده‏ها با استفاده از تحلیل واریانس برای اندازه گیرهای مکرر با نرم افزار  SPSS25تجزیه وتحلیل شدند. 

نتایج آزمون تحلیل واریانس برای اندازه گیری های مکرر نشان داد که اثربخشی آموزش راهبردهای خودگردان بر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان معنادار است (0٫001≥p). 

یافته های این پژوهش بر اهمیت راهبردهای یادگیری خودگردان در شکل گیری خودپنداره مثبت تاکید می کند. بر این اساس، پیشنهاد می گردد آموزش یادگیری خودگردان در فوق برنامه درسی مدارس به عنوان مهارت های لازم تحصیلی درجهت استفاده از راهبردهای شناختی و راهبرد فراشناختی توسط دانش آموزان گنجانده شود.

ناشنوایی نوعی آسیب حسی عصبی رایج است که به کاهش کیفیت زندگی، گوشه گیری، کاهش فعالیت های اجتماعی و احساس طردشدن منجر می شود. کودکان و نوجوانان ناشنوا در انعطاف پذیری شناختی و واکنش های هیجانی با چالش های زیادی مواجه هستند. متاسفانه، واکنش های هیجانی نامناسب در این کودکان و نوجوانان به بروز مشکلات شناختی و ناگویی هیجانی منجر می شود؛ بنابراین، پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش برنامه نظم جویی شناختی هیجان بر انعطاف پذیری شناختی و ناگویی هیجانی دانش آموزان ناشنوا انجام شد.

 پژوهش حاضر، مطالعه ای نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه گواه بود. دانش آموزان ناشنوای شهر یاسوج جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. در این پژوهش 24 دانش آموز ناشنوا شرکت کردند که به روش نمونه گیری دردسترس از مدرسه ناشنوایان شقایق انتخاب شدند. شرکت کنندگان در دو گروه 12نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش در هشت جلسه آموزش برنامه نظم جویی شناختی هیجان شرکت کرد؛ درحالی که گروه گواه در این جلسه های آموزشی شرکت داده نشدند. ابزارهای این پژوهش مقیاس انعطاف پذیری شناختی و مقیاس ناگویی هیجانی بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در سطح معناداری 0٫05 تحلیل شد.

 نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که گروه آزمایش و گواه در انعطاف پذیری شناختی و ناگویی هیجانی در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری داشتند. آموزش برنامه نظم جویی شناختی هیجان بر انعطاف پذیری شناختی و ناگویی هیجانی دانش آموزان ناشنوا اثر معناداری داشت (0٫001>p). درواقع، آموزش این برنامه سبب بهبود انعطاف پذیری شناختی و ناگویی هیجانی دانش آموزان ناشنوا شده است. 

براساس یافته های پژوهش، استفاده از برنامه نظم جویی شناختی هیجان با نتایج مثبت و موثری همراه بود؛ بنابراین، برنامه ریزی برای آموزش برنامه نظم جویی شناختی هیجان نقش مهمی در انعطاف پذیری شناختی و ناگویی هیجانی دانش آموزان ناشنوا دارد.

اختلالات یادگیری و ناتوانی در ریاضیات ازجمله مسایلی است که استعداد و توانایی کودکان را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش کارکردهای اجرایی در پیش بینی اضطراب ریاضی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی بود.

 طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش عبارت بود از تمامی دانش آموزان مبتلا به اختلال یادگیری ریاضی شهر کرمان که به مراکز اختلال یادگیری در سال 1396 مراجعه کردند. از بین آنان تعداد 100 دانش آموز به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده شامل خرده آزمون تشابهات وکسلر (وکسلر، 2003)، آزمون آندره ری (آندره ری، 1942)، خرده آزمون حافظه رقمی وکسلر (وکسلر، 2003)، مقیاس اضطراب ریاضی (چیو هنری، 1990) و آزمون هوش (ریون، 1983) بود. داده ها در دو سطح توصیفی (ضریب همبستگی پیرسون) و استنباطی (آزمون تحلیل رگرسیون) توسط نرم افزار SPSS نسخه 21 تجزیه و تحلیل شدند. 

 هر سه متغیر حافظه کاری و استدلال و سازماندهی قدرت پیش بینی اضطراب ریاضی را در دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی داشت (0٫001>p). طبق یافته های این پژوهش با یک واحد افزایش در حافظه کاری 0٫38 نمره در اضطراب ریاضی کاهش یافت و یک واحد افزایش در سازماندهی و استدلال به ترتیب باعث کاهش 0٫26 و 0٫49 نمره در اضطراب ریاضی کودکان دارای اختلال یادگیری ریاضی شد. 

باتوجه به یافته های این پژوهش و اهمیت نقش حافظه کاری و استدلال و سازماندهی در اضطراب ریاضی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری ویژه ریاضی، توجه به این موضوعات به متخصصان در این زمینه توصیه می شود.

کمردرد به عنوان یکی از پیامدهای مشکلات عمده سلامتی و اجتماعی و اقتصادی و یکی از ضایعات عضلانی-اسکلتی شایع در جوامع است؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی ده هفته تمرینات ترکیبی ثبات عضلات مرکزی و نوروفیدبک با ثبات مرکزی بر درد مبتلایان به کمردرد مزمن غیراختصاصی بود.

 پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی بیماران مبتلا به کمردرد مزمن غیراختصاصی بودند. از بین جامعه آماری، تعداد 60 نفر به صورت تصادفی در چهار گروه قرار گرفتند. به گروه آزمایش یک پروتکل ترکیبی تمرینات ثبات دهنده عضلات مرکزی و نوروفیدبک و به گروه آزمایش دو پروتکل تمرینات ثبات دهنده عضلات مرکزی و به گروه آزمایش سه تمرینات نوروفیدبک، تمرین داده شد. گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. برای مقایسه دو به دو گروه ها در سطح معناداری 0٫05=α از آزمون یومن ویتنی و نرم افزار SPSS نسخه 23 استفاده شد.

 یافته ها نشان داد که بین تاثیر نوروفیدبک و تمرین کوراستبیلیتی بر درد تفاوت معنا داری وجود دارد و تمرینات کوراستبیلتی دارای تاثیر بیشتری بر کاهش درد است (0٫001>p). همچنین بین تاثیر تمرینات نوروفیدبک و ترکیبی تفاوت معنا داری دیده می شود و تمرینات ترکیبی تاثیر بیشتری بر کاهش درد دارد (0٫001>p)؛ اما بین تاثیر تمرینات کوراستبیلیتی و ترکیبی بر میزان درد تفاوت معنا داری مشاهده نشد.

 از یافته های این پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که تمرینات ثبات عضلانی و نوروفیدبک و تمرینات ترکیبی در کاهش درد بیماران مبتلا به کمردرد مزمن تاثیر داشته است.

ازجمله نشانه های شایع تر روان شناختی آشفته ساز در دوران بارداری اضطراب اس ت. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش میانجیگر تحمل ابهام در رابطه بین راهبردهای مقابله ای با اضطراب بارداری بود.

روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را زنان باردار شکم اول مراجعه کننده به مراکز درمانی سازمان تامین اجتماعی در استان تهران در سه ماهه چهارم سال 1396 و سه ماهه اول سال 1397 تشکیل دادند. تعداد نمونه براساس فرمول کرامر 384 نفر برآورد شد که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه اضطراب مرتبط با بارداری (وندربرگ بارگ، 1989) و مقیاس تحمل ابهام (مک لین، 2009) و پرسش نامه سبک های مقابله (فولکمن و لازاروس، 1980) بود. برای تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار ایموس و بیشینه برآورد احتمال و نیز سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

در پژوهش حاضر ضریب مسیر کل بین مقابله هیجان مدارانه و اضطراب بارداری مثبت و معنادار (0٫001>p، 0٫311=β) بوده و ضریب مسیر کل بین مقابله مسئله مدارانه و اضطراب بارداری منفی و معنادار (0٫027=p، 0٫149-=β) به دست آمد. همچنین ضریب مسیر مستقیم بین تحمل ابهام و اضطراب بارداری منفی و معنادار (0٫001>p، 0٫261-=β) بوده و ضریب مسیر غیرمستقیم بین مقابله مسئله مدارانه و اضطراب بارداری منفی و معنادار (0٫001>p، 0٫089-=β) محاسبه شد.

 هر چقدر میزان استفاده این زنان باردار از سبک مقابله ای مسئله مدار بیشتر شود به همان میزان ابهام و نگرانی از موقعیت های پیش بینی ناپذیر در آینده در آنان کاهش می یابد و درنهایت اضطراب کمتری را تجربه می کنند.

مطالعات تنظیمات وضعیتی در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس، نشان دهنده کاهش اندازه و افزایش تاخیر در فعالیت عضلات در تنظیمات وضعیتی پیش بینانه است. هدف از این مطالعه، اثر محرک های شنیداری در تنظیمات وضعیتی پیش بینانه بیماران مالتیپل اسکلروزیس، در طول یک تکلیف زمان واکنش انتخابی بود.

پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه تجربی، شامل طرح درون گروهی برای بررسی اثرات محرک های شنیداری و دیداری بر روی تنظیمات وضعیتی پیش بینانه بیماران مالتیپل اسکلروزیس در طول یک تکلیف زمان واکنش انتخابی بود. بدین منظور، از بین بیماران مرد عضو انجمن مالتیپل اسکلروزیس شهر تهران، 14 نفر، با میانگین سنی 2٫32±32٫4 سال، به روش هدفمند و در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها زمان واکنش انتخابی (گام برداری) را در پاسخ به هرکدام از محرک ها در حضور یا حضور نداشتن محرک های شنیداری، به سرعت و با دقت بر روی صفحه نیروسنج اجرا کردند. در طول تکلیف، سیگنال های الکترومایوگرافی سطحی عضلات اندام تحتانی، با استفاده از دستگاه الکترومایوگرافی، ثبت شد. شروع گام برداری با پای چپ یا راست، مطابق با جهت نمایش داده شده بر روی صفحه مانیتور بود. میزان توزیع هرکدام از جهت ها در حضور یا حضورنداشتن محرک های شنیداری هم سان (برای هرکدام 5 کوشش) بود. سرعت پاسخ به محرک از طریق نیروی عکس العمل زمین و تنظیمات وضعیتی پیش بینانه از فعالیت الکتریکی ثبت شده از عضلات اندام تحتانی استخراج شد. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس مکرر و t هم بسته در نرم افزار SPSS نسخه 20 و با سطح معنی داری 0٫05 استفاده شد.

نتایج آزمون t هم بسته نشان داد که زمان واکنش در حضور محرک های شنیداری در بیماران مالتیپل اسکلروزیس سریع تر بود (0٫024=p). همچنین میزان تنظیمات وضعیتی پیش بینانه در حضور محرک های شنیداری، بیشتر از وضعیت حضورنداشتن این محرک بود (0٫001>p). 

به نظر می رسد محرک های شنیداری در بیماران مالتیپل اسکلروزیس باعث افزایش سرعت زمان واکنش انتخابی و همچنین افزایش تنظیمات وضعیتی در عضلات اندام تحتانی می شود.

دیابت یکی از علل عمده بیماری زایی و مرگ ومیر و افزایش هزینه های خدمات بهداشتی در سرتاسر جهان به شمار می رود. بر این اساس، هدف از مطالعه حاضر مقایسه ویژگی های شخصیتی در زنان با و بدون دیابت نوع دوم بود.

 این پژوهش به صورت علی-مقایسه ای از نوع مقطعی با روش نمونه گیری دردسترس روی 90 زن مبتلا به دیابت نوع دوم و 90 زن بدون دیابت مراجعه کننده به انجمن دیابت شهر کرج در سال 1397 انجام شد. ابزار به کاررفته پرسشنامه تجدیدنظرشده شخصیت پنج عاملی کاستا و مک کری بود. در مطالعه حاضر، از تحلیل واریانس چندمتغیره (مانووا) در سطح معنا داری 0٫05 و نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد.

نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که ویژگی های شخصیتی بین دو گروه زنان با و بدون دیابت نوع دوم تفاوت معناداری دارد (0٫001> p). به این صورت که میانگین نمره روان رنجورخویی در زنان با دیابت نوع دوم به طور معناداری بیشتر از زنان بدون دیابت است. همچنین میانگین نمره برون گرایی، گشودگی نسبت به تجربه، مقبولیت و وظیفه شناسی در زنان با دیابت نوع دوم به طور معناداری کمتر از زنان بدون دیابت است (0٫001>p). 

برپایه یافته های این پژوهش می توان گفت که این نتایج تلویحات مهمی در مسایل روان شناختی و آسیب‏شناسی بیماری دیابت دارد. بر این اساس، روان شناسان بالینی و مشاوره می توانند از نتایج تحقیق برای پیشگیری و درمان مشکلات شخصیتی ناشی از بیماری دیابت استفاده کنند.

یکی از موضوعات مهم در هر جامعه ای، موضوع اعتماد اجتماعی است. در پژوهش های گذشته، بررسی اعتماد اجتماعی در سالمندان کم بینا و نابینا و مقایسه ورزشکاران و غیرورزشکاران انجام نشده است؛ لذا هدف پژوهش حاضر مقایسه اعتماد اجتماعی سالمندان کم بینا و نابینای ورزشکار و غیرورزشکار بود. 

روش پژوهش علی مقایسه ای و جامعه آماری شامل سالمندان کم بینا و نابینای ورزشکار و غیرورزشکار مراجعه کننده به انجمن نابینایان شهر اراک در سال 1397 بود. نمونه آماری، 101 نفر از سالمندان کم بینا و نابینا (43 ورزشکار و 58 غیرورزشکار) بودند که با نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسش نامه اعتماد اجتماعی صفاری نیا و شریف (1389) بود که به صورت مصاحبه تکمیل شد. تحلیل نتایج با آزمون های تی تک نمونه ای و تی برای مقایسه میانگین گروه های مستقل و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 و در سطح معناداری 0٫05=α انجام پذیرفت.

 نتایج نشان داد که وضعیت اعتماد اجتماعی در تمامی سالمندان شرکت کننده کم بینا و نابینای ورزشکار و غیرورزشکار به طور معناداری از میانگین جامعه کمتر است (0٫001=p). همچنین نتایج مشخص کرد که بین ابعاد اعتماد اجتماعی و اعتماد اجتماعی کل در سالمندان کم بینا و نابینای ورزشکار و غیرورزشکار تفاوت معناداری وجود ندارد؛ اما مقایسه میانگین ها نشان داد که در تمام ابعاد، ورزشکاران از غیرورزشکاران میانگین بیشتری دارند.

براساس یافته های پژوهش حاضر، توجه به اعتماد اجتماعی در سالمندان کم بینا و نابینا و ارایه راهکارهای افزایش این متغیر ضرورت دارد. احتمالا ورزش و فعالیت بدنی به ویژه فعالیت های گروهی در افزایش اعتماد اجتماعی این افراد دارای نقش موثری است.

اختلال کاستی توجه بیش فعالی، تمام جنبه های زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه آینده نگر بر نیم رخ حافظه فعال کودکان با اختلال کاستی توجه بیش فعالی است.

این پژوهش، یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری آن را تمامی کودکان دختر با اختلال کاستی توجه بیش فعالی شهر کرمانشاه در سال 1396 تشکیل دادند. تعداد 32 نفر به روش در دسترس از مدارس شهر کرمانشاه انتخاب شدند. آزمودنی ها به روش تصادفی، به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند که اعضای هر گروه 16 نفر بود. گروه آزمایش، برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه آینده نگر را در 18 جلسه دریافت کردند؛ در حالی که به گروه کنترل این آموزش ارایه نشد. ابزار پژوهش، مجموعه آزمون حافظه فعال برای کودکان ارجمندنیا بود. داده ها با آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شد.

نتایج نشان داد که برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه آینده نگر، اثر معناداری بر مولفه های مجری مرکزی، صفحه دیداری فضایی و حلقه واج شناختی در کودکان با اختلال کاستی توجه بیش فعالی دارد (0٫001>p). بر اساس مجذور اتا می توان گفت به ترتیب 62درصد، 59درصد و 66درصد تغییرات هریک از مولفه های مجری مرکزی، صفحه دیداری فضایی و حلقه واج شناختی، به علت تاثیر شرکت آزمودنی ها در برنامه مداخله بوده است.

 برنامه توان بخشی شناختی مبتنی بر حافظه آینده نگر، نیم رخ حافظه فعال کودکان با اختلال کاستی توجه بیش فعالی را بهبود بخشید. بنابراین، می توان از این برنامه به منظور بهبود حافظه فعال چنین کودکانی بهره برد و برنامه ریزی برای استفاده از این برنامه اهمیت ویژه ای دارد.

باورهای انگیزشی دستهای از معیارهای شخصی و اجتماعی هستند که تحتتاثیر عوامل مختلف و در موقعیتهای متفاوت تغییر میکنند؛ لذا پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان فعالسازی رفتاری بر باورهای انگیزشی  انگیزش درونی، خودکارآمدی، اضطراب امتحان  دانش آموزان دختر مبتال به افسردگی انجام شد.

پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیشآزمون-پسآزمون باگروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی دانشآموزان دختر در مقطع دبیرستان مبتال به افسردگی اساسی تشکیل دادند که در شش ماه دوم سال 1396 برای درمان به کلینیکهای خدمات روانشناختی آموزش و پرورش شهر مشهد مراجعه کردند. از بین این جامعه تعداد 30 نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی دردوگروه آزمایش وگواه جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل مصاحبه بالینی ساختاریافته فرست و همکاران  1996   و پرسشنامه افسردگی بک  1996  و پرسشنامه راهبردهای انگیزشی پنتریچ و همکاران  1993  بود. جهت تحلیل داده، از نرم افزار SPSS نسخه 22 و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد.

نتایج نشان داد که میانگین و انحراف معیار انگیزش درونیگروه آزمایش قبل و بعد از مداخله بهترتیب 2٫38±14٫21 و 2٫39± 16٫21 و خودکارآمدی قبل و بعد از مداخله بهترتیب 2٫32±38٫54 و 2٫81±43٫76 و اضطراب امتحان قبل و بعد از مداخله بهترتیب 2٫35±30٫43 و 2٫17±27٫67 است. همچنین اندازه اثر نمره انگیزش درونی .آمد بهدست(p>0٫001(0٫391 امتحان اضطراب و(p>0٫001(0٫328 خودکارآمدی و(p>0٫001(0٫801

درمان فعالسازی رفتاری در افزایش انگیزش درونی و خودکارآمدی و کاهش اضطراب امتحان دانشآموزان مبتال به افسردگی موثر بوده است

افراد دارای ناتوانی هوشی به دلیل موانع موجود در زندگی، تجربه های ناخوشایند و احساسات منفی دارند که این ها در رضایت از زندگی نمایان می شود و کیفیت زندگی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی کیفیت زندگی پسران دارای ناتوانی هوشی با تجربه شرکت در المپیک ویژه ایران و مقایسه با همتایان آن ها بود که در المپیک ویژه شرکت نکردند.

 این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی تحلیلی بود که به شیوه مقطعی انجام شد. نمونه پژوهش شامل 138 پسر دارای ناتوانی هوشی در دو گروه ورزشکار (70 پسر دارای ناتوانی هوشی) و غیرورزشکار (68 پسر دارای ناتوانی هوشی)، 18تا30 سال بود. جهت بررسی کیفیت زندگی این افراد از پرسش نامه کیفیت زندگی اسچالاک و کیت (1993) استفاده شد. این پرسش نامه دارای چهل سوال بوده و در چهار مولفه ده سوالی تنظیم شده است. مولفه های پرسش نامه، شامل رضایت، کفایت/سازندگی، توان مندسازی/استقلال و تعلق اجتماعی/اشتراک اجتماعی است و درنهایت نمره کلی کیفیت زندگی نیز محاسبه می شود. برای مقایسه دو گروه از نرم افزار SPSS و روش های آماری تی مستقل و یومن-ویتنی در سطح معناداری (0٫05=α) استفاده شد.

 در تمامی مولفه ها (رضایت 0٫017=p، کفایت/سازندگی 0٫023=p، توان مندسازی/استقلال 0٫011=p، تعلق اجتماعی/اشتراک اجتماعی 0٫001=p، نمره کلی کیفیت زندگی 0٫001=p)، میان گروه ورزشکار و غیرورزشکار دارای ناتوانی هوشی تفاوت معنادار مشاهده شد.

 باتوجه به بررسی و نتایج حاصل، می توان نتیجه گرفت که المپیک ویژه ایران تاثیر مثبتی در ارتقای کیفیت زندگی افراد دارای ناتوانی هوشی داشته است. بهبود شرایط روانی-اجتماعی این افراد، نیازمند داشتن اطلاعات بیشتر در این زمینه است.

مطالعات بر روابط همسران نشان می دهد که در طی چند سال اخیر زندگی زناشویی با چالش ها و تعارضاتی روبه رو بوده است. اهمیت توجه به مسئله تعارضات زناشویی زمانی درک شدنی و فهم پذیر است که عوامل مرتبط با آن را در نظر داشته باشیم. این پژوهش با هدف بررسی رابطه‎ ‎رضایت جنسی با‎ ‎تعارضات زناشویی زنان ‏مراجعه کننده به مرکز پزشکی قانونی استان مازندران شهرستان ساری انجام پذیرفت.

پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی بود که در آن تعداد 132 زن مراجعه کننده به سازمان پزشکی قانونی در شهر ساری به علت خشونت خانگی در طی شش ماه آخر سال 1395 و شش ماه اول سال 1396 به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های رضایت جنسی (لارسون، 1998) و تعارضات زناشویی (ثنایی، 1379) بود. همچنین تجزیه وتحلیل داده ها به کمک SPSS نسخه 20 و به روش ضریب همبستگی پیرسون انجام شد.

یافته های پژوهش نشان داد که بین رضایت جنسی با تعارضات زناشویی رابطه منفی معناداری وجود دارد (0٫001˂p و 0٫322-=r).

براساس یافته های پژوهش حاضر که مشخص کرد رضایت جنسی با تعارضات زناشویی رابطه منفی معناداری دارد، توجه به داشتن رضایت جنسی در رابطه زناشویی در مداخله های درمانی و آموزش های خانواده، ضروری به نظر می رسد.

پاسخ های علامت دار خاص در بسیاری از بازماندگان زلزله پس از مواجهه با واقعه آسیب زا دیده می شود؛ لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر اختلال استرس پس از آسیب زلزله زدگان اجرا شد. 

طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش را تمامی زنان زلزله زده شهر سرپل ذهاب در سال 1398 تشکیل دادند که به کلینیک مشاوره بهزیستی شهرستان سرپل ذهاب مراجعه کردند. از این میان 45 نفر از افراد واجد شرایط به شیوه نمونه گیری داوطلبانه مبتنی بر هدف به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده و به طور تصادفی در یک گروه گواه (پانزده نفر) و دو گروه آزمایش (سی نفر) جایگزین شدند.‏ ابزار پژوهش پرسشنامه اختلال استرس پس از ضربه (ویدرز و دیگران، 1993) بود. به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

نتایج آزمون آنالیز کوواریانس نشان داد که پس از حذف اثر پیش آزمون، هر دو مداخلات روان پویشی فشرده و کوتاه مدت و شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، اختلال استرس پس از آسیب زلزله را به طور معنا داری کاهش داده اند (0٫001>p). همچنین یافته ها مشخص کرد که بین این دو درمان تفاوت معنا داری وجود ندارد.

 براساس یافته های پژوهش، درمان روان پویشی کوتاه مدت با اثرگذاری بر هیجانات فرد مبتلا به اختلال استرس پس از آسیب و درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی با اثرگذاری بر افکار غیرمنطقی فرد مبتلا به این اختلال موجب کاهش اختلال مذکور در افراد زلزله زده شده است.

ازآنجاکه در مقایسه بین کودکان خردسال و بزرگسالان با کودکان سنین پیش نوجوانی (9تا12 سال)، شاهد شیوع بیشتری از مشکلات هیجانی هستیم؛ پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر «هیجان منفی/بی ثباتی هیجانی» و «تنظیم هیجان انطباقی» دانش آموزان انجام شد.

 این مطالعه در قالب طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه روی دانش آموزان مقطع پنجم دبستان منطقه یازده آموزش وپرورش در سال تحصیلی 1398-1397 انجام پذیرفت. 24 نفر به شیوه هدف مند براساس معیارهای ورود انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش دوازده نفر و گواه دوازده نفر) جای گذاری شدند. پروتکل درمانی به مدت دوازده هفته به گروه آزمایش ارایه شد؛ اما گروه گواه در فهرست انتظار قرار گرفت. متغیرهای تنظیم هیجان انطباقی و هیجان منفی/بی ثباتی هیجانی، توسط چک لیست تنظیم هیجانی شیلدز و سیچتی (1997) ارزیابی شد. داده های حاصل با نرم افزار SPSS و به کمک شاخص های آمار توصیفی میانگین، انحراف معیار، آزمون کولموگروف اسمیرنوف و آزمون لوین و همچنین تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شدند.

نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی کودکان، در پس آزمون بین گروه آزمایش و گروه گواه در متغیرهای «هیجان منفی/بی ثباتی هیجانی» (0٫002=p) و «تنظیم هیجان انطباقی» (0٫003=p) معنادار است.

 براساس یافته های پژوهش حاضر، آموزش ذهن آگاهی کودکان می تواند به عنوان مداخله ای اثربخش بر متغیرهای «هیجان منفی/بی ثباتی هیجانی» و «تنظیم هیجان انطباقی» محسوب شود.

سازگاری زناشویی باتوجه به اهمیت نهاد خانواده و تاثیرگذاری آن بر جنبه های مختلف ازجمله سلامت جسمی و روانی مدنظر قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی بر مشکلات تنظیم هیجانی و رضایت زناشویی بانوان ناسازگار در دهه اول زندگی، انجام شد.

 این مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی زنان دارای ناسازگاری زناشویی مراجعه کننده به مراکز مشاوره و خدمات روان شناختی شهر اندیشه در سال 1397 تشکیل دادند که در دهه اول زندگی زناشویی قرار داشتند. از بین آن ها تعداد سی نفر که در پرسشنامه تنظیم هیجان (گراتس، 2004) و رضایت زناشویی (اولسون، 1989) یک انحراف معیار کمتر از میانگین کسب کردند به روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه گواه و شناخت درمانی (هر گروه پانزده نفر) جایگزین شدند. سپس زوجین گروه آزمایش در ده جلسه 120دقیقه ای در دوره شناخت درمانی شرکت کردند. یک ماه بعد از اتمام مداخلات، گروه ها پرسشنامه مذکور را در پس آزمون تکمیل نمودند. داده ها با روش تحلیل کوواریانس تک و چندمتغیری توسط SPSS نسخه 22 تجزیه وتحلیل شدند.

 نتایج نشان داد که شناخت درمانی موجب افزایش رضایت زناشویی (0٫001>p) و تنظیم هیجان (0٫001>p) در شرکت کنندگان گروه آزمایش شده است. 

 مطالعه حاضر مشخص کرد که شناخت درمانی باعث افزایش رضایت زناشویی و تنظیم هیجان و مولفه های آن در زنان دارای ناسازگاری زناشویی می شود؛ بنابراین می توان از رویکرد درمان شناختی درجهت افزایش تنظیم هیجانی و رضایت زناشویی در بین زوجین و افراد دارای ناسازگاری زناشویی در مراکز مشاوره و روان درمانی استفاده کرد.

ازآنجاکه بین کودک و مادر ارتباط خاصی برقرار است، مسایل شناختی و جسمانی کودک می تواند بر مادر تاثیر منفی بگذارد. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر عزت نفس و تنظیم هیجان مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال یادگیری بود.

 در این پژوهش از روش نیمه آزمایشی و طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش را تمامی مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال یادگیری منطقه یک شهرستان تهران تشکیل دادند. از این جامعه، چهل نفر به شیوه دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه (بیست تایی) آزمایشی و گواه جایگزین شدند. پرسشنامه های عزت نفس کوپر اسمیت (1967) و تنظیم هیجان گرانفسکی و همکاران (2001) و برنامه آموزش ذهن آگاهی کابات زین (2003) ابزار پژوهش بودند. یافته های پژوهش با آزمون آنالیز کوواریانس در سطح 0٫05 تحلیل شدند.

 یافته ها نشان داد که میانگین نمرات عزت نفس و راهبردهای مثبت تنظیم هیجانی گروه آزمایش، افزایش داشته و راهبردهای منفی تنظیم هیجانی کاهش یافته است. نتیجه تحلیل کوواریانس مشخص کرد که پس از حذف اثر پیش آزمون، میانگین نمرات پس آزمون دو گروه در همه متغیرهای مذکور اختلاف آماری معناداری دارند (0٫001>p).

ذهن آگاهی بر مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال یادگیری تاثیر مثبت دارد و می تواند جهت بهبود عزت نفس و تنظیم هیجانی مادران استفاده شود.

امروزه اختلال های مصرف مواد و پیامدهای ناخوشایند آن از معضل های بسیار مهم سلامت عمومی در سراسر جهان به شمار می رود. تحریف های شناختی و اشکال در خودکنترلی از مشکلات افراد در حال ترک است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر تحریف های شناختی و خودکنترلی نوجوانان معتاد در حال ترک شهر اصفهان انجام شد.

 این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی نوجوانان معتاد مراجعه کننده به کلینیک ترک یاقوت شهر اصفهان تشکیل دادند که از بین آنان تعداد 30 نفر به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای گروه آزمایش طی هشت جلسه درمان مبتنی بر ذهن آگاهی انجام پذیرفت. جمع آوری داده ها توسط پرسشنامه های تحریف های شناختی الیس (نسخه عبدالله زاده و سالار، 1389) و پرسشنامه خودکنترلی (تانجی، 2004) صورت گرفت. سپس داده ها در سطح توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (تحلیل کووارایانس) با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 تجزیه وتحلیل آماری شدند.

یافته های این پژوهش حاکی از آن بود که درمان مبتنی بر ذهن آگاهی باعث کاهش تحریف های شناختی (پس آزمون گروه آزمایش 6٫41±49٫36 و گروه گواه 8٫48±57٫32، 0٫001<p) و افزایش خودکنترلی در نوجوانان دارای سوءمصرف مواد می شود (پس آزمون گروه آزمایش 7٫34±60٫44 و گروه گواه 6٫54±45٫56، 0٫001<p).

 باتوجه به نتایج این پژوهش و اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر تحریف های شناختی و خودکنترلی نوجوانان در حال ترک، استفاده از این روش درمانی به متخصصان در این حیطه توصیه می شود.

پژوهشگران بر شناسایی عوامل زمینه ساز اسکیزوفرنیا تاکید کرده اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای واقعیت سنجی در رابطه بین روابط موضوعی و کارکرد خانواده با علایم منفی اسکیزوفرنی انجام شد.

 مطالعه حاضر به روش همبستگی و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری را تمامی بیماران اسکیزوفرنی و خانواده های آنان تشکیل دادند که به بیمارستان 505 ارتش واقع در شهر تهران در سال 1397 مراجعه کردند. از بین آن ها تعداد 250 نفر با استفاده از نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. شرکت کنندگان به پرسشنامه های کارکرد خانواده (اپشتاین و بالدوین و بیشاپ، 1983)، روابط موضوعی (بل، 1995)، واقعیت سنجی (بل، 1995) و مقیاس اسکیزوفرنی (کی و فیزبین و اوپلر، 1986) پاسخ دادند. تحلیل داده ها با روش همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزارهای آماری SPSS نسخه 22 و لیزرل نسخه 8٫85 صورت گرفت. سطح معناداری 0٫05 برای تحلیل های آماری در نظر گرفته شد.

نتایج نشان داد که ضریب مسیر مستقیم بین روابط موضوعی با شدت علایم منفی (0٫001>p، 0٫22=β) مثبت و معنادار و ضرایب مسیر کارکرد خانواده با شدت علایم منفی (0٫001>p، 0٫14=β) مثبت و معنادار است. همچنین نتایج مشخص کرد که روابط موضوعی و کارکرد خانواده با نقش میانجی واقعیت سنجی می تواند شدت علایم منفی را تبیین کند (0٫96=GFI، 0٫006=RMSEA).

 به طورکلی می توان نتیجه گرفت واقعیت سنجی، روابط موضوعی و کارکرد خانواده با شدت علایم منفی ارتباط مثبت و معنادار و کارکرد خانواده و واقعیت سنجی با شدت علایم منفی ارتباط منفی و معناداری دارد. همچنین روابط موضوعی و کارکرد خانواده با نقش میانجی واقعیت سنجی می تواند پیش بینی کننده شدت علایم منفی اسکیزوفرنیا باشد.

پژوهش حاضر باهدف پیش بینی آسیب های غیرعمدی دوران کودکی براساس کنترل بازداری و تکانشگری باتوجه به نقش جنسیت صورت پذیرفت.

 پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. از بین جامعه آماری دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلی 1398-1397 تعداد 140 نفر دانش آموز به صورت تصادفی خوشه ای چندمرحله ای به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند. ابزارهای استفاده شده شامل آزمون خطرپذیری بادکنکی (BART) (لجویز، 2002) و پرسشنامه سنجش سوانح (MISS) (پترسون و سالدانا و هیبلوم، 1996) و آزمون عملکرد پیوسته (CPT) (رازولد و همکاران، 1956) بود. 

نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیر کنترل بازداری با بتای استاندارد معادل 0٫41 اولین متغیر معنادار پیش بینی کننده آسیب دیدگی غیرعمد است؛ همچنین در مراتب دوم و سوم به ترتیب متغیرهای جنسیت با بتای استاندارد 0٫32 و تکانشگری با بتای استاندارد 0٫24 معنادار برای آسیب های غیرعمد کودکان است. تفاوت میزان آسیب دیدگی غیرعمد در دختران و پسران نیز از نظر آماری به صورت معنا دار به دست آمد (0٫05>p). باتوجه به اینکه میانگین آسیب غیرعمد در بین پسران (40٫03) بیشتر از دختران (26٫03) بوده، میزان آسیب دیدگی غیرعمد در پسران بیشتر از دختران است.

 نتایج حاکی از اهمیت توجه به کنترل بازداری و تکانشگری برای پیشگیری و پیش بینی آسیب های غیرعمد دوران کودکی است. همچنین نتایج نشان داد که پسران بیشتر از دختران درمعرض آسیب های غیرعمد هستند؛ به این معنا که داشتن جنسیت مذکر، وقوع آسیب های غیرعمدی را تسهیل کرده و داشتن جنسیت مونث وقوع آسیب های غیرعمدی را بازداری می کند.

اختلال طیف اتیسم نوعی سندرم عصبی-تکاملی بوده که از اختلالات بسیار مهم دوران کودکی است. هدف از مطالعه حاضر اثربخشی فعالیت های موسیقایی-حرکتی بر علایم اتیسم کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا بود.

 مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. شرکت کنندگان در این پژوهش 22 کودک مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد زیاد با میانگین سنی 1٫05±8٫5 سال بودند که به صورت تصادفی در دو گروه با و بدون موسیقی و یک گروه گواه اختصاص یافتند. مداخلات ورزشی مدنظر پژوهش به مدت دوازده هفته به صورت سه جلسه در هفته و هر جلسه به مدت 45تا60 دقیقه انجام پذیرفت؛ همچنین از موسیقی ارف استفاده شد. مقیاس اندازه گیری گارز-2 (گلیام، 1995) به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات مربوط به علایم اتیسم کودکان مبتلا به اختلال اتیسم با عملکرد بالا به کار رفت. به منظور تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 20، آزمون های آماری لیون، تحلیل کوواریانس تک متغیره، آنووا و آزمون بونفرونی در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد. 

 یافته ها نشان داد، دو گروه مداخله ورزشی با و بدون موسیقی در علایم اتیسم درمقایسه با گروه گواه عملکرد بهتری دارند. همچنین بین دو گروه آزمایش از لحاظ رفتارهای کلیشه ای و مهارت های ارتباطی و تعاملات اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده می شود (0٫001>p).

 باتوجه به یافته های این پژوهش به نظر می رسد، فعالیت های موسیقایی-حرکتی باعث بهبود علایم اتیسم در این کودکان می شود و می توان از شیوه مذکور در طرح ریزی برنامه تمرینی این افراد استفاده کرد.

دیابت بیماری مزمن سوخت وساز غدد درون ریز بدن است که عوامل روان شناختی در شروع و سیر آن نقش دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تنظیم هیجانی و تحمل ناکامی در زنان با و بدون دیابت نوع دوم انجام شد. 

پژوهش حاضر توصیفی و از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری را تمامی زنان بیمار مبتلا به بیماری دیابت نوع دوم که در سال1391 به مطب ها و انجمن دیابت مراجعه کردند و همچنین جامعه زنان بدون دیابت ساکن در شهر کرج تشکیل دادند که از بین آنان 90 زن مبتلا به دیابت به شیوه نمونه گیری دردسترس و 90 زن بدون دیابت دیگر به روش همتاسازی انتخاب شدند. ابزارهای به کاررفته در این پژوهش شامل مقیاس تنظیم هیجانی (گراس و جان، 2003) و مقیاس تحمل ناکامی (هرینگتون، 2005) بود. به منظور تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (آزمون تی مستقل) استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. 

 نتایج نشان داد که در مولفه های تنظیم هیجان و تحمل ناکامی بین دو گروه زنان با و بدون دیابت نوع دوم شهر کرج تفاوت معناداری وجود دارد (0٫001>p). 

 باتوجه به یافته های این پژوهش و تفاوت مولفه های تنظیم هیجان و تحمل ناکامی در زنان با و بدون دیابت نوع دوم، آموزش این مطالب به افراد جهت پیشگیری از ابتلا به دیابت به متخصصان در این زمینه توصیه می شود.

از متغیرهای اثرگذار بر بهزیستی تحصیلی، استرس تحصیلی و شخصیت است. هدف این تحقیق پیش بینی بهزیستی تحصیلی براساس استرس تحصیلی و ویژگی های شخصیتی در دانشجویان شهر کرمان بود. 

 روش تحقیق از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمان در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 22907 نفر تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 400 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری پرسشنامه استرس تحصیلی ادراک شده (زاژاکووا و همکاران، 2005) و پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نیو (کاستا و مک کری، 1992) و پرسشنامه بهزیستی تحصیلی (تومینین-سوینی و همکاران، 2012) بود. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.

 نتایج نشان داد که استرس تحصیلی و ویژگی های شخصیت قادر به پیش بینی بهزیستی تحصیلی هستند. استرس تحصیلی با مقدار ضریب رگرسیونی 0٫203=B و  (0٫003=p) و ویژگی های شخصیتی روان رنجورخویی با مقدار 0٫412=B و  (0٫001>p)، برون گرایی با مقدار 0٫325=B و  (0٫001>p)، گشودگی به تجربه با مقدار 0٫521=B و  (0٫001>p)، توافق پذیری با مقدار 0٫254=B و (0٫001>p) و وجدان گرایی با مقدار 0٫278=B و  (0٫001>p) به طور مستقیم توانستند بهزیستی تحصیلی را پیش بینی کنند.

باتوجه به نتایج به دست آمده، با کاهش میزان استرس و بهبود ویژگی های شخصیتی می توان بهزیستی تحصیلی را افزایش داد.

تجارب شکست در تکالیف باعث می شود دانش آموزان با اختلال یادگیری خاص، درمقایسه با دانش آموزان بدون این اختلال، خودپنداشت کمتری داشته باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه تلفیقی درمانی-آموزشی بر بهبود مولفه های خواندن و خودپنداشت دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص با مشکل خواندن بود. 

 این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و شامل دو گروه آزمایشی بود. جامعه آماری را دانش آموزان دختر و پسر مقطع سوم دبستان های دولتی منطقه پنج تهران تشکیل دادند که نمونه گیری به روش هدف مند اجرا شد. گروه نمونه پس از شناسایی ازطریق آزمون نما (18 دختر و 36 پسر) به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایشی برنامه درمانی و گروه آزمایشی برنامه تلفیقی درمانی-آموزشی قرار گرفتند. گروه ها هم زمان به پیش آزمون و پس آزمون (آزمون نما و خودپنداشت آهلووالیا، 1984) پاسخ دادند. در توصیف داده ها از میانگین و انحراف معیار با رسم نمودار و در بررسی اهداف، از تحلیل کواریانس و تحلیل کوواریانس چندمتغیره، به وسیله نرم افزار SPSS و سطح معناداری 0٫05 استفاده شد. 

نتایج نشان داد که برنامه تلفیقی درمانی-آموزشی بر بهبود مولفه های خواندن (خواندن کلمات، زنجیره کلمات، نامیدن تصاویر، درک متن، خواندن ناکلمات و شبه کلمات، نشانه های حرف، نشانه های مقوله) و مولفه های خودپنداشت (رفتار، وضعیت عقلانی و تحصیلی، وضع ظاهر نگرش، اضطراب، شهرت، شادی و رضایت) اثربخش است (0٫05>p). 

 براساس یافته های پژوهش می توان از برنامه تلفیقی درمانی-آموزشی جهت بهبود عملکرد تحصیلی و به طور هم زمان بهبود خودپنداشت دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص با مشکل خواندن استفاده کرد.

خیانت زناشویی می تواند اثر ویران کننده ای بر زوج ها به صورت فردی و نیز بر رابطه آن ها داشته باشد. بعد از خشونت فیزیکی، خیانت اتفاق آسیب زننده تری است که می تواند موجب صدمه به هر دو طرف و در نهایت طلاق شود. پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی آموزش نظریه انتخاب گلاسر به شیوه گروهی بر افسردگی و بهزیستی اجتماعی زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی پرداخت.

 روش این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه های مطالعه شده بیست نفر بودند که به دو گروه ده نفری آزمایش و گواه تقسیم شدند. اعضای هر دو گروه پرسشنامه افسردگی بک (1980) (BDI-II) و پرسشنامه بهزیستی اجتماعی کیز (1998) را تکمیل کردند. سپس افراد گروه آزمایش طی ده جلسه طبق پروتکل نظریه انتخاب گلاسر (عوض زاده، 1389) تحت آموزش قرار گرفتند. پس از پایان آموزش ها، هر دو گروه دوباره ارزیابی شدند. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام پذیرفت. سطح معناداری آزمون ها در این پژوهش 0٫05 در نظر گرفته شد.

 یافته ها نشان داد که آموزش نظریه انتخاب گلاسر بر افسردگی زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی موثر است (17٫31=F، 0٫001>p). همچنین نتایج مشخص کرد که آموزش نظریه انتخاب گلاسر بر بهزیستی اجتماعی زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی تاثیر دارد (13٫67=F، 0٫001>p).

براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت، آموزش نظریه انتخاب گلاسر منجربه بهبود بهزیستی اجتماعی و کاهش افسردگی زنان آسیب دیده از خیانت زناشویی می شود و می توان از این رویکرد برای ارتقای کیفیت زندگی این زنان استفاده کرد.

ادراک انصاف، یکی از متغیرهای تعیین کننده پایداری رابطه زوجین است که احتمالا از متغیرهای دیگری نظیر ویژگی های شخصیتی تاثیر می پذیرد. هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین ویژگی های شخصیتی با پایداری زناشویی با میانجی گری ادراک انصاف بود.

 روش پژوهشی حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را زنان و مردان متاهل ساکن مناطق دوازده گانه شهر کرج در پاییز و زمستان سال 1396 تشکیل دادند. 350 زن و مرد از مراکز تفریحی و فرهنگی و آموزشی به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه شخصیت هگزاکوی (اشتون و لی، 2004) و مقیاس ادراک انصاف (پری، 2004) و شاخص بی ثباتی ازدواج (بوس و همکاران، 1983) بود. برای تحلیل داده ها از روش مدل یابی معادلات ساختاری، نرم افزار ایموس، بیشینه برآورد احتمال و سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

در پژوهش حاضر ضریب مسیر غیرمستقیم بین دلپذیری (0٫003=p، 0٫069-=β) و وظیفه شناسی (0٫001=p، 0٫125-=β) و برون گرایی (0٫017=p، 0٫042-=β) با پایداری زناشویی منفی و معنادار به دست آمد.

دلپذیری و تواضع و مسئولیت پذیری در زوجین وظیفه شناس و قاطعیت در زوجین برون گرا موجب می شود این همسران روابط خود را روابطی تعاملی در نظر بگیرند و در صورت بروز تعارض با درنظرگرفتن منافع دو طرف و منصفانه عمل کنند؛ بدین ترتیب زمینه رضایت خود و همسر و پایداری زندگی زناشویی را فراهم آورند.

دانشجویان به دلیل دگرگونی شیوه زندگی و نگرانی های در طول دوران تحصیل خود، درمعرض مشکلات مختلف هستند. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش ابرازگری هیجانی بر کاهش اضطراب و بهبود کیفیت زندگی و کنترل تحصیلی آگاهانه دانشجویان انجام شد.

 روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری تشکیل دادند که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش شامل چهل نفر از دانشجویان بود که به صورت هدف مند انتخاب شدند. نمونه ها ازطریق پرسشنامه های اضطراب (بک، 1990) و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و کنترل تحصیلی آگاهانه (پری و همکاران، 2001) شناسایی شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (بیست نفر) و گروه گواه (بیست نفر) قرار گرفتند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های تحلیل کوواریانس استفاده شد. 

 نتایج مشخص کرد که اجرای جلسات آموزش ابرازگری هیجانی بر کاهش اضطراب و بهبود کیفیت زندگی و کنترل تحصیلی آگاهانه دانشجویان دارای تاثیر معنا داری است (0٫001>p). همچنین مقایسه اندازه های اثر به دست آمده نشان داد که ابرازگری هیجانی تاثیر بیشتر را بر اضطراب با اندازه اثر 0٫322 و بعد از آن بر کیفیت زندگی با اندازه اثر 0٫190 دارد.

 باتوجه به یافته های این پژوهش می توان گفت که آموزش ابرازگری هیجانی از جوانب مختلف باعث بهبود کنترل تحصیلی آگاهانه دانشجویان می شود؛ چراکه دانشجویان قادر به مواجهه هوش مندانه با هیجان های خویش، اعتمادبه نفس قوی دارند، برای یادگیری تلاش بیشتری می کنند، خویشتندارتر و خودانگیخته تر هستند و برای رسیدن به هدف و انجام وظیفه، هیجان ها و تنیدگی های خود را مهار می کنند.

کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی یا ADHD از طیف وسیعی از مشکلات شناختی و رفتاری و هیجانی رنج می برند. در سال های اخیر درمان های غیردارویی برای رفع این مشکلات توسعه داده شده است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT) و کاربرد نوروفیدبک بر خود تنظیمی هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی صورت گرفت. 

 این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه پژوهش را کودکان 9تا12ساله مراجعه کننده به کلنیک های روان شناسی شهر تبریز در سال 1397 تشکیل دادند. از کودکان واجد شرایط، 45 کودک مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی به شیوه دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه 15نفری شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و نوروفیدبک و گواه قرار گرفتند. برای آزمودنی ها قبل و پس از اتمام درمان و پنج ماه بعد، جهت بررسی پایداری اثرات درمان، چک لیست تنظیم هیجانی اجرا شد. سپس گروه های آزمایش تحت روش های درمانی قرار گرفتند. تجزیه وتحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه24 و روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی انجام پذیرفت.

 نتایج نشان داد که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و نوروفیدبک بر خودتنظیمی هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی موثر واقع شده است (0٫001>p). همچنین شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی تاثیر بیشتری بر خودتنظیمی هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی در پس آزمون دارد (0٫001>p). نتایج پیگیری نیز بعد از پنج ماه نشان داد که این تاثیر پایدار بوده است.

 باتوجه به اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودتنظیمی هیجانی کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی، مطالعه حاضر اهمیت استفاده از این روش درمانی را در کنار سایر روش ها، درجهت کاهش علایم مبتلا به اختلال نقص توجه/بیش فعالی متذکر می سازد.

به دلیل مواجهه افراد دارای سندرم پیش از قاعدگی با مشکلات متعدد روان شناختی و جسمی، هدف از انجام این پژوهش بررسی اثربخشی درمان مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری بر علایم سندرم پیش از قاعدگی و ناگویی خلقی-هیجانی بود.

 پژوهش حاضر آزمایشی از نوع نیمه تجربی، به صورت پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری را تمامی دانشجویان ساکن در خوابگاه ایران زمین شهر زاهدان در سال 1396 تشکیل دادند. بدین منظور 83 نفر به روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. سپس 26 نفر که نمره بیشتری را در پرسش نامه سنجش علایم سندرم پیش از قاعدگی و ناگویی خلقی-هیجانی کسب کردند، به صورت تصادفی در دو گروه یکسان آزمایش و گواه جایگزین شدند. گروه آزمایشی به مدت ده جلسه 120تا150دقیقه ای تحت درمان مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری قرار گرفت؛ اما گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه سنجش علایم سندرم پیش از قاعدگی دل آرا و ناگویی خلقی-هیجانی بگبی (TAS) استفاده شد. داده های به دست آمده با نرم افزار SPSS نسخه 23 و روش آماری تحلیل واریانس اندازه گیری های مکرر و سطح معناداری (0٫05=α) بررسی شدند.

یافته ها نشان داد که نمرات پیش آزمون علایم روحی-رفتاری و جسمی سندرم پیش از قاعدگی و علایم ناگویی خلقی-هیجانی گروه آزمایش پس از آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری، درمقایسه با گروه گواه به صورت معناداری کاهش یافته است (0٫001>p). 

 بنابر یافته های این مطالعه، آموزش مداخله مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری بر کاهش علایم روحی-رفتاری و جسمی سندرم پیش از قاعدگی و ناگویی خلقی-هیجانی دانشجویان دارای سندرم پیش از قاعدگی موثر واقع شده است.

خودگفتاری از راهبردها و تکنیک های شناختی بسیار معروف است که به شکل گسترده ای برای بهبود عملکرد و یادگیری حرکتی توسط افراد استفاده می شود. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر خودگفتاری آموزشی بر اجرا و یادگیری مهارت پرتاب از بالای شانه با دست غیربرتر در دانش آموزان پسر ده سال با اختلال بیش فعالی بود. 

روش پژوهش حاضر نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و یادداری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان پسر با اختلال بیش فعالی مقطع ابتدایی مدارس استثنایی شهر تبریز در سال تحصیلی 97-1396 تشکیل دادند. از بین آن ها، 40 دانش آموز مبتلا به اختلال بیش فعالی با میانگین سنی 0٫819±10٫20 به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده و سپس به صورت تصادفی در دو گروه 20نفری (گروه خودگفتاری آموزشی و گروه گواه) قرار گرفتند. مرحله اکتساب متشکل از پنج جلسه و هر جلسه شش بلوک ده تایی پرتاب از بالای شانه بود. یک روز بعد از آزمون اکتساب آزمون یادداری با ده کوشش اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون های تی مستقل و تحلیل واریانس با اندازه های تکراری با استفاده از نرم افزار SPSS و در سطح معناداری 0٫05 تجزیه وتحلیل شدند. 

 نتایج آزمون آماری نشان داد که گروه خودگفتاری آموزشی در مرحله اکتساب پیشرفت دارد و تفاوت معناداری بین گروه ها در پس آزمون مشاهده می شود که نتایج به نفع گروه خودگفتاری آموزشی بوده است (0٫034=p). در مرحله یادداری نیز تفاوت معناداری بین نمرات پرتاب دو گروه وجود داشته و گروه خودگفتاری آموزشی دارای نمرات بهتری درمقایسه با گروه گواه بوده است (0٫042=p). 

 باتوجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گیری کرد خودگفتاری آموزشی در یادگیری مهارت های حرکتی کودکان با اختلال بیش فعالی تاثیر دارد و می توان از این آموزش به عنوان روش مداخله ای موثر استفاده برد.

سرطان پستان سرطان شایع تر در میان زنان و دومین علت رایج مرگ ناشی از سرطان است. پژوهش حاضر با هدف ترجمه و تعیین روایی و پایایی مقیاس فرم کوتاه سازگاری مذهبی در بیماران مبتلا به سرطان پستان انجام شد.

 این مطالعه از نوع طرح های روان سنجی بود. جامعه هدف پژوهش حاضر، زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به مرکز جهاد دانشگاهی شهر تهران در سال 1397 بودند که با روش نمونه گیری هدف مند 160 نفر از زنان دارای سرطان پستان انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مقیاس فرم کوتاه سازگاری مذهبی پارگامنت و همکاران (2000) و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و پزشکی استفاده شد. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 16 در سطح معناداری (0٫05=α) صورت گرفت. پس از کسب مجوز از طراح ابزار، با روش ترجمه-بازترجمه نسخه فارسی پرسشنامه تهیه شد؛ سپس به منظور بررسی روایی و پایایی پرسشنامه، روش تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل همسانی درونی به کار رفت و پرسشنامه نهایی تنظیم شد.

 نتایج تحلیل عاملی نشان داد که مقیاس فرم کوتاه سازگاری مذهبی از دو بعد راهبردهای سازگاری مثبت و منفی تشکیل شده است که درمجموع، 56٫621درصد واریانس را تبیین می کند. مقادیر ضرایب همسانی درونی کل مقیاس 0٫781 و برای راهبردهای سازگاری مثبت و منفی به ترتیب برابر با 0٫871و 0٫845 به دست آمد.

براساس یافته های این پژوهش، مقیاس فرم کوتاه سازگاری مذهبی، ابزاری پایا و رواست و می تواند در بخش های پژوهشی و درمانی مدنظر قرار گیرد.

سبک پردازش خردگردا غیرهیجانی و هشیار عمل کرده و اطلاعات را هدف مند و منطقی پردازش می کند؛ درحالی که سبک تجربه گرا هیجان مدار عمل نموده و تمایل به تحریف شناختی و سوءگیری دارد. رفتار سازمانی مستلزم رویکرد مدبرانه و هوش مندانه به مسایل است و داشتن سبک خردگرا در اثر ویژگی های شخصیتی انطباقی باعث می شود که فرد از ورود بی برنامه به موقعیت های چالش برانگیز پرهیز کند. هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه ویژگی های شخصیتی با رفتار سازمانی براساس نقش میانجیگر سبک پردازش اطلاعات هیجانی بود.

 پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش، تمامی کارکنان زن و مرد شرکت ماموت در سال 97-1396 بودند که از میان آن ها 310 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه پنج عاملی نیوکاستا و مک ری (1989) و پرسشنامه سرمایه روان شناختی لوتانز و همکاران (2007) و پرسشنامه خردگرایی-تجربه گرایی پاسینی و اپستاین (1999) بود. جهت تحلیل داده ها از روش الگویابی معادله های ساختاری و نرم افزار ایموس و سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

ضریب مسیر غیرمستقیم بین ویژگی روان رنجورخویی با رفتار سازمانی با میانجیگری سبک پردازش اطلاعات هیجانی خردگرا (0٫012=p، 0٫068-=β) منفی و معنادار بود. ضریب مسیر غیرمستقیم بین ویژگی های گشودگی به تجربه (0٫002=p، 0٫089=β) و وظیفه شناسی (0٫009=p، 0٫059=β) با رفتار سازمانی مثبت و معنادار به دست آمد. همچنین ضریب مسیر غیرمستقیم بین توافق پذیری (0٫043=p، 0٫031-=β) با رفتار سازمانی منفی و معنادار بود.

براساس یافته های این پژوهش روان رنجورخویی و توافق پذیری به واسطه اثر غیرانطباقی و منفی بر سبک پردازش اطلاعات هیجانی خردگرا بر رفتار سازمانی اثر منفی دارند. وظیفه شناسی و گشودگی به تجربه به واسطه اثر انطباقی و مثبت بر سبک پردازش اطلاعات هیجانی خردگرا بر رفتار سازمانی دارای اثر مثبت هستند.

نیاز به دوست داشتن از نیازهای بسیار اساسی انسان است و از تجربه های بسیار عمیق جدایی و سوگ در ناکامی، ناشی از فروپاشی رابطه عاشقانه است. پژوهش حاضر، با هدف تعیین اثربخشی هیپنوتراپی بر ذهن آگاهی و استرس ادراک شده زنان دارای سابقه شکست عاطفی انجام شد.

 پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان آمل با سابقه شکست عاطفی در سال 1396 بودند. تعداد 30 آزمودنی با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و گواه گمارده شدند. به منظور اجرای پژوهش، از پرسشنامه های آسیب عاطفی راس (1999) و مقیاس استرس ادراک شده (کوهن و همکاران، 1983) و مقیاس ذهن آگاهی (براون و رایان، 2003) استفاده شد. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت هشت جلسه دوساعته به صورت هفتگی تحت مداخله هیپنوتراپی قرار گرفتند؛ ولی گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. پرسشنامه های مذکور در سه مرحله، قبل از شروع مداخله و بعد از اتمام و یک ماه بعد از آخرین جلسه هیپنوتراپی تکمیل شدند. تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر در سطح معنا داری 0٫05 صورت گرفت. 

نتایج آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که هشت جلسه آموزش هیپنوتراپی موجب افزایش نمرات ذهن آگاهی (0٫001>p) و کاهش نمرات استرس ادراک شده در گروه آزمایش شده است (0٫001>p). 

باتوجه به یافته های پژوهش می توان از هیپنوتراپی برای بهبود کیفیت زندگی و افزایش امید به آینده در افراد با سابقه شکست عاطفی استفاده کرد.

زلزله ازجمله حوادث طبیعی است که اثرات بسیاری بر آسیب دیدگان ناشی از آن می گذارد. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای زلزله خیز شناخته شده، قربانیان بیشتر را در این رابطه دارد. هدف از این پژوهش، مطالعه پدیدارشناختی تجربه زیسته مردان زلزله زده کرمانشاه به منظور ادراک پیامدهای روان شناختی زلزله بر زندگی آنان بود.

 این مطالعه با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی انجام گرفت. شرکت کنندگان این پژوهش را سیزده مرد زلزله زده در زلزله سال 1396 کرمانشاه تشکیل دادند. نمونه گیری به شکل هدف مند آغاز شد و تا زمان اشباع داده ها ادامه پیدا کرد. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، از روش کلایزی مشتمل بر هفت مرحله استفاده شد.

 مضمون های استخراج شده در این پژوهش، منابع فشار روانی، واکنش فیزیولوژیک محسوس، واکنش های هیجانی، افکار مخرب، مشکلات خواب و مشکلات حوزه شناختی بودند که هرکدام از آن ها شامل زیرمضمون هایی شد. مضمون منابع فشار روانی شامل تجربه مستقیم زلزله، تجربه پس لرزه، فوت همسر، فوت یکی از اعضای خانواده، زیرآوارماندن خود، زیرآوارماندن یکی از اعضای خانواده، زخمی یا بیمارشدن، تغییر در سلامتی یکی از اعضای خانواده، ازدست رفتن اموال و دارایی ها و بی کاری بود. مضمون واکنش فیزیولوژیک محسوس نیز سردرد، سرگیجه، احساس خفگی و بی اشتهایی را در بر گرفت. مضمون واکنش های هیجانی شامل غم، ترس، خشم، احساس گناه، شرم و احساس بی ارزشی بود. همچنین مضمون افکار مخرب دربرگیرنده افکار خودکشی، خاطرات ناراحت کننده مکرر و افکار آزاردهنده درباره آینده بود. مشکلات خواب نیز بی خوابی شبانه و کابوس شبانه و توانایی نداشتن در به خواب عمیق رفتن را شامل شد. درنهایت مشکلات حوزه شناختی شامل مشکلات حافظه و دشواری در تصمیم گیری بود.

 دراین مطالعه تجربه زیسته مردان زلزله زده با عمق بیشتری بررسی شد که نتایج آن بر نقش مهم واکنش های افراد زلزله زده در رویارویی با عوامل فشارزای ناشی از زلزله و اثرات آن تاکید داشت. درنظرگرفتن این واکنش ها در برنامه ریزی برای مدیریت موقعیت مذکور امری حایز اهمیت است.

در حیات اجتماعی افراد متمدن، سازگاری اجتماعی حتی از پاسخ گفتن به احتیاجات بدنی مهم تر است. این تحقیق با هدف بررسی اثربخشی آموزش گروهی طرحواره درمانی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان ناسازگار شهر تهران انجام شد. 

روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان دختر دبیرستانی دوره دوم منطقه هفده شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی بود و سی نفر از دانش آموزان ناسازگار انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گروه آزمایشی در ده جلسه و هفته ای دو ساعت تحت آموزش گروهی طرحواره درمانی برپایه الگوی یانگ قرار گرفت؛ ولی در گروه گواه اقدامی انجام نشد. پرسشنامه سازگاری اجتماعی کالیفرنیا (1939) قبل و بعد از انجام آموزش برای آزمودنی ها اجرا شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. سطح معناداری 0٫05 بود.

 نتایج نشان داد که آموزش گروهی طرحواره درمانی بر سازگاری اجتماعی دانش آموزان ناسازگار تاثیر دارد (0٫001>p).

آموزش تکنیک های طرحواره درمانی به دانش آموزان ناسازگار می تواند گام موثری در بهبود سلامت روانی و جسمانی آنان باشد.

فقدان توجه نگرش به زندگی و شادکامی نوجوانان، به ویژه نوجوان بی سرپرست یا بدسرپرست منجربه ایجاد اختلالات روانی در دوران زندگی می شود؛ ازاین رو مطالعه حاضر با هدف اثربخشی آموزش بخشودگی بر شادکامی و نگرش به زندگی نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست انجام شد.

پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی دختران بی سرپرست و بدسرپرست شهر ملارد در شش ماه دوم سال 1397 تشکیل دادند. از این جامعه تعداد 30 نفر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون، پرسشنامه شادکامی آکسفورد (هیل و آرگایل، 2002) و نگرش به زندگی باتیستا و آلموند (1998) روی همه آزمودنی ها اجرا شد. سپس آموزش بخشودگی بر گروه آزمایش انجام پذیرفت. پس از پایان آموزش بخشودگی، مجددا همان پرسشنامه در هر دو گروه اجرا شد. برای تحلیل داده ها نرم افزار SPSS نسخه 21 و آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره به کار رفت. همچنین سطح معناداری 0٫01 در نظر گرفته شد.

 نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش و گواه در نمره شادکامی و نگرش به زندگی، تفاوت معناداری وجود دارد؛ بدین صورت که کاربرد آموزش بخشودگی، میزان شادکامی را افزایش داده است. همچنین گروه آزمایش درمقایسه با گروه گواه دارای نگرش بهتری به زندگی بوده است (0٫001>p).

براساس یافته های این پژوهش از آموزش بخشودگی می توان برای ارتقای شادکامی و نگرش به زندگی نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست استفاده کرد.

در دنیای امروز، یکی از عوامل اثرگذار بر حرکات سالمندان چاقی و اضافه وزن است؛ لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین و بررسی تفاوت های گام برداشتن سالمندان عادی و دارای اضافه وزن انجام شد. 

روش پژوهش حاضر از نوع علی - مقایسه ای است که از تعداد 27 نفر از سالمندان داوطلب شهر مشهد، تعداد 10 مرد سالمند 65 تا 85ساله بر اساس نمایه توده بدنی (BMI) و نداشتن نقص در راه رفتن، انتخاب و به دو گروه عادی و دارای اضافه وزن تقسیم شدند. از دستگاه آنالیز حرکت برای اندازه گیری متغیرهای کینماتیکی راه رفتن، از قبیل سرعت گام، طول گام، عرض گام، مدت زمان مرحله ایستایش، مدت زمان مرحله نوسان و حمایت دوگانه استفاده شد. از آزمون t برای تحلیل داده ها و از نرم افزار SPSS نسخه 19 برای تحلیل آماری استفاده و سطح معنی داری 0٫05 در نظر گرفته شد. 

 نتایج تفاوت معنی داری را در متغیرهای طول گام (0٫107=p)، عرض گام (0٫753=p)، مدت زمان مرحله حمایت دوگانه (0٫248=p)، مدت زمان مرحله تاب دادن (0٫599=p)، مدت زمان مرحله ایستایش (0٫760=p) و سرعت گام (0٫923=p) بین سالمندان عادی و با اضافه وزن نشان نداد. 

به نظر می رسد اثر اضافه وزن بر متغیرهای گام برداشتن در سالمندان ناچیز باشد و ممکن است متغیرهای مهم دیگری نظیر تعادل، قدرت یا سابقه سقوط اثر بیشتری بر گام برداشتن سالمندان داشته باشند که باید این مفاهیم مهم را در مطالعات سالمندان مد نظر قرار داد.

اختلال طیف درخودماندگی به عنوان اختلالی عصب تحولی پیچیده تنها فرد مبتلا را درگیر نمی کند، بلکه زنجیره ای از گرفتاری های خانوادگی و اجتماعی را به دنبال دارد و اثرات مخربی بر روند زندگی والدین و مراقبان آن ها بر جای می گذارد؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف تدوین و اعتباریابی برنامه ذهن آگاهی مبتنی بر آموزه های اسلامی-ایرانی و تاثیر آن بر سلامت روان مادران دارای کودک با اختلال طیف درخودماندگی انجام شد.

 این پژوهش در قالب طرحی آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون همراه با گروه گواه و پیگیری بود. از بین مادران داوطلب واجد شرایط دارای کودک با اختلال طیف درخودماندگی 36 نفر انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه تخصیص یافتند. گروه آزمایش هشت جلسه 70دقیقه ای به مدت 45 روز و هفته ای دو جلسه مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر آموزه های اسلامی-ایرانی را دریافت کرد. پرسشنامه سلامت روانی (1978) در مراحل پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری دوماهه برای دو گروه اجرا شد. تجزیه و تحلیل یافته های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر صورت گرفت. سطح معناداری یافته های پژوهش 0٫05=α تعیین شد.

 نتایج حاصل حاکی از تاثیر معنا دار مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر آموزه های اسلامی-ایرانی بر سلامت روان و مولفه های اضطراب و افسردگی و عملکرد اجتماعی است (0٫001>p)؛ طوری که تغییرات ایجادشده در مرحله پیگیری نیز پایدار بوده است. مداخله ذهن آگاهی بر بعد جسمانی تاثیر معناداری نشان نداد. 

براساس یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر، آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر آموزه های اسلامی-ایرانی تاثیر معنا داری بر کاهش مشکلات سلامت روان مادران کودکان درخودمانده دارد؛ ازاین رو، توجه به این یافته ها و سازوکار اثربخشی روش مداخله مذکور می تواند پیامدهای مثبتی بر افزایش سلامت روان این مادران داشته باشد.

عناصر تصریفی از بخش های بسیار آسیب پذیر در تولید گفتار بیماران زبان پریش است. در راستای تحقیقات انجام شده، پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی پردازش و تولید صورت های تصریفی در گفتار بیماران زبان پریش فارسی زبان صورت گرفت. 

به منظور انجام این پژوهش توصیفی-تحلیلی چهار بیمار زبان پریش بروکا، حایز شرایط ورود به تحقیق انتخاب شدند. همه بیماران دارای ضایعه در نیمکره چپ بودند و حداقل شش ماه از زمان شروع ضایعه آن ها سپری شده بود. آزمودنی ها براساس آزمون زبان پریشی فارسی نیلی پور (1372) ارزیابی شدند. نمونه های گفتار آن ها به صورت نوشتاری به جهت تحلیل دقیق تر باز نویسی شده و داده ها مقایسه گردیدند. به منظور بررسی و توصیف نمونه های گفتاری پاسخ دهندگان از روش آمار توصیفی و محاسبه درصد فراوانی استفاده شد. 

بررسی میانگین تعداد ویژگی های صرفی و محاسبه درصد فراوانی و بسامد کاربرد آن ها نشان داد که آزمودنی ها در استفاده مناسب از ویژگی های صرفی در گفتار خود مشکل دارند. برپایه ویژگی های زبانی بیماران تحت بررسی و داده های جمع آوری شده در این پژوهش تفاوتی بین کاربرد عناصر تصریفی در میان بیماران زبان پریش بروکا مشاهده نشد. میزان اختلال در تولید تصریف قید و صفت بسیار بیشتر از میزان اختلال در تصریف فعل بود. در میان انواع صورت های تصریفی به کاررفته در بیماران به لحاظ بسامد کاربرد تفاوت وجود داشت.

 نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بیماران زبان پریش بروکای فارسی زبان در کاربرد تصریف های مختلف، متفاوت عمل می کنند. آسیب دیدگی در حوزه تصریف در پیوستاری قرار می گیرد و میزان آسیب پذیری و بسامد کاربرد در میان این بیماران یکسان نیست.

اختلال یادگیری معضلی است که کارکردهای عصب روان شناختی دانش آموزان را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف این پژوهش، طراحی الگوی عصب روان شناختی خلاق سازی ذهن در کودکان حساب نارسا بود.

 پژوهش حاضر، در زمره طرح های توصیفی-همبستگی گذشته نگر بود. جامعه آماری را 1800 نفر از دانش آموزان پایه اول تا ششم شهرستان بندرانزلی تشکیل دادند که در سال تحصیلی 97-1396 مشغول به تحصیل بودند. ابتدا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی تعداد ده مدرسه ابتدایی از کل مدارس شهرستان انتخاب شد. پس از مراجعه به مدارس، آزمون هوش وکسلر (2004) و آزمون ریاضیات کی مت (1988) روی دانش آموزان اجرا گردید و تعداد 204 نفر از دانش آموزان حساب نارسا، انتخاب شدند. پرسشنامه های کارکردهای اجرایی (2002)، آزمون غلبه طرفی مغز (1965)، آزمون خلاقیت (1372)، پرسشنامه های ادراکی-حرکتی کراتی (1967)، آزمون دیداری-فضایی بلوک های کرسی (1972) و آزمون حافظه آلووی (2008) روی این دانش آزموزان اجرا شد. بررسی الگوی پیشنهادی با نرم افزار لیزرل و با استفاده از تکنیک مدل یابی معادلات ساختاری با سطح معناداری 0٫01 صورت گرفت.

 نتایج نشان داد که میان متغیرهای کارکردهای اجرایی با خلاق سازی (0٫36 Beta=، 0٫003 =p) رابطه وجود دارد؛ همچنین میان خلاق سازی با کارکرد ادراکی (0٫30 Beta=، 0٫003 =p)، حرکتی (0٫21 Beta=، 0٫001 =p)، بینایی-فضایی (0٫36 Beta=، 0٫003=p) و حافظه (0٫24 Beta=، 0٫003 =p) رابطه مشاهده می شود. با انجام برازش مدل نهایی، شاخص های برازش به ترتیب برای مجذور خی (0٫05=p، 4٫68CMIN=)، شاخص برازش تطبیقی (0٫91CFI=)، مقدار شاخص برازش مقتصد هنجارشده (0٫661 =PNFI) و ریشه میانگین مربعات خطای برآورد (0٫06RMSEA=) به دست آمد که نشان داد مدل حاصل برازش مناسبی برای داده ها دارد.

 براساس یافته های پژوهش حاضر، الگوی طراحی شده بر بهبود مشکلات عصب روان شناختی کودکان دبستانی مفید است و استفاده از الگوی مذکور به معلمان کمک خواهد کرد تا این مشکلات دانش آموزان را شناسایی و درمان کنند.

کم رویی و ناسازگاری تمام ابعاد رفتاری دانش آموزان را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب کاهش عملکرد تحصیلی می شود. این تحقیق به منظور بررسی اثربخشی آموزش ابراز وجود بر کم رویی و ناسازگاری رفتاری دانش آموزان مدارس شهر کرمان انجام شد.

 روش این تحقیق نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره اول شهر رفسنجان در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. با استفاده از روش هدف مند تعداد چهل نفر (بیست نفر گروه آزمایش و بیست نفر گروه گواه) انتخاب شدند. هشت جلسه آموزش مداخله بر گروه آزمایشی انجام شد. گروه گواه هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد. آزمودنی ها به پرسشنامه های کم رویی سموعی و سازگاری اجتماعی بل، قبل و بعد از مداخله پاسخ دادند. نمرات آزمودنی ها با استفاده از شاخص های توصیفی میانگین، انحراف معیار، تحلیل کوواریانس و تفاوت میانگین ها در نرم افزار SPSS تحلیل شد. همچنین سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد.

 نتایج نشان داد که آموزش ابراز وجود موجب کاهش کم رویی و ناسازگاری رفتاری دانش آموزان می شود (0٫001>p).

 براساس یافته های این پژوهش مبنی بر اثربخشی آموزش ابراز وجود بر کم رویی و ناسازگاری رفتاری دانش آموزان، پیشنهاد می شود روان شناسان و مشاوران مدارس آموزش هایی را درجهت تقویت ابراز وجود اعمال کنند.

در بین بیماری های مزمن دوران کودکی، سرطان شیوع زیادی داشته و علاوه بر زندگی کودک، خانواده را نیز درگیر می سازد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله ای بر بهزیستی روانی مادران کودکان مبتلا به سرطان انجام شد. 

 این پژوهش به روش توصیفی و از نوع همبستگی بود. مطالعه حاضر روی 96 نفر از مادران دارای یک کودک 1تا7ساله مبتلا به سرطان که توانایی تکمیل پرسشنامه را داشتند و جهت پیگیری های درمانی به بیمارستان های حضرت علی اصغر(ع) و مفید و مرکز طبی کودکان تهران در سال 1394 مراجعه کردند، به روش نمونه گیری تصادفی انجام پذیرفت. داده ها با استفاده از پرسشنامه های بهزیستی روان شناختی ریف (1995) و حمایت اجتماعی فیلیپس (1986) و راهبردهای مقابله ای لازاروس (1974) جمع آوری شد. تجزیه وتحلیل نتایج با آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چند گانه صورت گرفت. 

 نتایج حاصل از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه خطی، حاکی از تاثیر مستقیم و معنادار حمایت اجتماعی و سبک مقابله ای مسئله مدار بر بهزیستی روان شناختی مادران کودکان مبتلا به سرطان بود (0٫001>p). میزان همبستگی برای حمایت اجتماعی 0٫64 و برای سبک مقابله مسئله مدار 0٫68 به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی و سبک مقابله ای مسئله مدار تقریبا 55 درصد از واریانس بهزیستی روان شناختی را تبیین می کند؛ درحالی که سبک مقابله ای هیجان مدار قادر به تبیین بهزیستی روان شناختی مادران نیست. 

 بر اساس یافته های پژوهش راهبردهای مقابله ای و حمایت اجتماعی بر بهزیستی روان شناختی مادران کودکان مبتلا به سرطان تاثیر دارد.

واکنش های هیجانی نامناسب در کودکان و نوجوانان دارای ناتوانی هوشی منجربه بروز مشکلات نگرشی در مادران آن ها می شود. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش برنامه فرزندپروری بر نگرش مادران کودکان دارای ناتوانی هوشی در شهر تهران انجام شد.

پژوهش حاضر، مطالعه ای نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه بود. نمونه پژوهش 34 نفر از مادران کودکان دارای ناتوانی هوشی در دامنه سنی 6تا8 سال در سال تحصیلی 98-1397 بودند که به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و با انتصاب تصادفی در دو گروه 17نفری آزمایش و گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش در دوازده جلسه آموزش برنامه فرزندپروری به صورت هفته ای دو جلسه و هر جلسه 60 دقیقه شرکت کرد؛ درحالی که به گروه گواه این آموزش ارایه نشد و در لیست انتظار ماند. ابزار استفاده شده در این پژوهش پرسشنامه نگرش های فرزندپروری والدین (شاپین، 1949) بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در سطح معناداری 0٫05 تحلیل شد.

نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که گروه های آزمایش و گواه در نگرش مادران به کودکان دارای ناتوانی هوشی در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری دارند و آموزش برنامه فرزندپروری اثر مثبت و معناداری بر نگرش مادران کودکان با ناتوانی هوشی داشته است (0٫001>p).

براساس یافته های پژوهش، استفاده از برنامه فرزندپروری با نتایج مثبت و موثری همراه بوده است. برنامه فرزندپروری به بهزیستی فردی و تجربه های عاطفی شخصی وابسته بوده و بر نگرش افراد تاثیر می گذارد؛ بنابراین، به نظر می رسد آموزش این برنامه نقش مهمی در نگرش مادران کودکان دارای ناتوانی هوشی ایفا کند.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش برنامه توان بخشی شناختی بر ظرفیت هوشی و تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان با آسیب شنوایی انجام شد. 

 پژوهش حاضر، مطالعه ای نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان با آسیب شنوایی شهر خرم آباد در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. در این پژوهش 28 نفر از دانش آموزان با آسیب شنوایی شرکت داشتند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده از مجتمع آموزشی و پژوهشی استثنایی حیات طیبه تربیت انتخاب شده و با انتصاب تصادفی در دو گروه 14نفری آزمایش و گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش در ده جلسه آموزش برنامه توان بخشی شناختی شرکت کرد؛ ولی گروه گواه در لیست انتظار ماند. ابزارهای پژوهش آزمون هوشی وکسلر کودکان (2003) و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و کرایج (2006) بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در سطح معناداری 0٫05 تحلیل شد.

 نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که گروه های آزمایش و گواه در ظرفیت هوشی و تنظیم شناختی هیجان در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری دارند. آموزش برنامه توان بخشی شناختی بر ظرفیت هوشی و تنظیم شناختی هیجان راهبردهای سازش یافته و سازش نایافته دانش آموزان با آسیب شنوایی اثر معناداری داشته است (0٫05>p). درواقع، آموزش برنامه توان بخشی شناختی سبب بهبود ظرفیت هوشی و تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان با آسیب شنوایی شده است. 

براساس یافته های پژوهش، استفاده از برنامه توان بخشی شناختی با نتایج مثبت و موثری همراه بوده است؛ بنابراین، برنامه ریزی برای آموزش برنامه توان بخشی شناختی نقش مهمی در بهبود ظرفیت هوشی و تنظیم شناختی هیجان دانش آموزان با آسیب شنوایی دارد.

ظرفیت عملکردی از عوامل تاثیرگذار بر عملکرد ریوی است. کاهش توانایی و قدرت انقباضی عضلات اسکلتی، با قدرت انقباضی عضلات تنفسی در ارتباط هستند که در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروز مورد بحث است؛ لذا هدف از این پژوهش تاثیر تمرین پیلاتس بر عملکرد ریوی و استقامتی در بیماران زن مبتلا به مولتیپل اسکلروز بود.

این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی بود. تعداد 40 آزمودنی (سن=8٫88±33٫08 سال، شاخص توده بدن=4٫92±22٫00 کیلوگرم بر مترمربع) از آزمودنی های واجد شرایط با نمونه گیری هدف مند انتخاب شده و به طور تصادفی به دو گروه مساوی پیلاتس (20=n) و کنترل (20=n) تقسیم شدند. آزمودنی ها در گروه پیلاتس به مدت هشت هفته در برنامه تمرینی شرکت کردند؛ اما گروه کنترل سبک زندگی معمول خود را داشت. در طی مطالعه پنج نفر از آزمودنی ها (پیلاتس=2، کنترل=3) از مطالعه خارج شدند. اسپیرومتری و آزمون شش دقیقه راه رفتن قبل و بعد از پروتکل تمرینی انجام شد. تجزیه وتحلیل آماری با استفاده از SPSS نسخه 20 در سطح معناداری آماری 0٫05 صورت گرفت.

هشت هفته تمرین پیلاتس تفاوت معناداری را در متغیرهای ظرفیت حیاتی اجباری، حجم بازدم فعال در ثانیه اول، میانگین جریان بازدمی حداکثر بین 25تا75درصد ظرفیت حیاتی، حداکثر جریان بازدمی، حداکثر تنفس ارادی به صورت سریع و عمیق و پیک اکسیژن مصرفی ایجاد کرد (0٫05<p)؛ درحالی که تاثیر معناداری بر نسبت حجم بازدم فعال در ثانیه اول به ظرفیت حیاتی اجباری نداشت.

 تمرین پیلاتس به عنوان برنامه بازتوانی برای این بیماران می تواند منجربه بهبود بعضی از پارامترهای مربوط به ظرفیت ها و حجم های ریوی و عملکرد استقامتی شود.

پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر مشکلات روان شناختی افسردگی و اضطراب و تنیدگی دانش آموزان ناشنوا انجام شد.

 پژوهش حاضر، مطالعه ای نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان ناشنوای دختر 16تا20ساله شهر اصفهان در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. در این پژوهش 28 نفر از دانش آموزان ناشنوا شرکت داشتند که به روش نمونه گیری دردسترس از مدرسه ناشنوایان میر انتخاب شدند. شرکت کنندگان با گمارش تصادفی در دو گروه 14نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش در هشت جلسه آموزش برنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان شرکت کرد؛ درحالی که گروه گواه در لیست انتظار ماند. ابزار این پژوهش مقیاس افسردگی و اضطراب و تنیدگی لاویباند و لاویباند (1995) بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در سطح معناداری 0٫05 تحلیل شد.

 نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که دو گروه آزمایش و گواه در مشکلات روان شناختی افسردگی و اضطراب و تنیدگی در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری دارند. آموزش برنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر مشکلات روان شناختی افسردگی و اضطراب و تنیدگی دانش آموزان ناشنوا اثر معناداری داشته است (0٫001>p). درواقع، آموزش برنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان سبب بهبود مشکلات روان شناختی افسردگی و اضطراب و تنیدگی دانش آموزان ناشنوا شده است. 

براساس یافته های پژوهش، استفاده از برنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با نتایج مثبت و موثری همراه است؛ بنابراین، برنامه ریزی برای آموزش برنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان نقش مهمی در مشکلات روان شناختی افسردگی و اضطراب و تنیدگی دانش آموزان ناشنوا دارد.

ازدواج از فاکتورهای مهم تشکیل جامعه سالم به شمار می رود و در این بین مفهوم انطباق پذیری و رضایت زناشویی جایگاه برجسته ای را به خود اختصاص داده است. هدف مطالعه حاضر، مقایسه اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله و جریت ورزی بر افزایش میزان انطباق پذیری و رضایت زناشویی در زوجین ناسازگار بود.

 روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. در این پژوهش از بین زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر اردبیل، هجده زوج واجد شرایط به روش دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایشی یک و دو و گواه جای گماری شدند. مداخله حل مسئله و جریت ورزی در هشت جلسه یک ساعته به ترتیب برای گروه های آزمایشی یک و دو صورت پذیرفت. ابزار استفاده شده شامل مقیاس انطباق پذیری و پیوستگی خانواده السون (1985) و پرسشنامه رضا یت مندی زناشویی انریچ (1989) بود. در این پژوهش برای تجزیه وتحلیل داده ها، آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره به کار رفت و در سطح معناداری (0٫05=α) تحت آزمون قرار گرفت. همچنین برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.

 باوجود موثربودن هر دو نوع مداخله بر افزایش میزان انطباق پذیری و رضایت زناشویی (0٫001>p)، مداخله حل مسئله درمقایسه با جریت ورزی دارای اندازه اثر بیشتری در افزایش میزان رضایت زناشویی (0٫59) و انطباق پذیری (0٫48) زوجین ناسازگار بود.

براساس یافته های این پژوهش آموزش مهارت حل مسئله اجتماعی و جریت ورزی بر افزایش میزان انطباق پذیری و رضایت زناشویی زوجین ناسازگار تاثیر مثبتی دارد.

ازآنجاکه نارساخوانی یکی از عوامل مهم در نبود پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در دوره ابتدایی است، مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر روش پردازش حسی بر عملکرد مهارت کارکردهای اجرایی دانش آموزان نارساخوان دختر شهر اصفهان انجام گرفت. 

 این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه بود. نمونه ها 30 نفر از دانش آموزان نارساخوان ارجاع شده به مرکز اختلالات یادگیری اصفهان در سال تحصیلی 1397 بودند که با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند؛ سپس به صورت تصادفی در دو گروه 15نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. در گروه آزمایش طی ده جلسه یک ساعته، آموزش پردازش حسی اجرا شد؛ درحالی که گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل آزمون مقیاس مهارت های اجرایی کودکان (داوسون و گوییر، 2008) که توسط والدین در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون انجام شد و همچنین آزمون هوش وکسلر (1994) بود. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 22 و به منظور مقایسه کارکردهای اجرایی در دو گروه آزمایش و گواه از تحلیل کوواریانس چندمتغیری استفاده شد (0٫05>p).

 یافته ها نشان داد که بین نمرات کلی کارکردهای اجرایی دانش آموزان نارساخوان و گواه (0٫001>p) و همچنین نمرات ابعاد کارکردهای اجرایی دانش آموزان نارساخوان گروه های آزمایش و گواه (0٫001>p) تفاوت معناداری وجود دارد.

براساس یافته های این پژوهش روش پردازش حسی توانسته است بر توان مندی های کارکردهای اجرایی گروه آزمایش تاثیر معنا داری داشته باشد و باعث افزایش نمره در ابعاد آن شود. این تمرین ها می تواند به عنوان روشی برای بهبود عملکرد کارکردهای اجرایی دانش آموزان نارساخوان استفاده شود.

افراد مبتلا به نشانگان وانمودگرایی باوجود توانایی ها و موفقیت های خود هیچ احساس مثبت درونی به قابلیت های خود ندارند. پژوهش حاضر به منظور مقایسه اثربخشی واقعیت درمانی و درمان تحلیل تعامل متقابل بر کمال گرایی زنان مبتلا به نشانگان وانمودگرایی انجام شد.

 این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی سه گروهی با طرح پیش آزمون-پس آزمون بود. جامعه آماری پژوهش را مراجعان زن مبتلا به نشانگان وانمودگرایی به مراکز مشاوره ای شهر رشت در سال 1397 تشکیل دادند. پس از بررسی پرونده بالینی و مصاحبه تشخیصی سی نفر از زنان دارای نمره بیشتر از یک انحراف معیار از میانگین در مقیاس نشانگان وانمودگرایی کلانس و ایمز (1978)، به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه به صورت تصادفی جایگزین شدند. پیش از شروع درمان هر سه گروه به مقیاس کمال گرایی (1386) پاسخ دادند. سپس گروه های آزمایش در شانزده جلسه به مدت چهار ساعت تحت آموزش گروهی واقعیت درمانی و درمان تحلیل تعامل متقابل قرار گرفتند. گروه گواه هیچ نوع درمانی را در این مدت دریافت نکرد. پس از پایان درمان هر سه گروه در مرحله پس آزمون ارزیابی شدند. داده های به دست آمده با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری و به کمک نرم افزار SPSS نسخه 22 تجزیه وتحلیل شد.

نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که هر دو درمان واقعیت درمانی و درمان تحلیل تعامل متقابل بر کمال گرایی خودمدار و دیگرمدار و جامعه مدار زنان مبتلا به نشانگان وانمودگرایی اثربخش بوده است (0٫001>p)؛ اما بین دو درمان اختلاف معناداری وجود ندارد.

براساس یافته های به دست آمده می توان گفت که واقعیت درمانی و درمان تحلیل تعامل متقابل بر کمال گرایی و ابعاد کمال گرایی زنان مبتلا به نشانگان وانمودگرایی اثر زیادی داشته است.

بیماری های مزمن ازجمله تالاسمی در همه گروه های سنی و طبقات اجتماعی-اقتصادی و فرهنگ های مختلف بروز می کند. این کودکان و خانواده های آن ها درمعرض انواع مشکلات هیجانی و رفتاری قرار می گیرند. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش استرس و افسردگی و اضطراب امتحان در دانش آموزان مبتلا به تالاسمی بود. 

 پژوهش حاضر از انواع طرح های نیمه آزمایشی به صورت دوگروهی با پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری را 209 بیمار مبتلا به تالاسمی شهر زابل تشکیل دادند که در مرکز بیماران خاص شهر زابل تحت درمان قرار داشتند. نمونه پژوهش شامل سی نفر بود که با درنظرگرفتن حداقل نمونه در طرح های آزمایشی و به روش داوطلب واجد شرایط انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه پانزده نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. آموزش روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد به مدت ده جلسه 90دقیقه ای روی گروه آزمایش اجرا شد . بعد از اتمام جلسات پس آزمون و یک ماه بعد دوره پیگیری انجام پذیرفت. از پرسشنامه افسردگی، اضطراب، استرس لاویبوند و لاویبوند (1995) و مقیاس اضطراب امتحان ساراسون (1975) برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با تحلیل آزمون اندازه گیری مکرر و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت.

 نتایج نشان داد که آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد موجب کاهش استرس و افسردگی و اضطراب امتحان در دانش آموزان مبتلا به تالاسمی می شود (0٫001≥p)؛ علاوه براین باتوجه به اثر زمان (پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری) بین سه دوره زمانی در استرس و افسردگی و اضطراب امتحان تفاوت معناداری وجود دارد (0٫001≥p). همچنین اثر تعامل بین زمان اندازه گیری و گروه بر میانگین نمرات استرس و افسردگی و اضطراب امتحان دانش آموزان تالاسمی معنادار بوده است (0٫001≥p). اندازه اثر نمرات استرس و افسردگی و اضطراب امتحان به ترتیب 0٫20 و 0٫19 و 0٫15 به دست آمد. 

 براساس یافته های این پژوهش، آموزش روان درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش استرس و افسردگی و اضطراب امتحان در دانش آموزان مبتلا به تالاسمی در مرحله پس آزمون و پیگیری موثر است.

مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) با فقر و دشواری های اجتناب ناپذیر جامعه امروزه درگیر بوده و لازم است به تقویت مهارت های زندگی آنان پرداخته شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه آموزش مهارت های زندگی بر بهبود کیفیت زندگی و سلامت عمومی خانواده های تحت پوشش کمیته امداد انجام شد. 

 روش پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آ زمون پس آزمون با گروه گواه بود. از بین تمامی خانواده های تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) شهرستان های شفت و فومن در سال 95-1394، 32 نفر به صورت هدفمند انتخاب شدند که در ارزیابی کیفیت زندگی نمره کمتر و در سلامت روان نمره بیشتر را به ترتیب در پرسشنامه 26سوالی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و پرسشنامه 28سوالی سلامت عمومی (GHQ-28) به دست آوردند. سپس به طور تصادفی در دو گروه 16نفری (آزمایش و گواه) قرار گرفتند. ده جلسه دوساعته آموزش گروهی مهارت های زندگی به شکل روزانه برای گروه آزمایش انجام پذیرفت. سپس در سه مرحله سلامت عمومی و کیفیت زندگی شرکت کنندگان اندازه گیری شد. جهت پردازش داده ها در سطح معناداری 0٫05>p، تحلیل واریانس با اندازه های مکرر با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 به کار رفت. 

نتایج نشان داد بین گروه آزمایش و گواه در کیفیت زندگی و سلامت عمومی تفاوت معناداری وجود دارد. به عبارت دیگر برنامه آموزش مهارت های زندگی به طور معناداری باعث افزایش کیفیت زندگی و سلامت عمومی مددجویان کمیته امداد می شود (0٫001>p). 

آموزش مهارت های زندگی می تواند در بهبود کیفیت زندگی و سلامت عمومی مددجویان اثربخش باشد و نتایج مداخله پس از گذشت دو ماه همچنان ماندگار بوده است.

باتوجه به فرضیه نارساکنش وری اجرایی و نقص مهارت های حوزه خاص ریاضی به عنوان منشا ناتوانی های یادگیری ریاضی و نبود برنامه های مداخلاتی کارکردهای اجرایی فرایندمحور تخصصی برای دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری ریاضی، پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی برنامه فرایندمحور ارتقای کارکردهای اجرایی ویژه این گروه اجرا شد.

 نوع مطالعه برای مرحله اول، مروری و برای مرحله دوم از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گمارش تصادفی با یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه فعال بود. برنامه مداخلاتی پس از مطالعه الگوهای نظری و پارادایم های تکلیفی موجود در زمینه کارکردهای اجرایی، برمبنای الگوی نظری دیاموند (2013) در قالب دوازده تکلیف دارای فرم های موازی در سه مولفه حافظه کاری و بازداری و تغییر آمایه با رویکرد فرایندمحور و با استفاده از مواد عددی و فرایندهای حساب طراحی شد. روایی کیفی و محتوایی برنامه با بهره گیری از نظرات هشت نفر از متخصصان و با به کارگیری نسبت روایی محتوایی (CVR) برآورد شد. همچنین اعتبار برنامه برپایه میزان اثربخشی برنامه با استفاده از طرح پژوهشی نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و با دو گروه آزمایش و گواه، بر نمونه 30نفری از دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری ریاضی پایه سوم و چهارم دبستان سنجش شد. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس یک راهه (ANCOVA) در نسخه 16 نرم افزار SPSS در سطح معناداری (0٫05=α) تجزیه وتحلیل شدند.

نتایج نشان داد که برنامه فرایش دارای روایی محتوایی مطلوب (0٫75<CVR) است. این برنامه میانگین تعداد خطا و زمان تکمیل تکالیف بازداری و تغییر آمایه گروه آزمایش را درمقایسه با گروه گواه به طور معنادار کاهش (0٫001>p) و درصد پاسخ های صحیح حافظه کاری را به طور معنادار افزایش داده است (0٫001>p). 

برنامه فرایش با رویکرد فرایندمحور جهت آموزش کارکردهای اجرایی و با محتوای تخصصی ریاضی می تواند با تحریک و به کارگیری بهینه ظرفیت شناختی دانش آموزان دارای ناتوانی های یادگیری ریاضی با صرف مقدار مشخصی از زمان و کوشش، منجربه بهبود نارساکنش وری اجرایی این گروه شود.

بسیاری از دانش آموزان تحت تاثیر اضطراب امتحان قرار می گیرند که پیامد آن کاهش توان مقابله با موقعیت هایی مانند موقعیت امتحان است؛ ازاین رو یکی از برنامه های کاهش اضطراب امتحان، آموزش مهارت های مطالعه است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارت های مطالعه (SQ3R و SQ4R) بر کاهش اضطراب امتحان انجام شد.

 این مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی دانش آموزان پایه دوم متوسطه دوم شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1396-1397 تشکیل دادند. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای ابتدا از بین نواحی سه گانه کرمانشاه یک ناحیه به صورت تصادفی انتخاب شده و از بین آن ناحیه دو دبیرستان در نظر گرفته شد. پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون روی تمامی دانش آموزان به تعداد 294 نفر، اجرا گردید. پس از اجرای پرسشنامه ها از دانش آموزان دارای نمره بیشتر در اضطراب امتحان، تعداد 45 نفر انتخاب شده و به صورت تصادفی و به طور مساوی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه قرار گرفتند. پروتکل آموزشی مهارت های مطالعه (SQ3R و SQ4R) طی هشت جلسه 45دقیقه ای به دانش آموزان گروه های آزمایشی ارایه شد؛ اما گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکرد. در پایان دوره، پس آزمون از هر سه گروه گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل کوواریانس در سطح معناداری 0٫05 صورت گرفت. 

یافته ها نشان داد که آموزش مهارت های مطالعه (SQ4R و SQ3R) موجب کاهش اضطراب امتحان در دانش آموزان می شود برای   SQ3R  و SQ4R به ترتیب (0٫004=p) و (0٫001>p)؛ همچنین تفاوت معناداری بین دو مهارت (SQ4R و SQ3R) وجود ندارد.

 مهارت های مطالعه (SQ4R و SQ3R) هر دو در کاهش اضطراب امتحان موثر است. به معلمان و مشاوران مدارس توصیه می شود برای کاهش اضطراب امتحان از این مهارت ها استفاده کنند.

اصطلاح اختلال یادگیری از نیاز به تشخیص و خدمت به دانش آموزانی منشا گرفته که به طور مداوم در کارهای درسی خود با شکست روبه رو می شوند، ولی در عین حال، ظاهری طبیعی و بهنجار دارند. هدف کلی تحقیق حاضر بررسی نقش دانش حرفه ای معلمان در شناسایی دانش آموزان ناتوان در یادگیری در اداره آموزش و پرورش شهرستان مراغه در سال 1397 بود.

پژوهش کاربردی و از حیث روش، توصیفی و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق حاضر معلمان مقطع ابتدایی اداره آموزش و پرورش شهرستان مراغه است که تعداد آن ها 1000 نفر است. حجم نمونه آماری با استفاده از رابطه کوکران 278 نفر برآورد و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار جمع‏آوری اطلاعات دو پرسش نامه استاندارد هایبرمن و بومهان (2005) و مانیس و همکاران (2007) است و برای تجزیه وتحلیل داده‏های آماری از روش‏های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد.

 نتایج نشان داد که دانش حرفه ای معلمان و ابعاد آن یعنی میزان آگاهی معلمان از مهارت های حرفه ای تدریس (0٫001>p،  0٫438=r) میزان آگاهی معلمان از روش های نوین تدریس (0٫001>p،  0٫392=r)، میزان آگاهی معلمان در استفاده از تکنولوژی های آموزشی در دروس علوم پایه(0٫001>p،  0٫242=r)، میزان آگاهی معلمان در اجرای طراحی آموزشی در علوم پایه (0٫001>p،  0٫353=r) و میزان آگاهی معلمان در اجرای ارزشیابی در دروس علوم پایه (0٫001>p،  0٫454=r) در شناسایی دانش آموزان ناتوان در یادگیری موثر است.

دانش حرفه ای معلمان بر شناسایی دانش آموزان ناتوان بر یادگیری در آموزش و پرورش شهرستان مراغه تاثیر دارد.

مادران کودکان با اختلال رفتاری در تنظیم هیجان خویش و تعامل با فرزندشان با چالش های زیادی مواجه می شوند. فرزندپروری نامناسب منجربه واکنش های هیجانی نامطلوب و تعامل نامناسب با کودک می شود؛ بنابراین، پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی برنامه فرزندپروری براساس مدل ساندرز بر تنظیم هیجان مادران و تعامل مادر و کودک با اختلال رفتاری انجام شد.

 پژوهش حاضر، مطالعه ای شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را مادران کودکان با اختلال رفتاری شهرستان ورامین تشکیل دادند. آزمودنی ها به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند؛ به نحوی که اعضای هر گروه پانزده نفر بود. برای گروه آزمایش، آموزش برنامه فرزندپروری براساس مدل ساندرز در ده جلسه اجرا شد؛ درحالی که گروه کنترل در این جلسات شرکت نکرد. ابزارهای این پژوهش پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و کرایج و مقیاس رابطه کودک-والد رابرت سی پیانتا بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در سطح معناداری 0٫05 تحلیل شد.

نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که آموزش برنامه فرزندپروری براساس مدل ساندرز بر تنظیم هیجان در مادران و تعامل مادر و کودک با اختلال رفتاری در مرحله پس آزمون اثر معناداری دارد (0٫001>p). درواقع، آموزش برنامه فرزندپروری براساس مدل ساندرز سبب بهبود تنظیم هیجان در مادران و تعامل مادر و کودک با اختلال رفتاری شده است. 

براساس یافته های پژوهش، برنامه ریزی برای آموزش برنامه فرزندپروری براساس مدل ساندرز نقش مهمی در تنظیم هیجان مادران و تعامل مادر و کودک با اختلال رفتاری دارد.

تعامل والدین با کودکان خود می تواند بر عوامل روان شناختی متعددی همچون اضطراب مدرسه و مدرسه هراسی کودکان تاثیر داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد-کودک بر اضطراب مدرسه و مدرسه هراسی دختران پایه پنجم ابتدایی انجام شد.

 پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دختران مشغول به تحصیل در پایه پنجم ابتدایی در سال تحصیلی 97-1396 در شهر سیرجان بودند. تعداد سی آزمودنی به صورت هدف مند به عنوان نمونه انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه مداخله (پانزده نفر) و گواه (پانزده نفر) گمارده شدند. از پرسشنامه های اضطراب مدرسه لینهام و همکاران (2008) و آزمون اختلالات مرتبط با اضطراب کودکان بیرماهر (1999) استفاده شد. طرح درمان مبتنی بر تعامل والد-کودک استفاده شده در این پژوهش برداشتی برگرفته از مطالعاتی مختلف در این زمینه بود. برنامه درمان در چهارده جلسه 60دقیقه ای برگزار شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر در سطح معنا داری 0٫05 صورت گرفت. 

 نتایج آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد، یک دوره برنامه درمانی تعامل والد-فرزند موجب کاهش اضطراب مدرسه در کودکان دارای اضطراب شدید در گروه آزمایش شده است (0٫001>p و 352٫02=F)؛ همچنین یک دوره برنامه درمانی تعامل والد-فرزند سبب کاهش نمرات مدرسه هراسی در کودکان دارای اضطراب شدید در گروه آزمایش شده است (0٫001>p و 329٫00=F).

به طورکلی می توان بیان کرد نزدیک کردن والدین به کودکان ازطریق بازی و فرآیند کار گروهی حاکم در این برنامه و حمایت والدین بر آموزش به یکدیگر ازجمله فواید اساسی این نوع درمان در کاهش اضطراب مدرسه و مدرسه هراسی در کودکان بوده است.

نارضایتی جنسیتی به صورت تمایل پایدار به تعلق به جنس مقابل یا اصرار بر تعلق داشتن به جنس مقابل و ناراحتی مفرط از جنسیت تعیین شده و نقش جنسی نسبت داده شده به فرد تعریف شده است. پژوهش حاضر با هدف نقش کلیشه های جنسیتی در پیش بینی باورهای غیرمنطقی و سلامت روان افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی انجام شد. 

طرح پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تمامی افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی در شهر مشهد بودند که در سال های 96-1394 برای طی مراحل قانونی تغییر جنسیت به اداره کل پزشکی قانونی خراسان رضوی مراجعه داشتند. نمونه پژوهش شامل صد فرد مبتلا به نارضایتی جنسیتی بود که به صورت نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. نمونه ها پرسشنامه های نقش جنسی ساندرا بم و باورهای غیرمنطقی جونز و سلامت روان گلدبرگ و هیلر را تکمیل کردند. تحلیل داده ها در SPSS با استفاده از روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره به شیوه گام به گام در سطح معنا داری 0٫05 صورت گرفت. 

 نتایج نشان داد که مردان در نقش جنسی زنانگی درمقایسه با زنان در نقش جنسی مردانگی نمرات بیشتری کسب کرده و بین باورهای غیرمنطقی و مردانگی همبستگی معنادار نبوده است (0٫04=r و 0٫651=p). ضریب همبستگی بین تعدادی از باورهای غیرمنطقی یعنی نیاز به تایید دیگران، انتظار زیاد از خود، تمایل به سرزنش، واکنش به ناکامی، بی مسیولیتی هیجانی، نگرانی زیاد توام با اضطراب، درماندگی درقبال تغییر و کمال گرایی با نقش جنسی زنانگی مثبت و معنادار به دست آمد (0٫39=r و  0٫001>p). همچنین ضریب همبستگی بین سلامت روان و زنانگی (0٫31=r و 0٫002=p) و سلامت روان و مردانگی (0٫31=r و  0٫001>p) و بین باورهای غیرمنطقی و سلامت روان (0٫54=r و 0٫001>p) معنادار بوده است. کلیشه های جنسیتی 17درصد از واریانس باورهای غیرمنطقی (0٫001>p) و 24درصد از واریانس سلامت روان را در افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی پیش بینی کرده است (0٫001>p). نتایج مقایسه دو گروه زنان و مردان مبتلا به نارضایتی جنسیتی نیز نشان داد که میانگین نمرات مردان در باورهای غیرمنطقی (0٫058=p) و سلامت روان (0٫480=p) بیشتر از نمره زنان بوده که باتوجه به مقدار تی محاسبه شده به لحاظ آماری معنادار نبوده است.

 براساس یافته های این پژوهش، کلیشه های جنسیتی قادر به پیش بینی باورهای غیرمنطقی و سلامت روان در افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی است؛ بنابراین، توجه به متغیرهای حاصل از این پژوهش در طرح ریزی های درمانی برای افراد مبتلا به نارضایتی جنسیتی ضروری به نظر می رسد.

باتوجه به شیوع فراوان اختلالات اضطرابی و نقش حساسیت اضطرابی در شکل گیری این اختلالات، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مبتنی بر طرحواره بر حساسیت اضطرابی زنان متاهل انجام شد.

پژوهش حاضر، نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری مراجعان زن متاهل مرکز مشاوره منطقه پنج تهران بودند. حجم نمونه با نرم افزار G*power سی نفر محاسبه شد. داوطلبان به شیوه دردسترس با درنظرگرفتن معیارهای ورود و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. حساسیت اضطرابی دو گروه با پرسشنامه تیلور و کاکس (1998) سنجیده شد. گروه آزمایش سیزده جلسه آموزش مبتنی بر طرحواره، دریافت کرد. شرکت کنندگان پس از آموزش و یک ماه بعد پرسشنامه را تکمیل نمودند. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 24، تحلیل واریانس اندازه های مکرر، آزمون تعقیبی بونفرونی و سطح معناداری برابر با 0٫05 استفاده شد.

 میانگین حساسیت اضطرابی در گروه آزمایش پیش و پس از آموزش 0٫8±4٫6 و 0٫7±3٫3 و در گروه گواه 1٫4±4٫1 و 1٫5±4٫3 به دست آمد که بیانگر تغییر حساسیت اضطرابی در گروه آزمایش درمقایسه با گروه گواه است (0٫001>p). نتایج پیگیری یک ماه بعد در گروه آزمایش 0٫6 ± 3٫2و در گروه گواه 0٫8±4٫01 بود که نشان دهنده پایداری نتایج بود (0٫001>p).

 براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش مبتنی بر طرحواره به بهبود حساسیت اضطرابی می انجامد.

شیوع اضافه وزن و چاقی به سرعت در کشورهای در حال توسعه به مانند کشورهای صنعتی در حال افزایش است. رژیم غذایی نامناسب و نداشتن فعالیت بدنی از عوامل مهم تر اضافه وزن و چاقی هستند که خود از عامل های مهم تر زمینه ساز بیماری های غیرواگیر محسوب می شوند. یکی از ابزارهای انگیزشی برای فعالیت بدنی، ردیاب های فعالیت است که عملکرد مکانیکی-فیزیولوژیکی سالمند را ارزیابی می کند و می تواند ازطریق بازخوردی که به سالمند می دهد، باعث انگیزش تمرین شود؛ لذا این مطالعه با هدف اثر انگیزشی ردیاب همراه با فعالیت بدنی بر ترکیب بدن و عزت نفس سالمندان کم تحرک انجام شد.

 این تحقیق به لحاظ هدف از نوع کارآزمایی بالینی و از نظر جمع آوری اطلاعات، میدانی بود. شرکت کنندگان 45 نفر سالمند کم تحرک بودند که بیش از 60 سال سن داشته و در خانه سالمندان منطقه هشت شهر تهران به طور شبانه روزی پذیرایی شدند. پرسش نامه بین المللی فعالیت بدنی (IPAQ) و پرسش نامه آمادگی فعالیت بدنی (PAR-Q) و سیاهه انگیزه تمرین (EMI-2) جهت انتخاب آزمودنی ها به کار رفت. آزمودنی ها در سه گروه کنترل و گروه آزمایش فعالیت بدنی با ردیاب و گروه آزمایش فعالیت بدنی بدون ردیاب گمارده شدند. به منظور ارزیابی ترکیب بدن از شاخص توده بدن (BMI) و جهت ارزیابی عزت نفس از پرسش نامه عزت نفس آیزنک استفاده شد. برای تحلیل داده ها، آزمون تحلیل واریانس برای اندازه های تکراری به کار رفت و سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد. 

 یافته های تحقیق تفاوت معنا داری بین گروه های آزمایش و کنترل در ترکیب بدن و عزت نفس نشان نمی دهد.

 ازآنجاکه نتایج تحقیقات قبلی نشان می دهد که ارتباط معکوس و معنا داری بین سطح فعالیت بدنی با ترکیب بدن وجود دارد، نتایج تحقیق حاضر مشخص کرد که 12 هفته تمرین برای تفاوت بین گروهی متغیرهای ترکیب بدن و عزت نفس کافی نیست.

نقص در مهارت های اجتماعی و ارتباطی به عنوان مانعی بزرگ بر سر راه افراد دچار اتیسم با عملکرد بالا برای مشارکت در محیط های اجتماعی و بهره مندی از امکانات اجتماعی باید مدنظر قرار گیرد. باتوجه به اهمیت این مسئله استفاده از رویکردهایی که بتواند به افراد اتیسم جهت غلبه بر این نقص کمک کرده، امری ضروری است. هدف تحقیق حاضر تعیین اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر داستان های کودکانه بومی سازی شده بر تقویت مهارت های اجتماعی-ارتباطی کودکان دچار اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا بود.

روش این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری تحقیق کودکان 6تا12ساله دارای اختلال اتیسم با عملکرد بالا، در مرکز توان بخشی مهرآریا در شهر کرج در سال تحصیلی 97-1396 بودند. از میان آن ها تعداد 24 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شده و در دو گروه آزمایشی و گواه به صورت تصادفی قرار گرفتند. جهت پیش آزمون و پس آزمون نیم رخ مهارت های اجتماعی اتیسم (بلینی و هوپف، 2007) تکمیل شد. پس از آموزش دوازده داستان اجتماعی برای گروه آزمایش، جهت تحلیل داده ها، روش تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و نرم افزار SPSS و سطح معناداری 0٫05به کار رفت. 

در پژوهش حاضر بسته آموزشی داستان های اجتماعی بومی سازی شده موجب افزایش میانگین متغیر مهارت های اجتماعی-ارتباطی گروه آزمایش در مرحله پس آزمون (12٫10± 96٫42) درمقایسه با مرحله پیش آزمون (17٫56± 90٫12) شده است (0٫001>p)؛ همچنین در تحقیق حاضر نتایج نشان داد، اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر داستان های اجتماعی بومی شده بر متغیر مهارت های اجتماعی-ارتباطی در دوره پیگیری دوماهه ماندگار بوده است (0٫001>p).

 ازآنجاکه مداخله داستان های کودکانه بومی سازی شده تعاملات کلامی کودکان را با یکدیگر در موقعیت های اجتماعی فراهم می آورد، روش موثری برای ارتقای توان مندی ها و مهارت های اجتماعی و ارتباطی کودکان دچار اختلال طیف اتیسم با عملکرد بالا است؛ بنابراین به درمانگران حوزه اتیسم پیشنهاد می شود در درمان و آموزش و بهبود مهارت های اجتماعی-ارتباطی این کودکان از داستان های کودکانه بومی سازی شده بهره گیرند.

اهمال کاری تحصیلی از مشکلات شایع تر در سطوح مختلف تحصیلی به عنوان مجموعه مشکلات رفتاری است که عوامل متعددی در کاهش آن تاثیرگذار هستند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی بسته آموزشی مبتنی بر راهبردهای خودتنظیمی و درگیری تحصیلی و خودناتوان سازی و اثربخشی آن بر اهمال کاری دانش آموزان دبیرستانی انجام شد.

روش تحقیق این پژوهش طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان پایه های دهم و یازدهم شهرستان سردشت در سال 97-1396 بودند. شصت نفر از آنان در دو گروه سی نفری آزمایش و گواه با روش انتخاب هدف مند گزینش شده و سپس به صورت گمارش تصادفی به گروه ها اختصاص یافتند. بسته طراحی شده آموزش مبتنی بر راهبردهای خودتنظیمی و درگیری تحصیلی و خودناتوان سازی بر گروه آزمایش در ده جلسه 90دقیقه ای اجرا شد که مورد ارزیابی قرار گیرد. جمع آوری داده های پژوهش ازطریق پرسشنامه استاندارد اهمال کاری تحصیلی تاکمن (1991) از دانش آموزان در مرحله پیش و پس از آموزش صورت گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از شاخص های آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار و در قسمت آمار استنباطی از تحلیل واریانس یک طرفه، کوواریانس، ضریب همبستگی پیرسون و تی دو گروه مستقل با نرم افزار SPSS در سطح اطمینان 0٫95 استفاده شد. 

داده های کمی تفاوت معناداری را بین نتایج دو گروه آزمایش و گواه نشان داد. آموزش مبتنی بر راهبردهای خودتنظیمی و درگیری تحصیلی و خودناتوان سازی دارای تاثیر معناداری بر اهمال کاری دانش آموزان دبیرستانی بود (0٫001>p).

براساس یافته های این پژوهش آموزش مبتنی بر راهبردهای خودتنظیمی و درگیری تحصیلی و خودناتوان سازی می تواند زمینه کاهش اهمال کاری دانش آموزان را فراهم آورد.

اختلال شخصیت مرزی اختلال شایع تر شخصیت در محیط های روان پزشکی است. اختلال شخصیت مرزی، یکی از مشکلات پیچیده مربوط به حیطه سلامت روان است که با مشخصه هایی چون هیجانات منفی شدید، اختلال در هویت، رفتارهای تکانش گرانه و ناپایداری در روابط میان فردی شناخته می شود. هدف پژوهش حاضر، تبیین شدت نشانگان بالینی اختلال شخصیت مرزی براساس روابط موضوعی اولیه و مکانیزم های دفاعی بود. 

روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی و مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی مراجعه کنندگان به کلینیک های روان شناسی شهر تهران با تشخیص اختلال شخصیت مرزی، در سه ماهه پایانی سال 1397 تشکیل دادند. نمونه آماری 300 نفر از مبتلایان به شخصیت مرزی (تشخیص روان پزشک) بود که به صورت روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های روابط موضوعی اولیه و واقعیت آزمایی (بل و همکاران، 2005) و آزمون چندمحوری (میلون، 1994) و مکانیزم های دفاعی (اندروز و همکاران، 1990) به دست آمد. تحلیل داده ها ازطریق روش مدل سازی معادلات ساختاری و برازندگی الگوی پیشنهادی با نرم افزارهای SPSS نسخه 22 و لیزرل نسخه 880 انجام پذیرفت. همچنین برای ارزیابی روابط واسطه ای از آزمون بوت استرپ استفاده شد. سطح معناداری آزمون ها در این پژوهش، 0٫05 در نظر گرفته شد. 

 نتایج نشان داد روابط موضوعی به عنوان متغیر برون زا، به ترتیب بر مکانیزم دفاعی (0٫65=β و 0٫001>p) و شدت نشانگان بالینی (0٫26=β و 0٫001>p) تاثیر دارد؛ همچنین مکانیزم دفاعی بر شدت نشانگان بالینی اثر می گذارد (0٫40=β و 0٫001>p).

می توان نتیجه گرفت که روابط موضوعی اولیه با نقش میانجی مکانیزم های دفاعی بر شدت نشانگان بالینی در اختلال شخصیت مرزی اثر می گذارد؛ بنابراین به طورکلی می توان گفت که مدل ادعا شده در این پژوهش از برازش خوبی برخوردار است.

سلامت روان یکی از مولفه های مهم کیفیت زندگی است که مادران دارای کودک مبتلا به اختلال جسمی-حرکتی، مشکلات مربوط به سلامت روان ازجمله پرخاشگری را بیشتر تجربه می کنند؛ ازاین رو پژوهش حاضر با هدف تاثیر آموزش یوگا و خودشفقتی بر پرخاشگری مادران کودکان دارای اختلال جسمی-حرکتی انجام شد.

تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. شرکت کنندگان پژوهش چهل نفر مادر 18تا40ساله دارای فرزند با مشکلات جسمی-حرکتی شهر اصفهان بودند که به صورت تصادفی در چهار گروه ده نفری (گروه تجربی یک مداخلات آموزش خودشفقتی (8 جلسه)، گروه تجربی دو تمرینات یوگا (24 جلسه)، گروه تجربی سه آموزش خودشفقتی و تمرینات یوگا به صورت ترکیبی، یک گروه کنترل) قرار گرفتند. ابزار تحقیق شامل مقیاس خودشفقتی نف (2003) و پرسشنامه پرخاشگری آیزنگ و گلن ویلسون (1975) بود. از آنالیز کوواریانس جهت تحلیل داده ها در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد. 

 نتایج نشان داد که میزان پرخاشگری مادران در گروه یوگا (0٫013=p) و همچنین گروه خودشفقتی (0٫009=p) درمقایسه با گروه کنترل به طور معناداری کاهش پیدا کرده است؛ ولی در گروه ترکیبی یوگا و خودشفقتی درمقایسه با گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد. 

مادران از ارکان مهم تر خانواده و جامعه هستند و سهم بزرگی در رشد و پرورش فرزندان دارند؛ بنابراین با کاهش پرخاشگری و افزایش خودشفقتی در مادران توسط تمرینات یوگا و خودشفقتی می توان کیفیت زندگی آنان را بهبود بخشید و فضای خانواده را گرم و صمیمی تر کرد.

زایمان به عنوان واقعه ای تروماتیک می تواند مادر را در خطر ایجاد اختلالات پس از زایمان قرار دهد. این امر لزوم درمان های روان شناختی را ایجاب می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه تلفیقی درمان شناختی-رفتاری و تاب آوری براساس آموزه های معنویت اسلامی مبتنی بر انعطاف پذیری شناختی، بر عملکرد جنسی زنان باردار بود.

این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش تمامی زنان بارداری بودند که در فاصله مهر تا آذر 1396 به مراکز بهداشت شهر بندرعباس مراجعه کردند. تعداد چهل نفر به صورت دردسترس انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (بیست نفر) و گواه (بیست نفر) قرار گرفتند. شاخص عملکرد جنسی روزن و همکاران (2000) و مقیاس انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندورال (2010) در سه مرحله قبل و بعد و دو ماه پس از پایان جلسات مداخله در دو گروه گردآوری شد. داده ها به کمک آماره های توصیفی و آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در سطح معناداری 0٫05 و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شدند. 

 نتایج نشان داد که برنامه تلفیقی درمان شناختی-رفتاری و تاب آوری براساس آموزه های معنویت اسلامی مبتنی بر انعطاف پذیری شناختی بر ابعاد عملکرد جنسی (0٫001>p) معنادار بوده و این تفاوت بین دو گروه نیز معنادار است (0٫001>p). 

 یافته ها موید آن است که اجرای برنامه آموزشی مبتنی بر آموزه های اسلامی منطبق با فرهنگ اسلامی بر کاهش میزان علایم تروماتیک بعد از زایمان اثر دارد.

افسردگی از بیماری های بسیار شایع در جوامع کنونی بوده و بدون شک جزو معدود بیماری هایی قلمداد می شود که علل پدیدآورنده آن، اگر نگوییم بی شمار اما بسیار زیاد است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر معنای زندگی، انعطاف پذیری شناختی، رضایت از زندگی و افکار خودکشی در افراد مبتلا به افسردگی در شهر ایلام انجام شد.

 پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی و طرح آن از نوع پیش آزمون-پس آزمون با مرحله پیگیری بود. جامعه آماری تمامی بیماران مبتلا به افسردگی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر ایلام در سال 1397 بودند. نمونه آماری شامل چهل نفر از بیماران بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی در دو گروه، بیست نفر گروه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و بیست نفر گروه گواه قرار گرفتند. برنامه درمانی طی هشت جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد. در این پژوهش، مقیاس معنای زندگی (استیگر و همکاران، 2005)، انعطاف پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010)، سنجش افکار خودکشی (بک، 1991) و پرسشنامه رضایت از زندگی (دینر و همکاران، 1985) به کار رفت. جهت تحلیل داده ها، از نرم افزار SPSS نسخه 25 و آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد.

نتایج پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر معنای زندگی، انعطاف پذیری شناختی، رضایت از زندگی و افکار خودکشی تاثیر دارد (0٫001>p). همچنین این نتایج در متغیرهای معنای زندگی و انعطاف پذیری شناختی و افکار خودکشی در مرحله پیگیری در طی زمان پایدار بوده است؛ اما در رابطه با متغیر رضایت از زندگی در طی زمان مقدار معنا داری از اثر مداخله آزمایشی از دست رفته است.

 براساس نتایج پژوهش حاضر می توان گفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر معنای زندگی، انعطاف پذیری شناختی، رضایت از زندگی و افکار خودکشی تاثیر دارد و این تاثیر در طی زمان نیز پایدار بوده است.

چاقی و اضافهوزن، تجمع غیرطبیعی و بیش ازحد چربی در بدن بوده و در حال حاضر به مشکل بهداشت عمومی در نقاط مختلف دنیا تبدیل شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب اجتماعی و شاخص توده بدنی زنان دارای اضافه وزن بود.

 مطالعه حاضر پژوهشی کاربردی و از نوع نیمه آزمایشی با گروه های آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش، تمامی زنان دارای اضافه وزن با شاخص توده بدنی بزرگ تر از 30 در شهر تهران بودند که به منظور بهره مندی از درمان های روان شناختی به مراکز روان درمانی منطقه یک تهران در سال های 98-1397 مراجعه کردند. نمونه پژوهش شامل 40 نفر از افراد واجد شرایط بود که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. مداخله درمانی به صورت جلسات درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد به طور گروهی در گروه آزمایش و در هشت جلسه 60دقیقه ای و یک جلسه در هفته برگزار شد. برای سنجش اضطراب اجتماعی، از پرسشنامه اضطراب اجتماعی (کانور و همکاران، 2000) و برای سنجش وزن از شاخص توده بدنی (BMI) استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها به کمک روش تحلیل کوواریانس و نرم افزار SPSS  نسخه 25 در سطح معناداری 0٫05 صورت گرفت.

نتایج حاکی از تاثیر معنادار یک دوره درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب اجتماعی (0٫001>p) و شاخص توده بدنی (0٫001>p) در زنان دارای اضافه وزن بود.

 براساس یافته های این پژوهش یک دوره درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب اجتماعی و کاهش وزن در زنان دارای اضافه وزن اثرگذار بوده و می توان از این روش برای درمان عصبی افراد دارای اضافه وزن استفاده کرد.

نقش فعالیت بدنی بر سلامت روانی و جسمانی به عنوان عامل مهم تر موثر در ارتقاء و تکامل انسان ها به ویژه در بین سالمندان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از ابزارهای انگیزشی برای فعالیت بدنی، ردیاب های فعالیت است که عمکلرد مکانیکی-فیزیولوژیکی سالمند را ارزیابی کرده و می تواند ازطریق بازخوردی که به سالمند می دهد باعث انگیزش تمرین شود؛ لذا هدف از این مطالعه بررسی اثر انگیزشی ردیاب همراه با فعالیت بدنی بر استقامت قلبی-عروقی و کیفیت زندگی سالمندان کم تحرک بود.

 این تحقیق به لحاظ هدف از نوع کارآزمایی بالینی و به لحاظ جمع آوری اطلاعات، میدانی بود. شرکت کنندگان 45 نفرسالمند کم تحرکی بودند که بیش از شصت سال سن داشته و در خانه سالمندان منطقه هشت شهر تهران به طور شبانه روزی پذیرایی می شدند. از پرسشنامه بین المللی فعالیت بدنی و پرسشنامه آمادگی فعالیت بدنی و سیاهه انگیزه تمرین جهت انتخاب آزمودنی ها استفاده شد. آزمودنی ها در سه گروه گواه و گروه آزمایش فعالیت بدنی با ردیاب و گروه آزمایش فعالیت بدنی بدون ردیاب گمارده شدند. جهت اندازه گیری استقامت قلبی-عروقی، آزمون راکپورت و جهت ارزیابی کیفیت زندگی، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی به کار رفت. به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس برای اندازه های تکراری و جهت تعیین مکان بین میانگین ها از آزمون تعقیبی حداقل تفاوت معنا دار فیشر استفاده گردید و سطح معنا داری 0٫05 در نظر گرفته شد.یافته ها

یافته های تحقیق تفاوت معنا داری بین گروه های آزمایش و گواه در استقامت قلبی-عروقی (0٫954=Eta، 0٫001>p، 434٫504=F) و کیفیت زندگی (0٫430=Eta، 0٫001>p، 15٫826=F) نشان داد.

 نتایج تحقیق حاضر نشان داد که استفاده از ردیاب باعث انگیزش فعالیت بدنی در سالمندان کم تحرک می شود و کیفیت زندگی و استقامت قلبی-عروقی آن ها را بهبود می بخشد.

ارتباط فعالیت سیستم ایمنی بدن با شاخص های روان شناختی در سال های اخیر مدنظر صاحب نظران حیطه روان شناسی سلامت بوده است. این پژوهش با هدف پیش بینی علایم هشداردهنده نقص سیستم ایمنی ازطریق شوخ طبعی و سبک تبیین با میانجی گری منبع کنترل و تیپ شخصیتی در پرستاران انجام شد.

 این پژوهش از نوع همبستگی و پیش بینی بود که در بین 281 نفر از پرستاران در سال 1395 در شهر رشت انجام شد. آزمودنی ها ازطریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده و به پرسشنامه های شوخ طبعی اسوباک (1996)، منبع کنترل درونی-بیرونی راتر (1996)، پرسشنامه تیپ شخصیتی فریدمن و رزنمن (1987)، پرسشنامه سبک تبیین شی یر و کارور (1994) و علایم هشداردهنده نقص سیستم ایمنی جفری مادل (2009) پاسخ دادند. داده ها با نرم افزار Amos به روش تحلیل مسیر، تحلیل شدند.

نتایج نشان داد که مدل پیشنهادی برای شاخص های x2/df، RMSEA، GFI، CFI و NFI از برازندگی خوبی برخوردار است. همچنین منبع کنترل با علایم هشداردهنده نقص سیستم ایمنی دارای همبستگی مثبت (0٫001≤p=0٫35r) و شوخ طبعی با علایم هشداردهنده نقص سیستم ایمنی دارای همبستگی منفی (0٫001≤p،0٫56r=-) و تیپ شخصیتی با علایم هشداردهنده نقص سیستم ایمنی دارای همبستگی مثبت (0٫001≤p=0٫57r) است.

 فعالیت سیستم ایمنی بدن به صورت مستقیم یا واسطه ای ازطریق ویژگی های روان شناختی و شخصیتی پیش بینی پذیر است؛ بنابراین با فراهم کردن موقعیت مناسب جهت آموزش مهارت های روان شناختی به عموم افراد می توان به میزان درخورتوجهی از بروز بیماری های مربوط به فعالیت سیستم ایمنی بدن جلوگیری کرد.

در عصر حاضر مشکل پرخاشگری معضلی اساسی در تربیت کودکان ایجاده کرده است و می توان احساس خشم و اضطراب و هیجان ناشی از برانگیختگی را به واسطه بازی بر پایه تعامل والد-کودک بهبود بخشید. بازی ابزاری مناسب برای درمانگران کودک جهت مداخله در مشکلات رفتاری مثل پرخاشگری کودکان است؛ لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی کاربرد بازی مبتنی بر تعامل والد-کودک بر خشم و اضطراب و تنظیم شناختی هیجان در دانش آموزان پرخاشگر بود. 

 روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه پژوهش 32 دانش آموز پرخاشگر با دامنه سنی 9تا13 سال در کلاس های سوم تا هفتم مدارس ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی98-1397 بودند که به صورت هدف مند انتخاب شدند. از این تعداد 16 نفر در گروه آزمایش و 16 نفر در گروه گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه خشم (نلسون و فینچ، 2000) و پرسشنامه اضطراب اسپنس (1998) و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجانی (گارنفسکی و همکاران، 2001) بود. جلسات بازی مبتنی بر تعامل والد-کودک براساس راهنمای عملی بازی مبتنی بر تعامل والد-کودک (براتون و لندرث، 2005) در گروه آزمایش طی دوازده جلسه 90دقیقه ای اجرا شد. برای تحلیل داده ها، نرم افزار SPSS نسخه 22 با سطح معناداری 0٫05 و روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تحلیل کوواریانس تک متغیره به کار رفت.

 نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد، کاربرد روش بازی مبتنی بر تعامل والد-کودک باعث کاهش خشم (0٫001>p)، اضطراب (0٫001>p)، تنظیم شناختی هیجانی منفی (0٫001>p) و افزایش تنظیم شناختی هیجانی مثبت (0٫001>p) دانش آموزان پرخاشگر گروه آزمایش درمقایسه با گروه گواه شده است. 

 براساس یافته های این پژوهش رویکرد بازی مبتنی بر تعامل والد-کودک روشی موثر در افزایش تنظیم شناختی هیجانی مثبت و نیز کاهش خشم و اضطراب و تنظیم شناختی هیجانی منفی در دانش آموزان پرخاشگر است.

در دهه های اخیر چاقی و اضافه وزن به عنوان تهدیدی جدی در سراسر جهان معرفی شده و با شیوع بیماری های مزمن مانند دیابت نوع دو و پرفشارخونی و بیماری های قلبی-عروقی همراه است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر سبک زندگی موثر بر وزن و هموگلوبین A1C و لپتین در زنان فزون وزن انجام شد. 

 روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با یک گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی زنان دارای اضافه وزن با BMI بین 25 تا 30 و مراجعه کننده به یک کلینیک تغذیه در شهر مشهد در سال 1397 بودند. از بین آن ها با استفاده از نمونه گیری هدف مند 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده و به تصادف در یک گروه آزمایش و یک گواه جایگزین شدند. پس از آن هر دو گروه پرسشنامه سبک زندگی موثر بر وزن (کلارک و همکاران، 1991) را تکمیل کردند و آزمایش های اندازه گیری سطح لپتین و هموگلوبین A1C از آن ها گرفته شد. سپس برنامه درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی (ولز، 2005) بر گروه آزمایش اجرا شد؛ اما گروه گواه تحت هیچ برنامه درمانی قرار نگرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و روش تحلیل کوواریانس تحلیل شدند.

یافته های پژوهش نشان داد، درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر متغیرهای سبک زندگی موثر بر وزن و هموگلوبین A1C و لپتین تاثیری معنادار دارد (0٫001>p).

 براساس یافته های این پژوهش می توان از درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی درجهت بهبود سبک زندگی موثر بر وزن و هموگلوبین A1C و لپتین در زنان فزون وزن استفاده کرد.

کیفیت زندگی از حوزه های مهم تر مطالعاتی برنامه ریزی سلامت و رفاه است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی زوج درمانی شناختی رفتاری و آموزش مهارت های زندگی در ارتقای کیفیت زندگی زوجین متقاضی طلاق سازش نیافته به منظور دستیابی به روش موثر در مداخلات پیش از طلاق و توان مندسازی زوجین بود.

این پژوهش کاربردی و مطالعه ای آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. از مراجعان دادگاه خانواده کرج در سال 1397، 45 زوج سازش نیافته به صورت هدف مند مبتنی بر ملاک های ورود و خروج انتخاب شدند. سپس به طور تصادفی به دو گروه آزمایش شامل زوج درمانی شناختی رفتاری و آموزش مهارت های زندگی  (15 زوج برای هر گروه) و یک گروه گواه (15 زوج) تخصیص یافتند. تعداد جلسات مشاوره برای گروه های آزمایش سه جلسه 90دقیقه ای به صورت هفتگی بود. ابزار گردآوری پرسشنامه ای شامل اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی 26سوالی (سازمان بهداشت جهانی، 1996) بود. داده ها ازطریق تحلیل کوواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 تحلیل شدند. سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد.

 نتایج نشان داد، زوج درمانی شناختی رفتاری و آموزش مهارت های زندگی در افزایش کیفیت زندگی زوجین تاثیر معناداری دارد (0٫001>p)؛ همچنین میزان تاثیر این دو روش درمانی بر افزایش کیفیت زندگی 59٫9درصد بوده و بین میزان اثربخشی دو روش مداخله بر کیفیت زندگی تفاوت معناداری مشاهده نمی شود.

 براساس یافته های پژوهش زوج درمانی شناختی رفتاری و آموزش مهارت های زندگی روش های موثری برای ارتقای کیفیت زندگی متقاضیان طلاق هستند.

در طول دهه گذشته علاقه و توجه بسیاری به مبحث ناتوانی در انطباق پذیری شغلی ایجاد شده است. هدف این تحقیق پیش بینی جانشین پروری براساس مولفه های ناتوانی در انطباق پذیری و توسعه شغلی در کارکنان شرکت صنعتی و معدنی گل گهر سیرجان بود.

روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی کارکنان شرکت صنعتی و معدنی گل گهر سیرجان در سال 1398 تشکیل دادند. روش نمونه گیری تصادفی ساده بود و 270 نفر انتخاب شدند. مقیاس انطباق پذیری مسیر شغلی (ساویکاس، 2005) و پرسشنامه توسعه شغلی (آدکلا، 2011) و پرسشنامه جانشین پروری (کیم، 2012) برای آن ها اجرا شد. تجزیه وتحلیل اطلاعات با روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت.

 نتایج نشان داد که بین انطباق پذیری و توسعه شغلی با جانشین پروری رابطه آماری معنادار وجود دارد (0٫007=p) و 0٫482 از واریانس جانشین پروری توسط ناتوانی در انطباق پذیری و 0٫545 توسط توسعه شغلی تبیین می شود.

براساس نتایج به دست آمده، با افزایش میزان انطباق پذیری و سازگاری نیروها و افزایش بهره وری شغلی می توان با استفاده از اصول جانشین پروری در زمان مناسب به نیروهای کیفی و کارآمد و شایسته دسترسی داشت.

از متغیرهای اثرگذار بر بهزیستی تحصیلی، استرس تحصیلی و شخصیت است. هدف این تحقیق پیش بینی بهزیستی تحصیلی براساس استرس تحصیلی و ویژگی های شخصیتی در دانشجویان شهر کرمان بود. 

روش بررسی: 

روش تحقیق از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی استان کرمان در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 22907 نفر تشکیل دادند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 400 دانشجو به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری پرسشنامه استرس تحصیلی ادراک شده (زاژاکووا و همکاران، 2005) و پرسشنامه پنج عاملی شخصیت نیو (کاستا و مک کری، 1992) و پرسشنامه بهزیستی تحصیلی (تومینین-سوینی و همکاران، 2012) بود. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیری با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که استرس تحصیلی و ویژگی های شخصیت قادر به پیش بینی بهزیستی تحصیلی هستند. استرس تحصیلی با مقدار ضریب رگرسیونی 0٫203=B و  (0٫003=p) و ویژگی های شخصیتی روان رنجورخویی با مقدار 0٫412=B و  (0٫001>p)، برون گرایی با مقدار 0٫325=B و  (0٫001>p)، گشودگی به تجربه با مقدار 0٫521=B و  (0٫001>p)، توافق پذیری با مقدار 0٫254=B و (0٫001>p) و وجدان گرایی با مقدار 0٫278=B و  (0٫001>p) به طور مستقیم توانستند بهزیستی تحصیلی را پیش بینی کنند.

نتیجه گیری:

 باتوجه به نتایج به دست آمده، با کاهش میزان استرس و بهبود ویژگی های شخصیتی می توان بهزیستی تحصیلی را افزایش داد.

چاقی عارضه فراگیری است که با افزایش بافت چربی مشخص می شود و به بیماری های متعدد و مرگ ومیر زودهنگام کمک می کند. هدف این پژوهش اثربخشی آموزش کاهش وزن مبتنی بر الگوی خانواده محور بر سبک زندگی موثر بر وزن و باورهای غیرمنطقی غذاخوردن در زنان دارای اضافه وزن بود. 

روش بررسی: 

روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش و گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی زنان دارای اضافه وزن با 30>BMI>25 مراجعه کننده به یک کلینیک تغذیه در شهر مشهد در سال 1397 بودند که تحت هیچ مداخله کاهش وزنی قرار نداشتند. از بین آن ها با استفاده از نمونه گیری دردسترس 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده و به تصادف و به طور مساوی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. سپس پرسشنامه های سبک زندگی موثر بر وزن (کلارک و همکاران، 1991) و باورهای غیرمنطقی غذایی (اوسبرگ و همکاران، 2008) توسط هر دو گروه تکمیل شد. پس از آن برنامه آموزش کاهش وزن مبتنی بر الگوی خانواده محور با اقتباس از الگوی واس و همکاران (2011) و کوپر و همکاران (2003) برای گروه آزمایش انجام پذیرفت. سپس پرسشنامه های مذکور مجددا توسط هر دو گروه تکمیل شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 و روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره صورت گرفت. 

یافته ها: 

یافته های پژوهش نشان داد، تاثیر آموزش کاهش وزن مبتنی بر الگوی خانواده محور بر سبک زندگی موثر بر وزن و باورهای غیرمنطقی غذاخوردن و زیرمقیاس های آن ها (به جز ناراحتی جسمانی و فعالیت مثبت) معنادار است (0٫001>p). 

نتیجه گیری: 

باتوجه به نتایج می توان گفت آموزش روش های کاهش وزن اگر با مشارکت و درگیرکردن خانواده همراه باشد، می تواند در کاهش وزن تاثیر بهتری داشته باشد و نیز بر نوع رفتار غذاخوردن و سبک زندگی موثر واقع شود.

وجود معلولیت یا اختلال در یکی از اعضای خانواده معمولا تاثیر عمیقی بر سیستم و سلامت روان خانواده دارد؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر سلامت روان مادران دارای فرزند با اختلال روانی انجام شد.

روش بررسی: 

روش این پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری را تمامی مادران دارای فرزند با اختلالات روانی (اختلال اتیسم و عقب مانده ذهنی) مراجعه کننده به مرکز توان بخشی آهنگ تشکیل دادند. حجم نمونه این پژوهش 30 نفر از مادران دارای فرزند با اختلالات روانی بود که ازطریق شیوه نمونه گیری دردسترس از بین زنان مراجعه کننده به مرکز توان بخشی آهنگ انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه کنترل از لحاظ سن و مدت ازدواج با گروه آزمایش همتا بود. گروه آزمایش از مداخلات مهارت های زندگی بهره مند شد؛ اما گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها پرسش نامه سلامت روان SCL-90 به کار رفت. همچنین داده های این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی، میانگین و انحراف معیار و آمار استنباطی آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری تجزیه وتحلیل شد.

یافته ها: 

نتایج پژوهش نشان داد که پس از مداخلات انجام شده روی گروه آزمایش، این گروه از لحاظ سلامت روان در مولفه های شکایت جسمانی، وسواس، اضطراب، روان پریشی، پرخاشگری و حساسیت در روابط بین فردی، درمقایسه با گروه کنترل کاهش داشته و تفاوت معناداری ملاحظه شده است (0٫05>p). در مولفه های افسردگی و ترس مرضی و تصورات پارانوییدی در پس آزمون بین دو گروه تفاوت معنا داری مشاهده نشد.

نتیجه گیری: 

نتایج پژوهش نشان می دهد که آموزش مهارت های زندگی بر بهبود سلامت روان مادران با فرزندان دارای اختلال روانی تاثیر دارد.

درباره سبب شناسی اعتیاد اخیرا به علت های شناختی توجه ویژه ای شده است؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش طرحواره های ناسازگار اولیه در پیش بینی خطر عود به اعتیاد انجام گرفت.

روش بررسی: 

طرح پژوهش حاضر توصیفی همبستگی بود و از روش رگرسیون چندگانه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی معتادان 20تا45ساله در شهرستان مشهد به تعداد 3555 نفر در سال 98-1397 بودند. از بین آن ها تعداد 689 نفر که حداقل شش ماه از دوره پاکی شان گذشته بود با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های طرحواره یانگ (1998) و شناسایی افراد درمعرض خطر اعتیاد (انیسی، 1392) استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده های به دست آمده از پژوهش به وسیله ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز رگرسیون صورت گرفت. 

یافته ها: 

نتایج تحلیل همبستگی پیرسون نشان داد که بین تمامی طرحواره های شکست (0٫685)، نقص/شرم (0٫627)، محرومیت هیجانی (0٫569)، خویشتن داری (0٫771)، آسیب پذیری نسبت به ضرر یا بیماری (0٫548)، استحقاق (0٫470)، خودتحول نیافته/گرفتار (0٫522)، بی اعتمادی (0٫579)، بازداری هیجانی (0٫491)، انزوای اجتماعی (0٫679)، ازخودگذشتگی (0٫330)، رهاشدگی (0٫487)، اطاعت (0٫649)، معیارهای سرسختانه (0٫662) و وابستگی (0٫474) و خطر عود به اعتیاد ضرایب همبستگی معنادار است (0٫001>p). نتایج تحلیل رگرسیون به روش هم زمان مشخص کرد که خرده مقیاس های خویشتن داری/خودانضباطی ناکافی، اطاعت، وابستگی/بی کفایتی، شکست، بازداری هیجانی و نقص/شرم، توان پیش بینی خطر عود اعتیاد را دارند (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

باتوجه به یافته های این پژوهش در زمینه ارتباط طرحواره های ناسازگار اولیه و خطر عود اعتیاد، متخصصان حوزه اعتیاد می توانند این یافته ها را در پیشگیری از عود و درمان معتادان مدنظر قرار دهند.

مالتیپل اسکلروزیس، بیماری خودایمنی و از بیماری های شایع تر نورولوژیک انسان است که ازجمله عوامل آسیب شناسی آن می توان به ناگویی هیجانی اشاره کرد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر ناگویی هیجانی در مبتلایان به مالتیپل اسکلروزیس انجام شد.

روش بررسی:

 این پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش تمامی زنان انجمن ام اس استان البرز مراجعه کننده طی بهار سال 1396 بودند. در این پژوهش بیست بیمار مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس باتوجه به ملاک های پژوهش به صورت دردسترس انتخاب شده و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. جهت ارزیابی متغیر ناگویی هیجانی، آزمون ناگویی هیجانی تورنتو-20 (1994) به کار رفت. ده جلسه درمان پذیرش و تعهد به مدت دو ساعت برای گروه آزمایش اجرا شد. در نهایت داده ها با روش آزمون آماری تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بنفرونی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 16 و در سطح معناداری 0٫05 تجزیه وتحلیل شد.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که اثر زمان (0٫001>p) و اثر گروه (0٫001=p) و اثر متقابل زمان و گروه (0٫001>p) درمان پذیرش و تعهد بر کاهش ناگویی هیجانی معنادار بوده و در دوره پیگیری نیز پایدار باقی مانده است.

نتیجه گیری:

 باتوجه به یافته های این پژوهش، با استفاده از درمان پذیرش و تعهد می توان به کاهش ناگویی هیجانی و نیز بهبود شناسایی هیجانات و توصیف هیجانات و توجه به فرایندهای درونی به جای سبک تفکر برون مدار، کمک کرد.

مشکلات مرتبط با سلامت در والدین دارای فرزند با اختلال یادگیری شایع است؛ لذا توجه به سلامت اجتماعی و میزان تحمل پریشانی این قشر دربرابر سختی و ناملایمات زندگی ضروری است؛ ازاین رو پژوهش حاضر با هدف مقایسه تحمل پریشانی و سلامت اجتماعی در والدین دارای کودکان اختلال یادگیری و عادی انجام شد.

روش بررسی: 

این پژوهش علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری را تمامی والدین دانش آموزان 7تا12ساله دارای اختلال خاص یادگیری و عادی شهر کرج در سال 97-1396 تشکیل دادند. آزمودنی های پژوهش شامل 60 نفر، 30 نفر از مادران دانش آموزان مبتلا به اختلال خاص یادگیری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و 30 نفر از مادران دانش آموزان عادی با روش نمونه گیری دردسترس بود. برای جمع آوری داده ها، مقیاس سلامت اجتماعی کییز (2005) و تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) به کار رفت. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 22 و آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری (مانوا) استفاده شد. سطح معنا داری نیز 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته ها:

 نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که بین دو گروه از والدین دارای کودکان اختلال یادگیری و عادی در تحمل پریشانی (0٫001>p) و سلامت اجتماعی (0٫001>p) تفاوت معنا داری وجود دارد. 

نتیجه گیری: 

براساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که والدین دارای کودکان اختلال یادگیری درمقایسه با والدین کودکان عادی نمرات کمتری در تحمل پریشانی و سلامت اجتماعی دارند.

بیماری هپاتیت B مشکلات روان شناختی زیادی را برای افراد مبتلا به وجود می آورد. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی معنادرمانی گروهی بر افسردگی، اضطراب و استرس بیماران مبتلا به هپاتیت B بود.

این مطالعه به صورت نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. نمونه آماری پژوهش، شامل 30 بیمار مبتلا به هپاتیت B بود که از میان تمامی بیمارانی که در سال 1397 به کلینیک های تخصصی شهر همدان مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. پس از مصاحبه و تکمیل مقیاس 21 سوالی افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) (لوی باند و لوی باند، 1995)، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 15 نفر برای هر گروه انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. بعد از اتمام دوره 10 جلسه ای معنادرمانی گروهی (هفته ای یک جلسه گروهی 90 دقیقه ای به مدت سه ماه) مجددا پس آزمون در هر دو گروه اجرا شد. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کواریانس چندمتغیره در نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که معنادرمانی گروهی در کاهش علایم افسردگی (0٫001>p)، اضطراب (0٫001>p) و استرس (0٫001>p) بیماران مبتلا به هپاتیت B تاثیر داشته است. 

نتیجه گیری:

 نتایج این پژوهش حاکی از کارآمدی معنادرمانی گروهی بر کاهش افسردگی، اضطراب و استرس بیماران مبتلا به هپاتیت B است؛ بنابراین از معنویت درمانی می توان به عنوان روشی برای رشد و بهبود بیماران مبتلا به هپاتیت بهره برد.

تنظیم هیجانی یکی از مهارت های مهم روان شناختی است که نقش مهمی در کمک به سازگاری افراد با اختلال یادگیری ویژه ایفا می کند. هدف کلی این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش مهارت های تنظیم هیجانی بر سازگاری تحصیلی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه بود.

روش بررسی: 

طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. بدین منظور 40 نفر از دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و سپس به طور تصادفی به دو گروه 20نفره آزمایش و گواه تقسیم شدند. در هر دو گروه پرسش نامه سازگاری سینها و سینگ (1998) به صورت مصاحبه ساختارمند تکمیل شد. به افراد گروه آزمایش در هشت جلسه آموزش مهارت های تنظیم هیجانی صورت گرفت. سپس از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. درنهایت اطلاعات جمع آوری شده به وسیله پرسش نامه با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس) با نرم افزارSPSS  نسخه 22 تجزیه وتحلیل شد.

یافته ها: 

طبق تحلیل آماری، میانگین و انحراف معیار سازگاری تحصیلی گروه آزمایش از 3٫14±13٫1 در قبل از مداخله به 3٫12± 2٫3 در بعد از مداخله و در گروه گواه میانگین از 3٫19±12٫2 در پیش آزمون به 3٫22±13٫1 در پس آزمون رسید. به علاوه تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامه آموزشی مداخله ای موثر است (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

مداخلات آموزشی مهارت های تنظیم هیجانی می تواند رویکرد درمانی موثری درجهت بهبود سازگاری تحصیلی دانش آموزان با اختلال یادگیری ویژه باشد.

لکنت در اثر تخریب کنترل فضایی و زمانی حرکات لازم جهت تولید روان گفتار به وجود می آید. افرادی که لکنت دارند، در کنترل تغییرپذیری، سرعت و زمان بندی نسبی حرکات گفتاری خود در موقع صحبت کردن روان، متفاوت عمل می کنند. شواهد فیزیولوژیکی نشان دادند که ساز و کارهای کنترل حرکتی برای تولید گفتار و حرکت اندام ها زیر بنای عصبی مشترکی دارند. بنابراین هدف از پژوهش حاضر تعیین تاثیر تمرینات زمان بندی بر زمان بندی حرکتی و شدت لکنت کودکان مبتلا به لکنت بوده است.

روش بررسی:

 این تحقیق از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و گروه کنترل بود. شرکت کنندگان در این تحقیق چهارده کودک شهر اصفهان (ده پسر و چهار دختر) با محدوده سنی 4تا6 سال بودند که به صورت دردسترس انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه تجربی به مدت هشت هفته تمرینات زمان بندی را انجام داد. از آزمون های شدت لکنت و آداسیتی به ترتیب جهت سنجش شدت لکنت و زمان بندی حرکتی استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. 

یافته ها: 

یافته ها نشان داد که پس از هشت هفته تمرینات زمان بندی، شدت لکنت (0٫018=p) و زمان بندی حرکتی کودکان (0٫001>p) گروه تجربی درمقایسه با گروه کنترل به طور معناداری بهبود یافته است. 

نتیجه گیری:

 به نظر می رسد ارتباط قوی میان سیستم های زبانی و حرکتی وجود داشته و تمرینات زمان بندی ممکن است روش تمرینی مفیدی برای کاهش شدت لکنت در کودکان مبتلا به لکنت باشد.

دوران کودکی اولیه دوران حساسی برای توسعه مهارت های ادراکی-حرکتی است. کودکانی فاقد مهارت های ادراکی-حرکتی هستند که بیشتر احتمال شکست در حوزه حرکتی و احتمال مشارکت نکردن در ورزش و بازی های دوران کودکی و نوجوانی را دارند. مطالعات در میان کودکان پیش دبستانی، سطوح ضعیف مهارت های ادراکی-حرکتی را گزارش می کند. هدف پژوهش حاضر، مقایسه تاثیر سطح تجربه و بازی هدف مند بر مهارت های ادراکی-حرکتی درشت کودکان 4تا6 سال بود.

روش بررسی: 

پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و علی مقایسه ای با طرح تحقیق پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری پژوهش را کودکان دختر 4تا6 سال شرکت کننده در کلاس های آموزشی مهد و پیش دبستانی در سال 97-1396 تشکیل دادند. جهت انتخاب نمونه ها با مراجعه به مهد کودک های سطح شهر مشهد تعداد 180 نفر از دخترانی انتخاب شدند که در خانواده های دوفرزندی، فرزند اول بودند. سپس از آن ها آزمون تبحر حرکتی برونینکس-اوزرتسکی ویرایش دوم (BOT-2) جهت سنجش مهارت های حرکتی درشت گرفته شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها در نرم افزار SPSS نسخه 22، آزمون های کولموگروف اسمیرنوف و تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی بنفرونی برای مقایسه چند گروه به کار رفت.

یافته ها:

 یافته های این پژوهش نشان داد که در هر سه رده سنی چهار و پنج و شش ساله در کنار مربی با تجربه، آموزش هدف مند می تواند تاثیر معنا داری بر افزایش مهارت های ادراکی حرکت درشت کودکان داشته باشد (0٫01>p). به علاوه درصورت بی تجربه بودن مربی، وجود آموزشی هدف مند به تنهایی می تواند در این خصوص موثر باشد (0٫01>p).

نتیجه گیری:

 مراکز پیش دبستانی و مراقبت از کودکان نویدبخش کلیدی برای اجرای برنامه های مهارت های ادراکی-حرکتی هستند. نتایج بر نیاز به فراهم آوردن فرصت های ساختاری برای تسهیل یادگیری مهارت های ادراکی-حرکتی کودکان تاکید می کند که ممکن است شامل ارایه بازی های جداگانه و تجهیزات و فضاها باشد. تسلط بر مهارت های ادراکی-حرکتی در کودکان پیش دبستانی بسیار کم است و اهمیت برنامه های مداخله ای اولیه را نشان می دهد.

خشونت علیه زنان معضل مهم اجتماعی است. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب ناشی از تعارضات زناشویی زنان درگیر خشونت خانگی انجام شد.

روش بررسی: 

این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا، آزمایشی بود و در قالب طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه صورت گرفت. جامعه آماری تحقیق تمامی زنان درگیر خشونت خانگی مراجعه کننده به درمانگاه های دولتی شهر بابل در سال 1396 بودند. روش نمونه گیری به طور تصادفی ساده بود. سپس سی نفر از زنان واجد شرایط انتخاب شده و به صورت جایگزینی تصادفی در یک گروه آزمایش (پانزده نفر) و یک گروه گواه (پانزده نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه های اضطراب بک و همکارانش (1990) و تعارضات زناشویی ثنایی ذاکر و همکاران (1387) به کار رفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات پژوهش با نرم افزار آماری SPSS انجام پذیرفت. همچنین از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. 

یافته ها: 

نتایج نشان داد، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد توانسته است اضطراب ناشی از تعارضات زناشویی را به طور معناداری کاهش دهد (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

باتوجه به اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب ناشی از تعارضات زناشویی زنان درگیر خشونت خانگی، توصیه می شود از تمرین های ذهن آگاهی و بودن در زمان حال و ریلکسیشن برای کاهش اضطراب افراد درگیر خشونت استفاده شود.

پژوهش ها به مشکلات شناختی از جمله ضعف چرخش ذهنی به عنوان یکی از اصلی ترین مشکلات خواندن در دانش آموزان نارساخوان اشاره دارند، لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر آموزش بسته خواندن یار بر چرخش ذهنی دانش آموزان نارساخوان انجام شد.

روش بررسی: 

طرح پژوهش تک آزمودنی از نوع چند خط پایه ای با دوره پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان پسر و دختر پایه سوم ابتدایی ارجاع داده شده به مرکز اختلالات یادگیری شهرستان سروآباد در سال 99-1398 بودند. شش دانش آموز (سه پسر و سه دختر) داوطلب واجد شرایط، انتخاب و به صورت پلکانی وارد مطالعه شدند. جلسات درمانی برای هریک از آن ها به صورت انفرادی اجرا گردید. ابزارهای پژوهش، مقیاس هوشی وکسلر کودکان ویرایش چهارم (وکسلر 2003)، آزمون خواندن و نارساخوانی «نما» (کرمی نوری و مرادی 1384)، آزمون چرخش ذهنی با نرم افزار PEBL (شپارد و متزلر 1971) بودند. داده ها به روش ترسیم دیداری، درصد بهبودی، تحلیل های درون موقعیتی و بین موقعیتی در نرم افزارهای SPSS و Excel، بررسی شدند.

یافته ها: 

نتایج درصد بهبودی نمرات چرخش ذهنی در مرحله مداخله در پسران (59٫49) و در دختران (59٫25) و در مرحله پیگیری در پسران (89٫57) و در دختران (89٫43) نشان دهنده تاثیر مثبت مداخله بود. تحلیل های دیداری و نتایج تحلیل های درون موقعیتی و بین موقعیتی حاکی از تفاوت معنادار بین مرحله خط پایه و مداخله برای همه آزمودنی ها بود (100=PND). ماندگاری اثر آموزش بسته خواندن یار بر چرخش ذهنی آزمودنی ها در مرحله پیگیری تایید شد.

نتیجه گیری:

 براساس یافته های این پژوهش، آموزش بسته خواندن یار بر بهبود چرخش ذهنی دانش آموزان نارساخوان موثر است، بنابراین بسته خواندن یار جهت درمان نارساخوان ها به عنوان ابزاری کمکی پیشنهاد می گردد.

از مشکلات روانی بسیار مهم در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک، افزایش اختلالات اضطرابی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی هیپنوتراپی شناختی رفتاری بر کاهش اختلالات اضطرابی کودکان 8تا12ساله مبتلا به دیابت نوع یک انجام شد. 

روش بررسی: 

طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی همراه با پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی کودکان 8تا12ساله مبتلا به دیابت نوع یک، مراجعه کننده به مراکز درمان دیابت شهر شیراز در سال 1397 بودند. افراد از بین مراکز درمانی دو مرکز به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. از میان آن ها تعداد سی نفر دارای اختلالات اضطرابی، به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه اختلالات مرتبط با اضطراب کودکان بیرماهر (1999) بود. برای آزمودنی های گروه آزمایش به مدت پنج هفته و هر هفته یک جلسه دوساعته مداخله هیپنوتراپی شناختی رفتاری اجرا شد. پس آزمون بعد از اتمام دوره و پیگیری در سه ماه بعد انجام پذیرفت. داده ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیری مکرر در سطح معناداری 0٫05 توسط نرم افزارSPSS نسخه 23 تجزیه و تحلیل شدند. 

یافته ها: 

نتایج نشان داد که پنج جلسه آموزش هیپنوتراپی شناختی رفتاری موجب کاهش معنادار نمرات اضطراب کلی (0٫001>p)، اضطراب اجتماعی (0٫001>p)، هراس اجتماعی شکل (0٫001>p) و مدرسه هراسی (0٫001>p) شده است.

نتیجه گیری: 

پژوهش حاضر نشان داد که تمرینات هیپنوتراپی شناختی رفتاری موجب کاهش اختلالات اضطرابی کودکان مبتلا به دیابت نوع یک می شود و می توان از این درمان برای کاهش اضطراب و بهبود کیفیت زندگی این کودکان استفاده کرد.

اضطراب از اختلال های بسیار شایع روان شناختی است که نقش مهمی در افت سلامت و کیفیت زندگی دارد. روش های آموزش والدگری ذهن آگاهانه و والدگری مثبت از روش های موثر در بهبود ویژگی های روان شناختی هستند؛ بنابراین، مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش والدگری ذهن آگاهانه و والدگری مثبت بر تنظیم هیجان در والدین کودکان مضطرب انجام شد.

روش بررسی: 

این مطالعه، پژوهشی نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش والدین کودکان مضطرب شهرستان لارستان در سال 1398 بودند. تعداد 60 نفر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه مساوی (هر گروه 20 نفر) جایگزین شدند. گروه های آزمایش به ترتیب هشت جلسه 90دقیقه ای (هفته ای یک جلسه) با روش های والدگری ذهن آگاهانه و والدگری مثبت آموزش دیدند و گروه گواه آموزشی دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش مقیاس اضطراب کودکان پیش دبستانی (اسپنس و همکاران، 2001) و پرسشنامه تنظیم هیجان (گارنفسکی و کرایج، 2006) بود. داده ها با روش های تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بنفرونی در نرم افزار SPSS نسخه 19 تحلیل شدند.

یافته ها: 

یافته ها نشان داد که روش های آموزش والدگری ذهن آگاهانه و والدگری مثبت درمقایسه با گروه گواه باعث افزایش تنظیم هیجان سازگار (0٫001>p) و کاهش تنظیم هیجان ناسازگار در والدین کودکان مضطرب می شود (0٫001>p)؛ اما بین دو روش مداخله در تنظیم هیجان سازگار (0٫095=p) و تنظیم هیجان ناسازگار (0٫582=p) تفاوت معناداری وجود ندارد.

نتیجه گیری: 

نتایج نشان دهنده اثربخشی آموزش والدگری ذهن آگاهانه و والدگری مثبت بر تنظیم هیجان در والدین کودکان مضطرب است؛ بنابراین، برنامه ریزی برای استفاده از هر دو روش نقش مهمی در افزایش تنظیم هیجان سازگار و کاهش تنظیم هیجان ناسازگار دارد.

درد باعث دوری از محرکات خطرناک و ناخوشایند می شود و از این طریق در حفظ حیات انسان نقش حفاظتی مهمی ایفا می کند. هدف پژوهش حاضر اثربخشی فراشناخت درمانی بر فاجعه سازی درد و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به درد مزمن شهر اهواز بود.

روش بررسی: 

روش پژوهش از نوع آزمایشی بود و از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری استفاده شد. جامعه آماری را بیماران بیشتر از سی سال مبتلا به درد مزمن تشکیل دادند که در سال 1397 به مراکز درمانی شهر اهواز مراجعه داشتند. سی بیمار به صورت نمونه گیری هدف مند به عنوان نمونه انتخاب شدند. سپس به طور تصادفی در گروه های آزمایشی و گواه (هر گروه پانزده نفر) قرار گرفتند. برای گروه آزمایش نه جلسه درمان فردی 90دقیقه ای برگزار شد؛ درحالی که گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها، پرسشنامه فاجعه سازی درد (سالیوان و همکاران، 1995) و پرسشنامه کیفیت زندگی (ویر و شربورن، 1995) به کار رفت. در گروه ها پیش آزمون و پس آزمون اجرا شد. در نهایت دو ماه بعد از اجرای پس آزمون، در مرحله پیگیری، اقدامات مذکور بار دیگر انجام پذیرفت. داده ها با استفاده از روش اندازه گیری های مکرر با نرم افزار های SPSS نسخه 23 و R3.5.3 تجزیه وتحلیل شدند.

یافته ها: 

نتایج نشان داد، درمان فراشناخت موجب کاهش فاجعه سازی درد و افزایش کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به درد مزمن شده است (0٫05>p).

نتیجه گیری:

 آموزش راهبردهای فراشناخت می تواند در کاهش فاجعه سازی درد و افزایش کیفیت زندگی بیماران مبتلا به درد مزمن موثر باشد؛ لذا استفاده از این درمان به متخصصان توصیه می شود.

پیشگیری از خشونت خانگی علیه زنان، مستلزم به کارگیری تکنیک های کارا و موثر ازجمله کمپین های تبلیغاتی اثربخش است. بازاریابی خیرخواهانه که تخصیص بخشی از منابع مالی کسب و کارها به امور خیر را مبنا قرار می دهد، در سال 1983 در آمریکا ابداع شد؛ همچنین این نوع بازاریابی از سال 1384 در ایران مدنظر قرار گرفته است و در برنامه دولت ها در پیشگیری از آسیب های اجتماعی جای خود را باز کرده است. هدف از این تحقیق کاربست بازاریابی خیرخواهانه در مبارزه با خشونت خانگی بود.

روش بررسی: 

پژوهش حاضر، تحقیقی آمیخته مبتنی بر پارادایم تفسیری و از منظر جهت گیری، پژوهشی توسعه ای بود. با مرور سیستماتیک مقالات موجود در پایگاه های علمی معتبر داخلی و انتخاب 32 مقاله حایز شرایط لازم برای تحقق اهداف تحقیق از بین 182 مقاله چاپ شده و با استفاده از فراترکیب و کدگذاری با نرم افزار مکس کیودا، برانگیزاننده های اصلی بازاریابی خیرخواهانه شناسایی شدند. سپس با تکنیک دلفی فازی با برنامه های مبارزه با خشونت خانگی علیه زنان متناسب سازی شدند. تاثیر برانگیزاننده ها در قالب مدلی کاربردی با تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری و میک مک بررسی شد.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که موفقیت کمپین های جلوگیری از رفتارهای خشونت آمیز خانگی مستلزم تقویت پاسخ شناختی و رفتاری فردی است که درمعرض کمپین قرار می گیرد. پاسخ فرد تحت تاثیر متغیرهایی همچون خصوصیات کمپین تبلیغاتی، ادراک فرد از مسئولیت پذیری مجری کمپین، اعتماد و نگرش به تبلیغ، ویژگی های روان شناختی و دموگرافیک فرد و نیز تناسب کمپین تبلیغاتی با فرهنگ و هنجارهای جامعه است. حس خیرخواهی و قضاوت اخلاقی فرد نیز نقش میانجی ایفا می کند.

نتیجه گیری: 

برای جلوگیری از خشونت خانگی علیه زنان می توان از همکاری کسب وکارها در قالب برنامه های بازاریابی خیرخواهانه استفاده کرد. تدوین و اجرای کمپین های تبلیغاتی به منظور جلوگیری از خشونت خانگی می تواند علاوه بر اصلاح رفتار فرد منجر به ارتقای شهرت کسب وکارها و افزایش ارزش برند آن ها در اذهان مردم شود. دولت ها نیز با بهره مندی از پتانسیل درخورتوجه این رویکرد نوین می توانند به شیوه ای اثربخش تر به تدوین برنامه های پیشگیری از آسیب های اجتماعی بپردازند.

خیانت زناشویی در جوامع مختلف به عنوان عاملی آسیب زا و رو به رشد باعث مشکلات متعددی برای همسر خیانت دیده شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مداخله در بحران بر کیفیت زندگی، اجتناب تجربه ای و نشخوارهای ذهنی زنان خیانت دیده دارای علایم افسردگی شهر یزد بود.

روش بررسی:

 روش پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش تمامی زنان خیانت دیده مراجعه کننده به مرکز مشاوره آرامش شهر یزد در سال 1398 بودند. زنان خیانت دیده مراجعه کننده به مرکز مشاوره آرامش براساس روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و پرسشنامه افسردگی بک (1996) را تکمیل کردند. افراد دارای نمره بیشتر از 19 در پرسشنامه افسردگی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر) قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه های کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی-26 سوالی (سازمان بهداشت جهانی، 1996) و پذیرش و عمل (بوند و همکاران، 2011) و نشخوار ذهنی (نولن- هوکسما و مارو، 1991) بود. گروه آزمایش شش جلسه تحت آموزش مداخله در بحران قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره به کمک نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. 

یافته ها:

 تحلیل یافته ها نشان داد، در گروه آزمایش مداخله در بحران باعث کاهش معناداری در اجتناب تجربه ای (0٫001>p) و نشخوار ذهنی (0٫001>p) و افزایش معناداری در کیفیت زندگی زنان (0٫002=p) خیانت دیده دارای علایم افسردگی شده است. ضریب ایتا در این متغیر ها به ترتیب برابر با 0٫471 و 0٫520 و 0٫327 بود که نشان دهنده میزان اثربخش بودن مداخله مذکور در بهبود این متغیرها است.

نتیجه گیری: 

آموزش مداخله در بحران به فرد کمک می کند قبل از ارایه راه حل بحران را درک کند، افکار و احساسات خود را بیان نماید و از راهبردهای سازگارانه تری استفاده کند که می تواند در کاهش نشخوار ذهنی و اجتناب تجربه ای و بهبود کیفیت زندگی موثر باشد.

سالمندی دوران حساسی از زندگی بشر بوده و توجه به مسایل و نیازهای این دوران ضرورتی اجتماعی است. هدف از پژوهش حاضر ارایه مدل کارآفرینی در حوزه ورزش سالمندی براساس نظریه داده بنیاد بود.

روش بررسی: 

روش تحقیق در این پژوهش کیفی بود که با استفاده از راهبرد نظریه داده بنیاد استراوس و کربین، نظرات مصاحبه شوندگان درباره مولفه های کارآفرینی در حوزه ورزش سالمندی تحلیل شد. شرکت کنندگان در پژوهش حاضر، متخصصان و صاحب نظران مدیریت ورزشی و کارآفرینی و ورزش سالمندی بودند. نمونه گیری پژوهش بر اساس روش نظری انجام شد. نمونه گیری تا رسیدن مقوله ها به اشباع نظری ادامه یافت. ابزار پژوهش حاضر، مصاحبه های عمیق و اکتشافی بود. اعتبار یافته ها با روش های تطبیق توسط اعضا و بررسی همکار و مصاحبه های آزمایشی تعیین شد. جهت تجزیه وتحلیل داده ها، کدگذاری باز و محوری و گزینشی به کار رفت.

یافته ها: 

پس از اتمام مصاحبه ها فرایند کدگذاری باز و محوری و انتخابی در قالب ابعاد شش گانه مدل پارادایمی شامل موجبات علی مانند نهادینه کردن فرهنگ ورزش، مقوله های مرکزی مانند نگاه مبتنی بر واقعیت و نیاز جامعه سالمند، راهبردها مانند اجرای اصل سه قانون اساسی، ویژگی های زمینه ای مانند برنامه ریزی و همکاری بین دستگاهی، شرایط مداخله گر مانند محدودیت ها و ممنوعیت های اجتماعی و پیامدها مانند ایجاد سلامتی و نشاط برای مردم و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر شناسایی شدند.

نتیجه گیری:

 براساس مدل پارادایمی کارآفرینی حوزه ورزش سالمندی می توان اذعان کرد در مقوله های بخش ورزش سالمندی باید سرمایه گذاری انجام شود.

بیماری هپاتیت، مشکل عمده بهداشتی در دنیا بوده و یکی از ده علت اصلی منجربه مرگ در انسان ها است. این بیماری از علل مهم سرطان و اختلال کبدی است و ناتوانی هایی را در افراد ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش تحمل ابهام در رابطه بین حمایت اجتماعی و پیروی از درمان بیماران هپاتیت شهر زنجان بود.

روش بررسی:

 روش این پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی بیماران مبتلا به هپاتیت مراجعه کننده به مرکز جامع سلامت شماره پنج شهر زنجان در نیمه اول سال 1398 به تعداد 999 نفر تشکیل دادند. از بین آن ها 278 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده های لازم از پرسشنامه های تحمل ابهام (مک لین، 1993) و حمایت اجتماعی (شربورن و استوارت، 1991) و پیروی از درمان (موریسکی و همکاران، 2008) استفاده شد. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون های آماری پیرسون و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Amos صورت گرفت. سطح معناداری برای همه آزمون ها 0٫05 لحاظ شد.

یافته ها: 

نتایج نشان داد، بین حمایت اجتماعی با پیروی از درمان (0٫001>p و 0٫615=r) و بین حمایت اجتماعی با تحمل ابهام (0٫001>p و  0٫234=r) و نیز بین تحمل ابهام با پیروی از درمان همبستگی مستقیم و معناداری وجود دارد (0٫001>p و 0٫349=r). همچنین نتایج مشخص کرد که اثر کل حمایت اجتماعی بر تحمل ابهام معنادار است (0٫001>p و  0٫597=β). اثر مستقیم حمایت اجتماعی بر پیروی از درمان نیز معنادار بوده (0٫001>p  و 0٫406=β) و اثر غیرمستقیم تحمل ابهام بر پیروی از درمان معنادار است (0٫051=p و  0٫159=β).

نتیجه گیری: 

به طورکلی نتیجه این پژوهش نشان داد که حمایت اجتماعی با میانجیگری تحمل ابهام رابطه معناداری با پیروی از درمان بیماران هپاتیت دارد.

یکی از انواع اختلالات روانی که باعث مصرف بی رویه مواد غذایی و درنتیجه ایجاد چاقی در بیماران می شود، ولع مصرف مواد غذایی است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان تحریک با جریان مستقیم ازطریق جمجمه (tDCS) و درمان شناختی-رفتاری (CBT) بر ولع مصرف و اضطراب در افراد دارای اضافه وزن بود.

روش بررسی: 

روش پژوهش آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش تمامی افراد دارای اضافه وزن مراجعه کننده به مرکز روان شناسی آرامش تهران در سال 1398 بودند که ابتدا تعداد 36 نفر از افراد داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند. سپس در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 12 نفر) به صورت تصادفی قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه های ولع مصرف مواد غذایی (کپدا-بنیتو و همکاران، 2000) و سیاهه اضطراب بک (استیر و بک، 1997) استفاده شد. گروه های آزمایشی تحت مداخلات درمانی قرار گرفتند؛ اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. جلسات مداخله طی دو روز در هفته در مرکز مشاوره آرامش شهر تهران اجرا شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیره تجزیه و تحلیل شدند. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که درمان های تحریک با جریان مستقیم ازطریق جمجمه و شناختی-رفتاری بر کاهش ولع مصرف (مولفه های تمایلات و شدت ولع مصرف) (0٫001>p) و اضطراب (0٫001>p) موثر است؛ اما بین اثربخشی درمان های تحریک با جریان مستقیم ازطریق جمجمه و شناختی-رفتاری بر ولع مصرف (مولفه تمایلات) (0٫884=p) و ولع مصرف (مولفه شدت ولع مصرف) (0٫972=p) و اضطراب (0٫165=p) در افراد دارای اضافه وزن تفاوت معناداری وجود ندارد.

نتیجه گیری:

 براساس یافته های این پژوهش می توان گفت درمان تحریک با جریان مستقیم ازطریق جمجمه و درمان شناختی-رفتاری بر ولع مصرف و اضطراب اثربخش است.

پژوهشها نشان دادهاند که رفتارهای خوردن دانشجویان یکی از چالشهای اساسی است و میتواند تحتتاثیر برخی متغیرهای روانشناختی باشد. پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل ساختاری رفتارهای خوردن براساس سبکهای دلبستگی با میانجیگری شفقت به خود و احساس تنهایی در دانشجویان انجام گرفت.

روش پژوهش همبستگی با استفاده از مدلسازی معادالت ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانشجویان شهر تهران با دامنه سنی 18تا40 سال در نیمسال دوم سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. نمونه پژوهش شامل 522 نفر از دانشجویان بود که بهروش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. تعدادی از پاسخنامه ها به علت داده های پرت یا تکمیلنکردن پرسشنامه ها کنار گذاشته شد و درمجموع پاسخنامه های 481 نفر تحلیل شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه رفتارهای خوردن  ون اشتراین و همکاران، 1986 ، پرسشنامه سبکهای دلبستگی  سیمپسون، 1990  مقیاس شفقت به خود-فرم کوتاه  رایس و همکاران، 2011  و مقیاس احساس تنهایی اجتماعی-عاطفی برای بزرگساالن- فرم کوتاه دی توماسو و همکاران، 2003  بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSSنسخه 23 و Amos نسخه 22 و روش مدل ساختاری در سطح معناداری 5درصد استفاده شد.

نتایج نشان داد، سبکهای دلبستگی ایمن  0٫006=p ،0٫161=β  و اجتنابی  0٫001=p ،0٫249=-β  با نقش میانجی احساس تنهایی رفتارهای خوردن را تبیین میکنند؛ اما سبک دلبستگی دوسوگرا قدرت تبیین رفتارهای خوردن را ندارد  0٫082=p ،0٫002=-β)؛ همچنین اثر سبک دلبستگی اجتنابی بر رفتارهای خوردن با نقش میانجی شفقت بر خود معنادار است  0٫009=p ،0٫177=-β ؛ اما اثرات سبک دلبستگی ایمن 0٫321=p ،0٫125=-β)و سبک دلبستگی دوسوگرا 0٫224=p ،0٫143=β)معنادار نیست.

به طورکلی نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سبکهای دلبستگی با نقش میانجی احساس تنهایی و شفقت بر خود میتواند مدل مطلوبی برای تبیین رفتارهای خوردن باشد. 

سندرم روده تحریک پذیر از بیماری های شایع دستگاه گوارش است که معمولا با ضعیف بودن کیفیت زندگی مبتلایان همراه است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بهزیستی اجتماعی و مقایسه اجتماعی با شدت علایم در مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر انجام شد.

روش بررسی: 

روش پژوهش، توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری تمامی مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر بودند که در نیم سال دوم 1398 به یک بیمارستان خصوصی در مرکز شهر تهران مراجعه کردند. حجم نمونه 180 نفر بود که با روش نمونه گیری دردسترس بعد از تایید پزشک، به صورت داوطلبانه به پرسشنامه های بهزیستی اجتماعی (کیز، 1998) و مقایسه اجتماعی (گیبنز و بونک، 1999) و مقیاس شدت علایم سندرم روده تحریک پذیر (فرنسیس و همکاران، 1997) پاسخ دادند. داده ها با روش همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه، در سطح معناداری 0٫05 تحلیل شد.

یافته ها: 

بین شدت علایم مبتلایان به سندرم روده تحریک پذیر با بهزیستی اجتماعی رابطه معکوس معنادار (0٫323-=r و 0٫001>p) و با مقایسه اجتماعی (0٫170=r  و 0٫022=p) رابطه مستقیم معناداری وجود داشت. بهزیستی اجتماعی 10٫5درصد از تغییرات شدت علایم را در مبتلایان تبیین کرد (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

بهزیستی اجتماعی در حد متوسط و مقایسه اجتماعی در حد کمی با شدت علایم در مبتلایان رابطه دارد. اگر ادراکات فرد از اجتماع تغییر کند و در جامعه فعال تر باشد، شدت علایم آن ها می تواند کاهش یابد؛ لذا پزشکان و روان شناسان به نقش مولفه های اجتماعی در درمان و آموزش توجه بیشتری داشته باشند.

کودکان اتیستیک دارای آشفتگی های حسی به ویژه نبود تعدیل در حس لامسه با چالش های بسیاری مواجه می شوند؛ لذا پژوهش حاضر به منظور تعیین اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رژیم حسی بر تعدیل حس لامسه کودکان دارای اختلال طیف اتیسم شهر تهران انجام شد.

روش بررسی: 

روش این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه و آزمون پیگیری بود. از جامعه آماری تمامی کودکان 7تا12ساله انجمن اتیسم شهرتهران، 20 نفر با استفاده از روش دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در گروه آزمایش (10 نفر) و گروه گواه (10 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش 17 جلسه 45تا60دقیقه ای مداخلات بازی درمانی مبتنی بر رژیم حسی را دریافت کرد و گروه گواه در لیست انتظار باقی ماند. گردآوری داده ها براساس پرسشنامه حسی (دان، 1997) انجام پذیرفت. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در سطح معناداری 0٫01 تجزیه وتحلیل شدند.

یافته ها: 

بلافاصله بعد از پایان مداخله و یک ونیم ماه بعد از مداخله تفاوت آماری معنا داری در میانگین نمره تعدیل حس لامسه دو گروه وجود داشت (0٫001>p). نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که تغییرات میانگین تعدیل حس لامسه در طول زمان متفاوت و اثر متقابل گروه و زمان درباره حس لامسه معنادار است (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

باتوجه به یافته های پژوهش حاضر و اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر رژیم حسی بر تعدیل حس لامسه کودکان اتیستیک، استفاده از روش مذکور به متخصصان و درمانگران در این زمینه توصیه می شود.

اعتیاد به معنای پاسخ فیزیولوژیک بدن به مصرف مداوم مواد اعتیادآور است. عوامل مهمی که در موفقیت یا نبود موفقیت افراد وابسته به مواد در ترک وجود دارد، خودکنترلی و ولع مصرف است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان با tDCS بر ولع مصرف و خودکنترلی در افراد وابسته به مواد مخدر بود.

روش بررسی:

 روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش تمامی افراد وابسته به مواد مراجعه کننده به بیمارستان گلستان شهر اهواز در سال 1398 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدف مند تعداد 40 نفر از آنان انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی در گروه های آزمایشی و گواه (هر گروه 20 نفر) قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه ولع مصرف (فرانکن و همکاران، 2002) و مقیاس خودکنترلی (تانجی و همکاران، 2004) استفاده شد. گروه آزمایشی تحت درمان با tDCS قرار گرفت؛ اما گروه گواه هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. داده ها با استفاده از آزمون آماری تحلیل کوواریانس، در سطح معناداری 0٫05 تجزیه وتحلیل شد.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که درمان با tDCS بر بهبود ولع مصرف (0٫002=p، 11٫67=F) و خودکنترلی (0٫004=p، 52٫13=F) افراد وابسته به مواد مخدر موثر بود.

نتیجه گیری: 

براساس یافته های این پژوهش می توان گفت که درمان با tDCS بر بهبود ولع مصرف و خودکنترلی افراد وابسته به مواد مخدر موثر است و می توان از آن برای بهبود وضعیت افراد وابسته به این مواد استفاده کرد.

مادران دارای کودکان با ناتوانی یادگیری خاص به دلیل مشکلات مواجه شده، نیازمند الگوهای مقابله ای قوی هستند. هدف این پژوهش بررسی نقش مثبت اندیشی در امید به زندگی و پریشانی روان شناختی مادران دارای کودکان با ناتوانی یادگیری خاص بود.

روش بررسی: 

پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری را تمامی مادران دارای کودکان با ناتوانی یادگیری خاص تشکیل دادند که فرزندشان در مدارس ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بود. با روش نمونه گیری دردسترس 180 مادر دارای فرزند با ناتوانی یادگیری خاص به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه مثبت اندیشی (اینگرام و ویسینکی، 1988) و مقیاس امید به زندگی (میلر و پاورز، 1988) و مقیاس پریشانی روان شناختی (کسلر و همکاران، 2010) استفاده شد. برای تحلیل داده ها به کمک نرم افزار SPSS نسخه 21، آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه به کار رفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته ها: 

خودارزیابی مثبت (0٫001=p، 0٫615=B)، انتظارات مثبت آینده (0٫001=p، 0٫591=B)، خوداعتمادی (0٫005=p، 0٫527=B)، ارزیابی دیگران از خویش (0٫011=p، 0٫491=B) و کارکرد مثبت روزانه (0٫019=p، 0٫487=B) امید به زندگی را پیش بینی کردند و خودارزیابی مثبت بیش از مولفه های دیگر عامل پیش بینی کننده امید به زندگی شد. همچنین، مولفه های انتظارات مثبت آینده (0٫001=p، 0٫588-=B)، خودارزیابی مثبت (0٫001=p، 0٫556-=B)، کارکرد مثبت روزانه (0٫009=p، 0٫526-=B)، ارزیابی دیگران از خویش (0٫016=p، 0٫498-=B) و خوداعتمادی (0٫021=p، 0٫472-=B) توانستند پریشانی روان شناختی را پیش بینی کنند. مولفه انتظارات مثبت آینده بیش از مولفه های دیگر عامل پیش بینی کننده پریشانی روان شناختی شد.

نتیجه گیری:

 براساس یافته های این پژوهش مثبت اندیشی نقش اساسی در پیش بینی امید به زندگی و پریشانی روان شناختی مادران دارای کودکان با ناتوانی یادگیری خاص دارد.

یکی از عوامل اصلی موفقیت دانش آموزان و یکی از هدف های آموزش و پرورش، توجه به خودپنداره و انگیزش پیشرفت است. هدف اصلی این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله بر خودپنداره تحصیلی و انگیزش پیشرفت دانش آموزان پسر پایه دهم دارای انگیزش پیشرفت و خودپنداره پایین بود.

روش بررسی: 

روش پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی دانش آموزان پسر پایه دهم شهر ریگان (320 نفر) در سال 98-1397 بودند. چهل دانش آموز دارای نمره کمتر در خودپنداره و انگیزش پیشرفت، داوطلب شرکت در پژوهش و نیز دارای ملاک های ورود به پژوهش، به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش قرار گرفتند. افراد نمونه با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برنامه آموزش حل مسئله براساس مدل دزوریلا و گلدفرید (1971) طی شش جلسه برای گروه آزمایش اجرا شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه خودپنداره تحصیلی (راجرز، 1951) و پرسشنامه انگیزش پیشرفت (هارتر، 1981) بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS نسخه 23 در سطح اطمینان 0٫05 تحلیل شدند.

یافته ها:

 نتایج تحقیق نشان داد که آموزش مهارت های حل مسئله پس از تعدیل اثر نمرات پیش آزمون بر افزایش خودپنداره تحصیلی (0٫001>p) و انگیزش پیشرفت (0٫001>p) دانش آموزان تاثیر معنادار دارد.

نتیجه گیری: 

یافته های این پژوهش بر اهمیت آموزش مهارت حل مسئله بر بهبود خودپنداره تحصیلی و انگیزش پیشرفت تاکید می کند؛ بنابراین نتایج این پژوهش راهکاری را برای برنامه ریزان آموزش فراهم می آورد تا آموزش مهارت حل مسئله را در برنامه تحصیلی دانش آموزان بگنجانند.

تغییرهای سیستم عصبی و تارهای عضلانی با فعالیت بدنی رخ می دهد و الگوی راه رفتن متاثر از تغییرات در این دو قسمت است؛ بنابراین محقق به مطالعه اثر تمرین های بدنی بر سینرژی های عضلانی در الگوی راه رفتن پرداخت.

روش بررسی: 

جامعه آماری این پژوهش نیمه آزمایشی را مردان جوان فعال آموزشکده فنی و حرفه ای امام علی تشکیل دادند. 26 آزمودنی در دو گروه فعال و غیرفعال به صورت نمونه دردسترس در این پژوهش شرکت کردند. به منظور اندازه گیری الگوی فعالیت عضلانی، دستگاه الکترومیوگرافی بایومتریک (هشت کاناله، مدل PS850، ساخت انگلستان) به کار رفت و پس از اندازه گیری این الگو در فعالیت راه رفتن، سینرژی عضلانی ازطریق الگوریتم HALS استخراج شد. از آمار توصیفی جهت توصیف داده ها و از آزمون یومن ویتنی در سطح معناداری 0٫05≥p به منظور مقایسه تعداد سینرژی های دو گروه و نیز نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد.

یافته ها: 

نتایج مشخص کرد که میانگین تعداد سینرژی ها در گروه فعال (0٫37±3٫16) کمتر از گروه غیرفعال (0٫48±4٫68) است؛ ضمن اینکه ناپایداری بیشتری در بار عاملی و الگوی زمانی هر سینرژی در گروه غیرفعال دیده می شود. نتایج مقایسه نیز اختلاف معناداری بین الگوی سینرژی عضلانی گروه فعال و غیرفعال نشان می دهد (0٫05≥p).

نتیجه گیری: 

یافته های سینرژی در گروه فعال بیانگر کارایی بیشتر سیستم یا کارآمدی سیستم حرکتی است و تعداد سینرژی های بیشتر و ناپایداری سهم عضلات در گروه غیرفعال، ناکارآمدی سیستم حرکتی را معین می کند.

سالمندی جمعیت برای سازمان های بیمه گر، فرصتی است که در صورت نبود برنامه ریزی تبدیل به تهدید می شود. این مطالعه با هدف شناسایی الگوی مصرف خدمات بستری سالمندان تحت پوشش بیمه نیروهای مسلح در سال 1397 انجام شد.

روش بررسی: 

این پژوهش توصیفی تحلیلی و مقطعی بود. جامعه آماری را بیمه شدگان 60 سال و بیشتر خدمت گیرنده از بیمارستان های طرف قرارداد و غیرطرف قرارداد تشکیل دادند. تعداد نمونه 491 نفر بود که به روش طبقه بندی تصادفی انتخاب شدند. داده ها از پایگاه گزارشات بخش اسناد پزشکی و روزپرداخت بانک اطلاعاتی سازمان (Oracle) جمع آوری شد و با نرم افزار SPSS نسخه 24 تحلیل شد. در این پژوهش آزمون های یومن-ویتنی و کروسکال والیس با سطح معناداری 0٫05 به کار رفت.

یافته ها: 

میانگین مدت اقامت 1٫5±5٫58 روز بود. میزان بیشتر روز-بستری، برای بخش قلب به تعداد 252 بیمه شده (18٫95درصد) و از نظر نوع خدمت مربوط به بای پس شریان کرونر 4٫70±8٫17 روز بود. بیمارستان های با ماهیت سپاه، مراکز پرمراجعه تر بستری نظامی بودند. آزمون کروسکال والیس بین مدت اقامت بخش های مختلف با نوع خدمت (0٫002=p) و نیز بین هزینه های درمانی گروه های سنی مختلف (0٫001>p) تفاوت معنادار نشان داد. هزینه بیشتر پرداخت شده مربوط به بخش قلب و گروه سنی سالمندان جوان و هزینه کمتر مربوط به بخش رادیوتراپی بود. آزمون یومن-ویتنی نشان داد، زنان به طور معناداری هزینه بستری بیشتری از مردان دارند (0٫041=p).

نتیجه گیری: 

براساس یافته های پژوهش بار و هزینه بیشتر بستری سالمندان مربوط به بیماری های قلبی است؛ بنابراین برنامه ریزی جهت توسعه تعهدات سازمان بیمه به منظور پیشگیری از بروز چنین بیماری هایی که کاهش کیفیت زندگی و ناتوانی زودرس را در سالمندان در پی خواهد داشت، از ملزومات مواجهه با این پدیده است.

سندرم روده تحریک پذیر می تواند تاثیر نامطلوبی بر کیفیت زندگی بیماران بگذارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر افسردگی، رفتارهای خودمراقبتی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر انجام شد.

روش بررسی: 

پژوهش حاضر از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر مراجعه کننده به بیمارستان خورشید شهر اصفهان بین ماه های شهریور تا آبان 1398 بودند. از بین آن ها، تعداد 30 نفر داوطلب واجد شرایط وارد به صورت دردسترس انتخاب شدند. سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. داده ها با استفاده از مقیاس افسردگی بک-ویرایش دوم (بک، 1996) و پرسشنامه خودمراقبتی (علیزاده اقدم و همکاران، 1395) و پرسشنامه کیفیت زندگی (ویر و شربورن، 1992) جمع آوری شدند. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام پذیرفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته ها:

 نتایج نشان داد که درمان متمرکز بر شفقت به طور معناداری منجربه بهبود افسردگی (اثر گروه: 0٫004=p، اثر زمان: 0٫001>p، اثر زمان*گروه: 0٫001>p)، رفتارهای خودمراقبتی (اثر گروه: 0٫022=p، اثر زمان: 0٫001>p، اثر زمان*گروه: 0٫001>p) و کیفیت زندگی (اثر گروه: 0٫006=p، اثر زمان: 0٫001>p، اثر زمان*گروه: 0٫001>p) در گروه آزمایش در پس آزمون و پیگیری می شود؛ اما نمرات افسردگی و رفتارهای خودمراقبتی و کیفیت زندگی در گروه گواه تغییری ندارد.

نتیجه گیری: 

براساس یافته های این پژوهش درمان متمرکز بر شفقت بر افسردگی، رفتارهای خودمراقبتی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر موثر است.

دلزدگی زناشویی یکی از پدیده هایی است که زوج های بسیاری درگیر آن هستند؛ همچنین از دلایل اصلی طلاق عاطفی است و در صورت نبود چاره اندیشی و درمان آن، زمینه را برای طلاق رسمی زوجین فراهم می کند؛ لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی آموزش رفتاردرمانی دیالکتیکی بر دلزدگی زناشویی زنان در آستانه طلاق، انجام شد.

روش بررسی: 

طرح پژوهش به صورت نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه این پژوهش را تمامی زنان در آستانه طلاق شهر ساری تشکیل دادند که به دلیل اختلافات زناشویی در سال 1397 به بهزیستی این شهر مراجعه کردند. از میان آن ها 30 زن با استفاده از نمونه گیری دردسترس هدفمند انتخاب شدند و با گمارش تصادفی در دو گروه 15نفره (آزمایش و گواه) جایگزین شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه دلزدگی زناشویی (پاینز، 1996) بود. برنامه آموزش رفتاردرمانی دیالکتیکی، در هشت جلسه برای گروه مداخله، هفته ای دو ساعت برگزار شد. پس از انجام پس آزمون، داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری به کمک نرم افزار SPSS نسخه 24 تجزیه وتحلیل شدند.

یافته ها: 

نتایج تحلیل کوواریانس یک راهه نشان داد که در پس آزمون، در دلزدگی زناشویی و مولفه های آن شامل دلزدگی جسمی، عاطفی و روانی در آزمودنی های گروه آزمایش درمقایسه با آزمودنی های گروه گواه، کاهش معناداری مشاهده شد (0٫001>p).

نتیجه گیری:

 یافته های این پژوهش نشان می دهد که رفتاردرمانی دیالکتیکی در کاهش دلزدگی زناشویی موثر است و این روش درمانی می تواند به عنوان گزینه مداخله ای مناسبی برای کاهش مشکلات زناشویی زنان در آستانه طلاق استفاده شود.

دیابت یکی از شایع ترین بیماری های مزمنی است که عوامل روان شناختی نقش مهمی در اداره و کنترل آن ایفا می کند. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهزیستی روان شناختی، امیدواری و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود.

روش بررسی: 

روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و پیگیری دوماهه همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به مراکز درمانی و انجمن دیابت شهر تهران در سال 1398 تشکیل دادند. نمونه گیری به روش داوطلبانه و دردسترس صورت گرفت و نمونه ها با شیوه تصادفی در دو گروه درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی (15=n) و گواه (15=n) قرار گرفتند. گروه آزمایش طی هشت جلسه 90دقیقه ای به صورت هفتگی تحت درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی قرار گرفت. داده ها با استفاده از مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (1989)، پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1996) و مقیاس امیدواری (اشنایدر، 1991) جمع آوری شدند. سپس داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته ها:

 نتایج نشان داد که اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهزیستی روان شناختی (0٫001>p)، امیدواری (0٫001>p) و کیفیت زندگی (0٫001>p) بیماران مبتلا به دیابت موثر است و این تاثیر تا دوره پیگیری ماندگار بوده است (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

براساس یافته های این پژوهش می توان گفت اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر بهزیستی روان شناختی، امیدواری و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو موثر است.

خستگی ناشی از سرطان یکی از شایع ترین و ناراحت کننده ترین نشانگان در بیماران مبتلا به سرطان است. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آرام سازی پیشرونده عضلانی بر خستگی در زنان مبتلا به سرطان پستان بود.

روش بررسی: 

در این پژوهش از طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. از بین تمامی زنان مبتلا به سرطان پستان شهر تهران در سال 1397، تعداد 28 بیمار به صورت دردسترس انتخاب شدند. سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 14 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش پس از سه جلسه آموزشی، طی هشت جلسه 30دقیقه ای تحت آرام سازی پیش رونده عضلانی قرار گرفت؛ اما گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش پرسشنامه سنجش چندبعدی خستگی (اسمتس و همکاران، 1995) بود. تمامی اطلاعات در سطح معناداری 0٫01 و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 و آزمون کوواریانس چندمتغیری تجزیه وتحلیل شد.

یافته ها: 

یافته ها نشان داد، میانگین خستگی گروه آزمایش از 5٫225±79٫93 به 6٫183±50٫93 کاهش پیدا کرد. تحلیل کوواریانس مشخص کرد که پس از حذف اثر پیش آزمون، میانگین نمرات پس آزمون دو گروه تفاوت آماری معناداری دارد (0٫001>p). مجذور اتاهای به دست آمده نشان داد که به ترتیب 80، 67، 68 و 64درصد کاهش در مولفه های خستگی عمومی، جسمی، فعالیت و ذهنی آزمودنی های شرکت کننده در گروه آزمایش ناشی از روش آرام سازی پیش رونده عضلانی است.

نتیجه گیری: 

براساس یافته های این پژوهش می توان گفت که آرام سازی پیش رونده عضلانی روش موثری در کاهش خستگی در زنان مبتلا به سرطان پستان است.

کیفیت زندگی به عنوان مفهومی که به تامین سلامتی و شادکامی افراد و بهره مندی آن ها از زندگی سالمی کمک می کند، مطرح است و تحت تاثیر عوامل مختلفی ازقبیل سلامت روان و تمایزیافتگی قرار دارد. این پژوهش با هدف مدل سازی رابطه سلامت روان با کیفیت زندگی در معلمان متاهل زن در شهر کرمان با میانجیگری تمایزیافتگی صورت گرفت.

روش بررسی: 

روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری را تمامی معلمان متاهل زن شاغل در مدارس شهر کرمان در سال تحصیلی 98-1397 به تعداد 725 نفر تشکیل دادند. نمونه پژوهش 373 نفر از این معلمان بودند که به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های کیفیت زندگی (ویر و شربورن، 1992) و سلامت عمومی (گلدبرگ و هیلیر، 1979) و تمایزیافتگی (اسکورون و فریدلندر، 1998) استفاده شد. تجزیه وتحلیل مدل براساس نرم افزار آموس 24 انجام گرفت. مبنای اصلی آنالیز داده ها براساس معادلات ساختاری بود. سطح معناداری در این پژوهش 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته ها: 

نتایج نشان داد ضریب مسیر غیرمستقیم بین سلامت روان و کیفیت زندگی (0٫07=B، 0٫045=p) معنادار به دست آمد. نتایج نقش میانجیگری تمایزیافتگی را در رابطه بین سلامت روان و کیفیت زندگی معلمان نشان داد (0٫44=B، 0٫001>p). همچنین نتایج حاکی از برازش مناسب مدل بود (0٫068=RMSEA، 0٫91=AGFI).

نتیجه گیری: 

سلامت روان ازطریق تمایزیافتگی با کیفیت زندگی معلمان ارتباط مثبت و معناداری دارد؛ بنابراین شاید بتوان با آموزش های مستمر برای افزایش تمایزیافتگی معلمان که نقش موثری نیز در سلامت روان آنان دارد، کیفیت زندگی معلمان را بهبود بخشید.

میل به طلاق زمینه ساز ازهم گسیختگی ساختار بخش بنیادی تر جامعه یعنی خانواده است. پیامدهای اجتماعی طلاق سبب بروز انواع آسیب ها و ناتوانی های روانی-عاطفی در ابعاد فردی و اجتماعی می شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مشاوره زناشویی به روش گاتمن بر میل به طلاق و دلزدگی زناشویی زنان متاهل مایل به طلاق انجام گرفت.

روش بررسی: 

این پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش را تمامی زنان مراجعه کننده به دو مرکز مشاوره در شهر اصفهان در سال 1397 تشکیل دادند. نمونه پژوهش شامل 32 زن متاهل مایل به طلاق بود که از بین داوطلبان شرکت در پژوهش، به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر کدام 16 نفر) قرار گرفتند. شرکت کنندگان در پژوهش مقیاس دلزدگی زناشویی (پاینز، 1996) و مقیاس میل به طلاق (روزبلت و همکاران، 1986) را تکمیل کردند. زنان گروه آزمایش، به مدت ده جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش مشاوره زناشویی به روش گاتمن (2010) قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس) و به کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 19 تجزیه وتحلیل شد. در تمامی آزمون ها سطح معناداری برابر با 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، میانگین نمرات میل به طلاق و دلزدگی زناشویی گروه آزمایش در مرحله پس آزمون به طور معنا داری کمتر از میانگین نمرات میل به طلاق و دلزدگی زناشویی در گروه گواه است (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

یافته های پژوهش حاضر شاهدی بر مفید و موثربودن مشاوره زناشویی به روش گاتمن، در مداخلات خانواده است.

یکی از خطرات زندگی خانوادگی، خیانت زناشویی است که مشکلات بسیاری برای شخص خیانت دیده در پی دارد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی دو روش درمانی، واقعیت درمانی و درمان هیجان مدار بر کیفیت و رضایت زناشویی زنان خیانت دیده تهران بود.

روش بررسی:

 روش مطالعه حاضر از نوع شبه آزمایشی با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی زنان متاهل خیانت دیده تشکیل دادند که به مراکز مشاوره سازمان بهزیستی شهر تهران در سال 1397 مراجعه کردند. نمونه ها 45 نفر از مراجعان بودند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (واقعیت درمانی گلاسر و درمان هیجان مدار) و یک گروه گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. در هر گروه آزمایش هشت جلسه مداخله اجرا شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه کیفیت زناشویی (باسبی و همکاران، 1995) و رضایت زناشویی انریچ (السون و همکاران، 1982) و پروتکل واقعیت درمانی (عباسی و همکاران، 1396) و پروتکل درمان هیجان مدار (بهرامی و همکاران، 1388) بود. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 22 و از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد.

یافته ها: 

نتایج آماری نشان داد که هر دو گروه آزمایش درمقایسه با گروه گواه در میزان رضایت و کیفیت زناشویی تفاوت معناداری دارند (0٫001>p). همچنین نتایج آزمون تعقیبی LSD حاکی از آن بود که بین اثربخشی درمان گلاسر و هیجان مداری بر میزان کیفیت روابط زناشویی در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود ندارد (0٫374=p)؛ اما نمره رضایت زناشویی در روش درمانی هیجان مدار بیشتر از روش درمانی گلاسر براساس واقعیت درمانی است (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

درمان هیجان مدار با بهبود جراحات دل بستگی و تنظیم هیجانات و واقعیت درمانی با تاکید بر مسئولیت شخصی و شناخت نیازها، به بهبود آسیب خیانت کمک می کند.

خودتنظیمی مشارکت فعال فراشناختی و انگیزشی و رفتاری فراگیران در فرایند یادگیری است. در این تحقیق تاثیر شرایط خودتنظیمی بر رشد مهارت های حرکتی ظریف و کارکرد اجرایی (کنترل بازداری) کودکان بررسی شد. 

روش بررسی: 

این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. آزمودنی های تحقیق را شصت دختر هفت و نه و یازده سال به تعداد مساوی، از شهر اصفهان در سال 1397 تشکیل دادند که به صورت هدف مند انتخاب شدند. شرکت کنندگان در هر رده سنی به طور تصادفی در دو گروه ده نفره آزمایشی و گواه قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون، کودکان در آزمون رشد حرکتی برونینکس-اوزرتسکی (واعظ موسوی و شجاعی، 1384) و همچنین آزمون کارکرد اجرایی فلانکر (دیویدسون و همکاران، 2006) شرکت کردند. سپس، گروه آزمایشی برنامه حرکتی مداخله ای را به مدت هشت هفته به شکل دو جلسه 60دقیقه ای در هفته در شرایط خودتنظیمی دریافت کرد. در کنار هر کودک در شرایط خودتنظیمی، کودکی در گروه گواه قرار داشت که به صورت همخوان با کودک گروه آزمایشی و مشابه با انتخاب های وی در مداخلات رشدی در شرایط غیرخودتنظیمی شرکت کرد. در پایان مداخلات، پس آزمون و پس از یک ماه، آزمون پیگیری در متغیرهای رشد حرکتی و شناختی اجرا شد. تجزیه وتحلیل آماری با استفاده از تحلیل کوواریانس با اندازه گیری مکرر در سطح معناداری 0٫05 با نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام پذیرفت.

یافته ها: 

نتایج آزمون در ارتباط با رشد مهارت حرکتی ظریف نشان داد که شرایط خودتنظیمی در تمام رده های سنی هفت سال (5٫24=F و  0٫035=p) و نه سال (7٫11=F و  0٫016=p) و یازده سال (9٫70=F و  0٫006=p) معنا دار است. در ارتباط با کنترل بازداری در رده سنی نه سال اثر اصلی گروه معنا دار بوده است (4٫58=F و  0٫047=p)؛ اما در رده های سنی هفت و یازده سال اثر اصلی گروه معنا دار نیست (به ترتیب 0٫620= p و  0٫110=p).

نتیجه گیری: 

نتایج مشخص کرد، راهبردهای خودتنظیم در شرایط تمرین، بهبود عملکرد را در رشد مهارت های حرکتی ظریف و کنترل بازداری دختران هفت و نه و یازده سال به همراه دارد. نتایج این تحقیق می تواند در مداخله های عصب شناختی و آموزشی استفاده شود.

با توجه به شیوع تالاسمی ماژور و نظر به اهمیت سازه های درد و کیفیت زندگی در این بیماران، کاهش درد و افزایش کیفیت زندگی می تواند در بهبود وضعیت روان شناختی این بیماران موثر باشد؛ بنابراین هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) بر درد و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور بود.

روش بررسی: 

روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری در این پژوهش تمامی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور مراجعه کننده به مراکز تخصصی و بیمارستان های سطح شهر بندرعباس در سال 1398 بودند. از بین آن ها تعداد 50 بیمار واجد شرایط داوطلب وارد مطالعه شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) و گروه گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش طی هشت جلسه 90دقیقه ای به صورت هفتگی، آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) را براساس بسته آموزشی کابات- زین و همکاران (1990) دریافت کرد. داده ها با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی (وار، 1994) و پرسشنامه مختصر درد (کلیلند و همکاران، 1996) جمع آوری شد. تحلیل داده ها با روش تحلیل کوواریانس تک متغیره و نرم افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته ها: 

تحلیل داده ها نشان داد که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) بر کیفیت زندگی (0٫001>p) و مولفه های آن شامل عملکرد جسمی (0٫001>p)، محدودیت عملکرد جسمی (0٫001>p)، محدودیت نقش عاطفی (0٫001>p)، شادابی و نشاط (0٫001>p)، سلامت روان (0٫001>p)، عملکرد اجتماعی (0٫001>p)، درد بدنی (0٫001>p) و سلامت عمومی (0٫001>p) و همچنین شدت درد (0٫001>p) موثر است.

نتیجه گیری: 

نتیجه این پژوهش نشان داد که آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی (MBSR) بر کاهش شدت درد و افزایش کیفیت زندگی بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور موثر است.

 پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر یک ‌دوره تمرینات ریتمیک-موسیقایی بر تیوری ذهن کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم انجام گرفت.

تحقیق حاضر از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه کنترل بود. بدین‌ منظور از بین هشتاد کودک مبتلا به اختلال اوتیسم مرکز اوتیسم و دبستان ویژه کودکان اوتیسم شهر اصفهان که دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند، بیست نفر با استفاده از مقیاس گارز-2، به‌صورت هدفمند انتخاب شدند. سپس به‌شکل تصادفی و به‌طور مساوی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند. قبل و بعد از مداخله برای آزمودنی‌ها آزمون تیوری ذهن استرنمن و همکاران (1999) اجرا شد. آزمودنی‌های گروه تجربی به‌مدت 24 جلسه، هفته ای سه جلسه 60 دقیقه‌ای به تمرینات ریتمیک-موسیقایی پرداختند. به‌منظور تجزیه ‌و‌تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس تک‌ متغیره و نرم‌افزار SPSS نسخه 23 و سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

نتایج نشان داد که میزان نمره تیوری ذهن کودکان اوتیسم در گروه تجربی درمقایسه با گروه کنترل به‌طور معناداری افزایش پیدا کرده است (0٫002=p).

موسیقی به‌عنوان پدیده‌ای چند وجهی ازطریق فعال‌ سازی نورون‌های آیینه‌ای و ایجاد بار عاطفی توانسته است باعث بهبود تیوری ذهن کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم شود. در حرکات ریتمیک، حرکت به‌عنوان ابزار روان ‌درمانی برای تقویت ادراک عاطفی، شناختی، اجتماعی و فیزیکی کودک استفاده شده است؛ لذا این مداخلات می‌تواند مدنظر خانواده‌ها، سازمان بهزیستی، مدارس استثنایی و مراکز توانبخشی قرار گیرد.

از مشکلات روانی بسیار مهم در بیماران مبتلا به دیابت نوع یک، افزایش اختلالات اضطرابی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی هیپنوتراپی شناختی‌رفتاری بر کاهش اختلالات اضطرابی کودکان 8تا12ساله مبتلا به دیابت نوع یک انجام شد. 

طرح پژوهش حاضر، نیمه‌آزمایشی همراه با پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری تمامی کودکان 8تا12ساله مبتلا به دیابت نوع یک، مراجعه‌کننده به مراکز درمان دیابت شهر شیراز در سال 1397 بودند. افراد از بین مراکز درمانی دو مرکز به‌شیوه نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شد. از میان آن‌ها تعداد سی نفر دارای اختلالات اضطرابی، به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. ابزار پژوهش پرسشنامه اختلالات مرتبط با اضطراب کودکان بیرماهر (1999) بود. برای آزمودنی‌های گروه آزمایش به‌مدت پنج هفته و هر هفته یک‌جلسه دوساعته مداخله هیپنوتراپی شناختی‌رفتاری اجرا شد. پس‌آزمون بعد از اتمام دوره و پیگیری در سه ماه بعد انجام پذیرفت. داده‌ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس با اندازه‌گیری مکرر در سطح معناداری 0٫05 توسط نرم‌افزارSPSS نسخه 23 تجزیه‌و‌تحلیل شدند. 

نتایج نشان داد که پنج جلسه آموزش هیپنوتراپی شناختی‌رفتاری موجب کاهش معنادار نمرات اضطراب کلی (0٫001>p)، اضطراب اجتماعی (0٫001>p)، هراس اجتماعی‌شکل (0٫001>p) و مدرسه‌هراسی (0٫001>p) شده است.

پژوهش حاضر نشان داد که تمرینات هیپنوتراپی شناختی‌رفتاری موجب کاهش اختلالات اضطرابی کودکان مبتلا به دیابت نوع یک می‌شود و می‌توان از این درمان برای کاهش اضطراب و بهبود کیفیت زندگی این کودکان استفاده کرد.

آسیب درک نحوی در بیماران زبان پریش میتواند ضمن تضعیف عملکرد زبانی، مهارتهای شناختی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف یافتن تفاوت در درک نحوی جملات تک فعلی دو و سه ظرفیتی با جملات دوفعلی در بیماران زبان پریش بروکا انجام شد.

پژوهش حاضر از نوع توصیفی-مقطعی بود. 45 بیمار زبان پریش بروکا با روش نمونه گیری دردسترس از بین مراجعان به کلینیک نوروتراپی مرکز مشاوره دانشگاه تهران در بهار 1398 به تشخیص متخصص مغز و اعصاب و تایید آزمون زبان پریشی زبان فارسی نیلی پور (1390) انتخاب شدند. شرط ورود آزمودنیها به این پژوهش تنها ابتلا به زبان پریشی بروکا و دستورپریشی ناشی از ضایعه مغزی در نیمکره چپ مغز با تشخیص متخصص مغز و اعصاب و نیز تایید برپایه آزمون زبان پریشی بود. بیماران تحت درمان دارویی در این پژوهش قرار نداشتند. داده ها با پرسشنامه دموگرافیک محقق ساخته شامل بررسی متغیرهای سن، تحصیلات، زبان مادری و دست برتری آزمودنیها و نیز آزمون سیست مکارکرد اجرایی دلیس-کاپلان (دلیس و همکاران، 2012) برای بررسی درک جملات دارای فعلهای دو یا سه ظرفیتی و جملات دوفعلی جمع آوری شد. داده ها با آزمون تی همبسته در سطح معناداری 0٫01 تحلیل شد.

مقایسه نمرات درک جملات با افعال دوظرفیتی و سه ظرفیتی با آزمون تی همبسته، تفاوت معناداری را نشان داد (11٫18=t ،0٫001>p). به علاوه تفاوت معناداری در درک جملات تک فعلی دوظرفیتی با جملات دوفعلی (5٫91=t ،0٫001>p) و نیز افعال سه ظرفیتی درمقایسه با جملات دوفعلی (7٫69=t ،0٫001>p) مشاهده شد.

بیماران زبان پریش بروکا جملات تک فعلی را بهتر از جملات دوفعلی درک میکنند و دچار آسیب بیشتری در درک جملاتی با افعال سه ظرفیتی و جملات دوفعلی درمقایسه با جملات تک فعلی دوظرفیتی میشوند؛ بنابراین بیماران زبان پریش بروکا دچار آسیبهای متفاوتی در درک جملات تک فعلی و دوفعلی هستند.

بدشکلی ناشی از ضایعات پوستی در بیماریهای پوستی یکی از مهمترین عواملی است که در بیماران مبتلا به این بیماریها مشکلات و حساسیتهای روانی ایجاد میکند؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت جرات مندی و ارتباط موثر بر ترس از ارزیابی منفی در بیماران مزمن پوستی بود.

روش این تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری تحقیق حاضر را افراد مبتلا به بیماریهای مزمن پوستی پسوریازیس، ویتیلیگو و آلوپسیا مراجعه کننده به دو کلینیک پزشکی پوستی و بیمارستان رسول اکرم (ص) در شهر تهران در سال 1398 تشکیل دادند. از میان آنها 38 فرد داوطلب واجد شرایط به صورت دردسترس وارد مطالعه شدند و با گمارش تصادفی در دو گروه آموزش جرات مندی و ارتباط موثر و گواه قرار گرفتند. ابزار تحقیق مقیاس ترس از ارزیابی منفی (لری، 1983) بود که در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تکمیل شد. برای گروه آزمایش هشت جلسه آموزش مهارتهای جرات مندی و ارتباط موثر برگرفته از کتاب دالی (2013) برگزار شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر به کمک نرم افزار SPSS نسخه 24 در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

آموزش مهارت جرات مندی و ارتباط موثر برای گروه آزمایش موجب کاهش ترس از ارزیابی منفی درمقایسه باگروه گواه شد (0٫024=p). متغیر ترس از ارزیابی منفی در طول زمان بهطور معناداری کاهش یافت (0٫006=). و اثر متقابل زمان*گروه ها موجب کاهش ترس از ارزیابی منفی درمقایسه باگروه گواه شد (0٫002=p)؛ همچنین نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی حاکیاز تفاوت معنادار میانگینهای مراحل پیش آزمون با پس آزمون (0٫001=p)و مراحل پیش آزمون با پیگیری (0٫001=) برای متغیر ترس از ارزیابی منفی در گروه آزمایش و ماندگاری این تاثیر در مرحله پیگیری بود.

براساس یافته های حاصل از این پژوهش، آموزش جرات مندی و ارتباط موثر بر میزان ترس از ارزیابی منفی در بیماران مزمن پوستی مبتلا به پسوریازیس، آلوپسیا و ویتیلیگو اثر کاهنده دارد.

کمبود خودآگاهی‌ هیجانی در مبتلایان به اختلال‌های شخصیت باعث می‌شود به‌ندرت اقدام به درمان نمایند و به علل ثانوی برآمده از اختلال‌های شخصیت توجه کنند. از ‌طرف‌ دیگر کمبود شفقت‌ به خود در این مبتلایان، موجب شکل‌گیری پژوهش حاضر با هدف بررسی توامان این ‌دو عامل در پیش‌بینی نمرات اختلال‌های شخصیت شد.

این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری را مبتلایان به اختلال‌ شخصیت در تهران تشکیل دادند که در سال 1398 و ابتدای سال 1399 به ‌یکی از مراکز خدمات روان‌شناختی مراجعه کردند. از میان آن‌ها نمونه‌ای 200نفره به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه چند‌محوری بالینی میلون- ویرایش سوم (میلون، 1994)، مقیاس خودتاملی و بینش (گرنت و همکاران، 2002) و مقیاس شفقت‌ به خود (نف، 2003) بود. برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه به‌وسیله نرم‌افزار SPSS نسخه 24 با سطح معناداری 0٫05 استفاده شد. 

نتایج نشان داد خودآگاهی‌ هیجانی و شفقت ‌به خود به‌صورت توامان توان پیش‌بینی اختلال‌های شخصیت اسکیزویید (خودآگاهی هیجانی 0٫007=p، شفقت به خود 0٫014=p)، نمایشی (خودآگاهی هیجانی 0٫010=p، شفقت به خود 0٫011=p)، و وسواسی-جبری (خودآگاهی هیجانی 0٫026=p، شفقت به خود 0٫005=p) را داشت؛ همچنین شفقت به خود به‌تنهایی توان پیش‌بینی اختلال‌های شخصیت اسکیزوتایپال (0٫006=p)، مرزی (0٫022=p) و گروه اختلال‌های شخصیت دیگر (0٫001>p) را داشت.

سطح کم خودآگاهی‌ هیجانی و همچنین سطح کم شفقت‌ به خود به‌صورت توامان از عواملی هستند که می‌توانند بستری برای ظهور اختلال‌ شخصیت اسکیزویید باشند و نمرات این اختلال شخصیت را پیش‌بینی کنند، اما این رابطه درباره اختلال‌های شخصیت نمایشی و وسواسی-جبری معکوس بود که ناشی از پاسخگونبودن دقیق شرکت‌کنندگان در پژوهش به پرسشنامه‌ها و تمایل به بی‌نقص نشان دادن خود بود. همچنین شفقت به خود می‌تواند نمرات اختلال‌های شخصیت اسکیزوتایپال، مرزی و گروه اختلال‌های شخصیت دیگر را پیش‌بینی کند و هرچه میزان شفقت به خود کمتر باشد، نمرات این اختلال‌های شخصیت بیشتر است.

فرصت برای کار از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر کیفیت زندگی افراد دچار معلولیت جسمی است. داشتن شغل مناسب، پیش شرط لازم برای بازگرداندن افراد دارای معلولیت جسمی به آغوش جامعه است. هدف از این تحقیق، طراحی الگوی مطلوب و مناسب برای معلولان جسمی حرکتی ایران با استفاده از رویکرد کارآفرینی بود.

این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق دادهبنیاد انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود. به منظور گردآوری اطلاعات، با به کارگیری روش نمونه گیری هدفمند با 28 نفر از کارآفرینان دارای معلولیت، مدیران و برنامهریزان مرکزهای آموزش و توانبخشی معلولان، مصاحبه انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی صورتگرفت. براساس آن، الگوی کیفی پژوهش طراحی شد.

یافته های پژوهش حاضر، نشان دهنده استخراج 370کد یا مفهوم اولیه از مصاحبه ها و نیز احصای 16 مفهوم و 6 مقوله اصلی بود که به صورت روش پارادایمی دسته بندی شدند. قالب مدل پارادیمی شامل مقوله محوری (نگرشهای رفتاری، نگرشهای کارگزاران و نگرشهای ساختاری)، شرایط علی (آمادگی برای تغییر، پیچیدگی فرایندهای کارآفرینی، الزامات محیط کارآفرینی)، عوامل زمینه ای (پارادایم فکری بخش کارآفرینی، مسایل ساختاری کارآفرینی، قوانین و مقررات کارآفرینی)، شرایط مداخله گر (شیوه تفکر مدیران عالی، آگاهی از ابزارهای مختلف کارآفرینی، ثبات مدیرتی)، راهبردها (تغییرات فرایندی، ارزشگذاری کارآفرینی، آگاهی بخشی) و پیامدها (پیامدهای خودشکوفایی، پیامدهای نوآوری و خلاقیت، پیامدهای تفکر مدیران جدید) شناخته شد.

براساس یافته های این پژوهش، الگوی طراحی شده پارادایمی با استفاده از رویکرد کارآفرینی برای افراد دارای معلولیت، اشتغال و استقالل شغلی به همراه دارد.

علم تغییر رفتار را میتوان پدر درمانهای اختلال طیف اوتیسم نامید؛زیرا استفاده از این شیوه درمانی بسیاری از رفتارهایی را بهبود میدهد که به طور مشخص با فعالیتها و تمایلات تکراری، همراه با تعصبات یا گرایشهای غیرعادی در کودکان با اختلال اوتیسم مرتبط اند. هدف از پژوهش حاضر مطالعه تاثیر آموزش تمرینهای جسمی و حرکتی ازطریق شبکه های اجتماعی تلفن همراه به مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بر بهبود رفتارهای قالبی این کودکان بود.

روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی مادران کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم شهرهای رباطکریم و پرند در سال 1397 تشکیل دادند. نمونه آماری پژوهش 30 مادر دارای کودک با اختلال طیف اوتیسم بودند که به شیوه نمونه گیری دردسترس برحسب شرایط ورود به پژوهش انتخاب شدند و به شکل تصادفی در گروه های آزمایش و گواه قرار گرفتند. پیش آزمون به کمک مقیاس تجدیدنظرشده رفتارهای تکراری بودفیش و همکاران، (2000) انجام پذیرفت. سپس به مادران گروه آزمایش ازطریق شبکه اجتماعی واتسآپ و با استفاده از فیلمها و تصاویر مرتبط با تمرینهای جسمی و فعالیتهای حرکتی منظم،در یک دورهزمانی 6ماهه آموزش داده شد؛ درحالیکه گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره با سطح معناداری 0٫05 به کمک نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد.

نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که مداخالت مبتنیبر تمرینهای حرکتی بر بهبود رفتارهای کلیشه ای (0٫002=p) ،خودآزاری (0٫002=p) ،وسواسی (0٫002=p)،محدود (0٫002=p) آیینی (0٫004=p) و یکنواختی (0٫001=p) اثربخش است.

آموزش ازطریق تلفن همراه میتواند به خانوادهکودکان با اختلال طیف اوتیسم درجهت کاهش برخی از رفتارهای قالبی کودک مانند رفتارهای خودآزاری، وسواسی، آیینی و یکنواختی کمک کند و سبب کاهش مشکلات مربوط به رفتارهای قالبی در این کودکان شود.

 مادران دارای کودک با اختلال اوتیسم سطوح شدیدی از استرس را تجربه می‌کنند که تاثیر منفی بر کیفیت زندگی آن‌ها می‌گذارد. تدوین برنامه مناسب برای بهبود کیفیت زندگی آنان اهمیت دارد؛ بنابراین این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه خودشفقتی ذهن‌آگاهانه با تاکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی بر کیفیت زندگی مادران دارای کودک با اختلال اوتیسم انجام شد.

پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری سه‌ماهه بود. جامعه آماری را تمامی مادران دارای کودک با اختلال اوتیسم در انجمن اوتیسم شهر کاشان در سال 1398 تشکیل دادند. نمونه آماری شامل 24 مادر دارای کودک با اختلال اوتیسم بود که داوطلب مشارکت در مطالعه شدند. به‌روش نمونه‌گیری دردسترس و با جایگزینی تصادفی 12 مادر در گروه آزمایش و 12 مادر در گروه گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش به‌مدت هشت جلسه در برنامه آموزش خود‌شفقتی ذهن‌آگاهانه با تاکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی شرکت کرد و گروه گواه در فهرست انتظار برای آموزش قرار گرفت. برای سنجش کیفیت زندگی از فرم کوتاه پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت (1996) استفاده شد. تجزیه‌و‌تحلیل یافته‌های به‌دست‌آمده با استفاده از آزمون‌های تی‌استودنت، خی‌دو، بونفرونی و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و نرم‌افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون‌های آماری 0٫05 بود.

نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان داد که آموزش برنامه خودشفقتی ذهن‌آگاهانه با تاکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی در بهبود مولفه‌های کیفیت زندگی مادران دارای کودک با اختلال اوتیسم یعنی در سلامت جسمانی، سلامت روانی و روابط اجتماعی، عامل گروه (0٫001>p)، عامل زمان (0٫001>p) و تعامل زمان و گروه (0٫001>p) معنادار است و در سلامت محیط، عامل گروه (0٫440=p)، عامل زمان (0٫875=p)و تعامل زمان و گروه (0٫071=p) معنادار نیست؛ همچنین در سلامت جسمانی، سلامت روانی و روابط اجتماعی، تفاوت معناداری بین میانگین‌ها، در مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگیری وجود دارد (0٫001≤p).

باتوجه به یافته‌ها، نتیجه گرفته می‌شود که آموزش برنامه خودشفقتی ذهن‌آگاهانه با تاکید بر سبک زندگی اسلامی-ایرانی در بهبود کیفیت زندگی مادران دارای کودک با اختلال اوتیسم موثر است.

 بحران میانسالی بر سلامتی، رفاه و وضعیت مالی افراد تاثیر می‌گذارد؛ بنابراین، ضرورت دارد که راهکارهای کاهش اثرات آن بر روان افراد میانسال بررسی شود. یکی از این راهکارها، ارتقای هوش معنوی افراد مبتلا به بحران میانسالی است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی تاثیر بازاریابی خیرخواهانه بر هوش معنوی مبتلایان به بحران میانسالی بود.

پژوهش حاضر، تحقیقی آمیخته مبتنی‌بر پارادایم تفسیری و از منظر جهت‌گیری پژوهشی کاربردی بود که در نیمه اول سال 1399 انجام شد. با بهره‌گیری از روش فراترکیب و کدگذاری با نرم‌افزار MAXQDA نسخه 10، عوامل موثر بر بازاریابی خیرخواهانه شناسایی شدند و با تکنیک دلفی فازی این عوامل با برنامه‌های ارتقای هوش معنوی در افراد مبتلا به بحران میانسالی متناسب‌سازی شدند. جامعه آماری تحقیق افراد مبتلا به بحران میانسالی در شهرستان یزد بودند. حجم نمونه براساس جدول کرجسی و مورگان (1970) 384 نفر بود که به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. برای بررسی همبستگی بین متغیرها باتوجه به نتیجه آزمون نرمال‌بودن داده‌ها، از همبستگی پیرسون و نیز برای پیش‌بینی متغیر هوش معنوی از روی ابعاد بازاریابی خیرخواهانه از رگرسیون خطی چندگانه در سطح معناداری 5درصد استفاده شد.

ضریب همبستگی پیرسون بین بازاریابی خیرخواهانه و هوش معنوی در افراد مبتلا به بحران میانسالی (0٫001>p، 0٫51=r) محاسبه شد که مثبت و معنادار بود؛ همچنین ضریب تعیین محاسبه‌شده با مقدار 0٫261  نشان داد که ابعاد بازاریابی خیرخواهانه، 26٫1درصد از واریانس هوش معنوی را در افراد مبتلا به بحران میانسالی پیش‌بینی می‌کنند.

مشارکت در فعالیت‌های بازاریابی خیرخواهانه در افراد مبتلا به بحران میانسالی یکی از راهکارهای ارتقای هوش معنوی آنان است که می‌تواند با ارتقای جنبه‌های معنوی و روانی افراد مبتلا، آن‌ها را در گذر از این بحران یاری کند.

اسکیزوفرنی اختلالی است که باوجود آنکه درصد کمی از افراد جامعه را مبتلا می‌کند، خسارات هنگفتی به‌بار می‌آورد. هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل ساختاری شدت علایم مثبت بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی براساس روابط موضوعی، واقعیت‌سنجی و کارکرد خانواده بود. 

روش‌بررسی:

مطالعه حاضر به‌روش همبستگی و از نوع مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل 250 نفر از بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان 505 شهر تهران در سال 1398 بود که با استفاده از نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان به مقیاس کارکرد خانواده (اپستاین و همکاران، 1983)، پرسشنامه روابط موضوعی و واقعیت‌سنجی بل (بل و همکاران، 1986) و مقیاس علایم مثبت و منفی اسکیزوفرنی (کی و همکاران، 1987) پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری با نرم‌افزارهای آماری SPSS نسخه 22 و AMOS نسخه 22 تحلیل شدند. سطح معناداری آزمون‌ها در این پژوهش، 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته‌ها:

 نتایج نشان داد که ضریب مسیر مستقیم بین روابط موضوعی بر شدت علایم‌ مثبت (0٫001>p، 0٫23=β) مثبت ‌و معنادار است و ضرایب مسیر بین کارکرد خانواده بر شدت علایم‌ مثبت (0٫001>p، 0٫44=β  و بین روابط موضوعی بر واقعیت‌سنجی (0٫001>p، 0٫22=β)مثبت و معنادار است. همچنین ضرایب مسیر بین کارکرد خانواده بر واقعیت‌سنجی (0٫001>p، 0٫24-=β و بین واقعیت‌سنجی بر شدت علایم‌ مثبت (0٫001>p، 0٫29-=β) منفی ‌و معنادار است. درنهایت، ضریب مسیر غیرمستقیم بین روابط موضوعی بر شدت علایم مثبت (0٫001>p، 0٫45=β(مثبت ‌و معنادار است. شاخص‌های نکویی برازش محاسبه‌شده روابط بین شدت علایم مثبت، روابط موضوعی، واقعیت‌سنجی و کارکرد خانواده نشان داد که واقعیت‌سنجی، رابطه بین روابط موضوعی و کارکرد خانواده را با علایم‌ مثبت اسکیزوفرنی میانجیگری می‌کند (0٫89=AGFI، 0٫066=RMSEA).

نتیجه‌گیری: 

براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان گفت که روابط موضوعی و کارکرد خانواده با نقش میانجی واقعیت‌سنجی می‌توانند مدل مطلوبی برای پیش‌بینی شدت علایم مثبت باشند که می‌توان در سطوح درمانی از این مدل استفاده کرد.

اختلال پرخوری یکی از اختلالات روان‌شناختی است که به‌دلیل موثربودن بر جنبه‌های مختلف زندگی و ارتباط با سایر مشکلات جسمی و روان‌شناختی، به‌ویژه در جامعه زنان بسیار به آن توجه شده است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف مطالعه ماهیت اختلال پرخوری در زنان و شناسایی عوامل روان‌شناختی موثر در آن انجام شد.

روش‌بررسی:

 مطالعه با روش کیفی داده‌بنیاد انجام شد. جامعه مشارکت‌کنندگان، زنان مبتلا به اختلال پرخوری بودند که به کلینیک تخصصی تغذیه دانشکده شهید بهشتی شهر تهران در سال 1398 مراجعه کردند. نمونه‌گیری براساس نمونه‌گیری نظری انجام پذیرفت. در این پژوهش در کل با 15 داوطلب واجد شرایط مصاحبه شد. مصاحبه‌ها ضبط و سپس رونویسی شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها هم‌زمان با جمع‌آوری آن‌ها به‌روش تحلیل مقایسه‌ای مداوم استراوس و کوربین (1998) صورت گرفت. برای اطمینان از صحت و اعتبار پژوهش از معیارهای معتبر گوبا و لینکلن (2000) استفاده شد.

از 29 کد به‌دست‌آمده در کدگذاری باز، هشت مقوله علل هیجانی منفی فردی، علل هیجانی منفی بین‌فردی، رفتارهای اجتنابی-اجباری افراطی، عادات خوردن نامناسب، زمان نامناسب خوردن، کسب هیجان مثبت، علل فقدان هیجان فردی و علل فقدان هیجان بین‌فردی در کدگذاری محوری، استخراج شد. از آن‌ها نیز سه عامل اصلی علل هیجانی منفی، عادات رفتاری نامناسب و فقدان هیجان، انتخاب و استخراج شد که هریک دربرگیرنده زیرمقوله‌هایی در دو حوزه فردی و بین‌فردی بود.

نتیجه‌گیری:

 نتایج نشان داد که عوامل روان‌شناختی موثر در اختلال پرخوری در زنان شامل عوامل اصلی هیجان منفی، عادت‌های رفتاری نامناسب و فقدان هیجان است. یافته‌های این پژوهش می‌تواند در تدوین مدل‌های درمانی موثر در اختلال پرخوری مدنظر قرار گیرد.

 مراقبت تسکینی رویکردی جامع شامل مدیریت و مراقبت از نیازهای جسمانی، روانی، اجتماعی و معنوی جهت ارتقا و حفظ کیفیت زندگی افرادی با بیماری‌های پیشرفته و خانواده آنان است که سرطان نیز ازجمله آن‌ها به‌شمار می‌رود؛ ازاین‌رو پژوهش حاضر به‌منظور بررسی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته، مراجعه‌کننده به بخش مراقبت تسکینی و پیش‌بینی آن براساس اضطراب و افسردگی اجرا شد.

 این پژوهش از نوع مقطعی‌ و همبستگی بود. تعداد 150 نفر از بیمارانی که از مهر تا آذر 1397 به بخش طب تسکینی بیمارستان فیروزگر تهران مراجعه کردند، به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شده و تحت مطالعه قرار گرفتند. برای گردآوری داده‌ها، پرسشنامه کیفیت زندگی مک‌گیل (1995) و پرسشنامه اضطراب و افسردگی بیمارستانی زیگموند و اسنیت (1983) به‌کار رفت. داده‌ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه بررسی و آزمون شد (0٫05<p).

 نتایج حاصل از انجام این پژوهش نشان داد که بین اضطراب (0٫01>p و 0٫33-=r) و افسردگی (0٫01>p و 0٫37-=r) با کیفیت زندگی شرکت‌کنندگان رابطه منفی معناداری وجود دارد. همچنین، اضطراب (0٫002=p و 0٫248- =B) و افسردگی (0٫001˂p و 0٫298- =B) توانسته‌اند 19درصد از واریانس متغیر ملاک یعنی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته را پیش‌بینی کنند.

 باتوجه به نتایج مطالعه، بیماران مراجعه‌کننده به بخش مراقبت تسکینی دارای کیفیت زندگی نسبتا ضعیفی هستند و اضطراب و افسردگی قادر به پیش‌بینی کیفیت زندگی آ‌نان است؛ بنابراین، ارزیابی و سنجش سطح علایم روان‌شناختی ازجمله اضطراب و افسردگی و اقدامات روان‌درمانی مناسب جهت کاهش آن‌ها می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم موجب بهبود کیفیت زندگی بیماران شود.

بیماری‌های فشارخون زیاد و دیابت نقش به‌سزایی در سلامت روان‌شناختی سالمندان ایفا می‌‌کنند؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر مقایسه سرمایه‌‌های روان‌شناختی سالمندان مبتلا به دیابت و سالمندان دارای فشارخون با سالمندان سالم در مرکز بهداشتی‌درمانی روستاهای بخش شاوور بود.

روش‌بررسی:

 روش پژوهش مطالعه توصیفی از نوع مقایسه‌‌ای بود. جامعه آماری تمامی سالمندان ساکن در روستاهای بخش شاوور از توابع شهرستان شوش (1500 نفر) بودند. از این جامعه تعداد 400 نفر سالمند دیابتی و سالمند دارای فشارخون که توسط پزشک متخصص مرکز بهداشت بیماری آن‌ها تایید شده، در جامعه مطالعه‌شده قرار داشتند. برای تعیین نمونه‌‌ها در این پژوهش از روش نمونه‌‌گیری تصادفی ساده استفاده شد. از جامعه مطالعه‌شده (1500 نفر) 95 سالمند (33 نفر دیابتی، 25 نفر فشارخونی، 27 نفر سالم) براساس جدول نمونه‌‌گیری کرجسی-مورگان به‌عنوان نمونه تحقیق به‌روش نمونه‌‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی لوتانز (2007) بود. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌‌ها از روش‌های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون کولموگروف‌اسمیرنوف برای بررسی توزیع نرمال، تحلیل واریانس چندمتغیری و تحلیل واریانس تک‌متغیری) و نرم‌افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد. برای آزمون سطح معنا‌‌داری 0٫05=α در نظر گرفته شد.

یافته‌‌ها: 

یافته‌‌ها نشان داد که بین میزان خودکارآمدی، امیدواری، تاب‌‌آوری و خوش‌‌بینی سالمندان مبتلا به دیابت و فشارخون با سالمندان سالم تفاوت معناداری وجود دارد (0٫001>p). به‌عبارتی میانگین خودکارآمدی، امیدواری، تاب‌‌آوری و خوش‌‌بینی در سالمندان سالم بیشتر از سالمندان دیابتی و فشارخونی است.

نتیجه‌‌گیری: 

باتوجه به یافته‌‌ها به‌نظر می‌‌رسد که سالمندان دیابتی و سالمندان فشارخونی بیشتر درمعرض آسیب‌های روان‌‌شناختی حاصل از این بیماری‌ها قرار دارند.

مداخله مبتنی‌‌بر نظام ارتباط ازطریق تبادل تصویر (پکس) به‌عنوان بسته‌‌ای آموزشی-درمانی در مطالعات زیادی توسط روان‌شناسان حوزه کودکان به‌کار رفته است؛ در‌حالی‌که در ایران این مداخله کمتر استفاده شده است؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی نظام ارتباط ازطریق تبادل تصویر (پکس) و اثربخشی آن بر خودتنظیمی هیجانی کودکان دارای اتیسم با کارکرد بالا انجام گرفت. 

طرح پژوهش، نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش کودکان دارای اتیسم با کارکرد بالا در شهر تهران در سال 1397 بودند. به‌ همین‌ منظور، به‌شیوه نمونه‌گیری دردسترس سی نفر انتخاب شده و به‌طور تصادفی در گروه‌های آزمایشی (پانزده نفر) و گواه (پانزده نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش در 25 جلسه‌ 45دقیقه‌ای آموزش نظام ارتباط ازطریق تبادل تصویر شرکت کرد؛ در‌حالی‌‌که برای گروه گواه هیچ مداخله‌ای ارایه نشد. ابزار استفاده‌شده برای سنجش خودتنظیمی هیجانی، چک‌لیست تنظیم هیجان شیلدز و سیچتی (1995) بود. داده‌های به‌‌دست‌آمده با روش آماری آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره (مانکوا) تجزیه‌‌و‌تحلیل شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 و در سطح معناداری 0٫05 انجام پذیرفت.

یافته‌ها:

 نتایج نشان داد که مداخله مبتنی‌بر نظام ارتباط ازطریق تبادل تصویر تاثیر معناداری بر تنظیم هیجانی کودکان دارای اتیسم با کارکرد بالا دارد (0٫009=p)؛ اما بر بعد منفی‌گرایی/بی‌ثباتی تاثیر معناداری ندارد. 

براساس نتایج این پژوهش، جهت بهبود مهارت تنظیم هیجان کودکان دارای اتیسم با کارکرد بالا می‌توان از مداخله مبتنی‌بر نظام ارتباط ازطریق تبادل تصویر استفاده کرد.

افرادی که در مراکز بهزیستی زندگی می‌کنند به‌طور معمول دارای تجربه سلامت روانی کمتری درمقایسه با افراد عادی هستند. هدف از مطالعه حاضر اثربخشی درمان روان‌پویشی کوتاه‌مدت فشرده بر افسردگی و اضطراب نوجوانان بی‌سرپرست ساکن در مراکز سازمان بهزیستی بود.

 این پژوهش از نوع شبه‌آزمایشی بود که با طرح پژوهشی پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه انجام گرفت. جامعه آماری در این پژوهش تمامی نوجوانان پسر ساکن در مراکز بهزیستی فیاض‌بخش و شهید قدوسی در سال 97-1396 در تهران بودند. از بین آن‌ها سی نفر به‌صورت دردسترس انتخاب شده و در دو گروه گواه و آزمایش به‌طور تصادفی تخصیص یافتند. نمونه‌گیری در این تحقیق به‌روش دردسترس بود. جهت جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه افسردگی بک 2 (1972) و پرسشنامه اضطراب بک (1990) استفاده شد. مداخله روان‌پویشی کوتاه‌مدت بیست جلسه 60دقیقه‌ای براساس پروتکل دوانلو (1995) صورت گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چندمتغیره با نرم‌افزار SPSS نسخه 24 در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

 نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد که درمان روان‌پویشی کوتاه‌مدت باعث کاهش اکثر مولفه‌های افسردگی (0٫018=p) و اضطراب (0٫013=p) در پس‌آزمون گروه آزمایش شده است.

 باتوجه به نتایج به‌دست‌آمده روان‌پویشی کوتاه‌مدت فشرده می‌تواند برای ارتقای سلامتی در نوجوانان بی‌سرپرست استفاده شود.

 سلامت روانی متغیر مهمی است که تحت‌تاثیر عوامل بسیار زیادی ازجمله محیط قرار دارد. این مطالعه باهدف تحلیل مجتمع‌های مسکونی براساس مولفه‌های کالبدی موثر بر سلامت روانی ساکنان صورت گرفت.

 تحقیق حاضر برمبنای روش توصیفی-تحلیلی بود. گردآوری اطلاعات در مرحله اول، در بستر مطالعات کتابخانه‌ای و با استفاده از روش مروری متون و منابع و در مرحله دوم به‌‌کمک چک‌لیست محقق‌ساخته براساس مطالعات انجام‌شده درباره مولفه‌های کالبدی تاثیرگذار بر سلامت روانی در کشورهای مختلف جهان بود. در مرحله‌ آخر نیز ‌توسط ابزار مشاهده و به‌صورت میدانی و مقایسه‌ای و درصد فراوانی میزان انطباق وضع موجود مجتمع‌های مسکونی با چک‌لیست محقق‌ساخته ارزیابی شد.

 تحلیل معماری سه مجتمع‌ مسکونی نشان ‌داد، مولفه‌های کالبدی موثر بر سلامت روان نما، تراکم، فضای باز و نیمه‌باز واحدهای مسکونی در این سه مجتمع به‌درستی رعایت نشده است. بر این اساس هشت معیار موثر در سلامت روانی شامل حجم و سطح، بازشوها، اندازه تراکم اجتماع و همسایگی، تنوع بصری، تنوع امکانات خدماتی، موقعیت امکانات خدماتی، سلسله‌مراتب فضایی و تناسب فضاها در 66درصد از مجتمع‌ها رعایت نشده و دو معیار از بیست معیار طراحی موثر در سلامت روانی شامل تزیینات و جزییات رنگ و نیز رنگ فضا در 100درصد از مجتمع‌ها اصلا رعایت نشده است. همچنین معیار سازمان‌دهی فضاهای عمومی در 100درصد از مجتمع‌ها نسبتا رعایت شده است.

بررسی نمونه‌های موردی مجتمع‌های مسکونی در منطقه چهار شهر تهران مشخص کرد که این مجموعه‌ها دارای شرایط نسبتا نامناسبی از نظر رعایت الگوهای معرفی‌شده در مطالعه هستند؛ بنابراین چک‌لیست استخراج‌شده می‌تواند منبع مناسبی برای طراحان معرفی شود.

فلج مغزی ناتوانی شایع‌تر فیزیکی در دوران کودکی است. مطالعات نشان داده‌اند که نرخ شیوع مشکلات هیجانی در بین کودکان مبتلا به فلج مغزی درمقایسه با جمعیت کلی در حال افزایش است و کودکان مبتلا به فلج مغزی درمعرض خطر زیاد ابتلا به مشکلات هیجانی هستند. هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی‌بر رویکرد شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات هیجانی کودکان مبتلا به فلج مغزی بود.

روش‌بررسی: 

پژوهش حاضر در چارچوب طرح تک‌آزمودنی با خط پایه منفرد انجام شد. جامعه‌ آماری پژوهش شامل تمامی کودکان 7تا10ساله دارای فلج مغزی شهر تبریز بود. این پژوهش در سه کودک مبتلا به فلج مغزی و پیگیری یک‌ماهه انجام پذیرفت. برای این منظور ده جلسه بازی‌درمانی براساس رویکرد شناختی-رفتاری طراحی شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از آزمون افسردگی کودکان کواکس (1981)، مقیاس تجدیدنظرشده اضطراب آشکار رینولدز و ریچموند (1978)، آزمون خشم نلسون و همکاران (2000) و برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از تحلیل نموداری و درصد بهبودی استفاده شد.

نتایج پژوهش حاضر نشان‌دهنده کاهش معنادار در سطح اضطراب و افسردگی و خشم کودکان مبتلا به فلج مغزی بود. همچنین این نتایج پس از یک‌ماه از ارایه درمان حفظ شد.

می‌توان از بازی‌درمانی در کاهش مشکلات هیجانی کودکان مبتلا به فلج مغزی استفاده کرد.

یکی از عوامل مهم در اکتساب خبرگی، میزان تمرین و ویژگی‌های محیط پرورش استعداد است. هدف از پژوهش حاضر مقایسه میزان تمرین و برخی از عوامل محیطی موجود در محیط پرورش پرتابگران دوومیدانی‌کار معلول و غیرمعلول بود. 

روش پژوهش توصیفی و از نوع علی‌مقایسه‌ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را دوومیدانی‌کاران غیرمعلول و معلول رقابت‌کننده در سطوح ملی و بین‌المللی در رشته پرتاب‌ها تشکیل ‌دادند. پنجاه پرتابگر (25 معلول و 25 غیرمعلول) به‌صورت دردسترس و هدف‌مند انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه تاریخچه تکاملی ورزشکاران (هوپ‌وود و همکاران، 2010)، سن شروع ورزش، میزان تمرین، میزان حمایت‌های دریافت‌شده و سن شروع ورزش دوومیدانی ثبت شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تی‌مستقل صورت گرفت. سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد.

بین دو گروه به‌لحاظ سن شروع ورزش دوومیدانی (0٫004=p) و سن اولین مسابقه (0٫013=p) تفاوت وجود داشت و دوومیدانی‌کاران غیرمعلول در سن کمتری ورزش دوومیدانی را شروع و در مسابقه شرکت کردند؛ اما میانگین ساعات تمرین دوومیدانی (0٫024=p) و بدنسازی (0٫014=p) در دوومیدانی‌‌کاران معلول بیشتر از دوومیدانی‌کاران غیرمعلول به‌دست آمد. همچنین میزان حمایت دریافت‌شده از مربی و والدین (0٫001>p) و میزان بهره‌مندی از امکانات ورزشی (0٫004=p) در دوومیدانی‌کاران معلول کمتر از دوومیدانی‌کاران غیرمعلول بود. 

براساس یافته‌های این پژوهش، در میزان تمرین و برخی از عوامل محیطی بین دوومیدانی‌کاران معلول و غیرمعلول تفاوت معناداری وجود دارد و معلولان از تسهیلات محیطی کمتری بهره می‌برند؛ بنابراین مسیولان ورزش معلولان باید در این زمینه تلاش بیشتری کنند.

نشانگان نارسایی توجه و فزون‌کنشی اختلال فراگیر دوران کودکی و موثر بر عملکرد فرد در حیطه‌های مختلف ازجمله کارکردهای اجرایی است؛ بنابراین این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی بازی‌درمانی مبتنی‌بر کارکردهای اجرایی در ارتقای کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به نشانگان نارسایی توجه و فزون‌کنشی انجام شد.

پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی دانش‌آموزان 7تا11ساله تشکیل دادند که در سال تحصیلی 99-1398 در دبستان‌های شهرستان سمنان مشغول به تحصیل بودند. نمونه شامل 30 دانش‌آموز داوطلب واجد شرایط بود که به‌روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه 15نفری بازی‌درمانی و گواه قرار گرفتند. گروه بازی‌درمانی مبتنی‌بر کارکرد اجرایی دوازده جلسه 50دقیقه‌ای بازی‌درمانی دریافت کرد و برای گروه گواه درمان ارایه نشد. ابزارهای این پژوهش پرسشنامه علایم کودک (CSI-4) (گادو و اسپرافکین، 1997) و نسخه‌های نرم‌افزاری آزمون‌های رنگ‌واژه استروپ، برو/نرو و طبقه‌بندی کارت‌های ویسکانسین ساخته‌شده توسط موسسه روان‌شناختی سینا بود. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه 21 و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری و تک‌متغیری یک‌طرفه در سطح معناداری 0٫05 انجام شد.

نتایج درباره متغیر توجه انتخابی نشان داد که تفاوت معناداری بین گروه بازی‌درمانی و گروه گواه در زمان واکنش ناهمخوان (0٫001=p)، خطای همخوان (0٫028=p)، خطای ناهمخوان (0٫012=p) و صحیح همخوان (0٫011=p) وجود داشت، اما در زمان واکنش همخوان (0٫177=p) و صحیح ناهمخوان (0٫852=p) تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتایج درباره متغیر انعطاف‌پذیری شناختی نشان داد تفاوت معناداری بین دو گروه در پاسخ‌های صحیح (0٫001=p) و درصد پاسخ‌های مفهومی (0٫001p<) وجود داشت، اما در خطای درجاماندگی (0٫150=p) و کل زمان حل مسئله (0٫134=p) تفاوت معناداری مشاهده نشد؛ همچنین درباره متغیر بازداری، نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین دو گروه در خطای ارایه، خطای حذف و بازداری وجود داشت (0٫001>p).

ارایه مداخلاتی متمرکز بر ارتقای کارکردهای اجرایی کودکان مبتلا به ADHD می‌تواند تا حد زیادی کارکردهای اجرایی مختلف ازجمله توجه انتخابی، بازداری و انعطاف‌پذیری شناختی را ارتقا دهد.

کنترل‌گری زناشویی از علل ناتوانی ‌ارتباطی زوجین محسوب می‌شود که گاهی با طلاق زوجین تاثیرات زیانباری بر سلامت جسمی و روانی خانواده می‌گذارد؛ بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی واقعیت‌درمانی و ایماگوتراپی بر کنترل‌گری زناشویی زنان متقاضی طلاق شهر ‌همدان انجام شد.

طرح پژوهش حاضر، نیمه‌آزمایشی همراه با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی زنان متقاضی طلاق شهر همدان در سال 1398 بودند. سی نفر از افراد داوطلب با درنظرگرفتن معیارهای ورود به شیوه در دسترس وارد پژوهش شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه قرار گرفتند. آموزش ایماگوتراپی به‌مدت ده جلسه 60دقیقه‌ای و واقعیت‌درمانی به‌مدت هشت جلسه 90 دقیقه‌ای به‌صورت گروهی انجام ‌شد. ابزار پژوهش‌ پرسشنامه کنترل‌گری زناشویی (امینی، 1396) بود که در مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری برای هر سه گروه اجرا شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون بونفرونی ازطریق نرم‌افزار SPSS نسخه 20 صورت گرفت. مقادیر احتمال کمتر از 0٫05 از نظر آماری معنادار در‌ نظر گرفته شد.

واقعیت‌درمانی در کاهش کنترل‌گری زناشویی (0٫033=p) و کنترل‌گری هیجانی (0٫025=p) موثر است. بین واقعیت‌درمانی و ایماگوتراپی در متغیر کنترل‌گری زناشویی اختلاف معناداری وجود دارد (0٫048=p). به‌علاوه، تفاوت معناداری بین پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگیری و بین پس‌آزمون و پیگیری در متغیرهای کنترل‌گری زناشویی، کنترل‌گری هیجانی و کنترل‌گری کلامی مشاهده می‌شود (0٫05>p).

واقعیت‌درمانی موجب کاهش کنترل‌گری زناشویی زنان متقاضی طلاق می‌شود و درمقایسه با ایماگوتراپی این رویکرد اثر بیشتری بر کاهش کنترل‌گری زناشویی زنان متقاضی طلاق دارد.

مسئولیت‌پذیری، ویژگی شخصیتی است که معمولا به‌صورت نگرشی در ساختار روانی و رفتاری فرد شکل می‌گیرد؛ به‌طوری‌که هر گونه اختلال در این نگرش، موجب بروز ناتوانی‌هایی در رفتارهای اجتماعی می‌شود. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش عمل اخلاقی بر خودتعیین‌گری و مسئولیت‌پذیری در دانشجویان بود.

این پژوهش به‌شیوه نیمه‌‌آزمایشی و با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاه جامعه‌المصطفی در سال تحصیلی 98-1397 به تعداد 12008 نفر بودند. برای نمونه‌گیری، تعداد 30 نفر دانشجوی داوطلب واجد شرایط دارای نمره کمتر از 84 در پرسشنامه خودتعیین‌گری (لاگاردیا و همکاران، 2000) و نمره کمتر از 21 در پرسشنامه مسئولیت‌پذیری کالیفرنیا (گاف و همکاران، 1952) مشخص شدند. سپس به‌صورت تصادفی در یک گروه آزمایش (15 نفر) و یک گروه گواه (15 نفر) وارد شدند. بسته آموزشی عمل اخلاقی (بلازی، 1993) برای گروه آزمایش اجرا شد. زمان این برنامه آموزشی سیزده جلسه 105دقیقه‌ای بود.گروه گواه هیچ‌گونه آموزشی دریافت نکرد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها ازطریق آزمون‌های آماری تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر، آزمون تعقیبی بونفرونی و نرم‌افزار SPSS نسخه 24 صورت گرفت. سطح معنا‌داری برای همه آزمون‌ها 0٫05 لحاظ شد.

نتایج نشان داد، برای متغیر خودتعیین‌گری و برای متغیر مسئولیت‌پذیری اثر گروه (0٫001˂p)، اثر زمان (0٫001˂p) و اثر متقابل گروه × زمان (0٫001˂p) معنادار است؛ همچنین نتایج حاکی‌از تفاوت معنادار میانگین‌های گروه آزمایش در مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون (0٫001˂p) و پیش‌آزمون با پیگیری (0٫001˂p) برای دو متغیر مذکور است و نیز نشان‌دهنده ماندگاری تاثیر مثبت آموزش برنامه عمل اخلاقی بر افزایش نمره خودتعیین‌گری و مسئولیت‌پذیری دانشجویان در مرحله پیگیری است (0٫001˂p).

باتوجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت دانشجویانی که در رابطه با خودتعیین‌گری و مسئولیت‌پذیری دچار ناتوانی‌هایی هستند، چنانچه درمعرض آموزش عمل اخلاقی قرار بگیرند می‌توانند موفقیت‌هایی در این زمینه کسب کنند و از اثرات ماندگار آن استفاده کنند.

 مطالعات مختلفی مزایای کانون توجه بیرونی در عملکرد بیماران مولتیپل اسکلروزیس را نشان داده‌اند و از فرضیه عمل محدود شده برای تبیین این اثر استفاده کرده‌اند. شواهد قوی وجود دارد که با افزایش شدت تمرین و متعاقبا افزایش خستگی، سیگنال‌های درونی ناشی از درد و خستگی، به‌سختی توسط توجه و پردازش‌های ذهنی مسدود می‌شود. خستگی یکی از مشخصه‌های اصلی بیماران مولتیپل اسکلروزیس است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر کانون توجه در استقامت عضلانی بیماران مولتیپل اسکلروزیس با سطوح مختلف خستگی بود.

در این مطالعه نیمه‌تجربی با طرح درون‌گروهی، از بین بیماران عضو انجمن MS شهر اصفهان، 45 بیمار (با میانگین سنی: 4٫12 ± 35٫3سال) به روش هدفمند و در دسترس انتخاب شدند و به سه گروه با سطوح خستگی پایین، متوسط و شدید تقسیم شدند. آزمودنی‌های هر گروه یک تکلیف استقامت عضلانی (تکیه به دیوار در حالت نشسته) را تحت دو وضعیت کانون توجه بیرونی و درونی انجام دادند.

نتایج آزمون تی همبسته نشان داد استقامت عضلانی بیماران مولتیپل اسکلروزیس با سطوح پایین و متوسط خستگی در وضعیت کانون توجه بیرونی به‌طور معنا‌داری بیشتر از وضعیت کانون توجه درونی بود (0٫05>p)؛ اما استقامت عضلانی بیماران مولتیپل اسکلروزیس با سطح بالای خستگی در وضعیت‌های مختلف کانون توجه تفاوت معنا‌داری نداشت.

به نظر می‌رسد شدت بالای خستگی در بیماران مولتیپل اسکلروزیس مانع اتخاذ کانون توجه بیرونی در این بیماران می‌شود؛ بنابراین لازم است در هنگام ارایه دستورالعمل‌های کانون توجه به بیماران مولتیپل اسکلروزیس به سطح خستگی آن‌ها توجه شود.

 خانواده به‌عنوان بستر اول و مهم‌تر رشد و تربیت فرزند حایز اهمیت است. خانواده‌هایی که والدین آن‌ها دایما درگیر مشکلات هستند و برای یکدیگر احترام قایل نمی‌شوند، محیط بدتر روحی و روانی را برای تربیت فرزندان خویش فراهم می‌آورند که نتیجه آن می‌تواند گرفتارشدن فرزندان در دام اعتیاد و بزهکاری و... ‌باشد؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های حل مسئله شناختی-اجتماعی بر کاهش آشفتگی روان‌شناختی و افزایش بهزیستی ذهنی نوجوانان دارای روابط خانوادگی نامطلوب بود.

روش پژوهش نیمه‌آزمایشی و طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری، تمامی نوجوانان مدارس متوسطه دوم شهرستان بجنورد در سال تحصیلی 96-1395بودند. نمونه پژوهش شامل سی نوجوان دارای روابط خانوادگی نامطلوب بود که به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه عملکرد خانواده (اپشتاین و همکاران، 1983) و مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس (لویبوند و لویبوند، 1995) و پرسشنامه بهزیستی ذهنی (کی‌یز و ماگیار-مو، 2003) استفاده شد. برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها، واریانس چندمتغیری (MANCOVA) و نرم‌افزار SPSS نسخه 23 به‌کار رفت. سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد.

نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد، آموزش مهارت‌های حل مسئله شناختی-اجتماعی با کاهش آشفتگی روان‌شناختی (0٫001>p) و افزایش بهزیستی ذهنی (0٫001>p) نوجوانان دارای روابط خانوادگی نامطلوب همراه است.

براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان چنین نتیجه گرفت که آموزش مهارت‌های حل مسئله شناختی-اجتماعی سبب کاهش مشکلات روان‌شناختی و بهبود بهزیستی ذهنی افراد می‌شود؛ درنتیجه درمقابل چالش‌های زندگی به‌لحاظ ذهنی از سازگاری بهتری برخوردار هستند و راحت‌تر می‌توانند با ناملایمات مواجه شوند.

نقصان در مهارت‌های همکاری، جریت‌ورزی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی که در جریان رشد کودک تحول می‌یابند، کودکان دچار اتیسم را با مشکلات فردی و اجتماعی مواجه می‌‌کند؛ بنابراین هدف تحقیق حاضر تعیین اثربخشی بسته آموزشی مبتنی‌بر داستان‌های کودکانه بومی‌سازی‌شده بر تقویت مهارت‌های مذکور در پسران دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا بود.

روش این تحقیق از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پسران 6تا12 سال دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا در مرکز توان‌بخشی مهرآریا در شهر کرج در سال 1397 بودند. از میان آن‌ها 24 نفر داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند و به‌صورت تصادفی در یک گروه آزمایشی و یک گروه گواه قرار گرفتند. سپس برای پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری مقیاس درجه‌بندی مهارت‌های اجتماعی-نسخه والدین (گرشام و الیوت، 1990) را تکمیل کردند. پس از آموزش دوازده داستان اجتماعی محقق‌ساخته برای گروه آزمایش، برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 و سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

آموزش مبتنی‌بر داستان‌های اجتماعی بومی‌شده برای گروه آزمایش موجب افزایش متغیرهای همکاری (0٫002=p) و جریت‌ورزی (0٫016=p) و مسئولیت‌پذیری (0٫015=p) درمقایسه با گروه گواه شد. بسته آموزشی داستان‌های اجتماعی برای هر چهار متغیر پژوهش یعنی همکاری، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی (0٫001>p) و همچنین جریت‌ورزی (0٫001=p) در گروه آزمایش، اثر فزاینده در طول زمان داشت؛ همچنین تفاوت معنادار بین میانگین‌های مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیش‌آزمون با پیگیری برای خرده‌متغیرهای همکاری، جریت‌ورزی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی وجود داشت (0٫001=p) و ماندگاری تاثیر مثبت بسته آموزشی در گروه آزمایش در مرحله پیگیری مشاهده شد.

براساس یافته‌ها، داستان‌های اجتماعی بومی‌سازی‌شده می‌توانند موجب افزایش مهارت‌های همکاری، جریت‌ورزی، مسئولیت‌پذیری و خودکنترلی کودکان دچار اختلال اتیسم با عملکرد بالا شوند.

براساس بررسی‌ها، سلامت ‌روان والدین کودکان دارای اختلال هیجانی و رفتاری در خطر است. این والدین به‌منظور ارتقای سلامت ‌روان خویش نیاز به مهارت‌‌هایی دارند. یکی از راه‌های کسب این مهارت‌ها مداخلات خانواده‌محور است. هدف پژوهش حاضر طراحی برنامه جامع مداخلات خانواده‌محور و ارزیابی اثربخشی آن بر سلامت ‌روان والدین کودکان با اختلال‌های هیجانی‌‌ و رفتاری بود.

پژوهش حاضر نیمه‌تجربی با پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهش را تمامی والدین دارای کودک با اختلال‌های هیجانی و رفتاری ساکن شهر تهران در سال 97-1396 تشکیل ‌دادند. آزمودنی‌ها 30 خانواده (30 پدر و 30 مادر) بودند که با روش نمونه‌گیری هدف‌مند از میان والدین مراجعه‌کننده و ارجاع‌شده به مرکز سلامت ‌روان جامعه‌نگر انتخاب شدند که دارای کودکان با اختلالات هیجانی و رفتاری بودند. سپس به‌شکل تصادفی در یک گروه مداخله (30 پدر و مادر) و یک گواه (30 پدر و مادر) قرار گرفتند. گردآوری داده‌ها ازطریق پرسشنامه سلامت ‌روانی (گلدبرگ و هیلر، 1979) انجام پذیرفت. برای گروه آزمایشی، دوازده جلسه آموزش به‌مدت سه ماه و هر هفته 90 دقیقه اجرا شد؛ درحالی‌که گروه گواه هیچ مداخله مشخصی دریافت نکرد. سپس نتایج پس‌آزمون با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری در محیط SPSS نسخه 23 در سطح معناداری 0٫01 بررسی شد.

نتایج نشان داد که مداخله مذکور باعث تغییر معناداری در گروه آزمایش در میانگین نمره کل سلامت ‌روان می‌شود (0٫001>p) و نیز این تفاوت برای تمامی زیر‌مقیاس‌های سلامت‌ روان ازجمله نشانه‌های جسمانی (0٫008=p)، اضطراب و بی‌خوابی (0٫001=p)، نارساکنش‌وری اجتماعی (0٫001=p) و افسردگی (0٫001=p) معنادار است.

براساس یافته‌های پژوهش، مداخلات خانواده‌‌محور که توسط محققان این پژوهش تدوین شده است، بر بهبود سلامت ‌روان پدران و مادران کودکان با اختلالات هیجانی و رفتاری موثر است.

 لازمه کمک به افراد دارای کولوستومی شناخت عوامل موثر بر کیفیت زندگی و خودکارآمدی این افراد است که می‌توان با استفاده از رویکردهای مختلف به بهبود آن‌ها پرداخت. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور بر کیفیت زندگی و خودکارآمدی بیماران دارای کولوستومی بود.

پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را بیماران دارای کولوستومی مراجعه‌کننده به بخش سایکوسوماتیک بیمارستان امام‌خمینی شهرستان ساری در سال 1398 تشکیل دادند. از این تعداد 50 نفر به‌شیوه نمونه‌گیری دردسترس براساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند و در یک گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 25 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش طی ده جلسه درمان شناختی‌-رفتاری مذهب‌محور را دریافت کرد و گروه گواه هیچ مداخله‌ای دریافت نکرد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه دموگرافیک، پرسشنامه‌ کیفیت زندگی بیماران استومی (گرانت و همکاران، 2004) و مقیاس خودکارآمدی استوما (بکرز و همکاران، 1996) جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 در سطح معناداری 0٫05 صورت گرفت.

نتایج این تحقیق نشان داد که درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور بر کیفیت زندگی (0٫001>p) و خودکارآمدی (0٫001>p) بیماران دارای کولوستومی موثر است. همچنین نتایج حاکی‌از ماندگاری تاثیر مثبت این نوع درمان بر کیفیت زندگی (0٫105=p) و خودکارآمدی (0٫925=p) در مرحله پیگیری بود.

درمان شناختی-رفتاری مذهب‌محور بر کیفیت زندگی و خودکارآمدی بیماران دارای کولوستومی اثربخشی دارد؛ بنابراین استفاده از این آموزش‌ها در برنامه‌ریزی اقدامات بهداشت روانی به‌خصوص برای این بیماران توصیه می‌شود.

 آموزش برنامه فیلیال‌تراپی به والدین، تاثیر درخورتوجهی بر نگرش آن‌ها درباره کودکان با ناتوانی هوشی دارد؛ چراکه این کودکان با مشکلات عمده‌ای در رفتار و تعامل با والدین مواجه هستند. پژوهش حاضر به‌‌منظور بررسی اثربخشی آموزش برنامه فیلیال‌تراپی بر تعامل مادر با کودک و مشکلات رفتاری کودکان با ناتوانی هوشی انجام شد.

پژوهش حاضر، مطالعه‌ای نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و گروه گواه بود. در این پژوهش 24 نفر از مادران کودکان با ناتوانی هوشی شرکت داشتند که به‌روش نمونه‌گیری تصادفی از دبستان‌های دخترانه شهر اهواز در سال تحصیلی 98-1397 انتخاب شدند. آزمودنی‌ها در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند؛ به‌نحوی‌که هر گروه از دوازده نفر تشکیل شد. گروه آزمایش در ده جلسه به‌صورت هفته‌ای دو جلسه و هر جلسه شصت دقیقه در برنامه فیلیال‌تراپی شرکت کرد؛ درحالی‌‌که این آموزش به گروه گواه ارایه نشد. مادران مقیاس رابطه والد-کودک (پیانتا، 1992) و پرسشنامه مشکلات رفتاری-فرم والدین (راتر و همکاران، 1970) را در پیش‌آزمون و پس‌آزمون تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نسخه 24 نرم‌افزار SPSS تجزیه‌و‌تحلیل شد.

نتایج تحلیل کوواریانس تک‌متغیری نشان داد که آموزش برنامه فیلیال‌تراپی اثر مثبت و معناداری بر بهبود تعامل مادر با کودک با ناتوانی هوشی دارد (0٫001>p)؛ همچنین نتایج بیانگر اثر معنادار آموزش برنامه فیلیال‌تراپی بر کاهش مشکلات رفتاری در این کودکان است (0٫001>p).

براساس یافته‌های این پژوهش، آموزش برنامه فیلیال‌تراپی تعامل مادر با کودک و مشکلات رفتاری کودکان را بهبود بخشید؛ بنابراین، برنامه‌ریزی به‌منظور استفاده از آموزش برنامه فیلیال‌تراپی برای مادران کودکان با ناتوانی هوشی اهمیت ویژه‌ای دارد.

مولتیپل‌اسکلروزیس بیماری ناتوان‌کننده مغز و نخاع است که می‌تواند موجب بروز مشکلات بینایی، تعادل، مهار عضلات، راه‌رفتن، خستگی، ضعف عضلانی، تاری ‌دید و دوبینی، بی‌حسی و مورمورشدن، جنسی، مثانه و روده، درد، تمرکز و حافظه شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف تعیین‌ اثربخشی‌ هیپنوتیزم‌‌درمانی ‌شناختی بر کاهش‌ وضعیت ناتوانی‌ گسترش‌یافته در بیماران مبتلا به ام‌اس انجام شد.

این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری دوماهه با گروه‌ گواه بود. تعداد 30 بیمار مبتلا به ام‌اس از مراجعان به یک ‌کلینک‌ خصوصی مغز و اعصاب در تهران در سال 97-1396 با نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و‌ به‌صورت‌ تصادفی در گروه‌های ‌مساوی آزمایش و گواه قرار گرفتند. جمع‌آوری داده‌های پژوهش ازطریق ارزیابی ناتوانی‌ها توسط نورولوژیست به‌صورت انفرادی در هشت سیستم عملکردی و‌ وضعیت ناتوانی ‌گسترش‌‌یافته طبق مقیاس EDSS (کورتزک، 1983) برای هر دو گروه انجام پذیرفت. مداخله ‌درمانی مبتنی‌بر پروتکل محقق‌ساخته در هشت جلسه یک‌ساعته انفرادی برای‌ گروه ‌آزمایش اجرا شد. داده‌ها به‌کمک نرم‌افزار SPSS نسخه 21 با استفاده از آزمون‌های ناپارامتریک فریدمن و ویلکاسون با سطح معناداری 0٫05 تحلیل شدند.

نتایج نشان داد که اجرای هیپنوتیزم‌درمانی شناختی، ناتوانی در مولفه‌های پیرامیدال، بینایی، ذهنی و وضعیت ناتوانی‌گسترش‌یافته کل را در مراحل پیش‌آزمون-پس‌آزمون (0٫05>p)، پیش‌آزمون-پیگیری (0٫05>p) و پس‌آزمون-پیگیری (0٫05<p) کاهش داده است. هیپنوتیزم‌‌درمانی ‌شناختی پنج مولفه از هشت مولفه را شامل مخچه‌ای، ساقه مغز، حسی، روده و مثانه و سایر موارد را تحت‌تاثیر قرار نداده است.

براساس یافته‌های پژوهش، هیپنوتیزم‌‌درمانی ‌شناختی می‌تواند بر کاهش ‌ناتوانی در سیستم‌های ‌عملکردی پیرامیدال، بینایی، ذهنی و وضعیت‌ ناتوانی گسترش‌یافته ‌کل در بیماران مبتلا به ام‌اس موثر باشد.

یکی از نشانه‌های رایج اختلال‌های روانی و هیجانی که به‌ویژه برای افسردگی و خودکشی ذکر شده‌ است، اختلال در خواب است. هدف پژوهش حاضر تعیین تفاوت اثربخشی ذهن‌آگاهی، معنادرمانی و درمان فعال‌سازی رفتاری بر کیفیت خواب دانشجویان دختر افسرده بود.

روش پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را مراجعان دانشجوی دختر مقطع کارشناسی تشکیل دادند که براساس فراخوان به مرکز مشاوره امید مهر در سال 1398 مراجعه کردند. از میان آن‌ها 60 نفر به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و با همگن‌سازی سن در چهار گروه درمان ذهن‌آگاهی، معنادرمانی، درمان فعال‌سازی رفتاری و گواه قرار گرفتند. شرکت‌کننده‌ها در مراحل پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری به شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (بویسی و همکاران، 1989) و سیاهه افسردگی بک (بک، 1961) پاسخ دادند. گروه‌های آزمایش هشت جلسه درمان ذهن‌آگاهی، ده جلسه معنادرمانی و ده جلسه فعال‌سازی رفتاری دریافت کردند. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی به کمک نرم‌افزار SPSS نسخه 25در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

نتایج نشان داد که تفاوت معنادار بین گروه‌های درمان‌ ذهن‌آگاهی، معنادرمانی و فعال‌سازی رفتاری با گروه گواه در متغیر کیفیت خواب وجود دارد (0٫001>p) و بین سه گروه درمانی تفاوت معنادار وجود ندارد. همچنین نتایج حاکی‌از تفاوت میانگین‌ها در مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون (0٫001>p) و پیش‌آزمون با پیگیری (0٫001>p) برای متغیر کیفیت خواب است و نشان‌‌دهنده تداوم تاثیر مداخلات در مرحله پیگیری است (0٫001=p).

براساس نتایج پژوهش، هر سه رویکرد درمان ذهن‌آگاهی، معنادرمانی و درمان فعال‌سازی رفتاری هریک با هدف قراردادن یک ‌بعد از افسردگی بر کیفیت خواب دختران افسرده اثربخش هستند و اثر کاهنده دارند.

 پیامدهای اجتماعی خیانت‌های زناشویی سبب بروز انواع آسیب‌ها و ناتوانی‌های روانی-عاطفی در ابعاد فردی و اجتماعی می‌شود؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار بر دلزدگی و بخشودگی زنان متاهل عهدشکن مجازی انجام گرفت.

این پژوهش نیمه‌تجربی از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه پژوهشی را تمامی زنان متاهل عهدشکن مجازی مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره در شهر اصفهان در سال 1397 تشکیل دادند. نمونه پژوهش شامل 30 زن متاهل عهدشکن مجازی بود که به‌‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در یک گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر کدام 15 نفر) قرار گرفتند. هر دو گروه پرسشنامه دلزدگی زناشویی (پاینز، 1996) و پرسشنامه بخشودگی بین‌فردی (احتشام‌زاده، 1388) را تکمیل کردند. برای زنان گروه آزمایش به‌مدت نه جلسه  زوج‌درمانی هیجان‌مدار مدل جانسون (2007) ارایه شد. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل کوواریانس) در نرم‌افزار SPSS نسخه 19 صورت گرفت. در تمامی آزمون‌ها سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد.

نتایج نشان داد میانگین نمرات دلزدگی زناشویی و مولفه‌های آن (جسمی، عاطفی، روانی) و میانگین نمرات بخشودگی و مولفه‌های آن (کنترل رنجش، درک و فهم واقع‌بینانه) در گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون به‌طور معنا‌داری کمتر از میانگین نمرات دلزدگی زناشویی و مولفه‌های آن و بیشتر از میانگین نمرات بخشودگی و مولفه‌های آن در گروه گواه است (0٫001>p).

براساس نتایج، مشاوره به روش زوج‌درمانی هیجان‌مدار نقش اساسی در کاهش دلزدگی زناشویی و بخشودگی زنان متاهل عهدشکن مجازی دارد.

لازمه کمک به دانش‌آموزان برای حل مشکلات مربوط به مسئولیت‌پذیری و اشتیاق به مدرسه، شناخت عوامل موثر بر دو متغیر ذکرشده در آن‌ها است که می‌توان با استفاده از رویکردهای مختلف به بهبود آن‌ها پرداخت. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مبانی تیوری انتخاب بر مسئولیت‌پذیری و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان مقطع دوم متوسطه بود.

 روش این پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش‌آموزان مقطع دوم متوسطه در مناطق یک و دو ساری تشکیل دادند. از بین آن‌ها تعداد 30 نفر از دانش‌آموزان مقطع دوم متوسطه داوطلب دارای نمره بیشتر در مسئولیت‌پذیری وارد مطالعه شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آموزش تیوری انتخاب و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش طی هشت جلسه 90دقیقه‌ای به‌صورت هفتگی، آموزش تیوری انتخاب را دریافت کرد. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌ مسئولیت‌پذیری (کردلو، 1389) و مقیاس اشتیاق به مدرسه (وانگ و همکاران، 2011) جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقببی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت در سطح معناداری 0٫05 انجام شد.

 نتایج نشان داد که آموزش تیوری انتخاب به‌طور معناداری منجربه بهبود مسئولیت‌پذیری و اشتیاق به مدرسه در گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون شده است (0٫001>p)؛ همچنین اثربخشی این آموزش در مرحله پیگیری برای متغیر اشتیاق به مدرسه ماندگار بود (0٫789=p)؛ اما برای مسئولیت‌پذیری افزایش یافت (0٫015=p).

 براساس یافته‌های پژوهش می‌توان گفت، آموزش مبانی تیوری انتخاب بر افزایش مسئولیت‌پذیری و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان مقطع دوم متوسطه موثر است.

لازمه کمک به افراد مبتلا به فشارخون بالا برای حل مشکلات مربوط به این بیماری، شناخت عوامل موثر بر کانون کنترل سلامت و خودمراقبتی این افراد است که می‌توان با استفاده از رویکردهای مختلف به بهبود آن‌ها پرداخت؛ بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی روش بازسازی شناختی بر کانون کنترل سلامت و خودمراقبتی در زنان مبتلا به فشارخون بالا بود.

روش پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی، از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی زنان مبتلا به فشارخون بالا مراجعه‌کننده به کلینیک تخصصی قلب و عروق فرشچیان شهر همدان در سال 1398 تشکیل دادند. حجم نمونه آماری 30 نفر شامل دو گروه 15نفری (گروه آزمایش و گروه گواه) بود که به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس و داوطلبانه انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. آموزش گروهی در بازسازی شناختی طی دوازده جلسه 90دقیقه‌ای براساس بسته آموزشی لارسون و همکاران (2016) انجام شد. داده‌ها با استفاده از مقیاس چندوجهی منبع کانون کنترل سلامت (والستون و همکاران، 1976) و پرسشنامه خلاصه فعالیت‌های خودمراقبتی دیابت (توبرت و همکاران، 2000) جمع‌آوری شد. در تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی با کمک نرم‌افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.

 نتایج تحقیق نشان ‌داد که آموزش بازسازی شناختی بر کانون کنترل ‌سلامت (0٫001<p) و مولفه‌های آن شامل سلامت درونی، سلامت افراد موثر و سلامت مربوط به شانس (0٫001<p) و همچنین خودمراقبتی (0٫001<p) در زنان مبتلابه فشارخون بالا اثربخش‌ بود و تغییر ایجادشده در مرحله پیگیری همچنان پایدار بود (0٫05<p).

 براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت، روش بازسازی شناختی بر کانون کنترل سلامت و خودمراقبتی در زنان مبتلا به فشارخون بالا موثر است.

تداوم زندگی مشترک پس از تجربه بی‌وفایی، نیازمند مواجهه با خشم و احساسات منفی همسر آسیب‌دیده است. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش بخشایش و آموزش شفقت ‌به ‌خود بر تعارضات زناشویی زنان زخم‌خورده از خیانت زناشویی شهرستان بیرجند انجام شد.

 این مطالعه از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه پژوهش را زنان خیانت‌دیده مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره و مددکاری شهرستان بیرجند در سال 1397 تشکیل دادند. نمونه پژوهش 52 نفر از زنان خیانت‌دیده بودند که به‌شیوه نمونه‌گیری در‌دسترس به‌صورت هدف‌مند انتخاب شدند. سپس در دو گروه آزمایش آموزش بخشایش (16 نفر) و آموزش شفقت‌ به‌ خود (18 نفر) و یک ‌گروه گواه (18 نفر) قرار گرفتند؛ این افراد پیش از مداخله، یک هفته پس از مداخله و سه ماه بعد از مداخله، مقیاس تعارضات زناشویی (اگمان و همکاران، 1985) را تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 21 و تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در سطح معناداری 0٫05 تجزیه‌وتحلیل شدند.

 نتایج نشان داد، تعارض زناشویی در طول زمان در دوره مداخله تا پیگیری در حال تغییر بوده است و بین سه گروه آموزش بخشایش، آموزش شفقت به خود و گواه تفاوت معنادار وجود دارد (0٫001>p). بین نمره تعارض زناشویی در گروه آموزش شفقت ‌به‌ خود و گروه آموزش بخشایش (0٫006=p) و همچنین بین گروه آموزش شفقت ‌به ‌خود با گروه گواه (0٫001>p) تفاوت معناداری وجود دارد؛ اما بین گروه بخشایش و گروه گواه تفاوت معناداری دیده نمی‌شود (0٫001=p).

 آموزش شفقت ‌به‌ خود به‌عنوان رویکردی کارآمد و مداخله‌ای متمرکز بر خودپذیری، بیشتر از آموزش بخشایش می‌تواند در کاهش تعارضات زناشویی زنان زخم‌خورده از خیانت که مایل به بهبود روابط با همسر خود هستند، موثر باشد.

اختلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی با نقایصی در کارکردهای شناختی ازجمله توانایی فضایی همراه است؛ بنابراین هدف این مطالعه بررسی تفاوت‌های موجود در عوامل فضایی در کودکان با و بدون اختلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی بود.

 در این پژوهش توصیفی‌تحلیلی 64 کودک با اختلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی با تشخیص روان‌پزشک کودک و براساس ملاک‌های DSM-5 در شهر تهران در سال 1398 شرکت کردند. آن‌ها با شیوه نمونه‌گیری از نوع هدفمند و به‌صورت دردسترس انتخاب شدند؛ همچنین 64 کودک بدون اختلال به‌عنوان گروه گواه در نظر گرفته شدند. عوامل فضایی ازطریق تکالیف توانایی فضایی تهیه‌شده توسط سلوکی و همکاران (2020) ارزیابی شد. هر تکلیف، متغیر‌های مختلفی را نظیر دقت پاسخ و زمان واکنش در بر گرفت که برای مقایسه آن‌ها در کودکان دو گروه از آزمون یومن‌ویتنی استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 24 در سطح معنا‌داری 0٫05 تجزیه‌وتحلیل شدند.

 کودکان با اختلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی درمقایسه با کودکان بدون اختلال نمره دقت کمتری در تکالیف انعطاف‌پذیری بستن (0٫001>p)، سرعت بستن (0٫001>p)، سرعت ادراک (0٫001>p)، تجسم‌سازی (0٫001>p)، روابط فضایی (0٫001>p)، جهت‌یابی فضایی (0٫001>p) و در فاز حافظه نشانه‌های تکلیف مسیریابی (0٫002=p) داشتند. دو گروه به‌لحاظ میانگین زمان واکنش در تکالیف تجسم‌سازی (0٫001>p)، روابط فضایی (0٫001>p) و جهت‌یابی فضایی (0٫005=p) تفاوت معناداری با یکدیگر داشتند.

 باتوجه به یافته‌های این پژوهش مبنی‌بر وجود نقایصی در عوامل مختلف توانایی فضایی در کودکان با اختلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی، به‌نظر می‌رسد متخصصان توان‌بخشی شناختی باید عوامل هشت‌گانه توانایی فضایی را در ارزیابی این کودکان مدنظر قرار دهند.

باتوجه به مشکلات زنان باردار مبتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی، مداخلات روان‌شناختی در بهبود بهزیستی روان‌شناختی آنان مفید است؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش ایمن‌سازی ‌درمقابل استرس و آموزش روان‌شناسی مثبت‌نگر بر بهزیستی روان‌شناختی زنان باردار مبتلا به افتادگی دریچه میترال انجام شد.

 روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه ‌آماری را تمامی زنان باردار مبتلا به افتادگی دریچه میترال بیمارستان امام‌خمینی شهر تهران در سال 1398 تشکیل دادند. از بین آن‌ها تعداد 45 نفر از افراد واجد شرایط داوطلب به‌صورت دردسترس وارد مطالعه ‌شدند. سپس به‌طور تصادفی در سه گروه روان‌شناسی مثبت‌نگر، ایمن‌سازی درمقابل استرس و گواه قرار گرفتند. گروه روان‌شناسی مثبت‌نگر طی چهارده جلسه به‌صورت هفتگی و گروه آموزش ایمن‌سازی درمقابل استرس طی نه جلسه به‌صورت هفتگی درمان را دریافت کردند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی (ریف، 1989) جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌ها با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر، آزمون‌های تعقیبی بونفرونی و توکی با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 22 در سطح معناداری 0٫05 صورت گرفت.

 نتایج نشان داد عامل درون‌گروهی (زمان) برای تمامی مولفه‌های بهزیستی روان‌شناختی شامل روابط مثبت با دیگران، استقلال، تسلط محیطی، رشد فردی، هدف‌مندی و پذیرش خود، معنادار است (0٫001>p)؛ همچنین عامل بین‌گروهی و اثر متقابل زمان و گروه برای تمامی مولفه‌های ذکرشده بهزیستی روان‌شناختی معنادار است (0٫05>p). در نمره مولفه‌های ذکرشده بهزیستی روان‌شناختی تفاوت معنا‌دار بین مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون (0٫001>p) و مراحل پیش‌آزمون با پیگیری (0٫001>p) وجود دارد و تفاوت معنادار بین مراحل پس‌آزمون با پیگیری مشاهده نشد؛ همچنین مولفه‌های ذکرشده بهزیستی روان‌شناختی در گروه روان‌شناسی مثبت‌نگر (0٫001>p) و گروه ایمن‌سازی درمقابل استرس (0٫001>p) پس از مداخله درمقایسه با گروه گواه افزایش پیدا کرده است.

 براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان نتیجه گرفت، آموزش ایمن‌سازی درمقابل استرس و آموزش روان‌شناسی مثبت‌نگر منجربه بهبود بهزیستی روان‌شناختی در زنان باردار مبتلا به افتادگی دریچه میترال می‌شود.

همودیالیز به‌عنوان شایع‌ترین روش درمان جایگزین کلیه در بیماران کلیوی، منجربه انواع مشکلات فیزیکی و روان‌شناختی می‌شود؛ لذا هدف پژوهش حاضر، مدل‌یابی معادلات ساختاری پیروی از درمان براساس ویژگی‌های شخصیتی، حمایت اجتماعی و ادراک بیماری در بیماران تحت همودیالیز بود.

روش پژوهش توصیفی و طرح پژوهش همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه‌ آماری را تمامی بیماران کلیوی مزمن تحت همودیالیز شهر تهران در سال 1397 تشکیل دادند که از بین آن‌ها، 200 نفر به‌روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از مقیاس پیروی کلی (هیز، 1994)، پرسشنامه شخصیت پنج‌عاملی نیو (کاستا و مک‌کری، 1992)، پرسشنامه حمایت اجتماعی (واکس و همکاران، 1986) و پرسشنامه ادراک بیماری (واینمن و همکاران، 1996) جمع‌آوری شد. تحلیل داده‌های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی‌ پیرسون و تحلیل مسیر با نرم‌افزارهای SPSS نسخه 22 و AMOS نسخه 22 در سطح معناداری 0٫05 صورت گرفت.

 در بیماران تحت همودیالیز حمایت اجتماعی رابطه بین عامل روان‌رنجورخویی شخصیت و پیروی از درمان را به‌صورت منفی (0٫001=p، 0٫087-=β) و رابطه بین گشودگی (0٫002=p، 0٫056=β)، توافق‌پذیری (0٫013=p، 0٫046=β) و برون‌گرایی (0٫001=p، 0٫103=β) با پیروی از درمان را به‌صورت مثبت و معنادار میانجیگری می‌کند. ادراک منفی از بیماری در بین بیماران تحت همودیالیز رابطه بین عامل روان‌رنجورخویی شخصیت و پیروی از درمان را به‌صورت منفی (0٫009=p، 0٫093-=β) و ادراک مثبت از بیماری رابطه بین وظیفه‌شناسی (0٫001=p، 0٫099=β) و توافق‌پذیری را (0٫024=p، 0٫058=β) با پیروی از درمان را به‌صورت مثبت و معنادار میانجیگری می‌کند.

 براساس یافته‌های پژوهش، ویژگی‌های شخصیتی با نقش میانجی حمایت اجتماعی و ادراک از بیماری می‌تواند مدل خوبی برای تبیین پیروی از درمان در بیماران تحت همودیالیز باشد.

زمینه و هدف:

 اعتیاد، یکی از مشکلات بسیار مهم عصر حاضر با گستره جهانی است؛ مشکلی که میلیون ها زندگی را ویران ساخته و سرمایه های کلان ملی را صرف هزینه مبارزه، درمان و صدمات ناشی از آن می نماید. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثر بخشی مداخله حضور پویا در لحظه لانگر و مبتنی بر مدیتیشن بر کاهش علایم اضطرابی در بازپروری معتادان طراحی و اجرا شد.

پژوهش حاضر به روش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه پژوهش حاضر افراد مبتلا به اعتیاد شهرستان های: دزفول (12 نفر)، اندیمشک (8 نفر)، شوش (6 نفر) و شوشتر (4 نفر) بود که به صورت بستری یا سرپایی به کمپ ترک اعتیاد «سلام زندگی» واقع در شهرستان اندیمشک مراجعه نموده بودند. از میان حضوریافتگان پس از احراز شرایط ورودی و خروجی تعداد 30 نفر به صورت نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شده و به صورت تصادفی در دوگروه آزمایش (حضور پویا در لحظه لانگر و مبتنی بر مدیتیشن) و یک گروه گواه گمارده شدند (هر گروه 10 نفر)، این نمونه گیری از فروردین 98 آغاز شد و مداخله به مدت 8 هفته طول کشید. از آزمون کوواریانس جهت تحلیل داده های پژوهش در سطح معناداری 0٫05 استفاده شد.

نتایج نشان داد میانگین اضطراب گروه آزمایش اول «حضور پویا در لحظه لانگر» از 86٫9 به 74٫3 و میانگین اضطراب گروه آزمایش دوم «حضور پویا در لحظه مبتنی بر مدیتیشن» از 84٫7 به 73٫2 کاهش پیدا کرد. تحلیل کوواریانس نشان داد که پس از حذف اثر پیش آزمون، میانگین نمرات پس آزمون دو گروه اختلاف آماری معناداری دارند (0٫001>p).

این مطالعه نشان می دهد که انجام درمان های گروهی مبتنی بر حضور ذهن می تواند در وضعیت سلامت روان معتادان خصوصا در مرحله بازپروری اثرات مفیدی داشته باشد؛ لهذا می توان به عنوان رویکردی پیشگیرانه به آن نگاه کرد.

زمینه و هدف:

 اهمال کاری تحصیلی یکی از متغیرهای شایع در دانش آموزان است که بررسی متغیرهای تاثیرگذار بر آن ازجمله خودکارآمدی اجتماعی، کما ل گرایی و هیجانات پیشرفت اهمیت بسیاری دارد؛ لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خودکارآمدی اجتماعی، کمال گرایی و هیجانات پیشرفت در پیش بینی اهمال کاری تحصیلی دانش آموزان پسر پایه دوازدهم انجام شد.

تحقیق حاضر از پژوهش های همبستگی بود که در سال تحصیلی 98-1397، 290 نفر از دانش آموزان پسر پایه دوازدهم شهر مشهد به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. افراد نمونه مقیاس اهمال کاری تحصیلی-نسخه دانش آموز (سولومون و راثبلوم، 1984)، پرسشنامه هیجانات پیشرفت (پکران و همکاران، 2007)، سیاهه شناختارهای کمال گرایی چندبعدی (کوبوری و تانو، 2005) و پرسشنامه ابعاد خودکارآمدی (موریس، 2001) را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه در SPSS نسخه 22 استفاده شد. سطح معناداری برای همه آزمون ها 0٫05 لحاظ شد.

نتایج نشان داد رابطه منفی و معناداری بین خودکارآمدی اجتماعی (0٫05>p، 0٫272-=r)، استانداردهای فردی (0٫05>p، 0٫150-=r) و هیجانات پیشرفت مثبت (0٫05>p، 0٫456-=r) با اهمال کاری تحصیلی وجود دارد؛ همچنین رابطه مثبتی بین نگرانی مفرط درباره اشتباهات (0٫05>p، 0٫358=r) و هیجانات پیشرفت منفی (0٫05>p، 0٫502=r) با اهمال کاری تحصیلی مشاهده می شود. هیجانات پیشرفت مثبت (0٫001>p، 0٫256-=ß) و هیجانات پیشرفت منفی (0٫001>p، 0٫277=ß) و نگرانی مفرط درباره اشتباهات (0٫001>p، 0٫188=ß) باهم مقدار 0٫316 واریانس اهمال کاری را پیش بینی می کنند.

خودکارآمدی اجتماعی، کمال گرایی و هیجانات پیشرفت متغیرهای مرتبط با اهمال کاری تحصیلی هستند و اینکه هیجانات پیشرفت مثبت، هیجانات پیشرفت منفی و نگرانی مفرط درباره اشتباهات در اهمال کاری تحصیلی نقش پیش بینی کنندگی دارند.

زمینه و هدف:

 سلامت روانی نقش زیادی در تضمین پویایی و کارآمدی جامعه دارد و نحوه ارتباط زوجین با یکدیگر یکی از عوامل مهم تعیین کننده سلامت روانی است. این پژوهش با هدف پیش بینی آسیب پذیری روانی براساس الگوهای ارتباطی زوجین صورت گرفت.

روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی مراجعان متاهل مراکز مشاوره و روان درمانی شهر یزد در سال 1397 بودند که 260 نفر از آنان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از چک لیست نشانه های اختلالات روانی (دروگاتیس و همکاران، 1976) و پرسشنامه الگوهای ارتباطی زوجین (کریستنسن و سالاوی، 1984) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی چندگانه، در سطح معناداری 0٫05 به کمک نرم افزار SPSS نسخه 24 صورت گرفت.

نتایج مدل رگرسیونی خطی چندگانه نشان داد که الگوی ارتباطی توقع/کناره گیر به صورت مثبت (0٫001>p، 0٫381=β) و الگوی ارتباطی سازنده متقابل به صورت منفی (0٫001>p، 0٫232-=β) قادر به پیش بینی آسیب پذیری روانی است؛ اما الگوی ارتباطی اجتناب متقابل، آسیب پذیری روانی را پیش بینی نمی کند (0٫137=p، 0٫102=β)؛ همچنین این مدل درمجموع 18درصد از تغییرات آسیب پذیری روانی را پیش بینی کرده است.

باتوجه به نتایج، وجود الگوی ارتباطی توقع/کناره گیر در زوجین آسیب های روانی را افزایش می دهد؛ ولی آسیب پذیری روانی در زوجینی که از الگوی ارتباطی سازنده متقابل در روابط خود استفاده می کنند، کمتر است؛ بنابراین برای حفظ سلامت روانی زوجین لازم است به مهارت های سازگاری و حل مسئله آن ها توجه شود.

زمینه و هدف:

 اختلال یادگیری ریاضی با نقایصی در کارکردهای شناختی همراه است. یکی از اصلی ترین کارکردهای شناختی، توانایی بینایی-فضایی است که متشکل از هشت عامل مجزا است. هدف این مطالعه بررسی تفاوت های موجود در عوامل هشت گانه بینایی-فضایی در کودکان با و بدون اختلال یادگیری از نوع ریاضی بود.

در این پژوهش توصیفی تحلیلی، 128 دختر و پسر با و بدون اختلال یادگیری ریاضی در دامنه سنی 9تا12 سال در سال تحصیلی 98-1397 شرکت کردند. نمونه گیری در گروه با اختلال ریاضی به صورت هدف مند و در گروه بدون اختلال ریاضی به شیوه تصادفی چندمرحله ای انجام شد. ابزارهای به کاررفته شامل آزمون هوش وکسلر-ویرایش چهارم (2003) و آزمون ریاضی کی مت (کنولی و همکاران ، 1988) بود. توانایی بینایی-فضایی با مجموعه تکالیف رایانه ای توانایی فضایی (سلوکی و همکاران، 2020) سنجیده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون یومن ویتنی با نرم افزار SPSS نسخه 24 در سطح معنا داری 0٫05 انجام شد.

نتایج نشان داد که گروه کودکان با اختلال یادگیری ریاضی درمقایسه با گروه کودکان بدون اختلال نمره دقت کمتری در تکالیف انعطاف پذیری بستن، سرعت بستن، سرعت ادراکی، تجسم سازی، روابط فضایی، جهت یابی فضایی  و توانایی زمانی فضایی (0٫001>p) و همچنین در فاز حافظه نشانه های تکلیف مسیریابی (0٫002=p) دارند. کودکان گروه با اختلال یادگیری ریاضی به طور معناداری تعداد ماده بیشتری را برای رسیدن به ملاک مربوط به یادگیری هر مسیر در تکلیف مسیریابی طی کرده اند (0٫001>p) و به طور معناداری مسافت بیشتری را در فاز میان برزدن این تکلیف درمقایسه با گروه کودکان عادی پیموده اند (0٫003=p)؛ همچنین نتایج نشان داد دو گروه به لحاظ میانگین زمان واکنش در تکالیف تجسم فضایی، روابط فضایی و جهت یابی فضایی تفاوت معناداری با یکدیگر دارند (0٫001>p). 

نتایج پژوهش نشان داد، کودکان با اختلال یادگیری از نوع ریاضی در تمامی عوامل هشتگانه توانایی بینایی-فضایی نقص دارند.

زمینه و هدف:

 مداخلات انجام شده در زمینه بهبود هماهنگی چشم و دست به عنوان عنصر اساسی در فعالیت های روزمره کودکان فلج مغزی، بسیار محدود است؛ بنابراین این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر مداخلات تمرینی بر هماهنگی چشم و دست کودکان فلج مغزی همی پلژی اسپاستیک انجام شد.

این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. 20 کودک فلج مغزی همی پلژی اسپاستیک از مدرسه استثنایی گلها در شیراز در سال 1398 به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی در چهار گروه 5نفره، مداخلات فعالیت بدنی، فیزیوتراپی و واقعیت مجازی را دریافت کردند و گروه گواه هیچ مداخلاتی دریافت نکرد. مداخلات به مدت هشت هفته و هر هفته سه جلسه و هر جلسه 30 دقیقه اجرا شد. آزمون یکپارچگی بینایی حرکتی (بیری، 1989) به منظور ارزیابی هماهنگی چشم و دست به کار رفت؛ همچنین برای سنجش تاثیر مداخلات در مراحل مختلف آزمون از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و برای تعیین ماندگاری تاثیر مداخلات از آزمون تعقیبی بونفرونی استفاده شد. سطح معناداری 0٫05 در نظر گرفته شد.

در سنجش تاثیر مداخله، نتایج بیانگر تفاوت معنادار تاثیر مداخلات بر هماهنگی چشم و دست در گروه های مختلف شامل فعالیت بدنی (0٫001>p)، فیزیوتراپی (0٫008=p) و واقعیت مجازی (0٫001>p) بود. در سنجش میزان ماندگاری مداخلات باتوجه به مراحل پس آزمون و پیگیری، در گروه واقعیت مجازی میزان ماندگاری مداخله درمقایسه با دو گروه دیگر درخورتوجه بود (0٫108=p).  

طراحی برنامه های تمرینی با استفاده از محیط واقعیت مجازی درمقایسه با سایر مداخلات در بهبود هماهنگی چشم و دست کودکان فلج مغزی نقش موثرتری دارد.

زمینه و هدف :

سلامت جامعه به سلامت خانواده وابسته است و رویدادهای زندگی خانوادگی می تواند سلامت جامعه را به خطر بیندازد و اعضای خانواده را به اختلالات روانی آسیب پذیر سازد. هدف از این پژوهش، پیش بینی آسیب پذیری روانی براساس رویدادهای زندگی خانوادگی بود.

روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش را تمامی مراجعان متاهل مراکز مشاوره و روان درمانی یزد در سال 1397 تشکیل دادند. نمونه های پژوهش 260 نفر بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار استفاده شده در پژوهش چک لیست نشانه های اختلالات روانی (دروگاتیس و همکاران، 1976) و پرسشنامه رویدادها و تغییرات زندگی خانوادگی (مک کوبین و همکاران، 1991) بود. تحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی ساده، در سطح معناداری 0٫05 با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 صورت گرفت.

نتایج پژوهش نشان داد که رویدادهای زندگی خانوادگی، نمره کلی آسیب پذیری روانی (0٫001>p و  0٫453=β) و ابعادش شامل شکایت جسمانی (0٫001>p و  0٫403=β)، وسواس (0٫001>p و 0٫365=β)، حساسیت در روابط متقابل (0٫001>p و 0٫371=β)، افسردگی (0٫001>p و  0٫438=β)، اضطراب (0٫001>p و 0٫381=β)، پرخاشگری (0٫001>p و  0٫39=β)، ترس مرضی (0٫001>p و  0٫387=β)، افکار پارانوییدی (0٫001>p و 0٫445=β) و روان پریشی (0٫001>p و  0٫39=β) را به شکل مثبت پیش بینی می کنند.

طبق نتایج، با افزایش رویدادهای زندگی خانوادگی، آسیب پذیری روانی افزایش می یابد و رویدادهای زندگی خانوادگی می تواند انواع آسیب های روانی را پیش بینی کند. باتوجه به این امر لازم است که آموزش مهارت های زندگی، تاب آوری و سازگاری مدنظر سازمان های مربوط قرار گیرد.

زمینه و هدف:

 شواهد پژوهشی حاکی از این است که نوجوانان بزهکار از مهارت های زندگی بهره مند نیستند. یکی از مهارت های لازم برای زندگی، مهارت حل مسئله اجتماعی است. هدف این مطالعه، تعیین میزان تاثیر آموزش مهارت حل مسئله اجتماعی بر وضعیت روان شناختی نوجوانان بزهکار پسر بود.

طرح پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و انتخاب گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی نوجوانان بزهکار پسر کانون اصلاح و تربیت واقع در استان تهران در سال 1397 تشکیل دادند که ازطریق نمونه گیری دردسترس، 50 نفر از آنان انتخاب شدند. سپس به صورت تصادفی به دو گروه 25نفری (یک گروه آزمایش و یک گروه گواه) تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت سیزده جلسه آموزش حل مسئله اجتماعی قرار گرفت. محتوای جلسات براساس الگوی حل مسئله اجتماعی دزوریلا و نزو (1980) صورت بندی شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت (جان، 1990) و مقیاس بهزیستی ذهنی (کییز، و همکاران، 2002) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره به کمک نرم افزار SPSS نسخه 18 تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج نشان داد، آموزش حل مسئله اجتماعی می تواند شخصیت برون گرای نوجوانان بزهکار را بهبود بخشد (0٫004=p).

آموزش مهارت حل مسئله اجتماعی بر ویژگی شخصیتی برون گرایی نوجوانان پسر بزهکار تاثیر دارد؛ بنابراین کانون اصلاح و تربیت می تواند از طریق آموزش حل مسئله اجتماعی به نوجوانان، ویژگی شخصیتی برون گرایی آن ها را بهبود بخشد.

زمینه و هدف : 

مطالعات نشان می دهد، سرطان پستان بر افزایش میزان استرس، افسردگی، اختلالات روانی و کندشدن روند درمانی افراد تاثیر به سزایی دارد. باتوجه به شیوع نسبتا زیاد این سرطان در زنان، به کارگیری راهبردهایی جهت توان مند سازی روان شناختی زنان مبتلا توصیه شده است. هدف از مطالعه حاضر تدوین بسته آموزشی غلبه بر درماندگی آموخته شده و اثربخشی آن بر احساس درماندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان بود.

این پژوهش در دو مرحله کیفی و کمی انجام شد. به منظور تدوین بسته آموزشی غلبه بر درماندگی آموخته شده بر احساس درماندگی در زنان مبتلا به سرطان پستان از روش تحلیل کیفی مبتنی بر تحلیل محتوا استفاده شد. همچنین به منظور تعیین اثربخشی بسته ذکرشده، روش نیمه آزمایشی دوگروهی (آموزش و گواه) و دومرحله ای پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه به کار گرفته شد. در بخش کیفی، جامعه آماری خبرگان مجرب دانشگاه ها، مدیران و صاحب نظران حوزه مداخلات روان شناسی مثبت بودند. همچنین در بخش کمی جامعه پژوهش زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به بخش درمانی مرکز تحقیقات سرطان و بیماران درمانگاه ولیعصر واقع در بیمارستان امام خمینی در سال 1397 بودند. نمونه گیری به روش هدف مند انجام پذیرفت و 30 نفر به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها پرسشنامه سبک های اسنادی (پترسون و سلیگمن، 1984) به کار برده شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، تحلیل کوواریانس چندمتغیره با کمک نرم ا فزار SPSS نسخه به کار گرفته شد. 

نتایج نشان داد که آموزش غلبه بر درماندگی آموخته شده باعث کاهش سبک درونی/بیرونی منفی (23٫829=F و 0٫001>p)، ثبات/عدم ثبات منفی (14٫131=F و 0٫010>p)، سبک عام/خاص منفی (19٫081=F و 0٫001>p) و نیز افزایش سبک های مثبت یعنی سبک درونی/بیرونی مثبت (7٫868=F و 0٫010=p)، ثبات/عدم ثبات مثبت (7٫110=F و 0٫014=p) و سبک عام/خاص مثبت (10٫943=F و 0٫003=p) شده است.

درمداخله ای که با استفاده از بسته غلبه بر درماندگی آموخته شده انجام شد، بیماران مبتلا به سرطان پستان با کاربست سبک مقابله کارآمد مسئله مدار در کنار سبک های اسنادی سازگارانه، از مهارت های شناختی خود برای تبیین استرس ناشی از بیماری خود استفاده کردند و توانستند راه حل های مناسبی را برای کاهش نگرانی ها پیدا کنند؛ بدین ترتیب باید گفت کاهش استرس باعث افزایش اعتماد به نفس و بهبود وضعیت سلامتی بیمار می شود.

زمینه و هدف:

 فلج مغزی ناهنجاری غیرپیشرونده در مغز است که نقایص وضعیتی و حرکتی در رشد کودک ایجاد می کند و شیوع آن بیش از ناهنجاری های دیگر است. هدف از تحقیق حاضر تعیین میزان تاثیر هشت هفته تمرینات تعدیل شده هاتایوگا بر قدرت کودکان فلج مغزی اسپاستیک دایپلژیک بود.

این تحقیق نیمه تجربی روی دوازده نفر از دانش آموزان 7تا14 سال دختر و پسر مبتلا به فلج مغزی اسپاستیک دا یپلژیک، مشغول به تحصیل در سال 98-1397 در مدارس استثنایی جسمی-حرکتی شهر اصفهان انجام شد. آزمودنی ها در دو گروه گواه (پنج نفر) و تجربی (هفت نفر) قرار داشتند. جهت اندازه گیری قدرت در عضلات اکستنسور تنه، دستگاه دینامومتر دیجیتالی به کار رفت. محقق قبل و بعد از شروع برنامه تمرینی از هر دو گروه پیش آزمون و پس آزمون گرفت. سپس به گروه تجربی به مدت هشت هفته تمرین داده شد. در طی این مدت گروه گواه در هیچ برنامه منظم بدنی شرکت نداشت. داده های جمع آوری شده در پیش آزمون و پس آزمون، توسط آمار توصیفی خلاصه سازی و مرتب شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آمار استنباطی و روش آماری آنالیز واریانس با اندازه مکرر صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها برابر با 0٫05α= بود و داده ها نیز با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 23 تحلیل شد.

تغییرات قدرت اکستنسورهای تنه، طی دو مرتبه اندازه گیری نشان داد که بین گروه های گواه و تجربی تفاوت معناداری وجود دارد و براساس نتایج آزمون تی همبسته قدرت اکستنسورهای تنه گروه تجربی به طور معناداری بیشتر از گروه گواه است (0٫020=p).

براساس یافته های این پژوهش، تمرینات هشت هفته ای تعدیل شده هاتایوگا می تواند برنامه تمرینی مناسبی جهت افزایش قدرت عضلات اکستنسوری تنه کودکان فلج مغزی اسپاستیک دایپلژیک باشد.

زمینه و هدف:

 در سال های اخیر موضوع جرایم خشن، کانون توجه بسیاری از اندیشمندان حوزه جامعه شناسی و روان شناسی و جرم شناسی قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه الگوهای بالینی شخصیت در بزهکاران مرتکب جرایم خشن و غیرخشن بود.

پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی مقایسه ای بود. جامعه آماری را تمامی زندانیان استان فارس تشکیل دادند. به منظور انجام این پژوهش چهل مجرم دارای جرم خشن و چهل مجرم دارای جرم غیرخشن به شیوه نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. پس از انتخاب نمونه پرسشنامه شخصیتی چندمحوری (میلون، 1990) بین آنان توزیع شد. سپس تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 و در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی مقایسه میانگین های دو گروه مستقل) در سطح 95درصد اطمینان صورت گرفت.

نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، بین ویژگی های شخصیتی مرزی (0٫031=p)، ضد اجتماعی (0٫001<p)، اسکیزویید (0٫001<p)، پارانویید (0٫026=p) و پرخاشگر/آزارگر (0٫013=p) در بزهکاران دارای جرایم خشن و غیرخشن تفاوت وجود دارد.

باتوجه به یافته های این پژوهش و تفاوت الگوهای بالینی شخصیت در بزهکاران دارای جرایم خشن و غیرخشن، توجه به این موضوعات و بررسی و درمان اختلالات شخصیت در بزهکاران به متخصصان در این زمینه توصیه می شود.

تالاسمی ماژور بیماری خونی ژنتیکی مزمن ناشی از کمبود ساخت یک یا چند زنجیره پلی پپتید گلوبین است که براساس قوانین ژنتیک مندلی از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر تصویر بدنی و اضطراب مرگ در بیماران دچار تالاسمی نوع ماژور انجام شد.

روش بررسی: 

این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی بیماران تالاسمی ماژور تشکیل دادند. در این پژوهش سی نفر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی در دو گروه پانزده نفره (گروه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه گواه) جایگزین شدند. گروه آزمایش هشت جلسه 60دقیقه ای با روش های کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی کابات-زین به صورت هفته ای دو جلسه آموزش دید؛ اما گروه گواه در لیست انتظار برای آموزش قرار گرفت. از پرسشنامه تصویر بدنی لیتلتون و پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های توصیفی و آنالیز کوواریانس یک متغیره انجام گرفت. 

یافته ها: 

نتایج حاکی از بهبود تصویر بدنی و اضطراب مرگ توسط آموزش ذهن آگاهی در گروه ذهن آگاهی است (0٫001>p). 

نتیجه گیری: 

به نظر می رسد کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در بهبود تصویر بدنی و اضطراب مرگ در بیماران دچار تالاسمی نوع ماژور موثر بوده است. پیشنهاد می شود در کنار درمان های دارویی، آموزش کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی نیز انجام شود.

هدف نهایی روان شناسی مثبت گرا شناسایی سازه ها و شیوه هایی است که بهزیستی و شادکامی انسان را در پی دارد؛ از این رو مطالعه حاضر، با هدف تعیین اثربخشی آموزش مثبت اندیشی بر سرسختی و بهزیستی روان شناختی زنان افسرده انجام شد.

پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی زنان مبتلا به افسردگی بود که در شش ماه دوم سال 1397 برای درمان به کلینیک خدمات روان شناختی بهنود شهر اسلامشهر مراجعه کرده بودند. نمونه موردمطالعه شامل 30 نفر بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه 15 نفری (آزمایش و گواه) به صورت تصادفی قرار گرفتند. اعضای هر دو گروه مقیاس سرسختی روان شناختی کیامریی و همکاران (1377) و فرم کوتاه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) را تکمیل کردند. سپس هشت جلسه 60 دقیقه ای مداخله آموزشی مثبت اندیشی برای گروه آزمایش برگزار شد و پس از آن، هر دو گروه مجددا ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره در سطح معنی داری 0٫01 تحلیل شدند.

یافته ها:

 نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره حاکی از افزایش سرسختی و بهزیستی روان شناختی در گروه آزمایش نسبت به گروه گواه بود (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

بر اساس یافته های این پژوهش از آموزش مثبت اندیشی می توان برای ارتقای سرسختی و بهزیستی روان شناختی زنان افسرده استفاده کرد.

سوء رفتار با کودکان تاثیرات زیان آوری بر رشد و سلامتی آنان می گذارد و پیامدهایی نظیر اضطراب، افسردگی، خطر خودکشی، رفتارهای ضداجتماع و سوء مصرف دارو را در پی دارد. پژوهش حاضر به بررسی نقش سلامت عمومی و اعتیاد والدین در بروز سوء رفتار با کودک پرداخت.

روش بررسی: 

پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی کودکان کمتر از هجده سال شهرستان تربت حیدریه و والدین آن ها در سال 1396 تشکیل دادند. حجم نمونه 146 نفر بود که 73 کودک به صورت نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند و 73 کودک دیگر به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها، پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر (1979) به کار رفت. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS و روش رگرسیون لجستیک و آزمون هومسر و لمشو با سطح معناداری (0٫05=α) استفاده شد.

یافته ها: 

نتایج برازش مدل نشان داد که از بین مولفه های سلامت عمومی والدین به جز مولفه جسمانی (0٫739=p)، مولفه های اضطراب (0٫009=p) و اجتماعی (0٫007=p) و افسردگی (0٫049=p) بر احتمال کودک آزاری تاثیر دارند. همچنین سوء مصرف مواد در والدین بر احتمال کودک آزاری موثر است (0٫001>p).

نتیجه گیری: 

مطابق با یافته های پژوهش مشخص شد که با کاهش سطح سلامت عمومی والدین، میزان کودک آزاری افزایش می یابد. همچنین می توان گفت که سوء مصرف مواد بر احتمال کودک آزاری تاثیر دارد و با سوءمصرف مواد در والدین میزان کودک آزاری بیشتر می شود.

اغلب نوجوانان و جوانان فشارهای تحصیلی را به عنوان تنیدگی مهم تر زندگی شان در نظر می گیرند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین فشارهای تحصیلی عینی، تنیدگی تحصیلی ادراک شده، سبک های مقابله با تنیدگی و الگوی پاسخ ها به تنشگرهای تحصیلی دانش آموزان سال آخر دبیرستان (دوره دوم متوسطه) انجام شد.

روش بررسی: 

روش اجرای پژوهش حاضر توصیفی و طرح پژوهش همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این مطالعه تمامی دانش آموزان دختر و پسر مشغول به تحصیل در سال آخر دبیرستان در سال تحصیلی 99-1398 در شهر کرمانشاه بودند. از بین آن ها، 240 نفر (120 پسر و 120 دختر) به روش نمونه گیری چندمرحله ای انتخاب شدند و به فهرست تنیدگی دوران تحصیل (گادزلا و مستن، 1998) و نسخه کوتاه فهرست مقابله با موقعیت های تنیدگی زا (اندلر و پارکر، 1990) پاسخ دادند. برای تحلیل داده های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون، مدل معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS نسخه 22 و AMOS نسخه 22 استفاده شد. سطح معناداری 0٫05 درنظر گرفته شد.

یافته ها: 

ضریب اثر کل بین فشارهای تحصیلی عینی به پاسخ به تنشگرهای تحصیلی مثبت و معنادار است (0٫001>p، 0٫48=β). ضریب مسیر غیرمستقیم بین فشارهای تحصیلی عینی به پاسخ به تنشگرهای تحصیلی (0٫001>p، 0٫32=β) و سبک های مقابله (0٫001>p، 0٫14=β) معنادار است. همچنین ضریب مسیر غیرمستقیم بین تنیدگی تحصیلی ادراک شده به پاسخ به تنشگرهای تحصیلی (0٫001>p، 0٫33-=β) معنادار است. شاخص های نکویی برازش محاسبه شده نشان داد، تنیدگی تحصیلی ادراک شده و سبک های مقابله، رابطه بین فشارهای تحصیلی عینی و پاسخ به تنشگرهای تحصیلی را میانجیگری می کنند (0٫068=RMSEA، 0٫91=AGFI).

نتیجه گیری: 

براساس یافته های پژوهش، فشارهای تحصیلی عینی و واکنش ها به تنشگرهای تحصیلی در بین دانش آموزان در رویارویی با تجارب تنیدگی زای ذهنی و عینی، از طریق تنیدگی تحصیلی ادراک شده و سبک های مقابله با رخدادهای تنیدگی زا قابل تبیین است.

زمینه و هدف:

 لازمه کمک به نوجوانان پرخاشگر، شناخت ساختار فراهیجانی، نظام باورها و مهارت های اجتماعی آن ها است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر پیش بینی پرخاشگری نوجوانان براساس ساختار فراهیجانی، نظام باورها و مهارت های اجتماعی نوجوانان بود.

روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق حاضر را تمامی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهرستان شهریار در سال 1398 تشکیل دادند. نمونه پژوهش براساس جدول کرجسی و مورگان (1970) 291 نفر به دست آمد که به روش نمونه‏گیری دردسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه دیدگاه فراهیجانی (میتمانس گروبر و همکاران، 2009)، پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992)، مقیاس سنجش مهارت های اجتماعی (ماتسون و همکاران، 1983) و پرسشنامه نظام باورها (هاولند و همکاران، 1998) استفاده شد. تحلیل داده ها با روش رگرسیون خطی چندگانه در نرم افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

تحلیل داده ها نشان داد، فراهیجان منفی (0٫17=β و 0٫024=p)، مهارت اجتماعی مناسب (0٫13=β و 0٫008=p)، جسارت نامناسب (0٫23=β و 0٫038=p)، تکانشی عمل کردن (0٫30=β و 0٫007=p)، حسادت/گوشه گیری (0٫23=β و 0٫031=p)، اعتقادات و اعمال مذهبی (0٫14-=β و 0٫001>p) و حمایت اجتماعی (0٫13-=β و 0٫005=p) نقش پیش بینی کننده در تبیین پرخاشگری دارند؛ به طور کلی، متغیرهای ساختار فراهیجانی، نظام باورها و مهارت اجتماعی قادر هستند 31درصد از نمرات پرخاشگری را تبیین کنند.

براساس یافته های پژوهش نتیجه گرفته می شود که ساختار فراهیجانی، نظام باورها و مهارت های اجتماعی، پرخاشگری در نوجوانان را می توانند پیش بینی کنند.

زمینه و هدف :

توانایی نداشتن فرد برای بروز شایستگی هیجانی-اجتماعی خود منجربه کاهش توانایی وی در حل و فصل مسایل شخصی، کاهش خودکارآمدی، خلاقیت و افزایش احتمال ابتلای فرد به ناتوانی در یادگیری می شود؛ بنابراین هدف این پژوهش، تدوین مدل ساختاری رابطه تفکر قطعی نگر و سبک های شناختی و خلاقیت هیجانی با نقش میانجی خودکارآمدی خلاقیت و شایستگی هیجانی- اجتماعی در دانش آموزان دختر پایه یازدهم بود.

روش پژوهش حاضر توصیفی و طرح پژوهش همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر پایه یازدهم دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 98-1397 در شهر تهران تشکیل دادند که از بین آن ها، 460 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه خلاقیت هیجانی (آوریل، 1999)، پرسشنامه تفکر قطعی نگر (یونسی و میرافضل، 2012)، پرسشنامه سبک های شناختی (ویتکین و همکاران، 1977)، مقیاس خودکارآمدی خلاقیت (لی، 2008) و پرسشنامه شایستگی هیجانی-اجتماعی (ژو و ای، 2012) جمع آوری شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، مدل معادلات ساختاری و نرم افزارهایSPSS  نسخه 22 و AMOS نسخه 22 صورت گرفت. سطح معناداری در این پژوهش 0٫05 در نظر گرفته شد.

نتایج نشان داد که رابطه بین تفکر قطعی نگر و خلاقیت هیجانی با نقش میانجی شایستگی هیجانی-اجتماعی منفی و معنادار است (0٫002=p و 0٫104-=β) و رابطه بین سبک شناختی مستقل و خلاقیت هیجانی با نقش میانجی شایستگی هیجانی-اجتماعی مثبت و معنادار است (0٫002=p و 0٫275=β)؛ اما رابطه بین تفکر قطعی نگر و سبک های شناختی با خلاقیت هیجانی با نقش میانجی خودکارآمدی خلاقیت معنادار نبود. 

شایستگی هیجانی-اجتماعی در رابطه بین تفکر قطعی نگر، سبک شناختی مستقل و خلاقیت هیجانی نقش میانجی ایفا می کند. نتایج این پژوهش می تواند برای متخصصان حیطه های روان شناسی، تعلیم و تربیت و اداره آموزش و پرورش مفید باشد.

در کودکان با اختلال اتیسم در هر دوی ارتباط و تعامل اجتماعی آسیب وجود دارد و الگوهای تکراری و محدودشده ای از علایق، رفتارها و فعالیت ها دیده می شود. هدف این پژوهش تدوین برنامه آموزشی جامع مبتنی بر مدل پردازش شنیداری و بررسی اثر برنامه بر برون داد کلامی کودکان با اختلال طیف اتیسم بی کلام بود.

روش بررسی: